Na het downloaden van het pakket vanaf de Website start ik de installatie. Ik gebruik hiervoor een oude Dell latitude E7440 met een Engelse Windows 10 Enterprise.

Installatie

Na het kiezen van een taal (ik kies hier voor Engels) loopt er een wizard door de installatie van versie 1.1.107 van de software. Voordat deze echt van start gaat, krijg ik een nogal schreeuwerige license-agreement te zien. Deze is helaas niet te resizen, dus moeilijk leesbaar. Na op ‘agree’ geklikt te hebben, start de installatie. Het is helaas niet mogelijk om zelf een installatiedirectory te kiezen. De installatie verloopt vlot en zonder problemen.

©PXimport

©PXimport

Gebruik

Na het starten van het programma word ik direct geconfronteerd met een Windows Security Alert. De Windows Firewall heeft sommige features van Norton Wifi Privacy geblokkeerd. Ik vink aan dat het pakket mag communiceren op alle netwerken en klik op allow access. Er gebeurt eigenlijk niets en ik moet in de taskbar zoeken naar de software. Daar blijkt je nog een keer je Norton account gegevens in te moeten voeren.

Hierna krijg ik nog steeds geen apart window te zien waar ik iets in kan doen. Het blijkt dat de software enkel als icoontje in de taskbar zichtbaar blijft. Dubbelklik ik hierop, dan krijg ik een klein venster te zien waarin staat dat ik nu een beveiligde verbinding heb. Vreemd genoeg lijkt Norton in het Nederlands geinstalleerd te zijn. Volgens Norton bevind ik mij in “Amsterdam, 07” ook al zou dit Haarlem moeten zijn en vertelt Norton mij wat mijn publieke IP adres is. Waar de 07 op slaat wordt mij niet duidelijk.

Bovenin het venster kan ik nog kiezen om een andere virtuele locatie te kiezen. Ik probeer een andere virtuele locatie te kiezen (Belgie) en na enkele momenten zegt Norton dat ik mij in Belgie bevind. Kies ik de Verenigde Staten dan lijkt er niet direct iets te gebeuren. Maar na enige moment zegt Norton dat ik in San Jose California zit (I whish!).

Tenslotte kun je advertentie trackers blokkeren met deze software. Dit staat standaard aangevinkt en geeft een overzicht van hoeveel advertenties geblokkeerd zijn. Deze staan allemaal nog op 0.

©PXimport

Eerste indruk

Ik vind het onhandig dat de enige manier om de software te benaderen via de taskbar is. Je kunt het venster ook niet verplaatsen en de fontkeuze van de menu’s is een beetje onduidelijk. Op het moment dat Norton aan staat, is mijn internetverbinding direct beduidend langzamer. Ik vind ook vreemd dat de taal lijkt te zijn gekoppeld aan het land dat je bij je Norton account hebt gekozen. Ik heb alle software in het Engels geïnstalleerd, en tijdens de installatie gekozen voor Engels, maar de software staat alsnog in het Nederlands. Al met al ziet het er wat slordig en niet al te gebruiksvriendelijk uit.

Nieuwsgierig naar de andere reviews? Je leest ze hier.

Surfen op vliegveld

Voor mijn werk reis ik regelmatig door Europa, en om die reden zit ik vaak op netwerken van luchthavens. Deze zijn in de regel openbaar en niet veilig. Vanuit mijn werk heb ik een vpn account, waarmee ik een Zweeds ip adres krijg (ons hoofdkantoor staat in Zweden). Normaal gesproken is dit geen probleem, ik kan veilig werken en het ip-adres is mij om het even. Tijdens mijn laatste vlucht van Stockholm naar Amsterdam besluit ik om eens te experimenteren met Norton. Nadat ik verbind met de wifi van Stockholm-Bromma airport, start Norton vrijwel direct een VPN verbinding op.

©PXimport

Hierbij kon ik zelf kiezen welke virtuele locatie ik mij wilde bevinden. Ik kies voor Amsterdam, 07. Volgens de app ben ik beveiligd, maar er is niet echt een makkelijke manier om te verifiëren of dit ook daadwerkelijk zo is. Ik moet hier maar op vertrouwen. IP-adres is wel te verifiëren via whatismyip.com. Ik heb verder geen last van vertraging, maar om heel eerlijk te zijn is de verbinding op vliegvelden meestal enkel geschikt voor e-mail en wat websurfen. Ik kan in ieder geval geen noemenswaardig verschil in snelheid ervaren.

©PXimport

Tv kijken in hotel

Hotels over heel de wereld hebben vaak enkele zenders die je kunt bekijken, maar voor Nederlandse tv zul je vrijwel nergens terecht kunnen. Ik ben klant bij Ziggo en via Ziggo Go kun jij met behulp van een Webbrowser ook Nederlandse tv kijken. In het buitenland werkt dit nooit vanwege rechtenissues. Ik heb hiervoor zelf een VPN server opgezet op mijn thuisserver, die ik gebruik via mijn iPad. Omdat ik deze iPad deze reis niet mee heb, besluit ik het eens met Norton te proberen. Ik merk dat in het hotel in Stockholm (waar ik via Ookla zie dat ik een 20 Mb down verbinding heb) ik zoals verwacht geen verbinding kan krijgen met Ziggo Go omdat ik geen internetverbinding heb van Ziggo. Met Norton op locatie Amsterdam, 07 krijg ik opeens wel verbinding en is het mogelijk om alle zenders te bekijken zonder dat er gebufferd hoeft te worden.

©PXimport

Veiligheid

Gezien de beperkte configuratiemogelijkheden ervaar ik niet echt een gevoel van veiligheid, ik moet maar van Norton aannemen dat de connectie beveiligd is. Wat ik echt storend vind is het feit dat de app totaal niet gemakkelijk te benaderen is, enkel vanuit de taskbar en op een of andere manier verdwijnt het schermpje steeds. Het zorgt er voor dat het product een beetje aanvoelt als een work in progress. De help functie verwijst naar een website, maar ik krijg een beetje het gevoel dat het product bedoeld is voor consumenten die weinig kennis hebben van beveiligde verbindingen.

Na een drietal weken testen van Norton ben ik nog niet overtuigd. Ondanks het feit dat het product doet wat het zegt (een VPN verbinding opzetten) mis ik het gevoel van een “echte” applicatie die ik in kan stellen. Het feit dat de applicatie enkel in de taskbar leeft maak dat het instellen van de applicatie lichte irritatie opwerpt. Ik denk dat Norton prima geschikt is als laagdrempelige applicatie voor gebruikers die zonder veel poespas standaard een VPN verbinding willen hebben en trackers willen blokkeren. Voor deze gebruikers is de applicatie zeker geschikt. Voor meer veeleisende gebruikers doet het product toch wat te licht aan.

Pluspunten

Het grote voordeel van Norton is dat je er geen enkel omkijken naar hebt. Het installatieproces is simpel, je voert je credentials in en het product werkt meteen. Instelmogelijkheden zijn miniem, maar of dat voor de gemiddelde gebruiker uitmaakt betwijfel ik. Ook het blokkeren van advertentie trackers zal veel gebruikers een veilig gevoel geven. Op de vliegvelden waar ik Norton gebruikt heb de afgelopen weken kreeg ik steeds zonder problemen een VPN verbinding, en was het mogelijk om mijn “land” zonder problemen aan te passen. Dit had als aanvullend voordeel dat ik in mijn hotel ook kon kijken naar Nederlandse programma’s via Live tv functionaliteit van Ziggo.

©PXimport

Minpunten

Ik hou er van om binnen een applicatie meer mogelijkheden te hebben om een en ander in te stellen. Dit mis ik volledig bij Norton. Het programma leeft enkel in de taskbar en los van de drie tabjes kun je eigenlijk niets instellen of verifiëren. Ik vind het benaderen van het product via de taskbar ook lastig en priegelig. Het is me ook niet helemaal duidelijk wat de advertentie tracker blokkering nou precies doet, en het geeft me ook geen mogelijkheid om uit te zoeken wat er nou precies geblokkeerd is op welke pagina’s.

©PXimport

Een nieuwe week, een nieuw product. Komende weken test ik de Norton Family. Na het invoeren van de productcode krijg je de mogelijkheid om te kiezen voor een installatie op de computer zelf of op een andere computer. Ik kies voor deze computer en download het installatiebestandje. Dit bestandje start een programma op dat Norton Security download en de werkelijke installatie start.

Aan het einde hiervan wordt een overzicht getoond waarbij standaard een optie staat aangevinkt dat er informatie over beveiligingsdreigingen naar Symantec wordt gestuurd. Ik vind het vreemd dat dit standaard staat aangevinkt, want ik heb geen idee welke informatie hier nu precies gedeeld gaat worden. Dit is ook niet makkelijk te achterhalen.

©PXimport

Er zijn een aantal opties aan te klikken, om de installatiedirectory aan te passen, het privacybeleid en kennisgeving van derden. Ik kies de standaarddirectory en klik op “toestemmen en installeren”.

Er begint weer een installatieproces waarbij een progessiemeter gaat lopen (dit is de derde). Hierbij word ik geconfronteerd met wederom een aantal reclameuitingen over andere producten van Norton. Aan het einde word ik negatief verrast als het product ongevraagd 2 Chrome extenties probeert te installeren. Wel krijg ik de mogelijkheid het product ook op een andere computer te installeren.

©PXimport

Ik heb persoonlijk enorme aversie tegen programma’s die een toolbar proberen te installeren, zeker als dit niet heel duidelijk van tevoren wordt aangegeven. Ik durf niet te zeggen waarom het nodig is om een toolbar te instaleren, maar ik vind het storend dat dit wordt gedaan.

De installatie verloopt verder vlekkeloos. Een snelle scan laat zien dat er 4 tracking cookies waren.

Ik heb Norton inmiddels een week draaien op mijn hoofdcomputer. Ik moet zeggen dat ik weinig merk van enige vertraging in mijn systeem, al was ik hier wel wat huiverig voor. Het programma draait eigenlijk zonder dat ik er iets van merk. Wat wel een beetje vervelend is, is dat er af en toe grote pop-ups rechts onderin van het scherm verschijnen waarin ik word gevraagd om bepaalde zaken in te stellen. Dit komt af en toe een beetje schreeuwerig over, al is het zo weg te klikken.

Ik ben persoonlijk nogal gevoelig voor het verliezen van data na een recente crash van mijn harde schijf, zonder daar een recente backup van te hebben. Een van de eerste zaken die ik dus probeerde was het instellen van een backup. Ik koos voor de online variant en gebruikte hiervoor de credentials van mijn account. Helaas liep het programma een aantal keer vast bij het uitvoeren van de backup. Na 2 keer de applicatie gesloten te hebben lukte het de derde keer wel. Helaas blijkt mijn backupset groter dan de meegeleverde 25Gb, en moest ik voor het uitvoeren van de backup meer opslag bijkopen.

©PXimport

De resterende functionaliteiten werken gelukkig wel en zorgen er voor dat ik een beter gevoel over m’n veiligheid heb overgehouden. De verschillende scans laten tot op heden geen vreemde zaken zien. Ook het gevoel dat mijn identiteit wordt beschermd door het product geeft een veiliger gevoel. Norton heeft een leuk rapportkaartje waarin je kunt zien wat Norton tot op heden heeft gedaan om je te beschermen.

Los van de wat schreeuwerige waarschuwingen over nog in te stellen functionaliteiten, ben ik tot op heden zeer tevreden over het product. Het is gebruiksvriendelijk, het vertraagt het systeem minimaal en het doet z’n werk goed. Het testen bij mijn dochter van 6 liep helaas wat mis toen zij begin vorige week de iPad kapot liet vallen. Dit heeft mijn vermogen om de familie functionaliteiten te testen wat beperkt, aangezien ik geen andere apparaten heb waar zij iets mee kan doen. Ik zal voor volgende week wat testen doen waarbij ik zelf op mijn andere apparaten kan testen om te zien of ik het product wat beter op de proef kan stellen.

Deze week heb ik gekeken naar wat er mogelijk is om de (inmiddels gerepareerde) iPad van mijn dochter door Norton te laten beveiligen. Aangezien ik zelf werkzaam ben in de IT, en er altijd een grote hoeveelheid apparatuur in huis is te vinden, weet mijn dochter al sinds jaren hoe ze hiermee om moet gaan. Ze heeft een oude iPad waarmee ze vaak Netflix en Youtube filmpjes kijkt, en daarnaast een oude iPod touch die als haar ‘telefoon’ fungeert. Voor Youtube heeft ze enkele jaren geleden geleerd dat ze die kan vinden door op het microfoon icoontje te drukken en gewoon te praten. Dit doet ze dan ook regelmatig, met als resultaat dat daar ook wel eens vreemde resultaten tussen zitten. Enige controle zou prettig zijn.

©PXimport

Op de Norton pagina creëer ik een nieuw gezinslid en voeg ik haar apparaat toe (een antiek iPad 2). Het toevoegen van de iPad binnen Norton is eigenlijk binnen enkele minuten gebeurd. Via de app store installeert Norton een mobile device management agent op de iPad en verwijdert toegang to Safari. Met de vervangende browser (die te vinden is onder het “Ouderlijk toezicht” icoontje). Zodra je deze browser gebruikt merk je dat het onmogelijk is om naar social media pagina’s te gaan. Deze worden op voorhand geblokkeerd. Overigens stond ook Chrome op de iPad, en als je deze gebruikt is het nog wel mogelijk om naar deze pagina’s te gaan.

©PXimport

Via de portal is te zien dat de mogelijkheden voor wat betreft het toezicht op de iPad beperkt zijn. Ik kan niet toezien op tijdgebruik, sociale netwerken en apps. Ook lijkt de informatie niet real time te syncen, waardoor het me niet helemaal duidelijk is wanneer ik geinformeerd wordt over de acties die ik test. Ik kan via de Norton Browser zoeken naar termen als “seks”, maar krijg daarbinnen geen resultaat. Ga ik naar google.nl, dan krijg ik wel resultaten bij deze zoekterm. Als ik binnen de Youtube app zoek naar Harry Potter word ik direct geconfronteerd met een nogal schaarsgeklede dame. Het lijkt er dus op dat de zaken die door Norton beveiligd zouden zijn in ieder geval niet op de iPad 2 werken.

©PXimport

Na het controleren van mijn prive e-mail blijkt er echter een melding van Norton binnen gekomen te zijn dat er nog een actie moet worden uitgevoerd. Na het nogmaals installeren van de agent blijken alle acties die ik heb uitgevoerd wel door Norton te zijn gedetecteerd. Norton geeft een overzicht van alle zoektermen en welke geblokkeerd zijn.

Ik trek de conclusie dat Norton voor mijn persoonlijke gebruik heel prettig werkt. Er is weinig te merken van vertraging van mijn systeem, installatie gaat vlekkeloos en het product is gemakkelijk te gebruiken. Voor het toezicht van mijn dochter blijkt het echter te weinig functionaliteit te hebben om echt bruikbaar te zijn. Het controleert inderdaad zoekfuncties en geeft hiervan een overzicht, maar toezicht op de video’s vind ik van groter belang. De functionalieit is hier beperkt, wat waarschijnlijk ook te maken heeft met een beperkte classificering binnen Youtube.

Wanneer je alle internetdiensten opsomt die je zelf gebruikt, van e-mail tot zoekmachines, is de kans groot dat het vrijwel allemaal Amerikaanse platformen zijn. Voor wie zich daar niet helemaal comfortabel bij voelt, zijn er ook (gratis) Europese alternatieven.

Steeds meer internetgebruikers in Europa stellen zich vragen bij de intensieve dataverzameling en dominante marktpositie van Amerikaanse techbedrijven, zeker in de huidige geopolitieke context. Daardoor groeit de interesse voor Europese alternatieven, die minder afhankelijk zijn van de Amerikaanse bedrijfswereld en overheid, beter aansluiten bij de strengere Europese privacywetgeving, en transparanter zijn over het gebruik van persoonsgegevens.

In dit artikel laten we je kort kennismaken met enkele Europese diensten die een privacyvriendelijker en vaak volwaardig alternatief bieden voor bekende Amerikaanse webdiensten en platformen. Dit gaat breed: van zoekmachines, e-mail en kantoortoepassingen tot cloudopslag, VPN, vertalingen, videosharing, AI-chat en sociale media. Wil je echt de-Amerikaniseren? Gebruik voor deze diensten dan geen Google-, Apple- of Facebook-account.

Zoekmachine

Het zal je niet verbazen dat een browser als Chrome standaard Google gebruikt als zoekmachine, maar je kunt zonder problemen een andere instellen. Open de instellingen van Chrome, ga naar Zoekmachine en klik op Wijzigen. Selecteer het gewenste alternatief. Europese, privacybewuste zoekmachines zijn onder meer het Duitse Ecosia (investeert advertentie-inkomsten in boomaanplant), het Franse Qwant en het Zwitserse SwissCows (dat overigens niet langer gratis is).

Je kunt ook handmatig een extra zoekmachine toevoegen. Neem bijvoorbeeld SwissCows in Chrome. Open opnieuw Zoekmachine en kies Zoekmachine en Site Search beheren. Klik op Toevoegen bij Site Search. Vul SwissCows in als naam, (bijvoorbeeld) sc als snelkoppeling en www.swisscows.com/web?query=%s als url. Bevestig met Toevoegen. Je kunt deze nu instellen als standaard of activeren via sc gevolgd door een druk op Tab in de adresbalk, waarna je de zoekterm ingeeft. Weet wel dat deze drie alternatieve zoekmachines deels gebruikmaken van de zoekindex van het (Amerikaanse) Bing.

Je kunt ook Europese, privacygerichte browsers gebruiken, zoals Ecosia en Ecosia (browser), de Zweedse Mullvad Browser en het Noorse Vivaldi. Hier kun je ook telkens je voorkeurzoekmachine instellen. Houd er wel rekening mee dat deze drie browsers de (Amerikaanse) Chromium- of Firefox-engine gebruiken voor het weergeven van webpagina's.

E-mail en agenda

Gmail en Outlook zijn twee zeer populaire webmaildiensten, vooral dankzij hun sterke integratie met respectievelijk het Google- en Microsoft-ecosysteem. Op het vlak van privacy zijn er wel enkele bedenkingen. Bij Gmail wordt de inhoud van je mails gescand voor gepersonaliseerde advertenties, en ook Microsoft toont advertenties. Beide versleutelen weliswaar je berichten, zowel tijdens de overdracht als in rust (op de mailservers), maar de diensten zelf bewaren de encryptiesleutels.

Diensten als het Duitse Tuta en het Zwitserse Proton Mail pakken dit beter aan. Ze zijn grotendeels opensource, ze gebruiken stevige end-to-end-versleuteling en bij Tuta geldt zelfs het zero knowledge-principe: de dienst heeft geen toegang tot je gegevens, wachtwoorden of metadata. Bij Proton Mail blijft beperkte metadata zoals de onderwerpsregel zichtbaar. Beide zijn beschikbaar via web en mobiele apps en bieden in de gratis versie 1 GB opslagruimte; bij Tuta zit daar ook een agenda bij.

We helpen je even op weg met de laatste. Klik op Gratis e-mailaccount aanmaken en daarna op Selecteren bij Free. Kies je e-mailadres (@tutamail.com) en stel een wachtwoord in. Je krijgt een herstelcode waarmee je weer toegang krijgt als je je wachtwoord (of tweede factor) kwijt zou raken. Na goedkeuring kun je meteen mails ontvangen en verzenden. In de webinterface vind je rechtsboven de knoppen Contacten en Agenda.

Kantoor

Als je denkt aan een cloudgebaseerde kantoorsuite, komen Google Documenten (en Workspace) en Microsoft 365 waarschijnlijk als eerste in je op. Toch zitten er vooral bij Google enkele privacyproblemen. Het verdienmodel draait rond advertenties, er is geen sluitende garantie dat je data binnen de EU blijven en in de gratis versie bewaart Google zelf de encryptiesleutels. Microsoft scoort iets beter, maar wie zeker wil zijn dat data de EU niet verlaten, kijkt beter naar het Letse OnlyOffice.

We stellen hier kort de gratis cloudservice voor, bereikbaar vanuit je browser en via mobiele apps. Registreer je via de website van OnlyOffice en bevestig je aanmelding via de ontvangen mail. Je krijgt dan een persoonlijke url (https://<accountnaam>.onlyoffice.com) die als centrale documentenhub fungeert, met 2 GB opslagruimte. Je kunt er 'kamers' aanmaken. Dit zijn virtuele ruimtes of projectmappen waarin je documenten creëert, bewerkt en eventueel deelt met rolgebaseerde toegangsrechten.

De suite bevat een tekstverwerker, spreadsheet, presentatietool en pdf-editor. Omdat de dienst standaard werkt met Microsofts OOXML-bestandsformaten, hoef je bij het importeren of exporteren nauwelijks compatibiliteitsproblemen te verwachten.

Cloudopslag

Bij cloudopslag springen Google Drive (15 GB gratis) en Microsoft OneDrive (5 GB gratis) er qua gebruikersaantallen uit, met Dropbox (2 GB gratis) als derde op het podium. Je data worden telkens op Amerikaanse servers opgeslagen en je hebt geen controle over de encryptiesleutels. Je kunt dit eventueel oplossen met end-to-end-encryptie via een gratis tool als Cryptomator.

Er bestaan gelukkig ook gratis Europese alternatieven die vergelijkbare opslagruimte bieden, je data gegarandeerd binnen de EU bewaren en je zelf de encryptiesleutels laten beheren. Een daarvan is het Zwitserse EdelCloud Basic (2 GB), van de makers van SwissCows. Bekendere opties zijn Proton Drive (5 GB) en pCloud (10 GB), beide eveneens uit Zwitserland.

We kijken naar pCloud. Je meldt je gratis aan via de website. Stel een wachtwoord in en kies bij Gegevensregio voor Europese Unie. Bevestig via de link in de ontvangen e-mail en klik op de website op Ga naar mijn account. Je kunt dan meteen aan de slag. Linksonder zie je dat standaard al 3 GB is ontgrendeld. Door acties uit te voeren zoals een bestand uploaden, pCloud Drive en de mobiele app installeren en enkele vrienden uitnodigen, kun je dit uitbreiden tot 10 GB.

Vertaling

Het begint wat eentonig te worden, maar ook voor geautomatiseerde vertalingen kom je al snel uit bij diensten van Google Translate of Microsoft Translator. Toch bestaat er een sterk en populair alternatief: het Duitse DeepL. De gratis versie kent wel enkele beperkingen: je kunt maximaal drie documenten per maand van maximaal 5 MB vertalen (niet bewerkbaar), en je teksten kunnen door DeepL worden gebruikt voor trainingsdoeleinden.

Minder bekend, maar volledig gratis, zijn Lingva Translate (meer dan honderd talen) uit Duitsland en het Spaanse Apertium (meer dan veertig talen, ook als app). Beide zijn opensource. Bij Apertium kun je documenten en webpagina's uploaden, maar de beschikbare doeltalen hangen af van je brontaal. Vanuit Nederlands bijvoorbeeld kun je helaas alleen naar Afrikaans vertalen. Lingva biedt een bredere keuze aan taalparen, al moet je de brontekst hier wel zelf invoeren of plakken. Je kunt de tekst ook laten voorlezen, al is de kwaliteit voor Nederlands voorlopig ondermaats. De vertalingen zijn bij beide diensten niet bewerkbaar op de site.

Videosharing

Videosites als Vimeo en vooral Googles YouTube hoeven we niet meer toe te lichten, maar kun je ook enkele Europese alternatieven noemen? Die bestaan wel degelijk, met als bekendste Dailymotion en PeerTube, beide van Franse oorsprong.

Dailymotion heeft dan misschien niet het uitgebreide aanbod van YouTube, maar bereikt wereldwijd toch zo'n 300 miljoen maandelijkse gebruikers. Je kunt er zonder account video's opzoeken via trefwoorden en daarna filteren op onder meer Playlists, Users en Hashtags. Met een account kun je ook video's uploaden en delen via je browser of mobiele apps. Het platform geeft aanbevelingen op basis van je kijkgedrag en is geïntegreerd met sociale media als Facebook en X.

Bij PeerTube draait eveneens alles rond video streaming en delen, maar dan binnen het zogeheten Fediverse (meer daarover verderop in dit artikel). Zoeken naar specifieke video's of kanalen kun je via deze link. Bij een geschikte video klik je op een knop die je naar de bijbehorende server brengt, waar je je eventueel kunt aanmelden om bijvoorbeeld op video's te reageren of zelf te publiceren op je kanaal.

Sociale media

Met sociale mediaplatformen bevinden we ons bijna volledig op Amerikaans grondgebied. Denk aan Facebook, Instagram, X, LinkedIn, Snapchat, Pinterest, Reddit, Threads en WhatsApp. Er bestaan wel – ook Europese – alternatieven, maar overstappen is vaak lastig. Je wilt immers voldoende aanbod, voldoende medegebruikers en het liefst ook een gebruiksvriendelijke omgeving.

Zo is er het Zwitserse Threema (circa 6 euro), een dienst die zich opwerpt als veilig en privacy-bewust alternatief voor WhatsApp, maar helaas is het niet mogelijk berichten tussen beide netwerken uit te wisselen – ook al ijvert de EU met initiatieven als de Digital Markets Act voor meer interoperabiliteit tussen (onder meer) berichtenapps.

Een andere relatief bekende, maar geheel gratis dienst is Mastodon, van Duitse oorsprong. Dit is een microbloggingdienst met tekstposts, reacties, boosts en volgers, die zich profileert als alternatief voor X. Mastodon maakt deel uit van het zogenaamde Fediverse, een samentrekking van 'FEDerated unIVERSE'. Dit is een gedecentraliseerd netwerk van onafhankelijk beheerde servers (zogeheten instances), die via gemeenschappelijke protocollen als ActivityPub wel met elkaar kunnen communiceren.

Andere Fediverse-diensten van Europese origine zijn het al vermelde PeerTube (videoplatform), het IJslandse Pleroma (microblogging), het Franse Funkwhale (audiosharing) en Lemmy (forum- en discussienetwerk, vergelijkbaar met Reddit).

AI-chat

Sinds de lancering van ChatGPT door het Amerikaanse OpenAI eind 2022 is AI, en in het bijzonder AI-chatbots, niet meer weg te denken uit bedrijven en uit ons dagelijks leven. China volgt als stevige tweede speler – denk aan het veelbesproken DeepSeek – maar ook Europa is bezig aan een fikse inhaalbeweging. Een opvallend initiatief komt van OpenEuroLLM, een alliantie van meer dan 20 Europese bedrijven, universiteiten en supercomputingcentra die een opensource-taalmodel (LLM, Large Language Model) ontwikkelen als alternatief voor Amerikaanse en Chinese AI-assistenten. OpenGPT-X dan weer is een Duits project dat grootschalige AI-taalmodellen bouwt, waaronder het opensource-model Teuken-7B, getraind in alle 24 officiële EU-talen.

Wil je zelf met een Europese AI-chatbot experimenteren, kijk dan eens op de site van het Franse bedrijf Mistral dat eigen taalmodellen ontwikkelde. Wil je ook beelden en code genereren, dan moet je je wel registreren. De bot reageert opvallend snel, maar wie meer functies wil – zoals een onbeperkt aantal prompts per dag en een krachtiger LLM – moet upgraden naar Pro (zo'n 18 euro per maand).

VPN

Een Virtual Private Network, kortweg VPN, is ideaal voor wie meer online privacy wil (je ip-adres blijft verborgen), veiliger wil surfen op openbare wifi (je data zijn volledig versleuteld) of geoblokkades wil omzeilen (je kiest een VPN-server in een niet-geblokkeerd land).

Veel populaire opties, zoals Hotspot Shield, zijn Amerikaans. Wie liever Europees gaat, vindt sterke alternatieven als het Zweedse Mullvad en het Zwitserse Proton VPN. Beide houden geen logboeken bij, ze bieden een wereldwijde keuze aan VPN-servers en gebruiken opensource-clientapps. Je vindt er ook functies als een killswitch (je verbinding wordt meteen verbroken als de VPN-server wegvalt) en split-tunneling (je kiest zelf welke apps via de VPN lopen). Proton VPN ondersteunt wel beter streamingdiensten als Netflix en Prime Video. Beide kosten zo'n 5 euro per maand.

Proton VPN biedt tevens een beperkte gratis versie, handig om mee te starten. Surf naar de site van Proton VPN, vul je e-mailadres in, klik op Begin met Proton VPN en stel een sterk wachtwoord in (twee keer). Je kunt meteen de client-app downloaden, bijvoorbeeld voor Windows. Installeer die (extra apps hoef je niet mee te nemen) en meld je aan met je Proton-account. Kies een VPN-server in een beschikbaar land (vijf in de gratis versie), klik op Verbinden en test de VPN-verbinding gerust via bijvoorbeeld www.whatismyip.com. Of nog beter (in het kader van dit artikel) www.watismijnip.nl/.

Blijft de deur van je wasmachine dicht, ook al is het programma afgelopen, en krijg je hem niet open? Dat probleem komt vaak voor en heeft meestal een eenvoudige oorzaak. In dit artikel noemen we vijf redenen waarom de deur niet opengaat en wat je zelf kunt doen om dat snel en veilig op te lossen.

Ook interessant: Slimmer wassen: deze functies maken je wasmachine nét even handiger

Het komt vaker voor dan je denkt: de wasmachine is klaar, maar de deur weigert open te gaan. Lastig, zeker als je schone was nog nat in de trommel ligt. Gelukkig is er meestal geen reden tot paniek. Vaak ligt het aan een simpele oorzaak die je zelf kunt oplossen.

1 - Water in de trommel

De meest voorkomende boosdoener is achtergebleven water. Zolang er water in de machine zit, blijft de deur bewust op slot om lekkage te voorkomen. Zie je nog water in de trommel? Start dan opnieuw het afvoerprogramma. Werkt dat niet, maak dan het filter onderin schoon en laat via het slangetje of de opening het restwater weglopen. Vaak schiet de deur daarna vanzelf los.

2 - Het kinderslot is ingeschakeld

Sommige modellen hebben een kinderslot of extra beveiliging. Staat dit ingeschakeld, dan blijft de deur dicht, ook al is het programma afgerond. Controleer in de handleiding hoe je het slot uitschakelt. Meestal gaat het om een combinatie van knoppen op het display. Pas als dit is gedeactiveerd, kun je de deur openen.

©Engin Akyurt

3 - Elektronische vertraging of reset

Bij veel moderne machines zit er enkele minuten vertraging tussen het einde van het programma en het ontgrendelen van de deur. Even wachten kan dus al genoeg zijn. Blijft de deur toch op slot, haal de stekker er een paar minuten uit en sluit hem opnieuw aan. Zo wordt de elektronica gereset en komt de deur vaak alsnog vrij.

4 - Handmatige noodontgrendeling

Lukt het nog steeds niet, dan is er vaak een handmatige oplossing. De meeste wasmachines hebben een noodontgrendeling, meestal te vinden achter het klepje bij het filter of onderaan de machine. Door hier voorzichtig aan te trekken, kun je de deur veilig openen zonder schade. Raadpleeg de handleiding voor de exacte plek en werkwijze.

5 - Defecte vergrendeling

Als geen van deze stappen helpt, kan de vergrendeling zelf kapot zijn. Dit onderdeel slijt met de tijd en kan uiteindelijk defect raken. Soms helpt het tijdelijk om de machine spanningsvrij te maken, maar blijft de deur gesloten, dan is vervanging van het slot nodig. Dit is werk voor een monteur.

Wanneer moet je hulp inschakelen?

Blijft de deur hardnekkig dicht of merk je andere signalen, zoals vreemde geluiden of een brandlucht, stop dan direct met zelf proberen. Forceren kan schade veroorzaken. In dat geval is het verstandig een monteur te bellen.

Een geblokkeerde deur hoeft in elk lang niet altijd een groot probleem te zijn. Vaak is een eenvoudige reset, het verwijderen van restwater of het uitschakelen van het kinderslot al genoeg. Lukt het niet, dan kan de noodontgrendeling of een monteur uitkomst bieden. Met regelmatig onderhoud en een beetje oplettendheid verklein je de kans dat je opnieuw voor een gesloten deur staat.