De opmars van de drone
ACHTERGROND - Onbemande vliegtuigjes veroveren de harten van hobbyvliegers en beheersen de fantasie van velen. Maar wat is een drone precies, wat kun je ermee en wat mag je ermee doen?
De eeuwige fascinatie met vliegen zet zich met drones ongeremd voort. De op afstand bestuurbare vliegende objecten bewaken bedrijfsterreinen, ontdekken structurele gebreken in gebouwen en vervangen dure helikoptervluchten in filmproducties. In Duitsland worden drones zelfs gebruikt om het leven van reekalveren die verstopt zijn in het hoge gras te redden van maaidorsers.
Tegelijkertijd stappen ook steeds meer privéhobbypiloten in de wereld van drones. De onbemande vliegende objecten zijn eenvoudig te besturen en dat kan zelfs met mobiele apparaten als een smartphone of tablet. Dankzij een ingebouwde camera kan een vlucht opgenomen worden en vervolgens gedeeld worden met andere hobbyisten.
Speelgoed
De wereld van op afstand bestuurbare drones voor privégebruik wordt gedomineerd door de quadrocopter. De vier rotoren zorgen voor de benodigde stuwkracht. In het midden is de benodigde elektronica en de accu gehuisvest. De simpelste exemplaren koop je voor zo'n 50 euro en zijn zo groot als je hand. Ze wegen zo'n 40 tot 60 gram en zijn als speelgoed bedoeld om plezier aan te hebben. Dergelijke drones kun je alle kanten op bewegen en veel varianten beheersen ook nog eens loopings. Ze zijn erg wendbaar en voorzien van leds zodat je zo ook kunt zien als de zichtomstandigheden minder goed zijn. De accu van een simpele drone gaat zo'n negen minuten mee.
De volgende stap vormen de drones met geïntegreerde camera. De opnamen worden opgeslagen op een geheugenkaartje en kunnen na de vlucht op de computer bekeken worden. Dergelijke drones heb je vanaf zo'n 100 euro en filmen in HD-kwaliteit (720p). Nog leuker zijn de drones waarbij je live kunt meekijken met de opname en die kun je kopen vanaf 180 euro.
©PXimport
Sommige drones, zoals de Hubsan x4 FPV H107D, hebben een ingebouwde camera waarmee je kunt meekijken op de afstandsbediening.
Besturen met smartphone
Geavanceerdere drones kun je met een smartphone of tablet besturen. Hierbij is het mogelijk om bewegingen van de telefoon direct over te brengen naar de drone. Het meest populaire model is de Parrot AR.Drone 2.0, die kun je besturen met de app AR.FreeFlight 2.0. Met een vingerbeweging start je de drone, waarna de quadrocopter zelfstandig in de lucht blijft. De drone regelt zelf de juiste sterkte van de rotororen. De eenvoudige besturing maakt manoeuvres zoals loopings eenvoudig mogelijk. Dat gaat overigens niet altijd helemaal soepel. De Parrot AR.Drone 2.0 is ook verkrijgbaar als Elite Edition met geïntegreerde gps-module voor 349 euro. Deze variant keert dankzij gps indien gewenst automatisch terug naar zijn startpunt.
Je kunt tijdens het besturen de AR.Drone zelf in de gaten houden of hem bedienen op basis van de videostream die je op je mobiele apparaat ziet. De gps-module is verwerkt in de zogenoemde flight recorder, vergelijkbaar met de zwarte doos in een vliegtuig. De flight recorder neemt zo'n 350 parameters zoals de positie van de drone op. De data kunnen uitgelezen worden, in 3D bekeken worden en kunnen worden gedeeld met de Parrot Community. Dankzij het ingebouwde flashgeheugen van 4 GB kan de drone twee uur video in 720p met 30 frames per seconde opnemen. Een acculading is goed voor zo'n 15 minuten vliegen en de reikwijdte ten opzichte van je smartphone is zo'n 50 meter.
©PXimport
Parrots AR.Drone 2.0 is verkrijgbaar met geïntegreerde gps-module zodat hij zelfstandig weer terug kan vliegen.
Accessoires
Welke drone je ook kiest, je bent niet klaar na de aanschaf. Omdat de accucapaciteit erg beperkt is, is het verstandig om een aantal reserveaccu's aan te schaffen. Een reserveaccu kost ongeveer 15 tot 30 euro. De propeller van de quadrocopters gaan nogal eens stuk en reserve-exemplaren worden doorgaans dan ook meegeleverd. Toch kan het geen kwaad om alvast wat meer exemplaren te kopen.
Zeker als je een drone pas hebt aangeschaft, ben je immers nog niet handig in de besturing. Een pakje met vier propellers kost ongeveer 7 euro. Daarnaast kun je sommige drones uitbreiden met duurdere uitbreidingsmogelijkheden. Een Parrot AR.Drone 2.0 zonder gps kun je voor via de Flight Recorder GPS die 99 euro kost uitbreiden met gps.
©PXimport
Vooral propellers zijn handig om op voorraad te hebben.
Zelf bouwen
Voor de technisch aangelegde hobbyist zijn er ook zelfbouwdrones te koop. Je kunt ze beschouwen als basismodellen die je naar eigen inzicht kunt aanpassen. Een voorbeeld is de Mini Quadcopter Kit Crazyflie Nano die je koopt als een bouwpakketje. Deze mini-drone weegt slechts 19 gram en is 9 centimeter breed. Je moet de Crazyflie Nano echt beschouwen als hobbyproject, want zelfs na het in elkaar zetten van de kit is de drone niet startklaar. Je krijgt er bijvoorbeeld geen afstandsbediening bij. Deze taak kan ingevuld worden met een usb-controller die je koppelt aan een computer. Je sluit hiervoor de usb-dongel Crazy Radio (33 dollar) aan op de pc zodat je pc radiografisch kan communiceren met de drone. Omdat het platform opensource is, is het ook mogelijk om een koppeling te maken met de Raspberry Pi.
©PXimport
De Mini Quadcopter Crazyflie Nano is een opensource-drone waar je zelf mee kunt knutselen.
Pakketjes bezorgen
Zelf spelen met een drone is natuurlijk leuk, maar de ontwikkeling van zelfstandig vliegende objecten gaat er waarschijnlijk voor zorgen dat we ze ook voor serieuze toepassingen gaan tegenkomen. Amazon, DHL, UPS en Google geloven in de drone als pakketbezorger en zijn bezig met onderzoeksprojecten. Dankzij de drone zijn buitengebieden beter bereikbaar en kunnen spoedeisende producten als medicijnen snel bezorgd worden. Amazon heeft al een zevende en achtste generatie van hun drone in ontwikkeling. Amazon noemt zijn dronebezorging Amazon Prime Air. In het gunstigste geval kan een pakketje in de toekomst al dertig minuten na de bestelling bezorgd worden. Amazons drone is een octocopter met een actieradius van 16 kilometer. Het is onbekend wanneer Amazon daadwerkelijk met Amazon Prime Air start, dat zou zelfs in de VS nog vijf jaar kunnen duren.
©PXimport
Amazon wil dankzij een drone pakjes binnen dertig minuten bezorgen.
Dichterbij huis is het Duitse postbedrijf DHL al vergevorderd met hun onderzoeksproject naar een drone. Hun Paketkopter heeft eind 2013 de eerste testvluchten uitgevoerd en voert momenteel een langdurige test uit waarbij de drone gebruikt wordt om medicatie te bezorgen op het Duitse waddeneiland Juist. De drone vliegt zelfstandig vanaf zijn thuisbasis in de haven van Norddeich naar Juist, een vlucht van 12 kilometer. Wel wordt de drone constant in de gaten gehouden en kan er worden ingegrepen. Overigens vliegt de drone op Juist niet naar de eindklant, een normale koerier neemt het pakketje over en bezorgt het. DHL heeft nog geen concrete plannen om de Paketkopter grootschaliger in te zetten.
©PXimport
DHL bezorgt met een drone medicijnen op het Duitse Waddeneiland Juist.
Internet voor iedereen
Internetgiganten Google en Facebook willen drones gebruiken om internettoegang mogelijk te maken in gebieden waar het te duur is om infrastructuur aan te leggen. Google heeft nadat eerder ook Facebook interesse toonde dit jaar Titan Aerospace overgenomen. Dit bedrijf uit New Mexico ontwikkelt onder andere de Solara 50, een drone met een lengte van 15,5 meter en een vleugelwijdte van 50 meter. Het onbemande vliegtuig, dat Titan Aerospace zelf een atmosferische satelliet noemt, is voorzien van 3000 zonnepanelen die tot zeven kilowatt energie kunnen produceren waarmee onder andere internetapparatuur gevoed kan worden.
De Solara 50 kan na lancering vijf jaar zelfstandig in de lucht blijven op een hoogte van 19 kilometer. Facebook heeft op zijn beurt het Britse Ascenta overgenomen dat ook werkt aan drones met ingebouwde zonnepanelen. Vooralsnog zijn beide internetgrootmachten dus concurrenten die ieder hun eigen infrastructuur willen ontwikkelen. Het kan nog wel een paar jaar duren voor er echts iets concreets uitkomt.
©PXimport
In de toekomst moet dankzij zelfstandige vliegende drones internettoegang op momentele onbereikbare plaatsen mogelijk worden.
Drone om je pols
De Nixie brengt de drone en de wearable samen in één apparaatje. Deze superkleine drone draag je als een horloge om je pols als hij niet in gebruik is. Kom je in een situatie waarin je een foto of selfie wil maken, dan start je de Nixie en kun je een unieke foto maken. Dat althans het idee, want de Nixie bestaat alleen nog maar als concept. De Nixie is een finalist in de Make It Wearable-competitie van Intel.
©PXimport
Wellicht brengt de toekomst een startklare drone om je pols.
Overal kijken
De dienst Google Street View, waarmee je een hele hoop plekken op Aarde virtueel kunt verkennen, bestaat nog maar sinds 2007. In de toekomst is het wellicht heel gebruikelijk om via internet even live te kijken door de controle over een drone over te nemen. Het dichts in de buurt komt Gofor dat bezig is met het ontwikkelen van drones on demand. De bedenker stelt zich voor dat je voor iedere gelegenheid een vliegend object kunt inzetten.
Wil je weten of het strand vol is of heb je juist begeleiding nodig in een donker deel van de stad? Dan zet je via een app op je telefoon simpel een drone in. Sceptici zien al een toekomst voor zich waar we omringt worden door vliegende objecten. Vraagstukken betreffende wetgeving en veiligheid zijn dan ook nog zeker niet opgelost. Ook moet er een oplossing gevonden worden voor het besturen van een drone, daar moet een uniforme interface voor ontworpen worden zodat iedereen eenvoudig kan vliegen.
©PXimport
Wellicht dat je in de toekomst met een dienst als Gofor even kan kijken hoe druk het op het strand is.
Je buurvrouw filmen?
Je mag niet zomaar alles doen met een drone. Zo mag je niet in de buurt van een vliegveld vliegen (je moet minimaal drie kilometer uit de buurt blijven). Je mag ook niet boven grotere wegen, spoorwegen, waterwegen, havens en bouwwerken als bruggen vliegen. Ook mag je geen militaire locaties filmen of fotograferen. Je mag in principe in het openbaar vliegen, maar als je een drone in je achtertuin laat vliegen en beelden maakt van je buren, is dat een schending van hun privacy. Pas ook op als je foto's of video's van evenementen wilt maken, soms is dit niet geoorloofd en kan dit zelfs gevaarlijk zijn. Drones worden gezien als modelvliegtuigjes en iedereen mag een drone besturen.
Het is echter niet aan te raden om je kinderen zonder toezicht ermee te laten vliegen. In veel gevallen is het ook onduidelijk of een verzekering eventuele ongelukken vergoedt. In Nederland is het verplicht om visueel contact met de drone te houden en de drone mag niet zwaarder zijn dan 25 kilo. De regels kunnen veranderen, op de website www.hoogtezicht.nl vind je de laatste informatie. De genoemde regels gelden alleen voor privédoeleinden. Gebruik je de drone bedrijfsmatig, dan moet je een ontheffing aanvragen.
©PXimport
Het is niet de bedoeling dat je met je drone mensen bespioneert.
Leger en overheid
Ze speuren, vallen aan en doden: militaire drones hebben een slecht imago sinds hun toepassingen in Afghanistan bekend weren. Nederlandse militaire drones worden alleen gebruikt voor verkennings- en opsporingsdoeleinden. Militaire drones zijn geen quadrocopters, maar zijn uitgevoerd als kleine vliegtuigen. Het Nederlandse leger heeft Raven mini-drones met een lengte van 0,91 meter en een breedte van 1,37 meter, die maximaal een uur kunnen vliegen.
Daarnaast heeft Nederland ook grotere ScanEagle-drones met een lengte van 1,48 meter en een breedte van 3,11 meter, die maximaal 17 uur in de lucht kunnen blijven. In 2017 worden daar vier General Atomics MQ-9 Reaper-drones aan toegevoegd. Deze hebben een lengte van 11 meter, een breedte van 20 meter en wegen zonder brandstof meer dan 2200 kilo. Dit is overigens dezelfde drone die het Amerikaanse leger gebruikt voor aanvalsmissies. De Nederlandse variant krijgt geen bewapening. Interessant is dat het leger drones beschikbaar stelt aan civiele autoriteiten als justitie en politie voor het bestrijden van een crisis, calamiteiten en om inbrekers of wietkwekerijen vanuit de lucht op te sporen.
©PXimport
Het Nederlandse leger heeft drones waaronder de Raven die ook gebruikt wordt door de politie.
