ID.nl logo
Alles over opslag: hoe bewaar jij je data?
© PXimport
Huis

Alles over opslag: hoe bewaar jij je data?

Was ons leven een jaar of vijftien geleden nog een papierwinkel, tegenwoordig bewaren we steeds meer digitaal, zónder papieren reservekopie. Dat betekent wel dat je die gegevens zo goed en veilig mogelijk moet bewaren. Tegelijkertijd willen we ook graag dat die gegevens snel tot onze beschikking staan en gekopieerd kunnen worden. Hoe vind je nu de opslagmethode die het beste bij je behoefte past?

Tip 01: Online of offline?

We beginnen direct maar even met de belangrijkste vraag: wil je je gegevens online opslaan, of wil je ze fysiek bij je in de buurt hebben? Als je het niet eng vindt om je gegevens online op te slaan (en eerlijkheidshalve zitten daar veel minder risico’s aan verbonden dan vaak wordt gedacht), dan zou je kunnen overwegen om helemaal geen mediadrager aan te schaffen, maar online opslagcapaciteit, oftewel het zogenaamde opslaan in de cloud. De cloud is simpelweg een server die ergens ter wereld staat en die beheerd wordt door het bedrijf dat de clouddienst aanbiedt. Jij kunt daar je gegevens tegen betaling stallen, en zij zorgen ervoor dat je gegevens beschikbaar én veilig zijn. Het voordeel? Je hoeft je geen zorgen te maken om diefstal van of schade aan je schijf en je gegevens zijn altijd en overal beschikbaar zolang … en dat is het nadeel: je internet hebt. Zonder internettoegang kun je niet bij je bestanden. Nu zal dat zelden voorkomen, maar het kán natuurlijk wel gebeuren en dan is onbereikbaar ook écht onbereikbaar. Een ander nadeel zijn de terugkerende kosten (al zijn die met twee euro per maand voor 100 GB (bij bijvoorbeeld Google Drive) gering, en de snelheid van gegevensoverdracht die beperkt wordt door je eigen internetsnelheid.

©PXimport

Tip 02: Intern of extern

De tweede vraag die je jezelf kunt stellen, is of je liever je gegevens op een interne of een externe schijf wilt opslaan. De voordelen van een interne schijf zijn dat je je niet druk hoeft te maken om kabels en voeding en er dus letterlijk geen omkijken naar hebt. Dat gezegd hebbende, betekent een interne schijf wel dat je data opgesloten zit in je computer zelf. Wanneer je systeem is gecrasht of er iets anders aan de hand is waardoor je computer niet wil starten, dan kun je dus niet bij je gegevens. Je zult dan je pc open moeten schroeven, je schijf moeten verwijderen en deze in een externe behuizing óf in een andere pc moeten plaatsen om bij je gegevens te kunnen. Als je je daar zorgen om maakt, is een externe schijf misschien handiger, ook omdat je die schijf gewoon met je mee kunt nemen. Kortom, je gegevens worden er een stuk draagbaarder door. Een nadeel is natuurlijk wel dat een externe schijf kwetsbaarder is, omdat je er tegenaan kunt stoten of hem kunt laten vallen. Ga je voor extern, zorg dan dat je deze op een veilige en stabiele plaatst neerlegt/zet.

©PXimport

Tip 03: Netwerk?

Een andere mogelijkheid, al heeft die niet direct te maken met de drager zelf maar meer met de manier van benaderen, is de externe harde schijf aan een nas (Network Attached Storage) koppelen. Een nas is een apparaat dat ervoor zorgt dat de schijven die in die nas zijn ingebouwd, beschikbaar zijn via je thuisnetwerk, en, afhankelijk van je wensen, ook via internet. Daarmee heb je dan ook de voordelen van het werken in een cloud, terwijl je ondertussen je gegevens wel in eigen beheer houdt. Het nadeel is dat een nas wel een stuk prijziger is dan een losse externe schijf (voor een basis-nas van Synology betaal je bijvoorbeeld 330 euro en dan heb je nog geen schijven). Je krijgt er echter wel veel voor terug. Is dat je te duur, dan kun je ook altijd nog kijken naar een externe schijf met netwerkfunctionaliteit, zoals de WD My Passport Wireless Pro.

©PXimport

Als het om de veiligheid van je gegevens gaat, vergeet de hackers dan niet

-

Tip 04: Veiligheid

Veiligheid is natuurlijk ook een belangrijk aspect. Een externe schijf wordt natuurlijk makkelijker gestolen dan een interne schijf, en een usb-stick al helemaal. Nu is dat uiteraard niet van belang als je deze apparaten alleen maar gebruikt op je zolderkamer, maar neem je de externe schijf, usb-stick of sd-kaart mee naar buiten, dan is dat wel iets om rekening mee te houden. Bij veiligheid kun je echter ook denken aan hackers en dát kan je ook treffen op je zolderkamer. Stel dat je gehackt wordt of er wordt ransomware op je pc losgelaten, dan kun je zomaar al je gegevens kwijt zijn. Wat dat laatste betreft is de remedie overal hetzelfde: zorg voor goede antivirussoftware. Wil je je gegevens ook buitenshuis kunnen benaderen, maar ben je bang dat je apparatuur gestolen wordt, dan is een cloudoplossing of de eerdergenoemde nas een uitkomst. Ben je juist bang voor hackers en vrees je dat zelfs antivirussoftware niet goed genoeg is, dan kun je overwegen om je gegevens op een cd, dvd of blu-ray te branden. Doe je dit op een schijf die niet herschrijfbaar is, dan is er geen hacker die je gegevens ooit kan verwoesten. Berg dat schijfje dan natuurlijk wel veilig op.

©PXimport

Tip 05: Duurzaamheid

Wanneer je je gegevens opslaat, wil je natuurlijk wel dat je deze over pakweg een jaar nog kunt benaderen. Wat dit betreft kunnen we je geruststellen, de kwaliteit van gegevensdragers is in de afgelopen decennia zo sterk verbeterd dat je je geen zorgen hoeft te maken over de levensduur van het apparaat. Gegevens op een cd of dvd bijvoorbeeld kunnen doorgaans meer dan honderd jaar bewaard worden, iets waar jij dit leven dus geen probleem mee gaat hebben. Wat uiteraard wél een punt is, is de veerkracht van het opslagmedium. Laat je een cd, dvd of blu-ray vallen, dan is er niets aan de hand, maar komt er een flinke kras op, dan kunnen de gegevens onleesbaar raken. Een harde schijf zal van nature niet snel beschadigd raken, maar krijgt deze een flinke opdonder (dit geldt zowel voor een interne als externe harde schijf), dan kunnen ook dan je gegevens onleesbaar raken. Het meest duurzaam op dit gebied is een usb-stick, ssd-schijf of sd-kaartje. Een usb-stick en sd-kaart kun je in principe de kamer doorslingeren zonder dat er iets aan de hand is (op eigen risico, dat wel). Met een ssd-schijf raden we niet aan, maar dat komt vooral omdat de behuizing en de elektronische componenten dat niet overleven. Het meest duurzaam is op dit moment opslag in de cloud, simpelweg omdat de cloudprovider zorgdraagt voor vervanging van de hardware als dat nodig is.

©PXimport

Tip 06: Draagbaarheid

Ben je op zoek naar een draagbare oplossing, iets wat je altijd mee kunt nemen, dan valt een interne harde schijf uiteraard direct af. Een externe harde schijf zal daarentegen al snel boven aan je lijstje staan. We raden je wel aan om een zogenaamde rugged versie te kopen, oftewel eentje die is ingebouwd in een behuizing die tegen een stootje, water, zand enzovoort kan, omdat je nooit weet waar je in terechtkomt. In theorie zou een sd-kaart hier, vanwege z’n compactheid, ook geschikt zijn, maar de opslagcapaciteit van deze kaartjes is beperkt. Bovendien heeft niet iedere computer een ingebouwd slot voor sd-kaarten, hetgeen betekent dat je dus altijd een kaartlezer bij je zou moeten hebben. Verreweg de meest gebruikelijke oplossing voor draagbare opslag is een usb-stick. De opslagcapaciteit van deze sticks is door de jaren heen enorm gegroeid. Voor een stick van 256 GB betaal je zo’n 100 euro, en ze zijn zo compact dat ze in je broekzak of aan je sleutelhanger kunnen. Daarbij hebben steeds meer usb-sticks de mogelijkheid tot gegevensbescherming. Heb je meer opslag nodig, dan is een ssd-schijf je beste optie, maar weet wel dat dit nog betrekkelijk duur is: voor 1 TB betaal je al snel 250 euro.

©PXimport

Bewaar herinneringen op blu-ray: je raakt ze niet kwijt én zijn direct op jaar gecategoriseerd

-

Tip 07: Vast of vluchtig?

Een belangrijke afweging is of de gegevens die je wilt opslaan, permanent of tijdelijk zijn. Zit je in een situatie waarin je regelmatig gigabytes aan informatie te verwerken krijgt, maar je die informatie niet (lang) te bewaren hoeft, dan is een harde schijf of ssd een ideale oplossing. Een cloudoplossing raden voor deze situatie niet aan, omdat je dan constant al die gegevens moet downloaden en uploaden, en dat kan, afhankelijk van je internetverbinding, je werktempo behoorlijk vertragen. Heb je echter gegevens die veel ruimte in beslag nemen en (voor eeuwig) wilt bewaren, maar die je niet voortdurend nodig hebt, dan raden we je blu-ray aan. Denk bijvoorbeeld aan al je foto’s en filmpjes. Gevoelsmatig wil je die altijd paraat hebben, maar als je eerlijk bent, weet je dat ze een grote chaos vormen op je pc en smartphone en je er vrijwel nooit meer naar kijkt. Je kunt dan wel grotere harde schijven blijven kopen, omdat je schijf vol zit met foto’s en filmpjes, maar handiger (en goedkoper) is het om een blu-ray-brander te kopen, en elk jaar alle foto’s en filmpjes van dat jaar op een schijfje te zetten en op te bergen in de kast. Zo hoef je ten eerste niet te vrezen dat je die waardevolle herinneringen kwijtraakt door ransomware én ze zijn ook nog eens op jaar gecategoriseerd.

©PXimport

Tip 08: Capaciteit

Dit onderwerp hebben we al heel even aangestipt bij tip 6: welke mediadrager je nodig hebt, hangt sterk af van de opslagcapaciteit die je nodig hebt. Gaat het om gegevens die je voornamelijk op je eigen pc nodig hebt, en heb je aan 500 GB genoeg, dan raden we je absoluut een ssd-schijf aan. Deze zijn snel en betrouwbaar, maar vergeleken met de traditionele harde schijf beperkt in opslagcapaciteit en ook veel duurder. Heb je terabytes nodig, dan is een harde schijf de enige oplossing. Gaat het echt maar om enkele gigabytes én vind je het belangrijk om die gegevens altijd bij je te dragen, ga dan voor een usb-stick, mét de kanttekening dat snelheid niet de belangrijkste overweging voor je is.

©PXimport

Tip 09: Snelheid

Wellicht ben je van mening dat snelheid niet het allerbelangrijkste criterium is bij aankoop van een mediadrager. Die mening zul je waarschijnlijk bijstellen wanneer je probeert om een bestand van 20 gigabyte over te zetten naar, bijvoorbeeld, je pc. Snelheid is belangrijk voor het kopiëren van gegevens, maar vooral ook wanneer je de gegevens rechtstreeks uitleest vanaf de mediadrager, zoals bij videobewerking. Voor dit soort oplossingen is een usb-stick bijvoorbeeld totaal ongeschikt. De SanDisk Cruzer Ultra Flair 64 GB usb-stick, bijvoorbeeld (prima merk), heeft een maximale leessnelheid van 150 MB per seconde en een maximale schijfsnelheid van 60 MB per seconde.

Ter vergelijking: een Samsung 860 EVO 500GB ssd-schijf haalt ter vergelijking een maximale lees-/schrijfsnelheid van zo’n 550 MB per seconde. De lees-/schrijfsnelheid van een harde schijf ligt doorgaans aanzienlijk lager dan die van ssd, al verschilt dat sterk per merk en type schijf. Sd-kaartjes zijn eigenlijk geen optie voor snelle gegevensoverdracht, zelfs de Sandisk SDXC Extreme Pro heeft slechts een leessnelheid van 95 MB per seconde.

©PXimport

De snelheid van je mediadrager niet belangrijk? Daar kom je al snel op terug

-

Tip 10: Compatibiliteit

Tot slot een punt dat nog weleens over het hoofd wordt gezien: de compatibiliteit van mediadragers. Wanneer je je gegevens op een blu-ray brandt, en de computer waarop je ze wilt uitlezen geen blu-ray-speler heeft, houdt het snel op (tenzij je een externe speler aanschaft). Hetzelfde geldt voor een sd-kaartje, zoals we al eerder aangaven (sd-kaartjes blijken toch echt vooral geschikt voor het overdragen van bestanden uit een camera of smartphone naar de pc). De meest veilige keuze die je kunt maken, is een apparaat dat gebruikmaakt van usb, zoals een usb-stick of externe ssd-schijf of harde schijf. Al blijft het belangrijk om goed te kijken naar de specificaties. Koop je bijvoorbeeld een razendsnelle usb3.1-schijf, maar blijkt dat je op je computer slechts een usb 1.0-poort hebt zitten, dan kun je de capaciteiten van je razendsnelle schijf totaal niet gebruiken. Sinds de komst van usb-c is daar nog een complexiteit bijgekomen. Niet alleen heeft usb-c een andere stekker dan je gewend bent, het heeft ook nog eens andere mogelijkheden, zoals het doorgeven van (veel) stroom. Dit betekent niet alleen dat je soms bepaalde apparaten niet kunt aansluiten, maar ook dat je een poort volledig kunt doorbranden (al geldt dit vooral bij het gebruik van goedkope (verloop)kabels zonder beveiliging, gekocht via Chinese discounters). Het is dus belangrijk dat je goed nadenkt over de apparaten waarop je je mediadragers wilt gaan gebruiken, en wat de specificaties daarvan zijn.

©PXimport

Kooptips

De externe harde schijf, externe ssd-schijf en usb-stick zijn wat ons betreft de meest betrouwbare en gebruiksvriendelijke methoden om gegevens op te slaan die je vaak wilt gebruiken en mee wilt nemen. Uit elke categorie hebben we een prima kandidaat voor je geselecteerd. Soort: Kingston HyperX Savage USB 256 GB****Prijs: € 119,99 Deze usb-stick van Kingston is behoorlijk aan de prijs, maar daarvoor krijg je wel een stick met veel opslagcapaciteit en een bovengemiddelde lees-/schrijfsnelheid. Je kunt hem bevestigen aan je sleutelhanger en de stick is daarnaast voorzien van extra beschermkapje zodat er geen troep tussen de aansluiting kan komen. De stick ondersteunt het usb3.1-protocol voor extra snelle gegevensoverdracht (uiteraard wel beperkt door de snelheid van de stick zelf). Soort: LaCie Porsche Design Mobile Drive Usb C 2 TB****Prijs: € 89,- Niet alleen ziet deze harde schijf van LaCie er fantastisch uit en is hij heel compact, je sluit hem ook nog eens aan via usb-c voor die extra snelle gegevensoverdracht, terwijl je geen voedingskabel nodig hebt. Het prijskaartje en de 2 TB opslagcapaciteit staan prima met elkaar in verhouding en de compactheid van deze schijf betekent dat je hem prima op je systeemkast kunt leggen zonder dat hij in de weg ligt of het risico loopt om te vallen.

©PXimport

Soort: Samsung Portable T5 500GB****Prijs: € 129,99 Om een ssd-schijf betaalbaar te houden, moet je denken aan maximaal 500 GB (anders ga je al snel naar bedragen rond de 250 tot 300 euro). Deze ssd van Samsung is bizar licht en compact, namelijk iets groter dan je bankpasje, al is hij uiteraard wel een stuk dikker. De schijf is schokbestendig én energiezuinig en wordt geleverd met een usb-c-kabel, zonder dat je externe voeding hoeft aan te sluiten op je pc (al is een verloopkabeltje ook mogelijk, maar denk aan de waarschuwing bij tip 10).

©PXimport

Conclusie

Plus- en minpunten
      ▼ Volgende artikel
      Broodroosters anno nu: veel meer dan een paar sneetjes toast
      © Lightfield Studios - stock.adobe.com
      Huis

      Broodroosters anno nu: veel meer dan een paar sneetjes toast

      Of je nu trek hebt in toast met avocado en een gepocheerd eitje of in een klassieke tosti met ham en kaas: met het moderne broodrooster kan het allemaal. Benieuwd wat broodroosters anno nu zo bijzonder maakt? We vertellen je er alles over.

      In het kort: Moderne broodroosters zijn echte alleskunners: naast het roosteren van brood gebruik je ze ook voor het maken van tosti's, het opwarmen van croissants en het ontdooien van bevroren brood. En ze kunnen vaak nog veel meer dan dat. In dit artikel lees je wat moderne broodroosters allemaal kunnen en in welk opzicht ze verschillen van de meer traditionele modellen.

      Lees ook: 🥪 Gezonde tosti's om de hele middag op door te gaan

      'Ouderwetse' broodroosters doen precies wat ze moeten doen. Je doet er één of twee sneetjes brood in, wacht een paar minuten en plop: daar heb je je perfect gebruinde en knapperige toast. Deze modellen zijn dankzij hun eenvoudige werking nog altijd bij veel mensen in trek, maar er er is ook steeds meer vraag naar modellen die meer kunnen dan alleen brood roosteren. Van het maken van tosti's tot het roosteren van bagels en croissants: met de nieuwste modellen heb je je tosti-ijzer of oven haast niet meer nodig! Veel modellen zijn daarnaast voorzien van allerlei handige extra's, zoals een ontdooifunctie en speciale sleuven voor extra groot of klein brood. En dan hebben we het nog niet eens over de vele bruiningsstanden op moderne broodroosters.

      Bruiningsstanden 

      Traditionele broodroosters zitten vaak lekker simpel in elkaar, met een draaiknop die je keuze biedt uit drie tot hoogstens vijf standen. Maar het beperkte aantal opties op deze modellen heeft wel als nadeel dat je niet altijd evenveel controle hebt over hoe bruin je sneetjes brood worden. Moderne broodroosters beschikken vaak over veel meer bruiningsstanden, gemiddeld tussen de zes en negen. De lagere standen zijn ideaal voor het licht roosteren van dun of oud brood, terwijl de hogere standen perfect zijn om brood donkerbruin te krijgen of om zwaarder brood zoals volkoren of roggebrood te roosteren. Sommige modellen hebben zelfs slimme sensoren die de dikte van het brood detecteren en op basis daarvan de roostertijd aanpassen. Handig! 

      Ontdooifunctie

      Brood ontdooien kan best een gedoe zijn. Op het aanrecht duurt het lang, voor gelijkmatig ontdooien in de oven moet je maar net de juiste instellingen weten en in de magnetron wordt bevroren brood snel slap. In een broodrooster met ontdooifunctie wordt het een stuk eenvoudiger. Het enige wat je hoeft te doen, is de bevroren sneetjes brood in het rooster te plaatsen en de ontdooistand te selecteren. Het broodrooster past vervolgens automatisch de tijd en temperatuur aan, zodat je brood gelijkmatig ontdooit zonder dat het verbrandt. Deze functie werkt ook goed voor bevroren croissants of andere kleine broodjes.

      ©Goffkein - stock.adobe.com

      Hoeveelheid sleuven

      Voor grotere gezinnen is een broodrooster met maar twee sleuven niet altijd handig. Zeker als jullie gezellig samen aan tafel willen eten, is het niet ideaal om steeds op je beurt te moeten wachten. Gelukkig zijn broodroosters er tegenwoordig in allerlei soorten en maten, met bijvoorbeeld ruimte voor vier sneetjes brood of speciale sleuven voor extra lang brood (denk aan zuurdesem of stokbrood) of breed brood (zelf gesneden brood of croissants en bagels). Sommige modellen beschikken over sleuven met liftfunctie voor kleine sneetjes brood, zodat je je handen niet hoeft te branden. Er zijn ook modellen met een enkele brede sleuf waarin je meerdere sneetjes brood naast elkaar plaatst. 

      Extra functies

      Naast de ontdooistand hebben moderne broodroosters vaak nog veel meer handige functies. Zoals een opwarmstand die brood alleen opwarmt zonder het te roosteren: handig voor overgebleven croissants of andere afgebakken broodjes. Of een sneltoastfunctie, die brood snel en efficiënt roostert als je haast hebt. Een warmhoudrooster komt mooi van pas als je veel sneetjes brood achter elkaar wilt roosteren: deze houdt je brood tot wel vijftien minuten warm. 

      Ook voor tosti's en bagels hebben moderne broodroosters vaak speciale standen. De tosti-stand zorgt ervoor dat het brood langzaam wordt verhit zodat ondertussen de kaas kan smelten. Eventuele meegeleverde tostiklemmen voorkomen dat het een knoeiboel wordt in je broodrooster. De bagelstand is speciaal ontworpen om bagels perfect te roosteren, met een zachte buitenkant en een krokante binnenkant. 

      ©morkovkapiy - stock.adobe.com

      Design

      Als je ook de uitstraling van je broodrooster belangrijk vindt, bieden moderne broodroosters je meer dan genoeg keus. Broodroosters anno nu zijn namelijk allang niet meer alleen maar basic zwart of zilver. Steeds meer fabrikanten bieden modellen in stijlvolle kleuren, zoals zachtroze, mintgroen of lichtblauw. Of wat dacht je van een opvallend retromodel in felrood? Gerenommeerde merken als Russell Hobbs, KitchenAid en Smeg verkopen verschillende kwalitatieve broodroosters in een origineel design. Misschien geef je niks om design en ga je liever voor functionaliteit. In dat geval is een broodrooster met transparante zijkanten misschien wat voor jou: hiermee hou je tijdens het roosteren precies bij hoe bruin je sneetjes kleuren.

      ▼ Volgende artikel
      Zo bespaar je flink met groenten, fruit en kruiden uit eigen tuin*
      © encierro - stock.adobe.com
      Huis

      Zo bespaar je flink met groenten, fruit en kruiden uit eigen tuin*

      Groenten, fruit en kruiden uit eigen tuin kunnen een flinke besparing opleveren. Zeker als je kiest voor soorten die in de winkel duur zijn, weinig verzorging vragen en jaar na jaar opnieuw groeien. Je hoeft er geen groene vingers voor te hebben en ook geen grote tuin. In dit artikel lees je welke planten slim zijn om te kweken, hoe je begint en waar je op moet letten om zoveel mogelijk uit je oogst te halen.

      * Of van je eigen balkon natuurlijk

      In dit artikel lees je: • Waarom zelf kweken geld bespaartWelke groenten je makkelijk zelf kweekt, ook in pottenWelke fruitplanten jarenlang opbrengst gevenOf je beter kruiden kunt kopen of zelf zaaienWelke kruiden goed groeien in pottenWanneer je het beste kunt zaaien of plantenHoe je je oogst beschermt tegen slakken, rupsen en vogelsWaarom avocado's kweken in Nederland nauwelijks zin heeftHoe je eenvoudig begint, ook zonder moestuin

      Lees ook: Ingemaakt! 4 manieren om zelf thuis voedsel te conserveren

      Waarom zelf kweken loont

      In de supermarkt kunnen verse bessen, kruiden en biologische groenten behoorlijk aantikken. Een klein bosje rozemarijn kost al snel meer dan een euro, terwijl een rozemarijnplantje je jarenlang voorziet als je 'm goed behandelt. Ook courgettes, cherrytomaatjes en paprika's zijn flink aan de prijs, terwijl je ze zelf makkelijk kweekt, zelfs in een pot.

      Daarnaast scheelt het in verpakkingsmateriaal, voorkom je verspilling en smaakt alles verser dan vers. Zelfs op een balkon of klein terras kun je met een paar bakken al behoorlijk wat opbrengen.

      Groenten: veel opbrengst, dus dat bespaart geld!

      Voor deze groenten heb je weinig ruimte of moeite nodig, terwijl ze wel een goede opbrengst geven.

      1. Courgette

      Courgette groeit snel, vraagt weinig aandacht en geeft veel vruchten. Eén plant kan je wekenlang oogst opleveren. Toegegeven, in de zomermaanden zijn ze best betaalbaar in de winkel. Maar juist door de grote opbrengst kun je er makkelijk ook iemand anders blij mee maken en je kunt ze inmaken voor de winter.

      • Zaaien: april binnen, mei buiten

      • Zon: veel zon

      • Grond: luchtige, voedzame grond

      • Let op: geef genoeg water, vooral bij warm weer

      • Oogsten: juli t/m september; regelmatig plukken stimuleert nieuwe groei

      2. Cherrytomaten

      Perfect voor op het balkon. In pot of in de volle grond.

      • Zaaien: maart binnen, uitplanten in mei

      • Zon: volle zon, uit de wind

      • Grond: goed doorlatend en rijk aan voeding

      • Let op: bind ze op en haal regelmatig dieven (zijscheuten) weg

      • Oogsten: juli t/m september; regelmatig plukken stimuleert nieuwe groei

      3. Prei

      Prei is populair en veelzijdig. Je kunt het hele jaar door zaaien, afhankelijk van de soort (zomer- of winterprei).

      • Zaaien: februari tot juni

      • Zon: zon of halfschaduw

      • Grond: losse, voedzame grond

      • Let op: plant jonge prei diep, dat zorgt voor lange witte stelen

      • Oogsten: juli t/m september; regelmatig plukken stimuleert nieuwe groei

      4. Paprika

      Paprika's doen het goed in een pot op een zonnig balkon of in een kas. Ze vragen iets meer aandacht, maar zijn het waard.

      • Zaaien: februari binnen

      • Zon: veel zon, liefst beschut

      • Grond: voedselrijke potgrond

      • Let op: paprika's houden van warmte – een kas of warm hoekje helpt enorm

      • Oogsten: augustus t/m oktober; zodra paprika's volledig gekleurd zijn oogsten

      5. Rucola

      Korte groeicyclus, dus je kunt meerdere keren per seizoen zaaien.

      • Zaaien: maart tot september

      • Zon: liefst halfschaduw, anders wordt het snel bitter

      • Grond: normale tuingrond, niet te droog

      • Let op: jonge rucola is het lekkerst – wacht niet te lang met oogsten

      • Oogsten: mei tot oktober; al 4-6 weken na zaaien

      ©Brent Hofacker

      Fruit: planten voor jarenlange opbrengst

      Met fruitstruiken of -bomen leg je de basis voor een structurele besparing. Na het eerste jaar begint de oogst, en die wordt vaak elk jaar groter.

      1. Blauwe bes

      Duur in de winkel, maar als struik jarenlang opbrengst.

      • Planten: november tot maart

      • Zon: volle zon

      • Grond: zure grond (meng turf door de aarde)

      • Let op: geef bij droogte water met regenwater (geen kalkrijk kraanwater)

      • Oogsten: juli t/m september; vruchten regelmatig plukken als ze volledig blauw zijn

      2. Framboos

      Geeft snel oogst, kan ook in grote pot op balkon.

      • Planten: najaar of vroeg voorjaar

      • Zon: liefst veel zon

      • Grond: goed doorlatend, voedzaam

      • Let op: snoei oude takken na de oogst voor meer vruchtvorming

      • Oogsten: juni t/m oktober; afhankelijk van ras, pluk zodra rijp

      3. Aardbeien

      Makkelijk, ook in hangpotten.

      • Planten: maart of augustus

      • Zon: volle zon

      • Grond: luchtige aarde, niet te nat

      • Let op: verjong elk jaar door nieuwe stekken te planten

      • Oogsten: juni t/m september; direct oogsten zodra ze volledig rood zijn

      4. Vijg (in pot)

      Zelfs op een balkon kun je een vijgenboom houden.

      • Planten: voorjaar

      • Zon: volle zon, beschut plekje

      • Grond: voedzame, goed doorlatende grond

      • Let op: bescherm bij strenge vorst

      • Oogsten: augustus t/m oktober; vijgen oogsten als ze zacht en volledig gekleurd zijn

      ©Valery Sheiko | draw05 - stock.adobe.com

      Kruiden: kopen of zaaien?


      Kopen: sneller en makkelijker

      Bij kruiden als rozemarijn, tijm, munt en bieslook is een plantje van het tuincentrum of zelfs de supermarkt vaak de handigste optie.

      • Je hebt direct een oogstbare plant

      • Je ziet meteen of de plant gezond is

      • Je bespaart tijd, want kiemen duurt bij sommige soorten weken

      • Vooral houtige kruiden (rozemarijn, tijm) groeien langzaam uit zaad

      Belangrijk is wel dat je supermarktplantjes niet als wegwerpkruid gebruikt. Verpot ze in voedzame aarde, geef ze licht, en knip regelmatig bij. Zo gaan ze makkelijk maanden (soms jaren) mee.

      Zaaien: zinvol bij snelle groeiers

      Kruiden als basilicum, koriander, dille en peterselie kun je prima zaaien, vooral als je ze in grotere hoeveelheden gebruikt.

      • Goedkoop: één zakje zaad geeft veel planten

      • Leuk om te doen in de lente

      • Je kunt steeds nieuwe rondes opkweken

      Maar ook hier geldt: zaaien vraagt aandacht. Je hebt een warme, lichte plek nodig en moet zorgen dat de kiemplantjes niet uitdrogen of omvallen.

      Kruiden: altijd vers binnen handbereik

      Verse kruiden zijn duur, terwijl een plantje vaak jarenlang meegaat. Deze soorten zijn eenvoudig in onderhoud en groeien goed in potten.

      1. Rozemarijn

      • Zon: volle zon

      • Grond: droge, arme grond

      • Let op: geef weinig water, winterhard tot -10 °C, snoei regelmatig takjes om groei compact te houden

      • Oogsten: het hele jaar

      2. Tijm

      • Zon: veel zon

      • Grond: doorlatend, kalkrijk

      • Let op: snoei regelmatig voor compacte groei, regelmatig toppen

      • Oogsten: hele jaar door

      3. Munt

      • Zon: halfschaduw of zon

      • Grond: vochtig, niet te droog

      • Let op: woekert, dus altijd in pot houden

      • Oogsten: maart t/m november; jonge blaadjes smaken het beste

      4. Bieslook

      • Zon: halfschaduw tot zon

      • Grond: voedzaam, vochtig

      • Let op: bloeit in zomer, maar dan kun je nog steeds de stengels oogsten

      • Oogsten: maart t/m oktober; knip regelmatig voor verse aanwas

      ©stockcreations

      Wanneer zaaien of planten?

      GewasBinnen zaaienBuiten zaaienPlantenOogsten vanaf
      Courgetteaprilmeimeijuli–sept
      Cherrytomaatmaartmeimeijuli–sept
      Preifebruari–maartapril–juni-juli–dec
      Paprikafebruari–maartmeimeijuli–sept
      Rucola-maart–sept-april–okt
      Blauwe bes--nov–maartjuli–aug
      Framboos--okt–mrtjuni–aug
      Aardbei--maart/augjuni–juli
      Vijg--voorjaaraug–okt
      Rozemarijn-maart–julimaart–meihet hele jaar
      Tijm-maart–julimaart–meihet hele jaar
      Munt-maart–julimaart–meihet hele jaar
      Bieslook-maart–julimaart–meihet hele jaar
      Basilicummaart–meimei–juli-juni–sept
      Koriandermaart–aprilapril–juni-mei–aug
      Dillemaart–aprilapril–juni-mei–aug
      Peterseliefebruari–aprilmaart–juli-mei–okt

      Wat te doen tegen slakken, rupsen en vogels?

      Zodra het groen gaat groeien, ontdekken ook dieren je tuin. Met deze tips houd je de schade beperkt:

      Slakken:

      • Leg koperen munten rond potten of bedden

      • Zet schuilplaatsen zoals omgekeerde bloempotten om ze weg te vangen

      • Kies planten die slakken minder lekker vinden (zoals rozemarijn of tijm)

      • Zet een schoteltje met bier neer

      Rupsen:

      • Controleer planten regelmatig op eitjes (onder bladeren)

      • Plant afrikaantjes of dille tussen je groenten – die trekken natuurlijke vijanden aan

      • Gebruik fijnmazig net als je veel last hebt

      Vogels:

      • Span vogelnetten over bessenstruiken

      • Hang oude cd's of glimmend lint op om ze af te schrikken

      • Zet een nep-roofvogel in de buurt van je fruit

      ©APISIT Wilaijit

      Kun je zelf avocado's kweken? Hoewel avocado's duur zijn in de winkel, is het niet realistisch om ze zelf te kweken met het idee dat je er ooit van zult oogsten. Je kunt de pit laten kiemen – bijvoorbeeld in een glas water of direct in potgrond – en daar groeit met wat geduld een mooie plant uit. Maar een echte avocado-oogst? Die blijft in Nederland vrijwel altijd uit. De boom heeft jaren nodig om vrucht te dragen, meestal tussen de zeven en tien jaar, en stelt hoge eisen aan temperatuur en licht. Buiten overleeft hij onze winters niet. Zelfs in een kas is het lastig om genoeg warmte en luchtvochtigheid te bieden. Daarbij komt dat veel soorten alleen vruchten dragen als er een tweede, genetisch afwijkende boom in de buurt staat voor kruisbestuiving. Leuk dus als groene kamerplant, maar niet als serieuze manier om geld te besparen op avocado's.

      Begin klein, groei vanzelf

      Je hoeft niet meteen een hele moestuin aan te leggen. Begin met drie bakken op je balkon of een paar vaste planten in een zonnig hoekje. Kies soorten die je vaak gebruikt en die je veel geld schelen in de winkel. Na een eerste jaar weet je wat werkt en kun je stap voor stap uitbreiden.

       

      Moestuinzaden?

      Heel veel keus