Met behulp van het programma Vuze downloadt u moeiteloos bestanden vanaf het Bittorrent-netwerk. U beschikt daardoor snel over de nieuwste muziek en films. Daarnaast beschikt Vuze over enkele geavanceerde mogelijkheden die het u nog makkelijker maken.

1. Bittorrent

Bittorrent is feitelijk niets meer dan een slim systeem dat gebruikers koppelt zodat data uitgewisseld kan worden. Centraal staat hierbij de zogeheten tracker, een server die het download- en uploadproces coördineert. Via een torrent-bestand maakt u hiermee verbinding, waarna het mogelijk is om data te downloaden. De tracker houdt bij welke deelnemers in het netwerk de betreffende data al op de computer hebben staan en zorgt ervoor dat personen die deze gegevens willen downloaden op een juiste manier worden verbonden met degenen die de data hebben. Dat betekent dat u middels deze technologie zowel downloadt als uploadt, waardoor u als peer in het netwerk functioneert. Gegevens die u downloadt, deelt u dus direct weer. Gebruikers die bestanden uploaden terwijl ze niet aan het downloaden zijn, worden seeders genoemd. Hoe meer seeders er zijn, hoe sneller de film of het album doorgaans op uw computer staat. Personen die downloaden worden aangeduid als leechers. Bittorrent is vooral nuttig als u bestanden van grote omvang wilt binnenhalen, omdat u met de juiste instellingen een hoge downloadsnelheid bereikt.

2. Wetgeving

Via Bittorrent worden er veel rips van muziekalbums en films verspreid, waardoor het downloadnetwerk al een aantal jaar ter discussie staat. Onder andere Stichting Brein is een heksenjacht begonnen en sommeerde de ene na de andere torrent-website om hun activiteiten te staken. Vooral de populaire Zweedse website The Pirate Bay moest het vaak ontgelden. De beheerders lapten verschillende gerechtelijke uitspraken echter aan hun laars. Nog altijd worden er torrent-bestanden van films en muziek op deze website aangeboden. Hoewel het downloaden van auteursrechtelijk beschermd materiaal volgens de Nederlandse wet volledig legaal is, moet u toch oppassen. Het openbaar maken van dergelijke bestanden is namelijk wél verboden. Bittorrent is daarom uitsluitend geschikt voor het verkrijgen van rechtenvrije bestanden, omdat u de data automatisch weer beschikbaar stelt aan andere peers in het netwerk. Gebruik het om die reden alleen om bijvoorbeeld freeware of muziek waarop geen auteursrecht berust te downloaden, zodat u er zeker van bent dat u geen illegale activiteiten verricht.

©PXimport

Stichting Brein zorgde ervoor dat honderden torrent-websites offline werden gehaald.

3. Vuze installeren

Om toegang te krijgen tot het Bittorrent-netwerk hebt u speciale software nodig. Het gratis programma Vuze is zeer gebruiksvriendelijk en gemakkelijk te configureren. Surf naar Vuze en klik aan de rechterkant op de oranje knop Vuze Free download. Bewaar het installatiebestand ergens op uw harde schijf en dubbelklik erop. Bevestig de Engelse taal via OK en ga akkoord met de licentievoorwaarden. In het volgende scherm kunt u een extra werkbalk van het programma in uw webbrowser installeren. Dat is echter niet noodzakelijk, zodat u het vinkje zonder problemen kunt weghalen. Maak uw keuze en klik op Next. In het laatste scherm van de installatiewizard wordt er gevraagd of u een commercieel spelletje wilt installeren. Klik op Decline om dat te weigeren. Ten slotte verschijnt het hoofdvenster van de software.

©PXimport

Beslis of u de Vuze toolbar wilt installeren.

4. Downloadmappen selecteren

Zodra u Vuze voor de eerste keer opstart, verschijnt er een wizard in beeld om uw internetverbinding in kaart te brengen. Hiermee wordt de bandbreedte vastgesteld. Bevestig met Continue en klik na een tijdje op Toepassen. Navigeer naar Gereedschappen en Configuratie. Ga naar Bestanden en geef aan op welke locatie u de gedownloade gegevens wilt bewaren. Klik vervolgens op het menuonderdeel Torrents. Selecteer de gewenste locatie waar u de torrent-bestanden wilt opslaan. Zet een vinkje voor Importeer automatisch nieuwe torrents en geef opnieuw de juiste plaats op uw harde schijf aan. Deze instelling is zeer nuttig, want wanneer u torrent-bestanden hebt gedownload, worden ze automatisch in Vuze geïmporteerd. Klik als laatste op Toepassen en Sluiten.

©PXimport

Bepaal waar uw gedownloade bestanden terechtkomen.

5. Poort openzetten

Om Bittorrent-verkeer mogelijk te maken en te optimaliseren, dient u in de meeste gevallen een poort open te zetten. Uw computer is op die manier toegankelijk voor het downloadnetwerk. Niet-gebruikte poorten worden meestal standaard door een firewall afgesloten, waardoor communicatie niet mogelijk is. Vuze ondersteunt UPnP, waarmee automatisch toegang wordt gegenereerd. Uw router dient wel deze technologie te ondersteunen. U controleert dat in de handleiding van het apparaat. Als UPnP niet wordt ondersteund, dan zult u handmatig poorten moeten openen. Navigeer in dat geval naar Gereedschappen, Configuratie, Plugins en haal het vinkje weg voor Schakel UPnP in. Bevestig met Toepassen en Sluiten. Bezoek de website www.portforward.com en klik bovenaan op Router List. Zoek het merk en typenummer van uw netwerkapparaat op. Laat u niet afleiden door de advertentie, want die klikt u rechtsboven gemakkelijk weg. Klik in de lange lijst met software op Vuze. Voer de stappen in de Engelstalige handleiding zorgvuldig uit om de juiste poort open te zetten. Via Gereedschappen, Configuratie en Verbindingen bekijkt u welk poortnummer er wordt gebruikt. U past deze eventueel aan voordat u de router gaat configureren. Om te controleren of de poort daadwerkelijk toegankelijk is, navigeert u naar Help en NAT/Firewall Test. Klik op Test en wacht af of er een positieve melding verschijnt.

©PXimport

Als uw router niet met UPnP overweg kan, dan dient u handmatig de juiste poort open te zetten voor een optimale verbinding.

6. Versleuteling instellen

Voordat u begint met downloaden, is het verstandig om een versleuteling in te schakelen. Hierdoor is het lastig voor internetproviders om de data te identificeren en is de kans kleiner dat het Bittorrent-verkeer wordt afgeknepen. Open via Gereedschappen het menu Configuratie. Standaard staat de modus ingesteld op Beginner, maar verander dat in Gevorderd zodat de versleutelingsopties niet meer verborgen zijn. Ga naar Verbindingen en Transport Encryption. Zet een vinkje voor Benodigd encryptie transport en selecteer in het uitrolmenu RC4. Indien gewenst staat u een uitgaande onversleutelde verbinding toe als een encryptie niet tot stand komt. Hierdoor is communicatie met oudere Bittorrent-clients mogelijk. Verder kunt u in dit menu inkomende onversleutelde verbindingen accepteren, maar dat is niet verstandig om te doen. Sla de wijzigingen op via Toepassen en Sluiten.

©PXimport

Het is raadzaam om uw verbinding te versleutelen met een RC4-encryptie.

7. Downloads zoeken

U hebt allereerst een torrent-bestand nodig van een film of muziekalbum. Vuze beschikt over een geïntegreerde zoekfunctie waarmee u meerdere torrent-websites afstruint, waaronder BTjunkie, Extratorrent en IsoHunt. Typ linksboven in het zoekvak een trefwoord en druk op Enter. Voer bijvoorbeeld de naam van een artiest of film in. Vervolgens verschijnt er een lijst met zoekresultaten. Rechtsboven bij Advanced Search filters specificeert u een zoekopdracht door meerdere trefwoorden te typen. De zoekresultaten worden direct aangepast. Daarnaast geeft u via de schuifbalk aan wat de minimale of maximale bestandsgrootte mag zijn. Verder verhoogt u optioneel het aantal zoekresultaten per pagina en selecteert u in welke categorie u wilt zoeken, zoals muziek, afbeeldingen of video's. Via de link Add/Edit schakelt u nog meer torrent-web­sites in door vinkjes in de betreffende selectiehokjes te plaatsen. Bij elk zoek­resultaat staan er verschillende gegevens vermeld. Zo ziet u de bestandsgrootte en hoe oud de tracker is. Belangrijk is om het aantal seeds en peers in de gaten te houden. Hoe hoger dit aantal is, hoe sneller u kunt down­loaden. Als u op de titel van een bestand klikt, wordt u binnen de interface van Vuze naar de betreffende torrent-website geleid. U vindt hier meer informatie over de torrent, bijvoorbeeld uit welke audiotracks een muziekalbum bestaat.

©PXimport

Gebruik de geïntegreerde zoekmachine van Vuze om aantrekkelijke downloads te ontdekken.

8. Downloaden

Hebt u een interessante film of muziekalbum gevonden? Klik dan op de groene knop Download Now. Er verschijnt een waarschuwing dat Vuze niet verantwoordelijk is voor de content die u met dit programma binnenhaalt. Klik op Continue Downloading als u het proces wilt starten. Via Library in het linkerdeelvenster houdt u de voortgang in de gaten. U ziet onder Speed welke downloadsnelheid er wordt gehaald. Door middel van de bedieningsknoppen in de werkbalk onderbreekt u het downloadproces. Handig wanneer u bijvoorbeeld tijdelijk bandbreedte wilt besparen. Het kan even duren voordat de torrent op gang is gekomen en de downloadsnelheid naar tevredenheid is. Zodra het proces is voltooid, wordt het bestand verplaatst naar het menuonderdeel Unwatched. Klik op Launch om de map met de bestanden in de Windows Verkenner te openen. U speelt de media nu zonder problemen af in het programma of een andere mediaspeler. Vuze ondersteunt onder andere de mediaformaten avi, mpeg, xvid en wmv.

©PXimport

U houdt het downloadproces nauwlettend in de gaten.

9. Torrent-bestanden

Hoewel de geïntegreerde zoekfunctie van Vuze goed werkt, hebt u misschien ook wel eens de behoefte om elders naar interessante torrent-bestanden te zoeken. Zo is The Pirate Bay niet opgenomen binnen de zoekfunctie. Dat is jammer, want het aanbod op dit platform is erg groot. Het is geen probleem om afzonderlijke torrent-bestanden te importeren binnen de software. Surf naar The Pirate Bay en zoek naar geschikte downloads door de zoekfunctie te gebruiken of te bladeren door de verschillende rubrieken. Leuk is om een kijkje te nemen bij de Top 100, waar u de populairste films in een overzicht vindt. Wanneer u iets hebt gevonden, klikt u op Download deze torrent. Bewaar het torrent-bestand vervolgens in de juist map die u eerder bij tip 4 hebt geselecteerd, zodat de data automatisch worden gedownload. Overigens kan het ook handmatig. U navigeert in dat geval achtereenvolgens naar Bestand, Openen en Torrent-bestand.

©PXimport

Snuffel eens door het brede aanbod van de omstreden website The Pirate Bay.

10. Bestanden klaarmaken

De meeste bestanden die u vanaf het Bittorrent-netwerk plukt, kunt u direct afspelen in Windows Media Player of een ander afspeelprogramma. Soms betreft het een imagebestand dat u eerst op een schijf moet branden voordat de film is te bekijken. Dat is bijvoorbeeld het geval bij het bekende iso-formaat. Verder komt het zo nu en dan voor dat een film in één of meerdere compressieformaten is opgeslagen, zoals zip of rar. Voordat u de media kunt afspelen, dient u het gecomprimeerde materiaal eerst uit te pakken met een archiveringsprogramma. WinRAR volbrengt deze taak uitstekend. U kunt de software officieel maar veertig dagen uitproberen, maar het blijft evengoed werken als deze termijn is verstreken. Surf naar RarLab en klik aan de linkerkant op Downloads. Kies op de volgende webpagina voor Dutch en open het installatiebestand. Kies daarna voor Installeren, OK en Gereed. Klik met de rechtermuisknop op bijvoorbeeld een rar-bestand en selecteer in het contextmenu Bestanden uitpakken. Geef aan waar u het wilt bewaren en bevestig met OK.

©PXimport

Sommige bestanden die u downloadt, moet u eerst uitpakken.

11. Codecs

Gedownloade media worden in de meeste gevallen gecodeerd opgeslagen. Zodra u een bestand wilt afspelen, doet de mediaspeler een beroep op codecs om de data te ontcijferen. In Windows 7 zijn veel codecs al standaard aanwezig, zodat bijvoorbeeld divx en xvid zonder problemen worden weergegeven. Helaas ontbreekt er ondersteuning voor het populaire mkv-formaat. Oudere besturingssystemen spelen van zichzelf zeer weinig formaten af. Om deze redenen is het raadzaam om een codecpack te installeren, zodat u zonder problemen alles afspeelt op uw pc. Surf naar Codec Guide en klik op Download Mega. Kies uit één van de downloadlinks en start de installatiewizard. Doorloop alle stappen volledig, waarna nagenoeg alle media probleemloos op uw computer zullen worden geopend.

©PXimport

Selecteer een downloadlink om het installatiebestand van het codecpack op te roepen.

12. Vergelijkbare content

Wanneer u in Vuze een downloadproces hebt gestart, dan bestaat er een grote kans dat het oranje pictogram Subscriptions zichtbaar is. Dat is vooral van toepassing als u interesse hebt in vergelijkbare content. U bekijkt hiermee gemakkelijk of de software interessante suggesties voor u heeft. Open het onderdeel Library en klik op het betreffende pictogram. In het nieuwe dialoogvenster klikt u op OK. Selecteer vervolgens het juiste item en bevestig met Add. Onder Subscriptions aan de linkerkant ziet u welk materiaal er voor u is gesorteerd. Zet een vinkje voor Auto-download als u vergelijkbare content automatisch wilt downloaden.

©PXimport

U klikt op het oranje pictogram zodat u vergelijkbare bestanden op een presenteerblaadje krijgt aangeboden.

13. Persoonlijke rss-feed

Bent u vaak van huis, maar wilt u wel graag downloads op uw thuiscomputer laden? Dat kan gemakkelijk met behulp van een persoonlijke rss-feed op The Pirate Bay. Een dergelijke rss-feed bestaat uit een hyperlink waaraan u één of meerdere torrents koppelt. U laat Vuze vervolgens de url van de feed weten, zodat het programma deze regelmatig controleert op nieuwe updates. Ga naar The Pirate Bay en vul de velden in achter Gebruikersnaam, E-mail en Wachtwoord. Vergeet niet om de verificatiecode in te vullen en bevestig met behulp van de knop Registreer. U ontvangt een registratiemail in uw mailbox. Klik op de bevestigingslink, waarna er een nieuwe webpagina opent. Klik onderaan op Log in en vul de zojuist aangemaakte accountgegevens in. Uw persoonlijke gegevens verschijnen vervolgens in beeld. Kopieer de link achter Jouw RSS feed door er met de rechtermuisknop op te klikken en de juiste keuze in het contextmenu te maken. In Vuze klikt u op het plusteken achter Subscriptions en daarna op de knop Create New Subscription. Ga naar het tabblad RSS en plak in het lege veld de url van uw persoonlijke rss-feed. Bevestig met Save. U ziet de weblink aan de linkerkant in het menu verschijnen. Klik daarop en zet een vinkje voor de optie Auto-Download, zodat het downloadproces automatisch in Vuze begint. U bedenkt eventueel een andere naam en klikt op Next. Geef aan hoe vaak het downloadprogramma de rss-feed moet controleren op nieuwe updates. Het minimale tijdsbestek is een uur. Sla ten slotte de instellingen op via Save. De persoonlijke rss-feed van uw account op The Pirate Bay is nu aan Vuze gekoppeld. U zet het downloadprogramma simpel aan het werk. Zorg dat u bent ingelogd op de torrent-website en zoek naar een leuke film. Voeg het materiaal toe via Add this torrent to personal RSS. Als het goed is, zijn de bestanden na de ingestelde periode in Vuze te bewonderen. De rss-dienst van The Pirate Bay was op het moment van schrijven erg wisselvallig, maar gelukkig hebben ook veel andere torrent-websites een dergelijke service, zoals IsoHunt en Mininova.

©PXimport

Kopieer uw persoonlijke rss-feed.

©PXimport

Beslis hoe vaak Vuze moet controleren op nieuwe updates.

14. Vuze Remote

Vuze beschikt over een methode om het programma op afstand te bedienen met bijvoorbeeld een smartphone of netbook: Vuze Remote. Uw router dient wel te beschikken over UPnP- of NAT-functionaliteit. Als dat niet het geval is, kunt u het ook proberen door poortnummer 9091 open te zetten. Navigeer naar Gereedschappen en Remote Pairing. Er verschijnt een code in beeld en u ziet meteen of communicatie met de webserver mogelijk is. Het is handig om deze code van zes karakters even op te schrijven. U hoeft nu alleen maar de webpagina Remote Vuze te bezoeken en in te loggen met de juiste gegevens. Het enige dat u hiervoor nodig hebt, is toegang tot internet via een webbrowser. Op deze manier bedient u vanuit waar dan ook Vuze op uw thuiscomputer.

©PXimport

Met behulp van deze code beheert u gemakkelijk alle downloads op afstand.

15. Op afstand downloaden

Zodra u bent ingelogd met Vuze Remote, verschijnt de mediabibliotheek in beeld. U ziet welke bestanden er worden gedownload en geüpload. U voegt simpel downloadopdrachten toe met behulp van de geïntegreerde zoekfunctie. Klik op Search en voer een trefwoord in. U hebt hierbij dezelfde mogelijkheden als in de normale versie van Vuze. Als u op Download klikt, worden de gegevens direct op uw thuiscomputer binnengehaald. Op deze manier staat het filmpje al voor u klaar als u thuiskomt. U kunt de voortgang moeiteloos tijdelijk staken of helemaal afbreken. Als er een torrent-bestand op uw harde schijf staat, dan voegt u die gemakkelijk handmatig toe. Zelfs het aanpassen van instellingen is in de webinterface mogelijk. Klik op het gereedschapspictogram en kies Preferences. U wijzigt onder meer de downloadmap en de inkomende netwerkpoort. Daarnaast stelt u een upload- en downloadlimiet in.

©PXimport

De webinterface van Vuze ziet er overzichtelijk uit.

16. Apparaten synchroniseren

Het is in Vuze mogelijk om de bibliotheek te synchroniseren met verschillende mobiele apparaten, zoals de iPhone, iPod, PSP en diverse Android-toestellen. Er is tevens ondersteuning voor iTunes. U wisselt hierdoor snel muziek en films met allerlei gadgets van fabrikant Apple uit. Ook kunt u materiaal over een netwerk streamen naar gameconsoles. Klik achter Devices op Turn On. Er verschijnt een nieuw dialoogvenster. Klik opnieuw op de knop Turn On. Aangesloten (netwerk)apparaten detecteert de software automatisch. Als een bepaalde gadget niet wordt herkend, dan laat u het programma gemakkelijk opnieuw zoeken. Klik met de rechtermuisknop op Devices en kies Search For Devices. Klik op Library om een overzicht te krijgen van alle bestanden. Sleep interessante media naar het aangesloten apparaat. De software converteert vanzelf het bestand naar een geschikt formaat, waarmee het betreffende apparaat zonder problemen overweg kan. Vervolgens worden de gegevens gekopieerd. Het programma ondersteunt onder andere de formaten mkv, divx, wmv, avi, h.264 en mpeg. Het is handig om te weten dat u ook bestanden vanuit de Windows Verkenner naar de aangesloten apparaten in het downloadprogramma sleept. Vuze kan met sommige mediabronnen die zich in het netwerk bevinden communiceren, zoals de gameconsoles Playstation 3 en Xbox 360. Wanneer u video's via een actieve mediaserver hiernaartoe sleept, dan worden de bestanden rechtstreeks via het thuisnetwerk gestreamd. Dat is voornamelijk van toepassing als u gedownloade films direct op uw televisie in de woonkamer wilt bekijken.

©PXimport

Vuze is in staat om bestanden te converteren naar een ander mediaformaat, zodat die meteen afspeelbaar zijn op een mp3-speler of mobiele telefoon.

Wanneer je Windows 11 (opnieuw) installeert, vereist Microsoft dat je je aanmeldt met een Microsoft-account of dat je er eentje aanmaakt. En dat terwijl je je voorheen in Windows 10 gewoon met een offline account kunt aanmelden. Wij laten je zien hoe je dat ook in Windows 11 doet, rechtstreeks tijdens de installatieprocedure.

Microsoft wil maar al te graag dat je een Microsoft-account hebt en deze ook gebruikt bij het aanmelden van Windows 11. Behalve dat je hiermee in geval van het vergeten van je installatiecode het besturingssysteem makkelijker opnieuw kunt activeren, biedt een Microsoft-account niet heel veel extra voordelen in Windows 11 zelf. Het enige wat met zo'n account makkelijker gaat is het instellen van e-mail en OneDrive, maar dat zijn ook diensten waar je je later bij kunt aanmelden.

Installatieprocedure

In een van de laatste stappen van de installatieprocedure, of wanneer je een Windows 11-laptop hebt gekocht, word je - om de laatste instellingen toe te passen - gevraagd om in te loggen bij een Microsoft-account, of er eentje aan te maken.

©MG | ID.nl

Wanneer je in bovenstaand scherm bent aangekomen, lijkt het alsof je hier niet meer uit kunt komen: je moet óf een account invullen, óf er eentje aanmaken, óf een stap terug gaan met de pijl rechtsboven in beeld. Toch kun je hier nog iets anders doen, namelijk een opdrachtprompt openen. En dat is handig, want met een opdrachtprompt tijdens de installatie van Windows 11 kun je alvast dingen regelen voordat Windows 11 zelf is opgestart. Het omzeilen van het aanmaken of invoeren van een Microsoft-account bijvoorbeeld. Om de opdrachtprompt te openen, moet je de volgende toetscombinatie intypen:

Shift+F10

Let op: bij sommige computers zoals laptops kan het zijn dat je ook de Functietoets Fn moet indrukken om de F10-knop te kunnen gebruiken. De opdracht wordt in dat geval dan:

Shift+Fn+F10

Na het indrukken van deze toetscombinatie wordt een zwart venster voor de opdrachtprompt geopend.

©MG | ID.nl

In dit scherm voor je een speciale opdracht in waarmee we de verplichte invoer voor een Microsoft-account gaan omzeilen. Zodra Windows 11 heeft gedetecteerd dat jouw computer een werkende verbinding heeft, blijf je op dat accountscherm hangen, maar ook wanneer er nog geen verbinding is gemaakt, wil Microsoft toch eerst dat je verbinding maakt en daarna alsnog met een Microsoft-account aan de slag gaat.

Nu de opdrachtprompt is geopend, schakelen we die online functie uit. Voer exact de volgende opdracht in:

start ms-cxh:localonly

Gevolgd door een druk op de Enter-toets. Dat zit eruit als hieronder:

©MG | ID.nl

Nadat je op Enter hebt gedrukt, verschijnt er een nieuw venster met de mogelijkheid om een lokaal account (dus zonder Microsoft-account) aan te maken. Goed om te weten: dit account is ook meteen een administrator-account.

©MG | ID.nl

Je kunt hier dus gewoon een normale (voor- en achter)naam opgeven, een e-mailadres is dan niet nodig. Je kunt ervoor kiezen om nu een wachtwoord in te vullen, maar als je dat doet, krijg je ook direct drie controlevragen die je moet opgeven; dat kun je niet skippen. Sla je het aanmaken van een wachtwoord nu over, dan kun je dat later in Windows 11 alsnog doen.

Nadat je de benodigde gegevens hebt ingevuld, worden de laatste installatiestappen voltooid, en wordt de computer nog een keertje opnieuw opgestart. Daarna kun je je aanmelden met het nieuwe account en voer je nog een aantal stappen uit met betrekking tot functies als locatie, diagnostische gegevens en handschriftherkenning.

Account aanpassen

Het account waarmee je je aanmeldt is een administrator-account. In dat geval doe je er goed aan om een wachtwoord in te stellen als je dat nog niet hebt gedaan in de hierboven uitgelegde stap. Om een wachtwoord in te stellen, klik je op de Startknop, en vervolgens op je accountnaam en kies je voor Mijn account beheren.

©MG | ID.nl

Je komt nu in het instellingenscherm terecht voor je account. Scroll naar de knop Aanmeldingsopties en daarna op Wachtwoord.

©MG | ID.nl

Nu kun je een wachtwoord naar wens opgeven, de eisen zijn hier niet streng, maar uiteraard kies je wel voor een lastig te raden wachtwoord. Wel ben je verplicht om een geheugensteuntje op te geven, maar dat is minder lastig dan drie extra beveiligingsvragen die je normaliter bij het installatiescherm moet opgeven. Bij de geheugensteun mag het wachtwoord (vanzelfsprekend) niet gebruikt worden .

©MG | ID.nl

Wachtwoord en geheugensteun ingevoerd? Dan ben je in principe klaar en kun je je systeem verder gaan configureren. Eventueel kun je nu ook nieuwe extra accounts aanmaken via het onderdeel Andere gebruikers in het instellingenscherm.

Je pakt je telefoon om even snel iets te bekijken – en ineens ben je zomaar een uur verder, omdat je niet kon stoppen met scrollen. En onderweg ben je meestal niet blijven hangen bij blije kattenfilmpjes, maar bij rampen, slecht nieuws en roddel. Of bij posts van mensen die allemaal mooier of rijker lijken dan jij. Doomscrolling dus. Slecht voor je humeur en zelfbeeld én zonde van je tijd. Maar gelukkig kun je er iets tegen doen.

Lees ook: Minder afleiding van je telefoon met deze 6 apps

Wat is doomscrolling?

Doomscrolling is eindeloos blijven scrollen door berichten, filmpjes en posts die je eigenlijk alleen maar onrustig maken. Dat begon ooit met nieuws, maar geldt tegenwoordig ook voor sociale media. Denk aan TikTok, Instagram of X waar je urenlang blijft scrollen, maar waar je zelden wijzer of rustiger van wordt. Het algoritme weet precies wat je aandacht trekt – en hoe het je blijft vasthouden.

De term ontstond rond 2020, tijdens de COVID-19-pandemie, toen mensen massaal thuis zaten en constant updates zochten over het virus. Maar het fenomeen heeft zich sindsdien uitgebreid naar alle vormen van nieuws of posts waar je je slechter van gaat voelen.

Waarom blijven we scrollen?

Apps zijn zo ontworpen dat ze je aandacht vasthouden. Elke swipe of nieuwe video geeft een kleine prikkel in je brein: een signaal dat er misschien iets interessants komt. Soms zit er iets tussen dat écht boeit, maar vaak blijft het bij vluchtige prikkels. Ondertussen raakt je hoofd vol, maar je krijgt er weinig voor terug.

Hoe weet je of je doomscrollt?

Er bestaat geen test waarmee je kunt checken of je een doemscroller bent. Maar er zijn wel duidelijke signalen. Je zit in de gevarenzone wanneer je:

🚩 Gedachteloos nieuws- of socialmedia-apps opent, vaak meerdere keren per dag
🚩 Je daarna leeg, onrustig of somber voelt
🚩 Moeite hebt om te stoppen, terwijl je eigenlijk wel weet dat het nergens toe leidt
🚩 's Avonds of 's ochtends lang op je telefoon zit zonder duidelijk doel
🚩 Niet toekomt aan andere dingen, of je gejaagd voelt als je niets checkt

Herkenbaar? Dan is het tijd om je scrollgedrag te doorbreken. Dat is niet makkelijk, maar het kan wel. Onderstaande tips helpen je op weg.

©Gorodenkoff

Wat kun je doen tegen doomscrolling?

1. Beperk je schermtijd en las schermvrije tijdstippen in

Geef jezelf vaste momenten waarop je iets mag checken. Bijvoorbeeld: 's ochtends 15 minuten nieuws, 's avonds 10 minuten social media. Stel een timer in, zodat je niet ongemerkt blijft hangen. Je kunt ook met jezelf afspreken dat je bijvoorbeeld één uur per dag niet op je scherm kijkt. Of in het weekend pas na twaalf uur 's middags je telefoon pakt. Ook is het mogelijk om tijdslimieten in te stellen voor bepaalde apps. Hieronder lees je hoe je dat doet op een iPhone en op een Android-toestel.

Scherm- en apptijd beperken op iPhone

Wil je op vaste tijden niet gestoord worden? Stel dan apparaatvrije tijd in op je iPhone. Tijdens die periodes zijn alleen telefoongesprekken, berichten en apps die je zelf toestaat beschikbaar. Ga naar Instellingen > Schermtijd, tik op App- en websiteactiviteit en schakel dit in als dat nog niet gebeurd is. Kies daarna voor Apparaatvrije tijd en stel via Gepland de begin- en eindtijd in. Je kunt kiezen voor elke dag hetzelfde tijdstip of per dag variëren. Vlak voor de ingestelde tijd krijg je een herinnering.

Ook kun je tijdslimieten instellen voor apps of hele categorieën, zoals sociale netwerken of games. Ga naar Instellingen > Schermtijd > Applimieten > Voeg limiet toe en selecteer de gewenste apps of categorieën. Tik op Volgende, stel de limiet in en gebruik eventueel Pas dagen aan voor verschillende limieten per dag. Rond af met Voeg toe.

Scherm- en apptijd beperken op je Android-telefoon

Rustmomenten op je Android-toestel stel je in via de Bedtijdmodus. Tijdens deze periodes worden je schermkleuren aangepast (bijvoorbeeld naar grijstinten) en kun je meldingen dempen of het scherm automatisch laten uitschakelen. Ga naar Instellingen > Digitaal welzijn en ouderlijk toezicht > Bedtijdmodus en stel in wanneer de modus moet starten en eindigen. Je kunt dit voor elke dag apart instellen of een vast schema kiezen.

Wil je appgebruik beperken? Ga dan naar Digitaal welzijn > Dashboard en kies de app die je wilt beperken. Tik op het zandlopertje naast de app en stel een dagelijkse limiet in. Zodra de limiet is bereikt, is de app de rest van die dag niet meer toegankelijk.

2. Zet meldingen uit

Pushmeldingen van nieuwsapps, sociale media of video-apps zorgen dat je telkens toch weer gaat kijken en scrollen. Zet ze uit. Wat je niet ziet, open je ook minder snel.

3. Richt je telefoon prikkelarmer in

Zet socialmedia- en nieuwsapps niet op je beginscherm. Of verwijder ze helemaal. Wil je ze toch echt bezoeken, dan kan dat via de browser. Dat is een extra handeling vergeleken met een app, maar juist daarom doe je het misschien minder vaak.  

Verder kun je er ook voor kiezen om de grijstintenmodus in te schakelen. Dat zorgt voor minder afleiding en een beeld dat rustiger is.

Op een iPhone ga je hiervoor naar Instellingen > Toegankelijkheid > Weergave en tekstgrootte > Kleurfilters en schakel je de optie in. Op een Android-smartphone ga je hiervoor naar Instellingen -> Toegankelijkheid -> Kleurfilters. Hier schakel je de optie Grijstinten in. Afhankelijk van je toestel kunnen deze menu-opties een iets andere naam hebben.

©ID.nl

4. Volg niet alles en iedereen

Kies één of twee betrouwbare nieuwsbronnen. Ontvolg accounts die vooral onrust of negativiteit brengen. Kies liever voor mensen of media die je inspireren, informeren of aan het denken zetten. Een account waar je geen energie van krijgt, maar dat je energie kost: dat kun je beter ontvolgen.

Stoppen met doom-scrolling? Het kan!

Doomscrolling gaat allang niet meer alleen over nieuws. Ook gedachteloos scrollen langs filmpjes, reacties of meningen op sociale media hoort erbij. Het lijkt onschuldig, maar kost tijd, energie en aandacht — en levert weinig op.

Het goede nieuws: je kunt ermee stoppen. Niet in één keer, maar stap voor stap. Door bewuster te kiezen wat je leest en wanneer. Door je telefoon minder het ritme van je dag te laten bepalen. En door ruimte te maken voor dingen die je echt iets opleveren.