Vandaag begin ik met het testen van Norton Wifi Privacy. Ik ga ervan uit dat ik de installatie moet doen op een apparaat waarmee ik dus regelmatig op onbeveiligde wifi-netwerken ga komen en besluit met mijn iPhone te beginnen.

Dit is echter iets minder eenvoudig dan ik gehoopt had. Wanneer ik met mijn standaard browser, in mijn geval Firefox, naar de installatiepagina norton.com/setup ga, krijg ik de melding dat deze browser niet ondersteund wordt of verouderd is. Dan maar met de standaard en dus veel gebruikte browser Safari hetzelfde proberen, helaas met hetzelfde resultaat. Ineens bedenk ik me dat het wellicht via de Norton Wifi Privacy app mogelijk zou moeten zijn. Deze app is zo gevonden in de appstore en staat al snel op mijn telefoon geïnstalleerd. Helaas is het in de app voor zover ik het heb gezien, alleen mogelijk om een proefperiode te starten en kan je er niet voor kiezen om productsleutel in te voeren die je al in bezit hebt.

©PXimport

Toch gelukt!

Dan krijg ik een ingeving en besluit met de pc op mijn reeds bestaande Norton account in te loggen en vervolgens naar de setup pagina te gaan. Daar kan ik de productsleutel vrij eenvoudig invoeren. De stap om de software te installeren sla ik hier over, omdat ik het niet op mijn PC zal gaan gebruiken en pak mijn iPhone er weer bij. Yes, als ik nu met de app inlog op mijn account ziet hij wel dat ik in het bezit ben van een productsleutel. Ik hoef nu alleen nog maar toestemming te geven voor het instellen van de VPN en het sturen van meldingen en de rest gaat vanzelf! Naast het symbool met het wifi-bereik staat nu duidelijk een nieuw icoon waaruit blijkt dat de verbinding via een VPN verloopt. Eigenlijk is de installatie vanaf nu heel makkelijk, binnen twee minuten staat alles ook op mijn iPad geïnstalleerd.

©PXimport

Eerste indruk

Ondanks dat het voor mij even zoeken was is mijn eerste indruk positief. De installatie valt, zodra de juiste productsleutel gekoppeld is, reuze mee. Na een beetje door de app te hebben gebladerd denk ik dat alles zichzelf wel gaat wijzen, het ziet er in ieder geval overzichtelijk uit. Vanaf nu zal er dus lekker mee aan de slag gaan!

©PXimport

Nieuwsgierig naar de andere reviews? Je leest ze hier.

Norton WiFi Privacy werkt meteen vanaf het begin helemaal vanzelf, je hoeft geen moeilijke zaken in te stellen. Ik zit nu op mijn thuisnetwerk en heb de VPN aangezet om snel te kunnen testen. De app openen en VPN aanzetten is voldoende, meer hoef je niet te doen. Omdat ik deze week niet in de buurt ben van een openbaar wifi-netwerk, test ik dus vooral op mijn eigen wifi-netwerk thuis. Ik gebruik hiervoor steeds mijn iPhone 8 en iPad 2017. De apps voor beide apparaten zien er hetzelfde uit en zijn, in mijn ogen, erg overzichtelijk, strak vormgegeven en handig ingedeeld. Volgende week zal ik wel regelmatig gebruik maken van openbare netwerken en kan ik meer vertellen over mijn bevindingen.

Het gebruik van de app

De app bestaat uit 4 hoofdzaken met ieder een eigen icoon, deze staan netjes aan de bovenzijde van het scherm. Op het begin scherm zie je duidelijk de status van de verbinding. Is deze rood, dan heb je geen beveiligde verbinding, bij blauw wordt er verbinding gemaakt en zie je groen, dan heb je een beveiligde verbinding. Op dit scherm kun je de VPN met een schakelaar snel aan en uit zetten en zie je via welke server de beveiligde verbinding loopt.

Op het tweede scherm kun je de keuze maken om automatisch een melding te krijgen wanneer je op een onbeveiligd wifi-netwerk zit. Dit lijkt me een erg handig functie want dan hoef ik er niet steeds zelf op te letten. Dus ik zet het meteen aan! Volgende week zal ik er wel achter komen of dit goed werkt, ik ben benieuwd.

Scherm drie geeft de mogelijkheid om te kiezen via welk land je verbinding wilt maken. Dit staat standaard op “Selecteer regio automatisch” en komt er op neer dat je via een Nederlandse server in Amsterdam verbinding maakt. Hier kan ook een ander land gekozen worden, waardoor het lijkt dat je in een ander land bent en met 28 beschikbare landen is er keuze genoeg.

©PXimport

Advertentie trackers blokkeren

Het vierde en laatste scherm wil extra aandacht geven. Er zijn natuurlijk altijd bedrijven die het voorzien hebben op jou gegevens en al je online activiteiten proberen bij te houden. Ook daarin biedt Norton WiFi Privacy de uitkomst. In de app, die ik op mijn iPhone en IPad heb geïnstalleerd, kan ik heel makkelijk de optie “Blokkeer Advertentie Trackers” aanzetten. Zodra dit aan staat, krijg ik keurig te zien hoeveel er tegen gehouden wordt. Tijdens mijn dagelijkse gebruik merk ik hier eigenlijk helemaal niets van en vergeet ik zelfs dat het aan staat, tot ik vandaag de app weer opende en naar deze optie terugkeerde. Tot mijn verbazing zag ik dat er deze week al 226 pogingen om mij te tracken zijn voorkomen. In totaal sinds mijn eerste gebruik een week eerder, gaat het zelfs al om 452 pogingen! Dan besef je pas hoe vaak dit op de achtergrond kan gebeuren, zonder dat je het zelf door hebt.

©PXimport

Het is de laatste week van de vakantie en daarom gaan we er nog even lekker op uit met de kinderen. We beginnen de week met een leuk dagje dierentuin in Volkel. Tijdens de lunch bedenk ik me dat dit een mooi moment is om te kijken of er een openbaar wifi-netwerk beschikbaar is. Zo kan ik het product testen en meteen mijn mail veilig binnen te halen. Ik krijg keurig de melding op mijn telefoon waarin Norton Wifi Privacy aangeeft dat ik me op een onbeveiligd netwerk bevindt. Ik open de app en zet de VPN aan, maar helaas krijg ik geen verbinding en blijft de cirkel in mijn scherm blauw. Deze kleur geeft aan dat er een verbinding gemaakt wordt. Hierna verschijnt de melding dat er geen server bereikt kan worden. Ik probeer nog een server in een ander land maar zonder resultaat. Op zich jammer maar er zal wel een storing zijn denk ik bij mezelf en we gaan weer verder.

©PXimport

Testen in Duitsland

Gister zat ik op een openbaar netwerk in Nederland maar vandaag zijn we afgereisd naar het Duitse Kalkar voor drie dagen Wunderland. Tijd genoeg dus om eens lekker te testen, maar helaas krijg ik het ook hier niet voor elkaar om een goede VPN verbinding tot stand te krijgen.

Zodra ik mijn iPhone 7 verbindt met het openbare wifi-netwerk kan ik gebruik maken van het internet, maar als ik vervolgens de VPN in de app aanzet schakelt de wifi uit en blijft de app wederom verbinding zoeken met een server. De wifi-verbinding valt op dat moment ook weg en ik word gedwongen via het 4G netwerk te internetten. Als ik de VPN weer uitzet kan ik wel weer netjes op het wifi-netwerk, maar dan is deze dus niet meer beveiligd.

©PXimport

Dan bedenk ik me dat ik een hulplijn heb gekregen bij Norton en stuur hier een mail naartoe. De volgende dag krijg ik keurig antwoord en er wordt mij verteld dat er inderdaad problemen zijn geweest. Deze problemen zouden echter met de laatste update wel opgelost moeten zijn en mijn bericht is daarom doorgegeven aan de productmanager. Het antwoord hierop zou nog met mij gecommuniceerd worden maar op moment van schrijven is dit nog niet binnen.

Conclusie

Thuis op mijn gewone beveiligde wifi-netwerk ging alles perfect, maar op een onbeveiligd netwerk wilde het niet helaas niet lukken. Dit is natuurlijk erg jammer omdat het product hier juist voor bedoeld is. Ik ga er vanuit dat dit een bug is dat wel opgelost wordt, alleen heb ik het nu niet optimaal kunnen testen.

Mijn verwachting is dat wanneer ik wel verbinding had gekregen de werking en het resultaat hetzelfde zou zijn als op mijn eigen netwerk en in dat geval gewoon heel makkelijk zou werken. De app is overzichtelijk, het gebruik simpel en je ziet goed wanneer de verbinding veilig is of niet. Wanneer de kinderziektes eruit zijn beveel ik het zeker aan!

Na drie weken Norton wifi-privacy te hebben getest, is het de komende drie weken tijd om Norton Family te gaan testen. Ik weet een beetje wat het doel is, maar heb verder nog totaal geen idee van wat ik ervan kan verwachten.

Onze kinderen Lucas (5) en Julia (3) hebben onlangs onze oude iPad 3 gekregen. Deze iPad heb ik nu al zo geïnstalleerd, dat er alleen geschikte apps voor kinderen op staan. Toch is het niet altijd uit te sluiten dat ze bij content komen dat niet helemaal geschikt is en wie weet is dit een uitkomst.

Installeren Norton Family

Ik pak de iPad erbij en ga meteen naar de appstore. De juiste app van Norton Family is al snel gevonden en staat binnen de kortste keren op de iPad geïnstalleerd. Ik open de app en kan meteen inloggen op mijn bestaande account, dat lijkt dus super handig te zijn. Helaas is het tegendeel waar want er verschijnt al snel een foutmelding. Blijkbaar moet ik met het account al een keer ingelogd zijn op een speciale Norton Family portal.

©PXimport

Er wordt verder niet verwezen waar ik dit kan vinden. Onderaan de pagina staat wel de tekst “Heeft u nog geen account? Ga naar family.norton.com om u te abonneren.” Het is jammer dat je dit niet meteen in de app kunt regelen en naar een andere bron moet.

©PXimport

Ik dacht, dat ik al een account had maar blijkbaar is dit niet het bestaande Norton account maar een speciaal Norton family account. Ik probeer op de tekst te klikken van de verwijzing naar de website maar dit blijk geen link te zijn, dus dan maar handmatig in de browser op mijn pc invoeren.

Op de pc is een account snel aangemaakt en kan ik beide kinderen zonder problemen toevoegen. Vervolgens werkt de app op de iPad het probleemloos en kan ik de installatie daar simpel voortzetten. Het blijkt wel dat ik het apparaat slechts aan 1 kind kan koppelen (of ik moet iets over het hoofd zien) en dat is niet handig want beide kinderen maken gebruik van deze iPad. Een optie om van kind te switchen zou in mijn ogen een waardevolle toevoeging zijn.

Beperkingen instellen

Bij het intro van de Norton Family app, wordt er geadviseerd om via de instellingen op de iPad een aantal beperkingen te instaleren. Dit is een super goede oplossing om de iPad omgeving een stuk veiliger te maken voor kinderen, maar in mijn ogen een standaard optie waar ik Norton Family verder niet voor nodig heb.

Ik ben inmiddels klaar met installeren en heb de iPad overgedragen aan mijn kinderen. Ze mogen er de komende dagen mee aan de slag en ik ben benieuwd hoe dit zal gaan. De komende dagen dus goed mijn Norton Family account in de gaten houden, om te zien of er resultaten gaan binnen komen.

De eerste resultaten bekijken

Na Norton Family op de iPad van de kinderen te hebben geïnstalleerd hebben ze inmiddels flink gebruik van de iPad gemaakt. Ik besluit eens In te loggen op de website van Norton Family om te zien of er al resultaten binnen zijn. Zodra ik ben ingelogd, selecteer ik mijn zoon omdat ik hem aan deze iPad heb gekoppeld. Mijn dochter speelt er ook regelmatig mee maar het is slechts mogelijk om één persoon aan een apparaat te koppelen. Ik ga er dus eigenlijk al vanuit dat hierdoor de resultaten niet helemaal zuiver kunnen zijn.

Eenmaal bij de resultaten kom ik tot de conclusie dat er weinig gemeten is. Eigenlijk zie ik bijna alleen maar foutmeldingen in mijn account terugkomen. Niet omdat ik iets fout heb gedaan bij de installatie maar omdat er blijkbaar op een iPad niet veel gemeten kan worden. Ik wil bijvoorbeeld weten wat het app gebruik de kinderen is, in mijn ogen het belangrijkste bij gebruik van een iPad. Toch krijg ik de volgende melding in mijn account “Niet gekoppeld aan een apparaat dat Toezicht op mobiele apps ondersteunt.” En dezelfde melding krijg ik ook bij het meten van de tijd en gedrag op sociale netwerken te zien. In mijn geval is het meten van een sociaal netwerk nog niet van toepassing maar het is toch best jammer dat dit blijkbaar niet kan op een iPad. Het meten van de tijd vind ik wel erg belangrijk om te weten, dit is echt een gemis.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

Wat wordt er wel gemeten

Wat wel gemeten wordt is het internetgebruik via de special browser maar mijn kinderen zijn nog te jong om daar gebruiken van te maken. Om het toch even te testen, heb ik er zelf wat in rond gesurft en krijg ik inderdaad af en toe een site te zien die geblokkeerd wordt. Mijn kind zou daar dan om toestemming kunnen vragen, eventueel met motivatie. Hierna wordt er netjes een mail naar mij verstuurd en kan ik ervoor kiezen om toegang te verlenen. Vervolgens bekijk ik wat YouTube filmpjes en zie later in mijn account netjes terug welke video’s er zijn bekeken. Alleen worden deze door de kinderen niet via de browser maar via de YouTube app bekeken en dus niet geregistreerd. Ik had meer van het pakket verwacht!

Het is inmiddels alweer tijd voor de zesde en laatste review, een mooi moment om de balans op te maken.

Afgelopen week kwam ik bij het testen van Norton Family tot de conclusie dat er niet erg veel gemeten wordt op de iPad van de kinderen. Deze conclusie is wat mij betreft de afgelopen week nogmaals bevestigd. Lucas en Julia hebben deze week weer de nodige tijd op de iPad doorgebracht en als ik inlog op mijn account zie ik meteen de melding dat er vijf dagen geen activiteit heeft plaats gevonden. Dit is toch best vreemd, want er is op zeker dagelijks gebruik van gemaakt.

©PXimport

©PXimport

Mijn slotconclusie na drie weken testen van dit product is dat ik Norton Family van mijn iPad ga verwijderen. Norton Family heeft voor mij op dit moment, in de huidige situatie geen nut. De instellingen die ik op advies van de Norton Family app bij de instellingen onder “beperkingen” heb aangebracht laat ik wel staan. Deze zijn geen onderdeel van de geteste software maar heb ik zo wel leren kennen. Deze instellingen zijn erg handig, zo kan je bijvoorbeeld instellen dat er wel of geen apps geïnstalleerd mogen worden en huidige apps beveiligen tegen verwijderen, deze laat ik dus ongewijzigd.

Norton Privacy is onderdeel van Norton Premium, dit pakket gebruik ik al jaren naar volle tevredenheid. Ik heb dit product verder niet beschreven omdat deze review reeks ging om Norton Family, maar ik wil er toch even kort op ingaan. De installatie verloopt altijd vlekkeloos en er zijn zeer regelmatig updates beschikbaar. Het scannen en optimaliseren van de computer gebeurt automatisch op de achtergrond als de computer even niet gebruikt wordt. Mijn ervaring is dan ook dat het is een stabiele uitgebreide antivirus scanner is en heeft me nog nooit in de steek gelaten.

Dan nog even terug naar de eerste drie testweken, deze stonden in het teken van Norton Wifi Privacy. Een product dat mij heel erg aanspreekt en waarvan ik zeker ga overwegen om het te verlengen als mijn jaar waarin ik het product mag testen afloopt. Het is een handig product wat doet wat het moet doen en mij een veilig gevoel geeft als ik op een openbaar wifi netwerk zit.

Wanneer je alle internetdiensten opsomt die je zelf gebruikt, van e-mail tot zoekmachines, is de kans groot dat het vrijwel allemaal Amerikaanse platformen zijn. Voor wie zich daar niet helemaal comfortabel bij voelt, zijn er ook (gratis) Europese alternatieven.

Steeds meer internetgebruikers in Europa stellen zich vragen bij de intensieve dataverzameling en dominante marktpositie van Amerikaanse techbedrijven, zeker in de huidige geopolitieke context. Daardoor groeit de interesse voor Europese alternatieven, die minder afhankelijk zijn van de Amerikaanse bedrijfswereld en overheid, beter aansluiten bij de strengere Europese privacywetgeving, en transparanter zijn over het gebruik van persoonsgegevens.

In dit artikel laten we je kort kennismaken met enkele Europese diensten die een privacyvriendelijker en vaak volwaardig alternatief bieden voor bekende Amerikaanse webdiensten en platformen. Dit gaat breed: van zoekmachines, e-mail en kantoortoepassingen tot cloudopslag, VPN, vertalingen, videosharing, AI-chat en sociale media. Wil je echt de-Amerikaniseren? Gebruik voor deze diensten dan geen Google-, Apple- of Facebook-account.

Zoekmachine

Het zal je niet verbazen dat een browser als Chrome standaard Google gebruikt als zoekmachine, maar je kunt zonder problemen een andere instellen. Open de instellingen van Chrome, ga naar Zoekmachine en klik op Wijzigen. Selecteer het gewenste alternatief. Europese, privacybewuste zoekmachines zijn onder meer het Duitse Ecosia (investeert advertentie-inkomsten in boomaanplant), het Franse Qwant en het Zwitserse SwissCows (dat overigens niet langer gratis is).

Je kunt ook handmatig een extra zoekmachine toevoegen. Neem bijvoorbeeld SwissCows in Chrome. Open opnieuw Zoekmachine en kies Zoekmachine en Site Search beheren. Klik op Toevoegen bij Site Search. Vul SwissCows in als naam, (bijvoorbeeld) sc als snelkoppeling en www.swisscows.com/web?query=%s als url. Bevestig met Toevoegen. Je kunt deze nu instellen als standaard of activeren via sc gevolgd door een druk op Tab in de adresbalk, waarna je de zoekterm ingeeft. Weet wel dat deze drie alternatieve zoekmachines deels gebruikmaken van de zoekindex van het (Amerikaanse) Bing.

Je kunt ook Europese, privacygerichte browsers gebruiken, zoals Ecosia en Ecosia (browser), de Zweedse Mullvad Browser en het Noorse Vivaldi. Hier kun je ook telkens je voorkeurzoekmachine instellen. Houd er wel rekening mee dat deze drie browsers de (Amerikaanse) Chromium- of Firefox-engine gebruiken voor het weergeven van webpagina's.

E-mail en agenda

Gmail en Outlook zijn twee zeer populaire webmaildiensten, vooral dankzij hun sterke integratie met respectievelijk het Google- en Microsoft-ecosysteem. Op het vlak van privacy zijn er wel enkele bedenkingen. Bij Gmail wordt de inhoud van je mails gescand voor gepersonaliseerde advertenties, en ook Microsoft toont advertenties. Beide versleutelen weliswaar je berichten, zowel tijdens de overdracht als in rust (op de mailservers), maar de diensten zelf bewaren de encryptiesleutels.

Diensten als het Duitse Tuta en het Zwitserse Proton Mail pakken dit beter aan. Ze zijn grotendeels opensource, ze gebruiken stevige end-to-end-versleuteling en bij Tuta geldt zelfs het zero knowledge-principe: de dienst heeft geen toegang tot je gegevens, wachtwoorden of metadata. Bij Proton Mail blijft beperkte metadata zoals de onderwerpsregel zichtbaar. Beide zijn beschikbaar via web en mobiele apps en bieden in de gratis versie 1 GB opslagruimte; bij Tuta zit daar ook een agenda bij.

We helpen je even op weg met de laatste. Klik op Gratis e-mailaccount aanmaken en daarna op Selecteren bij Free. Kies je e-mailadres (@tutamail.com) en stel een wachtwoord in. Je krijgt een herstelcode waarmee je weer toegang krijgt als je je wachtwoord (of tweede factor) kwijt zou raken. Na goedkeuring kun je meteen mails ontvangen en verzenden. In de webinterface vind je rechtsboven de knoppen Contacten en Agenda.

Kantoor

Als je denkt aan een cloudgebaseerde kantoorsuite, komen Google Documenten (en Workspace) en Microsoft 365 waarschijnlijk als eerste in je op. Toch zitten er vooral bij Google enkele privacyproblemen. Het verdienmodel draait rond advertenties, er is geen sluitende garantie dat je data binnen de EU blijven en in de gratis versie bewaart Google zelf de encryptiesleutels. Microsoft scoort iets beter, maar wie zeker wil zijn dat data de EU niet verlaten, kijkt beter naar het Letse OnlyOffice.

We stellen hier kort de gratis cloudservice voor, bereikbaar vanuit je browser en via mobiele apps. Registreer je via de website van OnlyOffice en bevestig je aanmelding via de ontvangen mail. Je krijgt dan een persoonlijke url (https://<accountnaam>.onlyoffice.com) die als centrale documentenhub fungeert, met 2 GB opslagruimte. Je kunt er 'kamers' aanmaken. Dit zijn virtuele ruimtes of projectmappen waarin je documenten creëert, bewerkt en eventueel deelt met rolgebaseerde toegangsrechten.

De suite bevat een tekstverwerker, spreadsheet, presentatietool en pdf-editor. Omdat de dienst standaard werkt met Microsofts OOXML-bestandsformaten, hoef je bij het importeren of exporteren nauwelijks compatibiliteitsproblemen te verwachten.

Cloudopslag

Bij cloudopslag springen Google Drive (15 GB gratis) en Microsoft OneDrive (5 GB gratis) er qua gebruikersaantallen uit, met Dropbox (2 GB gratis) als derde op het podium. Je data worden telkens op Amerikaanse servers opgeslagen en je hebt geen controle over de encryptiesleutels. Je kunt dit eventueel oplossen met end-to-end-encryptie via een gratis tool als Cryptomator.

Er bestaan gelukkig ook gratis Europese alternatieven die vergelijkbare opslagruimte bieden, je data gegarandeerd binnen de EU bewaren en je zelf de encryptiesleutels laten beheren. Een daarvan is het Zwitserse EdelCloud Basic (2 GB), van de makers van SwissCows. Bekendere opties zijn Proton Drive (5 GB) en pCloud (10 GB), beide eveneens uit Zwitserland.

We kijken naar pCloud. Je meldt je gratis aan via de website. Stel een wachtwoord in en kies bij Gegevensregio voor Europese Unie. Bevestig via de link in de ontvangen e-mail en klik op de website op Ga naar mijn account. Je kunt dan meteen aan de slag. Linksonder zie je dat standaard al 3 GB is ontgrendeld. Door acties uit te voeren zoals een bestand uploaden, pCloud Drive en de mobiele app installeren en enkele vrienden uitnodigen, kun je dit uitbreiden tot 10 GB.

Vertaling

Het begint wat eentonig te worden, maar ook voor geautomatiseerde vertalingen kom je al snel uit bij diensten van Google Translate of Microsoft Translator. Toch bestaat er een sterk en populair alternatief: het Duitse DeepL. De gratis versie kent wel enkele beperkingen: je kunt maximaal drie documenten per maand van maximaal 5 MB vertalen (niet bewerkbaar), en je teksten kunnen door DeepL worden gebruikt voor trainingsdoeleinden.

Minder bekend, maar volledig gratis, zijn Lingva Translate (meer dan honderd talen) uit Duitsland en het Spaanse Apertium (meer dan veertig talen, ook als app). Beide zijn opensource. Bij Apertium kun je documenten en webpagina's uploaden, maar de beschikbare doeltalen hangen af van je brontaal. Vanuit Nederlands bijvoorbeeld kun je helaas alleen naar Afrikaans vertalen. Lingva biedt een bredere keuze aan taalparen, al moet je de brontekst hier wel zelf invoeren of plakken. Je kunt de tekst ook laten voorlezen, al is de kwaliteit voor Nederlands voorlopig ondermaats. De vertalingen zijn bij beide diensten niet bewerkbaar op de site.

Videosharing

Videosites als Vimeo en vooral Googles YouTube hoeven we niet meer toe te lichten, maar kun je ook enkele Europese alternatieven noemen? Die bestaan wel degelijk, met als bekendste Dailymotion en PeerTube, beide van Franse oorsprong.

Dailymotion heeft dan misschien niet het uitgebreide aanbod van YouTube, maar bereikt wereldwijd toch zo'n 300 miljoen maandelijkse gebruikers. Je kunt er zonder account video's opzoeken via trefwoorden en daarna filteren op onder meer Playlists, Users en Hashtags. Met een account kun je ook video's uploaden en delen via je browser of mobiele apps. Het platform geeft aanbevelingen op basis van je kijkgedrag en is geïntegreerd met sociale media als Facebook en X.

Bij PeerTube draait eveneens alles rond video streaming en delen, maar dan binnen het zogeheten Fediverse (meer daarover verderop in dit artikel). Zoeken naar specifieke video's of kanalen kun je via deze link. Bij een geschikte video klik je op een knop die je naar de bijbehorende server brengt, waar je je eventueel kunt aanmelden om bijvoorbeeld op video's te reageren of zelf te publiceren op je kanaal.

Sociale media

Met sociale mediaplatformen bevinden we ons bijna volledig op Amerikaans grondgebied. Denk aan Facebook, Instagram, X, LinkedIn, Snapchat, Pinterest, Reddit, Threads en WhatsApp. Er bestaan wel – ook Europese – alternatieven, maar overstappen is vaak lastig. Je wilt immers voldoende aanbod, voldoende medegebruikers en het liefst ook een gebruiksvriendelijke omgeving.

Zo is er het Zwitserse Threema (circa 6 euro), een dienst die zich opwerpt als veilig en privacy-bewust alternatief voor WhatsApp, maar helaas is het niet mogelijk berichten tussen beide netwerken uit te wisselen – ook al ijvert de EU met initiatieven als de Digital Markets Act voor meer interoperabiliteit tussen (onder meer) berichtenapps.

Een andere relatief bekende, maar geheel gratis dienst is Mastodon, van Duitse oorsprong. Dit is een microbloggingdienst met tekstposts, reacties, boosts en volgers, die zich profileert als alternatief voor X. Mastodon maakt deel uit van het zogenaamde Fediverse, een samentrekking van 'FEDerated unIVERSE'. Dit is een gedecentraliseerd netwerk van onafhankelijk beheerde servers (zogeheten instances), die via gemeenschappelijke protocollen als ActivityPub wel met elkaar kunnen communiceren.

Andere Fediverse-diensten van Europese origine zijn het al vermelde PeerTube (videoplatform), het IJslandse Pleroma (microblogging), het Franse Funkwhale (audiosharing) en Lemmy (forum- en discussienetwerk, vergelijkbaar met Reddit).

AI-chat

Sinds de lancering van ChatGPT door het Amerikaanse OpenAI eind 2022 is AI, en in het bijzonder AI-chatbots, niet meer weg te denken uit bedrijven en uit ons dagelijks leven. China volgt als stevige tweede speler – denk aan het veelbesproken DeepSeek – maar ook Europa is bezig aan een fikse inhaalbeweging. Een opvallend initiatief komt van OpenEuroLLM, een alliantie van meer dan 20 Europese bedrijven, universiteiten en supercomputingcentra die een opensource-taalmodel (LLM, Large Language Model) ontwikkelen als alternatief voor Amerikaanse en Chinese AI-assistenten. OpenGPT-X dan weer is een Duits project dat grootschalige AI-taalmodellen bouwt, waaronder het opensource-model Teuken-7B, getraind in alle 24 officiële EU-talen.

Wil je zelf met een Europese AI-chatbot experimenteren, kijk dan eens op de site van het Franse bedrijf Mistral dat eigen taalmodellen ontwikkelde. Wil je ook beelden en code genereren, dan moet je je wel registreren. De bot reageert opvallend snel, maar wie meer functies wil – zoals een onbeperkt aantal prompts per dag en een krachtiger LLM – moet upgraden naar Pro (zo'n 18 euro per maand).

VPN

Een Virtual Private Network, kortweg VPN, is ideaal voor wie meer online privacy wil (je ip-adres blijft verborgen), veiliger wil surfen op openbare wifi (je data zijn volledig versleuteld) of geoblokkades wil omzeilen (je kiest een VPN-server in een niet-geblokkeerd land).

Veel populaire opties, zoals Hotspot Shield, zijn Amerikaans. Wie liever Europees gaat, vindt sterke alternatieven als het Zweedse Mullvad en het Zwitserse Proton VPN. Beide houden geen logboeken bij, ze bieden een wereldwijde keuze aan VPN-servers en gebruiken opensource-clientapps. Je vindt er ook functies als een killswitch (je verbinding wordt meteen verbroken als de VPN-server wegvalt) en split-tunneling (je kiest zelf welke apps via de VPN lopen). Proton VPN ondersteunt wel beter streamingdiensten als Netflix en Prime Video. Beide kosten zo'n 5 euro per maand.

Proton VPN biedt tevens een beperkte gratis versie, handig om mee te starten. Surf naar de site van Proton VPN, vul je e-mailadres in, klik op Begin met Proton VPN en stel een sterk wachtwoord in (twee keer). Je kunt meteen de client-app downloaden, bijvoorbeeld voor Windows. Installeer die (extra apps hoef je niet mee te nemen) en meld je aan met je Proton-account. Kies een VPN-server in een beschikbaar land (vijf in de gratis versie), klik op Verbinden en test de VPN-verbinding gerust via bijvoorbeeld www.whatismyip.com. Of nog beter (in het kader van dit artikel) www.watismijnip.nl/.

Blijft de deur van je wasmachine dicht, ook al is het programma afgelopen, en krijg je hem niet open? Dat probleem komt vaak voor en heeft meestal een eenvoudige oorzaak. In dit artikel noemen we vijf redenen waarom de deur niet opengaat en wat je zelf kunt doen om dat snel en veilig op te lossen.

Ook interessant: Slimmer wassen: deze functies maken je wasmachine nét even handiger

Het komt vaker voor dan je denkt: de wasmachine is klaar, maar de deur weigert open te gaan. Lastig, zeker als je schone was nog nat in de trommel ligt. Gelukkig is er meestal geen reden tot paniek. Vaak ligt het aan een simpele oorzaak die je zelf kunt oplossen.

1 - Water in de trommel

De meest voorkomende boosdoener is achtergebleven water. Zolang er water in de machine zit, blijft de deur bewust op slot om lekkage te voorkomen. Zie je nog water in de trommel? Start dan opnieuw het afvoerprogramma. Werkt dat niet, maak dan het filter onderin schoon en laat via het slangetje of de opening het restwater weglopen. Vaak schiet de deur daarna vanzelf los.

2 - Het kinderslot is ingeschakeld

Sommige modellen hebben een kinderslot of extra beveiliging. Staat dit ingeschakeld, dan blijft de deur dicht, ook al is het programma afgerond. Controleer in de handleiding hoe je het slot uitschakelt. Meestal gaat het om een combinatie van knoppen op het display. Pas als dit is gedeactiveerd, kun je de deur openen.

©Engin Akyurt

3 - Elektronische vertraging of reset

Bij veel moderne machines zit er enkele minuten vertraging tussen het einde van het programma en het ontgrendelen van de deur. Even wachten kan dus al genoeg zijn. Blijft de deur toch op slot, haal de stekker er een paar minuten uit en sluit hem opnieuw aan. Zo wordt de elektronica gereset en komt de deur vaak alsnog vrij.

4 - Handmatige noodontgrendeling

Lukt het nog steeds niet, dan is er vaak een handmatige oplossing. De meeste wasmachines hebben een noodontgrendeling, meestal te vinden achter het klepje bij het filter of onderaan de machine. Door hier voorzichtig aan te trekken, kun je de deur veilig openen zonder schade. Raadpleeg de handleiding voor de exacte plek en werkwijze.

5 - Defecte vergrendeling

Als geen van deze stappen helpt, kan de vergrendeling zelf kapot zijn. Dit onderdeel slijt met de tijd en kan uiteindelijk defect raken. Soms helpt het tijdelijk om de machine spanningsvrij te maken, maar blijft de deur gesloten, dan is vervanging van het slot nodig. Dit is werk voor een monteur.

Wanneer moet je hulp inschakelen?

Blijft de deur hardnekkig dicht of merk je andere signalen, zoals vreemde geluiden of een brandlucht, stop dan direct met zelf proberen. Forceren kan schade veroorzaken. In dat geval is het verstandig een monteur te bellen.

Een geblokkeerde deur hoeft in elk lang niet altijd een groot probleem te zijn. Vaak is een eenvoudige reset, het verwijderen van restwater of het uitschakelen van het kinderslot al genoeg. Lukt het niet, dan kan de noodontgrendeling of een monteur uitkomst bieden. Met regelmatig onderhoud en een beetje oplettendheid verklein je de kans dat je opnieuw voor een gesloten deur staat.