Voor de meeste mensen zit de vakantie er weer (bijna) op. Genoten van de zon, lekker uitgerust, en alle mooie momenten vastgelegd met de camera. Misschien hebt u wel honderden foto's op een geheugenkaartje staan. Tijd om uw herinneringen online te delen met uw familie en vrienden.

Foto's maken op vakantie, dat doen veel mensen om na die vakantie te kunnen laten zien wat ze beleefd hebben. Dat kan echter alleen wanneer u de beelden zelf met die mensen deelt. Dat kan over internet, of natuurlijk in een fotoboek. In deze cursus bespreken we hoe u uw foto's online deelt en bewaart. Wilt u een fotoboek maken van uw mooiste herinneringen, lees dan de cursus Fotoboek samenstellen.

Andere diensten

Op internet kunt u op talloze plaatsen uw foto's kwijt: als back-up, om te delen, of om te printen. In dit artikel moeten we een keuze maken. We gaan dieper in op het gebruik van de functies van vier bekende diensten: Flickr, Picasa, Hyves en Facebook. Naast deze aanbieders zijn er nog genoeg andere opties. Hieronder hebben we een paar opvallende diensten op een rijtje gezet.

- Zoom.nl: Geschikt voor de hobbyfotograaf om mooie beelden te delen met medefotografen.

- MijnAlbum.nl: Grote fotodienst om foto's op te slaan en te printen, beperkte gratis opslagcapaciteit.

- Photobucket: Een bekende site uit Amerika, waar u snel en simpel uw foto's kunt plaatsen.

- Dropbox: Echt een plek om foto's online te bewaren als back-up, niet heel geschikt om foto's te tonen.

1. Uw foto's ordenen

Voordat u begint met het uploaden van uw foto's, is het handig om een selectie te maken van de beelden die u online wilt plaatsen. Wanneer u de foto's wilt tonen aan anderen, selecteert u alleen de mooiste of leukste foto's. In Windows 7 kunt u eenvoudig uw foto's ordenen en een voorselectie maken. Kies een map waarin u de foto's wilt plaatsen en kopieer de bestanden vanaf uw geheugenkaartje naar deze map. Onder in de Verkenner kunt u uw foto's sterren geven, een tag meegeven en zelfs voorzien van een beschrijving. Dit kunt u voor één foto doen, of voor een selectie van meerdere beelden. Klik op Opslaan om uw wijzingen aan uw foto's toe te voegen. Zo kunt u later de beelden terugvinden op tags, op waardering of op beschrijving.

©PXimport

In Windows 7 kunt u al beginnen met het ordenen van uw foto's.

2. Flickr: uploaden

uw foto's goed te ordenen. Tegelijkertijd kunt u ze heel gemakkelijk exporteren naar Facebook. Surf naar Flickr. Hebt u nog geen account bij Flickr, Google of Facebook? Kies dan voor Sign Up en daarna voor Create Account. Nadat u een account hebt aangemaakt, kunt u inloggen op Flickr. Zodra u ingelogd bent krijgt u een scherm te zien met uw profiel. Klik rechtsboven op Upload Photos & Video om te beginnen met het uploaden van uw beelden. U kunt op uw computer bladeren naar foto's, door Shift ingedrukt te houden kunt u een reeks foto's selecteren, met Ctrl ingedrukt selecteert u los meerdere foto's. Kies vervolgens of uw foto's wilt laten zien aan familie, vrienden of iedereen. Wij kiezen hier voor Visible for Family.

©PXimport

Het uploadproces in Flickr is simpel. Foto's verwijdert u snel weer uit de lijst als u zich bedenkt.

3. Flickr: tonen

Als u een foto geplaatst hebt, klikt u op add a discription om een beschrijving en tags aan de foto toe te voegen. Klik nadat u een beschrijving heeft toegevoegd op Save. Als u de foto toch een andere naam wilt geven kunt u, als u ingelogd bent, klikken op de titel van een foto en deze wijzigen. Klik daarna wel op Save om de wijziging te bevestigen of druk op Enter. Zodra u terug bent op uw fotopagina kunt u klikken op de knop Slideshow. U krijgt nu een diavoorstelling van uw foto's op een zwarte achtergrond. Zo kunt u zelf genieten van uw foto's.

©PXimport

De diavoorstelling van Flickr is een mooie manier om uw foto's te bekijken.

4. Flickr: organiseren

Op Flickr organiseert en beheert u uw uploads via de knop Organize & Create boven in beeld. Als u een album wilt maken - in Flickr-termen een Set - sleept u de foto's naar het veld en klikt u boven in beeld op het pijltje naast Add to set en vervolgens op New set. U vult een naam in en uw album is klaar. Op deze plek kunt u nog veel meer dingen voor meerdere foto's tegelijk instellen. Voeg tags toe, pas data aan en beveilig uw foto's (via Permissions). Via de knop Map rechtsboven kunt u uw foto's op een wereldkaart plaatsen.

Zodra u rechtsboven op Your photostream klikt, bent u weer terug op uw profielpagina. U kunt ook vanaf uw bureaublad uw foto's uploaden naar uw Flickr-pagina. Surf naar www.flickr.com/tools en download de Flickr Uploadr. Wanneer u dit programmaatje geïnstalleerd hebt, moet u één keer inloggen en daarna voegt u heel eenvoudig foto's toe, simpelweg door de beelden naar het venster slepen.

Het is weliswaar wat verborgen, maar u kunt via Flickr uw foto's bewerken. Klik hiervoor op een foto en kies linksboven voor Actions / Edit photo in Picnik. Binnen de interface van Flickr wordt Picnik geopend, waarmee u diverse bewerkingen op uw foto kunt uitvoeren. Bent u klaar, dan klikt u rechtsboven op Save, vult u de gevraagde gegevens in, en slaat u de afbeelding op. Het gratis account van Picnik heeft beperkte mogelijkheden, een volledig account kost zo'n 5 dollar (3,55 euro) per maand of 25 dollar (17,80 euro) per jaar.

5. Flickr: afdrukken en downloaden

Flickr heeft een samenwerking met de fotoservice Snapfish, waar u foto's kunt bestellen en afdrukken. Vanuit uw webalbum is het heel simpel om losse foto's te bestellen bij Snapfish. Ga naar een foto, klik linksboven op Actions en kies Order prints and more. U kunt aangeven hoeveel prints u wilt bestellen. Om de bestelling af te ronden kiest u Add to cart en voor Proceed to Checkout. U wordt doorverwezen naar de website van Snapfish om uw bestelling verder af te handelen. U kunt ook een fotoboek of canvas maken van uw foto's. Ga naar Organize & Create, en klik op Print & Create. Sleep een aantal foto's naar het lege vlak, en kies of u bijvoorbeeld een album, canvas of losse foto's wilt afdrukken. U wordt weer doorverwezen naar Snapfish, en nadat u een account hebt gemaakt worden de foto's automatisch ingeladen in de webtool om een foto-album te maken. Houd er wel rekening mee dat u de foto's in hoge kwaliteit naar Flickr moet uploaden om een mooi album te maken.

U kunt uw foto's één voor één van Flickr downloaden. Klik op uw fotopagina op de gewenste foto en kies bij Actions voor View all sizes. Op de volgende pagina kunt u kiezen in welk formaat u de foto wilt downloaden.

©PXimport

De koppeling tussen Flickr en Snapfish is ideaal om snel foto's te bestellen en deze af te laten drukken. Daarbij is Snapfish heel voordelig.

6. Uw Flickr-foto's op Facebook

Het is heel simpel om uw foto's van Flickr ook te tonen op Facebook. Klik in het menu You op Your account en klik vervolgens op het tablad Share & Extending en klik op Connect to Facebook. Alle uploads die u nu doet worden ook meteen getoond op uw Facebook-pagina. Let er wel op dat u kiest voor openbare uploads (public) anders werkt de koppeling tussen de twee sites niet. Het duurt even voordat de update ook te zien is in uw Facebook-profiel. Het kan ook op een andere manier, u bepaalt dan zelf welke upload naar Facebook gaat. Klik bij een foto op het Facebook-pictogram rechts in beeld en klik op Post.

©PXimport

De integratie van Flickr op Facebook is ideaal. Daarmee maakt u gebruik van de uitgebreide opslagmogelijkheden van Flickr en het bereik onder uw vrienden van Facebook.

7. Facebook: uploaden

Ook zonder Flickr kunt u al uw foto's kwijt op Facebook. Log in op Facebook, of creëer eerst een account. U kunt ervoor kiezen om foto's stuk voor stuk te plaatsen of een hele set tegelijk te publiceren. Wij kiezen ervoor om een album met meerdere foto's te maken. Klik op uw profielpagina op Foto en kies daarna voor Een album maken en klik op Foto's selecteren. U kunt zelf kiezen of u één of meerdere foto's plaatst. U kunt nu de naam van het album invoeren, kiezen met wie u de foto's deelt. Bevestig met Album maken. Op het moment dat u de foto's hebt geplaatst, kunnen anderen de foto's zien. Facebook is minder geschikt als back-up-programma voor uw foto's, maar is vooral handig om uw beelden aan anderen te laten zien.

©PXimport

Ook op Facebook plaatst u heel gemakkelijk meerdere foto's tegelijk.

©PXimport

Hier kunt u al uw albums terugkijken.

8. Hyves: uploaden

Via Hyves deelt u ook heel eenvoudig uw foto's. Klik in uw profiel Foto's / Foto's en video's plaatsen. Klik op Voeg bestanden toe en selecteer één of meerdere bestanden. Door op Verstuur te klikken plaatst u de foto's echt op de site. Nu kunt u links in beeld ook nog kiezen met wie u de foto's wilt delen. Net als Facebook is Hyves niet bedoeld voor een back-up van uw foto's, maar is het voornamelijk handig om foto's met groepen vrienden te delen.

9. Picasa: uploaden

Picasa is inmiddels een oude bekende onder de fotodiensten, en is in handen van Google. De naam gaat binnenkort waarschijnlijk veranderen. Of er ook inhoudelijk aan de software en de website gesleuteld wordt weten we niet.

Zowel online als in het fotoprogramma kunt u uw foto's bewaren en delen. In dit artikel bespreken we de online variant van Picasa. Via Picasaweb komt u binnen met een Google-account. Helaas is de online versie een heel mager alternatief voor het programma dat u kunt downloaden. Het grote voordeel van deze online versie is echter dat u het altijd en overal kunt gebruiken, en met behulp van een link de foto's ook kunt delen met anderen. U kunt foto's plaatsen door te klikken op Uploaden. Bedenk een titel voor het album en stel de zichtbaarheid in. Sleep nu foto's naar het witte vlak to, of klik op Foto's selecteren vanaf uw computer. U krijgt ongeveer 1 GB om online foto's op te slaan. Tegen betaling kunt u meer opslagruimte krijgen. Klik daarvoor rechtsboven op het instellingenicoon en kies voor Instellingen voor Foto's. Kies dan bij Opslag voor Upgrade uw opslag. Voor een paar euro per jaar hebt u 5 GB extra opslag.

©PXimport

Zodra u een foto hebt geplaatst op Picasa kunt u direct een aantal bewerkingen doen.

10. Picasa: bewerken

Vanuit Picasa kunt u ook foto's bewerken. Dit is geen functie van Picasa zelf, maar een koppeling met het online programma Picnik (net als bij Flickr). Zodra u op een foto klikt, ziet u hem terug in groot formaat. Klik op het kleine fotopictogram boven de foto. U wordt nu doorverwezen naar Picnik, hiermee kunt u uw foto's bewerken. Onder het tabblad Edit kunt u basisbewerkingen op de foto toepassen. Bij Create kunt u leuke effecten toevoegen. Als u klaar bent klikt u op de gele knop Toevoegen aan mijn album. U krijgt nog de keuze of u een kopie wilt opslaan of het bestaande bestand wilt overschrijven. Daarna keert u weer terug naar uw Picasa-album.

©PXimport

Bewerken gaat via een andere tool, maar u blijft in Picasa zodat u niet meteen de weg kwijt bent.

11. Picasa: downloaden

Picasa is een handige plek om een back-up van uw foto's te bewaren. Misschien is de gratis opslagruimte (1 GB) wat klein, maar u kunt wel heel gemakkelijk uw foto's weer in oorspronkelijk formaat downloaden. U kunt in de gratis versie elke foto weer in hoge resolutie op uw eigen computer opslaan. Klik bij de foto op Acties / Foto downloaden, u krijgt de foto in de oorspronkelijke resolutie. Het auteursrecht op uw foto's is ook geregeld. Rechts in beeld ziet u onder de kop Foto opnieuw gebruiken de link Bewerken staan. Hier kunt u aangeven of de foto gebruikt mag worden of niet. Met Opslaan bevestigt u de wijziging.

©PXimport

Uw foto's downloadt u eenvoudig weer in hoge resolutie. Rechts regelt u ook de auteursrechten van de foto.

12. Foto's verkleinen

Als u op Facebook, Picasa, Hyves of Flickr uw foto's plaatst, dan worden ze automatisch verkleind. Dat kan gevolgen hebben voor de kwaliteit van uw beeld, en u hebt het niet zelf in de hand. Wanneer u vooraf de foto's verkleint, hebt u ook het voordeel dat u online opslagruimte bespaart, waardoor u langer gratis gebruik kunt maken van Flickr en Picasa. Met bijvoorbeeld FastStone Photo Resizer kunt u vooraf foto's verkleinen. Dit hoeft u niet foto voor foto te doen, maar wijzigingen kunt u in batches uitvoeren. Surf naar Faststone en download het programma. Na een korte installatieprocedure staat het programma op uw computer. Zoek in het linkervenster naar foto's op uw harde schijf, en voeg ze met Add toe aan de lijst. Op het eerste gezicht lijkt het een tool met heel weinig functionaliteit, maar schijn bedriegt. Zet rechtsonder een vinkje bij Use Advanced options en klik op de knop Advanced Options. Er opent zich een nieuw venster, bovenin ziet u allerlei tabs met wijzigingen die u kunt maken. Zodra u een vinkje zet bij Resize kunt u het nieuwe formaat van uw foto bepalen. U kunt kiezen of u het nieuwe formaat aangeeft in pixels, in een percentage, of dat u slechts de hoogte of breedte wilt aanpakken. Zodra u klikt op het icoontje met het vergrootglas ziet u een voorbeeld van uw wijzigingen.

©PXimport

FastStone Photo Resizer biedt veel mogelijkheden om in één keer een grote hoeveelheid foto's aan te pakken.

13. Een watermerk toevoegen

Om uw foto's te beschermen tegen kopiëren kunt u met Photo Resizer ook in één keer een watermerk toevoegen aan al uw beelden. Ga naar het tabblad Watermark en zet een vinkje voor Add-watermark. De eerste keer wordt een standaard watermerk aangeboden, maar u kunt ook zelf een watermerk zoeken in uw systeem. Door met het watermerk te schuiven bepaalt u zelf de positie op de foto. Standaard staat de Opacity (ondoorzichtigheid) op 100%, dat is natuurlijk niet echt een watermerk. Zodra u op het schuifje gaat staan en de waarde terugbrengt naar bijvoorbeeld 50%, dan wordt het watermerk-effect in een klap duidelijk. Met het vergrootglas kunt u een voorbeeld bekijken

©PXimport

Het watermerk voorkomt dat anderen zonder toestemming zomaar uw beeld kunnen gebruiken.

14. Tot slot

In dit artikel hebben we verschillende mogelijkheden laten zien om uw foto's online op te slaan en te delen. Door het gigantische aanbod kunnen we helaas niet volledig zijn, maar met de beschreven diensten hebt u genoeg mogelijkheden om uw vakantiefoto's online te tonen aan vrienden en familie. Zo blijven ze niet meer ongezien op uw geheugenkaartje of computer staan.

Delen of bewaren?

Iedere dienst die we in dit artikel beschrijven heeft zijn eigen functie en kwaliteiten. Facebook en Hyves zijn geweldige instrumenten om foto's te delen, maar niet geschikt als archief voor al uw foto's om ze later weer te downloaden. Flickr en Picasa lenen zich daar meer voor. Wanneer u het liever bij één service houdt en u Facebook hebt, is het handig om via apps vanuit Flickr of Picasa uw foto's op Facebook aan uw vrienden en familie te laten zien. Al uw vrienden een link naar uw Picasa of Flickr sturen kan natuurlijk ook.

Digitale dreigingen worden steeds slimmer en moeilijker te herkennen. Een virusscanner of firewall alleen houdt ze niet meer tegen. Onze digitale voetafdruk groeit immers met elk nieuw apparaat, account of slimme toepassing in huis. Wie veilig wil blijven, moet structureel te werk gaan: cyberhygiëne hoort bij je dagelijkse gewoonten. In dit artikel lees je negen manieren om die routine op te bouwen en je digitale leven beter te beschermen.

Bewust gedrag

Bewust digitaal gedrag vormt de basis van elke veilige IT-omgeving. Wie zijn gedrag niet afstemt op de huidige digitale risico's, blijft kwetsbaar, ongeacht hoe goed de tools zijn. Het herkennen van verdachte berichten, ook van bekende afzenders, is cruciaal. Phishing blijft namelijk een van de succesvolste aanvalsmethoden, onder meer via QR-phishing, deepfake-spraakberichten en clone-phishing (waarbij bestaande, legitieme e-mails worden nagebootst).

Klik nooit zomaar op links, zeker niet als er gevraagd wordt om in te loggen of te betalen. Houd de muisaanwijzer eerst boven een link om het adres te controleren en let op subtiele afwijkingen in domeinnamen. Let ook op bij onverwachte bijlagen of berichten met een opvallend dringende toon.

Denk ook bewust na over je digitale aanwezigheid. Zorg dat je sociale profielen niet standaard publiek zichtbaar zijn en deel persoonlijke info alleen als het echt nodig is. Regelmatig eens 'egosurfen', waarbij je je naam, alias of e-mailadres in een zoekmachine invoert, helpt om te zien wat publiek beschikbaar is. Beperk of verwijder deze informatie via instellingen of met verwijderverzoeken.

Authenticatie

Robuuste authenticatie is vaak de kern van digitale beveiliging. In tijden van datalekken en geautomatiseerde inlogpogingen volstaat een enkel wachtwoord helaas niet meer. Goede cyberhygiëne betekent daarom niet alleen sterke wachtwoorden gebruiken, maar ook structureel inzetten op tweefactorauthenticatie (2FA) en in bepaalde gevallen op alternatieve methoden gebruiken, zoals biometrie en softwarematige toegangssleutels (passkeys).

Om te vermijden dat je overal hetzelfde wachtwoord gebruikt, is een betrouwbare wachtwoordbeheerder onmisbaar. Kies voor een kluis die lokaal versleutelt of zero-knowledge-opslag biedt (alleen jij kunt de data zien). Degelijke en gratis opensource-opties zijn Bitwarden Personal en KeePass of KeePassXC. De kluis zelf beveilig je uiteraard met een sterke sleutelzin. Nieuwe wachtwoorden laat je bij voorkeur automatisch genereren en zijn telkens uniek.

Vrijwel alle degelijke diensten bieden tegenwoordig 2FA aan. Maak daar zeker gebruik van, want dit voegt een extra beveiligingslaag toe. TOTP-codes (time-based one-time passwords) via apps als Authy of de Authenticator-apps van Google of Microsoft zijn een veilige keuze. Voor kritieke accounts kun je fysieke tokens overwegen, zoals een Yubikey. Sms-codes kun je het beste vermijden, want deze zijn kwetsbaar voor sim-swapping. Biometrie gebruik je bij voorkeur alleen op apparaten waar de herkenning lokaal gebeurt, zonder dat er data naar externe servers gaan.

Steeds meer platformen, zoals Apple, Google en Microsoft, ondersteunen ook toegangssleutels. Deze bestaan uit een publieke en een private sleutel. Alleen de publieke wordt op de server opgeslagen; de private blijft lokaal en wordt geverifieerd via biometrie of pincode. Zo combineer je veiligheid met een zekere mate van gebruiksgemak.

Accountbeheer

Doordacht toegangsbeheer voorkomt dat ongewenste gebruikers, processen of apparaten toegang krijgen tot je gegevens of systemen. Door rollen te scheiden, rechten te beperken en geregeld te evalueren wie waar toegang toe heeft, verklein je het risico op misbruik.

Zo gebruik je voor dagelijkse taken bij voorkeur een standaardaccount zonder beheerrechten. Heb je in Windows op je laptop slechts één administratoraccount, maak dan eerst een tweede administratoraccount aan. Zet daarna het eerste om naar standaardgebruiker, zodat je vertrouwde profielmap en instellingen behouden blijven. Dit doe je via Instellingen / Accounts / Andere gebruikers / Account toevoegen, waar je ook het accounttype kunt wijzigen. Je kunt ook twee standaardaccounts gebruiken: een voor werk en een voor privé, waarbij het privéaccount geen toegang heeft tot zakelijke bestanden, e-mail of cloudmappen. Daarnaast kun je een extra standaardgebruiker aanmaken, eventueel zonder wachtwoord, voor gastgebruik. Verwijder accounts zodra ze overbodig zijn en vermijd het delen van je hoofdaccount. Als delen toch nodig is, zorg dan dat je de gegevens kunt monitoren en gebruik de beschikbare logboeken (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel).

Toegangsbeheer

Werk je met meerdere gebruikers op je pc of gebruik je gedeelde mappen, dan kun je de toegang tot gegevens beperken door het instellen van specifieke machtigingen voor lezen en schrijven. Klik met rechts op een map of bestand in Verkenner, kies Eigenschappen en ga naar Beveiliging / Bewerken (voor lokale toegang) of naar Delen / Geavanceerd delen (voor netwerkshares).

Gescheiden omgevingen zijn ook nuttig voor apps als je browser. In Chromium-browsers zoals Chrome klik je rechtsboven op je profielafbeelding en kies Gastprofiel openen of Chrome-profiel toevoegen. Elk profiel gebruikt een eigen cache, instellingen, extensies en sessies. In Firefox open je de profielbeheerder via Windows-toets+R, waarna je de opdracht firefox.exe -p uitvoert.

Controleer ook regelmatig welke externe apps, diensten of apparaten toegang hebben tot je cloudaccounts van bijvoorbeeld Google of Microsoft.

Updates en patches

Software en firmware tijdig bijwerken is een van de beste manieren om je systemen veilig te houden, zeker omdat veel kwetsbaarheden al worden misbruikt voor ze publiek bekend zijn (zero-day-exploits). Automatiseer je updates dus waar mogelijk, niet alleen voor je besturingssysteem maar ook voor randapparatuur, NAS, router en IoT-apparaten.

Windows is standaard ingesteld om belangrijke updates en patches automatisch te downloaden en installeren. Laat dit zeker zo. Vergeet ook je gewone programma's niet: sommige programma's updaten automatisch (zoals browsers), maar lang niet alle programma's doen dit. Tools zoals Patch My PC Home Updater kunnen helpen, of je gebruikt een pakketbeheerder zoals Chocolatey of Winget. Een grafische tool zoals UniGetUI ondersteunt zelfs verschillende pakketbeheerders.

Patch My PC Home Updater herkent ongeveer vijfhonderd populaire programma's en werkt deze op gezette tijden zelf bij. UniGetUI ondersteunt wel tienduizend programma's en maakt het mogelijk om alle verouderde software met een muisklik te updaten.

Neem ook firmware mee in je updatebeleid, zoals deze van je router, BIOS/UEFI, printers en IoT-apparaten. Controleer enkele keren per jaar via de website van de fabrikant of via ingebouwde beheertools, zoals Synology DSM op een NAS, of er updates beschikbaar zijn.

Gevorderde gebruikers die veiligheid belangrijk vinden, kunnen ook CVE- en kwetsbaarheidsdatabanken (Common Vulnerabilities and Exposures) in de gaten houden, zeker bij software met frequente internet-interactie. Verwijder oude software zonder ondersteuning, en denk bijvoorbeeld ook aan extensies of scripts die je niet meer gebruikt, maar die nog wel actief zijn.

Databeveiliging

Zonder degelijke gegevensbeveiliging blijven andere beveiligingsmaatregelen kwetsbaar. Documenten of informatie die veel privacygevoelige gegevens bevatten (zoals financiële of medische gegevens) horen niet onversleuteld op je pc of externe schijven te staan. Encryptie beschermt je data tegen ongewenste toegang, ook bij verlies of diefstal van het systeem.

Op Windows Home-systemen, met TPM en 'modern stand-by', kun je de systeemschijf automatisch versleutelen via Instellingen / Privacy en beveiliging / Apparaatversleuteling. Je moet wel aangemeld zijn met een Microsoft-account.

Deze functie is een vereenvoudigde vorm van BitLocker, beschikbaar in Windows Pro en hoger. BitLocker kan ook je datapartities, externe schijven en usb-sticks versleutelen. Een gratis alternatief is VeraCrypt, waarmee je ook aparte mappen of draagbare volumes kunt versleutelen. Je kunt zelfs een verborgen volume aanmaken, zodat niemand merkt dat er versleutelde data aanwezig zijn. De tool vraagt wat gewenning, maar online vind je uitgebreide documentatie.

Versleutelen is belangrijk, maar ruim ook geregeld oude, privacygevoelige bestanden op. In Windows open je het venster Instellingen en ga je via Systeem / Opslag naar Aanbevelingen vooropschoning om tijdelijke bestanden, downloads of prullenbakinhoud te wissen. Voor het onherroepelijk verwijderen van specifieke bestanden of mappen gebruik je een gratis tool zoals Eraser, die ook vrijgekomen ruimte op een harde schijf kan overschrijven. Wil je een volledige harde schijf wissen, bijvoorbeeld voor verkoop of donatie, gebruik dan DBAN. Voor ssd's gebruik je bij voorkeur de Secure Erase-tool van de fabrikant zelf, bijvoorbeeld Samsung Magician voor Samsung-ssd's.

Back-ups

Je bent nooit honderd procent veilig, alle geïnstalleerde beveiligingen ten spijt. Daarom zou je eigenlijk altijd back-ups moeten maken. Regelmatig back-uppen beschermt je tegen gegevensverlies door fouten, defecten of malware, en je kunt relatief snel je systeem en gegevens herstellen zonder noemenswaardig dataverlies.

Er bestaan gelukkig degelijke en gratis tools waarmee je back-ups grotendeels kunt automatiseren. Deze ondersteunen bij voorkeur versleuteling, compressie en versiebeheer, werken met incrementele back-ups (alleen nieuwe of gewijzigde bestanden) en met deduplicatie (dubbele inhoud wordt slechts één keer opgeslagen). Duplicati en Kopia zijn hier uitstekende voorbeelden van, gratis en opensource. Duplicati heeft een gebruiksvriendelijke webinterface, terwijl Kopia wat technischer is, maar iets krachtiger dankzij het snapshot-systeem en efficiënter bij grote of veel bestanden.

Probeer waar mogelijk de 3-2-1-regel te volgen: bewaar minstens drie kopieën van je data op twee verschillende media, waarvan één op een andere fysieke locatie en minstens één offline. Dit is ook belangrijk met het oog op ransomware. Koppel daarom ook je externe back-upmedium los zodra de back-up klaar is.

Netwerkbeveiliging

Tenzij je computer fysiek losgekoppeld is van internet en andere netwerken ('air-gapped'), mag je zeker niet voorbij gaan aan netwerkbeveiliging. Je router is doorgaans het toegangspunt tot je hele netwerk en verdient daarom je volle aandacht.

Begin met het wijzigen van het standaard beheerderswachtwoord naar een sterk exemplaar. Controleer geregeld op firmware-updates via de website van de fabrikant (zie ook de eerdere paragraaf Updates en patches). Schakel UPnP (Universal Plug and Play) uit om te vermijden dat applicaties ongecontroleerd poorten openen. Zet beheer op afstand uit als dat kan en beperk inkomend verkeer door enkel noodzakelijke poorten open te laten (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel). Schakel ook ongebruikte netwerkdiensten of applicatie-interfaces uit.

Idealiter voorzie je je netwerkapparaten van gescheiden subnetten, zodat een kwetsbaarheid op het ene toestel niet automatisch andere bedreigt. Je kunt bijvoorbeeld een gastnetwerk op je router activeren voor bezoekers of onbekende apparaten. IoT-toestellen houd je het liefst apart van je hoofdnetwerk. Ondersteunt je router VLAN's (virtuele LAN's), dan kun je zelfs per apparaatcategorie aangepaste regels instellen, voor optimale databescherming.

De meeste routers hebben een ingebouwde firewall, maar deze is vaak beperkt. Gevorderde gebruikers kunnen extra beveiliging overwegen met een krachtigere oplossing, zoals OPNSense, waarmee je gedetailleerde regels kunt opstellen en netwerkverkeer logt. Daarnaast kun je een netwerkwijd DNS-filter gebruiken om ongewenste sites en advertenties op domeinnaamniveau te blokkeren. Tools zoals het multiplatform AdGuard Home of het cloudgebaseerde NextDNS zijn hiervoor uitstekend geschikt. Of je gebruikt eventueel publieke DNS-servers, zoals het recent gelanceerde DNS4EU, mede gefinancierd door de EU, met kant-en-klare filters tegen malware, advertenties en/of ongepaste inhoud.

Monitoren en scannen

Binnen cyberhygiëne hoort ook het regelmatig scannen en monitoren van je netwerk en systemen. Voor Windows zijn er ingebouwde logboeken (klik met rechts op de startknop en kies Logboeken), die systeemfouten, softwareproblemen, aanmeldpogingen en beveiligingsincidenten bijhouden. Open hier Windows-logboeken / Systeem en sorteer op de kolom Niveau om sneller fouten en waarschuwingen te zien.

Scan ook geregeld je netwerkverbindingen. De tool Fing (beschikbaar voor mobiel en desktop) toont direct welke apparaten verbonden zijn. Via Security kun je bij Confirm devices aangeven welke je vertrouwt.

Een nuttige aanvulling is GlassWire, een gratis visuele firewall die toont welke apps waarmee verbinding maken en hoeveel data ze verbruiken. Voor diepgaande analyses is Wireshark de ongekroonde koning. Deze gratis sniffer toont welke data via welke netwerkprotocollen je systeem verzendt en ontvangt, waarmee je ongebruikelijke communicatie kunt traceren.

Je netwerkveiligheid hangt ook af van het sluiten van onnodige netwerkpoorten. Test dit van buitenaf, zoals een hacker doet, via GRC ShieldsUP! Klik op Proceed en dan op All Service Ports om gebruikelijke TCP-poorten te scannen. Zie je rode of blauwe vakjes, schakel dan onnodige services en eventuele poortdoorverwijzingen uit in je router tot alle vakjes groen kleuren.

Je kunt de netwerkpoorten ook van binnenuit scannen, zoals malware doet. Dit kan met het gratis Zenmap, de grafische interface van Nmap. Vul bij Target het ip-adres in en kies bij Profile bijvoorbeeld Quick scan plus.

Je doet er ook goed aan geregeld te controleren op mogelijke datalekken, zoals door database-hacks bij diensten waar je een account had. Je kunt je hiervoor aanmelden bij HaveIBeenPwned, via Notify Me.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een betaalbaar sporthorloge? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Xiaomi Smart Band 9

De onlangs verschenen Xiaomi Smart Band 9 is goedkoop en kent ook nog eens verrassend veel functies. Dit langwerpige sporthorloge is in de kleurstellingen zilver-wit, zwart en roze verkrijgbaar. Het amoledscherm van 1,62 inch biedt voldoende ruimte om diverse gegevens te tonen. Dankzij een respectabele resolutie van 192 × 490 pixels verschijnt alle informatie scherp in beeld – denk daarbij aan stappen, verbrande calorieën, weersverwachting en natuurlijk de tijd. Alle functies zijn via het aanraakscherm bereikbaar, want de Smart Band 9 heeft geen fysieke knoppen. De waterdichte behuizing weegt maar 15,8 gram (zonder bandje).

Kies in het menu tussen ruim 150 sportmodi en start vervolgens de training. Tijdens de inspanning kun je jouw hartslag in de gaten houden. Je koppelt de Smart Band 9 via bluetooth eenvoudig aan een smartphone. Laat het mobiele toestel vervolgens in je broek- of jaszak zitten, want inkomende notificaties verschijnen rechtstreeks op je pols. Een prettige eigenschap is dat je het scherm ook op zonovergoten plekken nog prima kunt lezen. Aan de hand van een lichtsensor kiest deze smartwatch automatisch de juiste helderheid. Ten slotte is de beschikbaarheid van meer dan tweehonderd wijzerplaten een leuk extraatje.

Garmin Instinct 2

Met deze relatief goedkope smartwatch van Garmin houd je nauwlettend jouw sportieve prestaties in de gaten. Je kunt de Instinct 2 zowel binnen als buiten dragen, want de robuuste behuizing is waterdicht tot een diepte van honderd meter. Op het ronde display van 176 × 176 pixels zie je onder meer de actuele hartslag, het aantal gezette stappen en de huidige snelheid. Er zijn ook een hoogtemeter en elektrisch kompas geïntegreerd. Onder leiding van diverse sport-apps doe je uiteenlopende trainingen. Je kunt bovendien na elke nacht de uitgebreide slaapmonitor bekijken.

Wanneer het sporthorloge met een smartphone is verbonden, zie je inkomende pushnotificaties voorbijkomen. De Instinct 2 bevat een energiezuinig zwart-witscherm. Dat komt de accuduur ten goede! De fabrikant claimt dan ook een batterijduur van zo'n 28 dagen in de smartwatchmodus. Het hier besproken model heeft een horlogekast van 45 millimeter. Als alternatief kun je een vergelijkbaar sporthorloge met een horlogekast van 40 millimeter kopen, de Garmin Instinct 2S.

Garmin Forerunner 255 Music

Ren, wandel of fiets je met een lekker muziekje nét wat steviger door? De Garmin Forerunner 255 Music is hiervoor bij uitstek geschikt. Je kunt namelijk nummers van Spotify, Deezer of YouTube Music downloaden en in het geheugen van deze smartwatch opslaan. Laat dus tijdens trainingen voortaan je smartphone thuisliggen en bedien de muziek vanaf je pols. Je hebt voor deze functie trouwens wel een betaald abonnement bij een van de genoemde muziekdiensten nodig. De Forerunner 255 Music heeft een horlogekast van 46 millimeter. Kies tussen een zwarte en witte uitvoering.

Op het ruime 1,3inch-kleurenscherm van 260 × 260 pixels zijn er een heleboel functies toegankelijk. Denk onder andere aan een calorieënteller, hartslagmeter, bloedzuurstofmeter, slaapmonitor, snelheidsmeter, stappenteller en stopwatch. De Forerunner 255 Music toont ook meldingen van een verbonden smartphone. Krijg je bijvoorbeeld een WhatsApp-bericht, dan gaat de weerbestendige behuizing kortstondig trillen. Tot slot gebruik je deze veelzijdige smartwatch ook om contactloos te betalen.

Lees ook: Dit zijn de 9 sporten waarmee je het makkelijkst afvalt

Polar Pacer Pro

Zoek je een licht sporthorloge met zéér veel functies? Kijk dan eens naar de Polar Pacer Pro. Wegens het gewicht van 41 gram voel je dit apparaatje amper zitten. In de horlogekast van 45 millimeter is er een 1,2inch-kleurenscherm van 240 × 240 pixels verwerkt. Het display is voorzien van Gorilla Glass en gaat dus niet zomaar stuk. Verder is de behuizing waterdicht tot een diepte van vijftig meter. In het menu staan er ruim 150 sportprofielen voor je klaar. Fijn is dat deze smartwatch ook allerlei 'exotische' sporten ondersteunt, zoals (kite)surfen, rolschaatsen en skiën. Zodra je een keuze hebt gemaakt, monitort de Pacer Pro diverse sportieve prestaties.

Onder de motorkap bevindt zich een gps-chip, zodat deze smartwatch overal ter wereld je locatie kan bepalen. Handig is dat je routes van de bekende app Komoot kunt synchroniseren. Kijk voor routeaanwijzingen voortaan op je pols. Verder werkt de Pacer Pro ook naadloos met de veelgebruikte sport-app Strava samen. Hoewel Polar in zijn eigen webwinkel een tarief van 349,90 euro hanteert, vragen diverse andere bekende webshops minder dan tweehonderd euro. Kies tussen de kleurstellingen zwart, wit en goud.

Samsung Galaxy Fit3

De Samsung Galaxy Fit3 schaf je voor minder dan zes tientjes aan! Dit goedkope sporthorloge is te koop in de kleurstellingen zwart, zilver-wit en roze. Ondanks zijn lage prijskaartje toont het langwerpige 1,6inch-amoledscherm van 256 × 402 pixels diverse gegevens. Zo zie je hoeveel stappen je hebt gezet. De achterzijde van de horlogekast heeft ook nog sensoren om je bloedzuurstof en hartslag te meten. Druk aan de zijkant op de homeknop en kies uit ruim honderd sportoefeningen. De Galaxy Fit3 analyseert desgewenst ook je slaapgedrag. Maak je onverhoopt een lelijke uitglijder? Dankzij valdetectie schakelt de polsassistent jouw SOS-contactpersonen in.

Dit lichtgewicht sporthorloge van 18,5 gram neem je overal mee naartoe. De IP68-gecertificeerde behuizing is namelijk volledig waterdicht. Verbind de Galaxy Fit3 via bluetooth met een smartphone voor nog meer functies. Je kunt dan bijvoorbeeld de muziekweergave bedienen en zien wie er belt. De smartwatch toont ook inkomende berichten. De oplaadbare batterij van 208 mAh gaat op een enkele acculading volgens Samsung tot dertien dagen mee.