Snelladen is een mooie oplossing als je niet uren langs de weg wilt staan terwijl je accu aan het laden is. Maar is snelladen wel goed voor je accu? Je leest het hier!

Ook interessant: Zo houd je je elektrische auto in topconditie

Verschil tussen snelladen en normaal laden

Om iets zinnigs over dit onderwerp te zeggen, is het belangrijk om eerst het onderscheid tussen standaard laden en snelladen vast te stellen. Wat zijn de verschillen en hoe beïnvloeden die de staat van de accu? Een standaard laadpaal maakt, net als je huis, gebruik van wisselstroom. Daarom wordt het ook wel AC-laden (alternating current) genoemd. Het laadvermogen van zo'n paal begint bij 3,7 kW en loopt op tot maximaal 22 kW.

Maar een batterij werkt op gelijkstroom. De wisselstroom wordt dus in de auto omgezet zodat het opgeslagen kan worden. Een snellader maakt al gebruik van gelijkstroom. Vandaar dat er ook wel de term DC-laden (direct current) voor wordt gebruikt. Omzetting is niet nodig, waardoor het laden efficiënter is, met als resultaat veel hogere wattages. Een snellader levert minstens 50 kW en er zijn al laadpalen beschikbaar met een vermogen van meer dan 400 kW.

©Chayatorn L.

Laadpalen voor thuis en onderweg

Waarvoor zijn snelladers handig? Je elektrische auto laad je thuis meestal 's nachts op. Dan maakt het niet zoveel uit dat het een paar uurtjes duurt. Maar onderweg is het wel erg handig wanneer je binnen korte tijd weer een paar honderd kilometer kunt afleggen. Kortom, het aanschaffen van je eigen snellaadpaal is overbodig. Bovendien is het niet mogelijk om ze aan te sluiten op een standaard meterkast.

Verliest de accu vermogen?

Het is belangrijk om een onderscheid te maken tussen capaciteit en vermogen. Verwarrend genoeg worden die termen regelmatig door elkaar gebruikt. Vermogen drukt uit hoeveel energie er per tijdseenheid geleverd wordt, uitgedrukt in kW. De totale hoeveelheid energie die in een batterij opgeslagen kan worden noemen we capaciteit en drukken we uit in kWh (kilowattuur).

Het vermogen bepaalt dus de kracht van de motor. Neemt die af als de batterij ouder wordt? Niet echt, want accu's in EV's kunnen standaard veel meer vermogen leveren dan de motorcomponenten gebruiken. Na verloop van tijd lopen het vermogen en de capaciteit van de batterij weliswaar iets terug. Als bestuurder merk je daar qua accelaratie niks van, zelfs niet na meerdere jaren, omdat de motor nog altijd meer dan voldoende vermogen geleverd krijgt om maximaal te presteren. Als je er heel erg op let, zul je misschien wel merken dat je steeds wat minder ver op een acculading kunt rijden, maar in de dagelijkse praktijk valt de achteruitgang amper op.

💡 Tip: laad de accu bij snelladers tussen de 20 en 80 procent op. Dan laad je namelijk echt snel!

©phaisarnwong2517

Factoren die leiden tot capaciteitsverlies

In de praktijk hoeven we dus niet te letten op de afname van vermogen. Dat maakt het iets makkelijker om het capaciteitsverlies onder de loep te nemen. Maar er zijn wel factoren die rechtstreekse metingen bemoeilijken. Want er zijn factoren buiten het snelladen die de capaciteit van een batterij verminderen.

Standaard afname van capaciteit

Voor we gaan kijken naar het effect van snelladen op een accu, moeten we weten hoe snel de accu van een auto normaal gesproken achteruitgaat. Het Canadese Geotab deed een grootschalig onderzoek. 6000 batterijen van populaire elektrische auto's van verschillende merken werden onderzocht. De conclusie was dat een batterij gemiddeld 2,3 procent capaciteit per jaar verliest. Die afname verloopt overigens niet lineair. Meestal is er in het begin kortstondig een sterke daling. Daarna verloopt het verlies over een aantal jaar langzamer; vervolgens verliest de batterij sneller capaciteit.

 Het onderzoek concludeert dat 2,3 procent capaciteitsverlies per jaar betekent dat een batterij de levensduur van een auto overtreft. Overigens is dit wel een gemiddelde. Modernere auto's met modernere accu's kunnen de temperatuur van de accu beter beheersen waardoor de degradatie van de accu nog lager wordt.

©Nattawit Khomsanit

Capaciteitsverlies door snelladen

Verschillende onderzoeken tonen aan dat snelladen een minimaal effect heeft op de capaciteit van de batterij. Geotab concludeerde bijvoorbeeld dat accu's die maandelijks minimaal drie keer bij een snellader worden opgeladen per jaar 0,1 procent meer capaciteit verliezen dan batterijen die nooit worden opgeladen met een snellader. Idaho National Laboratory testte vier Nissan Leaf-EV's en reed daar 85.000 kilometer mee. Twee auto's werden alleen opgeladen via snelladers, en de andere twee via standaard laders. Het bleek dat de accu's die opgeladen werden door snelladers 27 procent capaciteit hadden verloren, 4 procent meer dan de andere twee batterijen. Dit is wel een worst-case scenario omdat de Nissan Leaf geen warmtepomp heeft om de temperatuur van de accu te optimaliseren.

Bovenstaande zijn voorbeelden van een hele serie onderzoeken die min of meer dezelfde conclusie hebben: als je erg vaak snelladers gebruikt, verliest de accu een klein beetje capaciteit. Maar dat blijkt vooral te maken te hebben met de temperatuurregulatie.

Koeling van de batterij

Hoe komt het dat de batterij door snelladen capaciteit verliest? Hitte is een van de oorzaken. Meer vermogen betekent namelijk een hogere temperatuur. Dat is slecht voor een batterij. Een koude batterij laadt vooral minder snel op, wat dus een averechts effect heeft op snelladen. Nieuwere modellen hebben daarom een systeem dat de batterij alvast opwarmt wanneer je aangeeft dat je over een korte tijd gaat snelladen.

Hitte is dus een veel groter probleem en slecht voor de accu. Door het grote vermogen van snelladers lopen de temperaturen snel hoog op. Vanaf een graad op 40 is er kans op schade aan de batterij. Daarom heeft het nut om te kiezen voor een auto met actieve koeling voor de batterij (warmtepomp). Zo'n waterpomp verwarmt of koelt de accu door in leidingen langs de batterijcellen vloeistof te laten lopen.

Hoe vaak gebruik je een snellader?

Voor het meeste woon-werkverkeer heb je geen snellader nodig. De range van je auto is meer dan groot genoeg om heen en weer te rijden. Snelladen is alleen interessant voor lange reizen, zoals vakantiegangers en koeriersdiensten die maken. Of als je thuis niet kunt laden omdat er geen laadpalen in de buurt vrij zijn en je toch voldoende lading voor de volgende rit wilt hebben. In de praktijk gebruiken de meeste autobezitters een paar keer per jaar een snellader. Zoals de bovenstaande onderzoeken aantonen, heeft dat amper effect op de capaciteit van de accu.

Op papier (!) voegt de Amazon Kindle Paperwhite niet ontzettend veel toe. Maar de aanpassingen kunnen wel waardevol zijn voor iedereen die al jaren een (verouderde) Kindle-versie heeft. Wat brengt de 2024-variant?

We vallen meteen met de deur in huis. Mocht je de 2021-versie van de Amazon Kindle Paperwhite gekocht hebben, dan zal de stap naar de 2024-variant te klein zijn om opnieuw 180 euro uit te geven aan een (eerlijk is eerlijk: voortreffelijke) e-reader. Maar als jouw Kindle uit 2018 of eerder komt, dan is het wél tijd om de overstap te maken. De Amazon Kindle van de twaalfde generatie heeft namelijk twee belangrijke en waardevolle aanpassingen.

Ten eerste is het systeem nu tot 25 procent sneller. Amazon geeft weinig informatie vrij over de processor en andere specificaties; maar als je een oude en nieuwe Kindle naast elkaar houdt, merk je dat verschil. Het menu reageert vlotter op je aanrakingen, waardoor je minder lang hoeft te wachten. Dit is met name merkbaar wanneer je iets moet intypen, als je een boek zoekt bijvoorbeeld.

Daarnaast is het scherm ten opzichte van de 2021-editie is het scherm met een inch gegroeid. Er past nu net wat meer op het scherm: wat ons betreft betekent dat vooral meer leesplezier. Dat hij daardoor een paar gram zwaarder en wat groter is dan de voorgaande Paperwhite mag eigenlijk geen naam hebben. Met een gewicht van 211 gram en een scherm van 7 inch blijft de 2024-variant namelijk nog steeds een e-reader die niet zwaar of ontzettend groot is. Het is nog steeds een compact apparaat dat je vrijwel overal mee naartoe kunt nemen.

©Wesley Akkerman

Kleine frustratie

Het apparaat ligt lekker in de hand, maar is tevens ontzettend glad waardoor we een hoesje eigenlijk verplicht vinden. Zo voorkom je dat je de e-reader stevig vast wilt houden, waardoor je mogelijk met je duim op het e-inkt-scherm tikt.

Tikken op het scherm betekent dat je van pagina wisselt in een boek of comic. Dat wil je natuurlijk niet per ongeluk doen, want dat kan je een beetje uit het lezen halen. Het is geen groot probleem, maar wel een kleine smet op de ervaring. Verder hebben we weinig aan te merken op het ontwerp. Onderop zit de knop waarmee je hem uit de slaapstand haalt. Ook zit hier de usb-c-poort waarmee je hem oplaadt. De accu kan het tot drie maanden uithouden.

©Wesley Akkerman

(Bijna) hetzelfde, verbeterd

Net als bij andere Kindle-modellen kun je de kwaliteit van het scherm aanpassen op je eigen zicht. Zo heb je verschillende niveaus van helderheid, die er zowel in de avond als overdag prima uitzien. Daarnaast ben je in staat de warmte van het scherm te veranderen. Dan maak je de digitale pagina's in feite meer geel dan wit, maar dat vinden we geen groot probleem. Na een seconde is je zicht daaraan gewend en lees je de woorden prettig van het schermpje. Ook de contrastverhouding is nu hoger. Dat zie je voornamelijk wanneer je comics of graphic novels leest. Een verbetering waarvan we zeggen: meer dan welkom. Maar...

©Wesley Akkerman

Oude(re) Kindle vervangen of niet?

...Ondanks de verbeteringen wat betreft snelheid, schermgrootte en de hierboven beschreven contrastverhouding is de sprong tussen de variant uit 2021 en deze uit 2024 ook weer niet zó groot dat we meteen roepen dat je er nu een moet bestellen. Ja, de ervaring is beter – maar ook weer niet zó veel beter.

Daarnaast is het jammer dat Amazon de Amazon Kindle Paperwhite voorziet van slechts 16 GB aan opslagruimte. Nu zal dat voor je verzameling oude en nieuwe boeken en novels meer dan voldoende zijn, maar fans van audioboeken kunnen beter naar een model kijken met iets meer ruimte. De Paperwhite Signature Edition heeft bijvoorbeeld 32 GB aan opslagruimte, maar kost met 199 euro ook meteen twee tientjes meer.

©Wesley Akkerman

Een Kindle zoals verwacht

Het zal niemand verrassen dat de Amazon Kindle Paperwhite presteert zoals verwacht. Zoals altijd kun je heel fijn je boeken lezen op dit apparaat, zonder vermoeide ogen. De interface is toegankelijk en boeken aanschaffen is zo gepiept. Dat kan direct op de e-reader, met een Amazon-account, of via de website. Dan worden ze naar de e-reader gestuurd. Gekochte boeken worden verder netjes gepresenteerd op het thuisscherm van het apparaat. Zoals altijd is het ook mogelijk gratis epubs met een omweg naar het product te sturen.

Het apparaat biedt een aantal opties voor het aanpassen van de tekstgrootte en het lettertype, maar voelt tegelijkertijd ook een beetje beperkt. We zien graag meer opties in het menu staan. Daarnaast is het jammer dat de nieuwe Paperwhite geen koptelefoonaansluiting heeft en dat je voor luisterboeken bent aangewezen op bluetooth – zeggen we in het kader van veelzijdigheid.

©Wesley Akkerman

Amazon Kindle Paperwhite kopen?

Hoewel we enthousiast zijn over de Amazon Kindle Paperwhite (2024) en de aanpassingen zeker de moeite waard vinden, betekent dat niet dat we iedereen met een 2021-model aanraden om over te stappen – want daarvoor zijn de stappen te klein. Maar heb je een veel ouder model, dan kun je dat met een gerust hart wél doen. De basis is vertrouwd gebleven, en ondanks een paar kleine minpunten is dit zeker geen miskoop.

Of het nu gaat om pizza's, ijs of zelf ingevroren maaltijden: een goede vriezer is onmisbaar. Maar kies je voor een vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie? In dit artikel zetten we de verschillen op een rij, zodat jij de beste keuze kunt maken.

Lees ook: Hier moet je op letten bij de aanschaf van een nieuwe vriezer

Voordat je je zoektocht naar het juiste model vriezer start, is het belangrijk om te bepalen hoeveel vriesruimte je nodig hebt. Het zou zonde zijn als je een duur apparaat in de keuken of schuur hebt staan dat uiteindelijk te weinig opbergruimte blijkt te hebben, of juist een apparaat dat altijd maar tot de helft gevuld is en daardoor onnodig veel energie verbruikt. Of je nu een vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie kiest: voor alle modellen geldt dat je zo'n 50 liter vriesruimte per persoon rekent. Bestaat jouw huishouden uit vier mensen, dan heb je dus een vriezer met een inhoud van minstens 200 liter nodig. Met z'n tweeën heb je vaak genoeg aan 100 tot 150 liter.

Vrieskast

Een vrieskast lijkt door zijn verticale model veel op een koelkast, met als verschil dat de gehele kast bedoeld is om te vriezen. De binnenkant van een vrieskast bestaat dan ook uitsluitend uit lades. Het fijne daaraan is dat een vrieskast erg overzichtelijk is: als je ervoor staat, zie je in één oogopslag welke producten waar liggen. Dat is anders bij een vrieskist, waarin diepvriesproducten op elkaar gestapeld liggen in één groot vriesvak. Ook kun je in een vrieskast over het algemeen erg veel producten kwijt, in tegenstelling tot bijvoorbeeld het compacte vriesgedeelte van een koelvriescombinatie. Vrieskasten zijn er ook in tafelmodellen, die ideaal zijn voor kleinere keukens of huishoudens. Een tafelmodel plaats je bijvoorbeeld onder het keukenblad, waardoor hij geen extra ruimte in je keuken inneemt.

©carballo

Vrieskist

Iets minder populair dan de vrieskast en koelvriescombinatie is de vrieskist: een liggende vriezer met een deksel bovenop. Het voordeel van dit type vriezer is ook meteen een nadeel: een vrieskist is erg groot, waardoor hij niet in de gemiddelde keuken past. Vrieskisten scoren ook op esthetisch gebied wat minder hoog, waardoor de meeste mensen dit apparaat sowieso niet snel in de keuken zouden plaatsen. Toch kunnen vrieskisten juist vanwege hun grote formaat ontzettend handig zijn. Bijvoorbeeld als je vaak in bulk koopt, hobbykok bent, een moestuin hebt of in de zomer veel ijsjes of ijsblokjes wilt bewaren. Sommige vrieskisten hebben zelfs een netto inhoud van 600 liter! Als je ruimte overhebt in je schuur of garage en vaak voedsel invriest, is een vrieskist dus zeker het overwegen waard. Vrieskisten zijn daarnaast relatief goedkoop én energiezuinig, omdat de kou na het openen van het deksel direct weer terug in de kist 'valt'. Het apparaat hoeft na openen dus niet extra hard te werken om de vriesruimte weer op de juiste temperatuur te krijgen.

Lees ook: Een vrieskast in de schuur of garage? Een koud kunstje!

©Vinícius Bacarin

Koelvriescombinatie

Veruit de meeste huishoudens hebben een koelvriescombinatie: een koelkast en vriezer ineen. De vriezer bevindt zich meestal boven of onder het koelgedeelte. Zo'n koelvriescombinatie is natuurlijk hartstikke handig, want het bespaart een hoop ruimte in de keuken. Ook is een koelvriescombinatie over het algemeen goedkoper dan een losse koelkast en vriezer. En omdat er maar één compressor hoeft te draaien, is een koelvriescombinatie vaak ook energiezuiniger dan twee losse apparaten bij elkaar. Maar zo'n twee-in-één-apparaat heeft ook een nadeel: je kunt er veel minder diepvriesproducten in kwijt dan in een losse vrieskast of -kist. Vaak beslaat de koelruimte het grootste gedeelte van het apparaat, en blijven er drie tot vijf lades over voor het vriezen. Voor een gemiddeld gezin dat af en toe wat invriest is dat meestal wel voldoende. Heb je meer vriesruimte nodig, bijvoorbeeld omdat je vaak aanbiedingen koopt of aan mealpreppen doet? Dan heb je aan een koelvriescombinatie mogelijk niet genoeg en is een vrieskast of -kist voor jou een beter idee.

©Indofootage

Extra functies

Als je eenmaal besloten hebt voor welk type vriezer je gaat, zou je ook nog kunnen kijken welke functies je wilt dat het apparaat heeft. Veel moderne vrieskasten, -kisten en koelvriescombinaties beschikken over allerlei slimme functies die helpen om voedsel langer vers te houden en het apparaat efficiënt te laten werken. Zo hoef je met No Frost nooit meer te ontdooien, is de snelvriesfunctie handig voor het snel invriezen van nieuwe boodschappen en voorkomt een deuralarm dat warme lucht de vriezer binnendringt. Bij vrieskisten is binnenverlichting extra belangrijk, zodat je niet eindeloos hoeft te graaien als je een product zoekt. Let ook op het energielabel van je nieuwe vriezer, want vriezers vreten behoorlijk wat stroom. Wil je een zo zuinig mogelijk apparaat, ga dan voor een vriezer met energielabel C of hoger (tot A). Je kunt ook het energieverbruik in kWh/jaar gebruiken om apparaten te vergelijken; dit geeft het absolute verbruik van een vriezer aan.