Je ziet steeds vaker dat jonge stellen hun compacte auto inruilen voor een ruime gezinswagen, zelfs nog voordat de eerste baby geboren is. De vraag naar extra ruimte lijkt grenzeloos. Onlangs bespraken we een reeks elektrische zevenzitters, voornamelijk SUV's. Hoewel indrukwekkend, zijn er alternatieven die nóg meer binnenruimte bieden. In dit artikel duiken we dieper in deze volledig elektrische opties die ruimte en functionaliteit naar een hoger niveau tillen.

Vrijwel elk groot autoconcern heeft ze in het assortiment: de veelzijdige MPV's (multi-purpose vehicles). In essentie zijn dat bedrijfswagens die zijn omgetoverd tot comfortabele personenauto's, voorzien van extra zitplaatsen en ramen in plaats van een afgesloten laadruimte. Het aanbod is divers en groeiend. Denk aan de Volkswagen ID.Buzz, de Mercedes eVito Tourer, maar ook aan de Renault Trafic met een dubbele cabine. Deze eTech Electric biedt bijvoorbeeld plaats aan maximaal zes inzittenden.

©Sebastien Mauroy

Stellantis: een dominante speler

Een belangrijke speler in dit segment is het Stellantis-concern. Samen met Toyota, waarmee ze sinds 2016 partneren op het gebied van bedrijfswagens (LCV), beheersen ze zo'n 30 procent van de Europese markt. Dat komt vooral doordat ze in de basis dezelfde bedrijfswagens onder verschillende merknamen op de markt brengen. Denk aan de Peugeot Expert, de Citroën Jumpy, maar ook de Fiat Scudo en Toyota ProACE Worker. Stuk voor stuk hetzelfde product, zij het met een ander neusje, logo en voorwaarden.

©arnaupuigphoto

Van bedrijfswagen naar gezinsauto

Tot voor kort waren deze voertuigen minder aantrekkelijk voor particulieren. Hoewel ze qua ruimte en gebruiksgemak uitblonken, maakte vooral de aanwezigheid van een nagelende dieselmotor ze minder geschikt. Niemand zit immers te wachten op een ruim 1600 kg zware dieselbus met een motorrijtuigenbelasting van 550 tot 600 euro per kwartaal. Ook de aanschafprijs ging al snel richting de 70.000 euro. De oplossing? Grondige elektrificatie!

Ruimte als unique selling point

Als we naar het huidige aanbod van volledig elektrische zeven-, acht- of negenzitters kijken, zien we naast de eerdergenoemde modellen van Mercedes, Volkswagen en Renault ook de Stellantis-familie: de Peugeot e-Traveller, de Citroën SpaceTourer, de Fiat e-Scudo, de Toyota ProACE Verso en de Opel Zafira Life. Deze vijf varianten van dezelfde volledig elektrische personenbus bieden standaard acht zitplaatsen, optioneel negen, met nog steeds 550 liter bagageruimte. In de langste uitvoering (L3) loopt dat zelfs op tot bijna 1000 liter – en dat met alle zitplaatsen in gebruik. Een uniek aanbod in vergelijking met traditionele zevenzitters zoals de Kia EV9, die 'slechts' 333 liter biedt.

©arnaupuigphoto

Praktisch en comfortabel

Met een lengte van ongeveer 6 meter zijn deze MPV's fors, maar de breedte van 1,89 meter en hoogte van 1,90 meter vallen relatief mee. Hierdoor blijven de meeste parkeergarages in Nederland toegankelijk. Naast een hogere instap en zitpositie achter het stuur bieden deze MPV's praktische features zoals een grote achterklep en twee handige schuifdeuren. Ze kunnen bovendien tot 1000 kg trekken, wat voor de meeste gezinnen meer dan genoeg is.

Luxe en technologie

Op het vlak van comfort komen deze elektrische MPV's ook niets te kort. Doorgaans is het aanbod op het gebied van infotainment gelijkwaardig aan dat van luxe personenauto's. Denk aan uitgebreide smartphone-integratie, Apple CarPlay, Android Auto, maar ook aan live-navigatie, een 4G-verbinding en app-toegang op afstand. Adaptieve cruisecontrol is leverbaar, evenals wifi aan boord, klimaatregeling, een panoramadak en zelfs leren bekleding met stoel- en stuurwielverwarming.

©arnaupuigphoto

Batterij en prestaties

Wat betreft de aandrijving zien we bij de Mercedes eVito Tourer een forse 90kWh-batterij en zo'n 320 kilometer bereik. De Renault Trafic komt ongeveer 290 kilometer ver dankzij een accu van 52 kWh. Bij de Stellantis-vijfling kun je kiezen uit een 50- of 75kWh-accu met respectievelijk 230 of 350 km bereik. Ze zijn allemaal snel bij te laden en een 11kW-boordlader is standaard. Net als bij personenauto's zien we ook hier standaard een automaat en voldoende vermogen: 204 pk in het geval van de Mercedes en de Volkswagen ID.Buzz, en 136 pk voor de vijfling van Stellantis.

Compactere alternatieven

Is 6 meter aan MPV toch iets te veel van het goede? Kijk dan eens naar een maatje minder. Zo levert Nissan bijvoorbeeld de zevenzits Townstar Evalia. Deze auto is gebaseerd op de Renault Kangoo en dat betekent veel goeds. We zien hier een platform en gedeelde techniek met bijvoorbeeld de Renault Austral, maar ook de Nissan Qashqai. Dat zorgt onder andere voor stabiele en verfijnde rijeigenschappen. Met zo'n 265 kilometer rijbereik, een 11- of 22kW-boordlader en een snellaadvermogen van 80 kW is hij prima dagelijks inzetbaar. Liever de Renault-variant? Dan biedt Renault je alleen een versie met dubbele cabine en maximaal vijf zitplaatsen.

Berlingo, Partner, Doblo, Combo of ProACE City

Ook hier is het Stellantis-concern onvermijdbaar. De basis wordt hier gevormd door een absolute legende in dit segment: de Citroën ë-Berlingo. Het concern levert deze ook als Peugeot e-Rifter, Fiat Doblo, Opel Combo of Toyota ProACE City Verso. Ook hier zien we twee lengtes en die keuze hangt samen met vijf of zeven zitplaatsen. We zien een modern EMP2-platform (dat ook onder de grotere modellen schuilt) en voor maximaal comfort onafhankelijke wielophanging rondom. Voor de aandrijving zorgt een 50 kWh batterij, die met 11 kW of 100 kW is bij te laden, en een 136 pk sterke elektromotor. Dit alles is goed voor 320 km bereik. Twee schuifdeuren, een grote achterklep met naar wens zelfs een separaat te openen achterruit doen de rest. Verwacht ook hier de laatste generatie infotainment, een digitaal instrumentarium en smartphone-connectiviteit.

Conclusie

Elektrische MPV's combineren ongeëvenaarde ruimte met modern comfort en milieuvriendelijkheid. Of je nu geregeld een hoop spullen vervoert of dagelijks als voetbalvader of -moeder rond de kerk rijdt, de combinatie van een lage vloer en een hoog dak is met naar wens minimaal vijf of maximaal negen zitplaatsen onverslaanbaar. Welke je moet kiezen? Dat heeft met smaak, merken- of dealertrouw of misschien wel garantievoorwaarden te maken. Want hoewel het Stellantis-concern de Toyota-versies mag bouwen, levert het Japanse merk de ProACE Verso modellen in Nederland met 10 jaar garantie - zo'n twee jaar meer dan de rest. 

Denk je net goed bezig te zijn met een A+++-wasdroger, blijkt die vanaf juli 2025 opeens een magere C te scoren. Wat is hier aan de hand? Geen paniek: je apparaat is niet plotseling minder efficiënt geworden, het energielabel wordt een stuk strenger. In dit artikel lees je waarom de regels zijn veranderd, wat het nieuwe label precies meet en hoe je wél de juiste conclusies trekt bij je volgende aankoop.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Bemmel & Kroon

Vanaf 1 juli 2025 – morgen dus! – verandert het energielabel van wasdrogers in heel Europa. De bekende klassen als A+, A++ en A+++ verdwijnen en maken plaats voor een overzichtelijker schaal van A tot en met G. Hierdoor krijgen veel huidige A+++-drogers voortaan een label C. Niet omdat ze slechter presteren, maar omdat de normering strenger en toekomstbestendiger wordt.

Waarom een nieuw energielabel nodig was

Het oude systeem was zijn doel voorbijgeschoten. Doordat fabrikanten steeds energiezuinigere apparaten ontwikkelden, werden er voortdurend plussen aan de A-klasse toegevoegd. Daardoor ontstond een wildgroei aan energielabels die de consument eerder in verwarring bracht dan hielp. Met het nieuwe label keert de rust terug: één heldere schaal die opnieuw ruimte laat aan de top. De zuinigste klasse A blijft voorlopig zelfs leeg, zodat alleen uitzonderlijk efficiënte apparaten die plek mogen innemen.

©Bemmel & Kroon

Wat je ziet op het nieuwe label

Het nieuwe energielabel bevat veel meer informatie dan alleen een letter. Naast de energieklasse geeft het label nu ook inzicht in het verbruik per honderd droogbeurten, gemeten volgens een gestandaardiseerd Eco-programma. Ook de programmaduur, het maximale vulgewicht van de trommel, het geluidsniveau in decibel en de condensatie-efficiëntie staan erop vermeld. Via een QR-code kun je bovendien extra technische details opzoeken in de Europese EPREL-database. Deze toevoegingen zorgen ervoor dat je als consument beter kunt inschatten welk apparaat past bij jouw huishouden en gebruik. Meer informatie vind je op deze pagina.

©Bemmel & Kroon

1. QR-code met link naar de EU database
2. Energie-efficiëntieklasse
3. Energieverbruik in kWh/100 droogcycli*
4. Condensatie-efficiëntieklasse en -percentage

5. Geluidklasse en geluidemissie in dB(A)**
6. Maximale laadcapaciteit (nominale capaciteit in kg)**
7. Duur in uren en minuten**

* Waarden gelden voor een gewogen gemiddelde van halve en volle ladingen met een verhouding van 0,62 (24x volle lading, 76x halve lading).
** Droogcyclus van katoen eco-programma bij volle lading.

Het lastige van vergelijken

Oude en nieuwe energielabels kun je niet zomaar naast elkaar leggen. Een A+++-droger uit 2024 kan volgens de nieuwe testmethodes een label C krijgen, terwijl het apparaat in de praktijk nog steeds even zuinig is. Dat verschil komt puur door de aangescherpte meetnormen, en niet door een verandering in prestaties. Laat je dus niet misleiden door een ogenschijnlijke 'verslechtering' van het label, maar kijk naar de echte verbruiksgegevens en technische kenmerken van jouw wasdroger.

Wat dit voor jouw keuze betekent

Bij het kopen van een nieuwe droger is het dus belangrijk om verder te kijken dan alleen de letter op het label. De vermelding van het energieverbruik per honderd droogcycli geeft je een veel concreter beeld van de stroomkosten op jaarbasis. Ook het geluidsniveau, de capaciteit van de trommel en de duur van het droogprogramma bepalen in sterke mate hoe comfortabel en efficiënt het apparaat in de praktijk is. Dankzij de QR-code kun je bovendien snel en eenvoudig controleren of de technische gegevens aansluiten bij je verwachtingen.

©Viktoria

Slim kiezen met het nieuwe label

De vernieuwde energielabels maken het makkelijker om een slimme, bewuste keuze te maken. Niet alleen zie je in één oogopslag hoe energiezuinig een apparaat is volgens de nieuwste normen, je hebt ook toegang tot de details die er écht toe doen. Zo kun je jouw keuze afstemmen op wat je belangrijk vindt: lage kosten, weinig geluid, korte droogtijd of een groot vulgewicht. Door te letten op de werkelijke prestaties in plaats van alleen op een letter, maak je een duurzame keuze die ook op de lange termijn rendeert.

Wil je hulp bij het kiezen van een energiezuinige droger of persoonlijk advies over welk type het best bij jouw huishouden past? Laat je dan informeren door een specialist, zodat je met vertrouwen de juiste keuze maakt voor nu én de toekomst.

Een nieuwe oven, koelkast of vaatwasser kiezen begint niet bij het design of de functies – het begint met een meetlint. Want hoe mooi of geavanceerd een apparaat ook is, als het nét niet past, zit je met een kostbare misser. Een paar millimeter speling kan het verschil maken tussen een perfect passende keuken en een frustrerende inbouwervaring. Met deze meetinstructies weet je zeker dat je straks niet voor verrassingen komt te staan.

Goed meten is het halve werk

Voordat je aan de slag gaat met meten, is het slim om een paar basisregels aan te houden. Gebruik altijd een betrouwbare rolmaat en eventueel een digitale schuifmaat voor extra precisie. Meet de binnenafmetingen van de nis (dus niet de buitenkant van je keukenkast) en noteer breedte, hoogte én diepte.

Houd daarnaast rekening met de ventilatieruimte: meestal is 2 tot 5 cm aan de achterkant en zijkanten nodig. En check of er ruimte is voor stopcontacten, wateraansluitingen en kabeldoorvoeren – die bepalen vaak óók of het apparaat goed kan worden geplaatst.

©Andrey Sinenkiy

Waar moet je op letten per apparaat?

Elk soort inbouwapparaat heeft zijn eigen eisen en aandachtspunten. Hieronder lees je per type waar je bij het opmeten en installeren specifiek op moet letten. Zo kom je niet voor verrassingen te staan.

Inbouwkoelkast of -vriezer

De hoogte van de nis is hier allesbepalend. Veelvoorkomende maten voor inbouwkoelkasten en -vriezers zijn 88, 140 en 178 cm, maar afwijkingen komen vaak voor. Let op het deursysteem: een sleepdeurmechanisme vraagt meestal om iets meer ruimte in de breedte. Diepte is vaak 55 cm, maar modellen met een ventilator achterop kunnen richting de 60 cm gaan.

Inbouwoven of -magnetron

Standaard? Niet helemaal. De nisbreedte is meestal 56 cm, terwijl het frontpaneel iets breder is (ca. 59,5 cm) voor een nette aansluiting. Hoogtes verschillen: compacte ovens zijn 45 cm hoog, standaardmodellen 60 cm. Magnetrons vragen soms extra ruimte aan de bovenkant voor uitstekende bedieningspanelen.

Inbouwvaatwasser

Hier draait het vooral om hoogte. Die varieert tussen 81,5 en 87 cm, met verstelbare poten voor wat speling. Meet ook de plinthoogte (van vloer tot onderkant kast), en vergeet de watertoevoer niet – reken op zo’n 5 cm extra ruimte in de diepte voor de slang.

Inbouw-espressomachine

Kleiner apparaat, maar niettemin precisiewerk. De breedte is vaak rond de 56 cm, maar de diepte varieert sterk. Let vooral op het waterreservoir (dat tot 55 cm diep kan zijn) en op kleppen of deurtjes die naar voren openen: die hebben extra werkruimte nodig.

©Cristina Villar Martin | Ladanifer

Veelgemaakte fouten die je makkelijk voorkomt

Zelfs met zorgvuldige metingen kan het misgaan, vaak doordat kleine details worden vergeten. Denk aan ventilatieruimte, uitstekende stekkers of leidingen die net in de weg zitten. Een handige tip: plak een strook tape op de vloer op de plek waar de achterkant van het apparaat komt, en markeer waar stekkers en leidingen zitten. Zo zie je snel of er iets in de weg zit.

Ook niet onbelangrijk: controleer of de nis waterpas is! Zeker bij koelkasten met uitschuiflades kan een scheve ondergrond voor problemen zorgen. Pas waar nodig je kast of ondervloer aan voordat je installeert.

Bij renovaties gelden vaak afwijkende maten. Oudere keukens hebben soms dikkere wanden of ongebruikelijke dieptes. Meet dus altijd de huidige situatie én de specificaties van je nieuwe apparaat. Twijfel je? Schakel een keukenexpert in, zeker bij combinaties zoals een oven met magnetron, waarbij elk detail telt.

En tot slot: de allerbelangrijkste stap

Het klinkt als een open deur, maar het voorkomt de meeste problemen: meet altijd twee keer! Schrijf je maten op en leg ze naast de officiële productspecificaties. Let daarbij op details als verstelbare voetjes, uitsparingen voor de deur of een uitschuifbaar bedieningspaneel. Zo weet je zeker dat jouw nieuwe inbouwapparaat niet alleen technisch past, maar ook mooi aansluit bij de rest van je keuken. Want uiteindelijk draait het om één ding: alles moet kloppen – tot op de millimeter.