Fietsroutes plannen met de Fietsersbond-app

Aan routeplanners is er geen gebrek. Betaald of toch liever gratis, als app op de smartphone of als kastje in de auto, het kan allemaal en allemaal brengen ze je van A naar B. We gebruiken ze massaal en zijn massaal tevreden. Zolang we de auto pakken tenminste. Neem je de fiets dan valt het resultaat van de routeplanners vaak tegen. 

Volg je blind het advies dan fiets je vaak kilometerslang naast en tussen de auto’s en is er ook aan mooie uitzichten onderweg weinig te beleven. En kijk je aangekomen op de bestemming de gefietste route terug dan merk je dat slimme doorsteekjes die tijd of kilometers hadden kunnen besparen of die gewoon veel leuker waren om te fietsen, ongebruikt zijn gelaten. Zelfs Google Maps, dat ook de mogelijkheid biedt een fietsroute uit te zetten, scoort hier juist matig op. 

Verstand van fietsroutes

De reden dat de bekende routeplanners voor fietsers minder geschikt zijn, zit in het gebrek aan kennis van het fijnmazige Nederlandse fietsnetwerk. De gegevens van wegen en voorzieningen die deze routeplanners gebruiken, worden bijna allemaal met camera-auto’s verzameld waardoor alles wat alleen voor een fiets toegankelijk is, ongezien blijft. 

Ook de informatie over die wegen en paden die deze routeplanners in hun database hebben is vaak minder relevant voor fietsers terwijl juist voor fietsers belangrijke informatie ontbreekt.

De fiets stelt nu eenmaal andere eisen en heeft andere wensen. Denk hierbij aan de kwaliteit van het wegdek die bij fietspaden veel wisselender is dan bij autowegen, maar ook de breedte van het pad, of je er hinder hebt van auto’s of dat het juist autoluw is, of het een bebouwde omgeving is of tussen de weilanden. Maar ook of er gestrooid wordt als het glad is, een helling, de aanwezigheid van paaltjes, een sluis die soms een hindernis is voor alle fietsen en soms alleen voor brede of lange fietsen. 

De Fietsersbond beschikt wel over deze gegevens dankzij haar vrijwilligers die dagelijks met de fiets eropuit trekken en in een speciaal daarvoor ontwikkelde Fietsersbond Editor, het kaartmateriaal van de Routeplanner updaten.

De Routeplanner is een product van de Nederlandse Fietsersbond maar eigenlijk vooral van een groot aantal vrijwilligers. Zij trekken er regelmatig met de fiets op uit en doen het veldwerk voor de app. Van ieder wegstuk in Nederland wordt vastgelegd welke wegdeksoort dit is, wat de wegdekkwaliteit is, wat de omgevingskwaliteit is (schoonheid en typering), hoeveel verkeershinder er is enzovoort. 

Dankzij dit soort kenmerken is het mogelijk om bijvoorbeeld een natuurroute, een racefietsroute of een autoluwe route te maken. Ook worden voorzieningen als bankjes, oplaadpunten en openbare toiletten ingevoerd. 

Op het

staan instructiefilmpjes voor de vrijwilligers hoe zij al die gegevens moeten invoeren. Zelfs als je geen vrijwilliger bent, dan nog is het interessant om die filmpjes te bekijken omdat het zo enorm duidelijk maakt hoeveel informatie er uiteindelijk wordt gebruikt om een route te bepalen. 

Fietsersbond Routeplanner: Site en app

De Fietsersbond Routeplanner is er in twee smaken. De online versie op https://routeplanner.fietsersbond.nl bestaat al vele jaren en is in die tijd vaak uitgebreid met nieuwe functies. Deze webversie is ideaal voor gebruik op de computer en om met toetsenbord en muis te bedienen. Naast de webversie is er nu ook een volledig vernieuwde app. Deze laat zich eenvoudig installeren via de appstore van Apple of bij een Android-telefoon, Google Play. 

Download de Fietsersbond Routeplanner voor Android

Download de Fietsersbond Routeplanner voor iOS

Het voor het maken van de app benodigde kapitaal van 80.000 Euro is via crowdfunding bij elkaar gehaald. Daarvan is eerst een gebruikersonderzoek gedaan en daarna de app vanaf de grond af, helemaal opnieuw ontwikkeld. De app en de site zijn nog niet helemaal gelijk aan elkaar, maar met nieuwe releases van de app zal dit verschil steeds kleiner worden. Beide gebruiken dezelfde database en leveren dus dezelfde kwaliteit fietsroutes op.  

Fietsroute plannen van A naar B

Om een eerste fietsroute te maken open je de site of start de app. In de app klik op Plan je fietsroute. Je kunt nu bovenin het scherm de startlocatie en het einddoel activeren en invoeren. Wil je vanaf de huidige locatie starten dan kun je de eerste overslaan, de GPS-locatie van je smartphone wordt dan gebruikt als startpunt. 

Wil je nog een tussenstop opnemen, klik dan onder het vak met het vertrekpunt achter het plusteken en voer een extra adres of plaats in. Dit laatste kun je vaker doen, er kunnen meerdere tussenstops in een route worden opgenomen. Omgekeerd kan ook, je verwijdert een tussenstop door op het X-teken erachter te drukken. 

Zodra begin en startpunt zijn ingegeven berekent de routeplanner de route en laat deze ook zien in de kaart op het scherm. Na elke aanpassing zoals het toevoegen of verwijderen van een tussenstop worden route en kaart razendsnel aangepast. In de webversie van de routeplanner gaat het niet heel anders. Hier staan het vak VAN en NAAR naast elkaar en als je een tussenstop wilt toevoegen gaat dat via + meer opties waarna er een extra vak bijkomt. 

Meer dan één tussenstop gaat via Voeg extra via punten toe. Anders dan in de app wordt in de webbrowser de route niet direct berekend, daarvoor klik je op Plan route.

Rondje fietsen zonder bestemming

Wil je niet ergens naartoe fietsen maar gewoon een leuke fietstocht maken, dan kan dat ook. Hiervoor kies je bovenin de optie Rondje of op de site Fietsrondje. Daarna geef je het vertrekpunt op, en dat kan opnieuw de huidige locatie zijn, maar je kunt ook een ronde maken om ergens anders te fietsen. 

Klik daarna achter het startpunt op 25km om het menu voor de afstand van de fietsroute te openen. Standaard staat deze op 25 kilometer maar je kunt eenvoudig een andere afstand selecteren tot maximaal 150 kilometer. Op de site kun je het vertrekpunt ook op de kaart aanklikken met de muis en is de afstand geen menu maar een schuif die daar bovendien tot maximaal 250 kilometer gaat. 

Bevestig met Done of Plan rondje en de routeplanner zal een route genereren. Opnieuw is het ook nu mogelijk een route via een of meer tussenstops te plannen, dit gaat precies zoals bij het plannen van een route van A naar B zoals in de vorige tip. 

Soorten fietsrouters

De routeplanner werkt met profielen. Het gekozen profiel heeft invloed op de route. Door de natuur, autoluw, de kortste route, recreatief of juist snel, specifiek geschikt voor racefietsen en nog veel meer. Het aantal in de app is beperkt tot acht, via de website zelfs twaalf. De standaard keuze is Makkelijk doorfietsen, wat staat voor een route die zo veel mogelijk over fietspaden gaat maar wel langs doorgaande wegen. Daarbij worden verkeerslichten vermeden als er een goed alternatief is. Ook de routebeschrijving, die later nog aan bod komt, is hierbij eenvoudig te volgen. 

De Racefietsroute gaat zoveel mogelijk over asfalt, schelpenpaadjes en onverharde wegen worden vermeden en wegen met een min of meer recreatief karakter krijgen de voorkeur. Voor een toelichting op de routetypes kun je terecht op de site. Daar krijg je de routetypes te zien via + meer opties en kunt dan door op de letter i achter elk routetype te klikken de omschrijving van het profiel lezen. Zodra je een profiel kiest, wordt de geselecteerde router erop aangepast. 

Veilig fietsen

Een vooral in de winter handig routetype is de Strooiroute. Deze selecteert een optimale fietsroute over wegen en paden die volgens de opgave van de wegbeheerders, gestrooid of geveegd worden bij gladheid. Daarnaast let de Fietsersbond binnen het profiel rekening met het type wegdek en zo min mogelijk bruggen. De laatste zijn immers eerder glad dan de gewone weg. 

In de webversie kun je op de kaart nog op de knop strooiroutes klikken, rechtsboven op de kaart, om alle strooiroutes te zien. Is gladheid niet aan de orde maar wil je wel veilig fietsen, dan is opnieuw online het routetype Fietsbewust een goede keuze. Hierbij is rekening gehouden met fietsers die iets meer moeite met fietsen hebben. Kies je dit routetype dan worden hellingen vermeden en krijgen kruisingen met verkeerslichten de voorkeur boven rotondes evenals duidelijke rechte stukken met asfalt dat krijgen boven sluip-door-kruip-door routes en klinkerwegen. 

Binnenkort komt er nog een profiel bij dat smalle wege ontwijkt en fietspaden met paaltjes om auto’s te weren. Dit type route is vooral bedoeld om fietsers die gebonden zijn aan een driewielfiets te faciliteren. 

Leuke tussenstops ontdekken

Fietsen is leuk maar soms is een terrasje met koffie ook erg handig of een bankje om op te zitten met een zelfgesmeerde boterham. Of een bewaakte fietsenstalling. Of een museum of attractie. Deze en andere Points of Interest (POI) zijn aanwezig in de database van de routeplanner en kunnen op de kaart worden aangegeven.

In de webversie gaat het via Locaties/POIs bovenin beeld, waarna je een groot aantal type POIs kunt selecteren. Via Sluiten worden ze op de kaart gezet. In de app vind je de POIs in Instellingen / Kaart / Nuttige plaatsen. Je kunt een vaste groep selecteren en via Toon op de kaart de weergave ervan in- of uitschakelen. 

Navigeren en exporteren

Uiteindelijk gaat het natuurlijk om het fietsen zelf. En dat kan het makkelijkste met de app. Gebruik je de webversie dan kun je via Print wel de route uitprinten en samen met de kaart gebruiken onderweg. Maar de app is handiger. Is de route gekozen dan volstaat een klik op Start route om de navigatie te starten. Met duidelijke aanwijzingen wordt je de juiste weg opgestuurd. 

Linksboven is er altijd de aanduiding van de afstand tot de volgende verandering in de route en de gesproken aanduidingen helpen je er ook bij. Onderin beeld zie je de voortgang op de totale route. En kom je eens een blokkade of ander obstakel tegen, zodra je van de route afwijkt brengt de app je weer snel terug op het juiste pad.

Wel overtuigd van de Fietserbond Routeplanner maar gebruik je voor het navigeren liever een echte fietscomputer zoals een Garmin Edge, Mio Cyclo of Wahoo Elemnt, dan kun je tenslotte de route via de webversie van de routeplanner exporteren. Klik op GPS en selecteer de aanvullende opties, zoals de naam, het aantal GPS-punten. 

Klik daarna op het gewenste formaat, GPX en KML of beide in een ZIP. Wil je nog de naam aanpassen dan kan dat, klik daarna op en Genereer nieuw GPS bestand om de route opnieuw te genereren maar met de nieuwe naam. 

GPX en KML zijn beide veelgebruikte, voor de fietscomputers is GPX doorgaans het juiste formaat. Kijk daarna in de handleiding van de fietscomputer hoe je een route in GPX of KML-formaat inleest. Soms kan dit direct door de fietscomputer via bluetooth of usb-kabel met de computer te verbinden, soms kan het ook via een webservice of via de smartphone en een app.

Exporteren is nog niet mogelijk met de app-versie van de Fietsersbond Routeplanner, maar dit staat wel hoog bovenaan de lijst met nieuwe functies voor komende releases.