Via je netwerk stream je mediabestanden van het ene naar het andere apparaat. Klinkt eenvoudig, maar in de praktijk is het nog een pittig karwei om alle data zonder strubbelingen en in de beste beeld- en geluidskwaliteit van a naar b te krijgen. Genoeg reden om je streams te optimaliseren.

Op het gebied van streaming zijn er talloze variaties mogelijk. Je kunt bijvoorbeeld een abonnement bij Netflix of Spotify afsluiten en bestanden vanaf een online server ophalen met een computer, mobiel apparaat, receiver of smart-tv. Voor de beeld- en geluidskwaliteit ben je dan grotendeels afhankelijk van de online streamingdienst. Wanneer je zelf bestanden binnen het netwerk gaat streamen, komen er meer mogelijkheden om de hoek kijken. Je kunt mediabestanden bijvoorbeeld via een gedeelde map op een pc aanbieden, maar het is ook mogelijk om hiervoor een speciale mediaserver op een NAS in te richten. Lees ook: 5 tips om gratis films en muziek te streamen.

Welk protocol ga je gebruiken om bestanden over het netwerk te transporteren? En hoe zit het met de bestandscompatibiliteit van al die afspeelapparatuur? Het is bijvoorbeeld frustrerend wanneer een film wel afspeelbaar is via een mediaspeler op zolder, maar dat de smart-tv in de woonkamer het betreffende bestandsformaat niet ondersteunt. Gebruik de tips in dit artikel om een soepel medianetwerk in te richten voor het streamen van bestanden in de beste kwaliteit.

Apparatuur

Mediabestanden opslaan

Als je begint met streamen, is het belangrijk om te bepalen welk apparaat je als centrale opslaglocatie voor alle mediabestanden gebruikt. Eigenlijk komen er hiervoor maar twee apparaten in aanmerking, namelijk een pc en NAS. In principe maakt het niet zozeer uit welk systeem je hiervoor gebruikt, al biedt een NAS wel duidelijke voordelen. Dit apparaat verbruikt veel minder energie en biedt doorgaans een grotere opslagcapaciteit dan een computer. Ideale eigenschappen dus om je mediacollectie een flink aantal uren per dag aan diverse apparaten aan te bieden. Synology en QNAP zijn bekende fabrikanten van NAS'en die uitstekend met mediabestanden overweg kunnen.

©PXimport

Wil je serieus werk maken van het streamen van mediabestanden in je thuisnetwerk? Neem dan een NAS!

Videoapparatuur kiezen

Zodra je een mediacollectie op je NAS of pc hebt aangelegd, wil je de catalogus in de beste kwaliteit streamen naar allerlei afspeelapparatuur. Voor het kijken van videobestanden is een mediaspeler de beste optie. Dit is een los kastje met een netwerkaansluiting dat je rechtstreeks op de televisie of receiver aansluit. Een groot voordeel van een losse mediaspeler is dat hij alle gangbare videocodecs ondersteunt. Je krijgt dus niet zo snel te maken met een film of serie die niet afgespeeld kan worden. Een ander pluspunt van mediaspelers is dat deze apparaten overweg kunnen met verschillende netwerkprotocollen.

©PXimport

Een externe mediaspeler is nog altijd de beste keuze als het gaat om het streamen van volwaardige blu-ray-rips.

Of je bestanden nu op een Linux-machine, Windows-pc of NAS staan opgeslagen, een goede mediaspeler weet altijd een stabiele verbinding op te zetten. Tot slot ondersteunen nieuwe modellen via de HDMI-uitgang ook populaire audiocodecs voor films, zoals Dolby TrueHD en DTS-HD Master Audio. Bekende merken die uitstekende mediaspelers uitbrengen zijn Popcorn Hour, Mede8er, Western Digital, ASUS, Eminent en Dune HD.

Afraders

Veruit de meeste smart-tv's hebben zowel een (draadloze) netwerkaansluiting als een ingebouwde mediaspeler aan boord. Het ligt voor de hand om die te gebruiken voor het streamen van mediabestanden. Wie echter van plan is om images van blu-rays en dvd's via het netwerk te streamen, komt bij de meeste smart-tv's van een koude kermis thuis. De meeste geïntegreerde mediaspelers van smart-tv's en blu-ray-spelers kunnen namelijk niet overweg met iso-bestanden. Ook het afspelen van mappenstructuren van een originele blu-ray- of dvd-rip is vragen om problemen.

©PXimport

Sony heeft onlangs de app Media Player voor zijn PS4 vrijgegeven. De bestandsondersteuning is hiervan echter té beperkt voor filmliefhebbers.

Bovendien beperkt de audio-uitvoer zich bij de meeste modellen tot stereogeluid, waardoor het niet lukt om films goed op je surroundset af te spelen. Bezitters van een smart-tv ondervinden in de praktijk nog meer problemen. Zo geven bepaalde modellen van Samsung ondertiteling in koeienletters weer en lukt het niet om gestreamde films te pauzeren. De gebruikersinterface van ingebouwde mediaspelers op smart-tv's is daarnaast ook niet om over naar huis te schrijven.

Er zijn nog meer apparaten die een beperkte mediaspeler hebben, zoals de PlayStation 4. Helaas accepteert deze applicatie slechts enkele videoformaten en is er geen DTS-uitvoer. Ook het gebruik van mobiele apparatuur voor het afspelen van zware videostreams is meestal geen succes. De draadloze overdracht gebeurt vaak niet snel genoeg en veel toestellen hebben te weinig rekenkracht om de beelden tijdig te decoderen.

Audioapparatuur kiezen

Vergeleken met video zijn er voor het streamen van audiobestanden meer geschikte apparaten in de handel verkrijgbaar. Wie weinig eisen stelt aan de muziekkwaliteit, gebruikt hiervoor dezelfde apparatuur als bij videobestanden. De nadruk bij de ontwikkeling van smart-tv's, gameconsoles en mediaspelers ligt echter op de weergave van films en daarom beschikken ze doorgaans over minder muzikaliteit. Beter is om voor een gespecialiseerde muziekstreamer te kiezen met een goede digitaal/analoog-converter.

©PXimport

De Node 2 van Bluesound heeft een geïntegreerde digitaal/analoog-converter voor het afspelen van 24bits/192KHz-audiobestanden.

Op een doorsnee hifi-set is dat verschil namelijk duidelijk hoorbaar. Wanneer je van plan bent om high-res audiobestanden af te spelen, let dan goed op dat de apparatuur audiobestanden in een resolutie van 24bit/192KHz kan afspelen. Veel moderne netwerkreceivers van bekende merken als Marantz en Denon bieden hiervoor ondersteuning. Let bij multiroom-systemen op dat ze lang niet allemaal geschikt zijn voor het afspelen van 24bit/192KHz-audiobestanden. De streamers van het Canadese merk Bluesound zijn een uitzondering. In plaats van het streamen van eigen audiobestanden kun je ook liedjes via online muziekdiensten afspelen. Wie kwaliteit hoog in het vaandel heeft staan, laat de bekende dienst Spotify links liggen. TIDAL en Qobuz bieden nummers in cd-kwaliteit aan. Let op dat de beoogde muziekstreamer één van deze muziekdiensten ondersteunt.

Streams optimaliseren

Streamingmethode

Het streamen van mediabestanden kan grofweg op twee manieren. De eenvoudigste methode is om een gedeelde map op je pc of NAS aan te maken. Afspeelapparaten die compatibel zijn met Samba en/of NFS, zijn in staat om de inhoud van de map te benaderen. Fijn is dat deze netwerkprotocollen geen beperkingen aan de streams opleggen. Het doel is om het originele bestand in de oorspronkelijke kwaliteit van punt a naar b te krijgen.

©PXimport

Het populaire mediaprogramma Kodi gebruik je probleemloos als UPnP-mediaserver.

De tweede methode is het opzetten van een mediaserver. Je verzamelt alle mediabestanden dan in een programma op een pc of NAS. Via het netwerkprotocol DLNA (UPnP) lukt het om audio- en videobestanden in de oorspronkelijke kwaliteit naar een DLNA-client te streamen. Dat kan bijvoorbeeld een blu-ray-speler, receiver, mediaspeler, smart-tv of gameconsole zijn. Aangezien bijna alle netwerkapparaten DLNA of het verwante netwerkprotocol UPnP ondersteunen, heeft het opzetten van een mediaserver de meeste kans van slagen wanneer je bestanden op zo veel mogelijk apparaten wilt afspelen. Nog een voordeel is dat DLNA in de praktijk beter zware videobestanden met een hoge bitrate over het netwerk doorvoert. Programma's die je als een DLNA-mediaserver kunt gebruiken, zijn onder andere Windows Media Player, Plex, Kodi en PS3 Media Server. Afhankelijk van het merk NAS, installeer je op dit apparaat een speciale app als mediaserver.

AirPlay

Apple heeft als tegenhanger van DLNA ook een eigen netwerkprotocol ontwikkeld. Naast iPhones, iPads en Macs is er een groeiend aantal apparaten van andere fabrikanten die AirPlay ondersteunen. In verhouding met DLNA zijn dat er wel een stuk minder. Een groot nadeel is dat je niet alle audio- en videocodecs via AirPlay kunt streamen. Het streamen van een dvd- of blu-ray-mappenstructuur kun je bijvoorbeeld wel vergeten. Ook voor iso-images en het populaire mkv-formaat is er geen ondersteuning.

AirPlay is daarom niet geschikt voor wie graag een eigen mediaserver optuigt met gedownloade mediabestanden in de beste kwaliteit. Wie regelmatig aankopen doet in de iTunes Store kan via Apples netwerkprotocol daarentegen wel kinderlijk eenvoudig muziek en video streamen naar andere geschikte apparaten.

Transcoderen

Heb je een mediabestand opgeslagen waarvoor jouw mediaspeler, smart-tv of gameconsole geen ondersteuning biedt? Geen nood, er is nog geen man overboord. Veel DLNA-servers bieden de mogelijkheid om het mediabestand tijdelijk om te zetten naar een ander formaat waarvoor wel ondersteuning is. De mediaserver van een recente Synology-NAS is bijvoorbeeld in staat om video's naar het ts-formaat te transcoderen. Afhankelijk van welk type je gebruikt, bedraagt de maximale resolutie 1080p of 480p. Ook de programma's PS3 Media Server en Plex kunnen mediabestanden naar een ander formaat omzetten wanneer de DLNA-client geen ondersteuning biedt aan het oorspronkelijke bestandstype.

©PXimport

Afhankelijk van welke Synology-NAS je gebruikt, kun je bepaalde bestandsformaten laten transcoderen.

Kodi ondersteunt deze functie niet. Houd er rekening mee dat het transcoderen extra rekenkracht vergt voor het apparaat waarop de mediaserver is geïnstalleerd. De processor moet dus snel genoeg zijn om het mediabestand naar een afspeelbaar formaat te converteren. De makers van Plex raden aan om voor het transcoderen van een Full HD-film minimaal een dualcore-processor met een kloksnelheid van 2,4 GHz te gebruiken.

Mediabestanden downloaden

Je weet nu welke apparatuur je nodig hebt om zonder kwaliteitsverlies audio- en videobestanden te streamen. Wanneer je als afspeelapparaat een mediaspeler gebruikt, kun je praktisch ieder bestandsformaat afspelen. Kies daarom voor de beste audio- en beeldkwaliteit! Op downloadnetwerken als usenet en bittorrent zijn er genoeg volwaardige blu-ray-rips te vinden. Na het downloaden van 25 of misschien wel 50 GB, staat er een mappenstructuur met m2ts-bestanden of een iso-image op je systeem. Iedere DLNA-mediaserver kan de data naar een geschikte mediaspeler streamen. Populair zijn tegenwoordig mov-bestanden.

©PXimport

Spotnet 2.0 bevat een eigen categorie met volwaardige blu-rays, maar deze bestanden mag je niet zomaar downloaden.

Dit zijn gecomprimeerde blu-rays die evengoed een resolutie van 1080p en meervoudig audiospoor bevatten. Ideaal als je schijfruimte wilt besparen en het netwerk wilt ontlasten. Belangrijk is om te beseffen dat veruit de meeste mediabestanden op usenet en bittorrent illegaal zijn. Die mag je officieel niet downloaden. Het aantal legale downloadplaatsen is helaas beperkt. Wie high-res muziek wil opslaan, kan hiervoor ook terecht bij gespecialiseerde webwinkels als HDtracks, Qobuz en HIGHRESAUDIO.

Netwerk

Internetverbinding

Een snelle internetverbinding is geen overbodige luxe wanneer je online streaming-filmdiensten gebruikt of regelmatig mediabestanden downloadt. Wie aangesloten is bij een aanbieder van kabelinternet, beschikt over voldoende bandbreedte om films in de beste kwaliteit vanaf Netflix of Pathé Thuis te streamen. Het goedkoopste abonnement bij Ziggo biedt bijvoorbeeld een snelheid van 40 Mbit/s, terwijl er voor Netflix maximaal 25 Mbit/s vereist is voor Ultra HD-kwaliteit. Houd wel rekening met het internetgebruik van andere gebruikers. Wie een ADSL-abonnement heeft, doet er goed aan om de werkelijke snelheid te controleren bij een website als www.speedtest.net. ADSL-aanbieders bieden namelijk lang niet altijd de bandbreedte die ze beloven. De afstand tot de wijkcentrale is bepalend voor welke snelheid er maximaal mogelijk is.

©PXimport

Het duurste internetabonnement bij Ziggo biedt een snelheid van maar liefst 200 Mbit/s.

Bekabeld netwerk

Veel mediaspelers, smart-tv's, netwerkreceivers en anders streamers hebben tegenwoordig een draadloze netwerkadapter. Laat je niet verleiden om die te gebruiken. Een bekabelde netwerkverbinding is nog altijd de beste oplossing. Zeker wanneer je volwaardige blu-rays wilt streamen, ontkom je er niet aan om kabels te trekken. Wifi heeft namelijk te weinig bandbreedte om de films zonder haperingen te streamen. Om die reden is een Google Chromecast niet zo geschikt voor het streamen van mediabestanden in een hoge beeldkwaliteit.

©PXimport

Een Mede8er MED600X3D mediaspeler heeft weliswaar een optionele wifi-antenne, maar voor het streamen van Full HD-films laat je die het beste links liggen.

Bovendien is een draadloze verbinding gevoelig voor naburige netwerken en voor apparatuur die op dezelfde radiofrequentie uitzendt. Normaliter is een 100Mbit-netwerk snel genoeg om blu-ray-rips van een computer of NAS naar een DLNA-client te streamen. Een dergelijk bestand eist namelijk ongeveer 50 Mbit/s bandbreedte op. Zijn er meerdere gebruikers in het netwerk actief die regelmatig films streamen, dan kun je de aanleg van een gigabit-netwerk overwegen. Alle netwerkapparaten dienen dan gigabit te ondersteunen, zoals een router, switch, streamer en NAS. Verder heb je ethernetkabels met de cat5e-standaard of hoger nodig.

Veel mensen houden van gourmetten, maar niemand vindt de geurtjes achteraf in huis fijn. Severin komt nu met de Sevento rookarme gourmet–raclette, een set voor 8 personen met geurafzuiging. ID.nl ging een avondje gourmetten en snuffelde daarna door de eetkamer op zoek naar luchtjes.

Op feestelijke momenten komen veel families en vrienden bij elkaar voor een avondje gourmetten. Mensen die er niet van houden, hebben vaak issues met de zware baklucht die blijft hangen na het eten. Je ruikt het de dag erna nog. Severin komt nu met een gourmetstel met zogeheten downdraft-technologie waarbij de geurtjes grotendeels worden afgezogen via een soort ventilator in het midden.

Lees ook: Zo krijg je die gourmetlucht snel uit je huis

Wat is dit voor apparaat?

De Sevento rookarme gourmet–raclette van Severin ziet er op het eerste gezicht uit als een regulier gourmetstel, met een grillplaat bovenop en pannetjes om bijvoorbeeld een eitje te bakken. Wie beter kijkt, ziet dat er midden op de grillplaat een soort dakje zit, dat je kunt optillen, waarna de filterunit wordt onthuld. Daarmee worden de kookluchtjes en de rook afgezogen, en via een koolstoffilter naar de zijkanten geleid waar er door vier 'schoorsteentjes' schone lucht wordt uitgeblazen. Dan zie je ook dat er onder de grillplaat niet één, maar twee verdiepingen zitten. Een gedeelte onder het warmte-element om je pannetjes neer te zetten om eten te bereiden. En eronder nog een laag waar je ongebruikte pannetjes bewaart, een soort parkeerdek. Slim!

©Severin

Wat zit er in de doos

Uit de doos komt niet alleen het gourmetstel zelf, maar ook acht pannetjes, acht spatels en onderdelen voor de afzuigunit, namelijk drie koolstoffilters en een afdek-ring. Dat leidde tot wat onduidelijkheid, want we dachten alles nog in elkaar te moeten zetten en zaten erg te pielen met wat er precies waarin moest. De handleiding bestaat uit tekeningen die voor de beginnende gebruiker onduidelijk zijn op dit vlak. Pas helemaal aan het einde bij de schoonmaakinstructies zagen we een duidelijker afbeelding. Daaruit bleek dat de unit al klaar was voor gebruik en dat de extra's reserve-onderdelen zijn. Het geheel is makkelijk neer te zetten en na wat simpele reiniging klaar voor gebruik.

Bediening en instellingen

Bediening is eveneens simpel. Machine aanzetten via het led-display, ongeveer tien minuten wachten tot het geheel voorverwarmd is, en dan grillen maar! Via het display is de grill op drie standen te zetten, en de afzuigventilator op twee standen. Dat wijst zichzelf.

©Severin

's Werelds snelste gourmetsessie

Nu over naar het gebruik. De korte versie: zo snel hebben we nog nooit gegourmet. En ben je erg gesteld op een pannetje met een gebakken eitje erin: dat wordt hem niet.

Maar nu de lange versie. De set is getest met auteur en echtgenoot op een doordeweekse avond, met een set gourmetvlees van de supermarkt, wat gesneden uitjes en paprika, wat voorgekookte schijfjes aardappel en losgeklopte eitjes. Kortom, een simpele 'Hollandse' gourmetavond. Voorverwarmen ging prima. De grill staat standaard op de hoogste stand, die hebben we dan ook aangehouden. Aanvankelijk dan. Severin meldt dat de hoogste stand 230-240 graden wordt. Dat kan goed kloppen, want het gourmetvlees was letterlijk binnen maximaal 2 minuten gaar. De gehele tweepersoonsschotel was binnen 45 minuten op.

©Saskia van Weert

De lagere stand instellen om wat langer te tafelen, had een bijzonder effect. Namelijk dat de warmte er even helemaal uit ging en dat het vlees en de groenten pas na enige tijd weer gingen sissen. De hoge stand leek wel te hard voor een avond gourmetten, en met de middelste stand gebeurde er even niets. De laagste stand was al helemaal niet aan de orde.

Pannetjes en raclette-gebruik

Dan de pannetjes. Die zijn klein, met een schuine rand. Er pasten slechts twee kleine plakjes aardappel tegelijk in. Dat leek ons al wat onpraktisch, maar nog onhandiger was dat er amper warmte bij kwam onder de grill. Na een kwartier was de aardappel nog lauw en was het eerste eitje in het andere pannetje nog niet eens gestold. Ook de paprika in het derde pannetje wilden maar niet garen. Nadat al het vlees op was, ging alles dan maar op de plaat, waar het (uiteraard) in een wip wel klaar was.

©Saskia van Weert

Na het eten bleef de auteur met vraagtekens zitten. Was er iets mis met het toestel? Een vrij uitvoerige zoektocht op YouTube gaf het antwoord in de vorm van een review door een Franse mevrouw, waar het toestel vermoedelijk langer op de markt is. De onderverdieping met de pannetjes is helemaal niet bedoeld om ei en pannenkoekjes te bakken. Het is voor raclette, ofwel het smelten van speciaal daarvoor bedoelde plakjes kaas, om de gesmolten kaas daarna via de schuine rand over bijvoorbeeld een gepofte aardappel te verdelen. Die gewoonte kennen we in Nederland eigenlijk niet. En dat is best een aandachtspunt voor wie interesse heeft in dit model. Zeker gezien de adviesprijs van 199 euro haal je niet alles uit het apparaat als je geen raclette eet, en echt gek bent op van alles bakken in de pannetjes.

De geurarme werking

Tijdens het eten staat de ventilator van de machine aan. Die hoor je ook, zeker in de hogere stand. Hij werkt effectief: je ziet de rook naar het midden van de plaat afbuigen. Geurvrij wordt het uiteraard niet – dat claimt Severin ook niet. Maar het rook wel aanmerkelijk minder sterk naar gegrild vlees na afloop van de maaltijd. Wat dit betreft maakt het apparaat de belofte wel waar.

©Saskia van Weert

Schoonmaken

De grillplaat heeft een krasvrij, PFAS-vrij zogeheten ILAG-oppervlak. Het materiaal geleidt warmte heel erg goed en is makkelijk onder de kraan schoon te maken. De pannetjes kunnen in de vaatwasser, de grillplaat zelf trouwens ook – maar deze is erg groot, dus handmatig afnemen is meestal waarschijnlijk praktischer. Na gebruik en afkoelen moet je de afzuigunit uit elkaar halen en het filter uitspoelen met een sopje, dat is betrekkelijk weinig werk.

©Saskia vanWeert-Berghout

Positionering onduidelijk

Als je het heel stellig wilt zeggen, is dit een apparaat met twee uitersten. Een heel krachtige grillplaat, en amper warmte bij de pannetjes. Daarmee is het een grill met een kleinere doelgroep dan je zou verwachten van 'gourmetten zonder luchtjes'. Ben je verzot op van alles grillen op een plaat, en geef je minder om het getut met pannetjes, dan kun je echt goed los met de enorm hete plaat. Houd je van een hele avond gezellig tafelen, dan is deze machine waarschijnlijk te krachtig op de hoogste stand, en niet sterk genoeg op de lagere standen. Plus dat je eigenlijk niks kunt maken in de pannetjes.

Ben je tot slot een lekkerbek die dol is op de combinatie van grillen en raclette, dan heb je het apparaat van je dromen gevonden.

Als de temperatuurbeheersing wat meer zou worden gefinetuned, en er met de pannetjes wat meer mogelijk zou zijn, gaat deze grill een gouden toekomst tegemoet. Maar tot die tijd is het een aanwinst voor een kleine groep.

©Saskia van Weert

Conclusie

De Sevento rookarme gourmet–raclette doet precies wat hij belooft op het vlak van geurreductie: de downdraft-afzuiging buigt rook zichtbaar naar het midden en na afloop ruikt de kamer merkbaar minder naar gegrild vlees. De grillplaat is zeer krachtig en bakt vlees en groente snel gaar, maar voor een lange, rustige gourmetavond is de hoogste stand te fel en de middelste stand pakt niet altijd direct op. De pannetjes onder de plaat leveren in Nederlandse gourmet-praktijk teleurstellende warmte; ze zijn vooral bedoeld voor raclette (kaas smelten) en minder voor eitjes of pannenkoekjes. De set is eenvoudig te bedienen, het reinigen is overzichtelijk en het filter is goed bereikbaar, al zijn de tekeningen in de handleiding bij eerste gebruik niet voor iedereen even duidelijk. Per saldo is dit een sterke keuze voor wie vooral wil grillen met minder baklucht en eventueel van raclette houdt; wie graag met pannetjes kookt of urenlang op een lagere, gelijkmatige temperatuur tafelt, kan beter even verder kijken.

Wie bang is om belangrijke e-mails kwijt te raken, slaat gewoon een kopie van de berichten op. Er bestaan hiervoor diverse mogelijkheden. Back-up je volledige digitale postvak óf bewaar alleen geselecteerde e-mails. Verstandig, want een technische storing kan natuurlijk altijd een keer gebeuren. Bovendien is een back-up handig wanneer je een e-mailaccount wilt opzeggen, zoals providermail.

Gmail-bericht

Gmail bewaart de volledige inhoud van het postvak op een online server. Handig, want via internet heb je overal ter wereld toegang tot de berichten. Maar wat als de webverbinding plotsklaps wegvalt, bijvoorbeeld na een storing of cyberaanval? Bij dergelijke doemscenario's is het postvak van de webmaildienst normaal gesproken niet bereikbaar. Neem daarom voorzorgsmaatregelen!

Waarschijnlijk ontvang je regelmatig belangrijke gegevens via e-mail. Denk aan een factuur, verzekeringspolis of concertkaarten. Je bewaart dan een kopie van het bericht op de computer. Ga naar https://mail.google.com en log zo nodig in met je Google-account. Open de betreffende e-mail. Klik rechtsboven op het pictogram met de drie puntjes en kies Bericht downloaden. Je bewaart de e-mail inclusief alle bijlagen als eml-bestand op de pc. Verschillende e-mailprogramma's ondersteunen dit formaat, zoals Thunderbird en Outlook.

Je kunt een Gmail-bericht ook als pdf-bestand opslaan. Bedenk wel dat je daarmee geen bijlage(n) bewaart, maar die kun je wel apart opslaan. Open in Gmail een bericht en klik rechtsboven op de drie puntjes. Via Afdrukken verschijnt er een nieuw venster. Klik bij Bestemming of Printer op het uitrolmenu en kies Opslaan als pdf / Opslaan. Je bladert nu naar de opslagmap, waarna je bevestigt met Opslaan.

Gmail-postvak

Naast losse berichten back-up je net zo makkelijk het volledige Gmail-postvak. Gebruik hiervoor de dienst Google Takeout. Surf naar https://takeout.google.com en log indien nodig in met jouw Google-account. Je klikt eerst op Selectie van alle items ongedaan maken. Scrol naar beneden totdat je het onderdeel E-mail tegenkomt. Zet daarachter een vinkje.

Je bepaalt zelf welke mappen je bewaart. Via Alle Mail-gegevens inbegrepen komt de mappenstructuur van jouw Gmail-postvak tevoorschijn. Standaard staan alle berichten geselecteerd. Wil je dat niet? Wis dan het vinkje voor Inclusief alle berichten in E-mail. Je kunt nu zelf de beoogde mappen aanwijzen. Maak een keuze en bevestig met OK. Je klikt daarna onderaan het scherm op Volgende stap.

Je kunt een kopie van het postvak op verschillende manieren opslaan. Standaard is de optie Downloadlink sturen via e-mail geselecteerd. Dat is prima, want verder ondersteunt Google Takeout alleen cloudopslag. Beslis onder Frequentie of je het Gmail-postvak eenmaal of iedere twee maanden wilt exporteren. Laatstgenoemde optie geldt voor een periode van een jaar. Kies verder bij Bestandsgrootte de omvang, met een maximum van vijftig gigabyte. Klik als laatste op Export maken. Google Takeout giet een zogeheten mbox-bestand in een ziparchief. Diverse e-mailprogramma's ondersteunen dit bestandsformaat.

Outlook.com

Net als Gmail heeft Outlook.com verschillende mogelijkheden om losse e-mails op te slaan. Ga naar https://outlook.live.com en log zo nodig in met je accountgegevens. Open daarna een e-mail die je wilt bewaren. Klik rechtsboven het bericht op het pictogram met de drie puntjes en kies Downloaden. Je hebt twee mogelijkheden, namelijk Downloaden als EML of Downloaden als MSG. Verschillende e-mailprogramma's kunnen met het open eml-formaat overweg, terwijl de msg-indeling voornamelijk is toegespitst op Outlook. Maak een keuze en bewaar het bestand op de computer.

Als alternatief giet je een e-mail eenvoudig in een pdf'je, maar je bewaart dan geen bijlage(n). Die sla je desgewenst apart op. Klik wederom bovenaan op de drie puntjes en kies Afdrukken. Selecteer bij Bestemming of Printer de optie Opslaan als pdf en bevestig met Opslaan. Nadat je de opslaglocatie hebt gekozen, klik je nog een keer op Opslaan. Helaas heeft Outlook.com geen functie om het hele postvak te back-uppen.

Providermail

Bij veel internetproviders kun je ook één of meerdere e-mailadressen aanmaken. Onder andere Ziggo en KPN bieden deze dienst. Misschien wil je jouw providermail wel back-uppen. Dat is nuttig wanneer je bijvoorbeeld naar een andere internetprovider overstapt. In dat geval wordt je oude e-mailaccount namelijk opgeheven.

De exacte back-upopties verschillen per internetprovider. Bekijk in de webmailomgeving van de betreffende aanbieder welke mogelijkheden er zijn. Zo selecteer je binnen de webmaildienst van Ziggo bijvoorbeeld eerst alle belangrijke e-mails. Klik vervolgens bovenaan op het pictogram met de drie horizontale streepjes en kies Opslaan als bestand. Je bewaart daarmee een ziparchief op de computer. Zodra je dat uitpakt, vind je alle e-mails terug als eml-bestanden. KPN Webmail bevat een vergelijkbare functie.

Zie je binnen de webmaildienst van je provider geen optie om e-mails te downloaden? Kies bij het bewuste bericht dan voor Afdrukken en bewaar het bericht als pdf-bestand.

IMAP-protocol

Nagenoeg alle e-maildiensten ondersteunen het IMAP-protocol. Gunstig, want bij gebruik van de juiste instellingen sla je daarmee de e-mails automatisch lokaal op. Een e-mailclient (programma of app) plukt met behulp van het IMAP-protocol de berichten van de server. De e-mails staan dan dus op twee plekken, namelijk op de online server en in het e-mailprogramma van de computer. Dankzij IMAP is het zelfs mogelijk om de berichten van een e-mailaccount met meerdere apparaten te synchroniseren. Denk aan een pc, laptop, tablet en smartphone.

Feitelijk creëer je met dit slimme protocol dus een lokale back-up. Wel is het een voorwaarde dat de e-mailclient volledige kopieën van e-mails inclusief bijlagen ophaalt. In veel programma's kun je dat instellen, zoals Thunderbird en Outlook.

Gebruik je providermail? Probeer dan eerst de juiste servergegevens te achterhalen en ga daarna verder met de volgende tip. Je hebt de naam van de inkomende IMAP- en uitgaande SMTP-server nodig. Noteer ook de bijbehorende poortnummers.

Thunderbird

Thunderbird is een gebruiksvriendelijke e-mailclient. Er zijn versies voor Windows, macOS, Linux en Android beschikbaar. Surf naar www.thunderbird.net/nl/ om dit gratis programma te downloaden. Voer de installatie met de standaardinstellingen uit en start de e-mailclient op.

Je vult nu de gegevens van jouw e-mailaccount in. Typ je volledige naam, het e-mailadres en het wachtwoord. Klik nu op Doorgaan. Met een beetje mazzel kent Thunderbird de servergegevens van het e-mailaccount al, zoals bij Gmail en Outlook.com. Ook van veel internetproviders verschijnen vanzelf correcte gegevens. Is dat niet het geval? Typ dan handmatig de naam van de juiste IMAP- en SMTP-server. Check hierbij ook even of de poortnummers goed staan ingevuld. Bevestig daarna met Gereed/Voltooien. Bepaal tot slot of je Thunderbird als standaard mailprogramma wilt instellen. Je ziet aan de linkerkant de mappen van het e-mailaccount.

Thunderbird-opties

Controleer in Thunderbird of de e-mailclient volledige kopieën van de e-mailserver downloadt. Klik in de linkerkolom met de rechtermuisknop op het e-mailadres en kies Instellingen/Synchronisatie & opslag. Check onder Schijfruimte of de opties Alle berichten lokaal synchroniseren, ongeacht de leeftijd en Geen berichten verwijderen zijn gemarkeerd.

Je maakt van een los e-mailbericht optioneel een extra kopie. Dubbelklik op een onderwerppregel om een e-mail te openen. Navigeer vervolgens naar Meer / Opslaan als. Zodra je de opslagmap hebt geopend, klik je op Opslaan. Met de standaardinstellingen bewaart de e-mailclient een eml-bestand. Heb je liever een pdf? Ga dan naar Meer / Afdrukken en selecteer onder Uitvoerapparaat de optie Opslaan als PDF. Blader via Opslaan naar de gewenste map en bevestig nogmaals met Opslaan.

Exporteren

Thunderbird bevat een optie om het volledige gebruikersprofiel naar een map te exporteren. Die kun je bijvoorbeeld op een externe opslagdrager of andere computer opslaan. In dit gebruikersprofiel staan alle toegevoegde e-mailaccounts, berichten, adresboeken en instellingen.

Klik rechtsboven op het pictogram met de drie horizontale streepjes en kies Extra / Exporteren. Er opent een nieuw tabblad. Bewaar via Exporteren een zip-bestand in de gewenste map en bevestig dit met Opslaan / Voltooien.

Is het gebruikersprofiel groter dan twee gigabyte? Dan kun je de boel niet exporteren. Kies dan Profielmap openen en kopieer de inhoud handmatig naar een zelfgemaakte map.

Bij onverhoopte problemen zet je de back-up in Thunderbird weer terug. Klik hiervoor op het pictogram met de drie streepjes en ga naar Extra / Importeren. Markeer Importeren uit een andere Thunderbird-installatie en klik op Doorgaan. Afhankelijk van de gemaakte back-up selecteer je nu een profielmap of zip-bestand. Maak een keuze en vink in de volgende stap alle onderdelen aan die je wilt herstellen. Klik als laatste op Doorgaan / Import starten.

ImportExportTools

Er zijn voor Thunderbird een heleboel zogenoemde add-ons beschikbaar. Dat zijn extensies die extra functies aan de e-mailclient toevoegen. Voor back-updoeleinden is ImportExportTools NG een aanrader. Navigeer rechtsboven naar het pictogram met de drie horizontale streepjes en klik op Add-ons en thema's. Zodra je met de zoekfunctie ImportExportTools NG hebt opgespoord, bevestig je met Toevoegen aan Thunderbird / Toevoegen / OK.

Klik in de linkerkolom met de rechtermuisknop op een map en verken bij ImportExportTools NG de mogelijkheden. Als je de volledige e-mailmap wilt opslaan, kies je Map exporteren (mbox) / Als mbox-bestand / OK. In het contextmenu van deze extensie vind je ook de optie Exporteer alle berichten in map. Kies vervolgens tussen de bestandsformaten eml, pdf, html, txt en csv. Bij elke keuze wijs je op de computer of externe datadrager de beoogde opslaglocatie aan.

Nuttig is ook de optie Zoek en exporteer berichten. Back-up daarmee op basis van één of meerdere trefwoorden specifieke e-mails. Geef bijvoorbeeld aan dat dit trefwoord in het onderwerp of de berichttekst moet voorkomen. Je kunt ook alle e-mails van een contactpersoon selecteren. Heb je de juiste criteria opgesteld? Klik dan op Zoek. Selecteer achter Indeling het uitvoerformaat, bijvoorbeeld EML of mbox. Kies daarna Exporteren.

Outlook Classic

Microsoft slingerde de afgelopen jaren verschillende varianten van Outlook de wereld in. Lastig, want de exacte instructies voor de beschikbare back-upopties hangen deels af van de gebruikte versie. Veel mensen gebruiken nog een 'oude' Outlook-editie. Ook Microsoft 365-abonnees hebben toegang tot deze versie van de bekende e-mailclient. Dit programma heet ook wel Outlook Classic.

Heb je via het IMAP-protocol een e-mailaccount aan het mailprogramma toegevoegd? Bepaal dan dat Outlook de volledige berichteninhoud lokaal bewaart. Klik achtereenvolgens op Bestand / Accountinstellingen / Accountnaam en synchronisatie-instellingen. Beweeg de schuifregelaar achter Email offline houden gedurende naar Alles. Sluit het venster met Volgende / Gereed.

Wil je een extra back-up van een mail maken? Selecteer het bericht en ga naar Bestand / Opslaan als. Kies in het uitrolmenu achter Opslaan als het gewenste bestandsformaat. De msg-indeling ligt voor de hand. Bevestig met Opslaan.

Tot slot bevat de klassieke versie van Outlook ook een functie om een volledig e-mailaccount te back-uppen. Navigeer naar Bestand / Openen / Importeren/Exporteren en selecteer in de wizard de optie Naar een bestand exporteren. Kies in de volgende stap Outlook-gegevensbestand (.pst) en klik tweemaal op Volgende. Je selecteert via Bladeren de opslagmap, waarna je bevestigt met Voltooien.

Outlook (new)

Sinds begin 2025 is Windows Mail niet meer binnen Windows beschikbaar. Gebruikers kunnen nu de Outlook-app gebruiken. Dit programma droeg eerder de naam Outlook (new). Vergeleken met zijn klassieke tegenhanger zijn er andere back-upmogelijkheden.

Beslis allereerst hoelang je e-mails van een e-mailaccount lokaal wilt opslaan. Klik rechtsboven op het tandwiel en ga naar Algemeen / Offline. Je zet zo nodig het schuifje aan voor Offline e-mail, agenda en personen inschakelen. Kies onder Dagen e-mail om op te slaan voor 7, 30, 90 of 180 dagen. Kies Opslaan en sluit het instellingenvenster.

Jammer genoeg kun je berichten niet langer bewaren, waardoor deze optie niet geldt als een volwaardige back-up. Maak daarom handmatig kopieën van de belangrijkste e-mails. Klik met de rechtermuisknop op een bericht en kies Opslaan als / Opslaan als EML of Opslaan als MSG. Blader naar de opslaglocatie en sluit het venster met Opslaan.

Ten slotte heeft de vernieuwde Outlook-versie ook een exporteerfunctie, al is die erg beperkt. Het werkt namelijk alleen voor Outlook.com-postvakken. Toch proberen? Navigeer naar Instellingen / Algemeen / Privacy en gegevens en klik op Postvak exporteren. Deze back-uptaak duurt maximaal vier(!) dagen. Je ontvangt na afloop een e-mail met een downloadlink.

Lees ook: Nieuwe pc? Zo neem je al je instellingen mee