Contextmenu's zijn de menu's die u te zien krijgt bij een rechtermuisklik op een bestand, map, hyperlink, icoontje, taakbalk, of schijf. Rechtsklikken op een lege plek in een map of op uw bureaublad levert eveneens een contextmenu op. Deze menu's kunnen het werken met de pc flink vereenvoudigen, maar ze kunnen ook een bron van irritatie zijn, vooral wanneer ze vol staan met opties die u nooit gebruikt.

Een schoner contextmenu begint bij uzelf

U kunt contextmenu-items achteraf verwijderen, maar het is voor een deel ook mogelijk om te voorkomen dat ze überhaupt in uw contextmenu's komen te staan. Tijdens de installatie van programma's wordt namelijk vaak gevraagd of u bepaalde contextmenu-items wilt installeren. Wordt de Engelse taal tijdens de installatie gebruikt, dan zal er in dat geval gevraagd worden om Shell Extensions te installeren. Denkt u deze niet nodig te hebben voor het betreffende programma, geef dan direct aan dat ze niet geïnstalleerd hoeven te worden. Ook dit is een manier om uw contextmenu's overzichtelijk te houden.

Hoe meer programma's u installeert, des te meer items er in de verschillende contextmenu's verschijnen. Sommige daarvan zijn handig, maar andere zult u nooit gebruiken, en die bent u waarschijnlijk liever kwijt dan rijk. Maar het kan ook zijn dat u bepaalde mogelijkheden in contextmenu's mist, die u er juist graag aan toe zou voegen.

Er zijn verscheidene manieren om items uit contextmenu's te verwijderen of ze eraan toe te voegen. Soms is het mogelijk deze items in of uit te schakelen via het programma dat ze erin heeft geplaatst. Daarnaast bestaan er verschillende programma's waarmee u contextmenu's kunt aanpassen, en verder is het mogelijk deze menu's te bewerken door rechtstreeks in het register in te grijpen.

©PXimport

Er kan veel uit contextmenu's verwijderd worden.

1. Programma of register?

Om contextmenu-items uit te schakelen (voor zover dit niet kan via het programma waar ze bijhoren), heeft het gebruik van programma's als ShellExView, ShellMenuView en FileMenu Tools de voorkeur, omdat er in dat geval weinig mis kan gaan. Schakelt u bijvoorbeeld een item uit waarvan dat bij nader inzien toch niet de bedoeling was, dan schakelt u dit via het bewuste programma even eenvoudig weer in. Aan het werken in het register zijn iets meer risico's verbonden, al moeten we die niet overdrijven. Met de nodige voorzorgsmaatregelen, die we eveneens in dit artikel beschrijven, kan er ook daarbij weinig mis gaan. Wanneer u uw contextmenu's wilt gaan bewerken, raden we u echter aan dit allereerst te doen met behulp van de programma's die we in het eerste deel van dit artikel beschrijven. Lukt daarmee niet wat u wilt bewerkstelligen, dan kunt u het alsnog proberen door het register te bewerken. Lees dan voordat u hieraan begint het kader 'Veilig werken in het register', zodat u bij eventuele fouten die u maakt voldoende herstelmogelijkheden hebt.

2. ShellExView en ShellMenuView

Wanneer het erom gaat ongewenste items in uw contextmenu's uit te schakelen, hebt u met ShellExView en ShellMenuView twee zeer krachtige tools in handen. De programma's zijn te downloaden van ShellExView en ShellMenuView, downloadlinks staan onderaan de pagina's. De programma's hoeven niet geïnstalleerd te worden. U pakt de zip-bestanden eenvoudigweg uit naar mappen die u vervolgens desgewenst in Program Files plaatst. Hierna kunt u snelkoppelingen naar de uitvoerbare bestanden maken en deze op uw bureaublad of in uw startmenu zetten. Voor beide programma's is een Nederlandse vertaling beschikbaar, die u op dezelfde pagina aantreft vanwaar u ShellExView en ShellMenuView downloadt. Om de programma's in het Nederlands weer te geven, pakt u de map met vertaling uit naar de map waarin u het programma geplaatst hebt. Hoewel de interfaces van beide programmaatjes veel overeenkomsten vertonen, is er een duidelijk verschil. Met ShellExView bewerkt u de zogenoemde dynamische contextmenu-items zichtbaar, terwijl u met ShellMenuView de statische contextmenu-items aanpast. Dynamische contextmenu-items verschijnen op meerdere plaatsen, en zowel bij mappen als bestanden. Voorbeelden hiervan zijn de opties van een programma als WinZip, en de mogelijkheid van uw virusscanner om afzonderlijke mappen en bestanden te scannen. Statische items zijn gebonden aan bepaald bestandstypen. Een voorbeeld van een statisch item is Afspelen met WinAmp, dat u te zien krijgt wanneer u rechtsklikt op een map of op een met WinAmp geassocieerd bestand.

Zoals gezegd gaat het hier om twee zeer krachtige tooltjes. Wanneer u ze opstart, wordt u dan ook geconfronteerd met een enorme hoeveelheid items en een groot aantal kolommen met informatie over deze items. Laat u niet afschrikken: het merendeel van de informatie in de kolommen hebt u niet nodig. In ShellExView hebt u over het algemeen voldoende aan hetgeen u in de kolommen Shell-uitbreiding, Uitgeschakeld, Type en Omschrijving aantreft. In ShellMenuView zijn vooral de kolommen Menu-naam, Extensies, Type-beschrijving en Uitgeschakeld van belang. Een groot aantal van de opgesomde items behoort tot het besturingssysteem, deze zult u meestal niet uit willen schakelen. Soms is dat zelfs af te raden, maar in die gevallen krijgt u een waarschuwing dat u het betreffende item beter ingeschakeld kunt laten. Over het algemeen zult u items willen verwijderen die door allerhande software in uw contextmenu's zijn geplaatst, en die u nooit gebruikt.

©PXimport

Met de programma's ShellExView en ShellMenuView past u uw contextmenu's aan.

3. Werken met ShellExView

ShellExView toont, zoals gezegd, de dynamische contextmenu-items. Als voorbeeld noemden we de mogelijkheid om afzonderlijke mappen en bestanden op malware te scannen. Gebruikt u deze optie nooit, dan gaat u na opstarten van ShellExView in de kolom Shell-uitbreiding op zoek naar de naam van uw virusscanner. Wanneer u deze gevonden hebt, klikt u er met uw rechtermuisknop op en u kiest Geselecteerde items uitschakelen.

In Windows XP zal de verandering direct doorgevoerd worden. In Windows Vista en 7 dient u de pc hiervoor opnieuw op te starten. Een andere en snellere manier is door alleen Windows Explorer te herstarten. Dit doet u door via een rechtermuisklik op uw taakbalk het Taakbeheer te starten, en het proces explorer.exe te beëindigen. Vervolgens kiest u Bestand / Nieuwe taak (Uitvoeren), typ hier explorer en klik op OK. Overigens geldt dit alleen voor ShellExView. De veranderingen die u met ShellMenuView aanbrengt worden zowel in Windows XP als in Vista en 7 direct doorgevoerd.

©PXimport

Met twee muisklikken schakelen we het contextmenu van onze virusscanner uit.

Zelf contextmenu-items toevoegen

Hoewel we het in dit artikel voornamelijk hebben over manieren om items uit uw contextmenu's te verwijderen, is het ook mogelijk om nieuwe opties toe te voegen. Uiteraard bestaan ook hier weer verschillende programma's voor, zoals Context Menu Editor. De opties die dergelijke tooltjes bieden zijn echter nogal beperkt. U hebt wat dit betreft veel meer mogelijkheden, wanneer u de benodigde sleutels zelf in het register aanmaakt. Het principe is vrij eenvoudig: u creëert een registersleutel met de naam die u in het contextmenu wilt zien, en in deze sleutel maakt u een tweede sleutel aan met de naam Command. In deze subsleutel komt de opdracht te staan die uitgevoerd moet worden bij een klik op het betreffende item. Waar u deze sleutels moet aanmaken, hangt af van het contextmenu waarin u het item wilt zien verschijnen. Is dat bij een rechtermuisklik op bestanden, dan dienen de sleutels in HKEY_CLASSES_ROOT\*\shell gemaakt te worden. Wilt u dat het item verschijnt bij rechtsklikken op mappen, dan moeten de nieuwe sleutels in HKEY_CLASSES_ROOT\Folder\shell komen te staan. En wilt u dat het contextmenu-item alleen bij een rechtermuisklik op een bepaald bestandstype zichtbaar wordt, dan zult u in de sleutel van het betreffende bestandstype moeten zijn. Gaat het bijvoorbeeld om dll-bestanden, dan zullen de sleutels in HKEY_CLASSES_ROOT\dllfile gemaakt moeten worden. Deze sleutels dienen altijd binnen een sleutel met de naam shell te staan. In sommige gevallen zal deze al bestaan, en anders dient u deze eerst aan te maken. We geven een voorbeeld: stel dat u de optie Openen in Kladblok wilt zien verschijnen bij een rechtermuisklik op een willekeurig bestand. U navigeert dan in de register-editor naar HKEY_CLASSES_ROOT\*\shell. In het linkerdeelvenster klikt u met uw rechtermuisknop op deze sleutel en u kiest Nieuw / Sleutel. De nieuwe sleutel noemt u Openen in Kladblok. In deze sleutel creëert u vervolgens een subsleutel met de naam Command. In het rechterdeelvenster dubbelklikt u ten slotte op de waarde (Standaard), en u voert de opdracht Notepad.exe "%1" in. De toevoeging "%1" is vereist om het aangeklikte bestand in Kladblok te laten openen.

We beseffen dat we hiermee slechts een eenvoudig voorbeeld hebben gegeven, maar hopen dat we het principe enigszins duidelijk hebben gemaakt.

©PXimport

Het is vrij eenvoudig om uw eigen contextmenu-items te maken.

4. Werken met ShellMenuView

Wanneer u ShellMenuView opstart, zult u een duidelijk verschil bemerken met ShellExView. In plaats van allerlei verschillende contextmenu-items treft u in ShellMenuView soms lange reeksen identieke items aan, voorafgegaan door een programma-icoontje. Wanneer u in de kolom Extensies kijkt, zal duidelijk worden waarom dit het geval is. Het gaat hier om contextmenu-items die met bepaalde bestandstypen geassocieerd zijn. U kunt dus per bestandstype bepalen of u een dergelijk item wilt uitschakelen. Vaker zult u echter een hele reeks van deze items willen uitschakelen. Wilt u bijvoorbeeld dat de optie Toevoegen aan speellijst van WinAmp nergens verschijnt, dan selecteert u alle desbetreffende items in ShellMenuView en schakelt u schakelt ze uit. U kunt hierbij uiteraard ook selectief te werk te gaan. Converteert u bijvoorbeeld uitsluitend wav-bestanden naar mp3, dan kunt u voor het betreffende programma aangeven dat er alleen een item in het contextmenu verschijnt bij rechtsklikken op wav-bestanden. Selecteer de overige extensies en schakel het item van het contextmenu uit.

©PXimport

Alleen bij wav-bestanden zal nu nog een contextmenu van Switch Sound File Converter verschijnen.

5. FileMenu Tools

Met het programmaatje FileMenu Tools, is het eveneens mogelijk contextmenu-items uit te schakelen. Maar daarnaast kunt u een hele reeks mogelijkheden aan uw contextmenu's toevoegen. Het programma plaatst een nieuw item, genaamd FileMenu Tools, in uw contextmenu. In dit submenu vindt u onder meer opties om bestanden in Kladblok te openen, een opdrachtprompt te openen, dll's te registreren of te deregistreren en bestanden of mappen te hernoemen. Mogelijkheden die u niet gebruikt kunt u uitschakelen. Open hiervoor de configuratie van het programma (kies in het rechtermuisknopmenu FileMenu Tools / Configure FileMenu Tools). In het rechterdeelvenster kunt u onder het tabblad Commands of FileMenu Tools datgene uitvinken wat u niet nodig hebt. Het is eveneens mogelijk de volgorde van de items aan te passen via de opdrachten Move Up en Move Down die u in het linkerdeelvenster onder Actions aantreft. Waar nodig kunt u tevens scheidingslijnen toe te voegen via de opdracht Add Separator in datzelfde venster.

©PXimport

FileMenu Tools voegt een submenu met verschillende mogelijkheden toe aan uw contextmenu.

©PXimport

In de configuratie van FileMenu Tools selecteert u de gewenste opties.

U treft in de configuratie nog twee andere tabbladen aan. Het tabblad "Send To..." menu laat items zien die u in het contextmenu Kopiëren naar aantreft. U kunt hier items uitschakelen, maar u hebt ook weer de mogelijkheid nieuwe items aan dit menu toe te voegen. Wilt u bijvoorbeeld de map Mijn afbeeldingen in het menu Kopiëren naar hebben, dan klikt u onder Actions op Add Command. Selecteer het nieuwe item. Staat het venstertje Properties nog niet in beeld, kies dan voor Edit / Properties. In dit venstertje geeft u bij Name de naam op die u in het menu Kopiëren naar wilt zien, terwijl u bij Target en Working folder het pad naar de map Mijn afbeeldingen invult. Kies vervolgens in het menu File voor Apply Changes. Op deze wijze kunt u ook schijven of partities waar u regelmatig bestanden of mappen naar kopieert aan het menu Kopiëren naar toevoegen.

Onder het tabblad Commands of other applications kunt u bepaalde contextmenu-items uit- of inschakelen. FileMenu Tools maakt hierbij onderscheid tussen items die bij bestanden, mappen, schijfstations, enzovoort verschijnen, zodat u selectief te werk kunt gaan. Experimenteert u gerust met de mogelijkheden die u hier hebt. Eventuele ongewenste resultaten herstelt u eenvoudigweg door een verwijderd vinkje weer terug te plaatsen.

Wilt u FileMenu Tools uitsluitend gebruiken om ongewenste contextmenu-items uit te schakelen, dan kunt u het contextmenu-item van het programma zelf eventueel uitschakelen via het hiervoor besproken ShellExView. De optie Configure FileMenu Tools blijft dan beschikbaar via uw startmenu.

©PXimport

Ongewenste contextmenu-items schakelt u met Filemenu Tools op een eenvoudige manier uit.

6. Contextmenu-items verwijderen via het register

In het uitzonderlijke geval dat u contextmenu-items niet met behulp van een van de hiervoor besproken programma's kunt uitschakelen, zult u de betreffende sleutel of sleutels uit het register moeten verwijderen. Dit is vrij eenvoudig, maar leest u voordat u hieraan begint het kader 'Veilig werken in het register', zodat u eventuele onbedoelde resultaten teniet kunt doen. We willen MediaInfo verwijderen, dit heeft zich na installatie van de software zelf in het contextmenu genesteld. Het register benadert u via Start / Uitvoeren met het commando regedit. Contextmenu-items bevinden zich altijd in de hoofdsleutel HKEY_CLASSES_ROOT van het register. Om ongewenste items te verwijderen hoeft u daarom slechts dit deel van het register te doorzoeken op de naam waarmee het betreffende item in contextmenu's verschijnt. Dit doet u via de zoekfunctie van de register-editor, die u in het menu Bewerken vindt. Hierbij dient u er rekening mee te houden dat een contextmenu-item zich op meerdere plaatsen in HKEY_CLASSES_ROOT kan bevinden. Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer zo'n item zowel bij rechtsklikken op een bestand als bij rechtsklikken op een map verschijnt. Nadat u een bepaald item gevonden en verwijderd hebt, drukt u op F3, waardoor het doorzoeken van het register wordt voortgezet. Nadat u op deze wijze de hele sleutel HKEY_CLASSES_ROOT hebt doorzocht, en alle betreffende items hebt verwijderd, kunt u de register-editor sluiten.

©PXimport

Met de zoekfunctie van de register-editor is een contextmenu-item snel te vinden.

Veilig werken in het register

Als u wijzigingen in het register gaat aanbrengen, is het aan te bevelen om alvorens u dit doet een nieuw systeemherstelpunt te maken. Maar om te voorkomen dat u na een klein foutje het systeem in zijn geheel dient te herstellen, kunt u als extra voorzorgsmaatregel de registersleutel die u gaat bewerken exporteren en opslaan als registerbestand. Het importeren van een dergelijk bestand is stukken eenvoudiger dan het uitvoeren van systeemherstel. We geven een voorbeeld: u wilt het contextmenu-item MediaInfo verwijderen, en via de zoekfunctie hebt u de registersleutel MediaInfo gevonden in de sleutel HKEY_CLASSES_ROOT\*\shell. U maakt dan eerst een back-up van de sleutel MediaInfo door deze in het linkerdeelvenster van de register-editor te selecteren, en via een rechtermuisklik te kiezen voor Exporteren. Het aldus gemaakte registerbestand slaat u vervolgens op, bijvoorbeeld als BackupMediaInfo.reg. Nu kunt u de sleutel MediaInfo met een gerust hart verwijderen. Blijkt hierna dat dit niet het gewenste resultaat oplevert, dan herstelt u de vorige situatie eenvoudigweg via een dubbelklik op het bestand BackupMediaInfo.reg.

©PXimport

Een back-up van een registersleutel is eenvoudig te maken.

De Philips Hue Bridge Pro volgt de tien jaar oude Bridge op en doet dat met verve. Het apparaat biedt nieuwe functies en is toekomstbestendig, wat hem boeiend maakt voor bestaande én nieuwe Philips Hue-gebruikers. In deze review leggen we je uit waarom.

Als je thuis slimme verlichting van Philips Hue hebt, is de kans groot dat je gebruikmaakt van de witte Hue Bridge. Dit kleine kastje verbindt met je lampen en bijbehorende accessoires en stelt je in staat om de verlichting ook te bedienen als het internet even is uitgevallen. Na een decennium is er nu een Bridge Pro, goed te herkennen aan zijn zwarte ontwerp. De Bridge Pro kost 90 euro, waar de reguliere Bridge (versie 2.1) circa 50 euro kost. Ja, dat is een relatief forse meerprijs, maar als je het systeem tien jaar wilt gebruiken juist weer een kleine extra investering.

©Rens Blom

Veel meer lampen

De Bridge Pro biedt belangrijke voordelen ten opzichte van de normale Bridge, zowel voor bestaande als nieuwe gebruikers. Zo kun je hem nog steeds via ethernet gebruiken, maar is dat niet verplicht. Er is namelijk ook - nieuw - wifi-ondersteuning. De voeding is bovendien geen specifieke stroomkabel meer, maar een usb-c-kabel. Die kun je eenvoudiger vervangen.

©Rens Blom

De belangrijkste vernieuwing? Een compleet nieuwe processor, meer werkgeheugen en meer opslagcapaciteit, waardoor de Hue Bridge Pro veel krachtiger is dan zijn voorganger. Dat is geen mooie marketingpraat, maar goed zichtbaar aan het totaal aantal gadgets dat de bridge kan aansturen. Bij de reguliere Bridge zijn dat 50 lampen en 12 accessoires (zoals draadloze afstandsbedieningen), waar de Bridge Pro 150 lampen en 50 accessoires ondersteunt. Heb je een huis (en misschien ook tuin) vol Hue-producten, dan loop je bij de normale Bridge waarschijnlijk (snel) tegen de limieten aan. Bij de Bridge Pro moet je daar echt je best voor doen.

Je kunt met de Bridge Pro ook veel meer scènes (500) opslaan in de Hue-app dan met de normale Bridge (200), wat voor sommigen handig zal zijn. De Bridge Pro biedt ook nieuwe optionele foefjes, zoals je lampen inzetten als bewegingssensoren om je te attenderen bij beweging in bepaalde kamers. Ook is de Bridge Pro standaard geschikt voor Matter, het nieuwe smarthomeprotocol waar veel merken ondersteuning voor bieden.

©Rens Blom

Overzetten is zo gebeurd

Van oude technologie naar nieuwe technologie overstappen kan soms frustrerend zijn, maar dat geldt zeker niet wanneer je de Bridge verruilt voor de Bridge Pro. De stappen in de Philips Hue-app zijn duidelijk en wij waren binnen tien minuten klaar, waarna de app op de achtergrond veertig minuten nodig had voor de echte migratie.

Al onze instellingen zijn behouden, de accessoires en lampen zijn overgezet en de reguliere Bridge mag na tien jaar met pensioen. Begin je pas met Philips Hue, dan stel je de Bridge Pro vanzelfsprekend in als je eerste bridge. Ook dat is een fluitje van een cent.

©Rens Blom

Conclusie: Philips Hue Bridge Pro kopen?

De Philips Hue Bridge Pro is naar onze mening dé bridge om te kopen als je start met Philips Hue. Heb je nu de normale Bridge, dan biedt de Pro-versie zo veel verbeteringen dat wij het (op termijn) upgraden de eenmalige investering waard vinden.

Een computer laat het vaak afweten op het slechtste moment. Of het nu gaat om een zwart scherm, geen internetverbinding of verdwenen bestanden: wie goed voorbereid is, bespaart tijd en ergernis. In dit artikel lees je welke hardware- en softwaretools je het best vooraf klaarzet, voor jezelf of om anderen te helpen – desnoods vanaf afstand.

Tip 1 - Gerichte aanpak

Een computer en zeker een (thuis)netwerk vormen een complex geheel van componenten, waardoor het lastig kan zijn om snel de juiste oorzaak van een probleem te achterhalen en het op te lossen. Het kan aan hardware liggen (zoals een defecte adapter of slechte kabel), maar ook aan software (zoals een configuratiefout, malware of een incompatibel stuurprogramma). Het is dus verstandig om op zowat alles voorbereid te zijn. Dit vraagt niet alleen kennis en ervaring, maar ook een doordachte aanpak.

Begin met een gerichte observatie van fout­meldingen of gedrag, en voer dan systematisch tests uit. Start bij de eenvoudigste oorzaken, zoals herstarten of bekabeling. Sluit stapsgewijs andere mogelijke oorzaken uit. Noteer wat je test en welk resultaat je krijgt. Bij netwerkproblemen werk je het best van buiten naar binnen: controleer eerst randapparatuur en verbindingen, daarna besturingssysteeminstellingen, en tot slot software of hardware.

Daarvoor heb je natuurlijk ook het juiste ­materiaal nodig, en dat is nu net onze focus. We bekijken eerst welke hardwaretools nuttig zijn, zowel vrij eenvoudige gereedschappen als meer geavanceerde tools. Je kiest uiteraard zelf hoe ver je hierin wilt gaan. Daarna bespreken we handige softwaretools voor diagnose, herstel en reparatie, gebundeld op een multibootstick. Tot slot bekijken we nog enkele opties voor hulp op afstand.

©Angela - stock.adobe.com

Tip 2 - Basisgereedschap

We starten met het basisgereedschap. Kleine dingen die je weleens over het hoofd kunt zien, maar die soms goed van pas komen! We denken bijvoorbeeld aan plakband of ducttape (bijvoorbeeld voor het (tijdelijke) herstel van een gescheurde kabel) en labeltape of markeerstickers om bepaalde (te verplaatsen) onderdelen duidelijk te identificeren. Enkele fijne permanente kleurmarkers kunnen hiervoor ook nuttig zijn. Zorg ook dat je een pincet of fijn tangetje bij de hand hebt, evenals een usb-lampje of een mini-zaklamp (eventueel gebruik je de led van je smartphone). Schroevendraaiers mogen uiteraard evenmin ontbreken: zowel kruiskopschroevendraaiers (Phillips PH0, PH1, PH2), als sleufschroevendraaiers, als torx-modellen (vooral T5 tot T10). Eventueel stop je er ook een paar drie- en zeskantige schroevendraaiers bij, evenals pentalobe-modellen (zoals voor Apple-laptops). Het is wel zo makkelijk als je schroevendraaiers magnetisch zijn om kleine schroefjes (in de systeemkast) niet te verliezen. Let wel op dat je hiermee geen elektronische onderdelen aanraakt. Een handige allround-oplossing is een precisie-schroevendraaierset met magnetische houder en verwisselbare bits.

Voor het schoonhouden van je apparatuur heb je ook altijd een spuitbus met perslucht in de buurt, evenals een luchtblazer (rubberen balgpompje), enkele watten- of schuimstaafjes en een paar micro­vezeldoekjes. Voor het reinigen van contactpunten, sockets, toetsenborden en behuizingen is een goed afsluitbare fles isopropyl-alcohol handig (liefst minimaal 99,9 procent). Zorg ook voor een anti­statische polsband of mat om elektrostatische schade te voorkomen. Denk verder ook aan een usb-stick, usb-hub (met eigen voeding) en een paar netwerk-patchkabels (bij voorkeur CAT 6). Bij elkaar kost dit hele setje basisgereedschap zo’n 160 euro.

©Nikolay - stock.adobe.com

Tip 3 - Extra gereedschap

Kant-en-klare netwerkkabels hebben onze voorkeur, maar soms is een zelfgemaakte kabel op maat handiger. Daarvoor heb je een krimptang nodig en wat handigheid om de connector goed te plaatsen. Op YouTube vind je genoeg instructievideo’s; na enige oefening lukt dat vlot. Zorg ook voor een RJ45-netwerktester. Er bestaan complete netwerksets met krimptang, stripper en tester.

Stop een paar lithium-knoopcellen (CR2032) in je kit, want het CMOS-geheugen van veel computers krijgt stroom van zo’n batterij en die dien je na enkele jaren te vervangen. Een batterijtester die ook geschikt is voor knoopcellen, is ook altijd handig (circa 10 euro). Voor het uitlezen van SD-kaarten gebruik je het liefst een externe SD-kaartlezer. Om problemen met draadloze muizen of toetsenborden te vermijden, zijn een usb-muis en -toetsenbord ­nuttig (samen vanaf zo’n 20 euro).

Ook enkele typische adapters zijn onmisbaar. Denk aan een usb-naar-wifi-adapter, usb-naar-ethernet-adapter (voor als de interne netwerkpoort niet werkt), usb-naar-SATA-adapter (om een interne schijf via usb op je eigen pc aan te sluiten), en een usb-c-multi-adapter. De geschatte totaalprijs van de spullen uit deze tip is zo’n 190 euro.

©kvladimirv - stock.adobe.com

Tip 4 - Voor de echte techneut

Ben je intussen de vaste computerreparateur geworden voor buren, kennissen en familie, dan is het misschien tijd om je reparatiekit verder te professionaliseren. Een psu-tester en een multimeter horen daar zeker bij. Met een psu-tester controleer je eenvoudig een pc-voeding (Power Supply Unit): sluit de ATX-stekker (van de desktop) en eventueel andere connectors (als cpu of PCIe) aan, waarna je per lijn de spanning uitleest (zoals 3,3V, 5V, 12V en andere). Een multimeter is veelzijdiger: je meet er spanning, stroom en weerstand mee (categorie 2 is geschikt tot 230V). Zo’n apparaat vergt wel enige ervaring, maar YouTube-video’s helpen je vast op weg.

Een (snelle) externe usb-ssd van bijvoorbeeld 2 TB komt ook van pas, bijvoorbeeld voor systeemback-ups. Bij schermproblemen is een klein reservescherm met voldoende resolutie (én HDMI en usb-c-aansluitingen) handig. Zorg eveneens voor een tubetje thermische pasta, voor als je cpu-koelers moet (ver)plaatsen of bij oververhittingsproblemen.

Eventueel kun je een diagnostische POST-kaart (Power-On Self Test) toevoegen, die je via PCIe (x1) op een (desktop)computer aansluit. Bij het opstarten voert het UEFI/BIOS een POST-routine uit, waarbij het systeem per stap een hex-code via de systeembus doorstuurt. Zo’n kaart vangt deze codes op en toont ze op een leddisplay. De betekenis lees je af in een POST-tabel (online of in de onderhoudshandleiding), zodat je gericht kunt testen. Eenvoudige modellen vind je al vanaf zo’n 10 euro. De geschatte totaalprijs van deze spullen is zo’n 280 euro.

©Mr.Norasit Kaewsai

Tip 5 - Programma's verzamelen

Je EHBO-kit is inmiddels goed gevuld met tools voor hardwareproblemen. Maar wat als de oorzaak bij software ligt? Zulke fouten los je doorgaans software­matig op, dus verzamel je het best vooraf alvast de meest geschikte programma’s voor diagnose en herstel. Deze tools kunnen sterk variëren, want ook de oorzaken van problemen verschillen. Denk aan corrupte drivers of systeembestanden, foutgelopen updates, conflicterende software, malware, ­verkeerde configuraties en beschadigde opstartitems. Je hebt dus tools nodig die malware kunnen opsporen en verwijderen, bootstructuren (tot op sectorniveau) kunnen controleren en herstellen, schijven kunnen herpartitioneren, data kunnen redden van nukkige systemen, wachtwoorden kunnen achterhalen of wissen en meer.

Daarnaast moet je de juiste manier vinden om de software te starten. Soms lukt dat via een koppeling van de interne schijf van het defecte systeem aan je eigen computer. In de praktijk werkt het meestal handiger als je de EHBO-software rechtstreeks op het probleemtoestel kunt draaien. Als een ­normale start niet lukt, zelfs niet in de veilige modus (Windows), biedt een bootstick uitkomst. Dit is een opstartbare usb-stick met een eigen besturingssysteem, zoals Windows of Linux. Idealiter kies je voor een multibootstick, met meerdere systemen of tools, zodat je vlot de meest geschikte diagnose- of herstelomgeving kunt selecteren. We behandelen in dit artikel twee uitstekende, gratis oplossingen.

Tip 6 - YUMI-stick maken

YUMI (Your Universal Multiboot Installer) is een tool waarmee je zo’n multibootstick kunt maken. Deze tool is handig omdat je uit tal van besturingssystemen kunt kiezen, zonder die zelf te hoeven zoeken. Surf naar www.kwikr.nl/yumi, scrol tot bij YUMI exFAT Download en klik op Download YUMI. Dubbelklik op het gedownloade exe-bestand om de portable tool te starten. Klik op I Agree en plaats een (lege) usb-stick in je pc, bij voorkeur 3.x en met voldoende ruimte voor alle gewenste distributies. Klik indien nodig op Redetect Disks als het station niet zichtbaar is bij Step 1: You Chose. Selecteer de juiste stick en klik op Prepare this Device, zodat de stick correct geformatteerd wordt. Bevestig met Ja als je zeker weet dat de stick geen belangrijke gegevens bevat. Na afloop verschijnt een exFAT-partitie in Verkenner met de naam YUMI. Voor wie technisch geïnteresseerd is: via Schijfbeheer zie je ook een kleine FAT-partitie (VTOYEFI). Dit is de EFI-systeempartitie, maar daar hoef je je verder niet om te bekommeren.

Bij Step 2: Select a Distribution […] kies je vervolgens de gewenste distributie. Er zijn er meer dan 100, vooral Linux-distributies, maar ook systemen als back-uptools, partitiebeheerders, wachtwoordkrakers, geheugentesters, penetratietesters en allround-troubleshooters zoals Ultimate Boot cd, SystemRescue (Linux) en Hiren’s BootCD PE (Windows). Op enkele hiervan komen we straks nog even terug.

Tip 7 - YUMI-distributies

Selecteer de eerste gewenste distributie. De verwijzing naar het bijbehorende schijfkopiebestand kleurt oranje als YUMI dit in de YUMI-map detecteert, althans wanneer je het daar zelf al had geplaatst. Kleurt dit rood, dan kun je via Browse naar de juiste downloadmap navigeren. Staat het bestand nog niet op je schijf, klik dan op Download link om het te downloaden. Of klik op Visit the […] site om het zelf binnen te halen van de site van de producent. Bij sommige distributies, zoals Ubuntu, verschijnt een extra optie (Step 4) waarmee je optioneel opslagruimte reserveert voor persistente wijzigingen. Zodra de juiste distributie is geladen bij Step 3, klik je op Create en bevestig je met Ja. De voortgang volg je in het logvenster. Na afloop klik je op Next en op Ja om extra distributies toe te voegen aan het YUMI-bootmenu, op dezelfde manier als daarnet. Dat kan ook later nog, zolang je YUMI opnieuw start zonder de stick opnieuw te formatteren.

Wil je een toegevoegde distributie verwijderen, plaats dan een vinkje bij View or Remove Installed Distros, selecteer het ongewenste systeem en klik op Remove.

Tip 8 - Ventoy

Lukt het om een of andere reden niet met YUMI of wil je liever een andere tool gebruiken, dan is Ventoy een prima alternatief. Download de recentste versie van het portable programma via www.kwikr.nl/ventoy. Pak het zip-bestand uit en start de tool. In het Language-menu kies je eventueel voor Dutch (Nederlands).

Plug een geschikte (lege) usb-stick in en dubbelklik op het bestand Ventoy2Disk.exe. Klik op de ronde pijlknop zodat Ventoy de stick correct herkent. Open nu eerst even het menu Opties. Bij Partitietabel staat standaard MBR geselecteerd. In de meeste gevallen is dat de beste optie, tenzij je zeker weet dat je de stick enkel op moderne UEFI-systemen gebruikt; in dat geval kun je GPT selecteren. Laat ook de optie voor Secure Boot aangevinkt, behalve als je weet dat je de stick enkel op oudere systemen zonder secure boot gebruikt of bereid bent secure boot tijdelijk uit te schakelen (zonder de UEFI-bootmodus te wijzigen). In dit menu vind je ook de optie Ventoy verwijderen: hiermee maak je de stick leeg en verwijder je de partities als je dit wenst.

Tip 9 - Distributies plaatsen

Er rest nu nog maar één stap. Klik op Installeren (Bijwerken is bedoeld voor een update naar een recentere Ventoy-versie) en bevestig dit tweemaal met Ja. Alle data op de stick worden gewist en, net als bij YUMI, verschijnen er twee partities: een grote VENTOY-datapartitie en een kleine VTOYEFI-systeempartitie. Het hele proces duurt slechts enkele seconden.

Daarna mag je Ventoy sluiten: je stick is nu klaar om de eerste distributies te ontvangen. Dat klinkt misschien ingewikkeld, maar eigenlijk is het heel eenvoudig. Je hoeft enkel het schijfkopiebestand (meestal een iso-bestand) van een distributie naar de VENTOY-partitie te kopiëren, desgewenst in aparte mappen (zoals \allround, \antivirus, \backup, \dataherstel, \partitiebeheer enzovoort). Dit kan gewoon via Verkenner. Dit geldt trouwens ook voor een YUMI-stick, aangezien die onderliggend gebruikmaakt van Ventoy-technologie. In het tekstkader ‘Onmisbare reddingstools’ vermelden we enkele uitstekende tools, inclusief hun downloadlocaties.

Tip 10 - Bootstick opstarten

Het is nu de bedoeling dat je je multibootstick opstart op een (problematisch) systeem. Daarbij maakt het weinig uit of je een YUMI- of een Ventoy-stick gebruikt. Tijdens het opstarten druk je enkele keren op een sneltoets, zoals ESC, F8 of F12, om het opstartmenu te openen. Op oudere toestellen moet je mogelijk eerst het BIOS-setupmenu oproepen via een sneltoets en daar bij Boot order (priority) de usb-stick als eerste opstartmedium instellen.

Gaat het om een moderner UEFI-systeem, dan staat secure boot waarschijnlijk ingeschakeld, wat kan verhinderen dat je bootstick opstart. Voor een YUMI-stick moet je deze functie wellicht eerst tijdelijk uitschakelen om te kunnen opstarten. Een Ventoy-stick start meestal wél op als je eerder de optie Secure Boot had aangevinkt (zie tip 8). In dit geval moet je bij de allereerste opstart wel nog een korte procedure doorlopen, zoals beschreven op www.kwikr.nl/vensec. Je kunt eventueel ook hier eerst secure boot tijdelijk uitschakelen.

Het startmenu van je bootstick verschijnt nu. Laten we Ventoy als voorbeeld nemen. Je ziet hier alle toegevoegde distributies als menu-opties. Met F3 kun je ook overschakelen naar een mapweergave, waarbij je eerst een map opent (zoals \allround, \antivirus enzovoort) en daarna de gewenste distributie start. Zo start je vanaf één stick moeiteloos allerlei distributies en tools, en kun je meteen gericht troubleshooten.

Tip 11 - Extra tools

De kans is groot dat je met de applicaties uit de kadertekst ‘Onmisbare reddingstools’ al vrijwel alle nodige tools hebt. Toch kun je gaandeweg nog programma’s ontdekken die je graag aan je bootstick toevoegt. Dat werkt zowel op een YUMI- als op een Ventoy-stick heel eenvoudig.

Op www.portableapps.com/apps kun je alvast terecht voor meer dan 1100 apps, waaronder zo’n 160 uiteenlopende hulpprogramma’s. Download het .paf.exe-bestand van de gewenste tool en voer dit uit in een tijdelijke map op je eigen systeem. Kopieer daarna de uitgepakte bestanden naar een aparte submap op je bootstick, bijvoorbeeld in \tools\<naam\_app>.

Daarna open je binnen een opgestarte distributie (zoals de Windows Verkenner in Hiren’s BootCD PE: zie tekstkader ‘Onmisbare reddingstools’) gewoon deze map en start je de portable exe-app van daaruit. Zo stem je je bootstick volledig af op je eigen voorkeuren en behoeften (zie ook tekstkader ‘AIO-pakketten’).

Tip 12 - Quick Assist

Tot nu toe gingen we ervan uit dat je als troubleshooter fysiek aanwezig bent om het probleem op te lossen. Maar er zal vast weleens iemand vanaf afstand je hulp inroepen. We veronderstellen dan wel dat die persoon zijn systeem nog kan opstarten, eventueel in de veilige modus, en zo een tool voor afstandsbeheer kan openen.

Eerst stellen we kort een app voor die standaard met Windows wordt meegeleverd: Quick Assist. Begin aan de helperszijde door de app te starten, klik op Iemand helpen en meld je aan met je Microsoft-account. Noteer de beveiligingscode en geeft die door aan de hulpvrager, bijvoorbeeld via telefoon of bericht. Deze persoon start daarna ook Quick Assist en vult de beveiligingscode in bij Beveiligingscode van assistent. Na een klik op Verzenden verschijnt een bevestigingsvraag: hij plaatst een vinkje en klikt op Toestaan. Zijn bureaublad zou nu zichtbaar moeten zijn in een schaalbaar venster op jouw systeem.

Om het systeem over te nemen klik je bovenaan op Besturing aanvragen. Na een bevestiging van de hulpvrager via Toestaan krijg je toegang tot zijn pc. Boven in het venster vind je knoppen als Laserpointer, Aantekening en Chat (voor communicatie via een apart venster). Als er meerdere schermen zijn aangesloten, kun je via Scherm selecteren het gewenste scherm kiezen. Je kunt de overname stopzetten met Stop best. of Besturing annuleren, en met Verlaten sluit je de sessie volledig af.

Tip 13 - AnyDesk

Quick Assist werkt uitsluitend op Windows, maar er bestaan ook tools als AnyDesk die meerdere platformen ondersteunen, waaronder Windows, macOS en mobiele systemen (www.anydesk.com; gratis voor persoonlijk gebruik). Hier gaan we uit van de Windows-versie.

Start de app op, zowel aan jouw kant als aan die van de hulpvrager. Vraag hem vervolgens via telefoon of bericht om de identificatiecode van zijn werkplek: dit is een 10-cijferige code bovenaan in het venster. Vul deze code in op je eigen app, bij Voer remote adres in. Druk op Enter en geef je firewall desgevraagd toestemming.

De hulpvrager klikt nu op de knop Accepteren met het schildicoon om een sessie met beheerrechten toe te staan. Even later verschijnt zijn bureaublad op jouw scherm en kun je zijn pc op afstand bedienen.

AnyDesk biedt meer opties dan Quick Assist. Zo is er een chatfunctie, een schermopnamefunctie, een whiteboard en een handige datatransferfunctie om snel bestanden tussen beide systemen te verplaatsen. Je kunt de schermweergave aanpassen en via de knop Acties bijvoorbeeld een screenshot maken of de toegangsrichting omkeren. Uiteraard kunnen ook hier beide partijen de verbinding op elk moment stopzetten.