ID.nl logo
Digitaal surround uit de pc
© PXimport
Zekerheid & gemak

Digitaal surround uit de pc

Meerkanaalsgeluid is prachtig, helemaal wanneer u uw pc op een AV-receiver of 5.1-speakerset hebt aangesloten. U hebt alles goed voor elkaar en toch kan het u gebeuren dat u zo nu en dan om onverklaarbare redenen geen geluid of slechts stereogeluid hebt. Hoe kan dat en wat kunt u daaraan doen? In deze expertcursus gaan we aan de slag met digitale audio om uw films en games te laten vlammen.

Gebruikte testapparatuur en software

  • ASUS Radeon HD5670

  • ASUS Xonar HDAV1.3 Slim

  • ASUS P7H57D-EVO, Intel Core i5-655K

  • ASUS Xabertooth X58, Intel Core i7-970

  • Bose Acoustimass 15 5.1 Speakersysteem

  • Club 3D Radeon HD5750

  • Marantz SR1501 AV-receiver

  • PowerDVD 10 Ultra

  • TotalMedia Theatre 5

1. Opstelling

Met meerkanaals- of surroundgeluid bedoelen we 5.1-audio of hoger. Dit getal betekent dat er vijf audiokanalen zijn die een volledig bereik hebben van hoog tot laag, aangevuld met een Low Frequency Effects-kanaal (LFE), de .1 in het getal. Het LFE-kanaal bevat alleen de laagste frequenties van een audiosignaal en wordt daarom niet als vol audiokanaal aangemerkt en kan eigenlijk alleen goed weergegeven worden door een speciale subwoofer. Naast 5.1 zijn er bijvoorbeeld ook luidsprekeropstellingen mogelijk van 6.1, 7.1 en 8.1. Om praktische redenen wordt 5.1 het meest gebruikt. In de afbeelding ziet u een schematische weergave voor een 5.1-opstelling. Het LFE-kanaal is overigens niet per se noodzakelijk. Wanneer u over grote speakers (vloerstaanders) voor de frontkanalen beschikt, dan kunt u het LFE-kanaal laten vervallen. Dit doet wel enigszins afbreuk aan de lage effecten, maar daar is mee te leven. De tweede eigenschap van het LFE-kanaal is dat het ongevoelig voor richting is. Dit wil zeggen dat wanneer u een subwoofer gebruikt, deze niet per definitie op de luisterplaats gericht hoeft te zijn.

©PXimport

Een 5.1-set hebt u niet zomaar even onzichtbaar weggewerkt. Een set met compacte speakers zoals de Bose Acoustimass 15 is voor films goed genoeg.

2. Aansluiten

Standaard wordt bij pc's de koppeling tussen geluid en

speakerset analoog gemaakt. Dit wil zeggen dat gebruik gemaakt wordt van de 3,5mm-meerkanaalsaansluitingen. Het nadeel van deze methode van aansluiting is dat u volledig gebruikmaakt van de enigszins beperkte audiokwaliteiten van een onboard- of losse geluidskaart. Hoewel specificaties u anders willen laten geloven, laat de audiokwaliteit doorgaans te wensen over. Wie voor kwaliteit en flexibiliteit gaat en één enkele kabel wil gebruiken (HDMI of S/PDIF) sluit zijn pc digitaal aan en maakt dankbaar gebruik van de kwaliteiten van moderne AV-receivers (home-cinema-receivers). In dit geval is er wel wat bijzonders aan de hand voor meerkanaalsaudio in games. Daarvoor is namelijk ondersteuning voor Dolby Digital LIVE of DTS Connect nodig, daarover straks meer.

©PXimport

Onboard-audio heeft de aansluitingen op het moederbord geïntegreerd. De gekleurde aansluitingen zijn de analoge uitgangen, de enkele de digitale.

3. Audioprocessors

Realtek is de belangrijkste producent van audioprocessors die geïntegreerd worden op een moederbord. Intel heeft zijn audioprocessor in de Core i3- en Core i5-processor gebakken onder de naam Intel HD Graphics. Losse geluidskaarten worden tegenwoordig voorzien van een Creative- of C-Media-audioprocessor. C-Media brengt zelf geen geluidskaarten uit onder eigen naam, maar verkoopt zijn audioprocessor aan onder meer ASUS. ASUS heeft de CMI8788 Oxygen HD processor van C-Media (ASUS AV200) een aantal jaar geleden via een deal met C-Media exclusief voor zichzelf gekregen. Hierdoor zijn ASUS en Creative de belangrijkste leveranciers voor geluidskaarten.

4. Decoderen

Bij beeld spreken we van decoderen wanneer een bestandsformaat ingelezen en gedecodeerd moet worden, zodat dit weergegeven kan worden. Wanneer het om meerkanaalsgeluid gaat, dan is er sprake van decodering van bijvoorbeeld Dolby Digital- of DTS-informatie. Dit kan een 5.1-audioformaat zijn. Het decoderen moet door de audioprocessor worden gedaan. Beide formaten komen in diverse smaken voor, maar zijn altijd backwards compatibel met de normale Dolby Digital 5.1- of DTS 5.1-varianten. Als u een recente geluidskaart hebt, dan is de ondersteuning voor Dolby Digital en DTS geen probleem. Decoderen op de geluidskaart zelf hebt u nodig wanneer u uw pc analoog aansluit op de versterker, versterkte luidsprekerset of beeldscherm. Sluit u de geluidskaart digitaal aan op een receiver, dan is decoderen niet nodig. Het decoderen wordt dan door de receiver gedaan.

S/PDIF gebruiken

S/PDIF staat voor Sony Philips Digital Interface (zie ook pagina 94). Op de meeste pc's zit een optische digitale uitgang, maar ook de coaxiale variant komt voor. In Windows 7 moet u die wel eerst selecteren anders werkt deze niet. Via Configuratiescherm / Hardware en geluiden / Audioapparaten beheren kunt u de digitale uitgang van de pc selecteren als het standaardapparaat. Houd er rekening mee dat u via S/PDIF alleen reeds gecodeerde 5.1-audio naar een receiver kunt sturen. Dat wil zeggen: het bronbestand moet reeds Dolby Digital of DTS zijn, zoals dat op bijvoorbeeld een dvd het geval is. Het bronbestand wordt dan als een Bitstream naar de AV-receiver gestuurd, die het vervolgens weer decodeert. Is het bronbestand geen Dolby Digital of DTS (er wordt dan een meerkanaals PCM verstuurd), dan kan S/PDIF alleen overweg met PCM 2.0 (stereo), door een beperking van beschikbare bandbreedte op de S/PDIF.

 

©PXimport

Zo stelt u de digitale uitgang van uw geluidskaart als standaardapparaat in.

5. PCM of Bitstream

Er zijn twee methoden waarmee digitaal geluid naar de AV-receiver kan worden gestuurd: via PCM (Pulse Code Modulation) of Bitstream. Dit kunt u zelf instellen. Bij PCM wordt het DTS- of Dolby Digital-formaat gedecodeerd aangeboden aan de receiver. PCM wordt bij een resolutie van 24 bits en een samplefrequentie van 96 kHz, beschouwd als een zuivere digitale weergave van een analoog meerkanaalssignaal. DTS-HD MA (Master Audio)haalt bij tweekanaalsaudio zelfs 24 bits 192 kHz. Uit bovenstaande wordt ook duidelijk dat een PCM-signaal, dat 5.1-audio-informatie bevat, veel bandbreedte nodig heeft en daarom alleen over HDMI getransporteerd kan worden. Bij Bitstream is veel minder bandbreedte nodig, omdat het gecomprimeerde bestand zonder enige bewerking (non-decoded), één-op-één overgezet wordt van uw pc naar de AV-receiver, om vervolgens daar gedecodeerd te worden. Als u S/PDIF gebruikt moet u kiezen voor Bitstream, omdat er onvoldoende bandbreedte beschikbaar is voor PCM 5.1. Het PCM-signaal op een S/PDIF-uitgang is om die reden gelimiteerd tot PCM 2.0.

6. DTS-formaat

DTS wordt gezien als een beter geluidsformaat dan Dolby Digital. Het verschil zit in de gebruikte techniek. Zonder nu diep in te gaan op bits en samplefrequenties, komt het erop neer dat het DTS-formaat nauwkeuriger is in het digitaal opslaan en weergeven van opgenomen geluid dan Dolby Digital (AC3). Puristen zullen om die reden dan ook kiezen voor het DTS-formaat als dat beschikbaar is. Hebt u uw pc analoog aangesloten op een versterker of beeldscherm en gebruikt u bijvoorbeeld Windows Media Player 12, dan hebt u een DTS-filter nodig, u hebt anders geen geluid. De DTS-decodering moet immers op de pc plaatsvinden want u wilt een analoog signaal uitsturen. Het benodigde filter kunt u toevoegen door AC3Filter (www.ac3filter.net) op uw pc te installeren. Windows Media Player 12 gebruikt dan het DTS-filter van eerder genoemde applicatie. Hebt u uw pc digitaal aangesloten op een AV-receiver dan moet u wel over een heel oud exemplaar beschikken wil deze geen DTS kunnen decoderen.

©PXimport

Windows heeft standaard geen DTS-filter aanboord. U kunt dit alsnog toevoegen door het gratis programma AC3Filter op uw pc te installeren.

HDMI gebruiken

Net als bij het selecteren van de digitale uitgang S/PDIF, moet u bij gebruik van HDMI deze instellen als standaardapparaat. Dat doet u via Configuratiescherm / Hardware en geluiden / Audioapparaten beheren. Bij een Intel Core i3- of i5-systeem kunt u de HDMI-uitgang van het moederbord gebruiken. Gebruikt u een grafische kaart met HDMI, dan wordt de HD-audio via de PCI Express-bus naar de grafische kaart gestuurd. U gebruikt dan de HDMI-uitgang van de grafische kaart. Wanneer u ook nog een losse geluidskaart gebruikt, zoals de ASUS Xonar HDAV1.3, dan moet u de DVI-uitgang van de grafische kaart doorlussen naar de HDMI-ingang van de geluidskaart. Voor onderstaande foto hebben we een ASUS HD5670-videokaart en een Xonar HDAV1.3 Slim-geluidskaart uit de pc gehaald en op elkaar aangesloten. Zo ziet u hoe het in elkaar zit. De DVI-uitgang van de videokaart zit op de HDMI-ingang van de geluidskaart. De HDMI-uitgang van de geluidskaart sluit u aan op uw AV-receiver.

 

©PXimport

Voor het overzicht hebben we de ASUS HD5670 en een Xonar HDAV1.3 Slim uit de pc gehaald en op elkaar aangesloten, zodat u beter kunt zien hoe het in elkaar zit. De DVI-uitgang van de HD5670 zit op de HDMI-ingang van de Xonar HDAV1.3 Slim. De HDMI-uitgang van de Xonar HDAV1.3 Slim sluit u dan weer aan op uw AV-receiver.

7. HD-audio

Dolby TrueHD en DTS-HD MA zijn de standaarden voor High Definition-audio. Deze audioformaten zijn niet te decoderen op een pc, dit komt door de AACS-standaard (Advanced Access Content System) met betrekking tot DRM (Digital Rights Management). De club die hierover gaat heeft besloten dat deze geluidsformaten alleen getransporteerd mogen worden over ten minste HDMI 1.3 en om die reden dus niet op analoge of S/PDIF-uitgangen van apparaten beschikbaar is. Dit maakt decoderen van Dolby TrueHD en DTS-HD MA op een pc onmogelijk en er zal altijd teruggeschaald worden naar respectievelijk Dolby Digital 5.1 en DTS 5.1. Om deze HD-audio standaarden toch op een pc te kunnen gebruiken, hebt u een geluidskaart nodig die over ten minste een HDMI 1.3-uitgang beschikt en via Bitstream deze informatie naar AV-receiver kan sturen, die vervolgens deze geluidsformaten via HDMI 1.3 kan decoderen. De ASUS Xonar HDAV1.3 is zo'n geluidskaart die deze audioformaten in Bitstream door kan sturen naar een AV-receiver. De Intel HD Graphics op de Core i3 en Core i5, met bijbehorende H5x/H6x moederborden, kunnen via Bitstream ook met dit formaat overweg.

©PXimport

De ASUS HDAV1.3 is de ultieme geluidskaart voor wie zijn pc aan een AV-systeem heeft gekoppeld.

8. Blu-ray

Met alleen een HDMI 1.3-geluidskaart en grafische kaart bent u er nog niet, als het gaat om blu-ray-weergave op een pc. Op dit moment zijn er maar een paar applicaties die daarmee overweg kunnen. Dat zijn CyberLink PowerDVD 10 Ultra (99,95 euro), Corel WinDVD Pro 2010 (79,90 euro) en ArcSoft TotalMedia Theatre 5 (99,95 euro). Geen van alle is gratis, dit komt door de licenties die nodig zijn voor blu-ray-weergave. Regelmatig zijn er promotieacties en dan gaat er zo'n 20 tot 25 euro van de prijs af. Als u tot aanschaf overgaat, let dan wel heel goed op dat u een pakket koopt dat kan wat u graag wilt. Om het product goedkoper te maken, worden varianten aangeboden waar functionaliteit weggenomen is. Het is vooral bij CyberLink niet altijd duidelijk wat wel en niet kan, maar voor blu-ray-weergave dient u PowerDVD 10 Ultra te gebruiken.

©PXimport

Om DTS-HD MA en Dolby TrueHD naar uw AV-receiver te sturen moet u de audio-eigenschappen van PowerDVD 10 Ultra op Non-decoded high definition audio to external device instellen.

9. Games

OpenAL en DirectSound zijn de standaarden voor meerkanaalsaudio in games. Dit werkt prima als u surroundluidsprekers hebt aangesloten op de analoge uitgangen van uw geluidskaart, maar digitaal worden deze meerkanaalsformaten niet begrepen door een AV-receiver. Op de S/PDIF-uitgang van uw geluidskaart wordt daarom een PCM 2.0-signaal aangeboden, een digitaal stereoformaat. Bij een digitale connectie hebt u ondersteuning voor DTS Connect of Digital LIVE nodig. Dit zijn technieken die de meerkanaalsaudio van een game, realtime coderen naar DTS 5.1 of Dolby Digital 5.1 en dit formaat vervolgens via Bitstream aanbieden aan de S/PDIF-uitgang. Een AV-receiver weet dan wel raad met het aangeboden signaal en laten het spel vervolgens netjes in 5.1 horen.

©PXimport

Als uw pc-games echt moeten knallen dan kunt u dankzij DTS Connect of Dolby Digital LIVE een receiver als de Marantz NR1501 gebruiken, om uw spellen in surround te luisteren.

HDCP

We hebben het belang van HDMI al even aangekaart met betrekking tot de weergave van DTS-HD MA en Dolby True HD. De keten voor weergave van High Definition (HD) moet aan bepaalde eisen voldoen, anders wordt teruggeschaald naar Standard Definition (SD). Deze eis is een geldige HDCP-sleutel (High-bandwidth Content Protection). Uw geluidskaart, grafische kaart, receiver én beeldscherm moeten voorzien zijn van HDCP en HDMI. Pas dan bent u verzekerd van HD-geluid en -beeld. HDCP is een beveiligingsmethode waarbij een unieke sleutel in de HDCP-chip wordt geladen, die fysiek op elk apparaat aanwezig is. Een partij die geen jaarlijkse licentiekosten heeft betaald aan Intel (de partij achter HDCP), wordt met zijn unieke HDCP-sleutels op een blacklist gezet. Nieuwe HD-media zouden dan voorzien moeten zijn van deze blacklist-herkenning waardoor HD-weergave geblokkeerd wordt. Het systeem ligt behoorlijk onder vuur en wordt eigenlijk nauwelijks gebruikt. Bovendien is vorig jaar via internet de Masterkey uitgelekt, waardoor onbeperkt nieuwe sleutels gegenereerd kunnen worden. Op dit moment dient HDCP dan ook geen doel meer.

NVIDIA GeForce

De oudere grafische kaarten van GeForce (onder andere 8000-series) hebben geen HDMI-audioprocessor, met het gevolg dat u een S/PDIF-koppeling moet maken tussen uw grafische kaart en geluidskaart om audio via HDMI uit te sturen. U sluit de S/PDIF-uitgang van de geluidskaart aan op de S/PDIF-ingang van de GeForce kaart. De benodigde kabel wordt geleverd door de leverancier van de grafische kaart. Dit betekent ook dat u op deze grafische kaarten geen DTS-HD MA of Dolby True HD kunt gebruiken. Meer recente GeForce-kaarten hebben dezelfde implementatie die ATI al jaren volgt. Een fysieke koppeling via een S/PDIF-kabel is dan niet meer nodig. U kunt dan in Configuratiescherm / Hardware en geluiden / Audioapparaten beheren HDMI van NVIDIA selecteren als standaard audio-apparaat.

 

©PXimport

Om op oudere NVIDIA GeForce-kaarten HDMI-audio te gebruiken hebt u een S/PDIF-verbindingskabel nodig.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 vriezers met een grote inhoud van minstens 100 liter
© andov
Huis

Waar voor je geld: 5 vriezers met een grote inhoud van minstens 100 liter

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Met een aparte vriezer kun je extra veel eten invriezen en voor langere tijd bewaren. Wij zochten vier vrijstaande vriezers voor je met een inhoud van minstens 100 liter.

Bij een koelkast is het vriesvak meestal beperkt van formaat. Kies je voor een losse vriezer, dan heb je veel meer ruimte. Modellen met meer dan 100 liter zijn geen uitzondering. Wij hebben vijf stuks voor je gevonden met flink wat ruimte.

Whirlpool W55ZM 112 W 2 N

De Whirlpool heeft een netto inhoud van 103 liter. Met een hoogte van 83,8 cm is het apparaat geschikt voor plaatsing onder een aanrechtblad. De vriezer beschikt over twee transparante lades en een vriesvak met klep. De draairichting van de deur is omkeerbaar, waardoor de vriezer flexibel te plaatsen is. De W55ZM heeft een invriescapaciteit van 4,5 kg per 24 uur en een bewaartijd bij stroomuitval van 16 uur. De vriezer behoort tot klimaatklasse SN-T, wat betekent dat hij goed functioneert bij omgevingstemperaturen tussen +10°C en +43°C, maar niet geschikt is voor onverwarmde ruimtes als een schuur of garage. Gezien het formaat is hij ook eerder geschikt voor plaatsing in de keuken.

Jaarlijks energieverbruik: 170 kWh
Netto inhoud: 103 liter
Bewaartijd bij stroomuitval:
16 uur
Geschikt voor schuur of garage
: Nee

Bosch GSN29VLEP 

Deze vrieskast heeft een royale inhoud van 200 liter en is afgewerkt in een roestvrijstalen look, waardoor hij er strak uitziet in elke keuken. Binnenin vind je vier handige, doorzichtige vrieslades, waaronder een extra ruime BigBox-lade voor grotere producten zoals pizza's of diepvriesgroenten. Dankzij de Supervriezen-functie worden nieuwe etenswaren snel ingevroren. Bij een eventuele stroomuitval hoef je je geen zorgen te maken: de vriezer houdt je producten tot wel 25 uur op de juiste temperatuur.

Jaarlijks energieverbruik: 221 kWh
Netto inhoud: 200 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 25 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

Inventum VR1420

De Inventum VR1420 is een vrijstaande vrieskast met een netto inhoud van 160 liter. Hij beschikt over drie transparante lades en twee vriesvakken met kleppen. De draairichting van de deur is omkeerbaar, waardoor de vriezer flexibel te plaatsen is. Met een invriesvermogen van 7,2 kg per 24 uur en een bewaartijd bij stroomuitval van 9 uur biedt de VR1420 betrouwbare prestaties. Het geluidsniveau bedraagt 42 dB, wat als normaal wordt beschouwd voor dit type apparaat. De vriezer is geschikt voor plaatsing in ruimtes met temperaturen tot -10°C, zoals een garage. Het energielabel van de VR1420 is E, met een jaarlijks energieverbruik van 235 kWh.

Jaarlijks energieverbruik: 235 kWh
Netto inhoud: 160 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 9 uur
Geschikt voor schuur of garage: Ja

Beko RFNE448E45W

Deze Beko heeft een netto inhoud van maar liefst 404 liter. Met een hoogte van 192 cm, een breedte van 70 cm en een diepte van 77 cm biedt deze vriezer dus ruime opslagmogelijkheden. Het apparaat heeft acht transparante vrieslades, waaronder een ruime lade voor het opslaan van grotere producten. De draairichting van de deur kan aangepast worden aan de plaatsingsruimte. Bij stroomuitval blijft de temperatuur tot 30 uur op een veilig niveau. Deze vriezer is echter niet geschikt voor de schuur of garage. Wel heeft deze vriezer een iets zuiniger energielabel dan de meeste apparaten die hier besproken zijn, namelijk D.

Jaarlijks energieverbruik: 233 kWh
Netto inhoud: 404 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 30 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

AEG OAG7M281EX

De AEG OAG7M281EX is een vrijstaande vrieskast uit de 7000-serie met een netto inhoud van 278 liter. Dankzij de NoFrost-technologie hoef je nooit meer handmatig te ontdooien. De MultiFlow-luchtcirculatie zorgt voor een stabiele temperatuur en luchtvochtigheid in de hele vriezer, wat de kwaliteit van je voedsel beschermt. De vriezer is uitgerust met vijf transparante lades en twee uitneembare glazen legplanken, wat flexibiliteit biedt bij het opbergen van grotere items. Dankzij de elektronische bediening met LED-indicatie kun je de temperatuur en andere instellingen precies regelen. De invriescapaciteit bedraagt 13 kilogram per 24 uur, ruim voldoende om ook na een grote boodschappenronde alles snel in te vriezen.

Jaarlijks energieverbruik: 248 kWh
Netto inhoud: 278 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 15 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

▼ Volgende artikel
Review JBL Tour One M3 – Zeer complete hoofdtelefoon
© Rens Blom
Huis

Review JBL Tour One M3 – Zeer complete hoofdtelefoon

De JBL Tour One M3 is een over-ear-hoofdtelefoon met ANC-modus, waarin hij zoveel mogelijk omgevingsgeluiden minimaliseert om jou rustig te laten luisteren naar muziek of een podcast. JBL voorziet de hoofdtelefoon van nog veel meer functies. In deze review lees je onze ervaringen met de JBL Tour One M3 na drie weken intensief gebruik.

Uitstekend
Conclusie

De JBL Tour One M3 biedt premium draagcomfort, een uitstekende accuduur en krachtig geluid in een strak jasje. De ANC-modus werkt effectief, maar moet verschillende andere hoofdtelefoons voor zich dulden. Tot slot de Smart Tx: een slim ontworpen gadget waar de een veel plezier aan gaat beleven, en waar een ander geen behoefte aan heeft. Goed dat JBL de Tour One M3 met en zonder Smart Tx aanbiedt, voor een prijs vanaf 350 euro. Een stevige prijs, maar een gerechtvaardigde prijs naar onze mening.

Plus- en minpunten
  • Prettig, vouwbaar ontwerp
  • Geluidskwaliteit
  • Veel functies
  • Optionele Smart Tx-gadget kan echt nuttig zijn
  • ANC-modus is goed maar moet sommige concurrenten voor zich dulden

JBL heeft voor velen een wat stoerder imago, onder andere door de focus op krachtige luidsprekers en oordopjes en marketing gericht op een jongere doelgroep. Daar horen ook speciale hoofdtelefoons bij. De Tour One M3 is wat dat betreft een minder typisch JBL-product, want deze luxe hoofdtelefoon past qua adviesprijs (350 euro), uitstraling en functies meer bij mensen die in alle rust willen genieten. Bijvoorbeeld in de trein of in het vliegtuig. Ja, de Tour One M3 is zeker interessant voor (zaken)reizigers. Een domein waar traditioneel vooral Bose en Sony sterk in zijn.

Ontwerp en draagcomfort

De JBL Tour One M3 oogt zakelijk in zijn blauwe (getest), zwarte of zandachtige kleur en valt prettig over onze oren heen. De hoofdband is zacht en irriteert niet na een paar uur luisteren. We krijgen dan wel wat warme oren. Je kunt de bluetooth-hoofdtelefoon opvouwen. De knoppen op de schelpen voor de bediening vergen wat gewenning om op de tast te vinden, maar werken naar behoren.

©Rens Blom

Ook de meegeleverde opbergdoos is strak, sterk gebouwd en geeft een premium gevoel. In de doos zitten genoeg kabels om de hoofdtelefoon bekabeld te gebruiken, ook in het vliegtuig. Een usb-c-oplaadkabel is uiteraard ook aanwezig.

©Rens Blom

Geluidskwaliteit en ANC-modus

Heel belangrijk aan een dure hoofdtelefoon is de geluidskwaliteit. We vallen met de deur in huis: die is heel goed bij de JBL Tour One M3. De hoofdtelefoon klinkt krachtig, duidelijk en best ruimtelijk. Altijd knap aangezien de oorschelpen over je oren heen vallen en het geluid dus heel duidelijk je oren in gaat.

Wat we ook fijn vinden is dat JBL geen extra nadruk legt op de bas, iets dat het merk wel doet bij producten die meer op jongeren gericht zijn. Podcasts klinken ook lekker realistisch.

We zijn ook fan van de uitgebreide equalizer in de JBL Headphones-app die je op je smartphone kunt installeren. Wie raad weet met een equalizer, kan lekker pingelen in de app om de geluidskwaliteit van de Tour One M3 meer naar eigen hand te zetten.

©Rens Blom

De app van JBL biedt heel veel functies.

De ANC-modus is effectief in het onderdrukken van omgevingsgeluiden, vooral repetitieve geluiden als vliegtuigmotoren (wanneer we in het vliegtuig zitten) of voorbijrazende auto's (als we op circa dertig meter van een drukkere weg wandelen). We merken echter ook dat de Sonos Ace en Sony WH-1000XM5 nog beter zijn in het minimaliseren van niet-repetitieve geluiden, zoals luid pratende mensen achter je in het vliegtuig, joelende kinderen in de trein of knisperende verpakkingen in een kantoortuin. Met de JBL Tour One M3 op horen we dergelijke geluiden meer dan met de twee andere genoemde hoofdtelefoons. Voor onze volgende langere vlieg- en treinreizen kiezen we daarom liever voor een van die andere modellen. Niet omdat de accuduur van de Tour One M3 tegenvalt – die is ruim voldoende – maar vanwege de demping van omgevingsgeluid.

©Rens Blom

Accuduur

Over die accuduur gesproken: de Tour One M3 gaat zeker 35 uur mee bij het luisteren naar muziek met de ANC-modus aan. Zonder ANC komen daar nog tientallen uren bij. Opladen doet de hoofdtelefoon snel via zijn usb-c-poort. Vijf minuten opladen is goed voor ruim drie uur muziek luisteren.

Smart Tx is interessante gadget

Dan nog even over de Smart Tx, het kleine rechthoekige apparaatje dat werkt met de hoofdtelefoon. De Smart Tx heeft een accu die in de praktijk meerdere werkdagen meegaat, of langer als je de hoofdtelefoon minder vaak gebruikt. Op het aanraakgevoelige schermpje van de gadget zie je nuttige informatie over het gebruik van de hoofdtelefoon en je muziek. Je kunt ook allerlei instellingen veranderen. Met deze gadget binnen handbereik hoef je de JBL-app op je smartphone eigenlijk niet te openen.

©Rens Blom

Maar de gadget kan – gelukkig – meer. Je kunt 'm namelijk bekabeld via usb aansluiten op vele typen audiobronnen, van een computer en televisie tot het inflight-entertainmentsysteem in het vliegtuig. Na het koppelen en aanzetten van de Smart TX maakt deze automatisch verbinding met je Tour One M3 en stuurt het geluid draadloos door. Zo kun je dus een film kijken op het vliegtuigschermpje zonder dat je per ongeluk de kabel uit je hoofdtelefoon trekt als je je dekentje lekker warm om je benen vouwt.

©Rens Blom

Ook noemenswaardig is dat de Smart Tx ondersteuning biedt voor Auracast, een relatief nieuwe bluetooth-functionaliteit waarmee je geluid van één apparaat kunt streamen naar meerdere ondersteunde hoofdtelefoons, oordopjes en luidsprekers. JBL zet al langer in op Auracast, wat de Smart Tx-gadget extra nuttig maakt voor wie al andere moderne JBL-producten gebruikt.

Spreken de functies van de Smart Tx je niet aan? Je kunt de Tour One M3 los kopen voor een adviesprijs van 349 euro of in combinatie met de Smart Tx voor 399 euro. Fijn dat JBL je niet verplicht laat betalen voor een gadget die je misschien niet hoeft.

©Rens Blom

Conclusie: JBL Tour One M3 kopen?

De JBL Tour One M3 biedt premium draagcomfort, een uitstekende accuduur en krachtig geluid in een strak jasje. De ANC-modus werkt effectief, maar moet verschillende andere hoofdtelefoons voor zich dulden. Tot slot de Smart Tx: een slim ontworpen gadget waar de een veel plezier aan gaat beleven, en waar een ander geen behoefte aan heeft. Goed dat JBL de Tour One M3 met en zonder Smart Tx aanbiedt, voor een prijs vanaf 350 euro. Een stevige prijs, maar een gerechtvaardigde prijs naar onze mening.