Apple-baas Steve Jobs is méér dan slechts de ceo. Niet alleen is hij mede-oprichter, maar ook en vooral de architect van Apple's grootste hits. Én van de grootste missers.

Hit: de iPad

Apple heeft eigenhandig een markt geschapen. Die van de tabletcomputer. Tablets bestonden al jaren, maar zijn nooit een succes geworden. De concurrentie heeft het tot de geboorte van de iPad niet begrepen. En tot op heden eigenlijk nog steeds niet. De huidige tabletmarkt bestaat bijna alleen maar uit de iPad (model 1 en 2).

Dat is toe te schrijven aan Steve Jobs. Volgens geruchten was de iPad al jaren in ontwikkeling binnen Apple, maar heeft de eigengereide leider alle prototypes afgewezen. Totdat hij zag dat het goed was. En toen heeft Apple het succes van zijn iPod herhaald. Gewone mensen noemen elke mp3-speler een iPod. Voor de tablet lijkt hetzelfde te gebeuren. Dankzij Steve.

Misser: iPhone4-antenne

Het verkoopsucces van de iPhone 4 is een tijdje besmeurd door 'antennagate'. De nieuwe incarnatie van de Apple-smartphone bleek namelijk onder bepaalde omstandigheden slechtere ontvangst te hebben (voor spraak én data). Omstandigheden zoals wanneer een gebruiker het toestel vasthoudt. Wat nogal eens gebeurt als het apparaat wordt gebruikt, om te bellen of te internetten.

De oorzaak was de revolutionaire externe antenne, die door de hand van de gebruiker bedekt en dus gestoord kon worden. Dit ondanks uitgebreide testprocedures waar het normaliter zo gesloten Apple ineens een boekje over open deed. Volgens anonieme bronnen van persbureau Bloomberg had Apple's antenne-expert al vroeg gewaarschuwd voor dit probleem.

Later heeft Jobs de ophef gesust door de aanval te kiezen. Signaalverlies komt voor bij alle mobiele telefoons, aldus de Apple-topman. Een bewering waar de fabrikanten van die toestellen fel tegenin gingen, met bewijs.

Met gratis rubber hoesjes, voor een 'limited time only', heeft Jobs de onvrede bij gebruikers weg weten te nemen. Een hoesje om het fraaie ontwerp wat te verhullen en de 'revolutionaire' antenne af te schermen van menselijk contact. En iOS heeft nog een fix gekregen die de weergave van het antennesignaal corrigeerde.

Hit: de iPhone, na de iPod

Maar vergis je niet: de iPhone is wel degelijk een succesnummer van Jobs. Ondanks het ontbreken van Adobe Flash en de ophef over 'antennagate'. Apple heeft smartphones aan de man gebracht, de gewone man - en vrouw. Mobiele handcomputers zijn niet langer voor de geeky techneut. Bovendien wist Jobs met de eerste iPhone al de macht van de telco's te breken.

Ook hier heeft Apple een grote markt tot stand gebracht. Wat het slim heeft gedaan door voort te bouwen op een andere markt: die van de iPod. Wat een betweter de markt voor mp3-spelers zou noemen, maar wat iedereen 'iPods' noemt ook als het apparaat in kwestie niet van Apple komt.

Hit: iTunes Store

Zowel de iPhone als de iPad zijn méér dan een fraai ontwerp. Terwijl concurrenten als Samsung zich blindstaren op de hardware, zit de aantrekkingskracht vooral in de software. En dat is dan niet zozeer het besturingssysteem, waar concurrenten als Microsoft zich op richten. Het hele ecosysteem eromheen, wat bij Windows al jaren de bekende kracht is.

Dat ecosysteem is makkelijk te benaderen via de iTunes App Store, die mogelijk is dankzij het eerste succes van de iTunes Music Store. Apple heeft de digitale muziekmarkt behoorlijk opengebroken: muziekmaatschappijen weten te verenigen in één winkel, met lage prijzen en gebruiksgemak voor de consument. Waar een veelbelovende nieuwkomer als Spotify door de platenmaatschappij wordt beknot, heeft Apple eerder potjes weten te breken.

Misser: G4 Cube

Een voorbeeld uit het verleden van 'design over function'. De G4 Cube was zijn tijd ver vooruit, qua design, maar jammer genoeg ook qua (on)haalbaarheid van een smetteloze productie. Het was een PowerMac met G4-processor in een klein vierkant kastje voor op het bureau. Kortom, een voorloper van de Mac mini.

Het revolutionaire aan de Cube was het half open ontwerp waardoor er geen luidruchtige ventilatoren nodig waren. Het fraaie apparaat had helaas last van productiefouten. De doorschijnende buitenlaag kreeg lelijke lijnen, wat het fraaie aanzien van de dure computer aantastte.

Bovendien moest de Cube onderdoen aan de ene kant voor de iMac G3 en aan de andere kant voor de PowerMac G4. De consumenten-Mac was goedkoper en kwam compleet met (ingebouwd) beeldscherm. De zakelijke Mac was én goedkoper én uitbreidbaar met geheugen, harde schijf, enzovoorts. Apple heeft de G4 Cube na slechts een jaar stilletjes ten grave gedragen.

Foto: Apple

Hit: de iMac

Jobs' hameren op design heeft Apple ook juist gered. Hij sloeg met de allereerste iMac de spijker op de kop. Dankzij die kleurrijke alles-in-één consumentencomputer is zijn bedrijf uit het dal geklommen. Die machine heeft het geld opgeleverd om door te gaan, om latere successen als de iPod en iPhone te ontwikkelen, om daar weer goed mee te boeren.

De allereerste iMac was voor die tijd een bijzonder ontwerp: een complete computer ingebouwd in het beeldscherm (met toen nog bolle beeldbuis achter het scherm zelf). De latere G4, ook bekend onder koosnaam iLamp, verstopte de computer in de bolvormige kleine voet en had het platte scherm op een flexibele arm. De huidige iMac is geheel weggestopt achter het platte beeldscherm.

Foto: Masashige Motoe (onder de Creative Commons Attribution ShareAlike 2.0-licentie)

Misser: vorige vertrek

In tegenstelling tot Jobs' huidige terugtreding is zijn vorige vertrek niet echt goed voorbereid. Sterker nog: de mede-oprichter van Apple is mede-verantwoordelijk voor zijn plotse gedwongen vertrek in 1985. Steve heeft namelijk de Apple-ceo die hem eruit heeft gewerkt, zelf in huis gehaald. Niet simpelweg aangenomen, maar echt opgezocht en overgehaald.

“Wil je de rest van je leven suikerwater verkopen of wil je met mij meekomen en de wereld veranderen?", zei de jonge Jobs in 1983 tegen de toenmalige Pepsi-topman. Vervolgens bleken de eigengereide jongeman en de ervaren bedrijfsmanager nogal te botsen. Voeg daar foute managementbesluiten aan toe en je hebt vuurwerk.

Na het wegsturen van Jobs heeft Sculley Apple een donkere periode ingestuurd. Een spiraal van marktverlies en dalende inkomsten die pas enkele ceo's later is omgekeerd. Dat gebeurde toen Jobs terugkeerde, nadat Apple zijn computerbedrijf NeXT overname. Daar is Mac OS X én het herstel van Apple uit voortgekomen. Uiteindelijk heeft Sculley deze misser van Jobs ook toegegeven: “Mij inhuren was een grote fout".

Foto: Apple

Hit én misser: Mac OS X

Mac OS X maakt tegenwoordig deel uit van Apple's succes. Het heeft de Mac-computers flink aan marktaandeel geholpen én het vormt de basis voor iPhone- en iPad-besturingssysteem iOS. Het is dus een hit van Jobs.

Maar het is van origine ook een misser van hem. De start van Apple's besturingssysteem was niet bepaald vlekkeloos. OS X is begin 2001 met veel fanfare gelanceerd, maar de allereerste versie was nog niet echt af. Apple stond onder druk om het nieuwe platform uit te brengen, na een lange periode van mislukte besturingssysteemprojecten van Apple (vóór de terugkeer van Jobs).

Maar zelfs na enkele gesloten en publieke bèta's was OS X niet helemaal rijp. Het was “een early adopter's OS release", luidde de conclusie van een review toen. Het besturingssysteem had - voor die tijd - flink zware systeemeisen, was toch nog traag, ontbeerde bepaalde functies, en werd geplaagd door vastlopers (kernel panics). Gebruikers van 10.0 hebben later een gratis upgrade naar 10.1 gekregen.

De beroemde topman heeft natuurlijk nog meer hits en missers op zijn naam staan. Denk aan de marktscheppende Apple ][ en daarna de geflopte Apple III. Denk aan de succesvolle Macintosh, de eerste persoonlijke computer met grafische interface. Denk aan de misser van de eerste echte iPhone, gemaakt in samenwerking met Motorola.

Een jonge Steve Jobs introduceert de oorspronkelijke Mac:

[youtube]2B-XwPjn9YY[/youtube]

Via Techland.

Wanneer je Windows 11 (opnieuw) installeert, vereist Microsoft dat je je aanmeldt met een Microsoft-account of dat je er eentje aanmaakt. En dat terwijl je je voorheen in Windows 10 gewoon met een offline account kunt aanmelden. Wij laten je zien hoe je dat ook in Windows 11 doet, rechtstreeks tijdens de installatieprocedure.

Microsoft wil maar al te graag dat je een Microsoft-account hebt en deze ook gebruikt bij het aanmelden van Windows 11. Behalve dat je hiermee in geval van het vergeten van je installatiecode het besturingssysteem makkelijker opnieuw kunt activeren, biedt een Microsoft-account niet heel veel extra voordelen in Windows 11 zelf. Het enige wat met zo'n account makkelijker gaat is het instellen van e-mail en OneDrive, maar dat zijn ook diensten waar je je later bij kunt aanmelden.

Installatieprocedure

In een van de laatste stappen van de installatieprocedure, of wanneer je een Windows 11-laptop hebt gekocht, word je - om de laatste instellingen toe te passen - gevraagd om in te loggen bij een Microsoft-account, of er eentje aan te maken.

©MG | ID.nl

Wanneer je in bovenstaand scherm bent aangekomen, lijkt het alsof je hier niet meer uit kunt komen: je moet óf een account invullen, óf er eentje aanmaken, óf een stap terug gaan met de pijl rechtsboven in beeld. Toch kun je hier nog iets anders doen, namelijk een opdrachtprompt openen. En dat is handig, want met een opdrachtprompt tijdens de installatie van Windows 11 kun je alvast dingen regelen voordat Windows 11 zelf is opgestart. Het omzeilen van het aanmaken of invoeren van een Microsoft-account bijvoorbeeld. Om de opdrachtprompt te openen, moet je de volgende toetscombinatie intypen:

Shift+F10

Let op: bij sommige computers zoals laptops kan het zijn dat je ook de Functietoets Fn moet indrukken om de F10-knop te kunnen gebruiken. De opdracht wordt in dat geval dan:

Shift+Fn+F10

Na het indrukken van deze toetscombinatie wordt een zwart venster voor de opdrachtprompt geopend.

©MG | ID.nl

In dit scherm voor je een speciale opdracht in waarmee we de verplichte invoer voor een Microsoft-account gaan omzeilen. Zodra Windows 11 heeft gedetecteerd dat jouw computer een werkende verbinding heeft, blijf je op dat accountscherm hangen, maar ook wanneer er nog geen verbinding is gemaakt, wil Microsoft toch eerst dat je verbinding maakt en daarna alsnog met een Microsoft-account aan de slag gaat.

Nu de opdrachtprompt is geopend, schakelen we die online functie uit. Voer exact de volgende opdracht in:

start ms-cxh:localonly

Gevolgd door een druk op de Enter-toets. Dat zit eruit als hieronder:

©MG | ID.nl

Nadat je op Enter hebt gedrukt, verschijnt er een nieuw venster met de mogelijkheid om een lokaal account (dus zonder Microsoft-account) aan te maken. Goed om te weten: dit account is ook meteen een administrator-account.

©MG | ID.nl

Je kunt hier dus gewoon een normale (voor- en achter)naam opgeven, een e-mailadres is dan niet nodig. Je kunt ervoor kiezen om nu een wachtwoord in te vullen, maar als je dat doet, krijg je ook direct drie controlevragen die je moet opgeven; dat kun je niet skippen. Sla je het aanmaken van een wachtwoord nu over, dan kun je dat later in Windows 11 alsnog doen.

Nadat je de benodigde gegevens hebt ingevuld, worden de laatste installatiestappen voltooid, en wordt de computer nog een keertje opnieuw opgestart. Daarna kun je je aanmelden met het nieuwe account en voer je nog een aantal stappen uit met betrekking tot functies als locatie, diagnostische gegevens en handschriftherkenning.

Account aanpassen

Het account waarmee je je aanmeldt is een administrator-account. In dat geval doe je er goed aan om een wachtwoord in te stellen als je dat nog niet hebt gedaan in de hierboven uitgelegde stap. Om een wachtwoord in te stellen, klik je op de Startknop, en vervolgens op je accountnaam en kies je voor Mijn account beheren.

©MG | ID.nl

Je komt nu in het instellingenscherm terecht voor je account. Scroll naar de knop Aanmeldingsopties en daarna op Wachtwoord.

©MG | ID.nl

Nu kun je een wachtwoord naar wens opgeven, de eisen zijn hier niet streng, maar uiteraard kies je wel voor een lastig te raden wachtwoord. Wel ben je verplicht om een geheugensteuntje op te geven, maar dat is minder lastig dan drie extra beveiligingsvragen die je normaliter bij het installatiescherm moet opgeven. Bij de geheugensteun mag het wachtwoord (vanzelfsprekend) niet gebruikt worden .

©MG | ID.nl

Wachtwoord en geheugensteun ingevoerd? Dan ben je in principe klaar en kun je je systeem verder gaan configureren. Eventueel kun je nu ook nieuwe extra accounts aanmaken via het onderdeel Andere gebruikers in het instellingenscherm.

Je pakt je telefoon om even snel iets te bekijken – en ineens ben je zomaar een uur verder, omdat je niet kon stoppen met scrollen. En onderweg ben je meestal niet blijven hangen bij blije kattenfilmpjes, maar bij rampen, slecht nieuws en roddel. Of bij posts van mensen die allemaal mooier of rijker lijken dan jij. Doomscrolling dus. Slecht voor je humeur en zelfbeeld én zonde van je tijd. Maar gelukkig kun je er iets tegen doen.

Lees ook: Minder afleiding van je telefoon met deze 6 apps

Wat is doomscrolling?

Doomscrolling is eindeloos blijven scrollen door berichten, filmpjes en posts die je eigenlijk alleen maar onrustig maken. Dat begon ooit met nieuws, maar geldt tegenwoordig ook voor sociale media. Denk aan TikTok, Instagram of X waar je urenlang blijft scrollen, maar waar je zelden wijzer of rustiger van wordt. Het algoritme weet precies wat je aandacht trekt – en hoe het je blijft vasthouden.

De term ontstond rond 2020, tijdens de COVID-19-pandemie, toen mensen massaal thuis zaten en constant updates zochten over het virus. Maar het fenomeen heeft zich sindsdien uitgebreid naar alle vormen van nieuws of posts waar je je slechter van gaat voelen.

Waarom blijven we scrollen?

Apps zijn zo ontworpen dat ze je aandacht vasthouden. Elke swipe of nieuwe video geeft een kleine prikkel in je brein: een signaal dat er misschien iets interessants komt. Soms zit er iets tussen dat écht boeit, maar vaak blijft het bij vluchtige prikkels. Ondertussen raakt je hoofd vol, maar je krijgt er weinig voor terug.

Hoe weet je of je doomscrollt?

Er bestaat geen test waarmee je kunt checken of je een doemscroller bent. Maar er zijn wel duidelijke signalen. Je zit in de gevarenzone wanneer je:

🚩 Gedachteloos nieuws- of socialmedia-apps opent, vaak meerdere keren per dag
🚩 Je daarna leeg, onrustig of somber voelt
🚩 Moeite hebt om te stoppen, terwijl je eigenlijk wel weet dat het nergens toe leidt
🚩 's Avonds of 's ochtends lang op je telefoon zit zonder duidelijk doel
🚩 Niet toekomt aan andere dingen, of je gejaagd voelt als je niets checkt

Herkenbaar? Dan is het tijd om je scrollgedrag te doorbreken. Dat is niet makkelijk, maar het kan wel. Onderstaande tips helpen je op weg.

©Gorodenkoff

Wat kun je doen tegen doomscrolling?

1. Beperk je schermtijd en las schermvrije tijdstippen in

Geef jezelf vaste momenten waarop je iets mag checken. Bijvoorbeeld: 's ochtends 15 minuten nieuws, 's avonds 10 minuten social media. Stel een timer in, zodat je niet ongemerkt blijft hangen. Je kunt ook met jezelf afspreken dat je bijvoorbeeld één uur per dag niet op je scherm kijkt. Of in het weekend pas na twaalf uur 's middags je telefoon pakt. Ook is het mogelijk om tijdslimieten in te stellen voor bepaalde apps. Hieronder lees je hoe je dat doet op een iPhone en op een Android-toestel.

Scherm- en apptijd beperken op iPhone

Wil je op vaste tijden niet gestoord worden? Stel dan apparaatvrije tijd in op je iPhone. Tijdens die periodes zijn alleen telefoongesprekken, berichten en apps die je zelf toestaat beschikbaar. Ga naar Instellingen > Schermtijd, tik op App- en websiteactiviteit en schakel dit in als dat nog niet gebeurd is. Kies daarna voor Apparaatvrije tijd en stel via Gepland de begin- en eindtijd in. Je kunt kiezen voor elke dag hetzelfde tijdstip of per dag variëren. Vlak voor de ingestelde tijd krijg je een herinnering.

Ook kun je tijdslimieten instellen voor apps of hele categorieën, zoals sociale netwerken of games. Ga naar Instellingen > Schermtijd > Applimieten > Voeg limiet toe en selecteer de gewenste apps of categorieën. Tik op Volgende, stel de limiet in en gebruik eventueel Pas dagen aan voor verschillende limieten per dag. Rond af met Voeg toe.

Scherm- en apptijd beperken op je Android-telefoon

Rustmomenten op je Android-toestel stel je in via de Bedtijdmodus. Tijdens deze periodes worden je schermkleuren aangepast (bijvoorbeeld naar grijstinten) en kun je meldingen dempen of het scherm automatisch laten uitschakelen. Ga naar Instellingen > Digitaal welzijn en ouderlijk toezicht > Bedtijdmodus en stel in wanneer de modus moet starten en eindigen. Je kunt dit voor elke dag apart instellen of een vast schema kiezen.

Wil je appgebruik beperken? Ga dan naar Digitaal welzijn > Dashboard en kies de app die je wilt beperken. Tik op het zandlopertje naast de app en stel een dagelijkse limiet in. Zodra de limiet is bereikt, is de app de rest van die dag niet meer toegankelijk.

2. Zet meldingen uit

Pushmeldingen van nieuwsapps, sociale media of video-apps zorgen dat je telkens toch weer gaat kijken en scrollen. Zet ze uit. Wat je niet ziet, open je ook minder snel.

3. Richt je telefoon prikkelarmer in

Zet socialmedia- en nieuwsapps niet op je beginscherm. Of verwijder ze helemaal. Wil je ze toch echt bezoeken, dan kan dat via de browser. Dat is een extra handeling vergeleken met een app, maar juist daarom doe je het misschien minder vaak.  

Verder kun je er ook voor kiezen om de grijstintenmodus in te schakelen. Dat zorgt voor minder afleiding en een beeld dat rustiger is.

Op een iPhone ga je hiervoor naar Instellingen > Toegankelijkheid > Weergave en tekstgrootte > Kleurfilters en schakel je de optie in. Op een Android-smartphone ga je hiervoor naar Instellingen -> Toegankelijkheid -> Kleurfilters. Hier schakel je de optie Grijstinten in. Afhankelijk van je toestel kunnen deze menu-opties een iets andere naam hebben.

©ID.nl

4. Volg niet alles en iedereen

Kies één of twee betrouwbare nieuwsbronnen. Ontvolg accounts die vooral onrust of negativiteit brengen. Kies liever voor mensen of media die je inspireren, informeren of aan het denken zetten. Een account waar je geen energie van krijgt, maar dat je energie kost: dat kun je beter ontvolgen.

Stoppen met doom-scrolling? Het kan!

Doomscrolling gaat allang niet meer alleen over nieuws. Ook gedachteloos scrollen langs filmpjes, reacties of meningen op sociale media hoort erbij. Het lijkt onschuldig, maar kost tijd, energie en aandacht — en levert weinig op.

Het goede nieuws: je kunt ermee stoppen. Niet in één keer, maar stap voor stap. Door bewuster te kiezen wat je leest en wanneer. Door je telefoon minder het ritme van je dag te laten bepalen. En door ruimte te maken voor dingen die je echt iets opleveren.