Eén van de nadelen van een pc is dat deze een stuk meer lawaai maakt dan een laptop. Helemaal vergeleken met je geruisloze telefoon of tablet. Hoe krijg je die desktop-pc stil? Welk onderdeel maakt het meeste lawaai en wat kun je er aan doen?

Om een pc stil te krijgen, moet je eerst achterhalen welke onderdelen het meeste lawaai maken. Vervolgens vervang je deze door stillere onderdelen of probeer je ze op een andere manier stiller te maken. De enige manier om hier achter te komen, is door de ventilatoren stuk voor stuk even kort uit te schakelen, om zo te horen welke het luidst is. Dit is best lastig te bepalen en het werkt niet bij alle onderdelen: je kunt bijvoorbeeld niet even de ventilatie van je voeding stil zetten. Lees ook: Geen paniek! 5 pc-problemen die je zelf oplost.

In onze missie om jouw pc stiller te maken, gaan we elk onderdeel in de pc langs. Als je in plaats van je huidige pc stiller te maken, gewoon een nieuwe stille pc wilt samenstellen met stille onderdelen, zul je dezelfde stappen moeten volgen. Ook dan moet er per onderdeel gekeken worden wat de meest stille oplossing is.

01 De systeemkast

Om een stil systeem te krijgen, moeten we het belang van de systeemkast niet onderschatten. De kast is standaard al voorzien van ventilatoren die wellicht meer geluidsopbrengst hebben dan nodig (zie paragraaf 2). Sommige kasten zijn standaard geleverd met vrij luidruchtige voeding (zie paragraaf 7). Daarnaast is de kwaliteit van de kast van belang: als je letterlijk een rammelkast hebt, ontstaat door de vibratie van de bewegende delen resonantie. Mogelijke veroorzakers van de resonantie zijn je harde schijf, de grafische kaart, de voeding, de ventilatoren en cpu-koeler.

©PXimport

Met dempingsmatten kun je je pc stiller maken. Sommige behuizingen zoals de Corsair Obsidian 550D op de foto zijn al voorzien van dergelijke matten.

Deze moeten allemaal goed vast zitten, indien mogelijk met absorptierubbertjes tussen de schroefjes, wat het resoneren vermindert. Wij raden dan ook altijd een kast met schroeven aan, zodat je alles goed vast kunt zetten. Een schroefloze kast is misschien makkelijker monteren, maar alles zit veel minder goed vast waardoor je veel meer last van resonantie krijgt. Er is een aantal stille kasten op de markt. Hier betaal je wel wat meer voor, maar deze kasten zijn standaard al voorzien van geluidswerend materiaal en stille ventilatoren. Onze voorkeur gaat echter meestal uit naar een kale kast zonder ventilatoren en voeding. Dan kun je zelf stille ventilatoren en een stille voeding uitzoeken en in je systeemkast monteren. Het is mogelijk om achteraf je systeemkast te voorzien van geluidswerend materiaal. Onder andere de webshop www.ikbenstil.nl verkoopt dempingsmatten. Als je je systeemkast hebt afgemonteerd met dit materiaal, zal het geluid van je gehele pc gedempt worden. Wil je dit niet zelf doen? De genoemde webshop verkoopt ook compleet geassembleerde stille pc's.

02 Stillere ventilatie

Zowel de ventilatoren van de systeemkast als die van de processor zijn doorgaans aangesloten op het moederbord. Soms is een ventilator van de systeemkast wel direct aangesloten op de voeding. In het BIOS of UEFI van het moederbord zijn de ventilatoren in te regelen die op het moederbord zijn aangesloten. Je kunt hier instellen dat ze een maximaal aantal toeren draaien. De instellingen voor de cpu-koeler is vaak zo aan te passen dat de ventilator pas sneller gaat draaien vanaf een bepaalde temperatuur. Deze kun je probleemloos op 70 graden zetten: pas als deze temperatuur wordt bereikt, gaat de cpu-koeler het maximaal aantal toeren maken. Een ander handig hulpmiddel is een fancontroller. Deze zijn al voor ongeveer dertig euro te koop en hiermee kun je handmatig de snelheid van je ventilatoren bedienen. Als je hiermee je ventilatoren op 7 volt in plaats van 12 volt laat draaien, zul je een duidelijk merkbaar geluidsverschil horen.

©PXimport

Met een fancontroller kun je het toerental van je ventilatoren regelen.

Dit heeft natuurlijk ook effect op de koelprestatie, maar als je een goede cpu-koeler hebt aangeschaft, zal dit geen groot probleem zijn. Het is mogelijk om de ventilatoren van je cpu en je systeemkast te vervangen voor stillere exemplaren. Merken als be quiet!, Noiseblocker, Scythe en Noctua maken goede, stille casefans die het aanschaffen waard zijn als de standaard casefans te veel lawaai maken. Ook voor casefans zijn voldoende reviews online te vinden. Let bij het kiezen van een ventilator niet alleen op de geluidsopbrengst, maar ook op de luchtverplaatsing. Stil is prima, maar de ventilator moet wel zijn werk goed doen. De be quiet! Pure Wings 2 van 120 mm is een stille ventilator die ook nog eens voldoende lucht verplaatst. Let wel goed op de grootte van de gebruikte ventilators: moderne systeemkasten hebben meestal ventilators van 120 mm, echter in oudere systeemkasten komt ook 100 mm voor.

©PXimport

De be quiet! Pure Wings 2 is een 120mm-ventilator die niet alleen erg stil is, maar ook nog eens goed koelt.

03 Het moederbord

Het moederbord is het hart van elke pc. Tegenwoordig heeft een moederbord zoveel functies aan boord, dat er bijna geen uitbreidingskaarten meer aangeschaft hoeven te worden. Dit is een groot voordeel als je een eenvoudige pc wilt bouwen die stil moet zijn. Zorg dat je een moederbord kiest waarbij alles passief gekoeld is. Actieve koeling op een moederbord is nergens voor nodig, tenzij je wilt gaan overklokken. We gaan ervan uit dat je dat niet wilt, want overklokken en een stille pc zijn twee eigenschappen die slecht samengaan.

Je moederbord beschikt over een zogenoemd BIOS, waarmee een groot aantal dingen in te regelen zijn voor je hele systeem. Bijvoorbeeld bij welke temperatuur je cpu-koeler op de snelste stand gaat draaien. Als je zo'n temperatuurdrempel hebt ingesteld, kun je hier extra voordeel uit halen met technieken die de cpu op een lagere snelheid laten draaien als deze niet maximaal gebruikt wordt. In een Intel-cpu heet dit 'Speedstep' en in een AMD-cpu heet dit 'Cool'n'Quiet'. Door deze technieken blijft de temperatuur van de cpu lager en zal de cpu-koeler niet snel op het maximaal aantal toeren hoeven te draaien. Doorgaans staat deze instelling standaard al ingeschakeld, maar het kan geen kwaad om dit te controleren.

Zorg verder in Windows via het Energiebeheer dat er niet onnodig zaken blijven draaien als deze toch niet gebruikt worden. Hierdoor kan bijvoorbeeld een harde schijf die alleen voor dataopslag wordt gebruikt, worden uitgeschakeld na een bepaalde inactiviteit.

04 Dataopslag

Bewegende delen maken lawaai. De meest eenvoudige oplossing om je data stil op te slaan is natuurlijk een SSD in plaats van een harde schijf. Deze bevat geen bewegende delen en maakt hierdoor geen geluid. Idealiter heeft een pc helemaal geen harde schijf en is er alleen een SSD als opslagmedium. Maar helaas kan niet iedereen zich dat veroorloven. Zit er toch een harde schijf in je systeem, let dan op een paar dingen, bijvoorbeeld: gebruik je de harde schijf alleen voor dataopslag en niet voor Windows of andere software die dagelijks gebruikt wordt, dan is de snelheid van ondergeschikt belang. Vaak zijn harde schijven met een lager toerental (de 'rpm', omwentelingen per minuut) stiller. Hier vind je een lijst van harde schijven die niet veel geluid maken. Maakt je harde schijf nog steeds teveel lawaai, dan zijn er nog andere oplossingen. Je kunt de schijf monteren met rubbertjes tussen de schroeven, dat scheelt in de resonantie. Een kant en klare oplossing is bijvoorbeeld de Scythe Hard Disk Stabilizer 2. Sommige moderne systeemkasten bieden standaard al de mogelijkheid om harde schijven vast te zetten met rubber, let hier op bij het aanschaffen van een nieuwe systeemkast.

Mocht het monteren met rubbertjes niet voldoende zijn, dan is het ook nog mogelijk om de hele schijf te monteren in een speciale behuizing die het geluid dempt. Al zijn deze geluiddempende behuizingen met de populariteit van SSD's steeds lastiger te vinden. Op dit moment is de Silentmaxx HD-Silencer nog goed verkrijgbaar. Hij kost helaas wel ruim dertig euro, maar hiermee wordt je harde schijf aanmerkelijk stiller. Het beste is gewoon een stille harde schijf aan te schaffen, dan zijn rubbers en speciale geluiddempende behuizingen helemaal niet nodig.

©PXimport

De Scythe Hard Disk Stabilizer 2 maakt het mogelijk om de harde schijf met rubbers in een 5,25inch-slot van de kast te monteren om zo resonantiegeluiden te verminderen.

05 Processorkoeler

De twee grootste geluidsfactoren in je pc zijn doorgaans de cpu en de grafische kaart. Als je deze twee stil krijgt dan heb je de belangrijkste stappen al gemaakt. Hoe krachtiger je cpu, hoe meer koeling deze nodig heeft. De standaard cpu-koelers van AMD en Intel maken helaas nog veel te veel lawaai. Je hebt dus een goede en stille cpu-koeler nodig. De meeste cpu-koelers zijn te bevestigen op verschillende cpu's van Intel en AMD door middel van ombouwkits die worden meegeleverd. Let bij het aanschaffen van een cpu-koeler er altijd goed op of jouw cpu (of specifieker: socket) ook ondersteund wordt. De maat van deze cpu-koelers is doorgaans behoorlijk fors. Er wordt gebruik gemaakt van een groot koellichaam en één of zelfs twee grote ventilatoren. Je hebt dus voldoende ruimte nodig in je systeemkast. Als je een middelgrote of zelfs kleine systeemkast hebt, zul je goed moeten uitmeten of de cpu-koeler die je op het oog hebt ook past in je systeemkast.

©PXimport

De Scythe Mugen 4 PCGH is een goede, stille cpu-koeler die voor zowel AMD als Intel geschikt is. Hij is wel erg groot, kijk dus van te voren of hij in je systeemkast past.

Een aantal merken die goede en stille cpu-koelers maken zijn: Scythe, be quiet!, Noctua, Cooler Master en Thermalright. Op internet zijn er voldoende reviews te vinden, waarbij doorgaans ook de geluidsopbrengst is gemeten. Om je alvast een aanrader te geven: de Scythe Mugen 4 PCGH Edition is een erg goede en stille koeler.

06 De grafische kaart

Als je met je desktop geen games gaat spelen en alleen werk uitvoert waarbij geen krachtige grafische kaart nodig is, dan is het verstandig om een cpu te kiezen waar al een grafische kaart in zit. Vrijwel alle AMD- en Intel-cpu's hebben tegenwoordig een best redelijke grafische kaart ingebouwd. Een losse grafische kaart is dan niet nodig, wat weer een hoop extra geluid scheelt. Er zijn ook grafische kaarten die volledig passief gekoeld zijn (zoals de Radeon R7 250 van Sapphire). Deze kaarten maken helemaal geen geluid, maar ten opzichte van een ingebouwde gpu in een processor voegen ze weinig toe. De meeste gamers zullen namelijk hogere eisen hebben. De R7 250 is niet echt geschikt voor het spelen van moderne games op een Full-HD-resolutie.

Wil je wel een losse grafische kaart om mee te gamen, houd er dan rekening mee dat er kaarten op de markt zijn die erg veel lawaai maken (zie kader Lawaaikaarten).

Als je op zoek bent naar een krachtige grafische kaart en je niet te veel lawaai wilt, dan kom je op dit moment met de GeForce GTX 960, 970 of 980 het beste uit. Deze gpu's worden minder heet dan de Radeon R9 290 en R9 290X van AMD en zijn daardoor ook makkelijker te koelen. Vooral de GeForce GTX 960 is een aanrader, deze kaart heeft zelfs met intensief gebruik een lage geluidsopbrengst. Net als de cpu heeft de gpu ook de mogelijkheid om op een lagere kloksnelheid te draaien als hij niet wordt gebruikt en zowel NVIDIA als AMD ondersteunen dit. Dit betekent dat de ventilator op je grafische kaart langzamer gaat draaien als je alleen office- of internetactiviteiten doet. Dit is doorgaans standaard ingeschakeld, maar je kunt dit controleren in de driverinstellingen van je grafische kaart.

©PXimport

De MSI GTX 960 GAMING 2G is een relatief stille grafische kaart, waar je ook nog eens fatsoenlijk mee kunt gamen.

Lawaaikaarten

Voordat er een nieuwe grafische kaart op de markt komt, maken de chipfabrikanten (AMD en NVIDIA) eerst een zogenoemd referentieontwerp. Dit is een soort standaardmodel dat de gewone fabrikanten mogen kopiëren en vervolgens naar hartenlust kunnen aanpassen. Maar meestal zullen die fabrikanten eerst het standaardmodel één op één overnemen (inclusief de vaak zeer lawaaiige koeling erop) om zo snel mogelijk zo'n kaart te kunnen verkopen. Pas de tweede generatie modellen zullen verbeterde modellen zijn, waarbij fabrikanten een eigen koeling ontwerpen die beter koelt en vaak een lagere geluidsopbrengst heeft.

07 De voeding

De voeding van de pc is de laatste stap in onze speurtocht naar een stillere pc. Dit onderdeel kan veel lawaai maken, dus is het kiezen van de juiste voeding van groot belang. Er zijn voedingen waarvan de ventilatoren altijd dezelfde geluidsopbrengst hebben, hierbij draaien de ventilatoren altijd op dezelfde snelheid. Dit soort wil je dus niet hebben voor je stille pc. Er zijn gelukkig ook voedingen waarvan de ventilatie sneller gaat draaien als de belasting groter is.

Deze voedingen hoor je pas als ze volledig belast worden. Hier moet je dus goed op letten als je op zoek bent naar een voeding. Zoek online naar reviews en kijk of de voeding z'n ventilator pas volop laat draaien bij zware belasting. Het is verstandig om te kiezen voor een voeding die in eerste instantie iets te zwaar is voor je systeem. De meeste pc's hebben genoeg aan 350 à 400 watt. Als je dan toch voor een 550 watt voeding kiest, dan weet je zeker dat hij nooit volledig belast wordt en dus ook niet maximaal de ventilators laat draaien. Voor de meeste systemen is 550 watt meer dan voldoende, tenzij je een erg zware grafische kaart hebt, dan kan er zo een paar honderd watt bijkomen. Goede stille voedingen zijn de Corsair RM550 en de Cooler Master V550. Beide voedingen laten hun ventilators pas maximaal draaien als de voeding volledig belast worden. Overigens hebben Corsair en Cooler Master ook zwaardere modellen in deze series.

©PXimport

De Cooler Master V550 is een relatief stille voeding, als de belasting onder de 350 watt blijft, zul je deze voeding bijna niet horen.

Er bestaan ook voedingen zonder ventilatoren ('fanless'). Deze maken gegarandeerd geen geluid, maar worden wel veel warmer. De kans is dan groot dat je extra ventilatie in je pc nodig hebt, om die extra warmte te verdrijven. Dan kun je beter één van de eerdergenoemde stille voedingen hebben. Als je toch een fanless-voeding wilt, lees dan goed de reviews of ze niet te heet worden. Wij kunnen zelf de Seasonic X-460 Fanless aanraden, zorg dan echter wel dat je pc in de zomer niet in de zon staat.

©PXimport

Seasonic X-460 Fanless is een passieve voeding die dankzij het ontbreken van een ventilator volledig stil is.

Wat verstaan we onder stil

Geluid wordt doorgaans uitgedrukt in decibel. Deze eenheid is logaritmisch. Dat wil zeggen dat het verschil tussen 10 dB(A) en 20 dB(A) niet twee keer zoveel geluid is, maar tien keer zoveel. Zie ook dit artikel.

Alles onder de 30 dB(A) verstaan wij onder stil. Als een pc minder dan 30 dB(A) aan geluid produceert, mag je spreken over een stille pc. Als je moet kiezen tussen een ventilator met een geluidsopbrengst van 18 dB(A) en een goedkopere van 24 dB(A), dan kun je net zo goed die van 24 dB(A) kiezen: je zult het verschil niet horen. In de meeste gevallen is een pc met een geluidsopbrengst tussen de 30 en 40 nog wel acceptabel, maar dat valt niet meer onder stil. Dit zou je een geluidsarme pc kunnen noemen. Echt storend wordt het als het geluid boven de 40 dB(A) of zelfs 50 dB(A) komt. Dit is het geval als je een zware game pc aanschaft en niet let op de koeling van de cpu en grafische kaart. Wij streven naar een pc die minder dan 30 dB(A) aan geluid produceert of niet veel daarboven.

©PXimport

Met SpeedFan kun je de temperaturen in je pc achterhalen.

Vergeet de temperatuur niet!

Een stillere pc is natuurlijk het doel van dit artikel, maar we moeten hier niet in doorschieten. Want gaan al die aanpassingen van de pc om het systeem stiller te maken niet ten koste van de temperatuur? Let er goed op dat bij het aanpassen of samenstellen van je systeem dat de onderdelen goed gekoeld zijn. Probeer de cpu te allen tijde onder de 70 graden te houden. De temperatuur van de gpu zou ook niet warmer dan 80 graden moeten worden. Zorg dat de warmte van de cpu en de gpu goed uit je systeemkast kunnen. Geluidswerende matten zijn mooi, maar zorg dat deze de air flow van je kast niet blokkeren. Zorg voor een goede air flow in je systeemkast: warme lucht eruit, koele lucht erin. Je kunt de temperatuur van je processor en grafische kaart achterhalen met bijvoorbeeld SpeedFan.

Is waterkoeling stil?

Om de cpu of de grafische kaart te koelen, is waterkoeling ook een optie. Helemaal als je cpu of gpu een heethoofd is die met standaardkoeling bijna niet stil te koelen is. Houd er alleen rekening mee dat waterkoeling ook gebruik maakt van ventilatoren. Dus deze moeten wel stil zijn. Daarnaast maakt de pomp van een waterkoeling ook geluid: hoor je eindelijk de cpu-koeling niet meer, krijg je het geluid van de pomp er voor terug. Er zijn diverse kant en klare cpu-waterkoelsetjes beschikbaar. Uit tests is gebleken dat zelfs de stilste waterkoeling niet stiller is dan een goede cpu-koeling. Ons advies is om voor goede luchtkoeling te kiezen als je een stille pc wilt. Wil je toch waterkoeling voor je cpu? Dan is de NZXT kraken X31 een goede en stille keuze. Een andere optie is om helemaal zelf een watergekoeld systeem te gaan bouwen voor je cpu en grafische kaart, met zoveel mogelijk passieve onderdelen er in. Dit vergt echter veel tijd en kennis. Daarnaast zullen de kosten behoorlijk oplopen als je hier aan begint.

©PXimport

Je zou misschien denken dat een geïntegreerd waterkoelingssetje stiller is, maar vaak produceren ze juist meer geluid.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of je van extra gemakken voorzien. Nu de meteorologische hefst is begonnen en de temperaturen verder dalen is het tijd om te kijken of je je huis beter kunt verwarmen. Met een extra elektrisch kacheltje bijvoorbeeld.

In de koudere maanden van het jaar kan het soms heerlijk zijn om een extra warmtebron in huis te hebben. Bijverwarming is dan een uitkomst. Of je nu een koude hoek in de woonkamer wilt opwarmen, je thuiskantoor wilt verwarmen zonder de thermostaat in de hele woning omhoog te zetten, of gewoon snel wat extra warmte wilt creëren; er is een grote verscheidenheid aan elektrische kachels beschikbaar. Wij vonden vijf verschillende soorten bijverwarming, van keramische ventilatorkachels tot infrarood panelen om de ruimtes in je huis snel te verwarmen.

De'Longhi TCH8993ER.BC

Met een vermogen van 2400 watt kan deze keramische torenkachel van De'Longhi snel een grote ruimte verwarmen. Deze kachel is bovendien uitgerust met een Eco-Energy functie, die ervoor zorgt dat hij de gewenste temperatuur bereikt met zo min mogelijk energieverbruik. Dit is niet alleen goed voor je portemonnee, maar ook voor het milieu. De kachel heeft ook een handige afstandsbediening, zodat je vanuit je luie stoel de instellingen kunt aanpassen. Verder beschikt dit model over een tip-over-beveiliging, een geruststellende gedachte als je huisdieren of kleine kinderen hebt. De kachel schakelt zichzelf automatisch uit als hij per ongeluk omvalt. Door de keramische technologie wordt de lucht niet uitgedroogd en verbranden er geen stofdeeltjes, wat zorgt voor een schonere en aangenamere warmte.

Wattage: 2400W
Type verwarming: Keramische torenkachel
Beveiligingsopties: Omvallen en oververhitting

Inventum KC222WOS Ceramic Fan Heater

De Inventum KC222WOS is een compact model. Deze keramische kachel heeft niet alleen twee warmtestanden (1200 en 2000 watt), maar ook een handige oscillatiefunctie. Met de 60° draaibeweging wordt de warme lucht gelijkmatig over een groter gebied verspreid, waardoor je minder last hebt van koude plekken in de ruimte. Verder is de temperatuur traploos instelbaar, wat de kachel zeer flexibel in gebruik maakt. Ook dit apparaat is voorzien van belangrijke veiligheidsfuncties zoals omvalbeveiliging en oververhittingsbeveiliging. Dit betekent dat de kachel automatisch uitschakelt bij te hoge temperaturen of als hij per ongeluk omvalt. De geïntegreerde handgreep en het lichte gewicht maken het eenvoudig om de kachel van de ene naar de andere kamer te verplaatsen.

Wattage: 1200W en 2000W
Type verwarming: Keramische ventilator
Beveiligingsopties: Omvallen en oververhitting

Princess 348254 Slimme infrarood paneelverwarming

Een heel andere manier van verwarmen vind je bij deze Princess 348254. In tegenstelling tot convectorkachels die de lucht verwarmen, richten infrarood panelen zich op het direct verwarmen van mensen en objecten in de kamer. De warmte is direct voelbaar en bovendien droogt de lucht niet uit. Dit model is ook nog eens 'slim'. Met de bijbehorende app kun je de kachel namelijk overal bedienen, of je nu op de bank zit of onderweg bent. Zo kun je de kachel aanzetten voordat je thuiskomt, zodat je in een heerlijk warme kamer binnenstapt. Het paneel is met 540 watt relatief energiezuinig en kan zowel aan de muur worden bevestigd als vrijstaand worden gebruikt.

Wattage: 540W
Type verwarming: Infrarood
Beveiligingsopties: Oververhitting

ICQN Infraroodkachel

De ICQN infraroodkachel richt op het verwarmen van een klein kantoor of een aparte ruimte in huis. Met een vermogen van 900 watt levert deze kachel gerichte warmte. Het compacte en lichte ontwerp maakt het apparaat zeer handzaam en gemakkelijk te verplaatsen naar elke plek waar je extra warmte nodig hebt. De kachel werkt via een infraroodpaneel, dat warmte uitstraalt die direct op objecten en mensen gericht is, vergelijkbaar met de warmte van de zon. Dit betekent dat je de warmte meteen voelt zodra je het aanzet.

Wattage: 900W
Type verwarming: Infrarood
Beveiligingsopties: Omvallen en oververhitting

Inventum KC221W

Deze compacte keramische kachel is perfect voor het snel verwarmen van kleine tot middelgrote ruimtes, zoals een caravan, zolderkamer, of studeerkamer. Met een maximaal vermogen van 2000 watt genereert hij snel een aangename temperatuur. De kachel heeft twee warmtestanden en een aparte ventilatorstand voor in de zomer, zodat je er het hele jaar door plezier van hebt. Dankzij de traploos instelbare thermostaat kun je de temperatuur nauwkeurig naar wens instellen, en de kachel zorgt er zelf voor dat de ruimte op die temperatuur blijft. Een controlelampje laat je zien wanneer het apparaat in werking is. Het geïntegreerde handvat maakt hem gemakkelijk te verplaatsen en de omvalbeveiliging en oververhittingsbeveiliging zorgen voor een veilige gebruikservaring. Een no-nonsense kachel die doet wat hij moet doen.

Wattage: 2000W
Type verwarming: Keramische kachelventilator
Beveiligingsopties: Omvallen en oververhitting

WhatsApp gebruik je vooral om te appen, maar het kan ook je handigste metgezel zijn. Door ideeën, taken en documenten direct in je eigen chat te zetten, ontstaat een systeem dat je altijd bij de hand hebt. In dit artikel lees je hoe je WhatsApp verandert in een slim notitieboek waarmee je gedachten en bestanden nooit meer zoekraken.

Ook interessant: Chatfilters in WhatsApp: zo houd je je chats overzichtelijk

WhatsApp is de plek waar we eindeloos appen: van gênante groepsfoto’s tot boodschappenlijstjes van je partner. Maar dezelfde app kan meer, véél meer. Zie het als je digitale notitieboekje: altijd open, altijd bij de hand en verrassend krachtig. Waar veel notitie-apps al snel vergeten worden, schuift WhatsApp elke dag vanzelf je scherm in. Dat maakt de drempel om iets vast te leggen lager dan ooit. En het mooiste? Je hoeft geen nieuwe app te leren gebruiken, want WhatsApp zit vermoedelijk al diep in je dagelijkse routine.

Praat met jezelf

De slimste chat is er eentje met jezelf. Dat klinkt misschien een beetje raar, maar het werkt verrassend goed. In recente versies van WhatsApp kun je simpelweg je eigen naam kiezen in het contactenoverzicht en een gesprek starten. Lukt dat niet, stuur dan een berichtje naar je eigen nummer (al is het maar 'hallo') en je hebt je persoonlijke notitieboek geopend. Vanaf dat moment staat er een privéruimte voor je klaar waarin je ideeën, lijstjes en bestanden kwijt kunt. Zet die chat bovenaan vast, zodat hij nooit wegzakt tussen familieberichten, werkdiscussies en de eindeloze stroom aan grappige gifjes van vrienden. Het voelt in eerste instantie een beetje gek, maar na een week wil, nee kún je niet meer zonder.

Snel noteren zonder gedoe

Een idee is vaak vluchtig. Je staat bij de kassa, bent onderweg met de trein of ligt net in bed om te gaan slapen als je opeens denkt: dit moet ik onthouden! Het noteren mislukt meestal niet door een gebrek aan apps, maar door de extra moeite die het kost. Geloof ons, WhatsApp maakt dat verschil. Je opent de app toch al tientallen keren per dag, dus een korte notitie intikken is geen extra drempel. Begin met een korte eerste regel die fungeert als titel, plak er een link of losse gedachte onder en klaar. Voeg een foto of screenshot toe als geheugensteuntje. Heb je geen zin om te typen? Neem een spraakbericht op. Later kun je die afspelen op je laptop en desnoods omzetten naar tekst (superhandig: je kunt spraakberichten direct in WhatsApp laten transcriberen). Het voelt minder aan als 'notities maken' en meer als gewoon appen, en juist dat maakt het zo laagdrempelig.

Structuur die niet in de weg zit

De grootste valkuil van digitale notities is overstructureren. Je begint enthousiast met mappen, categorieën en kleurcodes, en drie weken later is het systeem te ingewikkeld om nog bij te kunnen houden. Bij WhatsApp werkt dat anders. Begin met één centrale notitie-chat en gebruik simpele labels als 'Werk', 'Idee' en 'Boodschappen'. Dankzij de zoekfunctie vind je berichten razendsnel terug. Toch behoefte aan meer onderverdeling? Maak dan aparte themagroepen met alleen jezelf. Voeg kort iemand toe, verwijder die weer en je hebt een solo-chat met een duidelijke naam en profielfoto. Een geel vlak voor 'Bonnetjes', een rood vlak voor 'Reiskosten': herkenbaar in één oogopslag. Zo heb je structuur zonder dat het systeem in de weg zit.

©Yuri Arucrs peopleimages.com

Takenlijst in WhatsApp-stijl

WhatsApp is geen taken-app, maar je kunt de functies slim inzetten. Markeer actiepunten met een ster en gebruik de antwoord-functie om updates en voortgang eraan vast te knopen. Stel: je noteert 'Bel de loodgieter' en krijgt later extra informatie. Door die informatie als reply op het oorspronkelijke bericht te zetten, blijft de hele geschiedenis bij elkaar. Klaar met de taak? Verwijder de ster of sluit af met een korte reply: 'Gedaan, 17 september'. Zo blijft je takenlijst overzichtelijk en in samenhang. Je ziet niet alleen wat je moest doen, maar ook hoe het liep. Dat geeft meer grip dan losse to-dolijstjes die uit elkaar vallen.

Je eigen archiefkast

Iedereen heeft bonnetjes, facturen, pdf's en foto's van whiteboards die ergens rondslingeren. WhatsApp kan die rol van digitale schoenendoos verrassend goed overnemen. Alles wat je in je notitie-chat plaatst, wordt automatisch gesorteerd op type. Zoek je dat ene aankoopbewijs? Open de mediabibliotheek, filter op documenten en je hebt het binnen seconden teruggevonden. Ook foto's, links en screenshots kun je daar terugvinden. Door de ingebouwde documentmodus van de camera worden scans vlak en goed leesbaar, zodat je geen aparte scan-app meer nodig hebt. Je notitie-chat groeit zo ongemerkt uit tot een compleet persoonlijk archief, zonder dat het chaotisch aanvoelt.

©PaeGaG - stock.adobe.com

Extra vaart met WhatsApp Web

Op je telefoon is WhatsApp al handig, maar pas op de laptop of desktop gaat het echt vliegen. Via WhatsApp Web of de desktop-app kopieer je moeiteloos lange teksten, codefragmenten en bestanden naar je notitie-chat. Andersom stuur je materiaal net zo makkelijk weer terug naar andere programma’s. De zoekfunctie werkt veel fijner met een toetsenbord en met sneltoetsen kun je in een oogwenk informatie uit elke app doorsluizen naar WhatsApp. Het voelt bijna alsof je een lichte projectmanagementtool gebruikt, maar dan in een jasje dat je al jaren kent.

Automatiseren voor luie slimmeriken

Deelknoppen en snelkoppelingen maken het nóg efficiënter. In Android deel je vanuit vrijwel elke app direct naar WhatsApp en stel je jouw notitie-chat in als standaardontvanger. Binnen iOS maak je via Opdrachten een actie die geselecteerde tekst met één tik doorstuurt naar jouw notitie-chat. Daarmee bespaar je tientallen kleine handelingen per dag. En maak er een ritueel van: schrijf elke avond drie korte regels (Wat gedaan, wat geleerd, wat morgen) en je notitie-chat wordt vanzelf een logboek dat overzicht en rust geeft. Geen rommel, maar een lopend dagboek waar je later veel aan hebt.

Veilig en privé

Wie WhatsApp als notitieboek gebruikt, moet ook nadenken over veiligheid. Zet verdwijnende berichten uit, zodat je informatie niet per ongeluk verdwijnt. Zorg dat end-to-end versleutelde back-ups actief zijn en beveilig die met een wachtwoord of herstelsleutel die je in je wachtwoordmanager opslaat. Activeer app-vergrendeling met vingerafdruk of gezichtsherkenning en laat de telefoon-encryptie standaard aan staan. Zo weet je zeker dat je notities net zo goed beschermd zijn als je persoonlijke gesprekken. Handig én geruststellend.

©Farknot Architect - stock.adobe.

Opruimen zonder moeite

Let op, want na een paar weken kan je notitie-chat flink uitdijen. Plan daarom regelmatig een korte opruimsessie van twee minuten in. Gebruik de zoekfunctie om grote video's te vinden en te verwijderen, archiveer oude notities of sluit ze af met een update. Wil je terug naar een specifiek moment, dan kun je in de zoekfunctie gericht naar een maand springen en snel door die periode bladeren. Zo blijft je notitie-chat overzichtelijk en bruikbaar in plaats van een digitale stortplaats.

De valkuilen ontwijken

Het lijkt simpel, maar er zijn valkuilen. De grootste fout is versnipperen: een beetje in WhatsApp, een beetje in Evernote (gebruikt iemand dat nog?) en wat losse mails. Kies één hoofdsysteem en houd je daaraan. Anders verlies je het overzicht. Een tweede fout is het gebruik van titelloze notities. Losse zinnen zonder duidelijke eerste regel zijn later onvindbaar. En tot slot vergeten veel mensen hun notitie-chat vast te pinnen, waardoor hij wegzakt in de massa. Het zijn kleine dingen, maar ze maken het verschil tussen een systeem dat werkt en een systeem dat verwatert.

Tadaa, je nieuwe gewoonteboek

Productiviteit draait om frictie wegnemen. WhatsApp open je sowieso al tientallen keren per dag, vaak zonder na te denken. Als je die gewoonte benut, verandert de app ongemerkt in een slim notitieboek. Begin met één chat met jezelf, pin hem vast, gebruik labels en maak gebruik van de zoekfunctie en mediabibliotheek. Binnen een week voelt het aan alsof WhatsApp niet langer alleen een praatpaal is, maar ook je persoonlijke geheugen. Een gewoonteboek dat je eindelijk wél volhoudt.