Een flightsimulator kun je met een controller spelen, maar erg realistisch is dat niet. Een enkeling bouwt daarom een complete cockpit na. Maar wie het vliegen of racen realistischer wil maken, hoeft daar niet al zijn tijd en spaargeld in te steken. Met eenvoudige middelen kun je de ervaring al verrijken. De beste accessoires hiervoor zetten we op een rijtje.

Rond de introductie van Microsoft’s Flight Simulator 2020 heb je ze vast voorbij zien komen: foto’s van mensen die een vrijwel volwaardige cockpit hebben nagebouwd. Het zijn meerjarenprojecten voor een handjevol liefhebbers. Zij halen bijvoorbeeld oorspronkelijke onderdelen uit vliegtuigen of bouwen helemaal zelf hun instrumentenpanelen op. Bij racen is het wat eenvoudiger dankzij speciale stoelen waarop je stuurwiel en pedalen kunt monteren. Voor een realistische ervaring hoef je gelukkig niet zo ver te gaan. Met de nodige standaardaccessoires en software kom je een heel eind. We zetten de beste opties voor je op een rijtje om een cockpit voor je flightsimulator op te bouwen. Een waarschuwing vooraf: je kunt nooit genoeg usb-poorten hebben.

Flightsimulators

Vliegstuur

Een onmisbare accessoire voor flightsimulators is een vliegstuur of stuurknuppel. Besturen met toetsenbord en muis of een controller is vaak wel mogelijk, maar niet zo comfortabel en lang niet zo realistisch. Ze zijn er voor elk budget. Het grootste probleem is momenteel de beschikbaarheid: de introductie van Flight Simulator 2020 zorgde voor een enorme run op deze producten en langere levertijden.

Een vliegstuur of yoke, gangbaar voor Boeings, is een populaire optie voor besturing. Het bestverkocht is het Pro Flight Yoke-systeem (179 euro) van Saitek. Dat biedt naast het vliegstuur ook drie gashendels, throttles genoemd. Pedalen voor bediening van het roer zijn een nuttige toevoeging: voor het taxiën op de grond, maar ook vaak bij manoeuvreren in de lucht.

©PXimport

Stuurknuppel

Hét alternatief voor een vliegwiel is een stuurknuppel, ook wel side stick of joystick genoemd, wat ook gangbaar is bij de Airbus en in gevechtsvliegtuigen. Wil je (ook) met DCS World of IL-2 aan de slag, dan is dit de beste optie.

Voor een beperkt budget kunnen we de Thrustmaster T.16000M aanraden. Deze comfortabele stick kun je niet alleen in alle windrichtingen bewegen, maar ook om zijn as draaien. Dat is goed voor roerbediening, zodat je in principe zonder pedalen kunt. De knuppel wordt ook in combinatie met een stevige gashendel verkocht. Die combinatie noemen we een hotas of hands on throttle-and-stick (ongeveer 149 euro).

Wie minder plastic en vooral meer kwaliteit in handen wil hebben kan de hoogwaardige Hotas Warthog (ongeveer 429 euro) overwegen. Veel van deze accessoires hebben een overvloed aan handige knoppen of zelfs mini-joysticks waar altijd wel een toepassing voor is. Bij elke controller moet je wel even de tijd nemen om alles goed in te stellen.

©PXimport

Profielen voor instellingen

Cockpit bedienen

Niet alleen de buitenwereld ziet er prachtig uit in hedendaagse flightsimulators. Ook de virtuele cockpit is vaak verzorgd en realistisch. Dat zorgt vaak wel voor een explosie van knopjes en metertjes. Instrumenten zijn veelal met muis en toetsenbord te bedienen, al geldt dat in DCS World alleen voor de geavanceerdere vliegtuigmodellen.

Een voordeel van zo’n aanklikbare cockpit is dat je minder bindingen uit je hoofd hoeft te leren. Ideaal voor bijvoorbeeld het doorlopen van een opstartprocedure, maar voor snelle actie of regelmatig terugkerende handelingen is een fysieke knop veel praktischer. Gelukkig hebben de genoemde accessoires die volop. Bovendien kun je eventueel zelfs meerdere functies aan dezelfde knop toekennen door deze in combinatie met een zogenoemde modifierknop te gebruiken. En ook je toetsenbord geeft natuurlijk een veelvoud aan knoppen die je voor allerlei functies kunt gebruiken. Een printje met alle bindingen als referentie helpt hier zeker bij.

©PXimport

Knoppenpanelen

Met Arduino is een instrumentenpaneel met knoppen of regelaars niet heel lastig te maken. Maar ook het Thrustmaster MFD Cougar Pack (ongeveer 80 euro) is een mooie en betaalbare toevoeging. Dat is een set met twee panelen. Een paneel is een soort vierkant raampje met twintig knoppen en vier schakelaars, inclusief achtergrondverlichting.

Je kunt ze aan functies in de cockpit koppelen, wat bij DCS World doorgaans helemaal vanzelf gaat (zie kader). In de bijgeleverde plexiglasvensters kun je een kaart steken waarop de functies zijn beschreven. Er zijn kaarten bijgeleverd voor het oudere Flight Simulator X.

In Flight Simulator 2020 worden standaard geen functies aan knoppen toegekend. Je zou de kaart voor Flight Simulator X kunnen gebruiken en vervolgens de functies handmatig kunnen opzoeken en toekennen aan de bijbehorende knop. Je kunt natuurlijk ook bedenken wat je zelf handig vindt en een corresponderende kaart maken.

©PXimport

MFD Cougar Pack in DCS World

Meerdere beeldschermen

Wil je je helemaal laten omringen door prachtige landschappen, dan is een opstelling met een brede monitor ideaal. Meerdere monitoren naast elkaar kan vaak ook, maar (nog) niet met Flight Simulator 2020. Via drivers of aparte software kun je proberen om meerdere beeldschermen softwarematig te omspannen.

Bij Nvidia heet deze optie Surround. Dit geeft meestal niet het gewenste resultaat. Er treden geometrische vervorming op en de prestaties hollen achteruit, waardoor de beeldkwaliteit wordt teruggeschroefd en landschappen verbleken. Wat je wel kunt doen, is enkele schermen van de cockpit loskoppelen naar een apart venster dat je dan naar een andere monitor kunt verplaatsen. Daarvoor houd je de rechter Alt-toets ingedrukt terwijl je over een scherm beweegt. Druk daarna op het vergrootglas.

©PXimport

Head tracking

Tijdens het vliegen moet je niet alleen veel meters aflezen en knoppen bedienen, maar ook af en toe naar buiten kijken. Zomaar even rondkijken is er alleen niet bij, er zijn best wat handelingen voor nodig. En wij vermoeden dat je liever steeds de handen op het stuur houdt. Je kunt eventueel enkele knoppen voorprogrammeren om rond te kijken.

Een veel betere oplossing, als een soort tussenstap naar virtual reality (vr), is head tracking. Een beproefde methode, bestaande uit een camera of webcam die je op de monitor plaatst en enkele infraroodsensoren die je op bijvoorbeeld een koptelefoon monteert. De camera is aangepast en ziet alleen de infraroodpunten van de drie sensoren waarmee het nauwgezet de bewegingen van je hoofd registreert. Dit heet ook wel point tracking en werkt zeer efficiënt. De bewegingen worden via software, zoals het bekende OpenTrack, doorgespeeld aan de sim. Vrijwel alle sims ondersteunen het direct zonder dat je iets hoeft aan te passen. Het is vooral belangrijk de head tracking te starten voordat je de sim start.

Accessoires en software

Een bekende maar prijzige en momenteel slecht leverbare accessoire voor head tracking, is TrackIR 5 (ongeveer 150 euro). Een betaalbaar alternatief waar we ook goede ervaringen mee hebben is de Delanclip, zoals de complete Gamerset (ongeveer 55 euro). Deze set, beschikbaar via www.delanengineering.com, bevat een aangepaste PS3 Eye-camera en een bracket met drie infraroodleds voor bevestiging op een koptelefoon of hoofdband. Die krijgt zijn voeding via een usb-kabel. Er geldt wel een vrij lange levertijd, tot vijftien 15 dagen.

De aanbevolen software is het gratis OpenTrack. Je ziet direct of het werkt: de octopus beweegt dan met je mee. Gezichtsbewegingen worden bewust flink overdreven, zodat je je hoofd maar een klein stukje hoeft te draaien om helemaal naar links te kijken. Of je buigt iets schuin naar voren om een wijzerplaat af te lezen. Je kunt steeds je ogen op het scherm houden. Dit blijkt heel intuïtief en went erg snel. Soms is het wel nodig om – eventueel per sim – wat kleine aanpassingen voor bewegingen te maken, wat ook eenvoudig kan met OpenTrack.

©PXimport

Head tracking zelf bouwen

Voordelige opties

Er zijn ook methodes voor head tracking die zonder infraroodsensoren werken en genoeg hebben aan een camerabeeld van je gezicht. Het programma FaceTrackNoIR werkt bijvoorbeeld met webcams en SmoothTrack voor een recente iPhone of Android-smartphone. Bij Android is ondersteuning voor ARCore vereist, hier voldoen heel veel modellen aan. Kijk hier voor een overzicht.

Wij gebruiken de Nokia 7 Plus. Het toestel zet je bij voorkeur op een standaard op het bureau onder het scherm. Het werkt samen met OpenTrack op de pc. Daarin moet je onder Input de optie UDP over network kiezen. Verder zijn de standaardinstellingen doorgaans toereikend. Communicatie tussen de app en software verloopt als udp-verkeer over het netwerk. In de app hoef je alleen nog het ip-adres van de pc en poortnummer van OpenTrack op te geven. Daarna kun je head tracking aanzetten. Zodra verbinding wordt gemaakt verschijnt op de pc een meldingsvenster van de firewall waarin je de toegang moet toestaan. In sommige situaties moet je die firewallregel handmatig toevoegen.

©PXimport

Road warrior-accessoires

De Samsung Galaxy A36 heeft een adviesprijs van 329 euro, maar voor een tientje meer kun je de beschikbare opslagruimte verdubbelen én het werkgeheugen uitbreiden. De midrange smartphone is dus aantrekkelijk geprijsd; hoe bevalt het toestel in de praktijk?

Als je de Samsung Galaxy A36 naast de Galaxy A35 legt, dan vallen een aantal dingen op. Het scherm is 0,1 inch groter (nu 6,6 inch) en ook de achterkant is dit keer voorzien van een goede beschermlaag (net als de voorkant). Daarnaast is Samsung afgestapt van zijn eigen Exynos-processor, om ruimte te maken voor een Snapdragon-chipset. De software-ondersteuning is verlegd, maar de micro-sd-kaartsleuf is dan weer verdwenen. Tot slot is er een iets nieuwere bluetoothversie (5.4) en kun je de accu sneller opladen (met 45 watt).

Zet je de veranderingen op een rij, dan komt de Samsung Galaxy A36 er bekaaid vanaf. De verschillen tussen beide smartphones zijn namelijk minimaal. Tegelijkertijd moet gezegd worden: bijna geen enkele smartphone doorstaat zo'n vergelijking glansrijk, ook niet in het hogere segment. Toch heeft de A36 enkele opvallende aanpassingen gekregen, waar we in deze recensie dieper op ingaan. Denk aan de nieuwe processor en het ontbreken van de micro-sd-kaartsleuf. Voor het grootste deel leveren beide toestellen echter nagenoeg dezelfde ervaring.

©Wesley Akkerman

Ervaring in een vogelvlucht

Bekijken we die ervaring in vogelvlucht, dan volgt al snel een positieve indruk. Voor 329 of 339 euro haal je een prettig, betaalbaar en capabel toestel in huis. Het ontwerp oogt fris en kleurrijk. Draai je de A36 om, dan vallen de verschillende kleurovergangen direct op. Het toestel ligt prettig in de hand, heeft afgeronde hoeken en voelt met 190 gram niet zwaar aan. Het oled-scherm toont levendige kleuren, terwijl de helderheid (1200 nits), resolutie (1080p) en verversingssnelheid (120 Hertz) lekker hoog zijn.

Wat we altijd waarderen aan de Galaxy A-serie is het knoppeneiland aan de rechterzijde. De power- en volumeknoppen zitten op een verhoogd deel, waardoor je ze moeiteloos vindt en blind bedient. Dit element doet niets af aan het strakke en eenvoudige ontwerp. Wel even wennen is dat de behuizing en het frame volledig van plastic zijn gemaakt. Daardoor is de A36 iets minder bestand tegen een valpartij, maar blijft het toestel wel lekker licht. Een stevig hoesje kan die kwetsbaarheid eventueel opvangen.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

AI: Awesome Intelligence?

Achterop zit overigens ook hetzelfde camerasysteem als op de A35. Dat betekent dat je een hoofdcamera hebt van vijftig megapixel, een groothoeklens van acht megapixel en een macrolens van vijf megapixel. Voorop zit nu een twaalf megapixel-selfiecam, terwijl dat vorig jaar een dertien megapixel-variant was. De aanpassingen zitten hem dit keer onder de motorkap. Samsung heeft het over Awesome Intelligence in de marketing; twee woorden die een mooie knipoog vormen naar AI (artificial intelligence, oftewel kunstmatige intelligentie).

In vergelijking met de cameraprestaties van vorig jaar valt op dat de Samsung Galaxy A36 kleuren warmer in beeld brengt. Ook worden details soms onnodig hard en scherp vastgelegd, wat niet altijd prettiger oogt. Foto's ogen onnatuurlijker vergeleken met van vorig jaar, maar springen er wel meer uit – zeker op sociale media of het kleine schermpje van je smartphone. Zoomen levert daarnaast een redelijke kwaliteit op, terwijl de groothoeklens weinig indruk maakt. Video's presteren niet beter: het dynamisch bereik is minder, waardoor beelden minder contrasteren.

©Wesley Akkerman

2x

©Wesley Akkerman

1x

Betere processor, maar…

De Samsung Galaxy A36 draait op de Qualcomm Snapdragon 6 Gen 3-chipset. Dat is gunstig, want Qualcomm-processors presteren meestal beter dan Samsungs eigen Exynos-chips. In de praktijk houdt het in dat het toestel minder warm wordt, maar echte prestatieverbeteringen merk je nauwelijks. Vergelijk je beide chips op papier, dan is de Snapdragon marginaal beter, en dan met name als het gaat om batterijduur. Voor de snelheid hoef je de Galaxy A36 dus niet te kiezen.

Toch zijn we niet ontevreden. Uit onze test blijkt dat het toestel achtergrondprocessen niet afremt of voortijdig stopt. Voor dagelijkse taken werkt alles naar behoren. Verwacht alleen niet dat je snel kunt schakelen. De vingerafdrukscanner reageert traag, apps laden duurt soms even en multitasken gaat niet altijd soepel. Animaties haperen af en toe, maar dat is op dit prijspunt niet uitzonderlijk. Het kan echter wel iets beter, maar we kunnen er ook weer niet té streng over doen.

©Wesley Akkerman

0,5x

©Wesley Akkerman

0,5x

Minder flexibiliteit

De keuze voor de processor is opvallend, maar het verwijderen van de micro-sd-kaartsleuf nog meer. Veel gebruikers waarderen zo'n uitbreiding juist. Het biedt niet alleen extra flexibiliteit voor opslag en app-installaties, maar maakt ook het snel overzetten van foto's en video's eenvoudig. Vooral betaalbare smartphones hielden deze geliefde functie vaak in stand. Toch lijkt ook hier het einde nabij. Net zoals eerder de koptelefoonaansluiting verdween, verdwijnt nu ook de sd-kaartsleuf steeds vaker.

De batterij in de Samsung Galaxy A36 is net zo groot als die in de A35: 5000 mAh. Je haalt er nu iets meer gebruikstijd uit, omdat de Snapdragon-chip zuiniger met energie omgaat. In de praktijk scheelt het echter niet veel. Je haalt zonder moeite anderhalve dag op één lading. Opladen gaat bovendien sneller: met een oplader van 45 watt is de accu in ongeveer zeventig minuten weer vol. Na een half uur laden zit je rond de 55 procent. Hierbij rekenen we vanaf een batterijpercentage van ongeveer vijf procent.

©Wesley Akkerman

1x

©Wesley Akkerman

2x

Lange software-ondersteuning

Samsung scoort punten met de lange software-ondersteuning. Waar het bedrijf vorig jaar nog vier jaar Android-upgrades en beveiligingsupdates beloofde, is dat nu uitgebreid naar zes jaar. Of de chipset dat tempo bijhoudt, moet nog blijken, maar voorlopig is het een duidelijk voordeel. De One UI-schil oogt even opgeruimd en fris als altijd. Wel moet je rekening houden dat het systeem soms wat traag reageert op je input. Ook staan er vooraf geïnstalleerde apps op het toestel.

Op het gebied van AI hoef je (gelukkig / jammer genoeg – doorstrepen wat niet van toepassing is) weinig te verwachten. Veel minder dan bij de S25-reeks, in elk geval. Je krijgt toegang tot onderdelen als Circle to Search, een magische gum (ook die van Samsung), bewerksuggesties en speciale fotofilters. Via het AI-paneel kun je zelf gifjes en vergelijkbare creaties maken. Google Gemini is eveneens aanwezig en doet wat je ervan mag verwachten. Heb je weinig interesse in AI, dan is dit toestel juist prettig: je wordt er minder mee geconfronteerd dan bij duurdere modellen.

©Wesley Akkerman

Samsung Galaxy A36 kopen?

De Samsung Galaxy A36 is een degelijke middenklasser, maar worstelt met bekende problemen. De processor laat het soms afweten, de software reageert traag en de video's overtuigen niet. Het is allemaal te verwachten op dit prijspunt, al blijft het jammer. Zeker omdat concurrenten als Motorola, OnePlus, Oppo en Xiaomi dit beter voor elkaar hebben, terwijl Samsung juist meer middelen heeft. Ook de stap van de A35 naar de A36 is zo klein dat overstappen nauwelijks zin heeft.

Is er dan niets positiefs te melden? Zeker wel. Het beeldscherm is even mooi als altijd en voor foto's op sociale media voldoet de camera prima. Dankzij het IP67-certificaat is de telefoon bovendien water- en stofdicht. Ook de uitgebreide softwaresupport en de lange batterijduur spreken in het voordeel van de Galaxy A36.

Toch blijft de vraag of dit de beste keuze is tussen de 300 en 400 euro. Voorlopig neigen we nog naar nee, omdat de matige prestaties te veel in de weg zitten. Daarin valt het toestel echt het meeste tegen.

Een schone koelkast is belangrijk: niet alleen blijft je eten langer vers, ook krijgen bacteriën en schimmels minder kans – wel zo goed voor je gezondheid! Maar hoe vaak moet je de koelkast eigenlijk schoonmaken?

Lees ook: Houd je eten langer vers: zo deel je je koelkast optimaal in

Wanneer is het weer tijd om de koelkast schoon te maken?

Het is belangrijk om voedselresten of gemorste vloeistoffen zo snel mogelijk te verwijderen. Anders vormt je koelkast een broedplaats voor bacteriën, die een voedselvergiftiging kunnen veroorzaken. Vaak ontkom je er niet aan om wekelijks met een vochtige doek achtergebleven restjes te verwijderen. Een andere taak die wekelijks terugkeert, is het afnemen van de buitenkant en de handgrepen van de koelkast met een vochtige doek. 

Op den duur is het nodig om je koelkast grondiger schoon te maken. Hoe vaak je de koelkast uitgebreid moet schoonmaken, hangt logischerwijs af van hoe vies het apparaat is, maar doe dit over het algemeen ten minste eens in het kwartaal. Vaker schoonmaken is zeker geen overbodige luxe, want een schone koelkast is niet alleen belangrijk voor de hygiëne, maar voorkomt ook nare geurtjes en houdt je voedsel langer vers. 

Nieuwe koelkasten zijn vaak uitgerust met antibacteriële en geurabsorberende technologieën, maar ook no frost en geavanceerde luchtcirculatiesystemen zorgen ervoor dat je de koelkast minder vaak uitgebreid schoon hoeft te maken. Is je koelkast al wat ouder? Dan is het juist vaker nodig om je koelkast grondig te reinigen. Door de jaren verslechtert de luchtcirculatie van een koelkast, waardoor er sneller bacteriën en schimmels groeien en voedsel eerder bederft. Een maandelijkse grondige schoonmaakbeurt is dan aan te raden. 

Lees ook: Is het tijd voor een nieuwe koelkast?

©Andrey Popov

Hoe maak je je koelkast schoon?

Voor je aan de slag gaat, is het slim om je koelkast uit te zetten. Dit voorkomt dat de koelkast harder gaat werken en bespaart dus energie. Het schoonmaken van je koelkast is een goed moment om de houdbaarheidsdata van de voedingswaren te bekijken en wat niet meer te bruikbaar is weg te gooien. De rest van de producten zet je op het aanrecht zodat de voedingswaren niet in aanraking komen met schoonmaakmiddel. Op warme zomerdagen gebruik je een koeltas of koelbox om de producten koel te houden. 

Maak een sopje met allesreiniger of afwasmiddel en warm water. Vermijd agressieve schoonmaakmiddelen zoals azijn, omdat dit de afsluitrubbers van de koelkast kan aantasten. Verwijder alle plateaus en bakken uit de koelkast en maak ze schoon met een schone (microvezel)doek of een zachte spons. 

Neem vervolgens de binnenkant van de koelkast af, van boven naar onderen. Vergeet niet de deur en de afsluitrubbers schoon te maken. Controleer ook of de rubbers niet vervormd, beschadigd of gescheurd zijn, en vervang deze indien nodig. Maak alles droog met een schone theedoek en zet alle producten weer terug in de koelkast. Dit is het ideale moment om je koelkast opnieuw in te delen.

Heb je een vrijstaande koelkast? Dan is het ook belangrijk om jaarlijks de achterkant van het apparaat schoon te maken. Door stof op het rooster kan het apparaat niet goed warmte afvoeren, wat het energiegebruik verhoogt.