ID.nl logo
Zo maak je je (mediterrane) tuin klaar voor de winter
© TRIocean
Huis

Zo maak je je (mediterrane) tuin klaar voor de winter

Ons klimaat wordt warmer en droger, en dat betekent dat ook andere planten en bomen hier goed gedijen. Dat zorgt er automatisch ook voor dat deze planten een andere behandeling voor de koude periode nodig hebben. Met deze tips maak je je (mediterrane) tuin klaar voor de winter.

Dit artikel in het kort:

  • Wat is er aan de hand met onze tuinen?
  • Hoe bereid je je tuin voor op de naderende vorst?
  • Wat moet je doen als je planten toch zijn beschadigd door de kou?
  • Welke planten kunnen wel en welke níét tegen kou?
  • Wat is het gevaar van veranderende beplanting?
  • Ook interessant: Slimme verlichting voor buiten: wat zijn je opties?

De verandering van het klimaat zorgt ervoor dat ook andere planten het prima doen in de Nederlandse klei. Planten die je eerst vooral in het Middellandse Zeegebied zag, of zelfs tropische planten, doen het in Nederland ineens heel goed. Maar hoe overleven die planten onze winters met bijvoorbeeld nachtvorst? Nou, door ze een handje te helpen.

Een veranderend klimaat zorgt voor een andere tuin

Het weer doet het beter dan Nederland op de Olympische Spelen: er worden doorlopend records gebroken. Dat heeft allerlei gevolgen, waarvan één heel praktische: het soort planten dat het in de Nederlandse tuinen goed doet is aan het veranderen. We hadden afgelopen zomer te maken met aanhoudende droogte en flink hoge temperaturen; het leek Spanje of Griekenland wel. Ook in de tuin, want de vijg gaf nog niet eerder zo veel vruchten, de passiebloem en druif liepen prachtig uit over de pergola en ook agave en cactussen staan er trots bij, vooral in stedelijk gebied.

Lekker klussen in de tuin?

Klik voor het betere tuingereedschap op de knop hiernaast!

Sterker nog, door de regen die na de zomer (eindelijk) kwam, schoten veel van die planten nog eens enthousiast in de knop. Dat komt door de hitte die de normale ‘dormantie’ (soort winterslaap) tegenspreekt, terwijl planten zich op de kou zouden moeten voorbereiden.

Hoe maak je de mediterrane tuin winterklaar?

Hoewel de temperaturen hoger liggen dan ooit, kunnen we in Nederland de komende periode toch in elk geval nachtvorst verwachten. En wie weet wordt het alsnog een strenge winter. Veel mediterrane planten kunnen best tegen wat kou: in eigen land groeien ze vaak ook nog hoog in de bergen. Nee, het is de nattigheid die ze de das om kan doen. Maar met deze tips staan jouw planten er straks in het voorjaar weer vrolijk bij.

  • Verplaats planten in potten onder een afdak of naar een kas of schuur. Haal schotels onder de potten weg en zet ze op een voet, als dat kan, zodat overtollig water goed weg kan. Planten in een pot kun je makkelijk beschermen, maar zijn ook het meest gevoelig voor bevriezing of verdrinking. Tip: heb je een kas of schuur en wordt het écht koud? Zet dan af en toe een terrasverwarmer aan om je mediterrane planten te beschermen. De ideale temperatuur is 10-12 graden Celcius.

  • Haal gevallen blad niet weg (behalve eikenblad), verwijder het alleen van het gras. Gevallen blad kan juist warmte eronder vasthouden: het doet dienst als ‘deken’ voor de planten. Een laagje stro op de grond kan hetzelfde doen. Verwijder blad wel van het gras om te voorkomen dat het gras bruin wordt. Met een bladblazer kun je dat regelmatig doen.

  • Snoei de knoppen van mediterrane planten. Zeker nu het warm is, steekt de plant energie in de knop: er worden hitteproteïnen aangemaakt. Die energie moet de plant echter in de wortels steken, om de winter zo goed mogelijk door te komen. Snoei juist niet in de winter, want de ‘wond’ van het snoeien geneest bij planten uit het Middellandse Zeegebied niet goed door de kou.

  • Ook de olijfboom doet het in Nederland steeds beter, maar die is wel gevoelig voor de kou. Als het serieus gaat vriezen en de olijfboom staat in de grond, kun je de boom inpakken. Je kunt hiervoor vliesdoek gebruiken, maar ook strandmatjes (van stro) of bubbeltjesplastic. Met knijpers en touw maak je een jasje of olijf-tipi. Dat kun je trouwens ook voor een vijg of laurier doen. Er zijn trouwens ook speciale plantenhoezen te koop voor dit doel. Haal de bescherming wel weg zodra het niet meer vriest, zodat de bomen weer fatsoenlijk kunnen ademen.

  • Pas op met wind. Hier kunnen de planten op zich wel tegen, maar in combinatie met regen en vrieskou is het niet ideaal. Beschutting is fijn. Als je nog gaat snoeien, dan kun je kiezen voor een bolvorm: die vangt minder wind. Zo’n bolvorm maak je gemakkelijk met een elektrische heggenschaar.

  • De grond omspitten. Mediterrane planten hebben grond nodig waarin het water goed weg kan. Een zanderige ondergrond bijvoorbeeld. Heb je juist een kleigrond in de tuin, dan kun je het best spitten in de herfst. Door de lucht die je toevoegt kan ook het water beter weg. Extra compost toevoegen kan ook nu. Compost kan helpen om het evenwicht tussen lucht, water en vaste deeltjes te herstellen.

  • Voorkom plassen rondom je mediterrane bomen of planten. Je kunt deze planten beter niet laten pootjebaden, want dan heb je kans op wortelrot. Plassen kun je tegengaan met bijvoorbeeld cacaodoppen. Ook is het aan te raden om tenminste een derde van de tuin uit planten en grond te laten bestaan. Bij tegels kan het water namelijk minder goed weg.

  • Ook palmbomen kun je inpakken met hoezen of vliesdoek. Heb je een heel gevoelige palmsoort die in de grond staat? Dan kun je verwarmingslint onder het doek plaatsen, maar dat is natuurlijk niet zo energiezuinig.

Toch vorstschade aan je mediterrane tuin?

In veel gevallen kleurt het blad bruin, maar dat wil niet zeggen dat je mediterrane boom of plant hopeloos verloren is. Snoei in het voorjaar de bruine delen terug en geef eventueel wat voeding. De meeste planten kunnen wel wat hebben en komen weer bij.

Mediterrane planten in de Nederlandse tuin

Deze planten en bomen uit het Middellandse Zeegebied kunnen goed tegen de kou:

  • Oleander
  • Lavendel
  • Chinese waaierpalm
  • Palmlelie: Yucca filamentosa en rostrata (niet alle soorten kunnen tegen kou)
  • Passiebloem (de jonge plant is wel gevoelig voor vorst, net als bij de vijg)
  • Cipres (Cupressus Sempervirens ‘Stricta’ is de meest winterharde soort)

En deze juist niet:

  • Citrusbomen (sinaasappel, citroen)
  • Bougainvillea
  • Kruiden als rozemarijn en salie
  • Paradijsvogelbloem (Strelitzia)

Er zijn nog veel andere bomen en planten die niet wintervast zijn, of bijvoorbeeld temperaturen tot -5 graden aan kunnen. Die zul je dus moeten beschermen of in een pot binnen moeten zetten.

Gevaar van veranderende beplanting

Hoe leuk het ook is om je in je eigen tuin in het buitenland te wanen, echt goed voor de aarde is die verandering niet. Veel plantensoorten verdwijnen, vooral in warme gebieden (Spanje, Griekenland, Italië) en in koude gebieden (het noorden van Scandinavië). In Nederland zie je dat bijvoorbeeld beuken en heidestruiken het moeilijk hebben. Beuken laten door droogte vaak eerder hun blad los. Ook het onkruid verandert, net als insectensoorten. Die laatste kun je de winter door helpen door een insectenhotel neer te zetten.

▼ Volgende artikel
Review OnePlus Nord CE 5 – Een heel gemiddelde smartphone
© Rens Blom
Huis

Review OnePlus Nord CE 5 – Een heel gemiddelde smartphone

Voor de OnePlus Nord CE 5 draaien weinig mensen hun hoofd om. De smartphone oogt heel doorsnee, heeft gemiddelde specificaties en ook de adviesprijs van 349 euro doet de wenkbrauwen niet fronsen. De vraag is: kan een saaie telefoon ook een goede koop zijn? Je leest het in deze OnePlus Nord CE 5-review.

Goed
Conclusie

De OnePlus Nord CE 5 is een smartphone die op geen enkel punt door de mand valt maar ook nergens in weet uit te blinken. Hoogstens kun je zeggen dat de accuduur erg goed is. Verder is de smartphone prima maar saai. In dit prijssegment vinden we de Samsung Galaxy A56, OnePlus Nord 4 (niet de CE 4) en Motorola Edge 60 Fusion boeiender.

Plus- en minpunten
  • Goed scherm
  • Lange accuduur
  • Lang updatebeleid
  • Minder krachtige hardware
  • Snelladen alleen met speciale adapter
  • Minder goede camera's

Goed om te weten is dat de Nord CE 5 een goedkopere en minder complete versie is van de Nord 5. Die kost 499 euro en biedt een aantrekkelijk totaalpakket, luidt het oordeel van onze review. De Nord CE 5 is de opvolger van de Nord CE 4, die we vorig jaar moeilijk konden aanraden door het ontbreken van allerlei bekende functies.

De meest neutrale behuizing

Ontwerp je een smartphone die niet mag opvallen, dan kom je aardig in de buurt van de OnePlus Nord CE 5. Het toestel heeft een (degelijke) kunststof behuizing waarop vingerafdrukken niet of nauwelijks zichtbaar zijn, een onopvallend camera-eiland met twee lenzen en is vrij van franje. Zeker in de zwarte kleur die wij konden testen, is het lastig te zeggen van welk merk je een telefoon in je handen hebt.

©Rens Blom

De knoppen zitten op de rechterzijkant; onderop vind je naast de usb-c-poort een simkaartslot. De vingerafdrukscanner is achter het scherm verwerkt en presteert goed. Met een gewicht van 199 gram is de smartphone van gemiddeld gewicht, zeker als je weet dat hij een groot 6,77inch-scherm en een (eveneens grote) 5200mAh-accu heeft. De behuizing kan tegen stof en een regenbui.

©Rens Blom

Goed scherm

Dat scherm is een oleddisplay, met een gangbare verversingssnelheid van 120 Hz en een prima resolutie van 2392 x 1080 pixels (Full-HD). Kleuren ogen erg fraai en het scherm kan lekker fel. Handig in de zomer.

©Rens Blom

Prima specificaties, maar onopvallend

Niet alleen de behuizing is prima zonder op te vallen, de specificaties zijn dat ook. De MediaTek Dimensity 8350 Apex-processor is snel genoeg om alle apps en games te draaien, maar schakelt bij zware games flink terug. Alsof je in je snelle auto op de snelweg alleen op de rechterbaan kunt rijden. Met 8 GB werkgeheugen en 128 GB opslagcapaciteit weet de Nord CE 5 ook geen onderscheid te maken in zijn prijssegment. Heel wat concurrenten hebben 12 GB werkgeheugen en/of 256 GB opslagcapaciteit, voor soepele prestaties, vooral op de langere termijn. OnePlus verkoopt ook een duurdere CE 5-uitvoering met 256 GB. Je kunt echter ook een microSD-kaartje in de telefoon stoppen.

©Rens Blom

OnePlus maakt een betere indruk met de accuduur. De Nord CE 5 gaat zonder problemen een lange dag mee bij gemengd gebruik. Als gezegd is de accucapaciteit 5200 mAh. Interessant: in India heeft de Nord CE 5 een mega-accu van 7100 mAh, maar die versie kan of mag OnePlus niet in andere regio's verkopen. Opladen doet de smartphone in ieder geval met maximaal 80 watt. Om die snelheid te halen, moet je wel zelf een OnePlus SuperVooc-adapter regelen. In de doos zit namelijk alleen een usb-c-kabel. Gebruik je een andere adapter dan een van OnePlus, dan laadt de smartphone een stuk langzamer op. Een aandachtspunt dus.

©Rens Blom

De OnePlus Nord CE 5 kan alleen snelladen met een aparte OnePlus-adapter.

Gemiddelde camera's

Op de achterkant van de Nord CE 5 vind je twee camera's: een hoofdcamera en een groothoeklens. Allebei zijn ze prima om plaatjes te schieten voor sociale media als WhatsApp, maar kwalitatief worden we er niet heel warm van. In deze prijsklasse zijn er sterkere concurrenten verkrijgbaar.

Hieronder zie je twee foto's, eerst gemaakt met de normale camera en rechts zie je de groothoekcamera.

©Rens Blom

©Rens Blom

Lang updatebeleid

Oké, het lukt de OnePlus Nord CE 5 ook met zijn updatebeleid niet om zich positief te onderscheiden van de concurrentie. Dat geeft echter niets, want het updatebeleid is hartstikke goed. De smartphone krijgt vier jaar Android-upgrades en zes jaar beveiligingsupdates. Je kunt de Nord CE 5 dus veilig gebruiken tot medio 2031.

De OnePlus-softwareschil over Android lijkt sprekend op de schil van Oppo. Dat komt omdat de merken zusterbedrijven zijn. De schil voegt aardig wat (overbodige) apps en games toe, maar bevat ook handige functies. Sommige functies kunnen nog beter. Denk aan de rustgevende zenmodus, die je – voor zover wij zien – telkens handmatig moet activeren. Het was logischer geweest als je kon aangeven dat de modus elke avond om 18:00 uur ingaat, bijvoorbeeld.

©Rens Blom

Conclusie: OnePlus Nord CE 5 kopen?

De OnePlus Nord CE 5 is een smartphone die op geen enkel punt door de mand valt maar ook nergens in weet uit te blinken. Hoogstens kun je zeggen dat de accuduur erg goed is. Verder is de smartphone prima maar saai. In dit prijssegment vinden we de Samsung Galaxy A56, OnePlus Nord 4 (niet de CE 4) en Motorola Edge 60 Fusion boeiender.

▼ Volgende artikel
Red je vakantiekiekjes met Apples functie Ruim op
© Kicking Studio
Huis

Red je vakantiekiekjes met Apples functie Ruim op

Terwijl je door je vakantiefoto’s bladert, merk je dat een bijna-leuke foto wordt bedorven door een of meerdere storende elementen. Er zijn uiteraard allerlei tools om die ongewenste objecten te laten verdwijnen. In de nieuwste versie van Apples fotobeheerprogramma zit die verwijderfunctie op basis van AI gewoon ingebouwd.

In dit artikel laten we zien hoe je storende objecten uit je foto’s verwijdert met Apple Foto’s:

  • Zorg dat je beschikt over iOS 18.1 en een geschikt toestel
  • Selecteer storende objecten handmatig of bevestig de AI-voorstellen om ze te verwijderen
  • Bevestig of herstel de bewerking

Voorkom dat je veel moet bewerken: 📸De beste tips voor foto's waar je je ogen niet vanaf kunt houden

Stap 1: Voorwaarden

Wie een iPhone 16 heeft en in de app Foto’s zijn kiekjes optimaliseert, is wellicht verrast door de nieuwe knop met de naam Ruim op. Er zijn nogal wat voorwaarden om deze nieuwe functie te kunnen toepassen. Je hebt allereerst een actieve internetverbinding nodig. Deze fotofunctie maakt deel uit van iOS 18.1 en om hem te gebruiken, moet je beschikken over een iPhone 15 Pro (Max) of een iPhone 16. Het werkt ook op een iPad met een M1-chip of nieuwer die draait op iPadOS 18.1 en op een Mac met een M1-processor met het besturingssysteem macOS Sequoia 15.1. Open de app Foto’s en selecteer de foto met de storende elementen. Daarna tik je op het pictogram om de afbeelding te bewerken. Dat is de knop met de drie schuifjes.

De knop Ruim op heeft het pictogram van een gummetje.

Stap 2: Selectie

Vervolgens zie je onderaan vier knoppen. We hebben het over de rechterknop Ruim op. Als je daarop tikt, doet de app al een suggestie van wat ongewenste elementen zijn. Als je het daarmee eens bent, dan tik je ze aan. Wil je het liever zelf bepalen, dan ga je met je vinger over het bedoelde object of je omcirkelt deze zone. Het geselecteerde object licht even op en verdwijnt daarna.

Wanneer je deze functie op de Mac gebruikt, kun je een bepaalde penseeldikte kiezen. Op de iPhone en iPad kun je het best even inzoomen: dat maakt het makkelijker om het object te selecteren.

Het geselecteerde object licht even op.

Stap 3: Label

Ben je tevreden, dan bevestig je met de knop Gereed. Valt het resultaat tegen, dan gebruik je de knop Herstel. Deze functie werkt wel met Live Foto’s, maar niet met video’s. Iedere foto die je op deze manier hebt aangepast, krijgt het label Gewijzigd met ‘Ruim op’. Dit label vind je bij de informatie over de tijd en de locatie waar de foto is genomen.

Ben je tevreden, dan tik je op Gereed.

Watch on YouTube