De redactie van Computer!Totaal vroeg mij of ik als fotojournalist mijn camera een dagje thuis wilde laten en de Galaxy S4 als enig gereedschap mee op pad wilde nemen. Die uitdaging ging ik graag aan. Hier deel ik mijn bevindingen en lees je hoe je het maximale uit de Galaxy S4-camera haalt.

Het was zomer, stralend mooi weer en eigenlijk te warm om op kantoor te zitten. Tijd dus om een verkoelend briesje op te zoeken, en waar kan dat beter dan op het eiland Texel? Kortom: tijd om een tas in te pakken. Wat neem je mee op zo'n dagtrip? In mijn geval is dat uiteraard altijd een camera.

Nu ging het anders, want de opdracht luidde om te onderzoeken welke fotokwaliteit de camera van de Galaxy S4 biedt. Die smartphone ging dus als enig foto-instrument mee op pad. Dat voelt wel wat kaal als je gewend bent altijd een 'echte' camera mee te nemen, zeker als dat een spiegelreflexcamera is. Een spiegelreflex biedt superieure beeldkwaliteit dankzij de grote beeldsensor en is zeer veelzijdig omdat je de lens kunt wisselen. De keerzijde is dat zo'n apparaat vrij groot en zwaar is.

Dat gesjouw betekent dat je een spiegelreflexcamera niet overal mee naartoe kunt (en wilt) nemen. Zeker op het strand is het onhandig om met zo'n groot, duur en gevoelig apparaat rond te lopen. Een compactcamera is vanwege het formaat al een stuk handiger, al zal je die ook niet altijd meenemen.

Bij een smartphone is dat anders: die heb je altijd bij je en hij past in een broekzak. Het is dan ook niet verwonderlijk dat er tegenwoordig bijna meer foto's worden gemaakt met een smartphone dan met een 'echte' camera. Een smartphone loopt wat techniek betreft achter bij reguliere camera's, mede doordat de componenten veel kleiner moeten zijn, maar daar staat tegenover dat de beeldkwaliteit tegenwoordig heel behoorlijk is.

©PXimport

Daar komt nog een ander belangrijk argument bij: de kwaliteit van een foto is niet alleen afhankelijk van de camera, maar ook van de fotograaf. Toen tijdens de boottocht naar Texel de eerste meeuwen voorbijvlogen in afwachting van stukjes brood, greep ik onbewust naar de camera om mijn nek. Maar die was er niet, mijn camera zat nu in mijn broekzak.

Knoppen

Ik verwachtte niet dat ik op Texel veel complexe foto's zou gaan maken, dus het was eigenlijk wel bevrijdend om geen echte camera bij me te hebben. Toch voelde het soms wel wat 'onvolledig'. Op de Galaxy S4 mis ik knoppen waarmee ik de camera snel kan inschakelen en scherpstellen. Hij heeft geen zogenaamde 'ontspanknop' waarmee je normaal een foto maakt. In plaats daarvan staan er virtuele knoppen op het aanraakgevoelige scherm. Die werken in de basis goed, maar toch minder prettig dan echte knoppen. Normaal houd ik een compactcamera met twee handen stabiel vast, met een duim en wijsvinger aan iedere kant. Bij de S4 moet ik de rechterduim gebruiken om de virtuele knop te bedienen. Dat maakt het vasthouden van de camera iets minder stabiel, met mogelijke 'bewegingsonscherpte' (lees: een licht onscherpe foto) tot gevolg.

Ook voelt de duimbediening net wat minder natuurlijk aan. Een ander verschil is dat er ook geen fysieke knoppen zijn om snel even wat instellingen te veranderen. Die zijn echter wel snel op te roepen via het aanraakgevoelige scherm. Zo kun je gemakkelijk een bepaalde scene-stand kiezen, zoals de sportstand of de panorama-modus.

Scenes

Mij werd al snel duidelijk dat de camerafuncties van de Galaxy S4 vooral zijn bedoeld voor mensen zonder veel kennis van fotografie. Er zijn wel enkele handmatige instellingsmogelijkheden, maar die zitten verstopt in het menu en ze zijn bovendien niet te gebruiken bij de meeste (volautomatische) scene-standen. Een veelgebruikte functie als 'belichtingscompensatie', waarmee voorkomen kan worden dat een foto te donker of te licht wordt, zit bijvoorbeeld diep verstopt in het menu en nodigt daarom niet uit tot gebruik. Voor iemand met fotokennis is dat frustrerend, maar voor de meeste gebruikers zal het geen ramp zijn.

Daar staat tegenover dat de camera van de S4 wel heel erg eenvoudig in gebruik is. Aan de rechterkant zie je drie grote knoppen. De bovenste is voor het starten van een videofilm en met de middelste grote knop maak je een foto. Daaronder vind je de 'stand'-knop, waarmee je snel een scene-stand kunt kiezen. In de Auto-stand bepaalt de camera zelf de belichting en zal hij ook de kleur en helderheid optimaliseren.

Dat klinkt goed, maar de camera kan nog veel meer werk uit handen nemen. Bij 'gezichtscorrectie' wordt de huid egaler en mooier gemaakt, waarbij de camera een poging doet om kleine oneffenheden, zoals pukkeltjes, weg te werken. Ook leuk is 'beste foto', waarbij de camera een reeks foto's maakt, waarna je de beste kunt kiezen. Op die manier leg je (bijna) altijd het juiste moment vast.

Vergelijkbaar is 'beste gezicht', bedoeld voor het maken van een groepsfoto. Bij een groepsfoto bestaat de reële kans dat iemand er niet goed op staat (ogen dicht, wegkijken, vreemde houding). Met deze stand selecteer je simpelweg uit vijf foto's de beste gezichten, waarna de camera deze samenvoegt tot één enkele foto. Hij doet dus alles wat je normaal in Photoshop zou moeten doen.

Ik gebruik al die automatische standen overigens niet. Als je vooraf een bepaald resultaat in gedachten hebt, is controle over de camera belangrijk. Dan is het juist de truc om te voorkomen dat de camera voor jou gaat denken.

Scherpstellen

Voor het beste resultaat klik je vóór het maken van de foto even op het scherm. De camera stelt dan scherp op het onderwerp. Deze actie is ook hoorbaar; de camera maakt nu het bekende scherp-stelgeluidje. Daarmee voorkom je dat de camera scherpstelt op een ander deel van de foto, waardoor het onderwerp niet helemaal scherp in beeld komt. Het scherpstellen via het scherm is bijzonder eenvoudig en voor mij als spiegelreflexbezitter iets om jaloers op te zijn: bij de meeste camera's is het aanpassen van het scherpstelpunt veel complexer.

Het is handig om te weten dat je de (virtuele) ontspanknop langere tijd ingedrukt kunt houden. De Galaxy S4 maakt dan razendsnel meerdere foto's achter elkaar (tot een maximum van twintig). Dit is bijzonder handig bij actiefotografie, zoals bijvoorbeeld bij een snel bewegend kind, dier of sporter. Daar heeft de S4 een pluspuntje, want veel andere camera's zijn een stuk slomer. Bovendien moet je daarbij soms speciale instellingen doorvoeren om snel achter elkaar te kunnen fotograferen.

Horizontaal fotograferen en filmen

Tijdens mijn dagje op stap viel weer eens op hoeveel mensen er fotograferen en filmen met een telefoon. Maar wat ook opviel, was de verkeerde manier waarop mensen de 'camera' dan vasthouden: staand in plaats van liggend. Als je belt, is het logisch om je telefoon verticaal vast te houden, maar om te fotograferen of filmen kun je hem beter horizontaal houden - dus met de aan/uitknop naar boven en de volumeknoppen aan de onderkant.

In die stand produceert de camera breedbeeldfoto's (16:9) die exact overeenkomen met het formaat van je tv en computerscherm. Als je de camera verticaal - dus staand - houdt, maakt de camera een heel langgerekte foto (9:16). Dat ziet er niet zo fraai uit. Als je op die manier een video maakt, zie je twee grote zwarte vlakken op het beeldscherm, met een klein strookje film in het midden.

Ook bij het maken van foto's is horizontaal fotograferen aan te bevelen, hoewel er situaties kunnen zijn waarbij het lange scherm van pas komt (wanneer je iemand van top tot teen op de foto wilt zetten, bijvoorbeeld). De 16:9-verhouding is overigens ook te wijzigen naar 4:3, en dan is een staande foto geen probleem meer.

©PXimport

Zoomen

Tijdens het fotograferen raakte ik aan de praat met een andere smartphonegebruiker. Ik noemde een voor mij zwaarwegend nadeel aan het fotograferen met een smartphone: de onmogelijkheid om in te kunnen zoomen. Het meisje in kwestie reageerde verbaasd: "Ik kan gewoon zoomen, hoor!"

Natuurlijk kun je met de Galaxy S4 ook zoomen. De volumeknoppen functioneren als zoomknoppen en tonen in grote cijfers de zoomfactor (tot 4x) op het scherm. Maar de S4 heeft geen echte zoomlens aan boord. Het zoomen gebeurt volledig digitaal, wat betekent dat het beeld kunstmatig wordt vergroot. Omdat dit ten koste gaat van de beeldkwaliteit, is het handig om het zoomen zoveel mogelijk te beperken. Bovendien kun je deze vorm van zoomen ook altijd nog achteraf toepassen.

In de praktijk

Wat mij in de praktijk opviel, is dat Samsung over het algemeen goed heeft nagedacht over de camerafunctionaliteit. De beeldkwaliteit is goed en de meeste foto's die ik heb gemaakt zijn verrassend scherp, bijvoorbeeld de foto's van de meeuwen die meevliegen tijdens de boottocht naar Texel. De bediening via het aanraakgevoelige scherm is overzichtelijk en biedt veel verrijkende opties, zoals de diverse scene-standen en zelfs geautomatiseerde correctiemogelijkheden. Ook filters met verschillende kleureffecten, kaders en vervormingen zijn met één druk op de knop op te roepen en die zorgen ervoor dat een app als Instagram in feite overbodig is.

Voor de wat meer ervaren amateurfotografen zijn ook semi-handmatige instellingen beschikbaar, al moet je daarvoor diep in het menu duiken. Het scherm is mooi groot en kijkt zeer prettig in vergelijking met de veel kleinere schermpjes waar 'echte' camera's mee zijn uitgerust. Het AMOLED-scherm van de S4 is buitengewoon helder, contrastvol en rijk van kleur. Daar moet de kanttekening worden gemaakt dat foto's er op het scherm vaak mooier (lees: kleurrijker) uitzien dan in de werkelijkheid. Iets om rekening mee te houden, want iemand die je foto (bijvoorbeeld in Facebook) op een computerscherm bekijkt, ziet een wat fletsere plaat. Ook leuk is het feit dat er informatie van AccuWeather wordt getoond als je je foto's terugkijkt op de S4. Je ziet dan waar, dus in welke straat, de foto is genomen en wat voor weer het daarbij was.

©PXimport

Op de computer is de foto wat fletser dan op het scherm van de S4.

Snelle foto's

Wat mij een beetje tegenvalt aan de S4-camera is de snelheid waarmee hij werkt. Het inschakelen van de camera vereist drie verschillende handelingen: het bedienen van de aan/uitknop, het ontgrendelen en het selecteren van de camera-app. Alles bij elkaar ben je toch al snel vijf seconden verder en dan is het fotomoment mogelijk alweer voorbij. Bij Ecomare heb ik daardoor twee omhoog springende dolfijnen gemist; ik was er klaar voor, maar de Galaxy S4 nog niet.

Ter vergelijking: mijn eigen camera staat altijd in de slaapstand (wat hij met een volgeladen accu weken achter elkaar volhoudt); zodra ik de ontspanknop aanraak wordt hij wakker en kan ik direct foto's maken. Een tip is om de camera-app actief te laten als je de telefoon in slaapstand zet. Dan is het te doen om in circa twee seconden een foto te schieten. Ook heeft de S4 wat last van sluitervertraging: als je de knop indrukt, duurt het nog circa een halve seconde voordat de foto wordt gemaakt. Dit storende fenomeen is bij compactcamera's aan het uitsterven, maar bij de S4 helaas nog niet.

Verder viel op dat de Galaxy S4 relatief weinig 'groothoek' biedt in vergelijking met andere smartphones. Het beeld oogt alsof er wat is ingezoomd. Dat is lastig bij het fotograferen van landschappen of grote objecten, en ook in kleine ruimtes. Je kunt dan niet alles in beeld krijgen, tenzij je op grote afstand gaat staan, als dat al mogelijk is. Voor mij als groothoek-fetisjist is dat een groot gemis. Maar het heeft voordelen als je juist wat minder op de foto wilt, zoals bij een portretfoto of een close-up van een bloem.

Alle smartphonecamera's kunnen slecht omgaan met fel (zon)licht, waardoor wit uitgebeten delen ontstaan in foto's. Binnenshuis ontstaat nog weleens 'bewegingsonscherpte': doordat er weinig licht is, kiest de camera een te lange sluitertijd, waardoor een foto bewogen, oftewel onscherp, wordt. De lichtgevoeligheid van de S4 is een factor vier tot acht lager dan die van een compactcamera (technisch gezegd: maximaal ISO 800 in plaats van ISO 3200 of 6400). Dat vergroot de kans op een onscherpe foto, vooral binnenshuis. Bij slecht licht waren de foto's die ik met de Galaxy S4 heb gemaakt ook wat aan de donkere kant, waarschijnlijk mede door de beperkte lichtgevoeligheid.

Voordelen van een telefoon

Voor iemand die graag fotografeert heeft een smartphone als de Galaxy S4 een aantal serieuze nadelen. Maar specifieke voordelen zijn er ook. Iedere smartphone is standaard uitgerust met een gps, terwijl dat bij camera's nog een zeldzaamheid is. Je kunt dus altijd precies terugzien waar je foto's zijn gemaakt. Doordat de S4 ook in contact staat met het telefoon- en wifi-netwerk, duurt het zoeken naar satellieten veel korter; de gps is vrijwel direct klaar voor gebruik.

Doordat de S4 op Android draait, kan de functionaliteit van de camera vrijwel oneindig worden uitgebreid met apps. Bijvoorbeeld voor meer creatieve filters of fotobewerking (denk aan de Photoshop Touch-app), maar ook voor specifieke verrijkingen zoals een app waarmee je eenvoudig 360graden-panorama's kunt maken (zoals de 360 Panorama-app). Maar ook het feit dat je met de S4 altijd op internet zit, komt handig van pas. Zo kun je direct een foto delen op Facebook of Twitter, terwijl dat vanaf een camera een hoop gedoe oplevert.

Je kunt ook je foto's automatisch laten uploaden naar Dropbox, bijvoorbeeld omdat vrienden en familie ze meteen willen zien en zodat ze automatisch op je computer komen te staan. Hier hoef je geen apps voor te downloaden, deze functionaliteit zit standaard al in de Galaxy S4 (inclusief 50 GB opslag bij Dropbox, gedurende twee jaar).

©PXimport

Samsung Galaxy S4 Zoom

Een alternatief voor de S4 is de Galaxy S4 Zoom (review). Dit is een toestel dat qua uiterlijk lijkt op de reguliere S4, maar het beeldscherm is wat kleiner (4,3 in plaats van 5 inch) en de specificaties van de gebruikte hardware zijn wat kariger.

De S4 Zoom rekent op fotografiegebied echter in één klap af met vrijwel alle nadelen van de reguliere S4. Dat is ook geen wonder; het betreft hier een mix van een telefoon en een volwaardige camera. Zo is de Galaxy S4 Zoom uitgerust met een echte (optische) zoomlens die 10x zoom biedt (24 tot 240 mm). Hij heeft ook meer de grip van een camera, zodat hij beter is vast te houden, ook met één hand. De ontspanknop die ik zo mis bij de S4 zit er gewoon op.

De gebruikte onderdelen zijn ook een stuk beter dan die van een smartphone. Los van de echte zoomlens beschikt de S4 Zoom over 16 megapixels, optische beeldstabilisatie en een volwaardige Xenon-flitser. Deze specificaties komt de beeldkwaliteit duidelijk ten goede. De Galaxy S4 doet het niet slecht voor een telefoon, maar de Galaxy S4 Zoom is feitelijk een camera.

In de basis lijkt de interface op het scherm erg op die van de S4, maar de instellingsmogelijkheden gaan een stuk verder. Zo bevat de S4 Zoom zoveel scene-standen dat er werkelijk voor iedere situatie wel een te vinden is. De meer ervaren fotografen zullen hun vingers aflikken bij de Expert-modus, waarbij een overzichtelijk en gebruiksvriendelijk virtueel draaiwiel verschijnt waarmee je de belangrijkste instellingen, zoals belichtingscompensatie, witbalans en ISO-waarde kunt instellen.

Voor echte fotografieliefhebbers is de Galaxy S4 Zoom dus een meer voor de hand liggende keuze. Maar elk voordeel heeft natuurlijk ook z'n nadeel. Voor een camera is hij vrij compact, maar voor een telefoon nogal lomp en zwaar. Hij past in een broekzak, maar echt prettig zit dat niet. Hoewel het een volwaardige telefoon is, voelt hij meer als een camera. Met de Galaxy S4 Zoom krijg je dan ook redelijk wat bekijks als je tijdens het fotograferen ineens de camera naar je oor trekt omdat je wordt gebeld!

©PXimport

De S4 Zoom rekent af met de nadelen van de S4.

Conclusie

Terug op de boot naar Den Helder evalueerde ik de Galaxy S4. Voor een telefoon biedt hij prima ingrediënten voor het maken van mooie foto's. De beeldkwaliteit is behoorlijk, zeker als je bedenkt dat de sensor en de lens uit relatief kleine componenten bestaat.

Samsung heeft duidelijk aandacht besteed aan de overzichtelijk interface en de camera-app bevat voor gemiddelde gebruikers voldoende opties. Voor wie een goede compactcamera of beter gewend is, zullen de nadelen echter zwaar wegen. Het gebrek aan knoppen en een optische zoomfunctie is een serieus gemis en de camera van de S4 is niet de snelste. Voor mij persoonlijk zou de Galaxy S4 Zoom (zie kader) interessanter zijn. Dat mensen vreemd opkijken als je met een camera staat te bellen, neem ik dan wel voor lief.

Apple heeft iOS 18.4 uitgebracht. Daarin zitten zoals altijd de nodige beveiligingsupdates, probleemoplossingen en verbeteringen, maar ook acht nieuwe emoji. Daarbij zit er een waarvan het ons niet zou verbazen als die binnen no time de meest gebruikte emoji aller tijden zou worden.

Nieuwe emoji's komen er niet zomaar. Iedereen mag een voorstel indienen bij het Unicode Consortium, de organisatie die digitale tekens wereldwijd standaardiseert. Zij beoordelen of het idee bruikbaar, relevant en onderscheidend genoeg is. Eén keer per jaar stellen ze een nieuwe set samen. De emoji's die nu zijn verschenen, horen allemaal bij de set Emoji 16.0. Heb je iOS 18.4 geïnstalleerd, dan kun je ze vanaf nu gebruiken. Het zijn een vingerafdruk, een radijsje, een kale boom, een harp, een schep, een spetter en de vlag van het piepkleine Kanaaleiland Sark staan. Leuk allemaal, maar het is natuurlijk de achtste nieuwe emoji die er met kop en schouders bovenuit steekt.

Die emoji, dat zijn wij allemaal

We hebben het dan over de emoji met donkere wallen en kringen onder zijn ogen. Die blik van: ik ben er nog, maar vraag me niet hoe. Het is de werkende ouder die op zijn enige uitslaapdag om vijf over half zes wordt gewekt door een vrolijke peuter die ontdekt heeft dat je met pannendeksels zo'n leuk geluid kunt maken. De horeca-medewerker die vijf minuten voor sluitingstijd nog een groep van vijftien man ziet binnenkomen. Een kantoormedewerker die zijn e-mail opent na een weekendje weg en 83 ongelezen berichten ziet. Het is januari. Het is maandag. Het zijn wij allemaal.

©Unicode

Kun jij hem al gebruiken?

Pas na een systeemupdate verschijnen de emoji's op je toestel. Het kan dus zijn dat je nog even moet wachten. Goed om te weten: Apple, Google en andere fabrikanten verwerken de nieuwe emoji's op hun eigen moment en in hun eigen stijl. Op een Android-toestel kan een emoji er dus net iets anders uitzien dan op een iPhone, ook al gaat het om hetzelfde Unicode-teken.

De ene update is de andere niet. De meest recente en flinke update voor Windows 11 is 24H2. Deze kent een groot aantal zichtbare en onzichtbare nieuwigheden. Er zijn daarmee genoeg redenen om over te stappen. Hoe zorg je voor een probleemloze update en ultieme flexibiliteit?

Voorbereiding

Een nieuwe Windows 11-editie vraagt om een goede voorbereiding. Benut dat moment om de computer helemaal up-to-date te brengen.

Dit is bijvoorbeeld een goed moment om je drivers te bekijken en zo nodig bij te werken. Bezoek de website van de computerfabrikant en controleer op nieuwe stuurprogramma’s. Gebruik je bijvoorbeeld een grafische kaart voor je gaming-pc, dan controleer je op de website van de fabrikant of er nieuwe stuurprogramma’s beschikbaar zijn.

Zorg verder voor een opgeruimde machine. Je kunt hiervoor gebruikmaken van de klassieke Schijfopruiming: open het Startmenu en typ Schijfopruiming. Eenmaal geopend, klik je op Systeembestanden opschonen. Controleer hierna de lijst en plaats vinkjes naast de onderdelen die je wilt verwijderen. Onderdelen zoals Tijdelijke bestanden, Windows Update opschonen en Upgradelogboekbestanden van Windows kunnen je veel ruimte teruggeven. Een ander Windows-onderdeel dat je inzicht geeft in de huidige onderdelen op de computer vind je via de Windows-instellingen. Druk op Windows-toets+I en kies Systeem / Opslag. Klik op Aanbevelingen voor opschoning en verwijder de onnodige ruimteverslinders.

Goede voorbereiding is het halve werk: zorg voor een opgeruimde machine.

Back-up

Een veiligheidsupdate of compacte functie-update is tot daaraantoe, maar voor een grote update zoals Windows 11 24H2 hebben we onze back-upzaken graag goed op orde. Zorg daarom voor een recente reservekopie van je bestanden en sla het back-upbestand op een externe locatie op. Je kunt hiervoor gebruikmaken van een online opslagdienst, zoals Google Drive of OneDrive, of een externe schijf of usb-stick.

Windows Update

Is alles op orde? Dan kunnen we de upgrade binnenhalen. Je kunt de 24H2-update op verschillende manieren installeren. De meest eenvoudige manier is om te wachten totdat de Windows 11 24H2-update wordt aangeboden door Windows Update. Grotere updates, zoals deze, worden gefaseerd uitgerold. Zo is het mogelijk dat een update pas na maanden op de computer verschijnt, bijvoorbeeld pas nadat er bekende problemen zijn opgelost.

Open het Windows-instellingenvenster (Windows-toets+I) en kies Windows Update. Activeer de optie Krijg de nieuwste updates zodra ze beschikbaar zijn en klik op Naar updates zoeken. De update wordt gemeld als ‘Windows 11, versie 24H2’ en automatisch gedownload als Windows Update deze vindt.

Eenmaal gedownload, verschijnt het venster Opnieuw opstarten plannen. Geef hier aan wanneer je de update wilt installeren. Kies de dag (Een dag kiezen) en een moment (Een tijd kiezen) en klik op Opnieuw opstarten plannen. Gebruik je de computer op het gekozen moment? Start de machine dan automatisch op een eerstvolgend rustig moment op. In andere gevallen verschijnt er een melding bij het systeemvak, waarbij je de mogelijkheid hebt om direct opnieuw op te starten, vanavond opnieuw te starten of een specifieke tijd te kiezen.

Zodra je Windows opnieuw opstart, wordt de 24H2-update geïnstalleerd.

Update Windows Professional

Ben je een gevorderde gebruiker, dan kun je een truc inzetten om sneller een grote upgrade (zoals Windows 11 24H2) via Windows Update binnen te krijgen. Maak je gebruik van Windows 11 Professional? Open het Startmenu en typ gpedit.msc. Ga naar Computerconfiguratie / Beheersjablonen / Windows-onderdelen / Windows Update / Updates beheren die worden aangeboden vanuit Windows Update. Dubbelklik op De doelversie van de onderdelenupdate selecteren. Kies Ingeschakeld. In het vak Opties typ je in het eerste vak Windows 11. In het tweede vak typ je 24H2. Klik op Toepassen en OK.

Heb je de Home-uitvoering van Windows 11? Dan heb je niet de beschikking over het eerdergenoemde programma. Dezelfde truc kun je dan alsnog handmatig afdwingen via het Windows-register. Volg deze stap alleen als je bekend bent met het register. Open de register-editor (typ regedit.exe in het Startmenu) en blader naar de sleutel HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Policies\Microsoft\Windows\WindowsUpdate. Kies Bewerken / Nieuw / Tekenreekswaarde. Noem deze ProductVersion. In het vak Waardegegevens typ je Windows 11. Klik op OK. Kies wederom Bewerken / Nieuw / Tekenreekswaarde. Noem deze TargetReleaseVersionInfo. Bij Waardegegevens typ je 24H2. Klik op OK. Kies hierna Bewerken / Nieuw / DWORD-waarde (32-bits) en noem deze TargetReleaseVersion. Bij Waardegegevens typ je 1. Sluit de register-editor, start Windows opnieuw op en voer Windows Update uit. Je kunt deze truc ook gebruiken bij een toekomstige Windows-versie, bijvoorbeeld 25H2.

Zo zien we het graag: Windows 11 24H2 netjes aangeboden door Windows Update.

Installatie-assistent

Biedt Windows Update je niet aan om te upgraden naar 24H2 en heb je geen geduld? Dan nemen we het heft in eigen hand. Via deze webpagina van Microsoft vind je alternatieve manieren om de nieuwste versie alsnog binnen te halen. De eerste optie is de Installatie-assistent voor Windows 11. Deze wizard controleert of de machine in aanmerking komt voor de update en haalt automatisch de nieuwste versie van Windows 11 binnen.

Voordat je de Installatie-assistent gebruikt, zorg je voor minimaal 9 GB vrije schijfruimte. Dit is nodig voor de installatiebestanden. Dubbelklik op het bestand Windows11InstallationAssistant.exe. De wizard controleert of het systeem aan de eisen voldoet en presenteert de gebruiksvoorwaarden. Neem deze door en bij akkoord, klik je op Accepteren en installeren. De eerste stap bestaat uit het installeren van de nieuwste bestanden. In de laatste stap wordt Windows 11 24H2 geïnstalleerd en wordt de computer opnieuw opgestart. Zorg ervoor dat je eventueel geopende documenten hebt bewaard en gesloten.

Media Creation Tool

Een andere manier voor een vlotte overstap naar 24H2 is het gebruik van de Media Creation Tool. In het Nederlands wordt deze tool ook wel Hulpprogramma voor het maken van media genoemd. Deze optie is bijzonder interessant als je de mogelijkheid wilt aangrijpen om Windows schoon te installeren en daarbij aan te geven in hoeverre je bestaande programma’s en bestanden wilt behouden. Bij de eerdergenoemde opties wordt de 24H2-update immers zonder verdere vragen en installatiemogelijkheden geïnstalleerd. Kortom, de Media Creation Tool is interessant als je kiest voor maximale flexibiliteit.

Je vindt de Media Creation Tool op de eerdergenoemde website van Microsoft. Met dit programma maak je de installatiemedia van Windows 11, bijvoorbeeld op een usb-stick. Daarna installeer je 24H2 eenvoudig als upgrade of schone installatie. Lees de voorwaarden door en klik op Akkoord als je het hiermee eens bent. In het volgende venster kies je de taal. Standaard is Nederlands ingesteld, maar je kunt een andere taal kiezen door eerst het vinkje te verwijderen bij Gebruik de aanbevolen opties voor deze pc. Klik op Volgende. Geef nu aan welk medium je wilt gebruiken. Je kunt Windows 11 24H2 installeren op een usb-stick, zodat je de nieuwste versie op meerdere computers tegelijkertijd kunt installeren. Zorg voor een stick met minimaal 8 GB capaciteit en houd er rekening mee dat bestaande gegevens op de stick worden verwijderd (optie USB-flashstation).

Je kunt ook kiezen voor een iso-bestand, waarmee je 24H2 vanaf de vaste schijf kunt installeren (optie ISO-bestand). Hierna haalt het hulpprogramma alle bestanden voor Windows 11 24H2 binnen en wordt de usb-stick of het lokale iso-bestand klaargemaakt. Heb je gekozen voor een usb-stick? Dan kun je hiermee de computer starten en de installatie starten. Heb je gekozen voor een iso-bestand? Lees dan de paragraaf ‘Schone installatie’ om te zien hoe je met een iso-bestand werkt.

Wil je persoonlijke apps en bestanden bewaren, enkel bestanden of helemaal niets?

Schone installatie

De update van Windows 11 24H2 is het ideale moment om met een schone lei te beginnen. Hierbij kun je ervoor kiezen om je programma’s en bestanden te bewaren of volledig opnieuw te beginnen. In het eerste geval zorg je ook voor een schone installatie: Windows plaatst een lege Windows-installatie en zet hierna pas je bestaande documenten en programma’s over. Je hebt hiermee het beste van beide werelden.

Download het iso-bestand van Windows 11 24H2 van de eerdergenoemde website van Microsoft. Kies in het downloadmenu voor Windows 11 (multi-versie ISO-bestand voor x64-apparaten). Is het bestand gedownload, verplaats het dan naar een aparte map (bijvoorbeeld Installatiebestand Windows 11) in de verkenner. Klik met de rechtermuisknop op het iso-bestand en kies Koppelen. Het iso-bestand wordt hiermee als virtuele schijf toegankelijk in de verkenner. Open vervolgens de inhoud en dubbelklik op Setup.exe om de installatie te starten.

Je kunt een iso-bestand via de verkenner benaderen als schijf.

Controleren

Controleer na de installatie of er geen onnodige bestanden zijn achtergebleven. Vlak na de introductie van Windows 11 24H2 bleek de update ruim 8 GB aan onnodige ruimte in te nemen, die je bovendien niet meer kon terugwinnen. Inmiddels is deze bug gelukkig verholpen en wordt de ruimte niet meer onnodig gereserveerd. Open Windows Verkenner (gebruik Windows-toets+E) en open de schijf waarop Windows is geïnstalleerd. De map Windows.old bevat de oude Windows-installatie. De map wordt aangesproken zodra je klikt op Herstel (zie de paragraaf ‘Bij spijt: terugrollen’). Je kunt de map op verschillende manieren verwijderen, onder meer via het eerder besproken Schijfopruiming. Plaats een vinkje bij Vorige Windows-installatiebestanden. Deze aanpak komt van pas als de map zelfs na de tien dagen bedenktijd niet automatisch door Windows is verwijderd.

Opstartmenu opschonen

Heb je een schone installatie van Windows uitgevoerd, maar verschijnt tijdens het opstarten van de computer een scherm waarin wordt gevraagd welke Windows-versie je wilt starten? Dit kan gebeuren als een eerdere installatie van Windows voortijdig is afgebroken en de vermelding alsnog in de opstartinstellingen blijft staan. Je kunt dit gelukkig relatief eenvoudig verhelpen.

Open het Startmenu en typ msconfig. Klik op Systeemconfiguratie. Op de tab Computer opstarten vind je de inhoud van het opstartmenu, met daarin tweemaal de vermelding van Windows 11. De vermelding Huidig besturingssysteem laat je staan. Selecteer de andere regel en klik op Verwijderen. Bevestig met een klik op OK.

Via Systeemconfiguratie corrigeer je indien nodig het opstartmenu van Windows.

Bij spijt: terugrollen

Ben je niet tevreden over de update? Je kunt deze in de eerste dagen na de update terugrollen naar de vorige Windows-versie. In het Windows-instellingenvenster kies je Windows Update / Geavanceerde opties / Herstel. In de sectie Herstelopties zoek je naar Downgrade. Klik op de knop Herstel en volg de stappen van de wizard om de update ongedaan te maken. Na tien dagen is deze optie niet meer beschikbaar; dan verwijdert Windows de oude installatie en zit je vast aan 24H2.

Je hebt tien dagen bedenktijd om de update ongedaan te maken.