Lassen voor beginners: de eerste stappen
Lassen is een nuttige vaardigheid. Je verbindt er twee of meerdere metalen onderdelen mee aan elkaar en creëert nieuwe, sterke constructies. MIG/MAG lassen is een moderne methode met veel toepassingen. We nemen de basis door, zodat je zelf aan de slag kunt.
In dit artikel ontdek je:
- wat je nodig hebt als je wilt gaan lassen;
- welke vormen van lassen er zijn en waarin ze verschillen;
- waar je op moet letten bij de aankoop van een lasapparaat;
- hoe je mooie lasverbindingen krijgt.
Lees ook onze handleiding over solderen.
In dit artikel bespreken we elektrisch booglassen, MIG/MAG-lassen in het bijzonder. Dat is de meest voorkomende vorm van lassen en is makkelijker te leren dan de meeste andere technieken. Bedenk wel dat het een redelijk gespecialiseerde klus is. Daarbovenop kan lassen door de hoge temperaturen gevaarlijk zijn.
Dit heb je nodig wanneer je gaat lassen
Het smelten van metaal vereist extreem hoge temperaturen. Daarom is het noodzakelijk dat je jezelf goed beschermt. Naast het lasapparaat heb je dus speciale kleding nodig. Las nooit zonder werkkleding met de juiste keurmerken. Voor professionals is het verboden om te lassen zonder de vereiste bescherming. Dit heb je minstens nodig wanneer je gaat lassen:
· Een lasapparaat: het toestel dat de stroom, het gas en de lasdraad aanvoert.
· Laspistool, ook wel lastoorts genoemd: dit apparaat heb je als lasser in de hand en is verbonden met het lasapparaat.
· Lashelm: beschermt het hoofd, de ogen en de luchtwegen.
· Beschermende kleding: volgens norm EN-ISO 11611. Dat is kleding die je beschermt tegen kleine spetters gesmolten metaal en rondvliegende vonken. Daarnaast is de kans op een elektrische schok is eveneens een stuk kleiner. De kleding moet het lichaam volledig bedekken, dus ook de hals en de voeten. Verder hebben de kledingstukken weinig tot geen naden.
Winkels die werkkleding verkopen hebben meestal een speciale categorie voor lassen en vergelijkbare klussen. Zoek naar kleding die voldoet aan de EN-ISO 11611 normering. Er wordt een onderscheid gemaakt in klasse 1 en 2. Officieel is klasse 1 voldoende voor MIG/MAG-lassen. Maar voor optimale veiligheid raden wij klasse 2 aan.
Bescherm jezelf goed als je gaat lassen
Kies voor beschermende kleding of een lasschort
©alexlmx
Leren lassen kost tijd en vraagt oefening
Lassen doe je niet zomaar even. Oefening is nodig om mooie en stevige verbindingen te maken. Wij adviseren om te oefenen op stukken metaal die je niet dringend nodig hebt. Begin dus niet meteen met het lassen van belangrijke onderdelen voor een project.
Drie vormen van elektrisch booglassen
Booglassen is een verzamelnaam voor verschillende lastechnieken. Hieronder bespreken we de drie meest voorkomende vormen.
TIG-lassen: TIG staat voor Tungsten Inert Gas. Tungsten is de Engelse benaming voor wolfraam. Dit type lassen wordt zo genoemd omdat de elektrode van wolfraam is gemaakt. Die smelt niet en daarom dien je handmatig materiaal toe te voegen. De elektrode zelf dient beschermd te worden met een edelgas om verbranding te voorkomen. Meestal wordt argon of helium gebruikt.
MIG/MAG-lassen: dit staat voor Metal Inert Gas/Metal Active Gas. Het is vergelijkbaar met elkaar, maar het type gas dat gebruikt wordt is anders. Bij MIG is dat wederom argon of helium en bij MAG wordt een actief gas, zoals koolstofdioxide gebruikt. Het grote verschil met TIG-lassen is dat er gebruik wordt gemaakt van een smeltende elektrode. Je hoeft dus niet handmatig smeltmateriaal toe te voegen. Daarom is MIG/MAG-lassen een stukje eenvoudiger. Het is de meest gebruikte lasmethode.
Lassen met een beklede: hiermee wordt bedoeld dat er een beklede elektrode wordt gebruikt. Bij verbranding vormt deze bekleding het gas. Handmatig of machinaal beschermgas toevoegen is dus niet nodig. Net als MIG/MAG-lassen is dit een redelijk eenvoudige techniek, maar net ietsje minder breed inzetbaar.
©Nikola Fific
MIG/MAG-lassen: werkwijze en belangrijke termen
Net zoals bij andere vormen van booglassen ontstaat er een plasmaboog, ook wel elektrische vlamboog genoemd, tussen het aanvoerdraad en het te bewerken materiaal. De exacte plek waar je materialen aan elkaar verbindt wordt ook wel het smeltbad benoemd. Bij lassen smelt je niet alleen het materiaal dat je toevoegt, maar ook een onderdeel van het werkstuk zelf.
Dit moet je lasapparaat kunnen
MIG/MAG-lassen vraagt om een lasapparaat met 4 eigenschappen:
Vormt wisselstroom om naar gelijkstroom.
Bepaalt de aanvoersnelheid van de lasdraad.
Geeft je de mogelijkheid om het gewenste voltage in te stellen.
Reguleert hoeveel gas er wordt aangevoerd.
Bij MIG/MAG-lassen wordt de smeltdraad mechanisch aangevoerd door het apparaat. Daarvoor dien je jouw lasapparaat wel goed af te stellen. Op het apparaat zit een draaiknop waarmee je de aanvoersnelheid van de draad instelt. Deze snelheid moet afgestemd zijn met het voltage en de snelheid van het aanvoeren van het beschermgas. Dit gas zit in een fles onder een druk van 200 bar. Moderne lasapparaten hebben vaak 1 knop waarmee je alles in één keer regelt. Dat is erg gebruiksvriendelijk, want het apparaat bepaalt hierdoor de balans.
Mooie lasverbinding maken
Als lasser heb je het laspistool in de hand. Hierop zit een knop/trekker waarmee je de stroom aan- en uitzet. Hiermee bepaal je ook of er wel of geen draad en gas worden aangevoerd. De draad loopt helemaal door het pistool en komt uit de voorkant een stukje naar buiten en vormt het uiterste gedeelte van het laspistool.
Zo zorg je voor sterke lasverbindingen
Om een mooie lasverbinding te realiseren hou het uiteinde van het draad op ongeveer 12 tot 15 millemeter afstand van het te bewerken materiaal. Voor een mooie en sterke lasverbinding is het belangrijk om de afstand constant te houden.
©Сергей Жмурчак - stock.adobe.com
Let hierop wanneer je gaat lassen
In de basis is lassen niet heel moeilijk. Maar de sterkte van de verbinding is wel onderhevig aan de gebruikte techniek.
Zorg ervoor dat het smeltbad gelijkmatig smelt.
Beweeg het lasapparaat rustig en beheerst over het te bewerken materiaal.
Na enige oefening wordt het eenvoudiger om het smeltbad te beoordelen. Een cursus lassen volgen is verstandig wanneer je van plan bent om vaak te lassen.
