ID.nl logo
Zo maak je je (mediterrane) tuin klaar voor de winter
© TRIocean
Huis

Zo maak je je (mediterrane) tuin klaar voor de winter

Ons klimaat wordt warmer en droger, en dat betekent dat ook andere planten en bomen hier goed gedijen. Dat zorgt er automatisch ook voor dat deze planten een andere behandeling voor de koude periode nodig hebben. Met deze tips maak je je (mediterrane) tuin klaar voor de winter.

Dit artikel in het kort:

  • Wat is er aan de hand met onze tuinen?
  • Hoe bereid je je tuin voor op de naderende vorst?
  • Wat moet je doen als je planten toch zijn beschadigd door de kou?
  • Welke planten kunnen wel en welke níét tegen kou?
  • Wat is het gevaar van veranderende beplanting?
  • Ook interessant: Slimme verlichting voor buiten: wat zijn je opties?

De verandering van het klimaat zorgt ervoor dat ook andere planten het prima doen in de Nederlandse klei. Planten die je eerst vooral in het Middellandse Zeegebied zag, of zelfs tropische planten, doen het in Nederland ineens heel goed. Maar hoe overleven die planten onze winters met bijvoorbeeld nachtvorst? Nou, door ze een handje te helpen.

Een veranderend klimaat zorgt voor een andere tuin

Het weer doet het beter dan Nederland op de Olympische Spelen: er worden doorlopend records gebroken. Dat heeft allerlei gevolgen, waarvan één heel praktische: het soort planten dat het in de Nederlandse tuinen goed doet is aan het veranderen. We hadden afgelopen zomer te maken met aanhoudende droogte en flink hoge temperaturen; het leek Spanje of Griekenland wel. Ook in de tuin, want de vijg gaf nog niet eerder zo veel vruchten, de passiebloem en druif liepen prachtig uit over de pergola en ook agave en cactussen staan er trots bij, vooral in stedelijk gebied.

Lekker klussen in de tuin?

Klik voor het betere tuingereedschap op de knop hiernaast!

Sterker nog, door de regen die na de zomer (eindelijk) kwam, schoten veel van die planten nog eens enthousiast in de knop. Dat komt door de hitte die de normale ‘dormantie’ (soort winterslaap) tegenspreekt, terwijl planten zich op de kou zouden moeten voorbereiden.

Hoe maak je de mediterrane tuin winterklaar?

Hoewel de temperaturen hoger liggen dan ooit, kunnen we in Nederland de komende periode toch in elk geval nachtvorst verwachten. En wie weet wordt het alsnog een strenge winter. Veel mediterrane planten kunnen best tegen wat kou: in eigen land groeien ze vaak ook nog hoog in de bergen. Nee, het is de nattigheid die ze de das om kan doen. Maar met deze tips staan jouw planten er straks in het voorjaar weer vrolijk bij.

  • Verplaats planten in potten onder een afdak of naar een kas of schuur. Haal schotels onder de potten weg en zet ze op een voet, als dat kan, zodat overtollig water goed weg kan. Planten in een pot kun je makkelijk beschermen, maar zijn ook het meest gevoelig voor bevriezing of verdrinking. Tip: heb je een kas of schuur en wordt het écht koud? Zet dan af en toe een terrasverwarmer aan om je mediterrane planten te beschermen. De ideale temperatuur is 10-12 graden Celcius.

  • Haal gevallen blad niet weg (behalve eikenblad), verwijder het alleen van het gras. Gevallen blad kan juist warmte eronder vasthouden: het doet dienst als ‘deken’ voor de planten. Een laagje stro op de grond kan hetzelfde doen. Verwijder blad wel van het gras om te voorkomen dat het gras bruin wordt. Met een bladblazer kun je dat regelmatig doen.

  • Snoei de knoppen van mediterrane planten. Zeker nu het warm is, steekt de plant energie in de knop: er worden hitteproteïnen aangemaakt. Die energie moet de plant echter in de wortels steken, om de winter zo goed mogelijk door te komen. Snoei juist niet in de winter, want de ‘wond’ van het snoeien geneest bij planten uit het Middellandse Zeegebied niet goed door de kou.

  • Ook de olijfboom doet het in Nederland steeds beter, maar die is wel gevoelig voor de kou. Als het serieus gaat vriezen en de olijfboom staat in de grond, kun je de boom inpakken. Je kunt hiervoor vliesdoek gebruiken, maar ook strandmatjes (van stro) of bubbeltjesplastic. Met knijpers en touw maak je een jasje of olijf-tipi. Dat kun je trouwens ook voor een vijg of laurier doen. Er zijn trouwens ook speciale plantenhoezen te koop voor dit doel. Haal de bescherming wel weg zodra het niet meer vriest, zodat de bomen weer fatsoenlijk kunnen ademen.

  • Pas op met wind. Hier kunnen de planten op zich wel tegen, maar in combinatie met regen en vrieskou is het niet ideaal. Beschutting is fijn. Als je nog gaat snoeien, dan kun je kiezen voor een bolvorm: die vangt minder wind. Zo’n bolvorm maak je gemakkelijk met een elektrische heggenschaar.

  • De grond omspitten. Mediterrane planten hebben grond nodig waarin het water goed weg kan. Een zanderige ondergrond bijvoorbeeld. Heb je juist een kleigrond in de tuin, dan kun je het best spitten in de herfst. Door de lucht die je toevoegt kan ook het water beter weg. Extra compost toevoegen kan ook nu. Compost kan helpen om het evenwicht tussen lucht, water en vaste deeltjes te herstellen.

  • Voorkom plassen rondom je mediterrane bomen of planten. Je kunt deze planten beter niet laten pootjebaden, want dan heb je kans op wortelrot. Plassen kun je tegengaan met bijvoorbeeld cacaodoppen. Ook is het aan te raden om tenminste een derde van de tuin uit planten en grond te laten bestaan. Bij tegels kan het water namelijk minder goed weg.

  • Ook palmbomen kun je inpakken met hoezen of vliesdoek. Heb je een heel gevoelige palmsoort die in de grond staat? Dan kun je verwarmingslint onder het doek plaatsen, maar dat is natuurlijk niet zo energiezuinig.

Toch vorstschade aan je mediterrane tuin?

In veel gevallen kleurt het blad bruin, maar dat wil niet zeggen dat je mediterrane boom of plant hopeloos verloren is. Snoei in het voorjaar de bruine delen terug en geef eventueel wat voeding. De meeste planten kunnen wel wat hebben en komen weer bij.

Mediterrane planten in de Nederlandse tuin

Deze planten en bomen uit het Middellandse Zeegebied kunnen goed tegen de kou:

  • Oleander
  • Lavendel
  • Chinese waaierpalm
  • Palmlelie: Yucca filamentosa en rostrata (niet alle soorten kunnen tegen kou)
  • Passiebloem (de jonge plant is wel gevoelig voor vorst, net als bij de vijg)
  • Cipres (Cupressus Sempervirens ‘Stricta’ is de meest winterharde soort)

En deze juist niet:

  • Citrusbomen (sinaasappel, citroen)
  • Bougainvillea
  • Kruiden als rozemarijn en salie
  • Paradijsvogelbloem (Strelitzia)

Er zijn nog veel andere bomen en planten die niet wintervast zijn, of bijvoorbeeld temperaturen tot -5 graden aan kunnen. Die zul je dus moeten beschermen of in een pot binnen moeten zetten.

Gevaar van veranderende beplanting

Hoe leuk het ook is om je in je eigen tuin in het buitenland te wanen, echt goed voor de aarde is die verandering niet. Veel plantensoorten verdwijnen, vooral in warme gebieden (Spanje, Griekenland, Italië) en in koude gebieden (het noorden van Scandinavië). In Nederland zie je dat bijvoorbeeld beuken en heidestruiken het moeilijk hebben. Beuken laten door droogte vaak eerder hun blad los. Ook het onkruid verandert, net als insectensoorten. Die laatste kun je de winter door helpen door een insectenhotel neer te zetten.

▼ Volgende artikel
Review Dreame L10s Ultra (2nd gen) – Goedkoper en beter dan voorganger
© Wesley Akkerman
Huis

Review Dreame L10s Ultra (2nd gen) – Goedkoper en beter dan voorganger

Tot onze verbazing zien we dat de Dreame L10s Ultra (2nd gen) een van de grootste nadelen van zijn voorganger zomaar wegneemt: deze nieuwe robotstofzuiger is namelijk honderden euro's goedkoper dan zijn voorganger ooit geweest was. Sterker nog: ook nu nog is eerste L10s Ultra duurder dan zijn opvolger. Tijd om te bekijken hoe de Gen 2 in de praktijk presteert.

Uitstekend
Conclusie

Dreame heeft met de Dreame L10s Ultra (2nd Gen) een fijne balans gevonden tussen een uitgebreide en functionele robotstofzuiger en een redelijke prijs. De maximaal 700 euro die je betaalt, is geen immens hoog bedrag voor de prestaties die je in huis haalt. Je krijgt bovendien toegang tot allerlei premium functies, zoals uitschuifbare dweilpads en de borstel. Je moet er wel rekening mee houden dat je soms de dweil zelf even moet schoonmaken om de prestaties op hoog niveau te houden, maar verder vinden we deze robotstofzuiger top.

Plus- en minpunten
  • Flinke zuigkracht
  • Dweilen gaat veel beter
  • Uitschuifbare onderdelen
  • Aanpassingsmogelijkheden
  • Overzichtelijke app
  • Navigatie gaat beter
  • Prijs-kwaliteitverhouding
  • Objectherkenning niet altijd accuraat
  • Vereist wat handmatig onderhoud
  • Geen warm water
  • Dweil schoonmaken duurt lang
  • Hardnekkige viezigheid kan achterblijven

De Dreame L10s Ultra (2nd Gen) heeft een adviesprijs van 699 euro, maar is nu al online verkrijgbaar voor minder. Als je de introductieprijs van de voorganger in het achterhoofd neemt (meer dan duizend euro) dan begrijp je dat we daar enigszins verrast over zijn. Dat model uit begin 2023 beviel, maar stelde ook teleur op een aantal vlakken. Zo botste het nog wel eens ergens tegenaan, had je nog wat handmatig onderhoud, werd het tapijt niet goed schoongemaakt, was de app onoverzichtelijk en zat je als het ware vast aan de schoonmaakmiddelen van Dreame.

Zijn opvolger doet een hoop dingen anders, terwijl de ervaring toch grotendeels hetzelfde blijft. Daarmee bedoelen we dat fabrikant Dreame een aantal negatieve aspecten aangepakt heeft, en de positieve eigenschappen heeft behouden. En dat zonder de prijs te verhogen. Ergens kon dat ook niet anders, gezien het bestaan van bijvoorbeeld de Dreame X40 Ultra en de aankomende X50 Ultra. Die nemen het stokje over van de meest dure Dreame-robots van dit moment, waardoor de vernieuwde L10s Ultra een lager prijskaartje hanteert.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Navigeren gaat goed, maar…

De robot en de basis hebben eenzelfde, stijlvol en praktisch ontwerp als andere Dreame-robotstofzuigers en zijn daardoor inmiddels heel herkenbaar. Voor- en bovenop tref je de middelen aan voor objectherkenning, zoals een camera en een laser (LiDAR). Hoewel dit model wel over objectherkenning beschikt, zit er geen AI-camera aan boord (zoals op de duurdere stofzuigers). Over het algemeen navigeert de robot goed door het huis en vermijdt hij verschillende soorten spullen die op de grond liggen en staan.

Waar deze stofzuiger een beetje moeite mee heeft, zijn smalle openingen. Het lijkt net alsof het apparaat een bepaalde route niet 'durft' te nemen uit angst om ergens vast te komen zitten. Daardoor kan het gebeuren dat specifieke plekjes niet meegenomen worden. De objectherkenning laat ook nog wel een iets te wensen over. Het kan zijn dat de robot over kabels heenrijdt en daardoor zichzelf vastrijdt (als het dikke kabels zijn) of iets opzuigt (als het dunne kabels zijn). Bij ons lieten de dweilpads daardoor ook een keer los; die bleven hangen achter een dikke stekkerkabel.

©Wesley Akkerman

Apart bakje voor reinigingsmiddel

Net als de voorganger kan ook de Dreame L10s Ultra (2nd Gen) zijn twee roterende dweilpads niet achterlaten op het basisstation. Daardoor kunnen dat soort dingen zoals in de alinea hierboven beschreven nog wel eens fout gaan. Als zoiets gebeurt, dan stopt de robot met werken totdat je hem geholpen hebt. Als je dan op dat moment niet thuis bent, dan heb je pech. Gezien de prijs hebben we daar minder moeite mee dan voorheen, maar het kan het gebruik van een robotstofzuiger wel in de weg zitten. Helemaal als het apparaat ergens onder het bed stilstaat, en je er dus moeilijk bij kunt

Gelukkig heeft het basisstation wel een waardevolle upgrade gekregen in de vorm van een apart zeepbakje. Naast een bak voor schoon en een bak voor vies water, heb je nu een aparte bak waar je vloerreiniger in kunt stoppen. Dreame raadt uiteraard zijn eigen schoonmaakmiddelen aan, maar niets staat je in de weg zelf een middel uit te kiezen.

Helaas biedt dit model ook geen droogfunctie aan voor de gebruikte dweilpads. Ze worden wel schoongemaakt op het station, maar het duurt even voordat ze helemaal schoon en droog zijn voor de volgende ronde.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Maakt veel beter schoon

In vergelijking met de vorige versie maakt de Dreame L10s Ultra (2nd Gen) veel beter schoon langs randen. Dan bedoelen we langs de muren en plinten, maar ook de rand van een vloerkleed. Het gevaarte op wielen maakt dan kleine, schuine bewegingen heen en weer en rijdt kort van voren naar achteren om precies tot aan de rand schoon te kunnen maken. Het slaat in dat proces weinig tot geen stukken vloer over. Wel kan deze robotstofzuiger in een enkel geval nog wel eens met de natte dweil op het vloerkleed komen. Maar dat is niets om je zorgen om te maken.

Qua zuigkracht is het systeem er eveneens flink op vooruitgegaan, van 5300 Pa naar 10.000 Pa. Daardoor blijft er vrijwel geen stof achter op de plekken waar de Dreame L10s Ultra (2nd Gen) komt. Het kan zijn dat hij nog wel eens wat achterlaat op een hoogpolig kleed. Ook de hoekjes in huis worden niet superschoon, ondanks de uitschuifbare borstel. Maar eerlijk is eerlijk: de robot doet het veel beter dan de Dreame L10s Ultra. De borstel, gemaakt van kunststof, snijdt eventuele haren (van bijvoorbeeld huisdieren of jezelf, als je lang haar hebt) niet voor je kapot; dus je hebt zelf nog wat onderhoud aan het af en toe haarvrij maken van de borstel.

Overzichtelijke app

Dweilen gaat het systeem nog even goed af. Vooral voor het dagelijkse of wekelijkse onderhoud is de Dreame L10s Ultra (2nd Gen) uitermate geschikt, aangezien hij genadeloos afrekent met oppervlakkige vlekken. Als je wat meer hardnekkige viezigheid aan de vloer laat plakken, weet de robot daar ook nog wel raad mee. Vettigheid en opgedroogde troep kunnen echter een uitdaging vormen – waarschijnlijk omdat de stofzuiger geen gebruik maakt van warm water. De dweilpads zijn overigens eveneens uitschuifbaar, wat het schoonmaken ten goede komt.

Via de overzichtelijke app kun je heel snel bepalen hoeveel water en zeep de Dreame L10s Ultra (2nd Gen) moet gebruiken. Wellicht helpt het om die hoeveelheid aan te passen, waardoor hardnekkige viezigheid ook zou kunnen verdwijnen – maar meer water en zeep is geen garantie voor succes. Verder bepaal je in de app de zuigkracht, in welke mate de stofzuiger zijn rondes doet (met ruime of minder ruime bochten) en zie je hoe het gesteld is met de verschillende onderdelen. Met die laatste functionaliteit kun je goed zien wanneer iets aan vervanging toe is of wanneer je ergens een lapje over moet halen.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Dreame L10s Ultra (2nd Gen) kopen?

Tot slot is het goed om te zien dat de accu ruim drie uur meegaat. Dat is deels afhankelijk van de instellingen die je zelf prefereert, maar dan nog is het een zeer nette score. Dit voorkomt dat de robot lange omwegen moet maken om tussentijds op te laden, waardoor het werk sneller gedaan kan worden. Verder moet je qua onderhoud dus rekening houden met vastgelopen haren, de oprit (die snel vies wordt) en zowel de water- als zeepbakken. Niet heel veel meer dus dan bij duurdere modellen; maar vooral dat vastgelopen haar kan irritant worden.

Onderaan de streep vinden we dat Dreame met de Dreame L10s Ultra (2nd Gen) een fijne balans heeft gevonden tussen een uitgebreide en functionele robotstofzuiger en een redelijke prijs. De maximaal 700 euro die je betaalt, is geen immens hoog bedrag voor de prestaties die je in huis haalt. Je krijgt bovendien toegang tot allerlei premium functies, zoals uitschuifbare dweilpads en de borstel. Je moet er wel rekening mee houden dat je soms de dweil zelf even moet schoonmaken om de prestaties op hoog niveau te houden, maar verder vinden we deze robotstofzuiger top.

▼ Volgende artikel
Maakt je blender lawaai? Zo los je het op
© InsideCreativeHouse
Huis

Maakt je blender lawaai? Zo los je het op

Een blender of een keukenmachine maakt geluid, dat is nu eenmaal zo. Er zitten bewegende onderdelen in, en er komt flink wat kracht bij kijken. Maar wat als je blender meer lawaai maakt dan zou moeten? Gelukkig kun je dat vaak zelf oplossen. Hier lees je hoe.

In dit artikel lees je:

  • Waarom je blender zo'n herrie maakt
  • Dat dat eigenlijk best logisch is
  • Dat je er (misschien) toch iets aan kunt doen

Lees ook: 9 dingen die je óók met je blender kunt maken

Waarom maakt mijn blender lawaai? 

De messen van een blender draaien doorgaans in de rondte met zo'n 20.000 toeren per minuut – bijna tien keer zo veel als de wielen van je auto als je lekker aan het cruisen bent. Geen wonder dus dat daar wat geluid bij komt kijken. 

Oudere blenders maken vaak meer lawaai dan nieuwe, en hoe langer je je blender hebt, des te meer geluid hij gaat maken, omdat de onderdelen verouderd raken. Daar is verder weinig aan te doen, behalve een nieuwe blender kopen. 

Stille blenders

Er zijn steeds meer stille blenders op de markt, al blijven ze natuurlijk altijd geluid maken. Doorgaans geldt dat hoe krachtiger het model, des te hoger de geluidsproductie. Denk dus goed na of je wel de krachtigste blender nodig hebt, of dat je het met een simpeler – en stiller! – model af kan. 

Fabrikanten doen er ook steeds meer aan om het geluid tegen te houden, bijvoorbeeld door een geluidsreductiesysteem en een slimme vorm van de messen en de glazen kan. Nieuwer is niet altijd beter, maar in dit geval vaak wel. 

©HP

Resonantie

Een van de hoofdredenen van een luide blender is de resonantie in de rest van je keuken. Probeer je blender maar eens op te tillen tijdens het blenden: dan hoor je meteen een stuk minder. Dat komt doordat het geluid doordreunt in het keukenblad, of zelfs in de muren waar de blender bij in de buurt staat. 

Zorg er dus voor dat de blender zo vrij mogelijk staat, niet tegen de muur en er ook niet vlakbij. Je kunt ook tijdelijk een handdoek of theedoek onder de blender leggen om het doordreunen te voorkomen, al moet je er wel voor zorgen dat het apparaat waterpas blijft staan. 

Veel blenders en keukenmachines hebben zuignappen, zodat ze wel op hun plek blijven staan, maar niet direct met het aanrechtblad in aanraking komen. Dat scheelt ook weer een slok op een smoothie! 

Conclusie

Je blender maakt nu eenmaal geluid, daar is weinig aan te doen. Je kunt het wel binnen de perken houden door te zorgen dat de blender goed waterpas staat en dat alle onderdelen goed schoon zijn. Zet hem niet tegen of in de buurt van de muur, en zet hem eventueel op een handdoek of theedoek om de ergste trillingen te voorkomen. En anders kun je natuurlijk altijd op zoek gaan naar een nieuwe, stille blender.