Je rijdt in een elektrische auto, maar hebt er nog nooit een lange reis mee gemaakt. Omdat je op internet al tal van horrorverhalen hebt gelezen, ben je vastberaden om goede voorbereidingen te treffen. Maar hoe plan je nou een relaxte route?

De vakantie staat voor de deur, dus is de kans groot dat je dit jaar tóch je elektrische auto gebruikt om Europa mee te doorkruisen. Of het wel kan? Je herinnert je nog die viral-posts op social media over ellenlange wachtrijen voor snelladers, of de verhalen over het volledig ontbreken van laadpalen in Zuid-Europese landen. Maar maak je niet druk: wij vertellen je hoe je zo relaxed mogelijk met je elektrische auto reist.

De laadinfrastructuur is enorm uitgebreid

Laten we je allereerst even geruststellen: de laadinfrastructuur in Europa heeft enorme stappen gemaakt, en zet nog steeds grote stappen om jou als EV-rijder onderweg van stroom te voorzien. Met name in landen als Frankrijk, Duitsland, Oostenrijk en zelfs Italië en Spanje is het aantal laadstations echt aanzienlijk toegenomen. In Scandinavië is het aantal snellaadstations ook enorm, waardoor je nooit zonder stroom komt te zitten.

Tegelijkertijd kan elke elektrische auto nu ook laden bij Tesla Superchargers. Dat is belangrijk om te weten, want het was jaren geleden Tesla dat al een heel dekkend Europees netwerk had voor zijn eigen berijders. Nu kun jij daar echter ook gebruik van maken, ongeacht welke auto je deze zomer over de Europese snelwegen rijdt.

©Monkey Business Images

Gebruik een app om je route te bepalen

De tijd dat jij urenlang achter je computer moet gaan zitten om laadstations op de route naar je vakantiebestemming te zoeken, is gelukkig voorbij. Er zijn tegenwoordig meerdere handige apps die je al het werk uit handen nemen en in een oogopslag een goede route voor jou uitstippelen. De twee bekendste en handigste apps zijn Chargemap (iOS en Android) en A Better Route Planner (ABRP, iOS en Android).

In deze apps voer je niet alleen je bestemming in, maar geef je ook aan met welke auto je precies rijdt. Daarnaast kun je aangeven hoeveel stroom er in de accu zit als je begint met je reis, en hoeveel stroom je in je accu wilt hebben als je op je bestemming aankomt. De app berekent dan een route op basis van het verwachte verbruik van je auto en schotelt je dus een route voor die heel bruikbaar is.

Controleer zo’n route van tevoren wel een keer en kijk dan met name of de app je langs grote laadpleinen met meerdere snelladers stuurt. In de zomermaanden is het namelijk druk op de snelwegen, en de kans dat je moet wachten op een beschikbare stekker is kleiner als je bij grote laadpleinen staat. Op plekken waar maar één of twee snelladers staan, kan het zijn dat je moet wachten om te kunnen laden.

Verbinding tussen app en auto maken

Toch kan het gebeuren dat je auto onderweg méér of minder verbruikt dan de app heeft berekend. Dan kan het dus ook zo zijn dat je de geplande laadstop niet haalt, of dat het juist niet nodig is om daar te stoppen. Wat handig kan zijn, is om een OBD-interface aan te schaffen, zodat je je auto kunt verbinden met de app op je telefoon. De ABRP-app kan op die manier precies zien wat de status van je auto is en is daardoor in staat om onderweg je route en laadstops aan te passen aan de actuele situatie.

Rijd je in een nieuwere elektrische auto, dan is de kans groot dat deze ook zelf in staat is om een route met laadstops te genereren. Het prettige daarvan is dat er een directe verbinding is tussen jouw auto en de route op je navigatiesysteem. Verandert er iets aan je snelheid of het verbruik, dan is de auto in staat om de route gedurende je reis aan te passen.

©Halfpoint

Neem altijd een tweede laadpas mee

Goed, je weet dus waar je moet laden, maar hoe ga je dat dan precies doen? Net als in Nederland gebruik je in het buitenland een laadpas om je laadsessie te starten. Helaas is het zo dat niet elke pas overal in Europa werkt. Daarom adviseren we je om met minstens twee laadpassen op reis te gaan. Zorg ervoor dat die extra pas een goede dekking door Europa heeft, of in elk geval in de landen waar je doorheen reist. Voor een overzicht kun je kijken op de website van LaadpasTop10.

Onderweg zul je vaak bij een snellader staan: daar zijn de betalingsmogelijkheden altijd uitgebreider. Zo is het volgens de nieuwe AFIR-regeling inmiddels verplicht dat elke nieuwe openbare laadpaal wordt voorzien van een ad hoc-betalingsmogelijkheid, zodat je zonder abonnement en dus zonder laadpas kunt betalen bij een laadpunt. Veel snelladers in Europa zijn ook al voorzien van een betaalterminal, zodat je direct met een bankpas kunt betalen. Ook is het inmiddels vrij gebruikelijk dat je een laadsessie via een QR-code of website kunt starten.

Sluit een abonnement af om kosten te besparen

Snelladen langs de snelweg kan best prijzig zijn, maar gelukkig zijn er veel mogelijkheden om die kosten te drukken. Bij steeds meer Europese aanbieders van snellaadpalen kun je abonnementen afsluiten waardoor je korting op de geladen kWh’s krijgt. Denk daarbij aan partijen als Fastned, Tesla, Ionity en EnbW.

Kijk of je onderweg veel laadpunten van een van deze aanbieders tegenkomt. Liggen er veel stations van Ionity of Fastned op je route, dan loont het om een maandabonnement bij deze partijen af te sluiten. Je betaalt dan wel abonnementskosten, maar krijgt ook flinke korting (vaak tot wel 30 procent of 10 cent per kWh) als je er gaat snelladen. Dat kan je op een lange reis flink een hoop geld schelen. Al deze abonnementen kun je vaak na je vakantie eenvoudig en snel opzeggen.

©JACCO VAN DE KUILEN

Informeer over laadmogelijkheden op je bestemming

Onderweg opladen is dus niet zo’n probleem, maar hoe zit het op je bestemming? Zeker in kleine dorpen in Zuid-Europese landen kan het wat uitdagender zijn om een geschikt laadpunt te vinden. Informeer daarom vooraf of er laadmogelijkheden op je eindbestemming zijn. Steeds meer campings, hotels en huisjes faciliteren dat, waardoor je dus niet bang hoeft te zijn om bij aankomst zonder stroom te zitten.

Soms kan het gebeuren dat er op je eindbestemming geen laadpunt is. Misschien is het wel mogelijk om je auto via een stopcontact en met een zogenaamde ‘granny charger’ op te laden. Hoewel het niet wenselijk is om dat vaak te doen (onder meer vanwege hoge laadverliezen en veiligheid), kan het prettig zijn om je auto bij aankomst op deze manier op te laden. Doe dat echter niet zomaar, maar altijd in overleg. De kans is namelijk ook groot dat het elektriciteitsnet van jouw vakantiebestemming hier niet op berekend is, waardoor problemen kunnen ontstaan.

Thuis ook een laadpaal of wallbox? Check dan de aanbiedingen hieronder!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speurt de redactie een aantal keer per week naar zulke deals. In de categorie klussen in en om het huis hebben we deze keer vijf goede schuurmachines voor je gevonden.

Een schuurmachine gebruik je om oppervlakken glad te maken, verf of lak te verwijderen, of hout voor te bereiden op verdere afwerking. Het apparaat schuurt met roterende of trillende bewegingen en is handig bij houtbewerking, meubelrenovatie of het opknappen van deuren en kozijnen. De redactie van ID.nl zocht en vond vijf exemplaren voor een goede prijs.

Makita DBO180ZJ

Deze Makita schuurmachine handig als je wat bewegingsvrijheid nodig hebt. Geen snoer dat in de weg zit of een verlengsnoer dat nét te kort is. Je klikt een 18V Makita accu erin en kunt direct aan de slag. Het schuurblad van deze Makita draait rond én beweegt tegelijkertijd in kleine ellipsvormige (excentrische) cirkels. Hierdoor schuur je gelijkmatig zonder zichtbare schuurkringen, en dat maakt dit type vooral geschikt voor het fijn afwerken van hout, metaal of laklagen. Het lichte gewicht en de ergonomische vorm zorgen dat je de machine zelfs met één hand kunt bedienen, zonder dat je snel moe wordt. Dit model is vooral fijn als je al Makita-accu’s hebt liggen, want hij wordt zonder accu geleverd.

Makita BO3710

Wie graag netjes werkt, zonder al te veel lawaai of trillingen, vindt in deze Makita BO3710 een stille kracht. Hij is niet opvallend in uiterlijk, maar tijdens het schuren merk je meteen dat hij z’n werk serieus neemt. De rechthoekige zool maakt hem ideaal voor grotere oppervlakken zoals deuren, kasten of vensterbanken. Wat fijn is: je hoeft geen kracht te zetten, de machine doet het werk. Je hoeft hem alleen maar rustig over het oppervlak te bewegen. Hij laat geen krassen achter, ook niet op kwetsbaarder hout. En hij is stil genoeg om binnen te gebruiken zonder dat de hele buurt meeluistert. Hij ligt goed in de hand en blijft ook bij langer gebruik prettig om mee te werken. Voor wie het schuren graag rustig, secuur en zonder poeha aanpakt, is dit een uitstekende keuze.

Einhell TH‑OS 1016

De Einhell TH-OS 1016 is een typische 'even-snel-pakken'-machine. Als je een hoekje wilt bijwerken, een kleine beschadiging wil gladmaken of een randje verf moet verwijderen, dan is dit apparaat je vriend. Door z’n driehoekige zool kom je makkelijk in smalle hoeken en langs randen waar grotere schuurmachines moeite mee hebben. Hij is licht en eenvoudig te bedienen, zelfs als je geen ervaren klusser bent. En ondanks z’n bescheiden formaat en prijs, voelt hij verrassend stevig aan. Voor kleine karweitjes is dit eigenlijk alles wat je nodig hebt. Je hoeft hem niet op te bergen in een kast, want hij past gewoon in een lade of gereedschapskist. Het is een eenvoudig apparaat dat doet wat het moet doen, zonder poespas.

DeWalt DWE6423

Deze DeWalt schuurmachine is misschien wel de beste balans tussen kracht en comfort. Perfect voor grotere klussen waarbij je langere tijd aan het werk bent. De rubberen grip ligt goed in de hand en helpt om trillingen te dempen. Met zijn 125 mm schijfoppervlak schuur je snel grote delen weg, maar het apparaat blijft precies genoeg om ook bij de afwerking mooi werk te leveren. Je merkt dat hier goed is nagedacht over gebruiksgemak: de aan-uitknop zit op een logische plek, het stofopvangsysteem werkt behoorlijk goed en hij is stil. Een solide keuze voor wie regelmatig wil schuren zonder elke keer met zware, logge machines te moeten werken.

PARKSIDE Accu-excenterschuurmachine

Deze schuurmachine van PARKSIDE is vooral handig als je af en toe iets kleins moet schuren en niet te veel wilt uitgeven. Hij is licht, makkelijk vast te houden en komt dankzij zijn compacte formaat goed in hoeken en langs randen. Wat hem 'multifunctioneel' maakt, is de mogelijkheid om verschillende schuurzolen te gebruiken. Daarmee kun je van alles aanpakken: een schilderijtje opschuren, een hoekje verf verwijderen of een kastdeur gladmaken. Je moet geen professioneel apparaat verwachten, maar voor simpele klussen is hij meer dan voldoende. En omdat hij zo weinig kost, is het een prima keuze als je af en toe iets wilt bijwerken zonder meteen een duur merk aan te schaffen. Handig als tweede machine of voor beginnende klussers die gewoon iets praktisch zoeken.

Vier op de tien Nederlanders gebruiken ChatGPT, blijkt uit onderzoek van Telecompaper. Daarvan kiest 87 procent voor de gratis versie. Die blijkt voor de meesten ruim voldoende – mits je weet hoe je de tool slim inzet. Met deze tien tips haal je alles uit de gratis variant van ChatGPT.

Lees ook: ChatGPT onder de knie: zo word je een promptprofessional

1. Stel gerichte vragen

Wie zomaar wat typt, krijgt een antwoord dat alle kanten op kan gaan. Begin daarom met een duidelijke vraag of opdracht. Noem drie eenvoudige pasta­gerechten die binnen 20 minuten klaar zijn werkt bijvoorbeeld beter dan Vertel iets over pasta. Wees ook niet bang om tussendoor verder te vragen of je opdracht te verfijnen. ChatGPT onthoudt binnen een gesprek wat je eerder vroeg, zolang je in hetzelfde chatvenster blijft. 

©ID.nl

2. Geef ChatGPT een rol (zoals docent of tekstschrijver)

Je kunt ChatGPT laten denken als een docent, redacteur of programmeur, afhankelijk van wat je nodig hebt. Begin je vraag bijvoorbeeld met: Doe alsof je een leraar bent die uitlegt hoe fotosynthese werkt aan een kind van 10. Of: Je bent een tekstschrijver. Verbeter deze alinea op stijl en duidelijkheid. Zo krijg je antwoorden die beter aansluiten bij je doel.

Tip: Alle afbeeldingen in dit artikel kun je aanklikken om ze groter te bekijken. 👇🏻

©ID.nl

Tien x rollenspel

3. Gebruik ChatGPT om mee te sparren

De gratis versie is niet alleen handig om feitelijke informatie te vinden, maar ook om mee te denken als je even vastloopt of om je op nieuwe ideeën te brengen. Denk aan: Hoe pak ik een introductie aan voor een workshop over digitale veiligheid? of Geef vijf originele tekstjes voor op een verjaardagskaart. Zie de suggesties die ChatGPT dan geeft vooral als een middel om je op nieuwe ideeën brengen.

4. Laat ChatGPT samenvatten of herschrijven

Heb je een lange tekst gekregen, zoals een rapport, artikel of e-mail? Of een tekst die je niet helemaal snapt omdat het taalgebruik te ingewikkeld is? Vraag ChatGPT om een samenvatting in gewone taal, zodat je snel begrijpt waar het over gaat. Andersom kan ook: als je zelf zo'n tekst hebt geschreven, kun je ChatGPT vragen om het korter, vriendelijker of zakelijker te maken.

5. Knip grote opdrachten op in kleinere stappen

Een complexe opdracht werkt vaak beter als je die opknipt. Begin klein en bouw op. Wil je bijvoorbeeld een sollicitatiebrief laten schrijven? Vraag dan eerst: Wat zijn de belangrijkste elementen van een goede sollicitatiebrief voor functie X? Je kunt daar eventueel iets aan toevoegen als Geef een beknopt lijstje met elementen. Je hoeft het verder nog niet uit te werken. Laat daarna pas een opzet maken. Zo houd je meer controle over het resultaat en kun je tijdig bijsturen wanneer dat nodig is.

©ID.nl

6. Weet wat de gratis versie wel en niet kan

De gratis versie werkt standaard met GPT‑4o. Deze versie heeft een kennisbasis tot oktober 2023, dus recente ontwikkelingen of nieuws van ná dat punt kent het model niet. Als gratis gebruiker mag je maar een beperkt aantal berichten met GPT‑4o sturen binnen een periode van vijf uur. Is die limiet bereikt, dan krijg je een melding. ChatGPT schakelt dan automatisch over op GPT‑4.1 mini – een lichtere variant met iets minder rekenkracht. Je merkt dat soms aan antwoorden die wat oppervlakkiger zijn of minder duidelijk opgebouwd. Controleer daarom altijd zelf of feiten kloppen. Goed om te weten: dat overschakelen kan ook gebeuren wanneer ChatGPT tijdelijk overbelast is door veel gebruikers tegelijk.

7. Zet ChatGPT in als taalhulp bij spelling of vertaling

Twijfel je over spelling, grammatica of interpunctie? ChatGPT helpt je bij het corrigeren van zinnen. Je kunt ook vragen naar het verschil tussen vergelijkbare woorden of hulp krijgen bij vertalen tussen bijvoorbeeld Nederlands en Engels – inclusief uitleg.

©ID.nl

8. Voeg je eigen kennis toe voor betere resultaten

ChatGPT is goed in structureren en herschrijven, maar mist gezond verstand en actuele kennis. Daarom ontstaan de beste antwoorden wanneer jij zelf iets toevoegt: een eigen doel, situatie of voorkeur. Denk aan: Ik wil deze uitleg gebruiken voor een workshop over cybersecurity. Kun je hem korter maken voor beginners? In dit voorbeeld geef je aan waarvoor je de tekst wilt gebruiken (de workshop), voor wie hij bedoeld is (beginners) en wat je nodig hebt (een kortere versie). Zulke aanwijzingen helpen ChatGPT om met een antwoord te komen waar je echt iets aan hebt.

9. Bouw voort op eerder antwoorden in dezelfde chat

Je hoeft niet bij elke nieuwe vraag opnieuw te beginnen. Blijf je in hetzelfde chatvenster, dan kun je voortbouwen op eerdere antwoorden. Zo werk je stap voor stap toe naar een tekst, idee of plan dat steeds beter past bij wat je zoekt.

10. Houd het gesprek overzichtelijk

Als een chat te rommelig wordt, is het soms handiger om opnieuw te beginnen. In een nieuw venster houd je het gesprek overzichtelijk en voorkom je dat ChatGPT blijft terugkomen op eerdere dingen die niet meer relevant zijn.