ID.nl logo
7 tips om een stille pc te bouwen
© PXimport
Zekerheid & gemak

7 tips om een stille pc te bouwen

Eén van de nadelen van een pc is dat deze een stuk meer lawaai maakt dan een laptop. Helemaal vergeleken met je geruisloze telefoon of tablet. Hoe krijg je die desktop-pc stil? Welk onderdeel maakt het meeste lawaai en wat kun je er aan doen?

Om een pc stil te krijgen, moet je eerst achterhalen welke onderdelen het meeste lawaai maken. Vervolgens vervang je deze door stillere onderdelen of probeer je ze op een andere manier stiller te maken. De enige manier om hier achter te komen, is door de ventilatoren stuk voor stuk even kort uit te schakelen, om zo te horen welke het luidst is. Dit is best lastig te bepalen en het werkt niet bij alle onderdelen: je kunt bijvoorbeeld niet even de ventilatie van je voeding stil zetten. Lees ook: Geen paniek! 5 pc-problemen die je zelf oplost.

In onze missie om jouw pc stiller te maken, gaan we elk onderdeel in de pc langs. Als je in plaats van je huidige pc stiller te maken, gewoon een nieuwe stille pc wilt samenstellen met stille onderdelen, zul je dezelfde stappen moeten volgen. Ook dan moet er per onderdeel gekeken worden wat de meest stille oplossing is.

01 De systeemkast

Om een stil systeem te krijgen, moeten we het belang van de systeemkast niet onderschatten. De kast is standaard al voorzien van ventilatoren die wellicht meer geluidsopbrengst hebben dan nodig (zie paragraaf 2). Sommige kasten zijn standaard geleverd met vrij luidruchtige voeding (zie paragraaf 7). Daarnaast is de kwaliteit van de kast van belang: als je letterlijk een rammelkast hebt, ontstaat door de vibratie van de bewegende delen resonantie. Mogelijke veroorzakers van de resonantie zijn je harde schijf, de grafische kaart, de voeding, de ventilatoren en cpu-koeler.

©PXimport

Met dempingsmatten kun je je pc stiller maken. Sommige behuizingen zoals de Corsair Obsidian 550D op de foto zijn al voorzien van dergelijke matten.

Deze moeten allemaal goed vast zitten, indien mogelijk met absorptierubbertjes tussen de schroefjes, wat het resoneren vermindert. Wij raden dan ook altijd een kast met schroeven aan, zodat je alles goed vast kunt zetten. Een schroefloze kast is misschien makkelijker monteren, maar alles zit veel minder goed vast waardoor je veel meer last van resonantie krijgt. Er is een aantal stille kasten op de markt. Hier betaal je wel wat meer voor, maar deze kasten zijn standaard al voorzien van geluidswerend materiaal en stille ventilatoren. Onze voorkeur gaat echter meestal uit naar een kale kast zonder ventilatoren en voeding. Dan kun je zelf stille ventilatoren en een stille voeding uitzoeken en in je systeemkast monteren. Het is mogelijk om achteraf je systeemkast te voorzien van geluidswerend materiaal. Onder andere de webshop www.ikbenstil.nl verkoopt dempingsmatten. Als je je systeemkast hebt afgemonteerd met dit materiaal, zal het geluid van je gehele pc gedempt worden. Wil je dit niet zelf doen? De genoemde webshop verkoopt ook compleet geassembleerde stille pc's.

02 Stillere ventilatie

Zowel de ventilatoren van de systeemkast als die van de processor zijn doorgaans aangesloten op het moederbord. Soms is een ventilator van de systeemkast wel direct aangesloten op de voeding. In het BIOS of UEFI van het moederbord zijn de ventilatoren in te regelen die op het moederbord zijn aangesloten. Je kunt hier instellen dat ze een maximaal aantal toeren draaien. De instellingen voor de cpu-koeler is vaak zo aan te passen dat de ventilator pas sneller gaat draaien vanaf een bepaalde temperatuur. Deze kun je probleemloos op 70 graden zetten: pas als deze temperatuur wordt bereikt, gaat de cpu-koeler het maximaal aantal toeren maken. Een ander handig hulpmiddel is een fancontroller. Deze zijn al voor ongeveer dertig euro te koop en hiermee kun je handmatig de snelheid van je ventilatoren bedienen. Als je hiermee je ventilatoren op 7 volt in plaats van 12 volt laat draaien, zul je een duidelijk merkbaar geluidsverschil horen.

©PXimport

Met een fancontroller kun je het toerental van je ventilatoren regelen.

Dit heeft natuurlijk ook effect op de koelprestatie, maar als je een goede cpu-koeler hebt aangeschaft, zal dit geen groot probleem zijn. Het is mogelijk om de ventilatoren van je cpu en je systeemkast te vervangen voor stillere exemplaren. Merken als be quiet!, Noiseblocker, Scythe en Noctua maken goede, stille casefans die het aanschaffen waard zijn als de standaard casefans te veel lawaai maken. Ook voor casefans zijn voldoende reviews online te vinden. Let bij het kiezen van een ventilator niet alleen op de geluidsopbrengst, maar ook op de luchtverplaatsing. Stil is prima, maar de ventilator moet wel zijn werk goed doen. De be quiet! Pure Wings 2 van 120 mm is een stille ventilator die ook nog eens voldoende lucht verplaatst. Let wel goed op de grootte van de gebruikte ventilators: moderne systeemkasten hebben meestal ventilators van 120 mm, echter in oudere systeemkasten komt ook 100 mm voor.

©PXimport

De be quiet! Pure Wings 2 is een 120mm-ventilator die niet alleen erg stil is, maar ook nog eens goed koelt.

03 Het moederbord

Het moederbord is het hart van elke pc. Tegenwoordig heeft een moederbord zoveel functies aan boord, dat er bijna geen uitbreidingskaarten meer aangeschaft hoeven te worden. Dit is een groot voordeel als je een eenvoudige pc wilt bouwen die stil moet zijn. Zorg dat je een moederbord kiest waarbij alles passief gekoeld is. Actieve koeling op een moederbord is nergens voor nodig, tenzij je wilt gaan overklokken. We gaan ervan uit dat je dat niet wilt, want overklokken en een stille pc zijn twee eigenschappen die slecht samengaan.

Je moederbord beschikt over een zogenoemd BIOS, waarmee een groot aantal dingen in te regelen zijn voor je hele systeem. Bijvoorbeeld bij welke temperatuur je cpu-koeler op de snelste stand gaat draaien. Als je zo'n temperatuurdrempel hebt ingesteld, kun je hier extra voordeel uit halen met technieken die de cpu op een lagere snelheid laten draaien als deze niet maximaal gebruikt wordt. In een Intel-cpu heet dit 'Speedstep' en in een AMD-cpu heet dit 'Cool'n'Quiet'. Door deze technieken blijft de temperatuur van de cpu lager en zal de cpu-koeler niet snel op het maximaal aantal toeren hoeven te draaien. Doorgaans staat deze instelling standaard al ingeschakeld, maar het kan geen kwaad om dit te controleren.

Zorg verder in Windows via het Energiebeheer dat er niet onnodig zaken blijven draaien als deze toch niet gebruikt worden. Hierdoor kan bijvoorbeeld een harde schijf die alleen voor dataopslag wordt gebruikt, worden uitgeschakeld na een bepaalde inactiviteit.

04 Dataopslag

Bewegende delen maken lawaai. De meest eenvoudige oplossing om je data stil op te slaan is natuurlijk een SSD in plaats van een harde schijf. Deze bevat geen bewegende delen en maakt hierdoor geen geluid. Idealiter heeft een pc helemaal geen harde schijf en is er alleen een SSD als opslagmedium. Maar helaas kan niet iedereen zich dat veroorloven. Zit er toch een harde schijf in je systeem, let dan op een paar dingen, bijvoorbeeld: gebruik je de harde schijf alleen voor dataopslag en niet voor Windows of andere software die dagelijks gebruikt wordt, dan is de snelheid van ondergeschikt belang. Vaak zijn harde schijven met een lager toerental (de 'rpm', omwentelingen per minuut) stiller. Hier vind je een lijst van harde schijven die niet veel geluid maken. Maakt je harde schijf nog steeds teveel lawaai, dan zijn er nog andere oplossingen. Je kunt de schijf monteren met rubbertjes tussen de schroeven, dat scheelt in de resonantie. Een kant en klare oplossing is bijvoorbeeld de Scythe Hard Disk Stabilizer 2. Sommige moderne systeemkasten bieden standaard al de mogelijkheid om harde schijven vast te zetten met rubber, let hier op bij het aanschaffen van een nieuwe systeemkast.

Mocht het monteren met rubbertjes niet voldoende zijn, dan is het ook nog mogelijk om de hele schijf te monteren in een speciale behuizing die het geluid dempt. Al zijn deze geluiddempende behuizingen met de populariteit van SSD's steeds lastiger te vinden. Op dit moment is de Silentmaxx HD-Silencer nog goed verkrijgbaar. Hij kost helaas wel ruim dertig euro, maar hiermee wordt je harde schijf aanmerkelijk stiller. Het beste is gewoon een stille harde schijf aan te schaffen, dan zijn rubbers en speciale geluiddempende behuizingen helemaal niet nodig.

©PXimport

De Scythe Hard Disk Stabilizer 2 maakt het mogelijk om de harde schijf met rubbers in een 5,25inch-slot van de kast te monteren om zo resonantiegeluiden te verminderen.

05 Processorkoeler

De twee grootste geluidsfactoren in je pc zijn doorgaans de cpu en de grafische kaart. Als je deze twee stil krijgt dan heb je de belangrijkste stappen al gemaakt. Hoe krachtiger je cpu, hoe meer koeling deze nodig heeft. De standaard cpu-koelers van AMD en Intel maken helaas nog veel te veel lawaai. Je hebt dus een goede en stille cpu-koeler nodig. De meeste cpu-koelers zijn te bevestigen op verschillende cpu's van Intel en AMD door middel van ombouwkits die worden meegeleverd. Let bij het aanschaffen van een cpu-koeler er altijd goed op of jouw cpu (of specifieker: socket) ook ondersteund wordt. De maat van deze cpu-koelers is doorgaans behoorlijk fors. Er wordt gebruik gemaakt van een groot koellichaam en één of zelfs twee grote ventilatoren. Je hebt dus voldoende ruimte nodig in je systeemkast. Als je een middelgrote of zelfs kleine systeemkast hebt, zul je goed moeten uitmeten of de cpu-koeler die je op het oog hebt ook past in je systeemkast.

©PXimport

De Scythe Mugen 4 PCGH is een goede, stille cpu-koeler die voor zowel AMD als Intel geschikt is. Hij is wel erg groot, kijk dus van te voren of hij in je systeemkast past.

Een aantal merken die goede en stille cpu-koelers maken zijn: Scythe, be quiet!, Noctua, Cooler Master en Thermalright. Op internet zijn er voldoende reviews te vinden, waarbij doorgaans ook de geluidsopbrengst is gemeten. Om je alvast een aanrader te geven: de Scythe Mugen 4 PCGH Edition is een erg goede en stille koeler.

06 De grafische kaart

Als je met je desktop geen games gaat spelen en alleen werk uitvoert waarbij geen krachtige grafische kaart nodig is, dan is het verstandig om een cpu te kiezen waar al een grafische kaart in zit. Vrijwel alle AMD- en Intel-cpu's hebben tegenwoordig een best redelijke grafische kaart ingebouwd. Een losse grafische kaart is dan niet nodig, wat weer een hoop extra geluid scheelt. Er zijn ook grafische kaarten die volledig passief gekoeld zijn (zoals de Radeon R7 250 van Sapphire). Deze kaarten maken helemaal geen geluid, maar ten opzichte van een ingebouwde gpu in een processor voegen ze weinig toe. De meeste gamers zullen namelijk hogere eisen hebben. De R7 250 is niet echt geschikt voor het spelen van moderne games op een Full-HD-resolutie.

Wil je wel een losse grafische kaart om mee te gamen, houd er dan rekening mee dat er kaarten op de markt zijn die erg veel lawaai maken (zie kader Lawaaikaarten).

Als je op zoek bent naar een krachtige grafische kaart en je niet te veel lawaai wilt, dan kom je op dit moment met de GeForce GTX 960, 970 of 980 het beste uit. Deze gpu's worden minder heet dan de Radeon R9 290 en R9 290X van AMD en zijn daardoor ook makkelijker te koelen. Vooral de GeForce GTX 960 is een aanrader, deze kaart heeft zelfs met intensief gebruik een lage geluidsopbrengst. Net als de cpu heeft de gpu ook de mogelijkheid om op een lagere kloksnelheid te draaien als hij niet wordt gebruikt en zowel NVIDIA als AMD ondersteunen dit. Dit betekent dat de ventilator op je grafische kaart langzamer gaat draaien als je alleen office- of internetactiviteiten doet. Dit is doorgaans standaard ingeschakeld, maar je kunt dit controleren in de driverinstellingen van je grafische kaart.

©PXimport

De MSI GTX 960 GAMING 2G is een relatief stille grafische kaart, waar je ook nog eens fatsoenlijk mee kunt gamen.

Lawaaikaarten

Voordat er een nieuwe grafische kaart op de markt komt, maken de chipfabrikanten (AMD en NVIDIA) eerst een zogenoemd referentieontwerp. Dit is een soort standaardmodel dat de gewone fabrikanten mogen kopiëren en vervolgens naar hartenlust kunnen aanpassen. Maar meestal zullen die fabrikanten eerst het standaardmodel één op één overnemen (inclusief de vaak zeer lawaaiige koeling erop) om zo snel mogelijk zo'n kaart te kunnen verkopen. Pas de tweede generatie modellen zullen verbeterde modellen zijn, waarbij fabrikanten een eigen koeling ontwerpen die beter koelt en vaak een lagere geluidsopbrengst heeft.

07 De voeding

De voeding van de pc is de laatste stap in onze speurtocht naar een stillere pc. Dit onderdeel kan veel lawaai maken, dus is het kiezen van de juiste voeding van groot belang. Er zijn voedingen waarvan de ventilatoren altijd dezelfde geluidsopbrengst hebben, hierbij draaien de ventilatoren altijd op dezelfde snelheid. Dit soort wil je dus niet hebben voor je stille pc. Er zijn gelukkig ook voedingen waarvan de ventilatie sneller gaat draaien als de belasting groter is.

Deze voedingen hoor je pas als ze volledig belast worden. Hier moet je dus goed op letten als je op zoek bent naar een voeding. Zoek online naar reviews en kijk of de voeding z'n ventilator pas volop laat draaien bij zware belasting. Het is verstandig om te kiezen voor een voeding die in eerste instantie iets te zwaar is voor je systeem. De meeste pc's hebben genoeg aan 350 à 400 watt. Als je dan toch voor een 550 watt voeding kiest, dan weet je zeker dat hij nooit volledig belast wordt en dus ook niet maximaal de ventilators laat draaien. Voor de meeste systemen is 550 watt meer dan voldoende, tenzij je een erg zware grafische kaart hebt, dan kan er zo een paar honderd watt bijkomen. Goede stille voedingen zijn de Corsair RM550 en de Cooler Master V550. Beide voedingen laten hun ventilators pas maximaal draaien als de voeding volledig belast worden. Overigens hebben Corsair en Cooler Master ook zwaardere modellen in deze series.

©PXimport

De Cooler Master V550 is een relatief stille voeding, als de belasting onder de 350 watt blijft, zul je deze voeding bijna niet horen.

Er bestaan ook voedingen zonder ventilatoren ('fanless'). Deze maken gegarandeerd geen geluid, maar worden wel veel warmer. De kans is dan groot dat je extra ventilatie in je pc nodig hebt, om die extra warmte te verdrijven. Dan kun je beter één van de eerdergenoemde stille voedingen hebben. Als je toch een fanless-voeding wilt, lees dan goed de reviews of ze niet te heet worden. Wij kunnen zelf de Seasonic X-460 Fanless aanraden, zorg dan echter wel dat je pc in de zomer niet in de zon staat.

©PXimport

Seasonic X-460 Fanless is een passieve voeding die dankzij het ontbreken van een ventilator volledig stil is.

Wat verstaan we onder stil

Geluid wordt doorgaans uitgedrukt in decibel. Deze eenheid is logaritmisch. Dat wil zeggen dat het verschil tussen 10 dB(A) en 20 dB(A) niet twee keer zoveel geluid is, maar tien keer zoveel. Zie ook dit artikel.

Alles onder de 30 dB(A) verstaan wij onder stil. Als een pc minder dan 30 dB(A) aan geluid produceert, mag je spreken over een stille pc. Als je moet kiezen tussen een ventilator met een geluidsopbrengst van 18 dB(A) en een goedkopere van 24 dB(A), dan kun je net zo goed die van 24 dB(A) kiezen: je zult het verschil niet horen. In de meeste gevallen is een pc met een geluidsopbrengst tussen de 30 en 40 nog wel acceptabel, maar dat valt niet meer onder stil. Dit zou je een geluidsarme pc kunnen noemen. Echt storend wordt het als het geluid boven de 40 dB(A) of zelfs 50 dB(A) komt. Dit is het geval als je een zware game pc aanschaft en niet let op de koeling van de cpu en grafische kaart. Wij streven naar een pc die minder dan 30 dB(A) aan geluid produceert of niet veel daarboven.

©PXimport

Met SpeedFan kun je de temperaturen in je pc achterhalen.

Vergeet de temperatuur niet!

Een stillere pc is natuurlijk het doel van dit artikel, maar we moeten hier niet in doorschieten. Want gaan al die aanpassingen van de pc om het systeem stiller te maken niet ten koste van de temperatuur? Let er goed op dat bij het aanpassen of samenstellen van je systeem dat de onderdelen goed gekoeld zijn. Probeer de cpu te allen tijde onder de 70 graden te houden. De temperatuur van de gpu zou ook niet warmer dan 80 graden moeten worden. Zorg dat de warmte van de cpu en de gpu goed uit je systeemkast kunnen. Geluidswerende matten zijn mooi, maar zorg dat deze de air flow van je kast niet blokkeren. Zorg voor een goede air flow in je systeemkast: warme lucht eruit, koele lucht erin. Je kunt de temperatuur van je processor en grafische kaart achterhalen met bijvoorbeeld SpeedFan.

Is waterkoeling stil?

Om de cpu of de grafische kaart te koelen, is waterkoeling ook een optie. Helemaal als je cpu of gpu een heethoofd is die met standaardkoeling bijna niet stil te koelen is. Houd er alleen rekening mee dat waterkoeling ook gebruik maakt van ventilatoren. Dus deze moeten wel stil zijn. Daarnaast maakt de pomp van een waterkoeling ook geluid: hoor je eindelijk de cpu-koeling niet meer, krijg je het geluid van de pomp er voor terug. Er zijn diverse kant en klare cpu-waterkoelsetjes beschikbaar. Uit tests is gebleken dat zelfs de stilste waterkoeling niet stiller is dan een goede cpu-koeling. Ons advies is om voor goede luchtkoeling te kiezen als je een stille pc wilt. Wil je toch waterkoeling voor je cpu? Dan is de NZXT kraken X31 een goede en stille keuze. Een andere optie is om helemaal zelf een watergekoeld systeem te gaan bouwen voor je cpu en grafische kaart, met zoveel mogelijk passieve onderdelen er in. Dit vergt echter veel tijd en kennis. Daarnaast zullen de kosten behoorlijk oplopen als je hier aan begint.

©PXimport

Je zou misschien denken dat een geïntegreerd waterkoelingssetje stiller is, maar vaak produceren ze juist meer geluid.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 handige multitools voor een mooie prijs
© Monika Wisniewska Amaviael
Huis

Waar voor je geld: 5 handige multitools voor een mooie prijs

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speurt de redactie een aantal keer per week naar zulke deals. Deze keer hebben we een aantal handige elektrische multitool-apparaten voor je gevonden, handig voor iedere precizieklus in en rond het huis.

Een elektrische multitool is een veelzijdig stuk gereedschap dat diverse klussen aankan dankzij verwisselbare opzetstukken. Of je nu wilt schuren, zagen, snijden of schrapen: met één apparaat kun je het allemaal. Het geheim zit in de oscillerende beweging, waarbij het hulpstuk snel heen en weer beweegt. Daardoor werk je nauwkeurig, zelfs op lastig bereikbare plekken. Ideaal voor doe-het-zelvers die één gereedschap willen voor meerdere taken, zonder steeds van apparaat te hoeven wisselen. Wij vonden vijf mooie modellen voor je.

Dremel 3000

Deze Dremel‑3000 multitool is een veelzijdige rotatietool met variabele snelheid van 10.000 tot 33.000 rpm en een 130 W‑motor. Hij is uitgerust met softgrip voor comfortabele bediening en minder trillingen tijdens intensief gebruik. De EZ‑draaineus maakt accessoires wisselen eenvoudig zonder gereedschap. Inclusief 15 accessoires, zachte draagetui en uitgebreide handleiding (Duitse taalversie). Compact van gewicht (± 1048 g) en smal van formaat, ideaal voor doe-het-zelvers die precisie willen combineren met kracht. De ergonomische vormgeving en geïntegreerde ophanghaak dragen bij aan de bruikbaarheid bij uiteenlopende klussen, van slijpen tot polijsten.

Meegeleverd

1x Flexibele as · 1x starterset · 1x Opbergkoffer · 1x Gereedschapshouder · 15x Dremel-accessoires (inclusief EZ SpeedClic accessoires) · 1x Flexibele as hulpstuk

Einhell TE-MG 350 EQ

De Einhell TE-MG 350 EQ valt op door de krachtige 350W motor. De constante elektronische snelheidsregeling zorgt ervoor dat de prestaties ook onder belasting consistent blijven. Met een snelspansysteem kunnen accessoires snel en zonder gereedschap worden gewisseld, wat de efficiëntie tijdens het klussen verhoogt. De tool is ontworpen met een robuuste metalen aandrijfkop en een softgrip handgreep, wat zowel duurzaamheid als comfort garandeert. Een LED-lampje helpt bij precisiewerk in slecht verlichte hoeken. Dit model wordt geleverd in een stevige E-Box opbergkoffer, samen met diverse accessoires zoals schuurvellen, zaagbladen en een schraper. Dankzij de variabele snelheidsregeling is hij geschikt voor een breed scala aan toepassingen zoals schuren, snijden, schrapen en frezen. Dit maakt de TE-MG 350 EQ uitermate geschikt voor ambitieuze doe-het-zelvers.

Meegeleverd

Schuurpapier 93x93x93 mm (3x K60, 3x K80, 3x K120 · 1x schraapmes · 1x segmentzaagblad diamant · 1x segmentzaagblad (HSS) · 1x invalzaagblad · 1x invalzaagblad (BIM) voor metaal · afzuigadapter

HYUNDAI Multitool 56751

De Hyundai multitool 56751 is een elektrisch oscillerend gereedschap met een vermogen van 300 watt, ideaal voor uiteenlopende klussen in en rondom huis. De machine is ontworpen voor het schuren, snijden, verwijderen van voegen en ander precisiewerk. De schakelaar met snelheidsregeling biedt controle over het toerental, met snelheden tot 22.000 oscillaties per minuut. Dankzij de softgrip en de meegeleverde extra handgreep blijft de machine stabiel en comfortabel in gebruik, ook bij langere klusperioden. De meegeleverde accessoireset bestaat uit schuurpapier, een schuurplaat, een zaagblad en een schraper, en alles zit netjes opgeborgen in een harde kunststof koffer. Deze multitool is vooral geschikt voor doe-het-zelvers die met verschillende materialen werken zoals hout, metaal of kunststof. Hij combineert degelijkheid met een aantrekkelijke prijs, wat hem zeer toegankelijk maakt voor incidenteel gebruik.

Meegeleverd

1x Handgreep · 1x Carbide HSS segment zaagblad · 1x Schuurzool · 1x Stalen schraper · 1x schuurvoetplaat 80x80x80 mm · 1xSchuurvellen (P80, P120) · 1x Inbussleutel 6 mm

Makita DTM51Z

De Makita DTM51Z is een professionele 18V accu-multitool en wordt geleverd zonder accu èn zonder oplader, iets om rekening mee te houden. Deze multitool valt op door zijn gebruiksgemak en prestaties, mede dankzij de snelkoppeling voor gereedschapsloze accessoirewissel. De oscillatiefrequentie is instelbaar tussen 6.000 en 20.000 bewegingen per minuut, ideaal voor precisiewerk in hout, metaal of kunststof. De tool heeft een soft-start-functie en elektronische snelheidsregeling, wat zorgt voor extra controle. Dankzij het ergonomische ontwerp en de antislip handgreep ligt de machine prettig in de hand. De DTM51Z werkt met OIS-compatibele accessoires en is onderdeel van het bredere Makita LXT 18V-platform, wat hem interessant maakt voor professionals die al Makita accu’s bezitten.

Meegeleverd

Geen extra accessoires

Einhell VARRITO Li Solo

De Einhell VARRITO Li Solo is een compacte accu‑multitool op 18 V, en wordt geleverd zonder accu. Als je al een Einhell-product hebt uit de Power‑X‑Change‑lijn, dan kun je die ook voor dit apparaat gebruiken. Dankzij de quick‑release voor toolloze wissel van opzetstukken en magnetische bevestiging wissel je snel van accessoires. De softgrip en trillingsdemping zorgen voor comfortabel werken. Hij biedt oscillatie tussen circa 22.000 en 40.000 vibraties per minuut, waardoor je nauwkeurig kunt schuren, zagen of krabben. Wordt geleverd met negen schuurvellen (P60, P80, P120), een delta‑schuurplaat, specifieke zaagbladen (HCS/BIM) en een krabber. Ideaal voor renovatie‑ of detailwerk zonder netstroom.

Meegeleverd

1x Driehoekige schuurschijf · 9x schuurpapier (3x P60 / 3x P80 / 3x P120) · Krabbers · 1x Invalzaagblad voor hout en kunststof (HCS) · 1x Extra BIM-invalzaagblad voor metaal · 1x Segmentzaagblad voor hout

▼ Volgende artikel
Zo maak je je Android-smartphone sneller
© AK | ID.nl
Huis

Zo maak je je Android-smartphone sneller

Wordt je smartphone steeds trager? Geen paniek, je hoeft echt niet meteen een nieuw toestel te kopen. Vooral bij Android kun je met een paar simpele aanpassingen je telefoon weer merkbaar sneller maken, gewoon via de instellingen die al op je toestel staan. Door opslagruimte vrij te maken en het energieverbruik te verlagen, werkt je telefoon weer als een zonnetje. In dit artikel lees je wat echt werkt.

Wordt je Android-telefoon traag? Probeer dit:

• Verwijder overbodige apps en bestanden • Zet automatische helderheid eventueel uit • Schakel de donkere modus in (bij oled-scherm) • Activeer batterijoptimalisatie • Gebruik de onderhoudsfunctie van je toestel • Herstart je telefoon regelmatig • Verlaag de verversingssnelheid van het scherm • Zet onnodige verbindingen uit • Installeer updates voor Android en apps • Als laatste redmiddel: doe een fabrieksreset

Lees ook: 8 smartphones getest: veel kwaliteit tussen 300 en 500 euro

Tip 1: Ruim overbodige apps en bestanden op

Veel smartphones worden trager omdat het geheugen langzaam volloopt. Dat begint vaak bij apps die je allang niet meer gebruikt. Verwijder ze: ze nemen opslagruimte in, draaien soms op de achtergrond mee en hebben vaak nog toegang tot je gegevens. Kijk daarna meteen even in je Downloads-map. In de app 'Bestanden' (op Samsung-toestellen heet die 'Mijn bestanden') zie je snel wat de grootste ruimtevreters zijn. Grote video's, pdf-bestanden of oude screenshots? Verwijder ze of zet ze over naar de cloud.

Tip 2: Check de automatische helderheid

De automatische helderheid (adaptive brightness) past het scherm aan op je omgeving en werkt meestal prima. Maar soms wordt het scherm onnodig fel, bijvoorbeeld in de zon of als je toestel je gebruik niet goed inschat. Dat vraagt extra energie en kan je telefoon wat langzamer maken, vooral als de accu bijna leeg is. Merk je dat je scherm vaak onnodig fel staat, zet dan de helderheid handmatig iets lager.

Tip 3: Schakel donkere modus in

Heb je een telefoon met een oled-scherm, dan loont het om de donkere modus te gebruiken. Bij deze schermtechniek betekent zwart letterlijk 'uit', wat batterij bespaart en warmteontwikkeling tegengaat. Bovendien ziet het er voor veel mensen rustiger uit.

©ID.nl

Zo zit het met energieverbruik en snelheid

Een hoog energieverbruik maakt je telefoon op zichzelf niet trager, maar kan wel leiden tot situaties waarin de prestaties omlaag gaan. Als je toestel veel stroom verbruikt, bijvoorbeeld door zware apps of een fel scherm, ontstaat er warmte. Om oververhitting te voorkomen, beperken veel moderne telefoons dan automatisch hun snelheid – dat heet 'thermal throttling'. Ook bij een bijna lege batterij schakelen sommige toestellen over op een zuinige stand, waarbij de snelheid bewust wordt teruggeschroefd. Daarom helpen simpele ingrepen zoals het sluiten van achtergrond-apps of het uitschakelen van 5G vaak dubbelop: ze besparen energie én zorgen dat je toestel sneller blijft reageren.

Tip 4: Activeer batterijoptimalisatie en Adaptive Battery

Android biedt slimme energiebesparingsopties waarmee apps die je weinig gebruikt automatisch worden begrensd. In het instellingenmenu vind je onder 'Batterij' of 'Energiebeheer' de functie 'Adaptive Battery'. Ook kun je per app instellen of Android achtergrondactiviteit mag beperken. Zo voorkom je dat apps die je niet meer gebruikt ongemerkt op de achtergrond blijven draaien en je telefoon onnodig vertragen.

©ID.nl

Extra 🔋 nodig voor je smartphone?

Tijd voor een powerbank!

Tip 5: Gebruik de onderhoudsfunctie van je toestel

Op veel Android-smartphones, vooral van Samsung, zit een optie als 'Apparaatonderhoud' of 'Device Care'. Hiermee kun je geheugen vrijmaken, overtollige processen sluiten en tijdelijke bestanden verwijderen. Je kunt instellen dat je toestel dit automatisch doet, bijvoorbeeld dagelijks of bij een herstart.

©ID.nl

Tip 6: Herstart je telefoon regelmatig

Zeg eens eerlijk: zet jij je telefoon weleens helemaal uit? Grote kans van niet. De meeste mensen laten hun toestel continu aanstaan, waardoor tijdelijke bestanden zich langzaam opstapelen. Na een tijdje merk je dat aan de snelheid. Door je telefoon af en toe automatisch te laten herstarten (bijvoorbeeld dagelijks of wekelijks) geef je het systeem de kans om zichzelf op te ruimen. Je vindt die optie bij de geavanceerde instellingen van de onderhoudsapp.

Tip 7: Verlaag de schermverversing of resolutie

Veel moderne toestellen gebruiken een adaptieve verversingssnelheid die zichzelf automatisch aanpast aan wat er op je scherm gebeurt. Toch loont het soms om handmatig naar 60 Hz terug te schakelen,  bijvoorbeeld als het toestel snel warm wordt of als de batterij opvallend snel leegloopt. Van zo'n lagere verversingssnelheid merk je zelf nauwelijks iets, maar het kan wel gunstig zijn voor de prestaties en de accuduur. Kun je dit aanpassen op jouw toestel? Kijk dan bij Instellingen → Beeldscherm → Verversingssnelheid of Schermresolutie.

©ID.nl

Tip 8: Zet onnodige verbindingen uit

Bluetooth en NFC zijn handig voor het koppelen van apparaten of contactloos betalen, maar vaak heb je ze helemaal niet nodig. Hetzelfde geldt voor functies zoals locatieservices of automatische app-updates op mobiele data. Bij moderne telefoons is het energieverbruik van deze verbindingen normaal gesproken minimaal, maar bij slecht bereik of veel achtergrondactiviteit kunnen ze toch voor extra belasting zorgen. Door overbodige functies uit te schakelen bespaar je niet alleen wat batterij, maar verminder je ook de kans op thermal throttling.

Tip 9: Installeer updates voor Android en je apps

Een simpele maar belangrijke stap: updates bevatten bugfixes, beveiligingspatches en prestatieverbeteringen. Als je apps een tijd niet zijn geüpdatet, kunnen ze trager reageren of vastlopen. Dat geldt ook voor Android zelf: zorg dat je ook je systeemversie up-to-date houdt. Regelmatig updaten zorgt dat je telefoon goed blijft draaien.

Tip 10: Laatste redmiddel: je telefoon volledig resetten

Helpen alle tips hierboven niet voldoende? Dan is een fabrieksreset het proberen waard. Daarmee verwijder je alles wat ooit traagheid heeft veroorzaakt – van corrupte bestanden tot fout geïnstalleerde apps. Vergeet niet een back-up te maken voordat je begint. Daarna voelt je toestel vaak weer als nieuw.

Zo simpel kan het zijn!

Met deze aanpassingen – van opruimen tot slimme instellingen – geef je je Android-telefoon een flinke oppepper. Je verlengt niet alleen de levensduur van je toestel, maar kunt ook die aanschaf van een nieuwe telefoon nog even uitstellen.