Je pc is misschien niet zo essentieel als je smartphone, maar de kans is groot dat hij nog altijd erg belangrijk is. Dus het is begrijpelijk dat je in eerste instantie panikeert als er iets ergs mee gebeurt - zoals een kapot scherm, een belangrijk bestand dat per ongeluk verwijderd is of een virus.

Maar paniek werkt averechts, omdat tijd meestal juist van groot belang is. Geen zorgen. Je kunt natuurlijk niet het alarmnummer bellen, maar er zijn wel een aantal dingen die je kunt doen om computerproblemen op te lossen. Hier bespreken we er vijf. Lees ook: Zo doe je dat: Netwerkproblemen oplossen

Kapot laptopscherm

Een paar maanden geleden was ik naast mijn Franse buldog Blanka op mijn MacBook Air aan het werken. Uit het niets sprong Blanka op mijn schoot en landde op het scherm van mijn laptop. Een laptopscherm is echt niet tegen een hond van meer dan 12 kilo bestand, dus helaas was mijn scherm naar de knoppen.

©PXimport

Buldogs en laptopschermen gaan helaas niet zo goed samen.

Om te beginnen: Controleer eerst of het alleen je scherm is dat beschadigd is en niet ook iets belangrijkers (zoals bijvoorbeeld de grafische kaart). Als je scherm zichtbaar beschadigd of gebarsten is, moet je je computer zoals normaal blijven gebruiken om te kijken of er zich andere problemen voordoen.

Als er geen zichtbare schade is, maar het scherm doet raar, dan kun je proberen om een externe monitor in te pluggen. Je zult hiervoor een uitgang (HDMI, mini-HDMI, DisplayPort, mini-DisplayPort, DVI of VGA) en een externe monitor of televisie nodig hebben, evenals de juiste kabel. Sommige laptops hebben ook een externe display modus die je moet activeren. Meestal gaat dit door middel van functietoetsen. Als de weergave van je laptop er op het externe scherm prima uitziet, is het waarschijnlijk een eenvoudig probleem met het scherm en niet iets ernstigers.

Oplossing: Het goede nieuws is dat een kapot scherm niet meteen gerepareerd hoeft te worden. Als er langs de rand een haarscheurtje zit kun je je laptop gewoon blijven gebruiken, maar het is een goed idee om het apparaat zo min mogelijk te verplaatsen of dicht te doen en er niet mee te reizen omdat druk op het apparaat ervoor kan zorgen dat de scheur groter wordt. Als je een externe monitor bij de hand hebt, kun je je laptop voorlopig als desktop gebruiken.

©PXimport

Koppel je laptop aan een externe monitor om te controleren of het daadwerkelijk het scherm is dat kapot is en niet iets diepers.

Als je je scherm wel wilt repareren, heb je twee opties: Je kunt het zelf doen, of je kunt het laten repareren door een reparateur (of door de fabrikant, mits je een uitgebreide garantie hebt die ook accidentele schade dekt ). Het repareren van een simpel laptopscherm is eenvoudiger dan je denkt, maar als je een speciale laptop hebt zoals een Ultrabook, twee-in-één of een MacBook is het beter om naar een expert te gaan. Ultradunne schermen zoals op Ultrabooks en de MacBook Air kunnen extra lastig te vervangen zijn en soms is het zelfs helemaal de moeite niet waard om het te vervangen.

Een belangrijk bestand gewist

Er zijn twee soorten "belangrijke" bestanden: bestanden die voor jou belangrijk zijn, zoals bijvoorbeeld foto's van het afstuderen van je kind, en bestanden die voor je computer belangrijk zijn, zoals bijvoorbeeld systeembestanden. Hopelijk maak je er geen gewoonte van om in de rootmappen van je pc rond te neuzen en lukraak bestanden weg te gooien, maar kritieke bestanden kunnen soms gewist worden of corrupt raken vanwege systeemcrashes, malware of overijverige antivirusprogramma's.

Om te beginnen: Als je per ongeluk een belangrijke foto of document weggegooid hebt, hoef je niet in paniek te raken. Kijk eerst of je het terug kunt vinden - open de Verkenner en typ te bestandsnaam in het zoekveld in de rechterbovenhoek. Het is mogelijk dat je het bestand helemaal niet hebt weggegooid maar het gewoon met een onbedoelde muisactie naar een andere map verplaatst hebt.

©PXimport

Als de zoekactie niets oplevert, kun je de Prullenbak openen die op je bureaublad staat en daarin naar het bestand zoeken. Als er een heleboel bestanden in de prullenbak staan kun je binnen het venster op de rechtermuisknop klikken en Sort by > Date Deleted kiezen. De bestanden die het laatst verwijderd zijn komen dan bovenaan in het venster te staan.

Als dat niet werkt, kun je een tool gebruiken om verwijderde bestanden te herstellen, zoals Recuva om je verloren data terug te halen.

Als je bestand niet in de prullenbak staat en niet door Recuva teruggevonden kan worden, kun je het misschien eenvoudig vanaf een back-up herstellen. Windows 7 maakt automatisch "eerdere versies" van je bestanden aan, maar in Windows 8 moet je hiervoor de functie File History inschakelen. In Windows 7 open je de Verkenner en ga je naar de map waarin het bestand stond. Klik met de rechtermuisknop op de map en klik op Restore previous. Je krijgt dan een lijst met back-ups van de map te zien die gesorteerd is op datum. Klik op een back-up die aangemaakt was voordat je het bestand verwijderd had en klik op Restore.

©PXimport

In Windows 8 kun je verwijderde bestanden herstellen door het File History-menu te openen en op Restore personal files te klikken.

Oplossing: Als je het verwijderde bestand niet eenvoudig kunt vinden of het niet zomaar kunt herstellen vanuit File History, heb je niet meteen helemaal pech gehad. Als je je computer regelmatig back-upt, kun je proberen om op je back-up schijf naar het bestand te zoeken - en als je back-up "schijf" een clouddienst is, zoals Dropbox, Copy of OneDrive, kun je het bestand misschien op de website van de clouddienst vinden.

Als je een back-up hebt gemaakt, is het tijd om een professionele oplossing te proberen: je kunt herstelsoftware gebruiken die een diepe scan op je schijven uitvoert om naar het verwijderde bestand te zoeken, of je kunt een dure maar effectieve datahersteldienst gebruiken, zoals bijvoorbeeld DriveSavers.

Als het gewiste bestand geen persoonlijk bestand is, maar een cruciaal systeembestand, dan moet je waarschijnlijk je pc repareren met System Restore of misschien moet je zelfs Windows helemaal opnieuw installeren.

Iets op je spullen gemorst

Het kan iedereen overkomen - je bent iets aan het drinken terwijl je achter je bureau zit en oeps... Ineens zit je toetsenbord onder de cola.

Om te beginnen: Vloeistoffen beschadigen elektronica omdat bepaalde dingen in de vloeistof, zoals zout en mineralen, elektriciteit geleiden (technisch gezien is het geheel veilig om puur water op je computer te morsen). Als je computer of component aanstaat terwijl je er iets op morst, kan deze willekeurige, vrij stromende elektriciteitsgeleiding kortsluiting veroorzaken. Dus je moet je computer zo snel mogelijk uitzetten - haal de stekker en de batterij (indien van toepassing) er zo snel mogelijk uit. Hoe sneller de stroom eraf is, hoe beter.

Oplossing: Als je computer eenmaal uit staat, moet je alle kabels, componenten, mediakaarten en verwisselbare schijven verwijderen en de computer omkeren. Als het om een laptop gaat, moet je proberen te voorkomen dat er vocht in de buurt van het scherm komt; als het om een desktop-pc gaat, kun je hem beter op zijn kant leggen dan helemaal ondersteboven neerzetten. Draai de computer naar de kant toe waar je gemorst hebt (dat wil zeggen, als je iets op de linkerkant van je toetsenbord gemorst hebt moet je het op de linkerzijde leggen). Je kunt vocht aan de buitenkant van de pc met een pluisvrije doek opdweilen.

©PXimport

Haal je PC zo snel mogelijk uit elkaar als je er vloeistof in gemorst hebt - uiteraard nadat je de stroom eraf gehaald hebt.

Nadat het grootste deel van de vloeistof is weggelopen moet je proberen om de pc zo veel mogelijk te demonteren. Als je hem helemaal uit elkaar kunt halen is dat geweldig. Lukt dat niet, probeer dan in ieder geval de toetsen van het toetsenbord af te halen om alle vocht eruit te krijgen. Als je iets anders dan water gemorst hebt, is het een goed idee om je pc schoon te maken met een circuitreiniger, omdat veel drankjes plakkerig en corrosief zijn en dus schade aanrichten aan de binnenkant van je pc.

Zodra je pc geen stroom heeft, uit elkaar gehaald is en schoongemaakt is moet je hem met rust laten en wachten. Wacht zo lang mogelijk en dan nog een dag of twee extra (idealiter op zijn minst een week). Daarna moet je hopen dat je net op tijd was en proberen om het apparaat aan te zetten.

Geen internettoegang

Er is niets vervelender dan erachter komen dat je geen internetverbinding hebt wanneer je naar schattige puppyvideo's wilt kijken. Naast het vervloeken van je provider, kun je het volgende doen.

©PXimport

Om te beginnen: Er zijn drie of vier mogelijke oorzaken van je internetperikelen, afhankelijk van het type verbinding (bedraad of draadloos) dat je hebt. De eerste oorzaak is je provider. Er kan een lokale, regionale of nationale uitval zijn. De tweede oorzaak is een probleem met je modem. De derde oorzaak is een probleem met je draadloze router. En oorzaak vier is je computer.

Oplossing: Om te controleren of je provider platligt, kun je naar AlleStoringen gaan (op je telefoon, aangezien je geen internettoegang hebt) en op je aanbieder klikken. AlleStoringen is een website waarop gebruikers problemen met hun internetdienst kunnen rapporteren. Als je provider inderdaad plat blijkt te liggen, kun je niet veel anders doen dan je provider opbellen en je geld terug te vragen voor de periode waarin je internet platgelegen heeft.

Als er geen storing is - of als je AlleStoringen niet kunt bereiken - moet je je modem en router controleren. Haal de stekker van je router eruit en vervolgens die van het modem. Wacht tenminste 30 seconden en plug het modem weer in. Wacht nog eens 30 seconden en plug de router weer in. Start je computer (opnieuw) op. Je zou nu weer een internetverbinding moeten hebben. Zo niet, kijk dan of je router het probleem is door je pc direct in het modem te pluggen met een ethernetkabel. Als je na deze stap wel internet hebt, heeft het aan je router gelegen.

Als je na deze stap nog geen internet hebt, kan het aan je modem liggen, of aan de ethernetkabel zelf. Probeer een andere ethernetkabel als je er eentje bij de hand hebt.

Als alles lijkt te werken (maar je hebt nog steeds geen internet), dan kan je pc het probleem zijn. De eenvoudigste manier om dit te testen is te proberen om met een ander apparaat een internetverbinding te krijgen - een pc, telefoon of tablet. Lukt dit, dan legt het aan je pc. Controleer of de netwerkadapter ingeschakeld is door naar Control Panel > Device Manager > Network adapters te gaan.

©PXimport

Klik met de rechtermuisknop op je netwerkadapter en klik op Enable als deze is uitgeschakeld. Klik anders op Properties en controleer de status van het apparaat (er zou moeten staan This device is working properly). Als het apparaat niet naar behoren functioneert, kan het zijn dat je de driver moet updaten. Klik op het tabblad Driver en selecteer Update Driver.

Als je wifi gebruikt, moet je controleren of je wifi is ingeschakeld - sommige laptops hebben een schakelaar of functietoets waarmee je de wifi aan of uit kunt zetten.

Je hebt een virus

Misschien is je antivirusabonnement verlopen, misschien heb je op een onbetrouwbare pop-up geklikt of misschien heb je iets gedownload wat je beter niet had kunnen doen - ik zal je niet veroordelen. Maar hoe je er ook aan gekomen bent, je zit nu met een virus dat je pc snel aan het aantasten is.

Om te beginnen: Eerst moet je bepalen of je daadwerkelijk een virus hebt. Virussen en malware kunnen zich op vele manieren presenteren. Misschien krijg je onverklaarbare pop-ups te zien, je pc kan enorm traag worden of constant crashen. Tenzij je een antivirusprogramma hebt dat je waarschuwt wanneer er een virus aanwezig is, is het niet eenvoudig om erachter te komen of je echt een virus hebt of een probleem met je moederbord of andere hardware, maar het kan geen kwaad om voorzichtig te zijn.

Voordat je iets anders gaat doen moet je je internetverbinding verbreken. Virussen zijn dol op het internet en het laatste wat je wilt hebben is één of andere superupdate van de host van het virus dat je pc vast laat lopen of hem in een zombie verandert.

©PXimport

Oplossing: Start je pc op in de Safe Mode. Om dit te doen moet je je computer opnieuw opstarten en herhaaldelijk op de F8 toets drukken - houd hem niet ingedrukt - totdat je het Advanced Boot Options menu te zien krijgt. Gebruik de pijltjestoetsen om Safe Mode with Networking te selecteren en druk op Enter.

Als je je eenmaal in de Safe Mode bevindt, kun je een antivirus- en antimalware-programma gebruiken om een aantal scans te draaien. Je zult een nieuw antivirusprogramma moeten installeren, ook al heb je er al één op je pc staan, omdat het oude programma duidelijk iets over het hoofd gezien heeft. Je kunt dit doen door het programma op een flashdrive te laden en van daaraf te installeren zodat je je pc niet opnieuw met het internet hoeft te verbinden. Naast een antivirusscan moet je voor de zekerheid ook een anti-malware (on-demand) scan met MalwareBytes draaien.

Hopelijk kunnen de antivirus- of antimalware-programma's het virus ontdekken en de boel repareren. Maar als dit niet werkt - of als ze verdwijnen of crashen wanneer je ze probeert te draaien (omdat sommige virussen erg slim zijn en programma's kunnen herkennen die bedoeld zijn om ze te vernietigen) - kan het zijn dat je Windows opnieuw moet installeren. Dan moet je je bestanden en instellingen herstellen door middel van die back-up die je eerder gemaakt hebt (toch?).

Er is één soort virus dat je op deze manier misschien niet kunt verwijderen: ransomware. Probeer erachter te komen hoe je de ransomware kunt verwijderen en vergeet niet: als je vermoedt dat je ransomware hebt, moet je meteen alle automatische cloud-synchronisatiediensten die je hebt ingesteld uitschakelen. Want je wilt natuurlijk niet dat de ransomware je cloudmap vergrendelt en zichzelf naar al je andere apparaten synchroniseert.

Googles online tekst- en spreadsheet-bewerkers zijn een fijne, gratis alternatief voor Microsofts Office-suite. De mogelijkheden zijn vrijwel net zo uitgebreid. Het delen en samenwerken in bestanden is misschien nog wel makkelijker dan bij Word en Excel, maar er zijn wel wat dingen waar je op moet letten voor je ongebreideld bestanden gaat delen.

Google Docs en Sheets

Google Docs, ook wel Documenten, is Googles tegenhanger van Microsoft Word, terwijl Sheets een concurrent voor Excel is. Anders dan bij Office-programma's werken Googles diensten in de cloud. De offline-functies zijn echter ook prima, en je kunt de tools prima gebruiken zonder internetverbinding. Het fijne aan dit cloud-first-idee is dat je in principe altijd en overal bij je bestanden kunt, en je niet vooraf hoeft te plannen wanneer en waar je je bestanden wilt openen. 

Back-up maken van bestanden

Voor je bestanden gaat delen, is het handig om eerst een back-up te maken van het te delen bestand, helemaal als je van plan bent om bepaalde mensen - of iedereen met de deellink - bewerkingsrechten te geven. 

Een back-up maken van een Docs- of Sheets-bestand is simpel genoeg. Open het document, ga in de menubalk bovenaan naar Bestand en klik op Kopie maken. Geef je kopie een naam, of laat de huidige naam staan. Het vinkje bij Delen met dezelfde mensen kan handig zijn, maar die wil je nu juist uit laten, als je het bestand al met iemand hebt gedeeld. Klik op Een kopie maken, en het bestand staat nu als los document in je map. 

Bestand delen

Nu kun je originele bestand daadwerkelijk gaan delen. Klik op de grote Delen-knop rechtsboven. Standaard staat een bestand op Alleen voor jou, met de dropdown op Beperkte toegang. Via de adresbalk bovenaan kun je specifieke mensen uitnodigen - ze hoeven niet per se een Google-account te hebben, je kunt elk e-mailadres invullen. 

Via de dropdown onderaan kun je het bestand ook openstellen voor iedereen die de link heeft. Vanzelfsprekend moet je hier voorzichtig mee omspringen, want je hebt zelf weinig invloed op waar de link allemaal terechtkomt. 

Heb je iemand toegevoegd of heb je de link opengesteld, dan zie je een extra dropdown verschijnen, die standaard op Kijker staat. Zet je die op Reageerder, dan kunnen mensen reacties achterlaten in het document; met Bewerker krijgen ze volledige edit-rechten. Vandaar de back-up die we eerder hadden gemaakt: iemand kan per ongeluk (of expres!) het hele document wissen, zonder dat je er zelf nog veel aan kunt doen. 

Docs.new

Werk je veel met documenten, spreadsheets en presentaties, dan heeft Google een handige shortcut ingebouwd die je op de lange termijn veel tijd kan schelen. Je kunt namelijk direct een nieuw bestand openen zonder eerst naar de homepage van Google Docs te gaan. Dat doe je door docs.new in je adresbalk te typen en op Enter te drukken. Nu opent direct een nieuw Google-document. Hetzelfde geldt voor Sheets (sheets.new), Presentaties (slide.new) en Formulieren (form.new). 

Tot slot

Bestanden delen via Google Docs of Sheets is nog makkelijker dan via Microsoft Word of Excel, je moet alleen wel even weten wat je doet. Zorg ervoor dat je niet meer mensen toegang geeft dan nodig, deel de openbare link alleen als je de mensen met wie je samenwerkt vertrouwt, geef niet zomaar iedereen bewerkingsrechten, en vergeet vooral geen back-up te maken, zodat je altijd een originele versie van het bestand in je persoonlijke Drive hebt staan.

Een toestel als de Motorola Moto G35 kan laten zien hoe goed een smartphone-ervaring kan zijn, zelfs als je er minder dan 200 euro voor betaalt. Dit model heeft een adviesprijs van 179 euro en biedt daarvoor een aantal mooie eigenschappen aan.

Net zoals bij seriegenoot Moto G55 kunnen we het ontwerp en de gekozen materialen voor de behuizing waarderen. De Motorola Moto G35 oogt strak en ligt lekker in de hand. Hij glijdt er bovendien niet snel uit, vanwege het polycarbonaat op de achterkant. Het toestel is niet waterdicht, maar is wel waterafstotend – dat is tenminste iets. Verder waarderen we het lage gewicht van 188 gram, de koptelefoonaansluiting onderop en de vingerafdrukscanner in de powerknop. De G35 voelt derhalve compleet aan, in elk geval op het gebied van hardware.

De Moto G35 heeft een aantal overeenkomsten met de 70 euro duurdere Moto G55. Zo heeft het riante lcd-scherm van 6,72 inch veel dezelfde eigenschappen. De (HDR-)kleuren en het contrast ogen mooi, maar de kijkhoek is niet fraai. De maximale helderheid ligt lekker hoog, waardoor je op zonnige dagen goed ziet wat er gebeurt. Daarnaast is er een hoge resolutie (1080 × 2400 pixels) en verversingssnelheid van 120 Hertz. Ook dit model heeft helaas last van die goedkoop ogende luchtlaag en bijbehorend schaduwspel aan de randen.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Begrijpelijke keuzes

Onder de motorkap zit de relatief onbekende Unisoc T760-processor, die qua prestaties net iets achterloopt op de cpu van de Sony Xperia 10 VI (de Snapdragon 6 Gen 1). Als je bedenkt dat de Sony twee keer zo duur is, dan is dat helemaal niet verkeerd voor de prijs.

In tegenstelling tot de Moto G55 merken we soms dat het scherm te snel wil voor de processor. Dat merk je tijdens het scrollen. Het kan daardoor zijn dat het display, ondanks die hoge verversingssnelheid, schokt. Ook hebben apps soms wat tijd en ruimte nodig om op gang te komen.

Dat valt een beetje tegen, maar hoort bij deze prijsklasse. Datzelfde geldt voor de hoeveelheid werkgeheugen en opslagruimte, die 4 en 128 GB bedragen. De eerste is echt het minimale voor een Android-apparaat, terwijl de tweede niet meer van deze tijd is gezien de ruimte die we nodig hebben, maar gelukkig kun je die uitbreiden met een micro-SD-kaart. Het updatebeleid is ook niet te scherp, maar voor minder dan 200 euro begrijpelijk. Je krijgt in twee upgrades en drie jaar aan updates. De vergelijkbare Samsung Galaxy A15 doet dat beter met vier en vijf jaar.

Groothoeklens in dit prijssegment?

Net zoals bij de Moto G55 beschikt de Motorola Moto G35 over een hoofdlens van 50 megapixel. Gezien de prijs zijn we iets vergevingsgezinder en willen we graag benadrukken dat het toestel kleurrijke en redelijk gebalanceerde foto's maakt. Echter, het ontbreekt her en der wel een detail. Daarvoor ogen de beelden helaas te wazig, ondanks de autofocus. Avondfotografie is helaas niets om over naar huis te schrijven, aangezien details nog meer opgaan in de achtergrond dan overdag. Als je hier dus een foto mee maakt, doe dat dan in goed verlichte omgevingen.

Wat de Motorola Moto G35 redelijk uniek maakt, is de toevoeging van een groothoeklens. Die komen we niet vaak tegen op toestellen voor minder dan 200 euro. Hoewel we over het algemeen de resultaten van deze cameralens een voldoende willen geven, moet je wel rekening houden met een aantal vervelende zaken. De beelden ogen soms onscherp, een beetje korrelig en ook de kleuren komen niet helemaal overeen met de werkelijkheid. Houd het dus lekker op de hoofdcamera voor wanneer je foto's maakt, voor zowel ver weg als heel dichtbij.

Motorola Moto G35 kopen?

Ook de Motorola Moto G55 biedt een accu met een totaalvermogen van 5000 mAh aan. Door de niet al te krachtige processor kun je er daarom van uitgaan dat je hem meer dan een dag kunt gebruiken zonder hem te hoeven opladen. Soms zelfs twee dagen, als je rustig aan doet. Opladen gaat niet ontzettend snel met maximaal achttien watt, waardoor het al snel meer dan twee uur kan duren voordat de batterij weer vol is. De oplader moet je overigens zelf even regelen, omdat die, volgens Europese regels, niet meer in de doos verpakt wordt.

Onderaan de streep doet de Motorola Moto G35 weinig fout, dus kun je hem prima meenemen in je overweging. De processor houdt hier en daar je input niet helemaal bij, maar dat is eigenlijk het grootste struikelblok, zeker gezien de prijs. Dat kan overigens ook voor problemen met HDR-content zorgen, aangezien die meer van een systeem vraagt. We zijn echter wel van mening dat de Samsung Galaxy A15 iets meer voor hetzelfde geld aanbiedt, helemaal als het gaat om het updatebeleid. Maar de Moto G35 is allesbehalve een slechte smartphone.