ID.nl logo
Huis

Alles over de techniek achter wifi-standaard WPA3

Sinds de eerste wifi-standaard uit 1997 is wifi voorzien van versleuteling, zodat het draadloze verkeer niet afgeluisterd kan worden. Oorspronkelijk werd de beveiliging wep gebruikt die vervolgens vervangen werd door wpa en wpa2. Sinds kort bestaat ook wpa3 als opvolger. Wat is er verbeterd?

In 2003 werd het onveilige en gekraakte wep (Wired Equivalent Privacy) vervangen door tussenoplossing wpa (Wi-Fi Protected Access), en in 2004 werd de echte opvolger van wep vastgesteld in de vorm van wpa2. Lange tijd leek wpa2 veilig te zijn, maar in 2017 bleek met de onthulling van KRACK (Key Reinstallation Attack) dat wpa2 niet langer gegarandeerd veilig meer is.

Het is na veertien jaar de hoogste tijd voor een bijgewerkte beveiliging en die is er in de vorm van wpa3. Net als bij voorganger wpa2 wordt er bij wpa3 onderscheid gemaakt tussen een personal- en enterprise-variant. In wpa3-enterprise is weinig veranderd ten opzichte van wpa2-enterprise, al zijn de richtlijnen om de beveiliging goed te implementeren strikter geworden. Wel is er een extra sterke optionele 192bit-versleuteling toegevoegd voor instellingen of ondernemingen met hoge veiligheidseisen zoals de overheid of defensie.

Thuis zul je doorgaans gebruikmaken van de personal-variant van wpa waarin je een wachtwoord gebruikt om toegang te krijgen tot een netwerk. Juist die personal-variant is met wpa3 een stuk veiliger geworden.

WPA3-encryptie

Wep is gebaseerd op 64- of 128bit-rc4-versleuteling met een vaste sleutel. Dat zorgde ervoor dat wep eenvoudig bleek te kraken. Stoplap wpa gebruikt dezelfde rc4-versleuteling, maar in combinatie met Temporal Key Integrity Protocol (TKIP) zodat dynamische sleutels gebruikt worden. Het gebruik van dezelfde rc4-versleuteling als basis zorgde ervoor dat apparatuur met ondersteuning voor wep eenvoudig bijgewerkt kon worden naar het veiligere wpa.

De echte oplossing was wpa2, dat gebruikmaakt van CCMP (Counter Mode CBC-MAC Protocol) op basis van betere 128bit-aes-versleuteling. De beveiliging van wpa2 werkt op basis van de zogenoemde pre-shared key (psk) oftewel het wifi-wachtwoord. De sleutel zelf wordt niet in eenvoudig leesbare tekst door de lucht gegooid. Op basis van een ‘four-way handshake’ bewijzen client en accesspoint door middel van versleutelde berichten aan elkaar dat ze op basis van dezelfde psk werken. Wanneer dat bewezen is, wordt er een daadwerkelijke encryptiesleutel uitgewisseld.

Sinds 2006 is wpa2 een verplicht onderdeel van nieuwe apparatuur. De kwetsbaarheid van wpa2 zit hem in de psk die in de four-way handshake als basis voor een deel van de communicatie gebruikt wordt. Die communicatie kan worden opgenomen en zo offline gekraakt worden om toegang tot het netwerk te krijgen. Hierbij kan een client van het netwerk afgegooid worden zodat de four-way handshake opnieuw wordt uitgevoerd.

©PXimport

De verbetering van wpa3 zit hem in de manier waarop de encryptiesleutel wordt uitgewisseld. Wpa3 is net als wpa2 gebaseerd op aes-versleuteling, maar maakt gebruik van Simultaneous Authentication of Equals (SAE) dat de pre-shared key vervangt. SAE gebruikt iets dat Dragonfly heet om de encryptiesleutel tussen client en netwerk uit te wisselen. Het wifi-wachtwoord wordt hierbij gebruikt om voor iedere nieuwe client een unieke sleutel, de Pairwise Master Key (PMK), uit te wisselen die vervolgens als basis voor de encryptie wordt gebruikt.

Vervolgens wordt net als bij wpa2 de four-way handshake gebruikt. Zelfs als het wifi-wachtwoord uitlekt, is het niet mogelijk om de unieke sleutel te achterhalen en de encryptie te breken. Het is ook niet langer mogelijk om de four-way handshake op te nemen om deze offline te kraken.

Overgangsperiode

Maar als je router of accesspoint geschikt is voor wpa3, betekent dat niet dat al je clients ook met wpa3 kunnen omgaan. Een router of accesspoint met ondersteuning voor wpa3 krijgt daarom een WPA3-Personal Transition Mode. Hierbij wordt voor apparaten die dat ondersteunen verplicht wpa3 gebruikt, terwijl voor oudere apparaten wpa2-personal beschikbaar blijft. Wpa3 en wpa2 kunnen zo door elkaar gebruikt worden waarbij ook hetzelfde wifi-wachtwoord gebruikt wordt.

Er wordt wel aangeraden om de Transition Mode zodra het kan uit te schakelen en enkel ondersteuning voor wpa3 in te schakelen. Overigens is wpa2 ook direct de enige alternatieve beveiliging die toegestaan wordt, het normale wpa wordt dus niet langer ondersteund.

Easy Connect

Wifi heeft in de vorm van wps een manier om apparaten eenvoudig toe te voegen aan een beveiligd netwerk zonder dat de beveiligingssleutel hoeft te worden ingetikt. Voor het koppelen via wps volstaat het indrukken van knopjes of een pincode. Helaas is wps ook niet veilig en kun je de ondersteuning beter uitschakelen op je router of accesspoint. Met Easy Connect voegt de WiFi Alliance een nieuwe methode toe aan wifi waarmee apparaten zonder beveiligingssleutel met het netwerk verbonden kunnen worden.

Zo kan een apparaat toegevoegd worden via het scannen van een qr-code met een smartphone. Via een beveiligde verbinding worden vervolgens de gegevens van het netwerk uitgewisseld. Als alternatief voor de qr-code kan ook een code worden ingetikt. Hoewel het tegelijkertijd met wpa3 is aangekondigd, is Easy Connect geen onderdeel van wpa3, en kan het ook geïmplementeerd worden in combinatie met wpa2.

Ontwikkelingen wifi-beveiliging 1997 Wep: rc4-encryptie met vaste sleutel. 2001 Wep gekraakt. 2003 Wpa: rc4-encryptie met wisselende sleutel. 2004 Wpa2: aes-encryptie met wisselende sleutel. 2006 Wps: eenvoudig verbinding maken. 2011 Wps blijkt onveilig. 2017 Kwetsbaarheden gevonden in wpa2. 2018 Wpa3: aes-encryptie met verbeterde sleutel. 2018 Easy Connect: eenvoudig verbinding maken. 2018 Enhanced Open: betere beveiliging open netwerken.

Hoewel officieel ook geen onderdeel van wpa3, worden open netwerken in de toekomst onder de naam Wi-Fi Enhanced Open beter beveiligd. In de basis komt het erop neer dat wanneer een gebruiker met een open netwerk zonder wachtwoord verbinding maakt, er toch versleuteling wordt gebruikt. Zo kan het draadloze verkeer dat door de lucht gaat niet langer afgeluisterd worden. Een kanttekening is wel op zijn plaats: hoewel iedere vorm van beveiliging natuurlijk is meegenomen, beschermt Enhanced Open je uiteraard niet tegen valse accesspoints.

De toekomst

Ondersteuning vanuit draadloze routers of accesspoints is één ding, ook de clients moeten om kunnen gaan met wpa3. Moderne draadloze netwerken zullen in het begin zowel wpa2 als wpa3 door elkaar heen gebruiken en vermoedelijk zal het minimaal een paar jaar duren voordat wpa2 in de praktijk niet meer gebruikt wordt.

Ook zal er enige tijd verwarring zijn over welke beveiligingsmethoden precies ondersteund worden, omdat wpa3, Easy Connect en Wi-Fi Enhanced Open drie verschillende certificeringsprogramma’s zijn. Een router met wpa3 ondersteunt dus niet zonder meer Easy Connect of Wi-Fi Enhanced Open. Je moet dus goed opletten of je nieuwe router of accesspoint daadwerkelijk alle beveiligingsmethodes ondersteunt die je wilt hebben.

▼ Volgende artikel
Zo kies je een parfum dat echt bij je past
© ranczandras
Gezond leven

Zo kies je een parfum dat echt bij je past

Een parfum is meer dan een geur; het is een verlengstuk van wie je bent. Het juiste parfum kan je stemming versterken, je zelfvertrouwen boosten en een blijvende indruk achterlaten. Maar hoe vind je een geur die echt bij jouw persoonlijkheid past? In dit artikel krijg je praktische tips om een parfum te kiezen dat perfect bij jou aansluit.

In dit artikel lees je:

  • Welke geuren goed passen bij welke persoonlijkheden
  • Hoe je een geur vindt die echt bij jou past

Lees ook: Parfum, eau de parfum of eau de toilette: wat is eigenlijk het verschil?

Geuren hebben de kracht om emoties op te roepen en herinneringen te activeren. Denk maar aan hoe de geur van vers gebakken brood je naar een warme keuken kan brengen of hoe een frisse bloesemgeur je doet denken aan de lente. Parfums werken op dezelfde manier. Ze kunnen iets over jouw persoonlijkheid vertellen zonder dat je een woord hoeft te zeggen.

Elke geur is opgebouwd uit noten die samen een bepaalde indruk creëren. Citrusgeuren stralen energie uit, bloemige geuren roepen zachtheid op en houtachtige tonen worden vaak geassocieerd met kracht en stabiliteit. Door een parfum te kiezen dat overeenkomt met jouw karaktereigenschappen, kun je een geur vinden die naadloos bij jou past.

Persoonlijkheidstypen en bijpassende geuren

Hieronder vind je een overzicht van veelvoorkomende persoonlijkheidstypen en welke geuren daar goed bij aansluiten.

1. Romantisch en dromerig

Als je gevoelig, creatief en een tikkeltje nostalgisch bent, passen bloemige en poederachtige geuren goed bij jou. Ze roepen een zachte, romantische sfeer op die jouw persoonlijkheid onderstreept.

Voorbeeldnoten: roos, jasmijn, viooltje, vanille.

2. Krachtig en zelfverzekerd

Heb je een sterke aanwezigheid en straal je vertrouwen uit? Houtachtige en kruidige geuren versterken deze eigenschappen. Ze hebben een warme, diepe basis die jouw kracht benadrukt.

Voorbeeldnoten: sandelhout, cederhout, patchouli, peper.

3. Mysterieus en sensueel

Ben je iemand die graag een beetje raadselachtig blijft en houdt van subtiele verleiding? Oriëntaalse geuren met exotische kruiden en warme, zoete tonen passen hier goed bij. Deze geuren hebben een rijke, gelaagde samenstelling die je een tikkeltje mysterieus maakt.

Voorbeeldnoten: amber, wierook, kardemom, muskus.

4. Speels en spontaan

Ben je altijd vrolijk, ongecompliceerd en een beetje eigenzinnig? Frisse, fruitige geuren passen bij jouw vrolijke uitstraling. Deze geuren zijn licht en uitnodigend, perfect voor een ongedwongen sfeer.

Voorbeeldnoten: perzik, appel, framboos, zwarte bes.

5. Avontuurlijk en energiek

Houd je van spanning en ben je altijd op zoek naar nieuwe ervaringen? Kies dan voor frisse, energieke geuren zoals citrus, aquatische tonen of groene accenten. Deze geuren geven een gevoel van vitaliteit en passen perfect bij een actieve levensstijl.

Voorbeeldnoten: bergamot, grapefruit, munt, zeewater.

©colnihko

Zo vind je jouw perfecte parfum

Nu je weet welke geuren bij jouw persoonlijkheid passen, is het tijd om een parfum te kiezen. Hier zijn enkele handige tips:

1. Ken je favoriete geurnoten

Noteer geuren waar je je prettig bij voelt. Dit kunnen geuren zijn die je al eerder hebt gebruikt, of natuurlijke geuren waar je van houdt, zoals lavendel of citroen. Probeer parfums met vergelijkbare noten uit.

2. Neem de tijd

Probeer niet te veel geuren tegelijk. Spray een parfum op je huid en wacht minstens een paar uur om te zien hoe de geur zich ontwikkelt. Topnoten vervliegen snel, maar de hart- en basisnoten blijven langer hangen.

Topnoten, hartnoten en basisnoten

Topnoten, hartnoten en basisnoten vormen samen de verschillende lagen van een parfum. De topnoten zijn de eerste geuren die je ruikt zodra je het parfum aanbrengt, vaak fris en licht, maar ze vervliegen snel. Na enkele minuten komen de hartnoten naar voren, die het ‘hart’ van de geur vormen en meestal bloemig, kruidig of fruitig zijn. Deze laag blijft langer hangen en bepaalt de kern van het parfum. De basisnoten verschijnen als laatste en zijn het meest blijvend. Ze geven diepte en warmte aan het parfum, vaak met houtachtige, muskusachtige of vanille-achtige geuren.

3. Laat je niet leiden door trends

Wat populair is, past niet altijd bij jou. Kies een parfum dat goed voelt, ook als het niet ‘in de mode’ is. Je parfum is een persoonlijke keuze.

4. Vraag om hulp

Parfumeriemedewerkers kunnen je helpen met het vinden van een geur die bij je past. Vertel iets over je voorkeuren en persoonlijkheid, zodat ze gericht advies kunnen geven.

5. Denk aan verschillende gelegenheden

Net zoals je kleding aanpast aan een situatie, kun je ook je parfum variëren. Kies een lichte geur voor overdag en een intensere geur voor speciale gelegenheden.

Je geur als visitekaartje

Een parfum vertelt veel over wie je bent. Besteed dus wat tijd aan het vinden van een geur die goed bij je past. Met de tips in dit artikel moet dat zeker lukken!

Geur gevonden? Dan weet je nu...

...altijd wat je als cadeau kunt vragen!

▼ Volgende artikel
Deze functies kun je tegenkomen op een magnetron
© Rostislav Sedlacek
Huis

Deze functies kun je tegenkomen op een magnetron

Met een magnetron kun je veel meer doen dan alleen snel eten opwarmen. Je kunt er tegenwoordig vaak ook mee koken, bakken en zelfs grillen. In dit artikel lees je welke functies je allemaal kunt vinden op moderne magnetrons en wat je ermee kunt doen.

In dit artikel bespreken we de belangrijkste functies van een magnetron: de magnetronfunctie zelf, oven, grill en stoom. We leggen uit wat je ermee kunt doen en hoe ze je keukenleven makkelijker maken.

Lees ook: Dit betekenen de icoontjes op je oven of combi-magnetron

De basisfunctie van elke magnetron is de magnetronstand. Met behulp van microgolven worden water-, vet- en suikermoleculen in voedsel in beweging gebracht, waardoor het eten opwarmt. Deze functie is vooral handig voor het snel opwarmen van restjes, soep, koffie of melk, of voor het warm maken van kant-en-klaar maaltijden. Daarnaast kun je er bevroren etenswaren mee ontdooien, zoals vlees, brood of groenten. Veel magnetrons hebben een speciale ontdooistand, waarmee je dit gecontroleerd en zonder risico op het gedeeltelijk garen van het eten kunt doen.

Naast opwarmen en ontdooien is de magnetronfunctie ook geschikt voor eenvoudige gerechten – denk aan aardappelpuree of stoomgroenten (in een magnetronbestendige schaal). En laten we de magnetronpopcorn vooral niet vergeten!

©Monkey Business Images

Hoe herken je of servies magnetronbestendig is?

Niet alle schalen, borden of ander servies kunnen veilig in de magnetron. Gelukkig kun je dit vaak makkelijk controleren. Kijk eerst naar de onderkant: daar staat meestal een symbool van een magnetron of de woorden "microwave safe" of "magnetronbestendig". Zie je dat niet, dan is het verstandig extra op te letten. Vermijd servies met metalen randen, goudkleurige decoraties of materialen zoals melamine. Deze kunnen vonken veroorzaken, oververhit raken of zelfs schade toebrengen aan je magnetron. Kies bij twijfel voor glas of keramiek dat speciaal is aangeduid als magnetronbestendig.

Weet je niet zeker of je servies magnetronbestendig is? Doe dan een simpele test. Vul een magnetronbestendige mok of glas met water en zet deze samen met het servies dat je wilt testen in de magnetron. Laat de magnetron 30 seconden op hoog vermogen draaien. Het water in het glas fungeert hierbij als controle: het moet warm worden, terwijl het servies zelf koud blijft. Is het servies heet na de test? Dan is het niet geschikt, omdat het de warmte absorbeert. Blijft het servies koud en is alleen het water warm? Dan kun je het veilig gebruiken in de magnetron.

Ovenfunctie

Sommige magnetrons hebben een ingebouwde ovenfunctie, waarmee je gerechten kunt bakken en braden zoals in een gewone oven. Deze functie gebruik je bijvoorbeeld voor het bakken van taarten, pizza’s en ovenschotels. Dankzij de gelijkmatige verwarming worden gerechten mooi gelijkmatig gaar en krijgen ze een mooie kleur. Daarnaast kun je met de ovenfunctie gratineren (een goudbruin en krokant laagje maken). Denk aan dat superlekkere knapperige kaaslaagje bovenop een goede lasagne bijvoorbeeld. Ook voor het opwarmen van gerechten die lekker knapperig moeten blijven, zoals quiches of bladerdeeghapjes, is dit de functie die je gebruikt. Waar de standaard magnetronfunctie gerechten vaak zacht maakt, zorgt de ovenfunctie voor een krokant resultaat.

Grillfunctie

Met de grillfunctie van een magnetron kun je gerechten roosteren en krokant maken. Een ingebouwde elektrische grill zorgt voor intense hitte, heel geschikt dus voor het bereiden van kippenvleugels, worstjes of gegrilde groenten. Hiermee geef je gerechten een knapperige korst of een mooi geroosterd laagje. Ook vlees en vis krijgen zo een krokant randje, zonder dat je een traditionele oven of barbecue nodig hebt. Zelfs voor pizza’s is deze functie handig: waar de ovenstand er vooral voor zorgt dat ze gelijkmatig gaar worden, geeft de grillfunctie ze een extra knapperige en goudbruine bovenkant. Zei iemand daar krokante gesmolten kaas?

©pixel-shot.com (Leonid Yastremskiy)

Ook interessant: Zo maak je je magnetron schoon met middelen die je al in huis hebt

Stoomfunctie

Met de stoomfunctie van een magnetron kook je gezond en eenvoudig met stoom. Dit werkt via een ingebouwd stoomreservoir of een speciale stoomschaal. Groenten blijven mooi van kleur, stevig van structuur en behouden meer voedingsstoffen dan bij koken in water. Ook delicate vissoorten, zoals zalm en kabeljauw, blijven sappig en smaakvol, zonder dat je extra vet hoeft toe te voegen. Daarnaast kun je met de stoomfunctie rijst, couscous en andere gerechten die vocht nodig hebben opwarmen, zonder dat ze uitdrogen.

Magnetron met stoomfunctie echt iets voor jou?

Er zijn er genoeg!

Zo kies je de juiste magnetron

Welke functies je nodig hebt, hangt af van je kookgewoonten. Of je nu alleen opwarmt, graag bakt, houdt van een krokante korst of gezond wilt koken, er is altijd een magnetron die daarbij past. Met extra functies zoals oven, grill en stoom kun je veel meer dan alleen opwarmen. Kies een model dat aansluit bij jouw kookstijl, zodat je het maximale uit je magnetron haalt, zodat je een magnetron kiest die bij je past.