De telefooncamera wordt steeds populairder, zelfs bij fotografen. Dankzij betere sensoren, lenzen en nieuwe apps kun je er echt goede foto's mee maken. Wat is precies het verschil tussen fotograferen met een telefoon en met een camera, en waar moet je bij smartphone-fotografie op letten?

Als iemand vijf jaar geleden gezegd had dat er ooit meer mensen met een telefoon zouden fotograferen dan met een camera, dan was hij recht in z'n gezicht uitgelachen. Toch is het een feit en mede oorzaak van de enorme terugloop in de verkoop van camera's (ruim -30%).

Er is in die vijf jaar een hoop veranderd. Weliswaar is de beeldkwaliteit van een 'echte' camera nog altijd beter en kun je met een smartphone niet echt zoomen; maar in de praktijk blijkt dat niet onoverkomelijk. De kleine camerasensoren van telefoons en de glazen lenselementen zijn zo verbeterd dat de kwaliteit meer dan voldoende is. Een telefoon heb je bovendien altijd bij je, omdat hij probleemloos in je broekzak past. Daarnaast heeft een smartphone ook enkele unieke voordelen.

Voordelen

Een van die voordelen is de ingebouwde gps, die je bij spiegelreflexcamera's nog zelden ziet. Dat betekent dat je bij elke foto precies kunt terugzien waar hij is gemaakt. Dat is handig voor jezelf om terug te kunnen kijken, en kan van pas komen als je foto's deelt. Je kunt je foto's dan bijvoorbeeld op een kaartje plaatsen, zodat je publiek precies ziet waar hij gemaakt is. Bij compactcamera's zien we overigens ook steeds vaker gps terug.

©PXimport

Een tweede technologie die de smartphone in het voordeel stelt is wifi. Camera's met wifi worden wel steeds gewoner, maar zijn nog allesbehalve standaard - en al helemaal niet bij spiegelreflexcamera's. Iedere smartphone beschikt over wifi en kan daardoor altijd op hoge snelheid contact maken met het internet, bijvoorbeeld om foto's te uploaden naar Facebook of Flickr. Daarnaast heb je bij een smartphone vaak ook een dataverbinding (3G of 4G), waardoor je niet afhankelijk bent van wifi om foto's te uploaden of door te sturen. Overigens kan nog geen enkele fotocamera verbinding via 3G/4G maken, met uitzondering van de recent verschenen Samsung Galaxy NX.

Een laatste voordeel van de smartphone zijn de vele beschikbare apps. Daarmee kun je functionaliteit toevoegen die niet standaard in de camera zit. Denk aan filters of een 360 graden panorama-app. Ook bestaan er heel veel apps waarmee je een foto uitgebreid kunt bewerken via het aanraakscherm.

Verschillen

Dankzij deze unieke pluspunten is het niet zo gek dat we steeds vaker de smartphone pakken voor foto en film. Toch blijven er nog genoeg redenen om je (spiegelreflex)camera te gebruiken. De kwaliteit is natuurlijk beter dankzij de veel grotere sensor en het grotere glaswerk. Dat zie je goed aan de detaillering, de scherpte en het ruisniveau (vooral bij slecht licht). Ook is er voor spiegelreflexcamera's een groot aanbod van zoomlenzen. Daarmee kun je in elke situatie spectaculaire effecten bereiken. En je kunt natuurlijk creatief spelen met beperkte scherptediepte en een scherp onderwerp tegen een onscherpe achtergrond fotograferen.

Ten slotte is een spiegelreflex vrijwel oneindig uit te breiden met accessoires, van statief tot externe flitser. Op die vlakken loopt de smartphone nog flink achter. Toch zijn er voldoende mogelijkheden om ook het maximale uit je telefoon te halen, ondanks deze nadelen.

Fotograaf

Bij fotografie is de techniek eigenlijk ondergeschikt aan de fotograaf. Als je als fotograaf goed te werk gaat, kun je ook met een smartphone mooie, bijzondere of interessante foto's maken. We geven hierna een aantal punten waar je op moet letten, waarbij we ons specifiek op smartphone-fotografie richten.

Creatief standpunt

Wil je op niveau fotograferen zodat het nauwelijks zichtbaar is dat je foto's met een smartphone zijn gemaakt? Ga dan net zo creatief te werk als je zou doen tijdens een shoot met een (compact)camera. Vermijd hapsnap-foto's waarbij je 'plat' fotografeert. Plat wil zeggen dat je pal voor het onderwerp staat, op dezelfde hoogte.

©PXimport

Ga op zoek naar afwijkende standpunten en laat je foto bestaan uit meerdere lagen zoals voorgrond, hoofdonderwerp en achtergrond. Je foto krijgt dan diepte. Fotografeer bijvoorbeeld door een paar takken heen, waarbij er best enkele op de voorgrond zichtbaar mogen zijn. Die diepte kun je eventueel achteraf nog versterken met een app met miniatuurfilter, waarbij je de voor- en achtergrond wat kunt vervagen. Bekijk ook of het mogelijk is om creatief met het perspectief te spelen, door bijvoorbeeld een heel laag of heel hoog standpunt te kiezen. Je foto valt daardoor meer op en het is direct duidelijk dat er veel aandacht aan de compositie is besteed.

Stevig vasthouden

Vrijwel geen enkele smartphone is standaard voorzien van een statiefaansluiting. Voor de beste resultaten, vooral bij slecht licht, is het belangrijk dat je de telefoon goed stilhoudt. Houd hem stevig met twee handen vast en probeer niet te bewegen als je de foto maakt. Houd het licht in de gaten en licht eventueel zelf bij met kunstlicht of fotografeer vlakbij een raam.

De telefoonflits is niet meer dan een zwak led-lampje. Die is alleen effectief als het onderwerp echt dichtbij is en dan nog is het zwakker dan een echte flitser. Simpele hulpmiddelen als een zaklamp kunnen dan net het verschil maken. Wil je toch graag een statief gebruiken, dan bestaan er speciale houders en hoesjes voor de populaire telefoons die wel beschikken over een statiefaansluiting.

©PXimport

Scherpstellen

Hoewel de kans dat je verkeerd scherpstelt met een smartphone kleiner is dan met een spiegelreflex (vanwege de kleinere sensor en grotere scherptediepte), is het wel aan te raden aandacht te besteden aan de scherpstelling. Laat dit niet over aan de telefoon, maar tik op de juiste positie op het scherm.

De camera stelt dan scherp op het onderwerp (je hoort in veel gevallen het bekende scherpstelgeluidje). Dankzij het aanraakgevoelige scherm werkt dat een stuk eenvoudiger dan bij een traditionele camera, dus maak daar vooral gebruik van.

Burst

Bij een spiegelreflexcamera moet je een speciale stand activeren om snel achter elkaar foto's te nemen in de zogeheten burst-stand. Bij de meeste smartphones is het simpelweg een kwestie van je vinger op de virtuele ontspanknop houden. Hij blijft dan foto's maken, soms tot wel tientallen beelden aan toe.

Zo'n burst is bijzonder handig bij actiefotografie, zoals sport en snel bewegende kinderen. Bij de meeste smartphones kun je achteraf de beste foto's uit de reeks selecteren en de rest weggooien.

Staand, liggend

Een camera houd je bijna altijd horizontaal vast, tenzij je een portretfoto maakt. Een smartphone is in eerste instantie een telefoon, die je meestal rechtop houdt. Als logisch gevolg fotograferen en filmen mensen ook vaak verticaal. Dat is echter niet aan te raden, zeker niet bij filmen. In de horizontale stand wordt de ruimte geheel benut, waardoor een foto het best tot z'n recht komt.

Verticaal wordt een foto zeer smal, waardoor de impact op het scherm veel minder groot is en de details minder goed zichtbaar zijn. Voor video is dat echt rampzalig, dan verschijnen er grote zwarte balken aan de zijkant met een dun reepje verticale film in het midden. Geen enkele film is verticaal, dus probeer dit altijd te voorkomen.

©PXimport

Niet zoomen

Probeer tijdens het maken van foto's met je smartphone zo min mogelijk in te zoomen. Natuurlijk kan zoomen handig zijn als je een onderwerp dichterbij wilt halen, maar het leidt onherroepelijk tot lagere beeldkwaliteit. In tegenstelling tot een echte camera bevat een smartphone geen optische zoom, maar een digitale.

Bij een digitale zoom worden pixels erbij bedacht of wordt er simpelweg een uitsnede van het totale beeldoppervlak gemaakt. Je verliest daardoor resolutie en de details worden grover. Het ziet er al snel niet meer mooi uit. Bovendien kun je net zo goed achteraf 'zoomen' door een deel van een foto uit te snijden. Het heeft hetzelfde eindresultaat en dan heb je tenminste nog de keus.

Scenes

De camera van een smartphone is niet zo uitgebreid als een spiegelreflex, waardoor iets als een P-, A-, S- of M-stand ontbreekt (of diep in het menu verborgen zit). In plaats daarvan zijn er wel creatieve standen. Daarmee kun je filters toepassen, zoals een bepaalde kleurstelling, een miniatuureffect of HDR.

©PXimport

Zo'n effect geeft je foto net even wat extra's, waardoor het resultaat er al snel spectaculair uitziet. Deze effecten kun je uiteraard ook achteraf toepassen, al dan niet met speciale apps.

Bewerken, delen

Het grote voordeel van een smartphone is dat je na het maken van foto's er direct van alles mee kunt doen. Allereerst kun je ze heel eenvoudig en vlot bewerken via de ingebouwde camera- en foto-app, maar vergeet vooral de talloze apps van derde partijen niet (zie kader). Na eventuele bewerkingen kun je je foto's direct delen met vrienden via social media. Vergeet ook een app als Dropbox niet.

Die kun je zo instellen dat foto's die je maakt automatisch geüpload worden. Eenmaal thuis zijn de vers gemaakte foto's dan direct te vinden in de Dropbox-map op je computer.

Conclusie

Technisch complexe foto's of bijzondere situaties kun je nog steeds het beste met een compact- of, nog beter, spiegelreflexcamera maken. Maar dankzij de toegenomen kwaliteit van de camera's van smartphones en de talloze apps, kun je ook met een telefoon een heel eind komen.

Zeker als je probeert zo creatief mogelijk te werk te gaan. Het is immers nog steeds de fotograaf die bepalend is voor een mooie foto en niet de camera.

Handige foto-apps

Photo Editor

Prijs: gratis

Geschikt voor: Android

Photo Editor kan met een druk op de knop automatisch een foto verbeteren, maar je kunt ook handmatige bewerkingen uitvoeren. Er zijn veel kleureffecten beschikbaar en ook standaard bewerkingen als bijsnijden, helderheid, contrast, saturatie, scherpte zijn aan te passen.

Snapseed

Prijs: gratis

Geschikt voor: Android, iOS

Snapseed is in het Engels, maar bevat zeer veel mogelijkheden. Door met de vinger naar links of rechts te bewegen kun je het effect van een bepaalde bewerking bepalen. Ook een flinke hoeveelheid effecten en filters zijn present.

Photoshop Express

Prijs: gratis

Geschikt voor: Android, iOS

Photoshop Express is een gratis Engelstalige app die de meest gebruikte bewerkingsopties biedt, zoals uitsnijden, de horizon rechtzetten, de belichting en het contrast en de verzadiging aanpassen. Retoucheren kan alleen met de betaalde Photoshop Touch-app (8,99 euro).

PhotoMate

Prijs: € 6,49

Geschikt voor: Android

Als je echt serieus wilt bewerken, dan is PhotoMate aan te raden. Deze app kan zelfs overweg met raw-bestanden en biedt geavanceerde hulpmiddelen als een histogram, steekwoorden en batchbewerkingen.

iPhoto

Prijs: € 4,49 (gratis bij nieuw toestel)

Geschikt voor: iOS

De mobiele versie van iPhoto kan alle denkbare standaardbewerkingen uitvoeren, zoals rechtzetten, uitsnijden en het aanpassen van het contrast en de helderheid. Daarnaast kun je ook lokale bewerkingen uitvoeren, waarbij je slechts een klein deel van de foto aanpast in plaats van het geheel.

Iedereen die met Windows werkt, kent het wel: ineens een blauw scherm, en dan… niets meer. Het beruchte Blue Screen of Death (BSOD) hoort al sinds de jaren 90 bij Windows als pindakaas bij brood. Maar daar komt nu verandering in: het blauwe scherm gaat verdwijnen.

Het Blue Screen of Death bestaat al sinds de jaren 90. In Windows NT verscheen het voor het eerst in zijn bekende vorm: witte foutcodes op een felblauw vlak. De melding verscheen bij serieuze systeemfouten, vaak veroorzaakt door een kapotte driver of instabiele hardware. In latere versies kwamen er ook een verdrietige emoticon :( bij en, sinds 2016, een QR-code die naar een informatiepagina leidde. Hoewel er weinig dingen zo frustrerend zijn als een BSOD, is-ie ook handig: de foutmelding en STOP-code* die erop staan, kunnen je namelijk helpen om te achterhalen wat er precies aan de hand is. Maar nu gaat het dus verdwijnen …
*Scrol naar beneden voor een overzicht met de meest voorkomende foutmeldingen/STOP-codes en hun betekenis.

©PXimport | Reshift Digital BV

Op zwart

Het is gelukkig iets minder dramatisch dan je denkt: Microsoft gaat het blauwe scherm vervangen door een zwarte variant. Het nieuwe ontwerp oogt rustiger, zonder QR-code of icoontjes, en toont direct de foutcode en de driver die mogelijk de oorzaak is. Handig voor wie het probleem wil opzoeken of oplossen.

De nieuwe interface is vanaf later deze zomer beschikbaar op alle computers die draaien op Windows 11 versie 24H2. Naast het zwarte scherm wordt ook het meldingsscherm dat je ziet bij onverwachte herstarts vernieuwd. Dat sluit beter aan op de rest van Windows 11, is overzichtelijker en verdwijnt vaak al binnen een paar seconden.

©Microsoft

Waarom deze verandering?

Volgens Microsoft draait het om duidelijkheid. Het scherm moet beter laten zien of het probleem in Windows zelf zit, of in een externe component. Dat scheelt tijd bij het zoeken naar de oorzaak. Zeker na de wereldwijde CrowdStrike-storing van vorig jaar – waarbij miljoenen computers vastliepen door een fout in beveiligingssoftware – wil Microsoft de foutafhandeling beter en sneller maken.

Quick Machine Recovery

Naast het nieuwe scherm introduceert Microsoft ook Quick Machine Recovery (QMR). Deze functie is bedoeld voor situaties waarin een pc helemaal niet meer opstart. Via de herstelomgeving van Windows kan het systeem dan automatisch reparaties uitvoeren, zonder dat je handmatig iets hoeft te doen of een expert hoeft in te schakelen.

QMR wordt later dit jaar beschikbaar op alle apparaten met Windows 11 versie 24H2. Op Home-edities staat het standaard aan. De functie wordt op dit moment al getest in het Beta Channel van het Windows Insider-programma, zodat Microsoft nog kan bijschaven waar nodig.

Wat merk jij ervan?

Voor de meeste mensen betekent dit vooral dat de foutmelding bij een crash er straks anders uitziet. Maar het belangrijkste verschil zit onder de motorkap: Windows toont duidelijker wat er misgaat en kan zichzelf sneller herstellen. In de volksmond zal er – denken wij – overigens weinig veranderen: Blue of Black, het zal een BSOD blijven.

Vanaf 7 juli krijgt Google Gemini toegang tot apps als WhatsApp, Telefoon en Berichten – zelfs als je dat niet expliciet hebt aangezet. Wat betekent dat voor je privacy? En hoe voorkom je dat de AI méér weet dan jij wilt? Dit moet je weten voordat de verandering ingaat.

Googles AI-assistent Gemini wordt komende maand verweven met een aantal nogal essentiële apps op je Android-toestel. Denk aan Telefoon, Berichten en zelfs WhatsApp. Dat blijkt uit een e-mail die Google eind juni verstuurde naar gebruikers van Gemini, meldt de website Android Authority. De toon van die boodschap riep meteen vragen op: helpt Gemini je straks óók als je tracking hebt uitgeschakeld? En wat betekent dat voor je privacy?

Ook interessant: Bezorgd over je privacy? Zo zet je Meta AI uit in je WhatsApp-chats

Vage communicatie zorgt voor onrust

In de e-mail staat dat Gemini binnenkort ondersteuning biedt bij basisfuncties zoals bellen en berichten versturen, óók als je de zogeheten Gemini Apps Activity uit hebt staan. Op papier klinkt dat als een handige extra, maar in de praktijk leidde het vooral tot verwarring. Want als Gemini kan helpen zonder dat die activiteit is ingeschakeld, betekent dat dan dat de AI toch nog steeds meeleest of gegevens opslaat?

De formulering was vaag, de impact onduidelijk, en aangezien onze privacy in combinatie met AI sowieso al een heet hangijzer is, ging het nieuws als een lopend vuurtje door de techcommunity. Al snel verschenen er bezorgde reacties op sociale media en in forums, waarin gebruikers zich afvroegen of ze straks ongemerkt data afstaan aan een AI-systeem dat ze zelf niet actief gebruiken.

©Andrea

Google stelt gerust, maar nuanceert niet alles

Gelukkig kwam Google snel met verduidelijking. De kernboodschap: al biedt Gemini straks hulp bij je apps, dat betekent níét dat je persoonlijke gegevens automatisch worden verzameld of opgeslagen. Als je Gemini Apps Activity uit hebt staan, worden je gesprekken niet opgeslagen, niet gebruikt om modellen te trainen en verdwijnen ze na korte tijd automatisch. De AI gebruikt die tijdelijke gegevens alleen om je direct te kunnen helpen, bijvoorbeeld als je zegt 'bel mama' of 'stuur een bericht naar Daan'.

Toch blijft er een nuance hangen. De toegang van Gemini tot deze apps wordt standaard ingeschakeld voor iedereen, tenzij je dat zelf dus actief uitschakelt. Dat betekent dat de AI wel degelijk macht krijgt over je telefoonfuncties, tenzij jij ingrijpt. En hoewel de data niet worden opgeslagen, is er technisch gezien wel sprake van toegang tot privé-interactie, al is het kortstondig en geanonimiseerd.

Ook interessant: Spraakberichten in WhatsApp lezen, zo werkt het

Gebruikers kunnen zelf de stekker eruit trekken

Voor wie zich niet prettig voelt bij deze mate van AI-integratie, is er goed nieuws: je kunt de toegang van Gemini tot je apps volledig intrekken. Dat doe je via de instellingen van de Gemini-app binnen Android of via de speciale webpagina gemini.google.com/apps. Daar bepaal je per app of je Gemini toestemming geeft om ermee te werken. Zet je die toegang uit, dan stopt de AI simpelweg met bellen, berichten sturen of andere app-interacties. Je behoudt dus altijd de controle – als je tenminste weet waar je moet kijken.

Wat belangrijk is om te onthouden: deze wijziging betekent niet dat Gemini een spion wordt op je telefoon. Het is eerder een uitbreiding van de Assistent-functie, zoals we die kennen van eerdere AI-integraties binnen Android. Maar doordat AI steeds meer verweven raakt met je dagelijkse digitale handelingen, is het goed om scherp te blijven op wat wel en niet wordt gedeeld.

©WEI ZHENG

Van slimme assistent naar app‑regisseur

De evolutie van Gemini laat zien waar het naartoe gaat met AI in Android: niet langer een slimme praatpaal in de marge, maar een behoorlijk dominante regisseur van je app-gebruik. Vergelijk het met Siri's vernieuwde integratie in iOS 18 of de opkomende app-functies in Android 16 – allemaal gericht op een AI die niet alleen antwoordt, maar ook handelt.

Die verschuiving is logisch, maar dwingt ontwikkelaars én gebruikers om na te denken over de ethiek van assistentie. Want hoe vriendelijk een AI ook oogt, als die steeds meer kan, moet je ook scherper kijken naar wat je precies weggeeft.

Wat betekent dat concreet voor jou?

Als gebruiker hoef je je voorlopig geen zorgen te maken dat Gemini heimelijk je gesprekken opslaat of meeluistert zonder toestemming. Maar het blijft belangrijk om je instellingen te checken, zeker nu de AI standaard meer bevoegdheden krijgt. De tools om die macht te beperken zijn er gelukkig, je moet ze alleen wel even opzoeken.

Wil je dus de voordelen van Gemini benutten zonder je privacy op het spel te zetten? Check dan vóór 7 juli je instellingen en bepaal zelf hoeveel zeggenschap je de AI geeft. Zo houd je het beste van twee werelden: slimme hulp, zonder ongewenste inmenging.