Aan de rand van Steenbergen staat een huis dat tijdens sommige feestdagen het toneel is van een daverende licht- en geluidshow. De buurt is enthousiast. Er voeren zelfs wandelingen langs het huis met het karakteristieke puntdak, waar tijdens hoogtijdagen elke avond een gratis voorstelling te zien is van vader en zoon Vrieling.

Vader en zoon Vrieling hebben sinds december 2020 een gezamenlijke hobby: het maken van licht- en geluidshows. Op hoogtijdagen dansen duizenden lichtjes langs de lijnen van hun huis, in continu veranderende kleuren en patronen. Voor de herfst in 2022 staat voor de tweede keer een Halloween-show op stapel, inclusief knipperende pompoenen en swingende skeletjes.

Over Ralph Vrieling

Ralph Vrieling (1973) start na zijn opleiding Commerciële Economie in 1994 bij een grote elektroketen in het zuiden van het land om de computerafdeling te helpen opzetten. In 1995 begint hij als consultant bij Simac en haalt zijn Microsoft Certificeringen. Een van zijn eerste opdrachten is om samen met collega’s bij Interpolis in Tilburg de (ICT-) technologie achter het ‘nieuwe werken’ in te richten. In 1999 treedt Ralph daar in vaste dienst. Na de fusie met Achmea in 2005 ontwikkelt hij als bedrijfsanalist nieuwe zakelijke verzekeringsproducten. In 2011 start hij samen met een oud-collega een eigen bedrijf (Infield ICT) dat cloud- en authenticatieoplossingen levert. In 2014 blijkt het hebben van een baan en het runnen van een onderneming niet goed meer te combineren. In goed overleg met zijn compagnon besluit hij om uit te treden en zijn carrière binnen Achmea verder vorm te geven. Ralph werkt nog steeds bij Achmea. Momenteel werkt hij mee aan verzekeringsproducten voor de glastuinbouw in Canada.

©PXimport

Elk jaar met Halloween een show

Het begon allemaal in december 2020, toen Ralph wegens hartproblemen noodgedwongen een paar maanden thuis zat. “Mijn zoon Jens had toen net de kerstshow van Maurits ten Seldam in de Magnoliastraat (ook in Steenbergen) gezien. Het leek hem fantastisch ook zoiets te gaan doen. We zijn klein begonnen, met één kleine kerstboom. Dat was zo leuk dat we besloten om door te gaan. Daarbij hadden we veel aan het YouTube-kanaal van DrZzs.”

Met kerst vertolken nu al twee jaar achtereen zingende kerstbomen op het balkon nummers van ABBA en andere hits. Aan de gevel spetteren dan kerststerren, draaien spiralen en fonkelen sneeuwvlokjes. En ook met Halloween is er elk jaar een show.

De hardware die aan de basis ligt van al dat spektakel, zijn WS2811-ledjes die Ralph en Jens kopen op AliExpress bij Ray Wu. De leds zijn verkrijgbaar in 5 en 12 volt. Het voordeel van 5 volt is dat het goedkoper is: je gebruikt minder stroom. Toch hebben ze gekozen voor 12 volt. Je kunt dan met langere strengen werken, zonder dat je extra draadjes toe hoeft te voegen. Ook is dit iets minder storingsgevoelig.

“Die leds kun je programmeren. Je kunt dus bijvoorbeeld zeggen: maak lampje één en vijf in de streng rood, en lampje twee, acht en zestien goudkleurig. Dat kun je continu veranderen. En zo kun je ook lichtpatronen laten zien op bijvoorbeeld een pompoen. Je stuurt die lichtjes aan met een controller. Die heb je al voor een paar euro.” Ralph en Jens begonnen hun eerste projecten met vijf NodeMCU-controllers, maar in huize Vrieling is inmiddels een Falcon F16v3-controller aangeschaft, inclusief uitbreidingsbord. “We hebben daardoor 32 uitgangen, waarmee we elfduizend lichtjes tegelijkertijd kunnen aansturen.”

©PXimport

Stroomkosten vallen enorm mee

De stroomkosten vallen volgens Ralph erg mee. “Een zo’n lampje verbruikt maximaal 0,55 mW, maar tijdens de shows staan de lampjes standaard op dertig procent van hun maximale vermogen. Anders moet je echt een zonnebril opzetten om naar de voorstelling te kunnen kijken.” Bovendien bestaat elk lampje eigenlijk uit drie kleuren: rood, groen, en blauw. Alleen om wit te laten zien, moeten alle drie die kleuren tegelijkertijd schijnen. “Daardoor verbruikt mijn normale kerstboom die binnen staat, met traditionele lampen, meer stroom. Dat komt trouwens ook omdat hij met kerst de hele dag aan staat.”

Vijftig minuten aan willekeurige effecten

Vanaf de pc stuurt Ralph de shows die hij maakt in xLights met FPP Connect naar een domoticaserver. “Dat is in mijn geval een Raspberry Pi. Daarop draait het besturingssysteem van de controller: Falcon Pi Player.” De software kun je downloaden van http://kwikr.nl/falconchrist. Vervolgens kan de familie voorstellingen helemaal automatisch laten draaien. “We hadden het in december bijvoorbeeld zo geregeld dat om vijf uur alle stroomgroepen automatisch aangingen. Dus ook als we niet thuis waren, ging de show gewoon door. Eerst draaiden we vijftig minuten lang allerlei willekeurige effecten. Ik heb heel veel losse, wat rustiger effecten gemaakt, en die werden dan achter elkaar getoond. Maar vanaf 17.50 uur ging de klok aftellen. Om 18.00 uur precies startte een kindervoorstelling van twintig minuten, met onder meer liedjes van Kinderen voor Kinderen, zoals het liedje ‘Niets is cooler dan Kerstmis’.”

©PXimport

Even omlopen met de hond om de show te zien

De buurt is gelukkig enthousiast. Er voeren zelfs wandelingen langs het huis met het karakteristieke puntdak, waar met kerst elke avond een gratis voorstelling te zien is.

“We hebben heel veel geluk met de buren aan beide kanten. Ze zeiden met kerst dat ze het prima zouden vinden als de show de hele dag door zou draaien. Maar dat doe ik liever niet. Het lijkt me een slecht idee als er de hele dag luide muziek vanaf het balkon zou klinken.” Gelukkig kijkt de zijgevel, waar alle lichtjes aan vast zitten, het weiland in. “Vanaf die kant ziet ons huis er heel stereotiep uit, precies zoals een kind dat zou tekenen, met een puntdak. De lijnen zijn heel geschikt voor een kerstshow. Daar heb ik dus dankbaar gebruik van gemaakt bij de plaatsing van de lichtjes. Veel mensen die hun hond uitlaten, lopen met kerst speciaal even voor onze show om.”

3D-printer

Ralph en Jens hebben zelf alle voedingen gebouwd, de draden gesoldeerd en een waterdichte buitenkast gemaakt voor de controller. Die kast zit met een netwerkkabel aangesloten op een Raspberry Pi binnenshuis. Om de lampjes aan de gevel te bevestigen, gebruiken Ralph en Jens aluminium u-profielen. “Daar moesten allemaal gaatjes in worden geboord, elke vijf centimeter eentje, zodat we daar een lampje in konden steken. Jens heeft toen voor het eerst een kolomboor mogen gebruiken. Hij was dagenlang ermee bezig, totdat alle lampjes er in zaten.”

Ook is er een 3D-printer aangeschaft. Ralph en Jens gebruiken een Creality Ender 6SE om sterren en sneeuwvlokjes te printen waar de lampjes in worden verwerkt. Online kun je veel sjablonen voor patronen vinden en downloaden.

Je vindt de ontwerpen van Ralph en Jens op Cults, via http://kwikr.nl/culvrie. Er worden ook ontwerpen van andere knutselaars gebruikt, zoals van Maurits ten Seldam uit de Magnoliastraat in Steenbergen, die je ook op Cults vindt, via http://kwikr.nl/culmau. Daarnaast staan er veel ontwerpen op Thingiverse die je vindt door te zoeken op WS2811.

©PXimport

Software brengt het tot leven

De projecten die je maakt, kun je vervolgens op de computer in xLights programmeren. xLights is een gratis opensource-programma waarmee je lichtshows kunt ontwerpen en afspelen door gebruik te maken van controllers. Je vindt het op www.xlights.org. “Stel je voor dat je een hoedje voor een bewegend skelet wilt maken. Dan maak je eerst dat hoedje en zorg je ervoor dat er bijvoorbeeld vijftig gaatjes inzitten voor de lampjes. Daarna maak je een foto van die hoed. En vervolgens kun je in de software de route invoeren waarlangs de lampjes lopen door met vijftig muisklikken aan te geven waar alle gaatjes zitten. Vervolgens rekent xLights ook nog eens voor je uit hoe de draden aan de achterkant moeten lopen. Heel handig.”

Links en online informatiebronnen

De volgende links en video’s gebruik(t)en wij om kennis op te doen.

- De video ‘Beginner’s Guide to Christmas Lights - and LED Shows for Every Holiday’, van het YouTube-kanaal DrZzs.

- Om meer over de Falcon F16v3-controller te leren, keken we veel naar CanispaterChristmas, oftewel Jeff.

- Facebookgroep waar de beheerders en meeste leden Nederlands spreken.

- De website en het forum van deze website zijn heel uitgebreid en bieden veel uitleg.

- Onze volgende wens is

uit New Orleans na te bouwen.

- De website van Ralph en Jens Vrieling.

- Het YouTube-kanaal van Ralph Vrieling.

Kabelboom

Ralph en Jens proberen de tijdsinvestering om shows op te tuigen en af te bouwen zo veel mogelijk terug te brengen. Op die manier is ook de eerste Halloween-show ontstaan. “In de laatste week van de zomervakantie van 2021 draaiden we alvast een test voor de kerst. We bevestigden alle objecten die we hadden gemaakt, zoals kerstboompjes, sterren en sneeuwvlokken aan het huis. 

Daarna maakten we alle kabels op maat. Die bonden we met tiewraps aan elkaar. Uiteindelijk hadden we een mooie en nette kabelboom langs de gevel, waaraan we alle objecten konden aansluiten. Die kabelboom konden we zo oprollen en in de schuur leggen. Maar toen zei Jens: moeten we nu echt alles gaan afbreken? En dan met kerst weer alles ophangen? Ik zei: Ja, want anders wordt mama gek. 

En wat moeten de mensen wel niet denken? Dat we niet goed bij ons hoofd zijn? Maar toen kwam Jens met het idee om met Halloween weer een show te geven. Dan konden we de kabels gewoon aan het huis laten zitten. Dat bleek een mooie gulden middenweg. Je zag ze toch niet zo goed zitten, omdat ons huis wit is en de kabels, sterren en sneeuwvlokken ook.”

©PXimport

De Efteling

Spelenderwijs groeit de kennis over elektronica en domoticasoftware in huize Vrieling. Ralph is elke avond en elk weekend in de weer met zijn hobby. “En als mijn zoon zaterdagochtend wakker wordt, dan gaat hij ook meteen gaatjes boren, liedjes uitzoeken of sequencen. We hebben een 3D-printer gekocht voor dit project, en we hebben ons verdiept in elektrotechniek. Jens heeft leren solderen, hij kan stroomdraden strippen, de uiteinden goed vrijmaken en solderen, werken met signaaldraden enzovoort. Hij vindt al die dingen helemaal geweldig. Hij zit nu in groep 8 van de basisschool en wil later een technische opleiding gaan doen. Als je hem nu vraagt: Wat wil je later worden? Dan antwoordt hij: Ik wil er later voor zorgen dat er nieuwe aangestuurde poppen in de Efteling komen.”

Toekomstige projecten

©PXimport

Voor Halloween 2023 willen Ralph en Jens pratende en bewegende skeletten gaan bouwen. De skeletjes moeten hun hoofd, ogen en ledematen kunnen bewegen. En daarover komt dan weer een laag met knipperende lichtjes. “Dus we gaan nu ook oefenen met het aansturen van motoren, op de maat van de muziek. 

Dat zijn stappenmotoren, dus je kunt in kleine stapjes een hoofd laten kantelen, een oog verschuiven of een arm of been bewegen.” Er zijn hiervoor kant-en-klare systemen verkrijgbaar, bijvoorbeeld op www.skulltronix.com/gallery.shtml. Als je zelf gaat bouwen, en de onderdelen bijvoorbeeld maakt met een 3D-printer, dan kan het een stuk goedkoper.

Daarnaast is het plan om vanaf het voorjaar ook YouTube-video’s te gaan maken. “Die moeten echt over de basis gaan, zoals hoe je een controller aansluit. Maar ook over de software, omdat er nog niet zo veel Nederlandstalige filmpjes zijn.”

Het geheim van de chef

Om shows te programmeren, maakte Ralph gebruik van xLights. “Dat is zo’n beetje de standaardsoftware voor dit soort projecten. Het is gratis en opensource. Je kunt je eigen huis er helemaal in natekenen.”

Stap 1: Teken je huis na in xLights

Ralph heeft het hele huis in xLights ingevoerd. “Daarvoor heb ik eerst een foto gemaakt die precies schermvullend is. En daaroverheen heb ik alle lampjes ingetekend, van de pompoenen tot aan de zingende skeletten en de lichtlijnen langs het huis. Dat was een hels karwei.”

©PXimport

Stap 2: Sequencen

De shows ontstaan tijdens het sequencen in xLights. “Je verandert dan de instelling van de lichtjes, exact op de maat van de muziek. Als je het heel simpel aanpakt, en gewoon afwisselend rood, groen en blauw laat zien, dan ben je in drie minuten klaar met een liedje. Maar als je het echt mooi wilt doen, dan ben je acht uur bezig met elke minuut.”

Ondanks de overdaad aan lichten, vormen en effecten, zijn de shows van Ralph smaakvol en subtiel. Dat is mede te danken aan zijn ervaring als hobby-muziekproducent. “Met een paar vrienden maak ik al jaren muziekproducties. Daardoor denk ik in sporen. Het is mijn tweede natuur om elke zangstem en elk instrument te koppelen aan een andere groep lichtjes, zoals een pompoen of een sneeuwvlok.

Stap 3: Fractals en shaders

Boven op die lichtcompositie legt Ralph nog wat extra lichteffecten, om een nog vollere productie te krijgen. Hij kiest bijvoorbeeld graag voor fractals: “Denk aan de vonkjes die van een sterretje afkomen. Elk vonkje geeft drie vonkjes, die elk drie kleinere vonkjes geven enzovoort. Er bestaan speciale websites om dat soort effecten in code te vertalen.” Ook maakt Ralph gebruik van zogeheten shaders. “Wat je dan eigenlijk doet, is een fictieve lichtbron definiëren in een denkbeeldige driedimensionale ruimte, plus verschillende vlakken die dat licht net iets anders weerspiegelen. Dat wekt de suggestie van diepte.”

©PXimport

Overweeg je om je gasfornuis in te ruilen voor een inductiekookplaat? Goed idee! Koken op inductie is sneller, energiezuiniger én veiliger. Ook staat een inductiekookplaat vaak mooier in de keuken. Maar waar moet je op letten als je een inductiekookplaat koopt? Wij geven je tips. 

Lees ook: Zo kook je extra zuinig op een inductiekookplaat

De meeste mensen kiezen voor inductie omdat het een stuk efficiënter werkt dan gas. Tijdens koken op inductie gaat energie rechtstreeks naar de pan, waardoor er weinig warmte verloren gaat. Je verbruikt dus minder energie voor hetzelfde resultaat. Door de efficiënte warmteoverdracht is inductie bovendien een stuk sneller: een pan met water heb je zo aan de kook. Ook fijn: een inductiekookplaat maak je in een handomdraai schoon. In plaats van etensresten uit gaspitjes te peuteren, haal je gewoon een doekje over het oppervlak. Scheelt weer tijd na een lange werkdag.
Een inductiekookplaat kopen doe je natuurlijk niet zomaar even. Weet je niet waar je moet beginnen? Let in elk geval op de volgende punten. 

Inbouw of vrijstaand

Wie van het gas afstapt, kiest meestal voor een ingebouwde inductiekookplaat. Deze wordt via een speciale aansluiting ingebouwd in het aanrecht, zodat hij strak oogt in de keuken. Ingebouwde inductiekookplaten hebben meestal vier kookzones of meer. Sommige modellen hebben een geïntegreerd afzuigsysteem, dat zich tussen de kookzones bevindt. In plaats van de kookdampen omhoog te trekken, zoals een traditionele afzuigkap doet, trekt zo'n afzuigsysteem de dampen juist omlaag. Ideaal voor open keukens waarin je geen ontsierende afzuigkap wilt ophangen.
Er zijn ook vrijstaande inductiekookplaten. Zo'n vrijstaande plaat zet je los op het aanrecht. Stekker erin en koken maar. Vrijstaande inductiekookplaten zijn meestal bedoeld voor kleinere keukens of bijvoorbeeld voor in de caravan. Ze hebben één tot vier kookzones en je bergt zo'n kookplaat makkelijk weer op als je hem even niet nodig hebt.

©alfa27 - stock.adobe.com

Hoeveelheid kookzones

Denk bij het kopen van een inductiekookplaat goed na over hoeveel je kookt en hoeveel ruimte je hebt. De meeste ingebouwde kookplaten hebben vier kookzones, maar er zijn ook modellen met vijf of zelfs zes zones. Let daarnaast op de breedte van de kookplaat. 60 cm past in een standaard keukenkastje. 70 cm geeft wat meer ruimte tussen de pannen, maar vaak bevatten deze modellen geen afzuigsysteem. 80 cm geeft nog meer comfort en biedt vaak wel ruimte voor afzuiging. 90 cm is het grootst; hierop passen vijf of meer zones, tenzij je kiest voor een ingebouwd afzuigsysteem. Dan zijn het er meestal vier. 

Extra functies

Veel inductiekookplaten zijn uitgerust met allerlei handige functies die het koken een stuk makkelijker én veiliger maken. Zo hebben veel modellen een boostfunctie die tijdelijk het vermogen van de kookplaat verhoogt: handig als je snel een pan kokend water nodig hebt. Sommige kookplaten beschikken over een flexzone: hiermee koppel je losse kookzones aan elkaar voor een groter kookoppervlak. Dat komt bijvoorbeeld van pas als je met grillplaten of een braadslee aan de gang gaat.
Vind je energiezuinigheid belangrijk? Dan wil je een inductiekookplaat met pandetectie. Pas als er een (geschikte) pan op een kookzone staat, slaat de kookplaat aan. Dit voorkomt energieverlies en het voorkomt ongelukken. Nog zo'n veilige functie is automatische uitschakeling: deze schakelt de kookplaat vanzelf uit als hij een tijdje niet is gebruikt of als er iets overkookt. Kook je vaak met meerdere pannen tegelijk (of ben je gewoon snel afgeleid)? Kies dan een model met ingebouwde timers, zodat je tijdens het koken niet met je telefoon in de weer hoeft. Met kinderen en huisdieren in huis is een kinderslot een must: dat voorkomt dat het apparaat per ongeluk aangezet wordt. 

©Lazy_Bear - stock.adobe.com

Bediening

Inductiekookplaten zijn er met moderne touchbediening of 'ouderwetse' draaisystemen. Touchpanelen zien er strak en modern uit en werken vaak erg makkelijk en snel, maar sommige mensen vinden draaiknoppen toch prettiger. Vooral als je natte handen hebt, geeft een draaisysteem je vaak meer controle dan touchbediening. Aan de andere kant zijn veel touchpanelen tegenwoordig zo intuïtief dat ze ook met natte vingers prima werken. Om erachter te komen wat je het prettigst vindt, kun je inductiekookplaten het beste in de winkel uittesten óf betrouwbare gebruikersreviews lezen. 

Geluidsniveau

De meeste inductiekookplaten zijn niet volledig stil. Ze maken ook weer geen herrie, maar vaak hoor je wel een zacht zoemend of tikkend geluid, vooral bij hogere standen. Wil je een echt stille kookplaat, bijvoorbeeld omdat je een open keuken hebt en er in de buurt gezellig getafeld of tv gekeken wordt? Kijk dan naar modellen met een geluidsniveau onder de 42 dB (decibel). 42 dB is vergelijkbaar met zacht geroezemoes in een klas. Ga je voor een kookplaat met ingebouwde afzuiging, kies dan voor een geluidsniveau onder de 70 dB (op de hoogste stand). 70 dB kun je vergelijken met een gewone afzuigkap of een stofzuiger. 

De Samsung Galaxy Watch 8 Classic is een mooie smartwatch en de meer premium variant op de 'gewone' Watch 8. De prijs ligt ook hoger. In deze review lees je onze ervaringen met de Watch 8 Classic.

Fysieke draairing

De Watch 8 Classic is een smartwatch die enigszins als een traditioneel horloge oogt. Dat zie je terug in het ronde scherm, maar ook aan de fysieke draairing rond het scherm. Via deze draairing kun je door de software navigeren, bijvoorbeeld meldingen lezen en snel een app opzoeken. Een prima systeem, vinden wij. Je ziet ook beter wat je doet op het horloge omdat je niet de hele tijd met je vingers op het scherm zit.

©Rens Blom

Het horloge heeft een stevig roestvrijstalen ontwerp en een comfortabel, chic ogend kunstleren bandje. We vinden de smartwatch wel aan de dikke kant, wat je vooral merkt als je hem onder een strakker overhemd draagt. Op de zijkant vind je drie fysieke knoppen. Die gebruik je – net als de draairing – om door de software te navigeren, maar ook om een favoriete app naar keuze te starten. Je stopwatch bijvoorbeeld.

©Rens Blom

Het scherm is overigens ook aanraakgevoelig en ziet er goed uit. Het is prima afleesbaar in de zon, met mooie kleuren en duidelijke tekst (voor zover dat mogelijk is op een horlogescherm). Prettig is dat het horloge stofbestendig en waterdicht is.

©Rens Blom

Slimme software

Net als andere moderne Samsung-smartwatches draait de Galaxy Watch 8 Classic op Wear OS. Dat is software van Google, aangevuld met functies van Samsung. De software geeft je toegang tot allerlei nuttige apps, stelt je in staat om contactloos te betalen met het horloge en toont meldingen van je smartphone. Tenminste, als jij dat wilt, natuurlijk. Gelukkig kun je zelf instellen welke apps wel en geen notificaties mogen tonen. Beantwoorden gaat prima via kant-en-klare reacties, spraakbediening of een piepklein toetsenbordje.

Nieuw is de Google Gemini-spraakassistent. Die is aardig slim en zeker het proberen waard, maar nog niet dé reden om een smartwatch te kopen. Gemini zit ook in andere moderne Wear OS-smartwatches, onder meer van OnePlus en Google.

©Rens Blom

De Galaxy Watch 8 Classic is met zijn vele ingebouwde sensoren en slimme software goed in staat om je gezondheid te monitoren. Van het aantal stappen dat je zet tot je hartslag meten en alles ertussenin; de mogelijkheden kunnen wat overweldigend zijn als je geen smartwatch gewend bent. Draag je het horloge ook 's nachts, dan kan hij zelfs je slaap registreren. Dat gebeurt mooi nauwkeurig, is onze ervaring.

De smartwatch krijgt vier jaar software-updates, waardoor je de komende jaren verzekerd bent van nieuwe functies. De accuduur van Samsung-horloges blijft helaas kort. Na anderhalve dag moet ook de Watch 8 Classic echt aan de oplader. Daar valt mee te werken en aan te wennen, maar het blijft kort.

©Rens Blom

Samsung-invloed

Dat je hiermee een Samsung-smartwatch in huis haalt, merk je aan verschillende dingen. Je hebt bijvoorbeeld niet per se een Samsung-smartphone (wel een Android-toestel) nodig om de Watch 8 Classic te kunnen gebruiken, maar sommige functies werken wel alléén met een Samsung-telefoon. Op je telefoon moet je bovendien twee Samsung-apps installeren: de Galaxy Wearable-app om de instellingen van het horloge aan te passen en de Samsung Health-app om de verzamelde gezondheidsstatistieken van het horloge te bekijken. We verbaasden ons vorig jaar al over het feit dat Samsung niet gewoon één complete app maakt. Dat is helaas dus nog steeds het geval.

Conclusie: Samsung Galaxy Watch 8 Classic kopen?

De Samsung Galaxy Watch 8 Classic is een stijlvolle smartwatch die zich leent voor het grote publiek. Uitgezonderd iPhone-gebruikers. Het horloge is compleet, werkt prettig en kan jaren mee. De adviesprijs is wel hoog, dus dat kan een terecht struikelblok zijn.