ID.nl logo
Alles over opslag: hoe bewaar jij je data?
© Reshift Digital
Huis

Alles over opslag: hoe bewaar jij je data?

Was ons leven een jaar of vijftien geleden nog een papierwinkel, tegenwoordig bewaren we steeds meer digitaal, zónder papieren reservekopie. Dat betekent wel dat je die gegevens zo goed en veilig mogelijk moet bewaren. Tegelijkertijd willen we ook graag dat die gegevens snel tot onze beschikking staan en gekopieerd kunnen worden. Hoe vind je nu de opslagmethode die het beste bij je behoefte past?

Tip 01: Online of offline?

We beginnen direct maar even met de belangrijkste vraag: wil je je gegevens online opslaan, of wil je ze fysiek bij je in de buurt hebben? Als je het niet eng vindt om je gegevens online op te slaan (en eerlijkheidshalve zitten daar veel minder risico’s aan verbonden dan vaak wordt gedacht), dan zou je kunnen overwegen om helemaal geen mediadrager aan te schaffen, maar online opslagcapaciteit, oftewel het zogenaamde opslaan in de cloud. De cloud is simpelweg een server die ergens ter wereld staat en die beheerd wordt door het bedrijf dat de clouddienst aanbiedt. Jij kunt daar je gegevens tegen betaling stallen, en zij zorgen ervoor dat je gegevens beschikbaar én veilig zijn. Het voordeel? Je hoeft je geen zorgen te maken om diefstal van of schade aan je schijf en je gegevens zijn altijd en overal beschikbaar zolang … en dat is het nadeel: je internet hebt. Zonder internettoegang kun je niet bij je bestanden. Nu zal dat zelden voorkomen, maar het kán natuurlijk wel gebeuren en dan is onbereikbaar ook écht onbereikbaar. Een ander nadeel zijn de terugkerende kosten (al zijn die met twee euro per maand voor 100 GB (bij bijvoorbeeld Google Drive) gering, en de snelheid van gegevensoverdracht die beperkt wordt door je eigen internetsnelheid.

©PXimport

Tip 02: Intern of extern

De tweede vraag die je jezelf kunt stellen, is of je liever je gegevens op een interne of een externe schijf wilt opslaan. De voordelen van een interne schijf zijn dat je je niet druk hoeft te maken om kabels en voeding en er dus letterlijk geen omkijken naar hebt. Dat gezegd hebbende, betekent een interne schijf wel dat je data opgesloten zit in je computer zelf. Wanneer je systeem is gecrasht of er iets anders aan de hand is waardoor je computer niet wil starten, dan kun je dus niet bij je gegevens. Je zult dan je pc open moeten schroeven, je schijf moeten verwijderen en deze in een externe behuizing óf in een andere pc moeten plaatsen om bij je gegevens te kunnen. Als je je daar zorgen om maakt, is een externe schijf misschien handiger, ook omdat je die schijf gewoon met je mee kunt nemen. Kortom, je gegevens worden er een stuk draagbaarder door. Een nadeel is natuurlijk wel dat een externe schijf kwetsbaarder is, omdat je er tegenaan kunt stoten of hem kunt laten vallen. Ga je voor extern, zorg dan dat je deze op een veilige en stabiele plaatst neerlegt/zet.

©PXimport

Tip 03: Netwerk?

Een andere mogelijkheid, al heeft die niet direct te maken met de drager zelf maar meer met de manier van benaderen, is de externe harde schijf aan een nas (Network Attached Storage) koppelen. Een nas is een apparaat dat ervoor zorgt dat de schijven die in die nas zijn ingebouwd, beschikbaar zijn via je thuisnetwerk, en, afhankelijk van je wensen, ook via internet. Daarmee heb je dan ook de voordelen van het werken in een cloud, terwijl je ondertussen je gegevens wel in eigen beheer houdt. Het nadeel is dat een nas wel een stuk prijziger is dan een losse externe schijf (voor een basis-nas van Synology betaal je bijvoorbeeld 330 euro en dan heb je nog geen schijven). Je krijgt er echter wel veel voor terug. Is dat je te duur, dan kun je ook altijd nog kijken naar een externe schijf met netwerkfunctionaliteit, zoals de WD My Passport Wireless Pro.

©PXimport

Als het om de veiligheid van je gegevens gaat, vergeet de hackers dan niet

-

Tip 04: Veiligheid

Veiligheid is natuurlijk ook een belangrijk aspect. Een externe schijf wordt natuurlijk makkelijker gestolen dan een interne schijf, en een usb-stick al helemaal. Nu is dat uiteraard niet van belang als je deze apparaten alleen maar gebruikt op je zolderkamer, maar neem je de externe schijf, usb-stick of sd-kaart mee naar buiten, dan is dat wel iets om rekening mee te houden. Bij veiligheid kun je echter ook denken aan hackers en dát kan je ook treffen op je zolderkamer. Stel dat je gehackt wordt of er wordt ransomware op je pc losgelaten, dan kun je zomaar al je gegevens kwijt zijn. Wat dat laatste betreft is de remedie overal hetzelfde: zorg voor goede antivirussoftware. Wil je je gegevens ook buitenshuis kunnen benaderen, maar ben je bang dat je apparatuur gestolen wordt, dan is een cloudoplossing of de eerdergenoemde nas een uitkomst. Ben je juist bang voor hackers en vrees je dat zelfs antivirussoftware niet goed genoeg is, dan kun je overwegen om je gegevens op een cd, dvd of blu-ray te branden. Doe je dit op een schijf die niet herschrijfbaar is, dan is er geen hacker die je gegevens ooit kan verwoesten. Berg dat schijfje dan natuurlijk wel veilig op.

©PXimport

Tip 05: Duurzaamheid

Wanneer je je gegevens opslaat, wil je natuurlijk wel dat je deze over pakweg een jaar nog kunt benaderen. Wat dit betreft kunnen we je geruststellen, de kwaliteit van gegevensdragers is in de afgelopen decennia zo sterk verbeterd dat je je geen zorgen hoeft te maken over de levensduur van het apparaat. Gegevens op een cd of dvd bijvoorbeeld kunnen doorgaans meer dan honderd jaar bewaard worden, iets waar jij dit leven dus geen probleem mee gaat hebben. Wat uiteraard wél een punt is, is de veerkracht van het opslagmedium. Laat je een cd, dvd of blu-ray vallen, dan is er niets aan de hand, maar komt er een flinke kras op, dan kunnen de gegevens onleesbaar raken. Een harde schijf zal van nature niet snel beschadigd raken, maar krijgt deze een flinke opdonder (dit geldt zowel voor een interne als externe harde schijf), dan kunnen ook dan je gegevens onleesbaar raken. Het meest duurzaam op dit gebied is een usb-stick, ssd-schijf of sd-kaartje. Een usb-stick en sd-kaart kun je in principe de kamer doorslingeren zonder dat er iets aan de hand is (op eigen risico, dat wel). Met een ssd-schijf raden we niet aan, maar dat komt vooral omdat de behuizing en de elektronische componenten dat niet overleven. Het meest duurzaam is op dit moment opslag in de cloud, simpelweg omdat de cloudprovider zorgdraagt voor vervanging van de hardware als dat nodig is.

©PXimport

Tip 06: Draagbaarheid

Ben je op zoek naar een draagbare oplossing, iets wat je altijd mee kunt nemen, dan valt een interne harde schijf uiteraard direct af. Een externe harde schijf zal daarentegen al snel boven aan je lijstje staan. We raden je wel aan om een zogenaamde rugged versie te kopen, oftewel eentje die is ingebouwd in een behuizing die tegen een stootje, water, zand enzovoort kan, omdat je nooit weet waar je in terechtkomt. In theorie zou een sd-kaart hier, vanwege z’n compactheid, ook geschikt zijn, maar de opslagcapaciteit van deze kaartjes is beperkt. Bovendien heeft niet iedere computer een ingebouwd slot voor sd-kaarten, hetgeen betekent dat je dus altijd een kaartlezer bij je zou moeten hebben. Verreweg de meest gebruikelijke oplossing voor draagbare opslag is een usb-stick. De opslagcapaciteit van deze sticks is door de jaren heen enorm gegroeid. Voor een stick van 256 GB betaal je zo’n 100 euro, en ze zijn zo compact dat ze in je broekzak of aan je sleutelhanger kunnen. Daarbij hebben steeds meer usb-sticks de mogelijkheid tot gegevensbescherming. Heb je meer opslag nodig, dan is een ssd-schijf je beste optie, maar weet wel dat dit nog betrekkelijk duur is: voor 1 TB betaal je al snel 250 euro.

©PXimport

Bewaar herinneringen op blu-ray: je raakt ze niet kwijt én zijn direct op jaar gecategoriseerd

-

Tip 07: Vast of vluchtig?

Een belangrijke afweging is of de gegevens die je wilt opslaan, permanent of tijdelijk zijn. Zit je in een situatie waarin je regelmatig gigabytes aan informatie te verwerken krijgt, maar je die informatie niet (lang) te bewaren hoeft, dan is een harde schijf of ssd een ideale oplossing. Een cloudoplossing raden voor deze situatie niet aan, omdat je dan constant al die gegevens moet downloaden en uploaden, en dat kan, afhankelijk van je internetverbinding, je werktempo behoorlijk vertragen. Heb je echter gegevens die veel ruimte in beslag nemen en (voor eeuwig) wilt bewaren, maar die je niet voortdurend nodig hebt, dan raden we je blu-ray aan. Denk bijvoorbeeld aan al je foto’s en filmpjes. Gevoelsmatig wil je die altijd paraat hebben, maar als je eerlijk bent, weet je dat ze een grote chaos vormen op je pc en smartphone en je er vrijwel nooit meer naar kijkt. Je kunt dan wel grotere harde schijven blijven kopen, omdat je schijf vol zit met foto’s en filmpjes, maar handiger (en goedkoper) is het om een blu-ray-brander te kopen, en elk jaar alle foto’s en filmpjes van dat jaar op een schijfje te zetten en op te bergen in de kast. Zo hoef je ten eerste niet te vrezen dat je die waardevolle herinneringen kwijtraakt door ransomware én ze zijn ook nog eens op jaar gecategoriseerd.

©PXimport

Tip 08: Capaciteit

Dit onderwerp hebben we al heel even aangestipt bij tip 6: welke mediadrager je nodig hebt, hangt sterk af van de opslagcapaciteit die je nodig hebt. Gaat het om gegevens die je voornamelijk op je eigen pc nodig hebt, en heb je aan 500 GB genoeg, dan raden we je absoluut een ssd-schijf aan. Deze zijn snel en betrouwbaar, maar vergeleken met de traditionele harde schijf beperkt in opslagcapaciteit en ook veel duurder. Heb je terabytes nodig, dan is een harde schijf de enige oplossing. Gaat het echt maar om enkele gigabytes én vind je het belangrijk om die gegevens altijd bij je te dragen, ga dan voor een usb-stick, mét de kanttekening dat snelheid niet de belangrijkste overweging voor je is.

©PXimport

Tip 09: Snelheid

Wellicht ben je van mening dat snelheid niet het allerbelangrijkste criterium is bij aankoop van een mediadrager. Die mening zul je waarschijnlijk bijstellen wanneer je probeert om een bestand van 20 gigabyte over te zetten naar, bijvoorbeeld, je pc. Snelheid is belangrijk voor het kopiëren van gegevens, maar vooral ook wanneer je de gegevens rechtstreeks uitleest vanaf de mediadrager, zoals bij videobewerking. Voor dit soort oplossingen is een usb-stick bijvoorbeeld totaal ongeschikt. De SanDisk Cruzer Ultra Flair 64 GB usb-stick, bijvoorbeeld (prima merk), heeft een maximale leessnelheid van 150 MB per seconde en een maximale schijfsnelheid van 60 MB per seconde.

Ter vergelijking: een Samsung 860 EVO 500GB ssd-schijf haalt ter vergelijking een maximale lees-/schrijfsnelheid van zo’n 550 MB per seconde. De lees-/schrijfsnelheid van een harde schijf ligt doorgaans aanzienlijk lager dan die van ssd, al verschilt dat sterk per merk en type schijf. Sd-kaartjes zijn eigenlijk geen optie voor snelle gegevensoverdracht, zelfs de Sandisk SDXC Extreme Pro heeft slechts een leessnelheid van 95 MB per seconde.

©PXimport

De snelheid van je mediadrager niet belangrijk? Daar kom je al snel op terug

-

Tip 10: Compatibiliteit

Tot slot een punt dat nog weleens over het hoofd wordt gezien: de compatibiliteit van mediadragers. Wanneer je je gegevens op een blu-ray brandt, en de computer waarop je ze wilt uitlezen geen blu-ray-speler heeft, houdt het snel op (tenzij je een externe speler aanschaft). Hetzelfde geldt voor een sd-kaartje, zoals we al eerder aangaven (sd-kaartjes blijken toch echt vooral geschikt voor het overdragen van bestanden uit een camera of smartphone naar de pc). De meest veilige keuze die je kunt maken, is een apparaat dat gebruikmaakt van usb, zoals een usb-stick of externe ssd-schijf of harde schijf. Al blijft het belangrijk om goed te kijken naar de specificaties. Koop je bijvoorbeeld een razendsnelle usb3.1-schijf, maar blijkt dat je op je computer slechts een usb 1.0-poort hebt zitten, dan kun je de capaciteiten van je razendsnelle schijf totaal niet gebruiken. Sinds de komst van usb-c is daar nog een complexiteit bijgekomen. Niet alleen heeft usb-c een andere stekker dan je gewend bent, het heeft ook nog eens andere mogelijkheden, zoals het doorgeven van (veel) stroom. Dit betekent niet alleen dat je soms bepaalde apparaten niet kunt aansluiten, maar ook dat je een poort volledig kunt doorbranden (al geldt dit vooral bij het gebruik van goedkope (verloop)kabels zonder beveiliging, gekocht via Chinese discounters). Het is dus belangrijk dat je goed nadenkt over de apparaten waarop je je mediadragers wilt gaan gebruiken, en wat de specificaties daarvan zijn.

©PXimport

Kooptips

De externe harde schijf, externe ssd-schijf en usb-stick zijn wat ons betreft de meest betrouwbare en gebruiksvriendelijke methoden om gegevens op te slaan die je vaak wilt gebruiken en mee wilt nemen. Uit elke categorie hebben we een prima kandidaat voor je geselecteerd. Soort: Kingston HyperX Savage USB 256 GB****Prijs: € 119,99 Deze usb-stick van Kingston is behoorlijk aan de prijs, maar daarvoor krijg je wel een stick met veel opslagcapaciteit en een bovengemiddelde lees-/schrijfsnelheid. Je kunt hem bevestigen aan je sleutelhanger en de stick is daarnaast voorzien van extra beschermkapje zodat er geen troep tussen de aansluiting kan komen. De stick ondersteunt het usb3.1-protocol voor extra snelle gegevensoverdracht (uiteraard wel beperkt door de snelheid van de stick zelf). Soort: LaCie Porsche Design Mobile Drive Usb C 2 TB****Prijs: € 89,- Niet alleen ziet deze harde schijf van LaCie er fantastisch uit en is hij heel compact, je sluit hem ook nog eens aan via usb-c voor die extra snelle gegevensoverdracht, terwijl je geen voedingskabel nodig hebt. Het prijskaartje en de 2 TB opslagcapaciteit staan prima met elkaar in verhouding en de compactheid van deze schijf betekent dat je hem prima op je systeemkast kunt leggen zonder dat hij in de weg ligt of het risico loopt om te vallen.

©PXimport

Soort: Samsung Portable T5 500GB****Prijs: € 129,99 Om een ssd-schijf betaalbaar te houden, moet je denken aan maximaal 500 GB (anders ga je al snel naar bedragen rond de 250 tot 300 euro). Deze ssd van Samsung is bizar licht en compact, namelijk iets groter dan je bankpasje, al is hij uiteraard wel een stuk dikker. De schijf is schokbestendig én energiezuinig en wordt geleverd met een usb-c-kabel, zonder dat je externe voeding hoeft aan te sluiten op je pc (al is een verloopkabeltje ook mogelijk, maar denk aan de waarschuwing bij tip 10).

©PXimport

▼ Volgende artikel
Slimmer overstappen zorgverzekering 2026: pak dubbel voordeel met CashbackXL
© ID.nl
Zekerheid & gemak

Slimmer overstappen zorgverzekering 2026: pak dubbel voordeel met CashbackXL

Naar verwachting stappen dit jaar weer ruim 1,2 miljoen mensen over van zorgverzekering. Verstandig, maar het kan nóg slimmer. Wie overstapt via CashbackXL profiteert namelijk dubbel: je bespaart op de premie én ontvangt cashback-punten die je kunt inwisselen voor keiharde euro's.

We zitten midden in het overstapseizoen. Tot en met 31 december heb je de tijd om je huidige zorgverzekering op te zeggen en een nieuwe te kiezen. De ontevredenheid over de hoge premies is voor velen de belangrijkste reden om te wisselen. Daarnaast kiezen steeds meer mensen voor een minder uitgebreide aanvullende verzekering om de kosten te drukken. Er valt vaak honderden euro's per jaar te besparen door simpelweg te vergelijken. Maar waarom zou je genoegen nemen met alléén een lagere premie?

Punten scoren (en cashen!)

Als je via CashbackXL overstapt, ontvang je voor elke nieuw afgesloten zorgverzekering bij de grote vergelijkers Poliswijzer.nl, Zorgkiezer en Overstappen.nl 2.750 punten. Deze punten zijn geld waard: 1 punt staat gelijk aan € 0,01. Dit betekent dat je per overstap € 27,50 extra voordeel pakt.
Of je nu kiest voor a.s.r., VGZ Bewuzt, OHRA, Zilveren Kruis Ziezo of een van de vele andere verzekeraars uit de lijst: als je via de juiste vergelijker overstapt, pak je die bonus mee. In onderstaand overzicht zie je bij welke vergelijker je moet zijn voor een specifieke verzekeraar.

💡Slimme tip: zo krijg je meerdere cashbacks op één adres

Stappen jij en je partner allebei over? Let dan even goed op. Normaal gesproken geldt de regel: één cashback per vergelijker, per adres/gezin. Maar daar is een slimme oplossing voor. Wil je voor meerdere gezinsleden een cashback ontvangen? Sluit de verzekeringen dan af bij verschillende vergelijkers.

Voorbeeld: Jij sluit je nieuwe verzekering af via Poliswijzer.nl (2.750 punten) en je partner sluit af via Overstappen.nl (ook 2.750 punten). Zo ontvang je op hetzelfde adres twee keer de cashback!

Belangrijk om te weten: geduld wordt beloond

Overstappen doe je vóór 1 januari, maar de controle duurt even. Zorgverzekeraars keuren de aanvragen namelijk pas definitief in april 2026. Het duurt dus even voordat de punten in je account op 'goedgekeurd' staan, maar dat is het wachten waard.

Voorwaarden puntenactie zorgverzekering 2026

Wil je in aanmerking komen voor deze actie, lees dan onderstaande voorwaarden even aandachtig door:

• Je moet 18 jaar of ouder zijn.
• Het moet gaan om een nieuwe verzekering (als je verlengt bij je huidige verzekeraar (ook al sluit je een andersoortige verzekering af) dan geldt dat hier niet als overstappen.
• Alle genoemde cashbacks gelden altijd voor elk eigen risico.

Zo werkt de zorgverzekerings-cashback

Wil jij 2026 financieel goed beginnen? Volg dan deze stappen voor de perfecte tracking:

1. Maak een account aan op CashbackXL.
2. Klik bovenaan in de blauwe balk op Zorgverzekering 2026.
3. Bekijk in het overzicht welke verzekeraar via welke vergelijker (Poliswijzer, Zorgkiezer of Overstappen) beschikbaar is.
4. Klik op de link en start de vergelijking. Let op: accepteer alle cookies op de site van de vergelijker en zet je adblocker uit. Dit is noodzakelijk om de punten te kunnen registreren.
5. Sluit de verzekering af.
6. Je aankoop wordt geregistreerd en na goedkeuring in april 2026 kun je jouw punten verzilveren in euro's.

Waarom je CashbackXL kunt vertrouwen

CashbackXL is de grootste cashback-site van Nederland. De site registreert 97 procent van alle aankopen succesvol en scoort op Kiyoh een klantwaardering van een 9,0. Je ontvangt je uitbetaling maandelijks (of wanneer jij wilt, zonder minimumbedrag), krijgt de hoogste cashback-percentages en kunt terecht bij een toegankelijke klantenservice.

▼ Volgende artikel
Dit wil je weten over tweestapsverificatie, óók zonder je smartphone
© Looker_Studio - stock.adobe.com
Huis

Dit wil je weten over tweestapsverificatie, óók zonder je smartphone

Je inloggegevens alleen met een wachtwoord beveiligen is vragen om problemen. Steeds meer diensten en apps bieden daarom tweefactorauthenticatie (2FA) aan, of ze verplichten dit zelfs. Naast een wachtwoord heb je dan een tweede factor nodig. Vaak gebruik je hiervoor je smartphone, maar wat doe je als je (tijdelijk) geen telefoon hebt?

Dit artikel in het kort

Tweestapsverificatie (2FA) beschermt je accounts beter dan alleen een wachtwoord. Vaak gebruik je hiervoor je smartphone, maar dat hoeft niet. In dit artikel lees je hoe je ook zonder telefoon veilig kunt inloggen. Zo ontdek je hoe desktop-authenticators zoals Proton of KeePassXC werken, hoe je een hardwaresleutel zoals een YubiKey instelt, en hoe je back-upcodes aanmaakt voor noodgevallen. Ook wordt uitgelegd wat een digitale en fysieke token precies doen en hoe toegangssleutels (passkeys) een alternatief vormen voor klassieke wachtwoorden.

Wachtwoorden kun je vergeten, of ze worden gehackt. Daarom is het niet handig om de toegang tot een dienst of app alleen met een wachtwoord te beveiligen. Voor meer veiligheid voeg je daar een tweede authenticatiemethode aan toe. We hebben het over het aanmelden via 2FA (tweefactorauthenticatie oftewel tweestapsverificatie).

Bij 2FA heb je naast iets wat je weet, meestal een wachtwoord, ook iets wat je 'hebt' of 'bent' nodig om in te loggen. Zo'n tweede factor is vaak een unieke, eenmalige code via een authenticator-app op je smartphone. Het kan ook een sms-code, pushmelding, hardwaresleutel of een biometrische beveiliging zijn. Zo kan een aanvaller met je wachtwoord niet binnendringen, want hij heeft ook die tweede factor nodig. Een geraden of gelekt wachtwoord is dus niet meer voldoende, wat de veiligheid verhoogt.

Smartphone

Veel 2FA-oplossingen werken via een smartphone, bijvoorbeeld met de authenticator-app van Authy, Google of Microsoft, of via sms-berichten naar je telefoon. Dit is handig, maar er zijn ook nadelen. Je hebt altijd je telefoon nodig en bij een lege batterij, verlies of diefstal kom je mogelijk niet bij je accounts. Ook al je je in een gebied zonder mobiel bereik bevindt, is het lastig of onmogelijk om een sms te ontvangen.

2FA via sms is bovendien kwetsbaar voor praktijken als sim-swapping. Hierbij zet een aanvaller jouw telefoonnummer om naar een eigen simkaart om zo sms-codes te ontvangen. Je smartphone kan ook besmet raken (via phishing) met malware. Ook daarmee kan een aanvaller andere 2FA-codes onderscheppen.

Het kan ook zijn dat je geen smartphone voor je werk hebt en dat je je privételefoon liever niet gebruikt voor werkgerelateerde 2FA-authenticaties. Je kunt er natuurlijk ook nog bewust voor kiezen om geen eigen smartphone te hebben.

Gelukkig bestaan er veilige alternatieven om je ook zonder smartphone via 2FA aan te kunnen melden, zoals de rest van dit artikel duidelijk maakt.

Lees ook: Waarom je beter geen sms voor tweestapsverificatie kunt gebruiken

Een eenmalige code via een (mobiele) authenticator-app is een van de populairste 2FA-verificatiemethoden.

Desktop-authenticator

Veel mensen gebruiken als tweede factor een eenmalige code via een authenticator-app. Daarvoor bestaan verschillende gratis mobiele apps, maar je kunt ook je desktop of laptop inzetten. Je hoeft geen virtuele Android-omgeving op te zetten met een tool als BlueStacks om zo bijvoorbeeld de mobiele Android-authenticator van Google of Microsoft te kunnen draaien. Installeer gewoon de desktopversies, zoals het Zwitserse Proton of het Zweedse Yubico.

We vertellen je in het kort hoe je hiermee bij Google aanmeldt. De procedure bij andere diensten en apps gaat op een vergelijkbare manier. Surf naar https://myaccount.google.com en open Beveiliging. Kies Tweestapsverificatie en zorg dat deze is ingeschakeld. Klik bij tweede stap op Authenticator en daarna op Authenticator instellen. Er verschijnt een QR-code, maar voor je desktop-app klik je op Kun je de code niet scannen. Je krijgt nu de nodige gegevens om de geheime sleutel (zie kader Werking digitale token) handmatig in te voeren.

Als je dit in je authenticator-app hebt ingesteld (zie de alineaProton Authenticator), klik je op Volgende en voer je de code in die de app genereert. Je kunt nu definitief tweestapsverificatie bij Google aanzetten. Bij de volgende aanmeldingen voer je nu voortaan naast je wachtwoord ook de gevraagde code in.

De tweestapsverificatie bij Google is geactiveerd, met (voorlopig alleen) een authenticatorcode als tweede factor.

Proton Authenticator

We nemen Proton Authenticator voor Windows als voorbeeld (ook beschikbaar voor macOS en Linux). De installatie bedraagt slechts enkele muisklikken. Start daarna de app start op en klik op Create new code. Vul bij Title bijvoorbeeld Google account in en plak de sleutel van 32 tekens in het veld Secret.

Bij Issuer kun je Google opgeven. Via Advanced options pas je eventueel instellingen aan als de dienst specifieke eisen heeft voor het aantal cijfers (standaard 6), tijdsinterval (standaard 30 seconden), algoritme (standaard SHA1) of type (standaard TOTP, maar kies STEAM voor het Steam-gameplatform van Valve). Klik op Save code om de code toe te voegen.

Via het tandwielpictogram kun je onder meer je codes back-uppen, exporteren, importeren en ook synchroniseren tussen apparaten via een gratis Proton-account. Na het aanmaken verschijnt de code in het hoofdvenster, met een geanimeerd pictogram dat de resterende geldigheidsduur toont. Je hoeft deze code nu maar bij de juiste dienst in te vullen als tweede factor, naast je wachtwoord.

Via Proton Authenticator voeg je een TOTP-code toe aan Googles 2FA-verificatieproces.

Werking digitale token

De meeste mensen gebruiken een digitaal token als tweede factor, zoals een pushmelding of een eenmalige cijfercode. Dit laatste wordt ook wel TOTP genoemd (Time-based One-Time Password) en werkt als volgt.

Bij het instellen van 2FA genereert de dienst een unieke geheime sleutel. Deze wordt één keer met je authenticator-app gedeeld via een QR-code of handmatige invoer. Zowel de server van de dienst als je authenticator-app gebruiken deze sleutel samen met het actuele tijdstip om met dezelfde wiskundige formule een code van meestal 6 cijfers te berekenen. Zo'n code blijft standaard dertig seconden geldig. Zodra je deze code invoert, vergelijkt de server deze met zijn eigen berekening. Is er een match, dan weet de server dat jij de juiste geheime sleutel hebt en dat de code actueel is, waarna je kunt inloggen.

©TvD | ID.nl

De achterliggende werking van een TOTP-systeem.

TOTP-wachtwoordmanager

Wachtwoorden zijn vooralsnog niet verdwenen (zie ook kader Zonder wachtwoord) en daarom is een wachtwoordmanager aan te raden. Zo hoef je al je wachtwoorden niet zelf te onthouden, voorkom je dat je ze achteloos noteert en vermijd je te veel dezelfde of simpele varianten.

Enkele wachtwoordmanagers ondersteunen ook TOTP-codes voor 2FA, zodat je geen aparte authenticator-app nodig hebt. Gratis opties voor Windows-desktop zijn onder meer Bitwarden en KeePassXC.

We nemen KeePassXC als voorbeeld, dat ook voor macOS en Linux beschikbaar is. Je installeert de tool met enkele muisklikken. Bij de eerste start klik je op Database aanmaken, voer je een naam en eventueel een omschrijving in. Klik daarna op Doorgaan. Laat de instellingen gerust ongewijzigd en klik op Doorgaan. Geef een sterk hoofdwachtwoord in (twee keer) en bevestig met Gereed. Kies een locatie voor de database en klik op Opslaan.

Voer in het hoofdvenster de accountgegevens in, zoals Titel, Gebruikersnaam, Wachtwoord en URL, en bevestig met OK. Het item wordt toegevoegd. Klik er met de rechtermuisknop op, kies TOTP / TOTP instellen en vul de Geheime sleutel in. Pas via Aangepaste instellingen eventueel de parameters aan en bevestig met OK. Om de TOTP-code te zien, kies je TOTP / TOTP (QR code) weergeven in het contextmenu.

Je kunt ook de KeePassXC-browserextensie downloaden en installeren om je online wachtwoorden en TOTP-codes automatisch in de browser in te vullen.

Ook wachtwoordbeheerder KeePassXC kan TOTP-codes genereren.

Hardwaresleutel

In plaats van een digitale sleutel kun je ook een fysieke hardwaresleutel gebruiken als tweede factor. Zo'n sleutel is extra veilig omdat deze via internet niet kan worden gekopieerd of gestolen. Ook phishers maken nauwelijks kans, want de sleutel is gekoppeld aan de originele website-url van de dienst. Zelfs als iemand je sleutel heeft, blijft je wachtwoord nodig en vaak ook een pincode of biometrie om de sleutel te gebruiken. Bij verlies rest meestal alleen een alternatieve tweede factor, zoals een TOTP-code of back-upcodes (zie hieronder), tenzij je een reservesleutel hebt.

We nemen als voorbeeld een YubiKey 5 NFC USB-A van Yubico (circa 60 euro). Dit kan ook een ander merk of type zijn, zoals Feitian, Nitrokey of SoloKeys. Ga in Windows 11 naar Instellingen, kies Accounts / Aanmeldingsopties en selecteer Beveiligingssleutel / Beheren. Plaats de sleutel in de pc en activeer deze. Klik op Toevoegen bij Pincode voor beveiligingssleutel. Je kunt ook de Yubico Authenticator downloaden die ook beschikbaar is voor macOS en Linux. Ga door met installeren en start als administrator op. Open nu Passkeys, klik op Set PIN, voer tweemaal een pincode in en klik op Save.

We nemen opnieuw Google als voorbeeld, waar je inmiddels tweestapsverificatie hebt ingeschakeld. Op de webpagina van je Google-account open je Beveiliging en klik je op Toegangssleutels en beveiligingssleutels. Kies + Toegangssleutel maken, klik op Ander apparaat gebruiken, selecteer Beveiligingssleutel en klik op Volgende en daarna op OK (twee keer). Voer de pincode van de sleutel in, bevestig met OK en activeer de sleutel. Deze is nu bruikbaar als tweede factor.

Bij Google maak je eenvoudig een toegangssleutel aan.

Werking fysieke token

Je kunt als tweede factor ook een fysieke token gebruiken. Bij banken kan dit een klein kastje zijn dat codes genereert, maar het kan ook een hardwaresleutel zijn zoals een YubiKey. Zo'n sleutel koppel je aan je computer via usb of bij smartphones via bluetooth of NFC. Dit werkt als volgt.


Je koppelt de sleutel één keer aan je account, waarbij een uniek cryptografische sleutelpaar wordt aangemaakt. De publieke sleutel gaat naar de server van de dienst, terwijl de privésleutel veilig in het hardwaretoken blijft en deze nooit verlaat. Na het invoeren van je wachtwoord vraagt de server aan de sleutel om een unieke digitale handtekening te maken voor die specifieke aanmelding.

Jij bevestigt de aanvraag, bijvoorbeeld door het token te activeren. Vervolgens stuurt de sleutel de handtekening naar de server, die controleert of deze overeenkomt met de eerder opgeslagen publieke sleutel. Bij een match weet de server dat jij de echte sleutel bezit en kun je inloggen.

Onder meer Yubico heeft diverse hardwaretokens (YubiKey) in het aanbod.

Back-upcodes

We hebben nu al twee methoden om ons via een desktop-pc of laptop bij 2FA aan te melden: digitale TOTP-codes en een hardwaresleutel. Heb je ook een toegangssleutel, bijvoorbeeld gekoppeld aan je Windows Hello-inlogmethode, dan zijn het er zelfs drie opties. Al is dit eigenlijk geen klassieke 2FA maar een methode zonder wachtwoord (zie kader Zonder wachtwoord).

De meeste diensten die 2FA ondersteunen, bieden ook back-upcodes aan, hoewel deze eigenlijk bedoeld zijn als noodingreep. We raden je in elk geval aan deze te genereren of te downloaden en offline te bewaren, bijvoorbeeld in een kluis of andere water- en brandveilige plek. Laat ze zeker niet rondslingeren en deel ze nooit digitaal.

Voor je Google-account bijvoorbeeld werkt dit als volgt. Meld je opnieuw aan op je accountpagina, open Beveiliging, scrol naar beneden en klik op Back-upcodes en daarna op Back-upcodes genereren. Google maakt direct tien codes aan die je kunt downloaden en/of afdrukken. Dit is meestal voldoende om problematische aanmeldingen op te lossen. Je kunt op elk moment weer tien nieuwe codes aanmaken, waarmee de vorige tien codes automatisch ongeldig worden.

Google genereert tien back-upcodes die je goed dient te bewaren voor het geval er iets misgaat.

Zonder wachtwoord

2FA combineert dus iets dat je 'weet' (wachtwoord) met iets wat je 'hebt' (zoals een code of sleutel) of 'bent' (biometrie). Er komt ook steeds meer concurrentie van een oplossing zonder wachtwoord via zogeheten toegangssleutels (passkeys). Dit systeem is enkel gebaseerd op iets wat je 'hebt' (een hardwarematige of softwarematige sleutel), vaak gecombineerd met een vorm van biometrie.

Je hebt hierbij dus geen wachtwoord meer nodig. Je kunt direct inloggen met zo'n sleutel, meestal na een geslaagde vingerafdruk, gezichtsherkenning of pincode. Onderliggend werkt dit via de FIDO2-standaard met het hardwareprotocol CTAP2 en het webprotocol WebAuthn.

Op www.passkeys.io/ vind je een demonstratie en een lijst van enkele tientallen sites en apps die toegangssleutels als volledig wachtwoordalternatief ondersteunen. Nog meer diensten staan op https://passkeys.directory, een door de community beheerde lijst. De aanduiding MFA (Multi Factor Authenticatie) betekent hier dat toegangssleutels ook inzetbaar zijn als extra beveiligingslaag naast andere inlogmethodes. Zo kun je onder meer bij Google via een toegangssleutel, zoals een pincode, inloggen, zonder zelfs je wachtwoord te hoeven intikken.

Passkeys-directory: ook Google ondersteunt volop toegangssleutels.

Offline dingen veilig bewaren?

Haal een kluis in huis!