Na de overname van Sun door Oracle splitste een deel van de OpenOffice.org ontwikkelaars zich af en begon LibreOffice. Wil de beste van de twee nu opstaan?

OpenOffice.org is een van de belangrijkste concurrenten van Microsofts Office kantoortoepassingen. Het pakket werd eind jaren ’90 ontwikkeld als StarOffice, dat in 1999 door Sun Microsystems werd opgekocht. De broncode van dit pakket werd gebruikt voor OpenOffice.org, dat onder GPL werd vrijgegeven. Maar toen Oracle Sun overnam in april 2009, werd de toekomst van de voormalige Sun-producten onzeker – en dan vooral de gratis producten, zoals OpenOffice.org. Het duurde niet lang of de voornaamste ontwikkelaars van het OpenOffice.org-platform kropen onder de mantel van Oracle vandaan.

Lees ook:

OpenOffice.org hoeft op Oracle niet te rekenen

Microsofts heimelijke aanval op OpenOffice

Oracle en Sun: een jaar na de overname

Upgraden naar Office 2010 is overbodig

Deze ontwikkelaars begonnen LibreOffice, een ‘vork’ van de OpenOffice.org basiscode, onderhouden door een organisatie zonder winstoogmerk die de Document Foundation wordt genoemd. LibreOffice ziet eruit als OpenOffice.org en het gedraagt zich als openOffice.org – het werkt zelfs met dezelfde OpenDocument bestandsformaten als OpenOffice.org. Het verschil is dat LibreOffice volledig door een community ontwikkeld wordt, zonder dat Oracle daar iets over te zeggen heeft (voor wie het niet meteen doorheeft: ‘libre’ komt van het latijnse woord voor ‘vrij’ – als in ‘Cuba Libre’).

Maar welke van de twee kun je nu het beste gebruiken? Zowel OpenOffice.org als LibreOffice hebben onlangs een 3.3.0-versie van hun product gelanceerd. Beide kun je gratis downloaden, al verkoopt Oracle ook een OpenOffice.org-versie waar commerciële (betaalde) ondersteuning bij geleverd wordt. Maar welke van de twee heeft de beste papieren, voor nu en de nabije toekomst? Ik heb ze beide geïnstalleerd en vergeleken.

Installatie en taalondersteuning

OpenOffice.org en LibreOffice bestaan allebei uit zes applicaties, die in beide gevallen Writer, Calc, Impress, Draw, Base en Math worden genoemd. Het zijn respectievelijk een tekstverwerker, een rekenbladprogramma (spreadsheet), een programma om presentaties te maken, een zakelijk grafiekenpakket, een databasemanager en een programma voor wiskundige formules.

Beide pakketten zijn beschikbaar voor Windows, Linux en Mac OS X (zowel Intel als PowerPC), maar alleen OpenOffice.org is ook te krijgen voor Solaris (Sparc en Intel). Voor dit artikel ben ik uitgegaan van het meest voor de hand liggende scenario en heb ik beide suites geïnstalleerd op een Intel-pc onder Windows 7.

De installatieprocedures lijken sterk op elkaar: je krijgt dezelfde vragen en de installatiescripts lijken hetzelfde, hoewel de installatie van LibreOffice iets langer duurt. In beide gevallen heb ik de ‘typische installatie’ gekozen.

OpenOffice.org heeft in dit stadium een punt voor op LibreOffice, omdat het wordt geleverd met JRE, de Java Runtime Environment (mits je die optie bij het downloaden aangevinkt hebt gelaten). Nu is JRE niet geheel onmisbaar voor deze suites, maar het maakt wel een aantal extra functionaliteiten mogelijk, en de databasemanager kan in elk geval niet zonder. Als je voor LibreOffice kiest betekent dit dat je eerst nog een apart installatieprogramma moet downloaden en draaien. Dat gezegd hebbende: de met OpenOffice.org meegeleverde Java-versie bleek niet de meest recente.

OpenOffice.org kun je downloaden in 25 taalversies (waaronder Nederlands), en zelfs meer als je oudere versies meetelt. LibreOffice doet dat anders: daar download je een universeel installatieprogramma, maar zijn er wel weer aparte downloads voor hulp in je eigen taal. Die helpbestanden zijn beschikbaar in maar liefst 113 talen, maar in de praktijk kun je er onder Windows maar 54 gebruiken (waaronder Nederlands). De installatie ervan is wat onhandig: je moet niet alleen een apart Help Pack installatieprogramma draaien, maar je moet ook opletten dat je een ‘aangepaste installatie’ draait van de suite zelf (als je tenminste een andere taal wilt dan Engels). Blijft staan dat LibreOffice meer talen ondersteunt dan OpenOffice.org, wat voor sommigen natuurlijke een voordeel kan zijn.

Voor enterprise admins is het wellicht goed te weten dat beide suites weliswaar als executables worden aangeleverd, maar dat het in feite gewoon Windows .msi-bestanden zijn. Handig als je de software op grotere aantallen pc’s moet installeren. Helaas bleek alleen het .msi-bestand van LibreOffice goed te werken onder Windows 7. Het .msi-bestand van OpenOfice.org deed het wel onder Windows XP, dus laten we maar hopen dat deze fout snel hersteld wordt.

Overstappen vanaf Microsoft Office

Als ze eenmaal geïnstalleerd zijn, wordt duidelijk dat OpenOffice.org en LibreOffice schrikbarend veel op elkaar lijken. De hele menustructuur is identiek - alleen heeft LibreOffice nog wat extra functies toegevoegd. Als je het ene product kent, hoef je aan het andere in elk geval niet meer te wennen. Je ziet hooguit wat kleine afwijkingen in de afwerking, zoals wat aangepaste icoontjes; ik denk zelf dat de icoontjes van OpenOffice.org wellicht iets eenvoudiger te begrijpen zijn, maar dat is ook maar een subjectieve mening – de verschillen zijn in feite minimaal.

Ik had zelf verwacht dat bij de compatibiliteit met Microsoft Office de grote verschillen zouden opduiken, maar helaas lijkt daar niet opvallend veel aandacht aan besteed. Beide suites kunnen redelijk omgaan met bestanden uit Office 2003 en ouder, maar de ondersteuning van de nieuwere op XML gebaseerde bestandsformaten is slecht zodra het ook maar iets ingewikkelder wordt. Op XML gebaseerde Excel-werkbladen overleven de overstap nog het beste, maar het importeren van .docx en .pptx bestanden levert gegarandeerd problemen op. Met wat goede wil zou je kunnen zeggen dat OpenOffice.org in sommige gevallen wat dichter in de buurt van de oorspronkelijke Word-fonts blijft, maar op het hele tegenvallende geheel maakt dat nauwelijks indruk.

En zelfs de oudere Office-bestanden worden niet altijd goed overgezet. Van PowerPoint wordt bijvoorbeeld slechts een deel van de overgangen en teksteffecten meegenomen, hoewel wat niet wordt ondersteund over het algemeen wel netjes wordt afgehandeld. Wat Writer doet met complexere Word-documenten laat zich moeilijk voorspellen; met name bij de fontkeuze gaat het geregeld mis. In Calc is wel een bewonderenswaardige poging gedaan de meest voorkomende Excel-macro’s te ondersteunen, maar ook daar zijn helaas niet alle opties beschikbaar (al is volledige compatibiliteit misschien wel wat al teveel gevraagd). Jammer dat LibreOffice nauwelijks tot niets ondernomen lijkt te hebben om OpenOffice.org op dit gebied de loef af te steken.

Toch is de algemene indruk van beide pakketten overwegend positief, vooral als je bedenkt dat LibreOffice pas eind januari zijn eerste stabiele versie heeft uitgebracht. Ook op het gebied van prestaties en stabiliteit heb ik geen noemenswaardige verschillen kunnen ontdekken. Geen van beide is in deze test ooit vastgelopen, ook niet als ik ze documenten voerde die ontworpen waren om juist op dat gebied de pakketten eens flink onder druk te zetten.

Nieuw in LibreOffice

Wat LibreOffice aan extra’s op tafel legt, zijn vooral kleine verbeteringen van de functionaliteit die OpenOffice.org ook al biedt. LibreOffice Calc wordt bijvoorbeeld geleverd met een nieuwe set standaard sneltoetsen die voor gebruikers van Excel en andere spreadsheets prettig bekend voorkomen. Writer heeft een nieuw dialoogvenster waarmee het eenvoudiger is voorbladen van documenten op te maken. En de ondersteuning van Microsoft Office mag dan nauwelijks verbeterd zijn, je vindt in LibreOffice wel betere ondersteuning van Microsoft Works, Lotus Word Pro en WordPerfect documenten dan in OpenOffice.org. Bovendien zijn er meer bugs verwijderd.

De meest veelzeggende nieuwe functionaliteit in LibreOffice is wellicht de ondersteuning van Schaalbare Vector Graphics (SVG) bestanden in Writer, Impress en Draw. SVG is een open standaard voor vector-afbeeldingen die door een groot aantal populaire tekenprogramma’s wordt ondersteund, zoals Adobe Illustrator, Microsoft Visio en veel CAD-programma’s.

Bovendien vind je in de optielijst van LibreOffice nog de mogelijkheid om “experimentele functionaliteit” in te schakelen. Raar genoeg zorgt dat er niet voor dat een aantal nieuwe verbeteringen beschikbaar komen die toch wel staan aangekondigd op de website van LibreOffice – in elk geval niet in de Windows-versie. De site stelt bijvoorbeeld dat LibreOffice in staat zou moeten zijn OpenDocument-bestanden op te slaan als “flat XML”, waarmee het eenvoudiger zou moeten zijn de documenten te manipuleren via XSLT transformaties – maar die optie staat nergens in het Opslaan Als dialoogvenster onder Windows. Ook een aantal nieuwe elementen in de gebruikersinterface, zoals keuzevakjes in complexe menu-onderdelen, verschijnen niet in de Windows-versie van de suite. Het lijkt erop dat de nieuwste ontwikkelingen voor LibreOffice in eerste instantie voor Linux worden uitgerold, en dat Windows een duidelijke tweede viool speelt.

Welke open source office suite moet het worden?

De uiteindelijk keuze voor een office-pakket zal waarschijnlijk veel te maken hebben met de mate waarin de organisatie vast zit aan de Microsoft Office bestandsformaten. Als je regelmatig moet werken met grote aantallen complexe Office-documenten, dan is helemaal overstappen wellicht niet eens een optie. Als dat je niet zal weerhouden, hangt de keuze tussen OpenOffice.org en LibreOffice grotendeels af van twee factoren: ondersteuning en ontwikkeling.

Als je onderneming hoge eisen stelt aan ondersteuning, dan is OpenOffice.org op dit moment je enige redelijke alternatief. Oracle levert bijvoorbeeld Premier Support op OpenOffice.org, voor € 31,56 per jaar per gebruiker (vanaf 100 gebruikers). Daarnaast heeft Oracle nog een speciale Oracle Open Office editie voor individuele gebruikers en kleine ondernemingen (€ 39,-) of een uitgebreidere Enterprise Edition (€ 71,- vanaf 100 gebruikers).

De Document Foundation is meer een los samenwerkingsverband van ontwikkelaars dan een softwareleverancier. Ze zetten geen commerciële versie van de LibreOffice suite in de markt en bieden ook geen ondersteuningscontracten. Er zullen ongetwijfeld wel derde partijen opstaan die bereid zijn ondersteuning te leveren voor dit pakket, en misschien gebeurt dat zelfs nu al, maar op de LibreOfice website zoek je vergeefs naar links voor dit soort partijen. In dit stadium van het project is ondersteuning nog beperkt tot mailing lists, IRC-kanalen (#libreoffice), FAQs en online documentatie – vrijwel alles in het Engels.

De andere overweging is wat er in de komende maanden gaat gebeuren. OpenOffice.org en LibreOffice mogen dan uitgaan van dezelfde basiscode, waardoor de meeste functies overeenkomen – maar dat hoeft bepaald niet zo te blijven. Hoelang Oracle van plan is een desktop office suite te blijven ondersteunen is niet helemaal duidelijk, en nu een groot aantal van de oorspronkelijke OpenOfice.org-ontwikkelaars is overgelopen naar de Document Foundation, zou je mogen verwachten dat LibreOffice zich sneller gaat ontwikkelen dan Oracle’s versie van deze suite. Je ziet nu al dat in LibreOfice 3.3.0 een aantal uitbreidingen zit die OpenOffice.org 3.3.0 moet missen.

Het mooiste van deze suites is echter dat je beslissing niet meteen allesbepalend is. Omdat de OpenDocument-formaten echte open standaarden zijn, vermijd je de lock-in die je wel hebt met Microsoft Office (of zelfs met specifieke versies van MS Office). Toekomstige versies van beide suites zullen allemaal net zo goed in staat zijn je documenten te openen, en naar alle waarschijnlijkheid zal dat ook gelden voor eventuele toekomstige concurrenten.

Als je niet zonder ondersteuning op enterprise-niveau kunt, is OpenOffice.org op dit moment je beste keuze. Maar LibreOffice is er zeker een om in de gaten te houden - ongeacht de grootte van je organisatie.

In je browser lopen werk, bankzaken en privé al snel door elkaar. Voor meer overzicht is het slimmer om te scheiden wat je voor je werk doet en wat voor jezelf. In Firefox kan dat eenvoudig met verschillende profielen. In dit artikel lees je wat profielen zijn, waarom ze handig zijn en hoe je ze instelt.

Wat is een Firefox-profiel?

Zie een profiel als een aparte kamer in je digitale huis. Net zoals je slaapkamer en keuken een eigen inrichting hebben, bewaart elk profiel zijn eigen instellingen, bladwijzers en add-ons. De gegevens van verschillende profielen staan los van elkaar en worden op een andere plaats op de schijf opgeslagen. Je kunt dus meerdere 'kamers' aanmaken: bijvoorbeeld één voor je werkaccount, een andere voor je persoonlijke mail en een derde voor experimenten. Vind je het nieuwe profielmenu niet in de werkbalk, dan kun je altijd about:profiles in de adresbalk typen om bij de profielbeheerder te komen.

Waarom zou je meerdere profielen gebruiken?

Het grote voordeel van meerdere profielen is dat alles netjes gescheiden blijft. Binnen één profiel wordt alles gedeeld: websites gebruiken dezelfde sessies, cookies, extensies en instellingen. Dat betekent dat je bijvoorbeeld voor je werk ingelogd blijft op een dienst zolang de cookie geldig is, ook al wil je diezelfde site later met een ander account bezoeken. Door voor werk en privé aparte profielen te gebruiken, blijft de aanmelding beperkt tot één omgeving en hoef je niet steeds uit te loggen om van account te wisselen. Werk en privé blijven letterlijk uit elkaar, zodat er geen onbedoelde overlap ontstaat tussen diensten of voorkeuren. Daarnaast is het prettig om een testprofiel te hebben waarin je nieuwe extensies of instellingen probeert zonder dat je stabiele omgeving daar last van heeft. Deel je de computer met huisgenoten of kinderen, dan kun je iedereen een eigen profiel geven zodat wachtwoorden, bladwijzers en webgeschiedenis niet door elkaar lopen.

Een nieuw profiel aanmaken

Een nieuw profiel aanmaken gaat snel. Klik in Firefox op het accountpictogram rechts bovenin, kies Profielen en vervolgens + Nieuw profiel. Er opent een tweede venster waarin je de naam van het nieuwe profiel invoert en eventueel een thema en avatar kiest. Firefox bewaart je wijzigingen direct en het nieuwe profiel verschijnt in de lijst. Zie je geen profieloptie, ga dan naar about:profiles en klik daar op Nieuw profiel aanmaken. Mozilla raadt aan de standaardlocatie voor het profiel te gebruiken. Kies je zelf een map, zorg dan dat die leeg is, omdat alles in die map wordt verwijderd als je het profiel ooit weggooit.

©Mozilla

Profielen beheren en personaliseren

Je kunt profielen verder naar wens aanpassen. Geef ze duidelijke namen zodat je snel kunt schakelen. Kies bij elk profiel een ander thema, zodat je aan de kleur van het venster ziet in welke omgeving je werkt. Via dezelfde menuknop wissel je tussen profielen: klik op je huidige profielnaam en selecteer het profiel dat je wilt openen. Een profiel hernoemen of verwijderen kan vanuit de profielbeheerder. Als je een profiel verwijdert, kun je ervoor kiezen de bijbehorende bestanden te bewaren. Dat is handig wanneer je later nog bladwijzers of wachtwoorden wilt terughalen. Denk eraan dat definitief verwijderen alle gegevens verwijdert; maak dus een back-up als je niet zeker weet of je alles kwijt wilt.

Profielen selecteren en synchroniseren

Wil je bij het starten van Firefox kunnen kiezen welk profiel er wordt gebruikt, dan vink je in de profielbeheerder de optie Een profiel kiezen wanneer Firefox wordt geopend aan. Let op: dit kan alleen wanneer je de profielbeheerder start als Firefox gesloten is, omdat dan geen enkel profiel in gebruik is. Verderop lees je hoe je dat doet.  Laat je deze instelling uit, dan opent Firefox automatisch met het laatst gebruikte profiel. De inhoud van profielen wordt niet automatisch naar andere apparaten gestuurd. Wil je je bladwijzers en wachtwoorden op meerdere computers gebruiken, maak dan voor ieder profiel een eigen Mozilla-account aan en schakel synchronisatie in. Het is niet mogelijk om met dezelfde account meerdere profielen op één apparaat te synchroniseren; zo wordt voorkomen dat gegevens door elkaar raken.

De profielbeheerder starten wanneer Firefox gesloten is

Via de opdrachtprompt kun je de profielbeheerder starten wanneer Firefox gesloten is. Druk daarvoor op de Windows-toets + R, typ firefox.exe -P en bevestig je met Enter. Het venster Gebruikersprofiel kiezen verschijnt, waarna je profielen kunt aanmaken, hernoemen of verwijderen. Ook kun je hier instellen dat een bepaald profiel automatisch gebruikt moet worden zodra Firefox wordt opgestart. Als je meerdere Firefox-installaties op één computer hebt, vervang je firefox.exe door het volledige pad naar de gewenste installatie. Je ziet ook de optie Offline werken; klik je die aan, dan wordt het geselecteerde profiel geladen en start Firefox zonder verbinding te maken met internet. Je kunt eerder bezochte websites bekijken en experimenteren met je profiel.

©ID.nl

©Mozilla

De Xiaomi Redmi Pad 2 Pro is een Android-tablet, verkrijgbaar in twee configuraties. De adviesprijs is 299 euro voor 6 GB werkgeheugen en 128 GB opslagruimte of 349 euro voor 8 GB werkgeheugen en 256 GB aan ruimte. Wij hebben de laatstgenoemde variant getest.

De Redmi Pad 2 Pro oogt verrassend hoogwaardig voor zijn prijs. Het aluminium frame en de matte achterkant geven hem een stevige, vingerafdrukbestendige afwerking, al is het oppervlak wat glad. Met een gewicht van 610 gram en een dikte van 7,5 millimeter ligt de tablet prettig in de hand: solide, maar toch goed draagbaar. Een IP-certificaat ontbreekt, maar daar staat een aantal handige extra's tegenover, zoals vier Dolby Atmos-speakers, een audiojack en ondersteuning voor micro-sd-kaarten.

Het 12,1-inch lcd-scherm met een resolutie van 2560 bij 1600 pixels valt meteen op door de matte, papierachtige afwerking. Dankzij de anti-reflecterende coating heb je nauwelijks last van schittering, waardoor lezen buitenshuis of in fel licht prettig blijft. De tablet biedt verder een verversingssnelheid van 120 hertz, ondersteuning voor Dolby Atmos en HDR10+, en verschillende instellingen die je ogen ontzien. Alleen de maximale helderheid van 500 nits had wat hoger mogen zijn.

©Wesley Akkerman

Veel vermogen

De Redmi Pad 2 Pro draait op de Snapdragon 7s Gen 4-processor, die in de praktijk zorgt voor vlotte en stabiele prestaties. De tablet verwerkt moeiteloos meerdere apps en tientallen browsertabs (op de achtergrond) zonder merkbare vertraging. De chip is krachtig genoeg voor 4K-videobewerking en veeleisende werktoepassingen. Daarnaast ondersteunt hij moderne verbindingsstandaarden als wifi 6 en bluetooth 5.4, en kun je de opslag eenvoudig uitbreiden met een micro-sd-kaart.

De accuduur is een sterk punt, dankzij de forse 12.000mAh-batterij. Daardoor kun je de tablet dagenlang gebruiken zonder tussentijds opladen, zeker als je hem slechts af en toe erbij pakt. Minder overtuigend is de laadsnelheid: met de meegeleverde 33W-lader duurt het ruim drie uur voordat hij volledig is opgeladen. Wel praktisch is de ondersteuning voor omgekeerd opladen, waarmee je de tablet als een powerbank voor andere apparaten kunt inzetten.

©Wesley Akkerman

Lange software-ondersteuning

De Xiaomi Redmi Pad 2 Pro draait op het overzichtelijke HyperOS 2, gebaseerd op Android 15, met een belofte van vijf Android-upgrades (en zeven jaar aan beveiligingsupdates!). De interface is schoon en maakt multitasking gemakkelijk; de tablet kan drie apps in splitscreen of maximaal vier zwevende vensters tegelijk beheren. Mocht je veel andere Xiaomi-apparaten in huis hebben, dan kun je die prima bedienen van dit apparaat, dankzij de Interconnectiviteit van Xiaomi.

De tablet heeft aan zowel de voor- als achterkant een 8MP-camera, allebei vooral bedoeld voor praktische toepassingen. Fotokwaliteit staat hier niet centraal: beelden ogen wat zacht en missen levendigheid en diepte. De achtercamera leent zich goed voor het scannen van documenten en legt tekst duidelijk vast. De frontcamera is helder genoeg voor videogesprekken in 1080p, ook bij weinig licht, al ligt de vaste focus wat te dicht bij het gezicht.

©Wesley Akkerman

Optionele accessoires

De optionele keyboardcover maakt van de Xiaomi Redmi Pad 2 Pro een volwaardige werktablet. De hoes verbindt via bluetooth, heeft een eigen batterij en dient tegelijk als standaard. De toetsen bieden voldoende travel (diepte) voor prettig typen, al ontbreekt achtergrondverlichting. Ook is er geen touchpad aanwezig. De cover beschikt over een eigen usb-c-poort voor het opladen en heeft ruimte voor een los verkrijgbare stylus.

Voor creatieve gebruikers en studenten is er de Redmi Smart Pen. Deze stylus ondersteunt 4096 drukniveaus en benut de 240Hz-touchsampling van het scherm, waardoor schrijven en tekenen soepel aanvoelt. De pen maakt eveneens verbinding via bluetooth en heeft twee knoppen. Opladen gebeurt via een eigen usb-c-poort; magnetisch opladen via de tablet is niet mogelijk.

©Wesley Akkerman

Xiaomi Redmi Pad 2 Pro kopen?

De Xiaomi Redmi Pad 2 Pro is al met al een solide keuze voor wie een betaalbare en krachtige Android-tablet zoekt. De grootste pluspunten zijn het 12,1-inch matte Dolby Vision-scherm, de vier Dolby Atmos-speakers en de royale 12.000mAh-accu. De tablet leent zich uitstekend voor studenten en voor dagelijks gebruik, bijvoorbeeld voor streaming, lezen en lichte productiviteitstaken – zeker in combinatie met de accessoires. Minpunten zijn het trage opladen en het ontbreken van een IP-rating.