Heb je een vraag met betrekking tot veiligheid, privacy of virussen op al je mobiele en vaste technische apparaten? Samen met G Data geven wij antwoord. Heb je ook een vraag stuur deze redactie@pcmweb.nl.

Vraag: Waaraan kun je zien dat een online webwinkel veilig is? Een logo met het ‘veilig online winkelen keurmerk’ zegt niet altijd genoeg. Waar moet je precies op letten?

Eddy: Aan een webwinkel is niet te zien of deze betrouwbaar is. Het is namelijk heel goed mogelijk om een goede webwinkel in te richten, zonder schadelijke code, met veilige betaalmethodes en een goede afscherming van persoonlijke gegevens van klanten, en alsnog na betaling een product niet op te sturen. Er zijn wel een paar tips te geven om het risico zoveel mogelijk te beperken

Bescherm jezelf tegen schadelijke code die achter webwinkels kan zitten:

1) Maak bij het surfen op internet en dus ook bij het surfen naar webwinkels gebruik van een http-scanner, die te bezoeken websites controleert op de aanwezigheid van gevaarlijke code. Http-scanners zijn geïntegreerde modules van verreweg de meeste beveiligingspakketten.

2) Zorg ervoor dat je gebruikmaakt van de nieuwste versie van de browser van je voorkeur. De nieuwste versies van browsers worden steeds beter in het zelf herkennen van schadelijke websites en blokkeren deze dan automatisch.

3) Zorg ervoor dat alle software op je computer up-to-date is en alle beveiligingslekken zijn gedicht. Denk hierbij niet alleen aan Windows en je browsers, maar ook aan alle andere applicaties die je op je pc hebt geïnstalleerd. In Java en Adobe worden bijvoorbeeld heel regelmatig nieuwe lekken ontdekt die met updates en patches kunnen worden gedicht. Doe dat altijd zo snel mogelijk, om je systeem veiliger te maken.

4) Maak altijd gebruik van een goede, altijd bijgewerkte beveiligingssuite. Deze kan malware die de pc toch via een beveiligingslek bereikt onschadelijk maken

Controleer de reputatie van de webwinkel:

1) Het is, zoals de vraagsteller aangeeft, niet erg ingewikkeld voor een oplichter om allerhande keurmerken op zijn site te zetten. Goede keurmerken houden zelf een database bij van webwinkels aan wie zij een keurmerk hebben gegeven. Ga dus na of de betreffende webwinkel ook door de leverancier van het keurmerk wordt genoemd op zijn site.

2) Google de naam van de webwinkel en blader even door de pagina’s met treffers heen. Ziet u de naam van de webwinkel opduiken op sites als internetoplichting.nl, opgelicht.nl, meldknop.nl, opgeletopinternet.nl enzovoorts, dan ben je gewaarschuwd: anderen die jou voorgingen hebben aangegeven dat zij zich opgelicht voelen.

3) Controleer of er ook een fysieke winkel is waar je eventueel naartoe zou kunnen gaan als er problemen ontstaan.

4) Vaak wordt er gesjoemeld met aangegeven levertijden. Een bepaalde smartphone is overal uitverkocht/niet op voorraad, alleen bij die ene webwinkel niet. Klopt dat wel? Bel de webwinkel dan even op, of stuur een mailtje met de gerichte vraag hoeveel exemplaren zij nog op voorraad hebben. Meestal zullen de winkeliers naar waarheid antwoorden en eerlijk toegeven dat het product er momenteel niet is.

Gebruik alleen veilige betaalmethodes:

1) iDeal is een veilige betaalmethode, maar het levert ook een risico op, omdat het in feite een vooruitbetaling betreft. Als het bestelde product nooit wordt ontvangen, kun je je geld niet terugkrijgen.

2) Met PayPal kun je onder de juiste voorwaarden wel geld terugkrijgen. Lees de precieze voorwaarden hier: https://www.paypal.com/nl/webapps/mpp/paypal-safety-and-security. Er zitten ook nadelen aan PayPal. Zo is het voldoende om (altijd gelijkblijvende) inloggegevens in te voeren om een betaling te verrichten. Als deze gegevens gestolen worden, kan de dief op jouw

kosten dus gaan inkopen. PayPal biedt tegenwoordig ook de mogelijkheid tot tweefactor-authenticatie, waarbij een transactie bevestigd moet worden met een code die naar je mobiele telefoon wordt gestuurd. Stel deze procedure standaard in bij PayPal. Zo verklein je het gevaar van diefstal.

3) Creditcards hebben, vooral in Nederland, een slecht imago. Dit komt door de vele gevallen van diefstal van creditcard-gegevens en de bloeiende handel in die gegevens in de ondergrondse economie van cybercriminelen. Echter: creditcardmaatschappijen zijn heel coulant in het vergoeden van eventuele schade. Dat geldt niet alleen voor fraude met je gegevens, maar ook als je een betaling hebt gedaan bij een malafide webwinkel. De webwinkelier zal moeten aantonen dat hij het product echt heeft verzonden, anders kan hij naar zijn geld fluiten.

4) Vooraf geld overboeken is in feite hetzelfde als iDeal, alleen heeft de webwinkelier bij deze methode geen enkele investering hoeven doen in een online betaalmethode. Ideaal voor een oplichter, uiteraard. Om deze reden raad ik iedereen af om van deze betaalmethode gebruik te maken.

5) Betaling achteraf, bijvoorbeeld rembours of met een acceptgiro, is voor jou als consument absoluut de veiligste methode. Omdat dit echter voor de webwinkel het risico met zich meebrengt dat de klant niet betaalt voor zijn goederen, komt deze betaalmethode nog maar weinig voor.

Bescherm je gegevens:

1) Controleer, voordat je enige informatie over jezelf, je adres of je bank ingeeft, of de verbinding versleuteld is. Staat er in de adresbalk wel https:// in plaats van http://?

2) Gebruik een uniek wachtwoord wanneer je gevraagd wordt een account aan te maken. Als de database van de webwinkel wordt gekraakt (wat zeer regelmatig gebeurt!) zijn je inloggegevens in verkeerde handen gevallen. Je hebt uiteraard liever dat die inloggegevens alleen gelden voor een specifiek webwinkeltje dan dat ze ook gelden voor je e-mailaccount, Facebook en alle andere webwinkels waar je ooit een account hebt aangemaakt. Sommige mensen kiezen er zelfs voor om voor elk webwinkelaccount een speciaal e-mailadres aan te maken, maar dat is voor de meeste gebruikers geen realistische werkwijze.

3) Wees kritisch welke informatie je geeft. Sommige webwinkels willen irrelevante informatie over je, zoals je geboortedatum. Vaak is de informatie niet verplicht (doorgaans worden verplichte velden met een rood sterretje aangegeven). Vul die dan ook niet in. Is de informatie wel verplicht en wil je het product absoluut bij deze webwinkel kopen? Dan kun je overwegen om een willekeurige datum in te geven.

Wie is Eddy Willems?

Wij leggen jullie vragen voor aan onze expert Eddy Willems. Hij is bestuurslid van brancheorganisaties AMTSO en EICAR en Security Evangelist bij G Data Software. Gespecialiseerd in IT-beveiliging. Presenteert, geeft workshops en seminars over dit onderwerp, wordt regelmatig geïnterviewd en is al in meer dan 5000 artikelen in de media (print, online, radio en televisie) wereldwijd verschenen. In oktober van 2013 publiceerde hij zijn eerste boek: Cybergevaar.

Leeftijd: 53 jaar

Functie: Malware-expert

Opleiding: Informatica aan IHB en VUB

Dit artikel is op initiatief van G Data tot stand gekomen.

Met Circle to Search kun je informatie opvragen over wat je op het scherm van je smartphone ziet, zonder dat je van app hoeft te wisselen of iets hoeft te kopiëren. Dat kan met Circle to Search, een functie die standaard ingebouwd is in de nieuwste Android-versies van onder andere Google Pixel- en Samsung Galaxy-toestellen. Je kunt er meer mee dan je misschien denkt!

Lees ook: 4 handige AI-functies voor je smartphone

Even snel iets opzoeken terwijl je een video kijkt, een bericht leest of door je favoriete app scrolt: tot voor kort betekende dat toch meestal dat je moest wisselen van app, tekst moest kopiëren of een apart tabblad moest openen. Met Circle to Search hoeft dat niet meer. Google heeft deze functie zo ontworpen dat je op elk moment, in elke app, meteen kunt zoeken naar wat er op je scherm staat. Google zoekt vervolgens direct naar relevante informatie, zonder dat je iets hoeft in te typen. Het werkt in vrijwel alle apps, dus of je nu op Instagram zit, een game speelt of iets leest op een website: je kunt het op elk moment starten.

Wat zie ik?

Circle to Search werkt op allerlei soorten content. Zie je een gaaf shirt op een Instagramfoto en wil je weten waar je het kunt kopen? Omcirkel het, en je krijgt gelijk links naar vergelijkbare kledingstukken in webshops. Vaak krijg je niet alleen identieke producten te zien, maar ook alternatieven in verschillende prijsklassen.

Ook meubels, accessoires of zelfs planten kun je zo herkennen. Als je tijdens het scrollen iets tegenkomt dat je aanspreekt, hoef je alleen maar te cirkelen om meteen te zien waar je het kunt vinden – of wat erop lijkt. Handig als je inspiratie opdoet via video's of foto's en daar direct iets mee wilt doen.

Vertaalhulp

Een andere slimme toepassing is het vertalen van tekst, rechtstreeks vanuit beeld. Stel je leest een buitenlandse recensie, komt een menukaart tegen in een foto, of ziet een handgeschreven briefje in een andere taal. Door simpelweg het relevante tekstdeel te selecteren, krijg je direct een Nederlandse vertaling te zien, zonder dat je eerst een aparte vertaalapp hoeft te openen. Dat maakt het veel laagdrempeliger om bijvoorbeeld Franse recepten te begrijpen, Spaanse socialemediaposts te volgen of Duitse nieuwsartikelen te lezen.

©Google

Studiehulp

Circle to Search komt ook goed van pas bij het leren of studeren. Zit je met een lastige formule of grafiek die je niet begrijpt? Je kunt het direct selecteren en uitleg opvragen, vaak inclusief stapsgewijze berekening of achtergrondinformatie. Vooral handig voor scholieren en studenten die digitale lesmaterialen gebruiken: je kunt blijven werken in je les-app, terwijl je tegelijk extra uitleg opvraagt.

Wat hoor ik?

Ook muziekherkenning is inmiddels in Circle to Search geïntegreerd. Je hebt dus geen aparte apps meer nodig om een nummer te identificeren dat je toevallig hoort in een video, in een winkel of op straat. Door het muzieksymbool onderin aan te tikken terwijl het nummer speelt, herkent Circle to Search het liedje – zelfs als je het neuriet of zingt.

Tips voor gamers

Voor wie graag games speelt op zijn telefoon, biedt Circle to Search sinds kort ook specifieke ondersteuning. Krijg je een puzzel niet opgelost, heb je geen idee wat je met een object of voorwerp in de game moet doen of weet je even niet hoe je een level moet uitspelen? Door het betreffende deel van je scherm te selecteren, krijg je hulp in de vorm van tips, korte uitleg of video's die exact op het juiste moment in de gameplay beginnen. Je hoeft het spel dus niet te verlaten om informatie te zoeken.

©Google

De diepte in

Een opvallende toevoeging van de laatste maanden is AI Mode. Wanneer je iets opzoekt met Circle to Search en er verschijnt een zogenoemde AI Overview, kun je naar beneden scrollen en kiezen voor 'dive deeper with AI Mode'. Je krijgt dan de mogelijkheid om door te vragen binnen hetzelfde onderwerp. Stel: je hebt een afbeelding van een historisch schilderij geselecteerd, en AI Overview geeft een korte samenvatting. In AI Mode kun je dan vragen stellen over de stijl, de kunstenaar of de historische context, en krijg je in gewone taal uitgebreide antwoorden.

De cirkel is rond

Je ziet dat je in het dagelijks gebruik dus verrassend veel met Circle to Search kunt. Daarbij is het fijn dat deze AI-hulp bovendien slim reageert op de context. Selecteer je tekst, dan krijg je andere opties dan bij een object of een geluid. Daardoor voelt het gebruik logisch en hoef je niet telkens na te denken over welke knop je moet gebruiken. Ook handig is dat je de gevonden informatie meteen kunt opslaan of delen. Heb je iets interessants gevonden? Dan kun je het met één tik bewaren in bijvoorbeeld Google Keep, mailen naar jezelf of invoegen in een agendanotitie.

Smartphones met Circle to Search

Je laptop maakt lange dagen. Of je nu thuiswerkt, films kijkt of schoolopdrachten maakt, hij staat vaak uren aan. Wil je dat hij zo lang mogelijk goed blijft werken? Dan zijn er een aantal dingen die je beter niet kunt doen – omdat ze op termijn voor problemen kunnen zorgen. Van slechte ventilatie tot verkeerd opladen: zorg dat je deze fouten voortaan vermijdt.

Lees ook: Zo zorg je dat je laptop zo lang mogelijk blijft werken op één acculading

1. Laptop veel op bed of schoot gebruiken

Een laptop heeft lucht nodig. Via kleine openingen aan de zijkant of onderkant voert hij warmte af, en die luchtstroom raakt geblokkeerd als je het apparaat op een zacht oppervlak gebruikt. Op bed, een dekentje of je schoot raakt hij die warmte moeilijk kwijt, waardoor onderdelen onnodig heet worden. Op de korte termijn merk je dat aan een luidruchtige ventilator, op de lange termijn aan snellere slijtage. Gebruik je je laptop vaak op schoot? Leg er dan iets hards onder, zoals een plankje of laptopstandaard. Zo voorkom je oververhitting. Bovendien werkt het vaak ook prettiger.

2. Altijd aan de oplader laten hangen

Veel mensen laten hun laptop de hele dag aan de stroom hangen. Dat lijkt handig – je zit nooit zonder stroom – maar voor de accu is het minder ideaal, vooral bij oudere laptops. Die kunnen sneller slijten als ze continu volgeladen blijven. Moderne laptops hebben gelukkig vaak slimme batterijmanagementsystemen die overladen voorkomen, maar zelfs dan is het beter om de batterij niet constant op 100% te houden. Je verlengt de levensduur door de accu regelmatig te gebruiken: haal de stekker er af en toe uit, laat de lading zakken tot zo’n 30 à 40 procent en laad dan weer op. Veel modellen bieden ook een instelling om het laden automatisch te beperken tot bijvoorbeeld 80%. Werk je veel op netstroom? Dan is het zeker de moeite waard om die functie in te schakelen. Zo houd je de accu langer gezond, zonder dat je er iets van merkt in het dagelijks gebruik.

3. Updates telkens uitstellen

Je krijgt een melding, maar klikt op 'nu niet'. En een dag later nog een keer. En nog een keer. Omdat je net lekker bezig bent en geen zin hebt om de laptop opnieuw op te starten, of omdat je denkt dat updates er alleen voor nieuwe functies zijn. Maar juist in die updates zitten vaak beveiligingsverbeteringen en foutoplossingen. Door lang te wachten blijf je kwetsbaar voor lekken of bugs die allang zijn verholpen. Laat updates daarom uitvoeren op een moment dat je je laptop niet nodig hebt – bijvoorbeeld tijdens de lunch of 's avonds. En stel automatische updates in als dat mogelijk is.

©Daniel CHETRONI - stock.adobe.com

4. Geen ruimte voor ventilatie laten

Wie foto's bewerkt, veel tabbladen open heeft of werkt met grote bestanden, vraagt meer van zijn laptop. De processor warmt op en de ventilator springt aan. Als je laptop dan in een afgesloten kastje, tegen een muur aan of tussen stapels papier staat, kan hij die warmte moeilijk kwijt. De temperatuur loopt verder op, wat invloed heeft op de prestaties en de levensduur. Zorg bij intensief gebruik voor voldoende ruimte rondom het apparaat. Zorg dat je hem op een plek neerzet waar niet allerlei spullen liggen en overweeg een laptopstandaard of -koeler als je merkt dat de temperatuur snel oploopt. 

5. Ventilatieopeningen niet schoonhouden

Een beetje in het verlengde van de fout hierboven: kan je laptop zijn warmte sowieso kwijt, ook als er genoeg ruimte omheen is? In de loop van de tijd verzamelt zich stof in je laptop, vooral rond de ventilator en de luchtkanalen. Zeker als je laptop in een stoffige kamer staat of je veel huisdieren hebt, kan dat snel gaan. Dat stof belemmert de luchtstroom, waardoor warmte blijft hangen en onderdelen sneller slijten. Je merkt het aan een ventilator die vaker aanslaat, of of doordat je laptop langzamer reageert dan je gewend bent. Gebruik af en toe een busje perslucht om de ventilatieopeningen voorzichtig schoon te blazen. 

©Studiomiracle

6. Klikken op verdachte links of bestanden

We weten allemaal dat je niet zomaar ergens op moet klikken. Maar het kan toch gebeuren dat je nieuwsgierig wordt naar die 'gratis update' of dat je denkt dat die mail echt van je bank afkomstig is (want cybercriminelen worden steeds slimmer in het nabootsen van bekende websites en bedrijven). Voordat je het weet heb je dan iets gedownload wat helemaal niet deugt. Malware kan van alles doen: meekijken wat je typt, je bestanden versleutelen, of persoonlijke gegevens stelen.

Een garantie dat je het helemaal kunt voorkomen kan niemand je geven. Wat je in ieder geval wél kunt doen is software altijd alleen via de officiële website downloaden, alleen bijlagen openen van afzenders die je vertrouwt en niet op meldingen klikken die je onder druk zetten. Een goede virusscanner helpt uiteraard ook, maar alert blijven is minstens zo belangrijk.

7. Geen back-ups maken van je bestanden

Je denkt er pas aan als het te laat is: een laptop die niet meer opstart, een harde schijf die crasht of een diefstal. Als je geen back-up hebt en er gebeurt iets met je laptop, dan ben je alles kwijt: je foto's, werk en documenten. Zorg daarom dat je regelmatig een back-up maakt. Dat kan automatisch via een clouddienst, of handmatig met een externe harde schijf. Het instellen kost je hooguit een kwartier. Doen, want de opluchting die je voelt wanneer je een back-up kunt gebruiken op het moment dat je die nodig hebt, is onbetaalbaar! 

8. Ruw omgaan met je laptop

We zijn allemaal wel eens haastig met onze laptop. Snel een usb-stick erin duwen, het scherm met één hand vanaf de zijkant openklappen, wrikken om de oplaadkabel in de poort te steken: het lijkt onschuldig, maar kan schade veroorzaken. Poorten zijn gevoelig, net als de scharnieren van je scherm. Open je laptop altijd met twee handen vanuit het midden en ga voorzichtig om met alle poorten en uitgangen. Doe je dat niet, dan kunnen ze los komen te zitten, waardoor ze uiteindelijk minder goed of helemaal niet meer hun werk kunnen doen.

©Dan74 - stock.adobe.com

9. Alles opslaan op het bureaublad

Voor het gemak bewaren veel mensen bestanden standaard op het bureaublad. Foto's, documenten, downloads – zo heb je ze meteen bij de hand. Omdat elk bureaubladpictogram apart geladen moet worden, kan dat bij oudere laptops voor merkbare vertraging zorgen tijdens het opstarten. Bij moderne laptops speelt dat probleem niet. Maar of je laptop nu oud of nieuw is: door alles maar op het bureaublad te bewaren, raak je wel het overzicht kwijt. Dus dan geldt dat 'alles bij de hand' niet meer. Integendeel: het risico dat je per ongeluk iets belangrijks weggooit, wordt groter naarmate je bureaublad voller raakt. Maak daarom mappen aan, gebruik de standaard 'Documenten'-map en archiveer wat je niet meer nodig hebt.

10. Geen wachtwoord of vergrendeling instellen

Veel mensen gebruiken hun laptop thuis of op werk, en denken daardoor geen wachtwoord nodig te hebben. Maar bij diefstal of verlies ligt je hele digitale leven open. Je mail, documenten, foto's, inloggegevens en opgeslagen wachtwoorden zijn vaak met één klik bereikbaar. Een sterk wachtwoord of pincode op je account, automatische vergrendeling na inactiviteit en versleuteling van je harde schijf maken je laptop veel veiliger. Het kost je nauwelijks extra tijd bij het opstarten, maar voorkomt grote problemen als je laptop ooit in verkeerde handen valt.