Spelletjes spelen en apps gebruiken is leuk, maar het kan ook echt handig zijn. Je traint je hersenen en houd jezelf scherp. Hier zijn 11 Android-apps die je scherp houden - maar pas wel op voor in-app-aankopen en upgrades.

Lees ook: De 10 beste widgets voor je Android-tablet.

Lumosity

Lumosity is één van de zwaargewichten op het gebied van breinfitness, en het heeft een indrukwekkend aantal tools om je grijze cellen mee te trainen.

Je kunt je elke dag aanmelden voor een reeks spelletjes die je geheugen en concentratie trainen. Eerst is er een inventarisoefening, die je brein test op vaardigheden zoals het onthouden van vormen en verdwijnende kaarten. Als de app eenmaal je zwakke punten kent, ontwerpt het een trainingsregime om je te helpen om namen beter te onthouden en andere tekortkomingen van je brein ten einde te brengen.

©PXimport

De volledige dienst van Lumosity, met toegang tot meer spelletjes en data, is echter niet goedkoop. Een individueel plan kost 79,95 Amerikaanse dollar per jaar. Er zijn ook allerlei andere pakketten verkrijgbaar, zoals een levenslang abonnement voor 300 dollar.

Lumosity (gratis, met in-app aankopen)

Elevate

Elevate heeft een aanpak die gericht is op specifieke vaardigheden zoals lezen, schrijven en rekenen in plaats van brede cognitieve vaardigheden.

Ik vond vooral de openingsinventaris leuk, een concrete vaardighedentest door middel van spellen zoals het kiezen van een woord dat uit een zin moet worden gehaald of het testen van je geheugen na het lezen van een alinea. Na een paar dagen gebruik zag ik al minder onnodige woorden in mijn artikelen, iets waar mijn hoofdredacteur blij mee zal zijn.

©PXimport

Elevate Pro kost $45 per jaar en biedt 10 extra spellen, onbeperkte training, en premium-lesmateriaal. Je kunt nu ook je prestaties vergelijken met die van andere spelers.

Elevate (gratis, met in-app aankopen)

NeuroNation

NeuroNation gebruikt een wetenschappelijke benadering en richt zich op specifieke vaardigheden zoals geheugen, redeneren en herinnering. NeuroNation laat je, net als een aantal andere apps, kiezen waarop je je wilt richten, zoals bijvoorbeeld concentratie en geheugen.

©PXimport

Na de eerste evaluatie stelt het een reeks cursussen voor, waaronder een aantal spellen die je kunt spelen om je vaardigheden op die gebieden te verbeteren. In plaats van een jaarlijks abonnement kun je door te spelen specifieke cursussen ontgrendelen. Je kunt een set met activiteiten rondom een bepaalde functie, zoals geheugen, kopen voor $7 per stuk, of alle spellen voor $33. Je kunt uit veel verschillende dingen kiezen, dus het kan snel oplopen.

NeuroNation (gratis, met in-app aankopen)

Duolingo

Met Duolingo kun je gratis Spaans, Frans, Duits, Italiaans en veel andere talen leren. En dan bedoel ik echt gratis, zonder in-app-upgrades of abonnementen.

Je krijgt dagelijkse oefeningen door middel van een reeks activiteiten waarbij je een vertaling moet opschrijven, woorden moet matchen en zelfs in een microfoon moet spreken.

©PXimport

Als je voorbij het beginnersniveau komt, kun je een plaatsingstest doen die toetst hoe goed je de taal eigenlijk kent. Hiervoor moet je in die taal typen, dus om frustratie te voorkomen is het een goed idee om je toetsenbord aan te passen.

Misschien durf je pas te zeggen dat je de taal vloeiend beheerst als je in de echte wereld getest bent, maar Duolingo is een leuke manier om de bal aan het rollen te krijgen.

Duolingo (gratis)

Fit Brains Trainer

Deze breinfitness-app komt van de mensen van Rosetta Stone, een groep taalspecialisten die zo veel mogelijk vertalingen van de wereldberoemde Rosetta Stone wil maken, wat zeker helpt voor de geloofwaardigheid ervan.

Deze app begint ook met een inventaris, maar Fit Brains Trainer heeft een unieke tool die vraagt naar je medische achtergrond, waarschijnlijk om daar bij het opstellen van je plan van aanpak rekening mee te houden. Het is aan jou of je echt eventueel hersenletsel, hoge bloeddruk of eventueel ADD wilt delen.

©PXimport

De spellen zijn gericht op cognitieve vaardigheden zoals concentratie, geheugen, en probleemoplossing. Ik vond de grafische kant niet zo scherp en meeslepend als die van Lumosity of Elevate, maar de lay-out voor het navigeren van de verschillende onderdelen vond ik goed.

Natuurlijk is er een Pro-pakket voor onbeperkte toegang tot alle oefeningen en persoonlijke gegevens. Het is veel goedkoper als je het volledige pakket binnen de app koopt, aangezien een levenslang abonnement $50 kost en een eenjarig abonnement $10. De introductie e-mail die ik ontving toen ik me aanmeldde stuurde me naar een pagina met veel hogere prijzen voor een lidmaatschap, zoals bijvoorbeeld $300 voor een levenslang abonnement. Probeer Fit Brains Trainer eens uit, en kies als het je bevalt de goedkopere upgrade binnen de app.

Fit Brains Trainer (gratis, met in-app upgrades)

Quizlet

Quizlet is bedoeld voor elke soort training die je maar wilt, aangezien het een digitale vorm is van de ouderwetse studiekaarten die sommige mensen zich nog van school zullen herinneren.

Het heeft een door gebruikers aangemaakte database met studiespelletjes voor vrijwel elk academisch onderwerp.

©PXimport

Wanneer je je aanmeldt (gelukkig maakt het gebruik van Google om het inlogproces te vereenvoudigen), moet je kiezen of je de app als student of als docent wilt gebruiken. Als docent kun je quizzen aanmaken en een groep studenten managen, waarbij ze toegang tot jouw spellen krijgen.

Quizlet (gratis)

Babbel

Babbel is een geweldige optie als je op zoek bent naar een tool om een taal te leren. Het maakt gebruik van spelletjes, gespreksoefeningen en het matchen van afbeeldingen om je door een nieuwe taal te begeleiden. De spraakherkenningstechnologie zal luisteren en je spraak evalueren wanneer je specifieke zinnen leest.

©PXimport

Je kunt de training voortzetten op de desktop of dat andere mobiele besturingssysteem, maar gelukkig is de Android-app even goed qua functies en ontwerp.

Bevalt het je? Een abonnement kost $12,95 per maand, of $83,40 per jaar.

Babbel (gratis, met in-app aankopen)

Neuron Gym

Neuron Gym is een goede workout als je nog niet helemaal klaar bent voor één van de apps waar je een abonnement voor nodig hebt.

Het heeft een goede verzameling spelletjes en puzzels voor het verbeteren van je concentratievermogen, geheugen en probleemoplossing. De interface is niet zo dynamisch als andere apps en de app is vooralsnog alleen ontworpen voor telefoons. Het ziet er op een Nexus 7 prima uit, maar op een grotere tablet oogt het waarschijnlijk wat opgeblazen.

©PXimport

De app is nog een beetje ruig (het bevindt zich in bètastadium) maar hij is voorlopig gratis, waardoor dit een prima optie is om een breinfitness-app uit te proberen.

Neuron Gym (gratis)

Peak

Peak is één van de best uitziende apps van deze verzameling, met een minimalistische interface die goed bij Android past.

De spellen zijn gericht op belangrijke hersenfuncties zoals het geheugen, maar deze app biedt je de meeste aanpassingsmogelijkheden door middel van een lange lijst met vragen over waar je aan wilt werken. Peak is ook goed ontworpen, het bedrijf heeft de Android- en iOS-versies prominent op haar website gezet en levert regelmatig updates. Het is altijd verfrissend om te zien dat Android een keer niet op de tweede plaats wordt gezet.

©PXimport

Met de Peak Pro-upgrade krijg je persoonlijke workouts, extra statistieken en natuurlijk toegang tot alle spellen in de database. Het kost $5 per maand of $35 per jaar.

Peak (gratis, met in-app aankopen)

Rosetta Stone

Rosetta Stone heeft een reputatie die met de gerespecteerde naam overeenkomt. Het is de standaard voor het leren van talen, en de app is de beste in het genre, ook wat de interface betreft.

Het heeft een goede variatie aan oefeningen door het bij elkaar zoeken van afbeeldingen, spreken en het verkennen van de woordenschat rondom alledaagse voorwerpen.

©PXimport

Het is natuurlijk niet goedkoop, aangezien pakketten voor volledige toegang beginnen bij $130 als in-app-upgrade. Maar sommige dingen zijn hun geld waard, en dat is zeker het geval met Rosetta Stone als je echt een nieuwe taal wilt leren.

Rosetta Stone (gratis, met in-app upgrades)

Memrise

Memrise een ook een solide app on talen mee te leren, met een aantal extra's om je brein wat op te frissen.

Je kunt kiezen hoe intensief je de taaltraining wilt laten zijn, beginnend bij elementair, intermediair of gevorderd. De app gebruikt vervolgens afbeeldingen, meerkeuzevragen en andere taaloefeningen. Tijdens het testen kwam ik echter geen spraaktraining tegen.

De hoofdfunctie van Memrise is Mems, door gebruikers ingestuurde afbeeldingen die bedoeld zijn om je specifieke terminologie te helpen herinneren. Het helpt als je visueel ingesteld bent, maar mensen die dingen beter onthouden door middel van audio of andere middelen hebben pech.

©PXimport

Naast talen zijn er cursussen voor hoofdsteden en andere willekeurige onderwerpen die handig zijn om indruk te maken op een cocktailparty.

Een premium abonnement kost $59 per jaar en biedt je prestatie analyses, meer lessen over moeilijke worden en een aantal zogenaamde motivatietools.

De details zijn nogal vaag, dus ik zou aanraden om de gratis versie te gebruiken totdat je een goede reden ontdekt om te upgraden.

Memrise (gratis, met in-app upgrades)

Wanneer je Windows 11 (opnieuw) installeert, vereist Microsoft dat je je aanmeldt met een Microsoft-account of dat je er eentje aanmaakt. En dat terwijl je je voorheen in Windows 10 gewoon met een offline account kunt aanmelden. Wij laten je zien hoe je dat ook in Windows 11 doet, rechtstreeks tijdens de installatieprocedure.

Microsoft wil maar al te graag dat je een Microsoft-account hebt en deze ook gebruikt bij het aanmelden van Windows 11. Behalve dat je hiermee in geval van het vergeten van je installatiecode het besturingssysteem makkelijker opnieuw kunt activeren, biedt een Microsoft-account niet heel veel extra voordelen in Windows 11 zelf. Het enige wat met zo'n account makkelijker gaat is het instellen van e-mail en OneDrive, maar dat zijn ook diensten waar je je later bij kunt aanmelden.

Installatieprocedure

In een van de laatste stappen van de installatieprocedure, of wanneer je een Windows 11-laptop hebt gekocht, word je - om de laatste instellingen toe te passen - gevraagd om in te loggen bij een Microsoft-account, of er eentje aan te maken.

©MG | ID.nl

Wanneer je in bovenstaand scherm bent aangekomen, lijkt het alsof je hier niet meer uit kunt komen: je moet óf een account invullen, óf er eentje aanmaken, óf een stap terug gaan met de pijl rechtsboven in beeld. Toch kun je hier nog iets anders doen, namelijk een opdrachtprompt openen. En dat is handig, want met een opdrachtprompt tijdens de installatie van Windows 11 kun je alvast dingen regelen voordat Windows 11 zelf is opgestart. Het omzeilen van het aanmaken of invoeren van een Microsoft-account bijvoorbeeld. Om de opdrachtprompt te openen, moet je de volgende toetscombinatie intypen:

Shift+F10

Let op: bij sommige computers zoals laptops kan het zijn dat je ook de Functietoets Fn moet indrukken om de F10-knop te kunnen gebruiken. De opdracht wordt in dat geval dan:

Shift+Fn+F10

Na het indrukken van deze toetscombinatie wordt een zwart venster voor de opdrachtprompt geopend.

©MG | ID.nl

In dit scherm voor je een speciale opdracht in waarmee we de verplichte invoer voor een Microsoft-account gaan omzeilen. Zodra Windows 11 heeft gedetecteerd dat jouw computer een werkende verbinding heeft, blijf je op dat accountscherm hangen, maar ook wanneer er nog geen verbinding is gemaakt, wil Microsoft toch eerst dat je verbinding maakt en daarna alsnog met een Microsoft-account aan de slag gaat.

Nu de opdrachtprompt is geopend, schakelen we die online functie uit. Voer exact de volgende opdracht in:

start ms-cxh:localonly

Gevolgd door een druk op de Enter-toets. Dat zit eruit als hieronder:

©MG | ID.nl

Nadat je op Enter hebt gedrukt, verschijnt er een nieuw venster met de mogelijkheid om een lokaal account (dus zonder Microsoft-account) aan te maken. Goed om te weten: dit account is ook meteen een administrator-account.

©MG | ID.nl

Je kunt hier dus gewoon een normale (voor- en achter)naam opgeven, een e-mailadres is dan niet nodig. Je kunt ervoor kiezen om nu een wachtwoord in te vullen, maar als je dat doet, krijg je ook direct drie controlevragen die je moet opgeven; dat kun je niet skippen. Sla je het aanmaken van een wachtwoord nu over, dan kun je dat later in Windows 11 alsnog doen.

Nadat je de benodigde gegevens hebt ingevuld, worden de laatste installatiestappen voltooid, en wordt de computer nog een keertje opnieuw opgestart. Daarna kun je je aanmelden met het nieuwe account en voer je nog een aantal stappen uit met betrekking tot functies als locatie, diagnostische gegevens en handschriftherkenning.

Account aanpassen

Het account waarmee je je aanmeldt is een administrator-account. In dat geval doe je er goed aan om een wachtwoord in te stellen als je dat nog niet hebt gedaan in de hierboven uitgelegde stap. Om een wachtwoord in te stellen, klik je op de Startknop, en vervolgens op je accountnaam en kies je voor Mijn account beheren.

©MG | ID.nl

Je komt nu in het instellingenscherm terecht voor je account. Scroll naar de knop Aanmeldingsopties en daarna op Wachtwoord.

©MG | ID.nl

Nu kun je een wachtwoord naar wens opgeven, de eisen zijn hier niet streng, maar uiteraard kies je wel voor een lastig te raden wachtwoord. Wel ben je verplicht om een geheugensteuntje op te geven, maar dat is minder lastig dan drie extra beveiligingsvragen die je normaliter bij het installatiescherm moet opgeven. Bij de geheugensteun mag het wachtwoord (vanzelfsprekend) niet gebruikt worden .

©MG | ID.nl

Wachtwoord en geheugensteun ingevoerd? Dan ben je in principe klaar en kun je je systeem verder gaan configureren. Eventueel kun je nu ook nieuwe extra accounts aanmaken via het onderdeel Andere gebruikers in het instellingenscherm.

Je pakt je telefoon om even snel iets te bekijken – en ineens ben je zomaar een uur verder, omdat je niet kon stoppen met scrollen. En onderweg ben je meestal niet blijven hangen bij blije kattenfilmpjes, maar bij rampen, slecht nieuws en roddel. Of bij posts van mensen die allemaal mooier of rijker lijken dan jij. Doomscrolling dus. Slecht voor je humeur en zelfbeeld én zonde van je tijd. Maar gelukkig kun je er iets tegen doen.

Lees ook: Minder afleiding van je telefoon met deze 6 apps

Wat is doomscrolling?

Doomscrolling is eindeloos blijven scrollen door berichten, filmpjes en posts die je eigenlijk alleen maar onrustig maken. Dat begon ooit met nieuws, maar geldt tegenwoordig ook voor sociale media. Denk aan TikTok, Instagram of X waar je urenlang blijft scrollen, maar waar je zelden wijzer of rustiger van wordt. Het algoritme weet precies wat je aandacht trekt – en hoe het je blijft vasthouden.

De term ontstond rond 2020, tijdens de COVID-19-pandemie, toen mensen massaal thuis zaten en constant updates zochten over het virus. Maar het fenomeen heeft zich sindsdien uitgebreid naar alle vormen van nieuws of posts waar je je slechter van gaat voelen.

Waarom blijven we scrollen?

Apps zijn zo ontworpen dat ze je aandacht vasthouden. Elke swipe of nieuwe video geeft een kleine prikkel in je brein: een signaal dat er misschien iets interessants komt. Soms zit er iets tussen dat écht boeit, maar vaak blijft het bij vluchtige prikkels. Ondertussen raakt je hoofd vol, maar je krijgt er weinig voor terug.

Hoe weet je of je doomscrollt?

Er bestaat geen test waarmee je kunt checken of je een doemscroller bent. Maar er zijn wel duidelijke signalen. Je zit in de gevarenzone wanneer je:

🚩 Gedachteloos nieuws- of socialmedia-apps opent, vaak meerdere keren per dag
🚩 Je daarna leeg, onrustig of somber voelt
🚩 Moeite hebt om te stoppen, terwijl je eigenlijk wel weet dat het nergens toe leidt
🚩 's Avonds of 's ochtends lang op je telefoon zit zonder duidelijk doel
🚩 Niet toekomt aan andere dingen, of je gejaagd voelt als je niets checkt

Herkenbaar? Dan is het tijd om je scrollgedrag te doorbreken. Dat is niet makkelijk, maar het kan wel. Onderstaande tips helpen je op weg.

©Gorodenkoff

Wat kun je doen tegen doomscrolling?

1. Beperk je schermtijd en las schermvrije tijdstippen in

Geef jezelf vaste momenten waarop je iets mag checken. Bijvoorbeeld: 's ochtends 15 minuten nieuws, 's avonds 10 minuten social media. Stel een timer in, zodat je niet ongemerkt blijft hangen. Je kunt ook met jezelf afspreken dat je bijvoorbeeld één uur per dag niet op je scherm kijkt. Of in het weekend pas na twaalf uur 's middags je telefoon pakt. Ook is het mogelijk om tijdslimieten in te stellen voor bepaalde apps. Hieronder lees je hoe je dat doet op een iPhone en op een Android-toestel.

Scherm- en apptijd beperken op iPhone

Wil je op vaste tijden niet gestoord worden? Stel dan apparaatvrije tijd in op je iPhone. Tijdens die periodes zijn alleen telefoongesprekken, berichten en apps die je zelf toestaat beschikbaar. Ga naar Instellingen > Schermtijd, tik op App- en websiteactiviteit en schakel dit in als dat nog niet gebeurd is. Kies daarna voor Apparaatvrije tijd en stel via Gepland de begin- en eindtijd in. Je kunt kiezen voor elke dag hetzelfde tijdstip of per dag variëren. Vlak voor de ingestelde tijd krijg je een herinnering.

Ook kun je tijdslimieten instellen voor apps of hele categorieën, zoals sociale netwerken of games. Ga naar Instellingen > Schermtijd > Applimieten > Voeg limiet toe en selecteer de gewenste apps of categorieën. Tik op Volgende, stel de limiet in en gebruik eventueel Pas dagen aan voor verschillende limieten per dag. Rond af met Voeg toe.

Scherm- en apptijd beperken op je Android-telefoon

Rustmomenten op je Android-toestel stel je in via de Bedtijdmodus. Tijdens deze periodes worden je schermkleuren aangepast (bijvoorbeeld naar grijstinten) en kun je meldingen dempen of het scherm automatisch laten uitschakelen. Ga naar Instellingen > Digitaal welzijn en ouderlijk toezicht > Bedtijdmodus en stel in wanneer de modus moet starten en eindigen. Je kunt dit voor elke dag apart instellen of een vast schema kiezen.

Wil je appgebruik beperken? Ga dan naar Digitaal welzijn > Dashboard en kies de app die je wilt beperken. Tik op het zandlopertje naast de app en stel een dagelijkse limiet in. Zodra de limiet is bereikt, is de app de rest van die dag niet meer toegankelijk.

2. Zet meldingen uit

Pushmeldingen van nieuwsapps, sociale media of video-apps zorgen dat je telkens toch weer gaat kijken en scrollen. Zet ze uit. Wat je niet ziet, open je ook minder snel.

3. Richt je telefoon prikkelarmer in

Zet socialmedia- en nieuwsapps niet op je beginscherm. Of verwijder ze helemaal. Wil je ze toch echt bezoeken, dan kan dat via de browser. Dat is een extra handeling vergeleken met een app, maar juist daarom doe je het misschien minder vaak.  

Verder kun je er ook voor kiezen om de grijstintenmodus in te schakelen. Dat zorgt voor minder afleiding en een beeld dat rustiger is.

Op een iPhone ga je hiervoor naar Instellingen > Toegankelijkheid > Weergave en tekstgrootte > Kleurfilters en schakel je de optie in. Op een Android-smartphone ga je hiervoor naar Instellingen -> Toegankelijkheid -> Kleurfilters. Hier schakel je de optie Grijstinten in. Afhankelijk van je toestel kunnen deze menu-opties een iets andere naam hebben.

©ID.nl

4. Volg niet alles en iedereen

Kies één of twee betrouwbare nieuwsbronnen. Ontvolg accounts die vooral onrust of negativiteit brengen. Kies liever voor mensen of media die je inspireren, informeren of aan het denken zetten. Een account waar je geen energie van krijgt, maar dat je energie kost: dat kun je beter ontvolgen.

Stoppen met doom-scrolling? Het kan!

Doomscrolling gaat allang niet meer alleen over nieuws. Ook gedachteloos scrollen langs filmpjes, reacties of meningen op sociale media hoort erbij. Het lijkt onschuldig, maar kost tijd, energie en aandacht — en levert weinig op.

Het goede nieuws: je kunt ermee stoppen. Niet in één keer, maar stap voor stap. Door bewuster te kiezen wat je leest en wanneer. Door je telefoon minder het ritme van je dag te laten bepalen. En door ruimte te maken voor dingen die je echt iets opleveren.