Apple probeert tegenwoordig grofweg ieder jaar een nieuwe versie van OS X uit te brengen. Dit jaar is OS X bij versie 10.10 aanbeland, dat de naam Yosemite heeft meegekregen. Net als zijn voorganger is Yosemite een gratis upgrade. Wat zijn de grootste veranderingen?

Net als zijn voorganger is OS X Yosemite gratis te downloaden en installeren vanuit de Mac App Store. In lijn met iOS 7 en 8 is de vormgeving frisser en eenvoudiger geworden. Zo is het driedimensionale uiterlijk van het dock verdwenen en is de vormgeving compacter. Vensterbalken zijn smaller waardoor veel programma's geen titel meer hebben. Er is meer ruimte voor de inhoud, al worden sommige programma's daar niet duidelijker van. Iets anders dat direct in het oog springt, is de toevoeging van doorzichtigheid.

Opvallend is dat de kleur soms bepaald wordt door de inhoud van de vensters zelf. De inhoud schuift hierbij als het ware achter de vensterelementen langs. Als je in Safari een website hebt met veel afwisselend kleurgebruik, dan kan dit hinderlijk zijn. Bij het scrollen verandert de interface dan voortdurend van kleur. Ook verandert de browser totaal van uiterlijk als je een ander tabblad aanklikt. Via de toegankelijkheidsopties van OS X kun je de doorzichtigheid uitschakelen. Helaas kun je enkel kiezen tussen volledig aan of volledig uit, er is geen tussenweg waarbij je bijvoorbeeld de menubalk en het dock wel doorzichtig houdt en de vensters niet.

©PXimport

De inhoud van de webpagina bepaalt hier de kleur van het venster.

Maximale vensters

In OS X 10.7 Lion introduceerde Apple het weergeven van programma's op een volledig scherm. In Yosemite heeft Apple de functionaliteit belangrijker gemaakt en verplaatst naar het groene stoplichtknopje waarmee je voorheen vensters maximaliseerde. Wat ons betreft een verbetering, de maximaliseerfunctie blonk namelijk niet uit in duidelijkheid. De maximaliseerfunctie is overigens niet helemaal verdwenen, als je de Alt-toets ingedrukt houdt dan krijgt het groene knopje weer de oude functionaliteit. Daarnaast ondersteunen niet alle programma's volledig scherm, in die gevallen is het groene knopje nog steeds een maximaliseerknopje.

Vooral voor Retina

Een minder duidelijke verandering is dat het systeemlettertype van Lucida Grande naar Helvetica Neue is veranderd. Op een Retina-scherm ziet het lettertype er prachtig en haarscherp uit. Op oudere Macs zoals de normale MacBook Pro zijn de letters in bijvoorbeeld de menubalk wazig en minder goed leesbaar vergeleken met OS X 10.9 Mavericks. Een andere verandering die vooral bruikbaar is op Retina-schermen is de nieuwe donkere modus. Wanneer je deze inschakelt, worden de menubalk en het dock doorschijnend zwart met witte letters. Op Macs zonder Retina-scherm valt hierbij extra goed op dat de letters wazig en kartelig zijn. De donkere modus lijkt nog niet af te zijn. Applicatievensters blijven (doorzichtig) lichtgrijs.

©PXimport

De donkere modus maakt de menubalk en het dock donker, de vensters blijven echter lichtgrijs.

Alomvattend zoeken

Net als in vorige versies van OS X vind je rechtsboven in beeld de zoekfunctie Spotlight. In vorige versie van OS X werden zoekopdrachten ook rechtsboven uitgevoerd. Als je in Yosemite Spotlight activeert, dan verplaatst Spotlight naar het midden van het scherm. Naast lokaal kan Spotlight nu ook op internet zoeken in Wikipedia, Kaarten en via Bing. De internetfunctionaliteit lijkt een inkoppertje voor Siri, maar van Apples spraakgestuurde zoekassistent ontbreekt ieder spoor.

©PXimport

Spotlight is prominenter geworden: het zoeken gebeurt in het midden waarbij ook op internet in bijvoorbeeld Wikipedia gezocht wordt.

Safari

Safari is in Yosemite sterk verbeterd. Apple heeft eindelijk een echte privacymodus toegevoegd. Als je deze kiest, opent er een nieuw Safarivenster in privacymodus, deze herken je aan een donkere adresbalk. Voorheen kon je alleen heel Safari in een privacymodus zetten. Net als veel andere programma's is de interface van Safari veel compacter. Nieuw is een knopje voor een handig tabbladenoverzicht, al zat dat stiekem ook al in de vorige versie van Safari. Vreemd is dat niet heel de url meer getoond wordt, maar alleen de domeinnaam. Dit kun je gelukkig wel veranderen in de instellingen.

©PXimport

Eindelijk heeft Safari een echte privacymodus die je herkent aan de grijze adresbalk.

Berichtencentrum met widgets

Het Berichtencentrum is in Yosemite uitgebreid. Het Berichtencentrum bevat nu net als in iOS het onderdeel Vandaag waar je in één oogopslag informatie als afspraken en het weer kunt zien. Daarnaast kun je widgets toevoegen zoals een rekenmachine. Ook derde partijen kunnen widgets maken. Dashboard, het onderdeel waar de widgets van oudsher in ondergebracht zijn, is in Yosemite standaard uitgeschakeld. Vreemd is dat het uitschakelen ervoor zorgt dat je op een oudere Mac met een Dashboard-toets met een niet-werkende toets opgezadeld zit. Het is niet mogelijk om de functionaliteit van de Dashboard-toets te wijzigen naar een Launchpad-toets die je op de huidige Macs ziet. Alsnog inschakelen van Dashboard is wel mogelijk.

Beter doorwerken

Apple heeft iCloud onder de naam iCloud Drive sterker verweven in Yosemite. Bestanden zijn hierdoor eindelijk beschikbaar op een soortgelijke manier als bij Dropbox. Onder de noemer Continuity biedt Yosemite hiernaast nog een andere verregaande integratie met iOS 8. De interessantste mogelijkheid is de functie Handoff, waarmee je naadloos kunt verder werken op verschillende Apple-apparaten. Je begint bijvoorbeeld een mailtje op je iPhone, stapt thuis je werkkamer binnen en maakt het mailtje af op je iMac.

©PXimport

Dankzij Handoff kun je tussen verschillende apparaten doorwerken.

Handoff werkt met Apples eigen apps, maar ontwikkelaars kunnen ook aan de slag met Handoff. Handoff maakt gebruik van wifi en bluetooth 4.0 en werkt daarom alleen met een MacBook Air, MacBook Pro, iMac of Mac mini uit 2012 of nieuwer. Daarnaast moet ook je iPhone of iPad bluetooth 4.0 aan boord hebben. Daarnaast is het met alle Macs en iPhones met Yosemite en iOS 8 mogelijk om telefoongesprekken en berichten waaronder sms-berichten van de iPhone op de Mac te gebruiken.

©PXimport

Met OS X Yosemite en iOS 8 kun je bellen op je Mac.

Conclusie

Yosemite valt vooral op door zijn frisse en eenvoudige uiterlijk dat helemaal in lijn is met iOS 8. De meest interessante vernieuwing, de samenwerking met een iPhone of iPad, is zelfs alleen beschikbaar in combinatie met iOS 8. Met een recente Mac en iPhone of iPad kun je naadloos doorwerken op verschillende apparaten dankzij Handoff. Daarnaast kun je bellen en berichten versturen via je Mac.

Yosemite is voor iedere Mac-bezitter interessant, maar lijkt vooral geoptimaliseerd te zijn voor een Retina-scherm. Het nieuwe standaardlettertje Helvetica Neue is op normale beeldschermen minder goed leesbaar en ook de nieuwe donkere modus komt vooral op Retina-schermen tot zijn recht. Voor bezitters van oudere Macs en mensen die geen iPhone of iPad hebben, zijn er gelukkig genoeg andere handige verbeteringen. Zo heeft het notificatiecentrum widgets, is iCloud dankzij iCloud Drive eenvoudiger in gebruik, is Safari verbeterd en is het nieuwe Spotlight een stuk krachtiger.

Ben je op zoek naar een vrijstaande vaatwasser, maar weet je niet waar je op moet letten? In dit artikel leggen we uit wat belangrijk is bij het kiezen van het juiste model. Van formaat en geluidsniveau tot slimme functies en energieverbruik – met deze tips koop je een vaatwasser die past bij jouw keuken én je huishouden.

Een vaatwasser is al lang geen luxeproduct meer. Voor veel huishoudens is het een apparaat dat dagelijks wordt gebruikt. Heb je de ruimte in je keuken, dan is een vrijstaande vaatwasser vaak de meest toegankelijke keuze. Je hoeft geen frontpaneel te monteren, hij is relatief eenvoudig te installeren en bij defect of verhuizing ook weer gemakkelijk te vervangen. Maar dat betekent niet dat je zomaar elk model moet kopen. Van formaat tot functies, van verbruik tot gebruiksgemak: waar moet je precies op letten bij de aanschaf van een vrijstaande vaatwasser?

Past hij in je keuken én bij je huishouden?

Een van de eerste dingen om naar te kijken is het formaat. Vrijstaande vaatwassers zijn doorgaans verkrijgbaar in twee breedtematen: 60 cm en 45 cm. De standaardmaat van 60 cm biedt ruimte aan ongeveer 12 tot 15 couverts en is geschikt voor gezinnen of huishoudens waar veel wordt gekookt. De smallere variant van 45 cm is ideaal voor één- of tweepersoonshuishoudens of voor kleinere keukens, zoals in een appartement.

Behalve de breedte is ook de diepte van belang. De meeste vrijstaande modellen zijn tussen de 55 en 60 cm diep. Meet de plek waar je de vaatwasser wilt plaatsen dus goed op en houd rekening met extra ruimte voor de deur die openklapt en de slang- en stroomaansluitingen aan de achterkant.

©Paul Vinten

Hoe stil moet hij zijn?

Het geluidsniveau van een vaatwasser is een factor die je makkelijk over het hoofd ziet, maar die dagelijks van invloed is op je comfort. Zeker als je een open keuken hebt of gevoelig bent voor achtergrondgeluiden. Het geluidsniveau wordt gemeten in decibel (dB). Een verschil van slechts een paar decibel kan in de praktijk al flink merkbaar zijn.

Vaatwassers met een geluidsniveau onder de 45 dB worden als zeer stil beschouwd en zijn nauwelijks hoorbaar. Tussen de 45 en 50 dB is gebruikelijk en vaak prima te doen, zeker als je hem overdag laat draaien. Zit je daarboven, dan kan het apparaat als hinderlijk worden ervaren, vooral in stille ruimtes of tijdens gesprekken.

Let er ook op of de machine een stil programma heeft. Dat draait vaak iets langer, maar maakt minder lawaai. Sommige modellen hebben zelfs een nachtstand, speciaal bedoeld voor wie de vaatwasser 's avonds laat of 's nachts zonder overlast wil gebruiken.

Denk aan je portemonnee én het milieu

Moderne vaatwassers zijn veel zuiniger dan oudere modellen. Toch is het de moeite waard om ook binnen het huidige aanbod goed te vergelijken. Elk apparaat heeft een energielabel, waarbij klasse A het zuinigst is. Dit label houdt rekening met het stroom- en waterverbruik per 100 wasbeurten.

Een gemiddeld energiezuinig model verbruikt ongeveer 0,8 kWh per cyclus, en tussen de 9 en 11 liter water. Heb je een ouder apparaat in huis dat je wilt vervangen? Dan kun je jaarlijks tientallen euro's besparen op je energierekening – én flink wat liters water.

Let ook op de aanwezigheid van een Eco-programma. Dat is meestal het langstdurende programma, maar het verbruikt de minste energie omdat het water minder heet wordt. Slimme functies zoals beladingssensoren of automatische deuropening na het wassen (voor betere droging) kunnen eveneens bijdragen aan efficiënt gebruik.

Indeling en flexibiliteit van de korven

Een vaatwasser moet niet alleen goed schoonmaken, hij moet ook praktisch zijn in het dagelijks gebruik. Een slimme indeling van de binnenruimte maakt daarbij een wereld van verschil. Kijk bijvoorbeeld of de bovenkorf in hoogte verstelbaar is. Zo kun je makkelijk wisselen tussen ruimte voor hoge glazen bovenin of grote pannen onderin.

Ook het bestekgedeelte verdient aandacht. Sommige modellen hebben een besteklade bovenin, wat ruimte bespaart in de onderste korf en het bestek netter wast. Andere modellen gebruiken een traditioneel mandje, wat makkelijker in- en uitruimen is maar iets minder efficiënt in ruimtegebruik.

Flexibele steunen, neerklapbare houders en antislipvlakken maken het mogelijk om elke lading optimaal te benutten, of je nu een groot diner hebt gehad of vooral bekers en schotels moet afwassen.

©andrey sinenkiy

Extra functies: van startuitstel tot slimme sensoren

Moderne vaatwassers zijn soms verrassend geavanceerd. Een van de meest voorkomende extra's is startuitstel: je stelt in wanneer het programma begint, bijvoorbeeld 's nachts bij daluren. Dat is niet alleen handig, maar kan je ook geld besparen bij een variabel energietarief.

Verder zijn er modellen met automatische programma's die zichzelf aanpassen op basis van hoe vuil de vaat is, sensoren die de waterhardheid meten en speciale programma's voor glaswerk of babyflessen. Sommige high-end modellen zijn zelfs te bedienen via een app, met notificaties wanneer de vaat klaar is of wanneer het zout moet worden bijgevuld.

Niet al deze functies zijn noodzakelijk – veel gebruikers gebruiken uiteindelijk slechts één of twee programma's – maar het is wel prettig als je weet wat er mogelijk is. Bepaal dus wat voor jou echt waarde toevoegt, en wat vooral marketing is.

Design en plaatsing

Een vrijstaande vaatwasser staat doorgaans in het zicht, dus het design is belangrijker dan bij een inbouwmodel. Gelukkig zijn er modellen in verschillende kleuren en afwerkingen, van klassiek wit tot modern zwart of roestvrij staal. Kies iets dat past bij je keukenstijl, zeker als het apparaat naast of tussen andere keukenkasten komt te staan.

Let ook goed op de plaatsing: is er een stopcontact in de buurt? Hoe zit het met de afvoer en wateraansluiting? En kan de deur ver genoeg open zonder ergens tegenaan te botsen? Denk ook aan de hoogte van het aanrecht: sommige mensen vinden het prettig als de bovenkorf op werkhoogte zit, zodat je minder hoeft te bukken.

Laat je niet alleen leiden door het merk

De prijzen van vrijstaande vaatwassers lopen uiteen van zo'n 300 euro tot ruim boven de 1000 euro. Duurdere modellen bieden vaak meer functies en stillere motoren, maar dat betekent niet automatisch dat ze beter zijn. Reviews van gebruikers en tests door bijvoorbeeld de Consumentenbond kunnen je helpen om een goed beeld te krijgen van de prestaties en betrouwbaarheid. Let ook op de garantie: sommige merken bieden standaard twee jaar, andere verlengen dat naar vijf jaar bij registratie. Zeker bij een apparaat dat intensief wordt gebruikt, kan dat net de doorslag geven. Doe dus goed onderzoek of laat je adviseren!

Met een oorspronkelijke adviesprijs van 1.349 euro positioneert de Samsung Bespoke AI Jet Ultra zich in het hoogste segment van steelstofzuigers. Voor die prijs krijg je een geavanceerd apparaat met een reeks… 'slimme' functies. Hoe slim die functies echt zijn en of deze stofzuiger zijn geld waard is, lees je in deze review.

De vraag is of alle innovaties de forse prijs rechtvaardigen. Inmiddels is de stofzuiger al enige tijd op de markt, wat geleid heeft tot aanzienlijke prijsdalingen. Waar hij op Samsungs eigen website voor 1.089 euro wordt aangeboden, is hij her en der al voor nog minder te vinden. Samsung probeert de hoge prijs te rechtvaardigen met nieuwe functies en kleine verbeteringen. Zo is de zuigkracht is verhoogd naar 400 watt (dat was 280).

Een belangrijke toevoeging is de AI Cleaning Mode 2.0, die zes verschillende schoonmaakomgevingen kan detecteren en de zuigkracht hierop aanpast. Deze geavanceerde modus werkt echter – net als andere slimme koppelingen zoals notificaties – alleen via de SmartThings-app. Zonder de app maakt het apparaat gebruik van de basis AI-modus (net zoals zijn voorganger) en mis je de meer geavanceerde functionaliteiten.

©Wesley Akkerman

Meer dan genoeg accessoires

Qua ontwerp is er weinig veranderd ten opzichte van het vorige model. De stofzuiger heeft een ergonomische handgreep en een helder display dat de modus en resterende accutijd toont. Een praktische toevoeging is de uitschuifbare telescopische stang, waardoor de stofzuiger ook prettig te gebruiken is voor langere mensen. Een klein minpunt is de accessoirestandaard; vergeleken met de stevige stofzuiger voelt die – met zijn dunnere plastic – wat goedkoop aan.

Het meegeleverde accessoirepakket is zeer compleet. Je ontvangt de Active Dual Brush en de Slim LED Brush+ voor verschillende vloertypen, plus een speciale Pet Tool+ voor het verwijderen van dierenharen. Ook een combinatie- en kierenzuigmond ontbreken niet. Een groot voordeel is de aanwezigheid van twee accu's, met een maximale gebruiksduur van respectievelijk honderd en zestig minuten. Daardoor kun je tussentijds wisselen als de ene batterij het net niet redt.

©Wesley Akkerman

Wisselende ervaringen

Het stofzuigen verloopt grotendeels moeiteloos. Het handvat ligt comfortabel in de hand, wat prettig is gezien het relatief hoge gewicht van de stofzuiger. De wendbaarheid laat echter soms te wensen over. Op ons vloerkleed bleek de Active Dual Brush-borstel wat stroef, waardoor sturen moeizaam ging. Op harde vloeren presteerde de Slim LED Brush+ gelukkig een stuk soepeler. En hoewel de ledverlichting in de kop handig is, presteert de laser van Dyson beter.

De AI-modus zorgt voor een gemengde ervaring. Het systeem detecteert en schakelt hoorbaar wanneer je van een harde vloer naar een vloerkleed gaat. Maar de beloofde functie waarbij de zuigkracht in hoeken automatisch aangepast zou worden, blijkt niet super te werken. Hoewel de AI-modus niet onbruikbaar is, worden de verwachtingen niet volledig waargemaakt. Het voelt meer als een vooraf ingestelde handeling dan als een werkelijk intelligente aanpassing aan de omgeving.

©Wesley Akkerman

Hoge zuigkracht

Waar de slimme functies soms tekortschieten (daarover straks meer), maakt de pure zuigkracht een diepe indruk. Zelfs op de laagste stand zuigt de Samsung Bespoke AI Jet Ultra moeiteloos kruimels, stof en ander vuil op. We zijn vooral onder de indruk van de effectiviteit waarmee mensen- en hondenharen uit het vloerkleed verdwijnen. De enorme kracht is de belangrijkste upgrade ten opzichte van eerdere modellen en compenseert de mindere wendbaarheid op bepaalde ondergronden.

Ook de accuduur stelt niet teleur. Met alleen de kleine accu is er genoeg vermogen voor het stofzuigen van een woning van pakweg zestig vierkante meter. Bovendien bevalt het automatisch legende oplaadstation enorm. Na elke schoonmaakbeurt leegt en laadt het station de stofzuiger, waardoor je er geen omkijken naar hebt.

Het ontwerp is echter een kwestie van smaak; deze forse en opvallende stofzuiger zet je niet zomaar ergens onopvallend neer.

De slimme functies

Je kunt de Samsung Bespoke AI Jet Ultra koppelen aan de Samsung SmartThings-app, maar de mogelijkheden blijven best beperkt. Je kunt de firmware-update en zaken als de zuigkracht aanpassen (maar dat laatste kan ook op het apparaat). De grote vernieuwing, het ontvangen van telefoon- en berichtnotificaties, blijkt in de praktijk een gimmick. Wanneer je gebeld wordt, pauzeert de stofzuiger en toont het display enkel het app-icoon, zonder naam of nummer.

Bovendien is het instellen van deze connectiviteit onnodig complex. Het vereist een Samsung-account, specifieke apps, diverse permissies en constante locatietoegang. De moeite die het kost om de verbinding tot stand te brengen, staat niet in verhouding tot het minimale voordeel. De meest opvallende beperking is verder dat de functie exclusief werkt met een Samsung-smartphone, waardoor een groep gebruikers buitengesloten wordt; op smartphones van een ander merk werkt dit namelijk niet.

©Wesley Akkerman

Samsung Bespoke AI Jet Ultra kopen?

De naam Ultra en de hoge adviesprijs scheppen verwachtingen die op slim gebied niet worden ingelost. De AI-hoekdetectie functioneert niet zoals beloofd en de notificatiefunctie is een omslachtige gimmick. Als je de Samsung Bespoke AI Jet Ultra overweegt voor zijn geavanceerde connectiviteit (we hebben het dan over de koppeling met wifi, SmartThings en je smartphone) is hij de meerprijs ten opzichte van zijn voorganger niet waard. De ware kracht van dit model schuilt in zijn fenomenale zuigkracht, waardoor hardnekkig vuil en dierenharen moeiteloos verwijderd worden. Omdat de prijs inmiddels een stuk onder de adviesprijs ligt, wordt deze stofzuiger wel interessanter.