Stap je in het voorjaar vaak op de elektrische fiets en rijd je graag nieuwe routes? Met fietsnavigatie voorkom je dat je onnodig extra kilometers over lelijke (hoofd)wegen maakt. Je kunt bijvoorbeeld een weerbestendige smartphonehouder op het stuur monteren of een fietscomputer met route-instructies aanschaffen. Wie weet heeft jouw boordcomputer al fietsnavigatie in huis. We zetten in deze checklist alle voors en tegens op een rij.

Tip 01: Boordcomputer

Tegenwoordig bevat zo’n beetje iedere recente e-bike een uitgebreide boordcomputer, maar helaas is er bij de meeste modellen geen navigatiefunctie ingebakken. Bosch is een bekende fabrikant van onderdelen voor elektrische fietsen en ontwikkelt twee typen e-bikedisplays waarmee je ook kunt navigeren. Wellicht kun je jouw huidige e-bike met een nieuwe boordcomputer upgraden. Zo koppel je de Bosch Nyon- en Kiox-fietscomputers via bluetooth aan een smartphone en kun je vervolgens routegegevens uitwisselen. Bepaal vooraf welke route(s) je wilt fietsen en kopieer de trajectgegevens naar de boordcomputer. Voer vervolgens op het aanraakscherm de gewenste eindbestemming in en start de fietstocht. Via pieptonen waarschuwt de Bosch Nyon je voor komende afslagen.

Een geïntegreerde navigatiefunctie heeft als voordeel dat je geen smartphone of losse fietscomputer op het stuur hoeft te monteren. Wel zo overzichtelijk, want je doet voor alle fietsfuncties een beroep op slechts één apparaat. Daarnaast zijn de navigatiefunctie en Bosch-fietsmotor goed op elkaar afgestemd. Zo laat de Bosch Nyon op een kaartje zien hoe ver je met de huidige ondersteuningsstand kunt komen. Hierbij houdt de boordcomputer rekening met de geografische eigenschappen van de route. Om te voorkomen dat de accu onderweg leeg raakt, adviseert de Bosch Nyon zo nodig een andere ondersteuningsstand.

Tip 02: Smartphonehouder

De kans is dus groot dat de boordcomputer van jouw e-bike geen geïntegreerde navigatie bevat. Gebruik je een e-bike van bijvoorbeeld Shimano of Bafang, dan is er ook geen upgrade mogelijk. Dan kun je door je smartphone aan het stuur vast te maken tegen geringe kosten alsnog over fietspaden navigeren. Op internet stuit je algauw op allerlei smartphonehouders voor fietsen. De prijzen voor universele smartphonehouders liggen ergens tussen de tien en vijftig euro. Controleer vooraf of jouw mobiele toestel in het opgegeven diameterbereik van de beoogde fietshouder valt. Voor populaire smartphones zijn er ook op maat gemaakte fietshouders verkrijgbaar, zoals iPhones en Samsung Galaxy-toestellen. In dat geval past het mobiele apparaat naadloos in de houder.

Er is een aantal aspecten waarop je kunt letten. Bepaal eerst waar je de fietshouder wilt bevestigen. De meeste houders monteer je via een riempje, tiewraps of klittenband op het stuur, maar er bestaan ook modellen die je boven op de stuurpen kwijt kunt. Het scherm zit dan exact in het midden. Deins je niet terug voor een fietstocht in de regen? Neem dan een waterdicht exemplaar. Om lichtweerspiegelingen tegen te gaan, bestaan er ook fietshouders met een zonnekap.

©PXimport

Tip 03: Houder met accu

Een nadeel van fietsnavigatie via een smartphone is dat de accu in rap tempo leeg raakt. Logisch, want het scherm staat continu aan en er zijn meestal draadloze verbindingen actief. Voor korte ritjes is dat niet zo’n probleem, maar bij urenlange tochten is de beperkte accuduur van een smartphone een heikel punt. Heb je een e-bike met een usb-poort, dan kun de smartphone-accu onderweg bijladen. Uiteraard gaat dat dan wel weer ten koste van de accucapaciteit van de elektrische fiets. Het Bafang-display van nieuwe Amslod-fietsen bevat bijvoorbeeld een usb-aansluiting.

Als alternatief zijn er smartphonehouders met een geïntegreerde powerbank verkrijgbaar. Bovendien bestaan er ook handige fietshouders die je met een eigen powerbank kunt uitrusten. Sluit het mobiele toestel via een usb-kabel op de externe batterij aan en gebruik voortaan een navigatie-app voor lange fietstochten. Sommige smartphonehouders met geïntegreerde powerbank ondersteunen zelfs draadloos opladen via de Qi-standaard. Controleer vooraf de capaciteit van de powerbank. Hoe hoger de mAh-waarde, hoe meer elektrische lading de externe batterij kan vasthouden.

©PXimport

Navigatie-apps

Tip 04: Fietsnavigatiesysteem

Vind je het gebruik van een smartphone op een e-bike maar niets? Misschien is een gespecialiseerd fietsnavigatietoestel dan iets voor jou. Aan de hand van een gps-chip berekent zo’n apparaatje voortdurend je actuele positie en wijst het je vervolgens de juiste weg. Eigenlijk werkt het min of meer hetzelfde als autonavigatie, met het verschil dat het aanwezige kaartmateriaal fietspaden bevat. Een aantal merken is gespecialiseerd in de ontwikkeling van gebruiksvriendelijke navigatiesystemen voor fietsers, zoals Garmin, Mio en Wahoo. Naast een navigatiefunctie hebben deze producten ook allerlei extra’s in huis. Logischerwijs zijn er dan ook de nodige verschillen in prijs en functionaliteit. In de komende tips gaan we dieper op de aandachtspunten voor fietsnavigatietoestellen in.

©PXimport

Tip 05: Scherm

De ene fietsnavigatie is de andere niet. Zo bestaan er kleine fietscomputers van merken als Sigma en Bryton met een gps-chip die louter kompasnavigatie ondersteunen. Hierbij geeft een minuscuul pijltje de richting van de eindbestemming aan. Daar heb je in de praktijk niet zo veel aan. Verwarrend is dat veel webwinkels dergelijke fietscomputers in de categorie fietsnavigatie plaatsen. Voor gedetailleerde route-instructies heb je altijd een systeem met een ruim scherm nodig. Ga uit van een schermformaat van minimaal 1,8 inch tot een maximum van 4 inch. Voor aanraakbediening en het volgen van routes is dat een mooi formaat. Groter is niet handig, want dan belemmert het navigatiesysteem je fietscomfort.

Fietsnavigatiesystemen van gerenommeerde merken als Garmin en Mio beschikken doorgaans over een antireflecterende coating. Vooral op zonnige dagen heb je daardoor minder last van lichtweerkaatsingen. Verder is het fijn wanneer het scherm een hoge helderheid ondersteunt, zodat de route-instructies ook bij daglicht duidelijk zichtbaar zijn. Wens je een goede fietsnavigatie tegen lage kosten? Overweeg dan een apparaat met een zwart-witscherm. Het ziet er misschien wat minder flitsend uit, maar hiermee volg je net zo gemakkelijk de mooiste routes.

©PXimport

Tip 06: Audio

Met een e-bike fiets je op een relatief laag tempo waardoor je tijd genoeg hebt om aan de hand van het scherm de juiste route te volgen. Ben je snel afgeleid of kijk je liever naar je omgeving, dan zijn gesproken afslagaanwijzingen geen overbodige luxe. Zoek dan een bijpassend navigatieapparaat, want lang niet ieder product ondersteunt audio. De meeste fietsnavigatiesystemen van Mio laten in plaats van gesproken instructies bij elke afslag een pieptoon horen. Dat kan ook, want hierdoor kijk je als fietser automatisch naar het scherm.

©PXimport

Tip 07: Accucapaciteit

Een van de belangrijkste eigenschappen van een fietscomputer is de accucapaciteit. Met name bij lange toertochten is het belangrijk dat het navigatiehulpje het de hele weg volhoudt. Ieder nieuw navigatietoestel van Garmin of Mio bevat een efficiënte lithium-ion-accu. Afhankelijk van het gekozen model gaat die op een enkele batterijlading tussen de 10 en 24 uur mee. Houd er rekening mee dat een lithium-ion-accu onderhevig is aan slijtage, waardoor de capaciteit na een aantal jaar afneemt. Om die reden is de aanschaf van een tweedehands navigatieapparaat niet zo interessant.

De fabrikant levert een usb-kabel mee voor het opladen van de accu. De betere toestellen van Garmin bevatten een energiebesparende modus, waardoor de fietsnavigatie onderweg langer meegaat. Denk je extra accucapaciteit nodig te hebben, bijvoorbeeld omdat je op fietsvakantie gaat? De meeste Garmin-navigatieapparaten kun je koppelen aan een zogeheten Garmin Charge Power Pack. Hiermee voeg je tot wel 24 uur extra batterijcapaciteit toe. Houd wel rekening met een stevige adviesprijs van 129,99 euro.

©PXimport

Tip 08: Route instellen

Kijk vooraf goed naar de kaartdekking van het beoogde navigatietoestel. Overigens is dat meestal niet zo’n probleem, want de fietsnavigatiesystemen hebben doorgaans routekaarten van heel Europa aan boord. Controleer eventueel nog wel of je later extra kaartmateriaal aan het systeem kunt toevoegen voor het geval je eens buiten Europa op vakantie gaat. Overigens bestaan er ook fietsnavigatiesystemen met werelddekking.

Navigatiesystemen accepteren verschillende methoden voor het instellen van de route. Kies om die reden een navigatieapparaat met een invoermethode die bij je past. De meest doeltreffende optie is om rechtstreeks op het navigatietoestel een eindbestemming in te voeren. Vervolgens komt het systeem met enkele routesuggesties, waarna je het gewenste traject aantikt. Niet ieder product biedt deze mogelijkheid. Op websites en forums voor fietsliefhebbers wisselen leden onderling gpx-bestanden van mooie routes uit. Die kun je downloaden en vervolgens naar je navigatietoestel kopiëren. Dat gaat meestal via een usb-kabel of wifi. Vaak is het ook mogelijk om aan de hand van een mobiele app of browser eigenhandig een mooie route uit te stippelen, waarbij je deze data vervolgens overhevelt naar het navigatietoestel. Tot slot bestaan er systemen waarop je kunt aangeven via welke knooppunten je wilt fietsen. Kortom, mogelijkheden te over!

©PXimport

Kaartupdates

©PXimport

Tip 09: Extra accessoires

Met name voor navigatiesystemen van Garmin zijn er allerlei nuttige extra’s verkrijgbaar. Zo kwam in tip 7 al de externe accu ter sprake, maar het Amerikaanse merk heeft nog veel meer aanvullende fietsgadgets te bieden. Zo zijn veel navigatiesystemen compatibel met de Varia-productlijn. Voeg bijvoorbeeld een radarachterlicht toe en ontvang een waarschuwing zodra voertuigen je van achteren naderen. Deze waarschuwing ontvang je in de vorm van een geluidssignaal en een melding op het scherm. Verder produceert Garmin een slimme koplamp die je vanaf een Edge-navigatiesysteem bedient. Hierbij past de verlichting zich automatisch aan op het omgevingslicht én de snelheid van je e-bike. Er zijn daarnaast afstandsbedieningen verkrijgbaar, zodat je je handen niet meer van het stuur hoeft te halen voor de bediening van het navigatiesysteem. Je gebruikt dan je duim bij het handvat. En om je navigatiesysteem tegen onder meer weersinvloeden beschermen, zijn er voor de meeste systemen siliconen beschermhoezen verkrijgbaar.

Voor bezitters van een e-bike zijn de sportieve accessoires wellicht minder interessant, maar voor de volledigheid vermelden we ze evengoed. Je kunt namelijk aan geschikte navigatiesystemen allerlei sensoren koppelen, zodat je de sportieve prestaties tot in detail kunt monitoren. Denk onder meer aan hartslagmeters, snelheids- en cadanssensoren.

©PXimport

Kooptips

Garmin Edge 130

Prijs: € 129,99

Met de Garmin Edge 130 monteer je een betaalbaar navigatieapparaat op je stuur zonder dat je hiervoor de hoofdprijs betaalt. Vergeleken met duurdere versies doe je wel een aantal concessies. Zo is het schermformaat van 1,8 inch relatief bescheiden. Verder betreft het een zwart-witscherm en bevatten de routekaarten weinig details. Voor het afleggen van de gewenste route voldoet deze fietsnavigatie prima. Verder monitor je onder meer de afgelegde afstand, snelheid en tijdsduur. Een leuk extraatje is dat je in een grafiek de gereden hoogteverschillen van de route kunt bekijken. Geef via de functie Live Track veiligheidshalve je geografische locatie door aan zelfbepaalde contactpersonen. Voor extra functionaliteit kun je je smartphone aan de Edge 130 koppelen. Dan verschijnen er op het scherm binnenkomende meldingen en weersinformatie. Garmin claimt een batterijduur van maximaal vijftien uur.

©PXimport

Mio Cyclo 210

Prijs: € 159,99

Mio ontwikkelt al jarenlang betaalbare systemen voor fietsnavigatie en deze Cyclo 210 is daarvan een goed voorbeeld. Het kleurendisplay van 3,5 inch springt direct in het oog, zodat je in combinatie met geluidssignalen voortaan geen afslag meer mist. Er is kaartmateriaal van Europa voorgeïnstalleerd, dus je kunt er ook over de grens mee uit de voeten. Gebruik eventueel de Suprise Me-functie en leer nieuwe routes in de omgeving kennen. Het navigatietoestel geeft onderweg aan welke relevante locaties je passeert, zoals toiletten en eetgelegenheden. Volgens de fabrikant gaat de accu ongeveer tien uur mee. De meegeleverde montageset bestaat uit een bevestigingsmodule en twee tiewraps, waardoor je na pakweg tien minuten knutselen al op pad kunt.

©PXimport

Garmin Edge Explore

Prijs : € 199,-

Leg je jaarlijks duizenden kilometers af en zoek je een uitgebreide fietscomputer met navigatiefunctie? De Garmin Edge Explore voldoet aan alle eisen. Het aanraakscherm van 3 inch is ruim, zodat je gemakkelijk het gewenste traject kunt instellen. Volgens de fabrikant houdt de accu het ongeveer twaalf uur vol, zodat dit navigatiehulpmiddel zich ook leent voor de langere toertochten. Voor extra functionaliteit kunnen fietsers hun smartphone aan de Edge Explore koppelen. Zo zie je smartphonemeldingen op het kleurendisplay voorbijkomen en kun je het navigatiesysteem zelfs aan fiets-apps koppelen. Ook aan de veiligheid is gedacht. Als je onverhoopt bij een valpartij bent betrokken, stuurt het navigatiesysteem jouw locatie naar vooraf ingestelde contactpersonen.

©PXimport

Je staat in de parfumerie en ziet drie flacons die er bijna identiek uitzien. De naam is hetzelfde en het merk is hetzelfde, maar het prijsverschil tussen die drie is groot. Dat komt doordat er eigenlijk drie verschillende varianten zijn: parfum, eau de parfum en eau de toilette. Hoewel het verleidelijk is om simpelweg op het prijskaartje af te gaan, is het slim om te weten wat je precies koopt. De verschillen tussen die drie zijn namelijk groter dan je denkt. Hoe dat precies zit, lees je hier.

Om de juiste keuze te maken, moet je eerst begrijpen hoe een geur eigenlijk in elkaar zit. In de basis bestaat elk luchtje uit een mengsel van alcohol, water en geurstoffen (ook wel parfumolie genoemd). De alcohol fungeert als de drager: zodra je sprayt, verdampt de alcohol en blijven de geurstoffen achter op je huid. Het grote onderscheid tussen de verschillende varianten zit hem puur in de concentratie van die parfumolie. De vuistregel is simpel: hoe hoger het percentage geurstoffen, hoe intenser de geur is en hoe langer je er plezier van hebt.

Parfum (extrait de parfum)

Als we het in de volksmond hebben over 'parfum', bedoelen we vaak gewoon een lekker luchtje. Maar in de officiële termen is parfum (of extrait de parfum) de meest pure en kostbare variant die je kunt kopen. Met een concentratie aan geurstoffen die meestal tussen de 20 en 40 procent ligt, is dit de absolute topklasse.

Omdat de concentratie zo hoog is, bevat deze variant relatief weinig alcohol. Dit maakt puur parfum vaak een uitstekende keuze voor mensen met een gevoelige huid, omdat alcohol de huid kan uitdrogen. De geur is vol, diep en blijft met gemak de hele dag - en vaak zelfs de volgende ochtend nog - hangen. Je hebt er extreem weinig van nodig; vaak wordt parfum daarom niet in een sprayfles verkocht, maar in een klein flesje waarmee je een paar druppels op de huid dept.

Eau de parfum (EDP)

Kijk je in het badkamerkastje van de gemiddelde Nederlander, dan is de kans groot dat je daar een eau de parfum aantreft. Met een geurconcentratie van 15 tot 20 procent biedt deze variant de gulden middenweg. Het is minder zwaar en olieachtig dan puur parfum, maar krachtig genoeg om een hele werkdag of een avond uit mee te gaan. Meestal blijft een eau de parfum zo'n zes tot acht uur goed waarneembaar.

Eau de parfum richt zich vaak op de zogenoemde 'hartnoten' van een geur. Dit zijn de geuren die tevoorschijn komen nadat de eerste alcohol is verdampt. Hierdoor is de geur vaak wat dieper en warmer, wat hem geschikt maakt voor zowel dagelijks gebruik als speciale gelegenheden.

Eau de toilette (EDT)

De term 'eau de toilette' klinkt chique, maar betekent letterlijk 'toiletwater'. Dit stamt uit de tijd dat men deze geur gebruikte om zich in de ochtend mee op te frissen ('toilet maken'). Deze variant is met een percentage van 5 tot 15 procent geurstoffen een stuk lichter en vluchtiger dan (eau de) parfum.

Waar een eau de parfum de diepte in gaat, focust een eau de toilette zich meestal op de toptonen. Dit zijn vaak frisse citrus- of fruitgeuren die je direct ruikt bij het sprayen, maar die ook sneller vervliegen. Een eau de toilette blijft gemiddeld drie tot vijf uur hangen. Het is dan ook een goede keuze voor mensen die niet van zware, bedwelmende geuren houden, of voor gebruik op kantoor waar je je collega's niet wilt overweldigen. Houd er wel rekening mee dat je deze geur halverwege de dag waarschijnlijk even opnieuw moet aanbrengen.

Prijs versus kwaliteit: wat is nu echt goedkoper?

Het lijkt een simpele rekensom: een grote fles eau de toilette is aan de kassa vaak goedkoper dan een klein flesje eau de parfum. Toch kan die goedkopere fles op de lange termijn duurkoop zijn. Omdat eau de toilette sneller vervliegt, heb je de neiging om royaal te sprayen en dit gedurende de dag te herhalen. Hierdoor gaat de fles veel sneller leeg.

Bij een eau de parfum of puur parfum is de aanschafprijs hoger, maar heb je aan één keer een beetje aanbrengen in de ochtend vaak genoeg voor de hele dag. Je doet dus aanzienlijk langer met de flacon.

Wanneer draag je wat?

Als je twijfelt over welke variant je moet kopen, laat dit dan afhangen van het seizoen en de gelegenheid. Warmte versterkt namelijk geur. In de zomer, wanneer je huid warm is, kan een zwaar parfum al snel te overheersend en plakkerig aanvoelen. Een lichte, frisse eau de toilette is dan perfect. In de winter is het juist andersom: kou zorgt ervoor dat geuren minder goed vrijkomen en snel wegvallen. In die maanden, en zeker 's avonds tijdens een diner of feestje, komt een rijkere eau de parfum of parfum veel beter tot zijn recht.

Haal alles uit je geur

Heb je eenmaal je keuze gemaakt, dan wil je natuurlijk dat je zo lang mogelijk lekker ruikt. Een veelgemaakte fout is het wrijven van de polsen na het sprayen. Doe dit niet; door de wrijving creëer je warmte die de geurmoleculen kapotmaakt, waardoor vooral de frisse toptonen direct verdwijnen en de geur vlakker wordt.

Daarnaast hecht parfum slecht op een droge huid. Wil je dat je geur echt lang blijft hangen? Smeer je huid dan eerst in met een geurloze bodylotion of een crème uit dezelfde geurlijn voordat je gaat sprayen. De vetten in de crème houden de geurstoffen vast, zodat jij - of je nu kiest voor eau de toilette of parfum - de hele dag heerlijk ruikt.

Traditionele oordopjes sluiten luisteraars af van hun omgeving, maar JBL gooit het met zijn nieuwe Sense Pro over een andere boeg. Het minispeakertje van dit zogenoemde open ear-model bevindt zich namelijk pal voor jouw gehoorgang. Met name in het verkeer is dat wel zo veilig, want tijdens het luisteren hoor je óók omgevingsgeluid. We nemen de proef op de som.

De JBL Sense Pro is een interessant product voor mensen die reguliere oordopjes niet zo prettig vinden zitten. Je hoeft deze apparaatjes namelijk niet in je oor te proppen. Met behulp van flexibele siliconen oorhaken blijven ze goed op hun plek zitten. Dankzij het zachte materiaal ervaar je tijdens lange luistersessies niet zo gauw irritaties. De Sense Pro zit erg comfortabel in de ronding van je oor. Bedenk wel dat je deze in-ears bij bepaalde activiteiten enigszins voelt wiebelen, bijvoorbeeld wanneer je wild met je hoofd draait of tijdens het sporten. Logisch, want de behuizing zit tenslotte niet klem in jouw gehoorgang. Het is een kwestie van wennen.

©Maikel Dijkhuizen

Accu en bediening

Zodra deze bluetooth-oordopjes na enige oefening eenmaal goed op hun plek zitten, kan het luisteren beginnen. Met een luistertijd van ongeveer acht uur op een enkele batterijlading houdt de Sense Pro het lang vol. De inbegrepen oplaadcase bevat een accu met een capaciteit van nog eens dertig uur. Na slechts tien minuten opladen kunnen de oortjes er weer vier uur tegenaan. Kortom, je hebt onderweg of op afgelegen plekken niet zo snel te maken met lege accu's.

De IP54-gecertificeerde behuizing is spatwaterdicht. Laat ze in de regen dus lekker zitten. Het linker- en rechteroordopje bevatten een klein aanraakpaneeltje. Tik eenmaal aan de linkerkant om het volume harder te zetten en tik tweemaal voor een zachter geluid. Je raakt het rechteroordopje aan om muziek te pauzeren en liedjes te skippen. Via het bedieningspaneel beantwoord je ook nog inkomende oproepen. Voor handsfree gesprekken zijn er maar liefst vier microfoons ingebouwd. Al met al werkt de bediening prima, zodat je jouw smartphone in je zak of tas kunt laten zitten.

©Maikel Dijkhuizen

Gedetailleerd geluid

Op audiovlak heeft JBL zijn zaakjes goed voor elkaar. De Sense Pro levert een kraakhelder geluid met een hoge detaillering. Zelfs bij het luisteren van bombastische muziekstukken zijn alle instrumenten duidelijk te horen. Met de standaard geluidsinstellingen blijft het basniveau voor muziekgenres als hiphop en dance wel iets achter. Geen probleem, want in de JBL Headphones-app pas je het geluid naar eigen smaak aan. Activeer bijvoorbeeld de equalizerinstelling 'Bass' of zelfs 'Extreme Bass'.

Als je graag naar films en series kijkt, komt de ondersteuning voor ruimtelijk geluid goed van pas. Zet in dat geval de optie 'Spatial Sound' aan en ervaar meer audio-effecten. Een nadeel is dat personen in jouw omgeving het geluid afkomstig van de Sense Pro wellicht kunnen horen. Dat komt door de open constructie van de oordopjes. Overigens geldt dit met name wanneer je het volume hoog hebt staan.

©Maikel Dijkhuizen

JBL Sense Pro kopen?

Zoek je in-ears met een goed geluid die jouw oren niet volledig afsluiten van de omgeving? Als je de hoge adviesprijs van 179,99 euro voor lief neemt, bevelen we de JBL Sense Pro van harte aan. Deze oordopjes zitten comfortabel en laten zich eenvoudig bedienen. Bovendien bieden ze ook nog eens een hoge audiokwaliteit en lange accuduur. De Sense Pro is in vijf kleurstellingen te koop.