Vandaag begin ik met het testen van Norton Wifi Privacy. Ik ga ervan uit dat ik de installatie moet doen op een apparaat waarmee ik dus regelmatig op onbeveiligde wifi-netwerken ga komen en besluit met mijn iPhone te beginnen.

Dit is echter iets minder eenvoudig dan ik gehoopt had. Wanneer ik met mijn standaard browser, in mijn geval Firefox, naar de installatiepagina norton.com/setup ga, krijg ik de melding dat deze browser niet ondersteund wordt of verouderd is. Dan maar met de standaard en dus veel gebruikte browser Safari hetzelfde proberen, helaas met hetzelfde resultaat. Ineens bedenk ik me dat het wellicht via de Norton Wifi Privacy app mogelijk zou moeten zijn. Deze app is zo gevonden in de appstore en staat al snel op mijn telefoon geïnstalleerd. Helaas is het in de app voor zover ik het heb gezien, alleen mogelijk om een proefperiode te starten en kan je er niet voor kiezen om productsleutel in te voeren die je al in bezit hebt.

©PXimport

Toch gelukt!

Dan krijg ik een ingeving en besluit met de pc op mijn reeds bestaande Norton account in te loggen en vervolgens naar de setup pagina te gaan. Daar kan ik de productsleutel vrij eenvoudig invoeren. De stap om de software te installeren sla ik hier over, omdat ik het niet op mijn PC zal gaan gebruiken en pak mijn iPhone er weer bij. Yes, als ik nu met de app inlog op mijn account ziet hij wel dat ik in het bezit ben van een productsleutel. Ik hoef nu alleen nog maar toestemming te geven voor het instellen van de VPN en het sturen van meldingen en de rest gaat vanzelf! Naast het symbool met het wifi-bereik staat nu duidelijk een nieuw icoon waaruit blijkt dat de verbinding via een VPN verloopt. Eigenlijk is de installatie vanaf nu heel makkelijk, binnen twee minuten staat alles ook op mijn iPad geïnstalleerd.

©PXimport

Eerste indruk

Ondanks dat het voor mij even zoeken was is mijn eerste indruk positief. De installatie valt, zodra de juiste productsleutel gekoppeld is, reuze mee. Na een beetje door de app te hebben gebladerd denk ik dat alles zichzelf wel gaat wijzen, het ziet er in ieder geval overzichtelijk uit. Vanaf nu zal er dus lekker mee aan de slag gaan!

©PXimport

Nieuwsgierig naar de andere reviews? Je leest ze hier.

Norton WiFi Privacy werkt meteen vanaf het begin helemaal vanzelf, je hoeft geen moeilijke zaken in te stellen. Ik zit nu op mijn thuisnetwerk en heb de VPN aangezet om snel te kunnen testen. De app openen en VPN aanzetten is voldoende, meer hoef je niet te doen. Omdat ik deze week niet in de buurt ben van een openbaar wifi-netwerk, test ik dus vooral op mijn eigen wifi-netwerk thuis. Ik gebruik hiervoor steeds mijn iPhone 8 en iPad 2017. De apps voor beide apparaten zien er hetzelfde uit en zijn, in mijn ogen, erg overzichtelijk, strak vormgegeven en handig ingedeeld. Volgende week zal ik wel regelmatig gebruik maken van openbare netwerken en kan ik meer vertellen over mijn bevindingen.

Het gebruik van de app

De app bestaat uit 4 hoofdzaken met ieder een eigen icoon, deze staan netjes aan de bovenzijde van het scherm. Op het begin scherm zie je duidelijk de status van de verbinding. Is deze rood, dan heb je geen beveiligde verbinding, bij blauw wordt er verbinding gemaakt en zie je groen, dan heb je een beveiligde verbinding. Op dit scherm kun je de VPN met een schakelaar snel aan en uit zetten en zie je via welke server de beveiligde verbinding loopt.

Op het tweede scherm kun je de keuze maken om automatisch een melding te krijgen wanneer je op een onbeveiligd wifi-netwerk zit. Dit lijkt me een erg handig functie want dan hoef ik er niet steeds zelf op te letten. Dus ik zet het meteen aan! Volgende week zal ik er wel achter komen of dit goed werkt, ik ben benieuwd.

Scherm drie geeft de mogelijkheid om te kiezen via welk land je verbinding wilt maken. Dit staat standaard op “Selecteer regio automatisch” en komt er op neer dat je via een Nederlandse server in Amsterdam verbinding maakt. Hier kan ook een ander land gekozen worden, waardoor het lijkt dat je in een ander land bent en met 28 beschikbare landen is er keuze genoeg.

©PXimport

Advertentie trackers blokkeren

Het vierde en laatste scherm wil extra aandacht geven. Er zijn natuurlijk altijd bedrijven die het voorzien hebben op jou gegevens en al je online activiteiten proberen bij te houden. Ook daarin biedt Norton WiFi Privacy de uitkomst. In de app, die ik op mijn iPhone en IPad heb geïnstalleerd, kan ik heel makkelijk de optie “Blokkeer Advertentie Trackers” aanzetten. Zodra dit aan staat, krijg ik keurig te zien hoeveel er tegen gehouden wordt. Tijdens mijn dagelijkse gebruik merk ik hier eigenlijk helemaal niets van en vergeet ik zelfs dat het aan staat, tot ik vandaag de app weer opende en naar deze optie terugkeerde. Tot mijn verbazing zag ik dat er deze week al 226 pogingen om mij te tracken zijn voorkomen. In totaal sinds mijn eerste gebruik een week eerder, gaat het zelfs al om 452 pogingen! Dan besef je pas hoe vaak dit op de achtergrond kan gebeuren, zonder dat je het zelf door hebt.

©PXimport

Het is de laatste week van de vakantie en daarom gaan we er nog even lekker op uit met de kinderen. We beginnen de week met een leuk dagje dierentuin in Volkel. Tijdens de lunch bedenk ik me dat dit een mooi moment is om te kijken of er een openbaar wifi-netwerk beschikbaar is. Zo kan ik het product testen en meteen mijn mail veilig binnen te halen. Ik krijg keurig de melding op mijn telefoon waarin Norton Wifi Privacy aangeeft dat ik me op een onbeveiligd netwerk bevindt. Ik open de app en zet de VPN aan, maar helaas krijg ik geen verbinding en blijft de cirkel in mijn scherm blauw. Deze kleur geeft aan dat er een verbinding gemaakt wordt. Hierna verschijnt de melding dat er geen server bereikt kan worden. Ik probeer nog een server in een ander land maar zonder resultaat. Op zich jammer maar er zal wel een storing zijn denk ik bij mezelf en we gaan weer verder.

©PXimport

Testen in Duitsland

Gister zat ik op een openbaar netwerk in Nederland maar vandaag zijn we afgereisd naar het Duitse Kalkar voor drie dagen Wunderland. Tijd genoeg dus om eens lekker te testen, maar helaas krijg ik het ook hier niet voor elkaar om een goede VPN verbinding tot stand te krijgen.

Zodra ik mijn iPhone 7 verbindt met het openbare wifi-netwerk kan ik gebruik maken van het internet, maar als ik vervolgens de VPN in de app aanzet schakelt de wifi uit en blijft de app wederom verbinding zoeken met een server. De wifi-verbinding valt op dat moment ook weg en ik word gedwongen via het 4G netwerk te internetten. Als ik de VPN weer uitzet kan ik wel weer netjes op het wifi-netwerk, maar dan is deze dus niet meer beveiligd.

©PXimport

Dan bedenk ik me dat ik een hulplijn heb gekregen bij Norton en stuur hier een mail naartoe. De volgende dag krijg ik keurig antwoord en er wordt mij verteld dat er inderdaad problemen zijn geweest. Deze problemen zouden echter met de laatste update wel opgelost moeten zijn en mijn bericht is daarom doorgegeven aan de productmanager. Het antwoord hierop zou nog met mij gecommuniceerd worden maar op moment van schrijven is dit nog niet binnen.

Conclusie

Thuis op mijn gewone beveiligde wifi-netwerk ging alles perfect, maar op een onbeveiligd netwerk wilde het niet helaas niet lukken. Dit is natuurlijk erg jammer omdat het product hier juist voor bedoeld is. Ik ga er vanuit dat dit een bug is dat wel opgelost wordt, alleen heb ik het nu niet optimaal kunnen testen.

Mijn verwachting is dat wanneer ik wel verbinding had gekregen de werking en het resultaat hetzelfde zou zijn als op mijn eigen netwerk en in dat geval gewoon heel makkelijk zou werken. De app is overzichtelijk, het gebruik simpel en je ziet goed wanneer de verbinding veilig is of niet. Wanneer de kinderziektes eruit zijn beveel ik het zeker aan!

Na drie weken Norton wifi-privacy te hebben getest, is het de komende drie weken tijd om Norton Family te gaan testen. Ik weet een beetje wat het doel is, maar heb verder nog totaal geen idee van wat ik ervan kan verwachten.

Onze kinderen Lucas (5) en Julia (3) hebben onlangs onze oude iPad 3 gekregen. Deze iPad heb ik nu al zo geïnstalleerd, dat er alleen geschikte apps voor kinderen op staan. Toch is het niet altijd uit te sluiten dat ze bij content komen dat niet helemaal geschikt is en wie weet is dit een uitkomst.

Installeren Norton Family

Ik pak de iPad erbij en ga meteen naar de appstore. De juiste app van Norton Family is al snel gevonden en staat binnen de kortste keren op de iPad geïnstalleerd. Ik open de app en kan meteen inloggen op mijn bestaande account, dat lijkt dus super handig te zijn. Helaas is het tegendeel waar want er verschijnt al snel een foutmelding. Blijkbaar moet ik met het account al een keer ingelogd zijn op een speciale Norton Family portal.

©PXimport

Er wordt verder niet verwezen waar ik dit kan vinden. Onderaan de pagina staat wel de tekst “Heeft u nog geen account? Ga naar family.norton.com om u te abonneren.” Het is jammer dat je dit niet meteen in de app kunt regelen en naar een andere bron moet.

©PXimport

Ik dacht, dat ik al een account had maar blijkbaar is dit niet het bestaande Norton account maar een speciaal Norton family account. Ik probeer op de tekst te klikken van de verwijzing naar de website maar dit blijk geen link te zijn, dus dan maar handmatig in de browser op mijn pc invoeren.

Op de pc is een account snel aangemaakt en kan ik beide kinderen zonder problemen toevoegen. Vervolgens werkt de app op de iPad het probleemloos en kan ik de installatie daar simpel voortzetten. Het blijkt wel dat ik het apparaat slechts aan 1 kind kan koppelen (of ik moet iets over het hoofd zien) en dat is niet handig want beide kinderen maken gebruik van deze iPad. Een optie om van kind te switchen zou in mijn ogen een waardevolle toevoeging zijn.

Beperkingen instellen

Bij het intro van de Norton Family app, wordt er geadviseerd om via de instellingen op de iPad een aantal beperkingen te instaleren. Dit is een super goede oplossing om de iPad omgeving een stuk veiliger te maken voor kinderen, maar in mijn ogen een standaard optie waar ik Norton Family verder niet voor nodig heb.

Ik ben inmiddels klaar met installeren en heb de iPad overgedragen aan mijn kinderen. Ze mogen er de komende dagen mee aan de slag en ik ben benieuwd hoe dit zal gaan. De komende dagen dus goed mijn Norton Family account in de gaten houden, om te zien of er resultaten gaan binnen komen.

De eerste resultaten bekijken

Na Norton Family op de iPad van de kinderen te hebben geïnstalleerd hebben ze inmiddels flink gebruik van de iPad gemaakt. Ik besluit eens In te loggen op de website van Norton Family om te zien of er al resultaten binnen zijn. Zodra ik ben ingelogd, selecteer ik mijn zoon omdat ik hem aan deze iPad heb gekoppeld. Mijn dochter speelt er ook regelmatig mee maar het is slechts mogelijk om één persoon aan een apparaat te koppelen. Ik ga er dus eigenlijk al vanuit dat hierdoor de resultaten niet helemaal zuiver kunnen zijn.

Eenmaal bij de resultaten kom ik tot de conclusie dat er weinig gemeten is. Eigenlijk zie ik bijna alleen maar foutmeldingen in mijn account terugkomen. Niet omdat ik iets fout heb gedaan bij de installatie maar omdat er blijkbaar op een iPad niet veel gemeten kan worden. Ik wil bijvoorbeeld weten wat het app gebruik de kinderen is, in mijn ogen het belangrijkste bij gebruik van een iPad. Toch krijg ik de volgende melding in mijn account “Niet gekoppeld aan een apparaat dat Toezicht op mobiele apps ondersteunt.” En dezelfde melding krijg ik ook bij het meten van de tijd en gedrag op sociale netwerken te zien. In mijn geval is het meten van een sociaal netwerk nog niet van toepassing maar het is toch best jammer dat dit blijkbaar niet kan op een iPad. Het meten van de tijd vind ik wel erg belangrijk om te weten, dit is echt een gemis.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

Wat wordt er wel gemeten

Wat wel gemeten wordt is het internetgebruik via de special browser maar mijn kinderen zijn nog te jong om daar gebruiken van te maken. Om het toch even te testen, heb ik er zelf wat in rond gesurft en krijg ik inderdaad af en toe een site te zien die geblokkeerd wordt. Mijn kind zou daar dan om toestemming kunnen vragen, eventueel met motivatie. Hierna wordt er netjes een mail naar mij verstuurd en kan ik ervoor kiezen om toegang te verlenen. Vervolgens bekijk ik wat YouTube filmpjes en zie later in mijn account netjes terug welke video’s er zijn bekeken. Alleen worden deze door de kinderen niet via de browser maar via de YouTube app bekeken en dus niet geregistreerd. Ik had meer van het pakket verwacht!

Het is inmiddels alweer tijd voor de zesde en laatste review, een mooi moment om de balans op te maken.

Afgelopen week kwam ik bij het testen van Norton Family tot de conclusie dat er niet erg veel gemeten wordt op de iPad van de kinderen. Deze conclusie is wat mij betreft de afgelopen week nogmaals bevestigd. Lucas en Julia hebben deze week weer de nodige tijd op de iPad doorgebracht en als ik inlog op mijn account zie ik meteen de melding dat er vijf dagen geen activiteit heeft plaats gevonden. Dit is toch best vreemd, want er is op zeker dagelijks gebruik van gemaakt.

©PXimport

©PXimport

Mijn slotconclusie na drie weken testen van dit product is dat ik Norton Family van mijn iPad ga verwijderen. Norton Family heeft voor mij op dit moment, in de huidige situatie geen nut. De instellingen die ik op advies van de Norton Family app bij de instellingen onder “beperkingen” heb aangebracht laat ik wel staan. Deze zijn geen onderdeel van de geteste software maar heb ik zo wel leren kennen. Deze instellingen zijn erg handig, zo kan je bijvoorbeeld instellen dat er wel of geen apps geïnstalleerd mogen worden en huidige apps beveiligen tegen verwijderen, deze laat ik dus ongewijzigd.

Norton Privacy is onderdeel van Norton Premium, dit pakket gebruik ik al jaren naar volle tevredenheid. Ik heb dit product verder niet beschreven omdat deze review reeks ging om Norton Family, maar ik wil er toch even kort op ingaan. De installatie verloopt altijd vlekkeloos en er zijn zeer regelmatig updates beschikbaar. Het scannen en optimaliseren van de computer gebeurt automatisch op de achtergrond als de computer even niet gebruikt wordt. Mijn ervaring is dan ook dat het is een stabiele uitgebreide antivirus scanner is en heeft me nog nooit in de steek gelaten.

Dan nog even terug naar de eerste drie testweken, deze stonden in het teken van Norton Wifi Privacy. Een product dat mij heel erg aanspreekt en waarvan ik zeker ga overwegen om het te verlengen als mijn jaar waarin ik het product mag testen afloopt. Het is een handig product wat doet wat het moet doen en mij een veilig gevoel geeft als ik op een openbaar wifi netwerk zit.

Sinds LG de OLED C-serie introduceerde, heeft dit model door zijn combinatie van prestaties en prijs een reputatie opgebouwd als de maatstaf voor andere oled-tv’s. Sinds de lancering van die eerdere serie is er echter flink wat concurrentie bij gekomen. Tijd dus om te kijken of deze nieuwe LG OLED65C4 nog steeds als referentie kan dienen.

De LG C4 mag dan wel geen topmodel zijn, een premium uitstraling heeft hij wel. Er zit een dunne metalen rand om het slanke scherm en dat detail geeft deze tv scherpe lijnen. De behuizing van de elektronica en aansluitingen is natuurlijk wat dikker, maar een profiel van 48 mm blijft slank en oogt ongetwijfeld mooi aan de muur.

De donkerbruine achterkant (LG noemt dat Umber Brown) heeft een opvallende textuur die aan stof of leer doet denken. De C4 staat op een centrale voet met geborstelde metaalkleur. Wil je een soundbar bij deze televisie aanschaffen, houd er dan rekening mee dat je onder het scherm slechts 5,5 cm ruimte hebt. 

Aansluitingen

De vier HDMI-poorten van de C4 bieden allemaal de maximale HDMI 2.1-bandbreedte (48 Gbit/s). Ze ondersteunen ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en Nvidia G-Sync) en op één poort kun je ARC/eARC gebruiken. Dat maakt het toestel interessant voor gamers die een soundbar willen, want zelfs met een soundbar op de eARC-poort houd je drie HDMI-poorten over die 4K op 120 Hz aankunnen voor high end-gameconsoles, of zelfs 4K op 144 Hz als je een game-pc aansluit. Ook de input-lag (vertraging) bewijst dat we hier met een gamevriendelijke tv te maken hebben: bij 4K60 bedraagt die 10,1 ms, en bij 2K120 slechts 5,5 ms.

De bijgeleverde infraroodmodule kun je gebruiken om brontoestellen te besturen met de LG-afstandsbediening, ook wanneer deze uit het zicht staan. De C4 ondersteunt ook het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association). Daarmee kun je compatibele draadloze luidsprekers aansluiten. Een draadloze surround-opstelling is echter niet mogelijk; je bent in dat geval beperkt tot 2.1-configuraties.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Premium piekhelderheid

De LG C4 is uitgerust met een Evo-oledpaneel en Brightness Booster-algoritme. Dit type paneel nestelt zich qua prestaties tussen de oledpanelen met microlenzen (zoals de G4) en standaard oledpanelen (zoals de B4). De piekhelderheid scoort uitstekend: 1060 nits op een 10%-venster, en zelfs iets meer bij 2%. 

LEES OOK: Zo testen we tv's voor ID.nl

Een volledig wit beeld haalt 198 nits. Vergelijkbare modellen zoals de Sony Bravia 8 en de Panasonic Z85A zitten daar duidelijk onder. De Philips OLED809 komt meer in de buurt, maar de C4 pakt duidelijk de leiding. Qua kleurbereik presteren alle modellen vergelijkbaar met ongeveer 97% P3-dekking. Het Evo-oledpaneel heeft een goede kijkhoek en gaat reflecties goed tegen, maar de G4 doet het net iets beter. De beelduniformiteit ziet er uitstekend uit: er is geen dirty screen-effect zichtbaar. 

©LG

Dat LG goed weet hoe het prachtige beelden op het scherm tovert, zagen we al op de G4. En we merken dat de C4 die lijn mooi doorzet. In SDR is de HDR Filmmaker-modus erg goed gekalibreerd, met een accurate kleurweergave. Er is voldoende schaduwdetail, al was dat iets donkerder dan verwacht. Dolby Vision IQ met Precision Detail blijft de beste keuze voor topkwaliteit, al wordt het verschil met HDR10 steeds kleiner.

Voor HDR10 is de Filmmaker-modus een tikje te helder gekalibreerd, vooral in donkere en midtinten. Maar die afwijking is klein genoeg om door de vingers te zien. Ondersteuning voor HDR10+ ontbreekt, maar LG compenseert dat met slimme dynamische tone mapping. Net als de G4 analyseert de tv het beeld in verschillende zones voor optimale aanpassing. Met 1000 nits piekhelderheid is tone mapping niet per se nodig, maar door die slimme aanpak kun je het veilig aan laten staan. Als het algoritme moet ingrijpen, levert het uitstekend witdetail met rijke kleuren. Ook in moeilijke, donkere HDR-scènes laat de tv zich niet op een fout betrappen en toont hij zeer goede schaduwnuances. 

Uitstekende beeldverwerking

De Alpha9 Gen7-beeldprocessor verschilt maar heel weinig van de Alpha 11-processor in de G4. De features die ontbreken, lieten op de G4 geen sterke indruk achter (AI Directors Processing en Perceived Object Enhancing), dus lijkt de C4 het nauwelijks beter te doen. Bij het testen merken we dat ook. Zowel upscaling als ruisonderdrukking scoren zeer goed. Hinderlijke kleurstroken in zachte kleurovergangen kan de processor duidelijk elimineren, zonder dat je aan detail hoeft in te leveren.

Oledpanelen hebben een erg goede bewegingsscherpte, te danken aan de snelle pixelresponstijd. Dat heeft echter een nadeel: filmbeelden in 24 fps kunnen zichtbaar beginnen te stotteren als de camera snel beweegt. Dat effect kun je wegwerken met de functie Trumotion, al speelt persoonlijke smaak daarbij een grote rol. Voor vloeiende beelden is de Vloeiend-stand prima, al creëert die soms wel beeldfouten als de achtergrond erg complex is.

De instelling Cinematografische Beweging is voor filmpuristen; persoonlijk opteren we liever voor de stand Natuurlijk. Dat is een mooi compromis dat veel van het gestotter wegwerkt, zonder andere beeldfouten te introduceren. 

©LG

Dolby Atmos en DTS:X

Bij die knappe beeldprestaties hoort ook aangenaam geluid. De LG C4 beschikt over 2.2-kanalen, 40 watt vermogen en hij ondersteunt Dolby Atmos en DTS:X. Voor echte hoogte-effecten is een goede soundbar vereist, maar de surround-ervaring van de C4 is prima. De AI Sound-modus klinkt te scherp, zeker bij muziek, maar bij films viel dat gelukkig mee.

We raden aan om de Standaard-, Muziek- of Bioscoop-stand te kiezen, afhankelijk van wat je kijkt of luistert. We zijn vooral gecharmeerd van de warme, goed gebalanceerde klank van de C4. Die bevat ook aardig wat bas en er is meer dan voldoende volume voor de doorsnee huiskamer. Wie de volumeknop iets te enthousiast opendraait (verder dan echt noodzakelijk), kan wel vervorming horen. 

webOS 24 en webOS Re:New

Wie een C4 in huis haalt, krijgt webOS 24 als besturingssysteem. Maar dankzij het webOS Re:New-programma krijg je gedurende vijf jaar de meest recente versie van webOS op je tv. Dat is in elk geval een mooie garantie dat je smart-tv nog wel even up-to-date blijft. Houd er wel rekening mee dat de eerste update (naar webOS 25) vermoedelijk pas in het najaar van 2025 naar deze modellen komt. Hier lees je meer over WebOS. Het artikel behandelt webOS 23, maar de meeste wijzigingen zijn puur cosmetisch.

©Eric Beeckmans | ID.nl

De belangrijkste nieuwe functie is de toevoeging van Google Cast. Omdat LG al AirPlay 2 ondersteunde, maakt de C4 het nu voor zowel Android- als iOS-gebruikers erg eenvoudig om content naar het tv-scherm te streamen. De Quick Cards op het startscherm zijn iets compacter geworden, maar functioneren nog steeds op dezelfde manier. Ze groeperen bepaalde functies, zoals Games, Muziek, de Thuis-hub, Thuiskantoor, Sport, Leren en Toegankelijkheid.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Het app-aanbod is bijzonder volledig; zowel internationale als lokale streaming-apps zijn ruim vertegenwoordigd. De lay-out werkt prima en je navigeert vlot door het aanbod. De Magic Remote is een integraal onderdeel van het gebruiksgemak. Je beweegt de cursor op het scherm eenvoudig door met de remote naar het scherm te wijzen.

Helaas, we hebben ook een negatieve opmerking. LG plaatst advertenties op het Home-scherm en in de screensaver. En dan bedoelen we niet de gebruikelijke aanbevelingen voor content, maar echte ongerelateerde reclame (automerken, sportwinkels, dat werk). Gelukkig kun je het wel uitschakelen: je leest in dit artikel hoe je reclame verwijdert. 

Conclusie

De conclusie is duidelijk: de LG OLED65C4 is nog steeds een referentie voor wie de echte topmodellen te duur vindt, maar toch premium beeld wenst. Reclame op het Home-scherm en in de screensaver is echt ongewenst, maar je kunt het via de instellingen gelukkig wel uitschakelen. Voor de volledigheid zien we graag HDR10+-ondersteuning, maar door de uitstekende dynamische tone mapping vinden we dat niet meer zo belangrijk.

Wat krijg je dan wel? De beste piekhelderheid in deze categorie, uitstekende kalibratie in de Filmmaker-modus, prachtige, levensechte kleuren en een natuurlijk perfect contrast. De beeldverwerking levert betrouwbare en erg goede resultaten – ook met oudere bronnen. Dankzij het webOS Re:New-programma krijg je nu vijf jaar updates op het webOS smart-tv-systeem. Een zeer ruim app-aanbod, AirPlay2 en Google Cast maken het entertainment-aanbod erg volledig. Ook gamers vinden alles wat ze nodig hebben op de C4. De prijs is wat ons betreft eveneens gerechtvaardigd.

Stel, je wilt je thuisnetwerk beter afschermen en beveiligen. Wellicht heb je hiervoor een oude pc of mini-pc ter beschikking of je zet een hypervisor in. Dan is de gratis en opensource-firewall en -routersoftware OPNsense precies wat je zoekt. We geven je hier een solide basis.

Je router zorgt al voor enige bescherming van je netwerk en waarschijnlijk gebruik je ook een softwarematige firewall, zoals de Windows Firewall. Maar als je meer flexibiliteit wilt en liever alles zelf instelt, dan is OPNsense een uitstekend alternatief. Het is gratis en opensource. Het tweede betekent dat iedereen de broncode kan bestuderen, wat de kans op achterdeurtjes verkleint. De naam ‘opensense’ is dus zeker niet toevallig gekozen.

OPNsense is een afsplitsing van pfSense, een firewallproject dat op zijn beurt weer gebaseerd is op m0n0wall (dat ongeveer twintig jaar geleden begon). Toen het pfSense-team tien jaar later aankondigde te willen commercialiseren, leidde dit in 2015 tot de lancering van OPNsense door het Nederlandse netwerkbedrijf Deciso. In tegenstelling tot pfSense blijft OPNsense volledig gratis en opensource onder de BSD-licentie.

De software heeft een moderne, gebruiksvriendelijke webinterface en ondersteunt functies als IPS/IDS (Intrusion Detection/Prevention System), VPN (zoals WireGuard), verkeersmonitoring en bandbreedtebeheer, en biedt een architectuur voor opensource-plug-ins.

1 Benodigdheden

OPNsense draait op diverse hardware en er zijn zelfs ‘security appliances’ beschikbaar waarop OPNsense reeds is geïnstalleerd. Voorbeelden zijn de DEC700-serie van Deciso voor kleinere netwerken en de DEC4200-serie voor grotere bedrijven (geschikt voor 19inch-racks). Maar in dit artikel installeren we OPNsense zelf. We gebruiken hiervoor een gratis en opensource hypervisor, Oracle VM VirtualBox, maar je kunt dit op vrijwel identieke wijze op bijvoorbeeld een bare-metal-machine doen, zoals een oude pc of een mini-pc (zie ook het kader ‘Zuinige mini-pc’).

De minimale systeemeisen zijn bescheiden, zeker voor een thuisnetwerk. Je kunt al starten met een 1GHz-dualcore-processor, 2 GB RAM en 4 GB opslagruimte. In de praktijk is het beter om iets krachtigere hardware te gebruiken: minstens een 1,5GHz-processor met meer dan twee cores, 4 tot 8 GB RAM en minimaal 40 GB. Dit hangt natuurlijk ook af van welke functies je activeert. Een cache-webproxy zoals Squid of een Captive Portal kunnen bijvoorbeeld flink wat cpu-belasting veroorzaken.

Deciso maakt ook eigen hardware voor kleine en grote bedrijven.

2 Fysieke machine

De benodigde schijfkopiebestanden voor OPNsense vind je op de officiële website. Op het moment van schrijven is versie 24.7 Thriving Tiger de meest recente stabiele versie. Klik op de Download-knop en selecteer amd64 als architectuur. Ga je voor een fysieke installatie, zoals op een (mini-)pc, dan kies je vga als image-type.

De download komt weliswaar in de vorm van een bz2-archief, maar dit kun je naar een img-schijfkopiebestand uitpakken met een gratis tool als 7-Zip. Dit img-bestand kun je vervolgens naar een bootstick schrijven, bijvoorbeeld met het gratis Rufus of balenaEtcher. Bij deze laatste selecteer je Install from file, verwijs je naar het img-bestand, kies je bij Select target een usb-stick en start je de procedure met de Flash!-knop.

De pc die je vervolgens met dit bootmedium opstart, dient wel over minstens twee netwerkadapters te beschikken. Of zelfs drie voor bijvoorbeeld een gastnetwerk of een DMZ-zone voor servers die je van je primaire netwerk wilt isoleren. In de meeste scenario’s is een van deze adapters direct met je modem(/router) verbonden.

In paragraaf 4 lees je meer over de installatieprocedure.

Je kunt het img-bestand omzetten naar een bootstick met balenaEtcher.

3 Virtuele machine

Doe je liever een installatie op een virtuele machine, kies dan voor dvd als image-type om een iso-schijfkopiebestand te krijgen. Zo’n virtuele installatie kan bijvoorbeeld handig zijn om een veilig testlab te bouwen met meerdere virtuele machines. De gratis en opensource-hypervisor Oracle VM VirtualBox is een goed programma om te gebruiken.

Installeer VirtualBox, start deze op en druk op de knop Nieuw. In het dialoogvenster geef je OPNsense op bij Naam, kies je een geschikte map (met voldoende opslagruimte) en verwijs je bij ISO-image naar het uitgepakte iso-bestand. Stel Type in op BSD, Subtype op FreeBSD, en Versie op FreeBSD (64-bit).

Open de sectie Hardware, waar je afhankelijk van je systeembronnen en het beoogde gebruik het veld Basisgeheugen instelt op bijvoorbeeld 4096 MB, en Processoren op 2. Stel Harde schijf in op bijvoorbeeld 40 GB en bevestig met Afmaken. De nieuwe virtuele machine wordt nu toegevoegd.

Voor je deze start, klik je eerst met rechts op de (nog uitgeschakelde) VM en kies je Instellingen. In het onderdeel Netwerk moet je nu minimaal twee netwerkadapters instellen. In het kader ‘Virtuele netwerkconfiguratie’ en in de tabel lees je meer over hoe je dit kunt aanpakken.

Stel de nodige parameters in voor de virtuele machine van OPNsense.

4 Installatie

Start de installatie van OPNsense door de bootstick of virtuele machine op te starten en het proces te voltooien. Dit duurt grofweg vijf minuten. Aan het eind hoor je doorgaans een korte piep. De live-versie van OPNsense draait nu en is bereikbaar via het standaard ip-adres 192.168.1.1, zowel via de webinterface als via SSH met bijvoorbeeld met het gratis Putty. De standaard inloggegevens zijn gebruikersnaam root met wachtwoord opnsense.

Omdat deze live-omgeving in het geheugen draait, wordt de configuratie niet permanent opgeslagen. Dit geeft je de kans om de omgeving eerst te testen. Voor een permanente installatie moet je opnieuw installeren. Meld je hiervoor aan in de consoleprompt met de naam installer en wachtwoord opnsense. Als dit toch niet lukt: log dan in als root, kies Shell in het menu (optie 8) en typ opnsense-installer, of gebruik hiervoor SSH.

Tijdens de installatie kies je: het toetsenbord (keymap); het bestandssysteem (bij voorkeur ZFS of eventueel UFS); de partitie-opties (doorgaans stripe zonder redundantie bij een enkele schijf); en de schijf zelf (meestal da0 of nvd0). Bevestig met Yes om de schijf te partitioneren en formatteren (kies bij UFS ook Yes voor de swap). Stel een sterk root-wachtwoord in (let op de correcte toetsenbordindeling) en bevestig dit. Selecteer tot slot Complete Install – Exit and reboot.

De ‘echte’ installatie van OPNsense is volop bezig.

5 Netwerkinterfaces

Na de herstart verschijnt, na aanmelding als root, het configuratiemenu van OPNsense. Hier vind je opties als Logout, Power off system en Reboot system. Boven dit menu zie je de toegewezen netwerkinterfaces, bijvoorbeeld:

LAN (em0) -> v4: 192.168.1.1/24

WAN (em1) -> v4/DHCP4: 192.168.0.171/24

De WAN-toewijzing kan per systeem verschillen. Als er geen WAN is toegekend, kies dan menuoptie 1 (Assign interfaces). Beantwoord de vraag over LAGG’s (Link Aggregation Groups) en VLAN’s met N. Voer eventueel zelf de naam in van de nog niet toegewezen netwerkadapter (in ons voorbeeld em1). Je kunt dit proces altijd nog onderbreken en terugkeren naar het menu met Ctrl+C.

Ga na of de netwerkinterfaces correct zijn toegewezen aan de LAN- en WAN-instellingen.

6 Informatie

Na de installatie van OPNsense kun je beginnen met de configuratie en optimalisatie via het grafische dashboard. Dit is toegankelijk via de webinterface op 192.168.1.1, waar je inlogt met je (inmiddels gewijzigde) inloggegevens.

Klik linksboven op het OPNsense-logo om widgets te bekijken met statusinformatie. Bij Traffic Graph en Interface Statistics zie je bijvoorbeeld live-grafieken voor inkomend en uitgaand verkeer. Ook kun je op de Firewall-grafiek klikken om gefilterd verkeer door de firewall te bekijken. Verder geeft een widget inzicht in het geheugen-, schijf- en cpu-gebruik en toont het blok Services welke services actief zijn, zoals DHCPv4Server, Unbound DNS en Web GUI. Hier kun je services (her)starten en sommige ook stopzetten.

In de widget System Information kun je via Click to check for updates controleren op updates. Scrol naar beneden en klik op Update om OPNsense bij te werken. Bevestig met OK om het systeem na de update te herstarten.

Om het dashboard aan te passen, klik je rechtsboven op het potloodpictogram Edit dashboard, waarna je ook extra widgets kunt toevoegen, zoals OpenVPN en WireGuard.

Extra rapporten vind je in de rubriek Reporting en subrubrieken als Health (met tabbladen Packets, System en Traffic) en Unbound DNS. Om de DNS-aanvragen te kunnen zien, moet je deze rapportage wel eerst activeren. Dit doe je bij Reporting / Settings, waar je Enables local gathering of statistics inschakelt. Ook interessant is Reporting / Traffic voor een live-weergave van het verkeer – kijk ook even op het tabblad Top Talkers, voor de actiefste systemen.

Dankzij live-widgets krijg je vanuit je dashboard een goed inzicht de status van je OPNsense.

7 Basisconfiguratie

Voordat je de geavanceerdere functies van OPNsense verkent, is het verstandig enkele basisinstellingen te controleren. Ga naar System / Settings / General, waar je de Hostname (standaard OPNsense), Domain (standaard localdomain, eventueel vervangen door je eigen domeinnaam) en Time zone (bijvoorbeeld Europe/Amsterdam) kunt instellen. De optie Dutch is vooralsnog niet beschikbaar bij Language.

Bij DNS servers kun je DNS-servers instellen voor het systeem, inclusief voor de DHCP-service. Wij laten deze lijst echter leeg en vinken Allow DNS server list to be overridden bij DHCP/PPP on WAN aan, zodat de DNS-servers van de internetprovider (mogelijk via je fysieke router) worden overgenomen. Klik altijd op Save (of soms Apply) om wijzigingen te bevestigen voordat je een andere rubriek in het dashboard opent.

Vervolgens kun je bij System / Settings / Administration de optie HTTP inschakelen bij Protocol als je het storend vindt om telkens het zelf-ondertekende SSL-certificaat te bevestigen (indien gewenst, kun je via System / Trust / Certificates trouwens een echt certificaat importeren). Je kunt bij Listen interface ook kiezen voor LAN in plaats van All als je alleen verbindingen van die specifieke netwerkinterface wilt accepteren.

Controleer als eerste een aantal basisinstellingen.

8 Interfaces

Standaard activeert OPNsense een DHCP-service binnen het LAN-subnet (192.168.1.0/24). Hierdoor krijgen clients die (wellicht via een switch) met de toegewezen netwerkinterface verbinden, automatisch een compatibel ip-adres en DNS-server (standaard 192.168.1.1) toegewezen. Je kunt dit controleren bij Services / ISC DHCPv4 / [LAN]. De optie Enable DHCP server on the LAN interface staat standaard aan met een ip-bereik van 192.168.1.100 tot 192.168.1.199, zodat je ruimte hebt om bepaalde apparaten een statisch ip-adres toe te kennen. Hier vind je trouwens ook diverse geavanceerde opties.

Als alles goed is ingesteld, ga dan naar Interfaces / Assignments. Hier controleer je welke interface met welk MAC-adres aan de LAN- of WAN-interface is gekoppeld. Heb je een extra netwerkinterface, bijvoorbeeld voor een DMZ of gastnetwerk, dan kun je die hier toewijzen. Selecteer de interface bij + Assign a new interface, klik op Add en dan op Save om de interface aan de rubriek Interfaces toe te voegen. Open de nieuwe interface en vink Enable Interface en eventueel ook Prevent interface removal aan. Stel IPv4 Configuration Type in op Static IPv4 en geef een ip-adres, zoals 192.168.2.1 / 24. Bevestig met Save en Apply changes.

Ga vervolgens naar Services / ISC DHCPv4 / [interfacenaam] om de DHCP-server in te schakelen en een passend ip-bereik in te stellen. Je doet er wellicht ook goed aan om Services / Unbound DNS / General te openen en daar Register ISC DHCP4 Leases en Register DHCP Statis Mappings in te schakelen, zodat je de machines ook via hun hostnaam kunt bereiken.

Je moet de extra netwerkinterface wel nog even koppelen en configureren.

9 Firewall

Bij een extra netwerk zijn alle inkomende verbindingen standaard geblokkeerd door de firewall. Open Firewall / Rules en selecteer de LAN-interface. OPNsense heeft hier al pass-regels aangemaakt voor IPv4 en IPv6 (verwijder de IPv6-regel indien gewenst). De regel IPv4* LAN net * * * * * staat al het verkeer toe.

Voor je extra interface kun je regels toevoegen, bijvoorbeeld om toegang tot het LAN-netwerk te blokkeren. Klik op de rode plus-knop, stel Action in op Block, en kies DMZ bij Interface. Laat Protocol op any staan, stel Source in op DMZ net en kies LAN net bij Destination. Voeg een beschrijving toe, zoals Blokkeer LAN toegang. Sla deze wijzigingen op met Save en bevestig met Apply changes.

Om je DMZ wel toegang tot je DNS-server en gateway binnen het LAN te verlenen, kun je extra pass-regel toevoegen. Kies Pass bij Action, DMZ bij Interface, en Single host or network bij Destination. Vul hier het (standaard) ip-adres 192.168.1.1 in, stel Protocol in op TCP/UDP en kies bij Destination bij de optie Port (other) voor poort 53.

Kopieer deze pass-regel via de Clone-knop en pas deze aan voor TCP, en respectievelijk poort 80 en 443, zodat je HTTP(S)-verkeer naar je gateway toestaat. Zorg met behulp van de pijlknopjes dat de drie pass-regels boven de blokkeerregel staan, aangezien de firewall deze regels altijd van boven naar beneden doorloopt.

De kans is groot dat je de standaardfirewallregels nog wat moet verfijnen.

10 Firewall-regels voor DMZ-zone

Wil je wel verkeer van de DMZ naar het internet toestaan, voeg dan een extra regel toe. Kies Pass als Action en DMZ als Interface. Stel Source in op DMZ net en Destination op WAN net. Vul een beschrijving in, bijvoorbeeld Toegang naar internet toelaten, en bewaar de regel.

Voor het toegankelijk maken van services op de DMZ vanaf het internet, ga je naar Firewall / NAT / Port Forward. Klik op Add, kies WAN als Interface en stel het juiste protocol in, bijvoorbeeld TCP/UDP. Selecteer WAN address bij Destination en stel bij Destination Port Range de poort(en) in die je wilt openstellen, bijvoorbeeld HTTP. Vul bij Redirect target IP het ip-adres in van het DMZ-netwerk dat het verkeer moet ontvangen. Indien nodig stel je bij Redirect target Port een alternatieve poort in voor de service (bijvoorbeeld (other), 8080). Bewaar de regel en bevestig ook hier met Apply changes.

Zo zou de firewall-regelset van je extra netwerk (bijvoorbeeld een DMZ-zone) er eventueel uit kunnen zien.

11 Plug-ins

Zoals je aan de menu-opties in je dashboard kunt zien, biedt OPNsense allerlei mogelijkheden en services, zoals VPN (inclusief OpenVPN en WireGuard), OpenDNS en een Captive Portal. We hebben helaas niet de ruimte hier verder op in te gaan, maar tonen je nog wel hoe je de functionaliteit van OPNsense kunt uitbreiden met gratis plug-ins. Bekende namen zijn clamav, ddclient, freeradius, os-intrusion-detection, iperf, nginx, squid, tftp, VirtualBox en VMware guest additions, zabbix enzovoort.

Om bijvoorbeeld ClamAV toe te voegen, zorg je er eerst voor dat OPNsense up-to-date is. Ga vervolgens naar System / Firmware / Plugins en klik op de plusknop Install bij os-clamav. Op het tabblad Updates volg je de voortgang van de installatie.

Na de installatie vind je ClamAV in de rubriek Services. Ga naar Configuration, klik op Download signatures en zorg dat Enable clamd service is ingeschakeld. Pas waar nodig de instellingen aan en klik op Save om de wijzigingen op te slaan.

Veel configuratiewerk vergt ClamAV dus niet, andere plug-ins vergen juist wat meer aanpassingen.

ClamAV is slechts een van de tientallen beschikbare plug-ins voor OPNsense.