Apple probeert tegenwoordig grofweg ieder jaar een nieuwe versie van OS X uit te brengen. Dit jaar is OS X bij versie 10.10 aanbeland, dat de naam Yosemite heeft meegekregen. Net als zijn voorganger is Yosemite een gratis upgrade. Wat zijn de grootste veranderingen?

Net als zijn voorganger is OS X Yosemite gratis te downloaden en installeren vanuit de Mac App Store. In lijn met iOS 7 en 8 is de vormgeving frisser en eenvoudiger geworden. Zo is het driedimensionale uiterlijk van het dock verdwenen en is de vormgeving compacter. Vensterbalken zijn smaller waardoor veel programma's geen titel meer hebben. Er is meer ruimte voor de inhoud, al worden sommige programma's daar niet duidelijker van. Iets anders dat direct in het oog springt, is de toevoeging van doorzichtigheid.

Opvallend is dat de kleur soms bepaald wordt door de inhoud van de vensters zelf. De inhoud schuift hierbij als het ware achter de vensterelementen langs. Als je in Safari een website hebt met veel afwisselend kleurgebruik, dan kan dit hinderlijk zijn. Bij het scrollen verandert de interface dan voortdurend van kleur. Ook verandert de browser totaal van uiterlijk als je een ander tabblad aanklikt. Via de toegankelijkheidsopties van OS X kun je de doorzichtigheid uitschakelen. Helaas kun je enkel kiezen tussen volledig aan of volledig uit, er is geen tussenweg waarbij je bijvoorbeeld de menubalk en het dock wel doorzichtig houdt en de vensters niet.

©PXimport

De inhoud van de webpagina bepaalt hier de kleur van het venster.

Maximale vensters

In OS X 10.7 Lion introduceerde Apple het weergeven van programma's op een volledig scherm. In Yosemite heeft Apple de functionaliteit belangrijker gemaakt en verplaatst naar het groene stoplichtknopje waarmee je voorheen vensters maximaliseerde. Wat ons betreft een verbetering, de maximaliseerfunctie blonk namelijk niet uit in duidelijkheid. De maximaliseerfunctie is overigens niet helemaal verdwenen, als je de Alt-toets ingedrukt houdt dan krijgt het groene knopje weer de oude functionaliteit. Daarnaast ondersteunen niet alle programma's volledig scherm, in die gevallen is het groene knopje nog steeds een maximaliseerknopje.

Vooral voor Retina

Een minder duidelijke verandering is dat het systeemlettertype van Lucida Grande naar Helvetica Neue is veranderd. Op een Retina-scherm ziet het lettertype er prachtig en haarscherp uit. Op oudere Macs zoals de normale MacBook Pro zijn de letters in bijvoorbeeld de menubalk wazig en minder goed leesbaar vergeleken met OS X 10.9 Mavericks. Een andere verandering die vooral bruikbaar is op Retina-schermen is de nieuwe donkere modus. Wanneer je deze inschakelt, worden de menubalk en het dock doorschijnend zwart met witte letters. Op Macs zonder Retina-scherm valt hierbij extra goed op dat de letters wazig en kartelig zijn. De donkere modus lijkt nog niet af te zijn. Applicatievensters blijven (doorzichtig) lichtgrijs.

©PXimport

De donkere modus maakt de menubalk en het dock donker, de vensters blijven echter lichtgrijs.

Alomvattend zoeken

Net als in vorige versies van OS X vind je rechtsboven in beeld de zoekfunctie Spotlight. In vorige versie van OS X werden zoekopdrachten ook rechtsboven uitgevoerd. Als je in Yosemite Spotlight activeert, dan verplaatst Spotlight naar het midden van het scherm. Naast lokaal kan Spotlight nu ook op internet zoeken in Wikipedia, Kaarten en via Bing. De internetfunctionaliteit lijkt een inkoppertje voor Siri, maar van Apples spraakgestuurde zoekassistent ontbreekt ieder spoor.

©PXimport

Spotlight is prominenter geworden: het zoeken gebeurt in het midden waarbij ook op internet in bijvoorbeeld Wikipedia gezocht wordt.

Safari

Safari is in Yosemite sterk verbeterd. Apple heeft eindelijk een echte privacymodus toegevoegd. Als je deze kiest, opent er een nieuw Safarivenster in privacymodus, deze herken je aan een donkere adresbalk. Voorheen kon je alleen heel Safari in een privacymodus zetten. Net als veel andere programma's is de interface van Safari veel compacter. Nieuw is een knopje voor een handig tabbladenoverzicht, al zat dat stiekem ook al in de vorige versie van Safari. Vreemd is dat niet heel de url meer getoond wordt, maar alleen de domeinnaam. Dit kun je gelukkig wel veranderen in de instellingen.

©PXimport

Eindelijk heeft Safari een echte privacymodus die je herkent aan de grijze adresbalk.

Berichtencentrum met widgets

Het Berichtencentrum is in Yosemite uitgebreid. Het Berichtencentrum bevat nu net als in iOS het onderdeel Vandaag waar je in één oogopslag informatie als afspraken en het weer kunt zien. Daarnaast kun je widgets toevoegen zoals een rekenmachine. Ook derde partijen kunnen widgets maken. Dashboard, het onderdeel waar de widgets van oudsher in ondergebracht zijn, is in Yosemite standaard uitgeschakeld. Vreemd is dat het uitschakelen ervoor zorgt dat je op een oudere Mac met een Dashboard-toets met een niet-werkende toets opgezadeld zit. Het is niet mogelijk om de functionaliteit van de Dashboard-toets te wijzigen naar een Launchpad-toets die je op de huidige Macs ziet. Alsnog inschakelen van Dashboard is wel mogelijk.

Beter doorwerken

Apple heeft iCloud onder de naam iCloud Drive sterker verweven in Yosemite. Bestanden zijn hierdoor eindelijk beschikbaar op een soortgelijke manier als bij Dropbox. Onder de noemer Continuity biedt Yosemite hiernaast nog een andere verregaande integratie met iOS 8. De interessantste mogelijkheid is de functie Handoff, waarmee je naadloos kunt verder werken op verschillende Apple-apparaten. Je begint bijvoorbeeld een mailtje op je iPhone, stapt thuis je werkkamer binnen en maakt het mailtje af op je iMac.

©PXimport

Dankzij Handoff kun je tussen verschillende apparaten doorwerken.

Handoff werkt met Apples eigen apps, maar ontwikkelaars kunnen ook aan de slag met Handoff. Handoff maakt gebruik van wifi en bluetooth 4.0 en werkt daarom alleen met een MacBook Air, MacBook Pro, iMac of Mac mini uit 2012 of nieuwer. Daarnaast moet ook je iPhone of iPad bluetooth 4.0 aan boord hebben. Daarnaast is het met alle Macs en iPhones met Yosemite en iOS 8 mogelijk om telefoongesprekken en berichten waaronder sms-berichten van de iPhone op de Mac te gebruiken.

©PXimport

Met OS X Yosemite en iOS 8 kun je bellen op je Mac.

Conclusie

Yosemite valt vooral op door zijn frisse en eenvoudige uiterlijk dat helemaal in lijn is met iOS 8. De meest interessante vernieuwing, de samenwerking met een iPhone of iPad, is zelfs alleen beschikbaar in combinatie met iOS 8. Met een recente Mac en iPhone of iPad kun je naadloos doorwerken op verschillende apparaten dankzij Handoff. Daarnaast kun je bellen en berichten versturen via je Mac.

Yosemite is voor iedere Mac-bezitter interessant, maar lijkt vooral geoptimaliseerd te zijn voor een Retina-scherm. Het nieuwe standaardlettertje Helvetica Neue is op normale beeldschermen minder goed leesbaar en ook de nieuwe donkere modus komt vooral op Retina-schermen tot zijn recht. Voor bezitters van oudere Macs en mensen die geen iPhone of iPad hebben, zijn er gelukkig genoeg andere handige verbeteringen. Zo heeft het notificatiecentrum widgets, is iCloud dankzij iCloud Drive eenvoudiger in gebruik, is Safari verbeterd en is het nieuwe Spotlight een stuk krachtiger.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een superdeluxe koelkast met een ijsblokjesmaker? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Samsung RS6HA8891SL

Deze chique Amerikaanse koelkast is van alle gemakken voorzien. Zo springt het forse aanraakscherm op de rechterdeur direct in het oog. Dat fungeert als een soort 'familiehub' binnen het huishouden. Zo bestel je bijvoorbeeld boodschappen, beheer je de gezinsagenda, voer je handsfree telefoongesprekken en bedien je muziek via het scherm. Sta je in de supermarkt en weet je niet of je een vers kuipje boter of nieuwe fles cola nodig hebt? Dankzij de geïntegreerde camera bekijk je altijd en overal de inhoud van je koelkast. Dat werkt via een app op je smartphone.

Het koelgedeelte aan de rechterkant heeft een inhoud van 389 liter, terwijl je links ook nog flink wat voedingswaren kunt invriezen. Het vriescompartiment is goed voor een inhoud van 225 liter. Fijn is dat de Samsung RS6HA8891SL geen ijs ontwikkelt, want dit model ondersteunt No Frost. Gebruik het bedieningspaneel aan de rechterzijde om koud water en ijsblokjes te tappen. Mooi meegenomen is het geringe geluidsniveau van 36 decibel, waardoor je hem dicht bij de woonkamer of eettafel kunt neerzetten. Deze koelkast is in een zilverkleurige en zwarte behuizing te koop.

LG GSLC41PYPE

Met een totale inhoud van 641 liter kun je heel wat eten en drinken in de LG GSLC41PYPE kwijt. De koel- en vriesruimte hebben een inhoud van respectievelijk 420 en 221 liter. Dankzij meerdere lades, planken en deurvakken berg je alle voedingswaren overzichtelijk op. Vul de geïntegreerde tank met 4,3 liter water en tap aan de voorzijde ijsklontjes of ijswater. Het is dus niet nodig om dit apparaat aan de waterleiding te koppelen.

Het betreft een Amerikaans model met twee deuren. Houd dan ook rekening met een ruime omvang van 91,3 × 179 × 73,5 centimeter. Zowel het vries- als koelgedeelte hebben ledverlichting, waardoor je alle producten ziet liggen. Zoals je van deze luxe koelkast mag verwachten, is er geen sprake van ijsvorming. De GSLC41PYPE ondersteunt namelijk No Frost. Tot slot is de stille werking van 36 decibel een pluspunt. Geïnteresseerden kiezen tussen een zilverkleurige en zwarte uitvoering.

ETNA AKV578IZWA

Voor een Amerikaanse koelkast valt de prijs van dit exemplaar van ETNA erg mee. Kies tussen een zwarte en zilverkleurige behuizing. Ruim twintig consumenten beoordelen het apparaat met een gemiddelde score van een 9,3. Zij waarderen onder meer de ijs- en waterdispenser aan de voorzijde. Dankzij de geïntegreerde watertank van 4,5 liter is er geen aansluiting op de waterleiding vereist. Andere benoemde voordelen zijn de fraaie verlichting, prettige indeling, grote handgreep en mooie vormgeving. Bovendien is ontdooien dankzij No Frost nooit nodig.

Zodra je de rechterdeur open doet, heb je toegang tot een koelgedeelte van 334 liter. Gebruik twee lades, vier legplanken en drie deurvakken om producten koel te bewaren. Daarnaast levert ETNA een handig rek met plek voor vijf flessen mee. De vriezer heeft een respectabele inhoud van 165 liter. Met behulp van vier planken en twee lades verdeel je de ingevroren etenswaren netjes in deze ruimte. De voorkant heeft boven de waterdispenser een bescheiden bedieningspaneel. Daarmee stel je voor beide compartimenten de gewenste temperatuur in. Verder activeer je desgewenst het deuralarm en de ecomodus.

Lees ook: 🧊 Houd je eten langer vers: zo deel je je koelkast optimaal in

Hisense RS818N4TIC

Voor een Amerikaans model vallen de energiekosten van de Hisense RS818N4TIC mee. Ga op jaarbasis uit van een stroomverbruik van zo'n 221 kilowattuur. Een ander pluspunt is het lage geluidsniveau van 36 decibel. Deze koelkast leent zich met een riante totaalinhoud van 632 liter perfect voor een ruim gezin. Er is 417 liter toegewezen aan het koelgedeelte, terwijl de resterende 215 liter aan de vrieskast is toebedeeld. Wees trouwens niet bang voor ijsvorming, want dit apparaat ondersteunt de techniek No Frost.

Je koppelt deze slimme koelkast eventueel aan wifi. Vraag vervolgens op elke plek de apparaatstatus op. Zo kun je met een app op je smartphone de temperatuur reguleren. Zodra je de deur van het koel- of vriesgedeelte open doet, gaat er een felle ledlamp branden. Hierdoor zie je niets over het hoofd. Hisense levert een rek voor vijf flessen mee, zodat je frisdrank en wijn efficiënt kunt opbergen. Tot slot is de gecombineerde ijs- en waterdispenser aan de voorzijde een pluspunt. Hiervoor is er een watertank van 4,5 liter ingebouwd. Deze koelkast is verkrijgbaar in een zilverkleurige en zwarte behuizing. Lees hier enkele reviews van andere consumenten.

LG GSXE90EVDD

De onlangs verschenen LG GSXE90EVDD heeft een deur-in-deur-functie. Open het glazen deurtje en pak heel snel de producten die je het vaakst gebruikt, zoals melk, kwark of yoghurt. Voor toegang tot het volledige koelvak van 407 liter kun je uiteraard ook de reguliere deur gebruiken. Aan gebruiksgemak is er bepaald geen gebrek, want de linkerkant heeft een dispenser. Kies hiermee tussen ijsblokjes, ijswater en water. Door een aansluiting op de waterleiding hoef je niet steeds een watertank handmatig te vullen. De vriezer heeft een capaciteit van 192 liter en ondersteunt No Frost. Beide compartimenten bevatten ledverlichting.

Veel Amerikaanse koelkasten hebben een behoorlijk energieverbruik, maar dat is bij dit model te overzien. De GSXE90EVDD vereist ongeveer 276 kilowattuur stroom per jaar. Met een opgegeven geluidsniveau van slechts 35 decibel is deze koelkast zéér stil. Nuttig voor wie het apparaat vlak bij de woonkamer of keukentafel positioneert. Dankzij een koppeling met het draadloze thuisnetwerk volg je de apparaatstatus in een smartphone-app. Is er onverhoopt een storing, dan kun je hiermee wellicht het probleem oplossen.

Waarom is er zo veel aandacht voor DeepSeek? Ontdek in dit artikel wat deze AI-chatbot zo bijzonder maakt en waar je op moet letten.

Eind januari was er opeens sprake van opschudding in de techwereld, maar ook daarbuiten. DeepSeek werd gelanceerd en leidde tot bijna 1 biljoen (1000 miljard) dollar daling van de waarde van grote techbedrijven op de aandelenmarkt. Het tot dan toe kleine Chinese DeepSeek kwam namelijk met taalmodel R1 op de markt.

Deze nieuwe versie van hun AI-chatbot vertoonde prestaties die vergelijkbaar waren met onder meer ChatGPT, wat tot dan toe zon beetje de gouden standaard was. Het grote voordeel van DeepSeek? Het model gebruikt een fractie van de rekenkracht van concurrenten voor vergelijkbare resultaten en kost daardoor stukken minder.

©hadrian - ifeelstock

Minder rekenkracht en dus lagere kosten

Het grote probleem van AI is het enorme energieverbruik. Daarom kost het bakken met geld en zijn er vragen over de herkomst en duurzaamheid van de stroom. Zowel het trainen als het gebruik van AI vergt veel energie. Voor de training van ChatGPT 4 was bijvoorbeeld 50 gigawattuur nodig, oftewel 50 miljoen kilowattuur.

In Nederland ligt de stroomprijs boven de 30 cent per kilowattuur, waardoor de kosten hier zouden neerkomen op ruim 15 miljoen euro. In de VS liggen de prijzen gelukkig een stukje lager, maar de kosten zijn alsnog fors. En dat is nog los van de enorme investeringen in chips en apparatuur die nodig zijn.

Het mysterie van DeepSeek

China heeft geen toegang tot de meest geavanceerde chips ter wereld, mede omdat de VS er alles aan doet om dat te voorkomen. Ook internationale spelers, zoals het Nederlandse techbedrijf ASML, ervaren de gevolgen van deze beperkingen. Ondanks het gebrek aan de nieuwste chiptechnologie is DeepSeek er toch in geslaagd een competitief taalmodel te ontwikkelen, dat vooral uitblinkt in efficiëntie. Ter vergelijking: de ontwikkelings- en trainingskosten van DeepSeek bedragen slechts zo'n 3 procent van die van ChatGPT.

©MclittleStock

Is zo veel rekenkracht wel nodig?

Niet alleen de bedrijven die taalmodellen ontwikkelen, maar ook de chipindustrie heeft enorme verliezen geleden – met name de aandelen van Nvidia kelderden sterk. DeepSeek laat zien dat voor AI niet per se zo veel rekenkracht nodig is. Terwijl in de VS miljarden worden geïnvesteerd in enorme datacenters voor het trainen en draaien van AI, lijkt deze massale investeringsinspanning soms overbodig. DeepSeek bewijst dat efficiënter werken mogelijk is zonder de allerkrachtigste hardware.

De unieke werkwijze van DeepSeek

DeepSeek onderscheidt zich dus vooral doordat de ontwikkelingskosten slechts een fractie bedragen van die van ChatGPT en het uitvoeren van een gebruikersopdracht veel minder rekenkracht vergt. Dat komt doordat het systeem niet telkens het volledige model activeert.

In plaats daarvan maakt DeepSeek gebruik van een techniek die het bedrijf 'Mixture-of-Experts' noemt: het model is opgedeeld in gespecialiseerde onderdelen, en voor elke vraag worden alleen de relevante segmenten ingeschakeld. Stel dat iemand een vraag stelt over middeleeuwse kastelen, dan activeert het systeem uitsluitend het deel dat over historische kennis beschikt. Daardoor is er aanzienlijk minder rekenkracht nodig.

De prestaties van DeepSeek

Volgens diverse experts levert DeepSeek uitstekende resultaten. Het model scoort op nauwkeurigheid en komt minstens even goed weg als de grote concurrenten. Op het gebied van feitelijke presentatie, logisch redeneren en coderen presteert DeepSeek zelfs vaak beter. Wel merken sommige gebruikers dat er nog ruimte is voor verbetering qua gebruiksvriendelijkheid en de nuance in het genereren van teksten.

©WEI ZHENG

Speelt DeepSeek vals?

OpenAI heeft DeepSeek ervan beschuldigd dat zij met hun model voortborduren op het werk van ChatGPT, in plaats van iets geheel nieuws te bieden. Dat zou gedeeltelijk de lage ontwikkelingskosten kunnen verklaren. Tot op heden is er echter geen concreet bewijs gepresenteerd ter ondersteuning van deze beschuldigingen.

Daarnaast zijn er de nodige privacy-issues. Een belangrijk punt van zorg is dat de servers van DeepSeek zich in China bevinden, wat betekent dat gebruikersgegevens daar worden opgeslagen. Andere taalmodellen maken vaak gebruik van servers in de VS. Beide opties roepen uiteraard privacyvragen op, zeker gezien de huidige politieke context. Ongeacht het model is het voor gebruikers belangrijk om zich bewust te zijn van de mogelijke risico’s rondom de verwerking en opslag van hun data.

Voordelen voor de consument

Voor gebruikers van taalmodellen betekent de komst van DeepSeek in principe alleen maar positief nieuws. Zelfs als je ervoor kiest om andere modellen te blijven gebruiken, zorgt de nieuwe concurrentie voor meer innovatie en lagere prijzen. Grote aanbieders zoals OpenAI hebben hun tarieven al verlaagd, wat aantoont dat AI niet onvermijdelijk duur hoeft te zijn.