Als je regelmatig programma's installeert en uitprobeert, kun je flink in de problemen komen. Sommige software is van veraf herkenbaar als dubieus, maar we komen steeds vaker geraffineerde trucs tegen die voor ellende op je pc zorgen. Hoe voorkom je dat je slachtoffer wordt?

01 Extraatjes

Mensen houden van gratis. Maar als de inkomsten van een programma niet uit de gebruikers komen, bundelen softwaremakers vaak extra programma's van derde partijen, waarvoor ze door die externe partij betaald worden om het bij te sluiten. Nog redelijk onschuldig is als bijvoorbeeld een probeerversie van een commercieel programma wordt meegeïnstalleerd, maar het kan ook erger. Bijvoorbeeld als de startpagina van je browser wordt aangepast en je plotseling een andere zoekmachine hebt die je niet meer kunt veranderen.

Als je denkt dat alleen schimmige programmeurs zich schuldig maken aan gebundelde software, moeten we je uit de droom helpen: ook gerenommeerde bedrijven proberen het. Zo krijg je als je even niet oplet bij het binnenhalen van Adobe Reader of Java ook McAfee Security Scan Plus op je computer.

©PXimport

Ook gerenommeerde bedrijven maken zich schuldig aan het bundelen van software.

02 Lokkertjes

Sommige gratis programma's zijn eigenlijk lokkertjes om je over te halen een commercieel programma aan te schaffen. Neem bijvoorbeeld een hulpmiddel om je systeem te optimaliseren. Deze categorie is berucht dat ze rommel installeren, maar soms gaat het nog geniepiger. Een dergelijk gratis programma vindt bijvoorbeeld tijdens de optimalisatie van je computer allerlei zogenaamde problemen en om die problemen op te lossen moet je de portemonnee trekken voor de Pro-versie. Doe je niets? Dan blijft het programma angst zaaien (want meer is het vaak niet) door je regelmatig te melden dat je systeem gevaar loopt of problemen heeft die snel moeten worden opgelost.

©PXimport

Sommige gratis hulpprogramma's geven allerlei waarschuwingen om je te verleiden een betaald programma aan te schaffen.

03 Problemen voorkomen

Om problemen met gedownloade programma's te voorkomen hebben we een aantal leefregels opgesteld. Deze helpen je in veel gevallen de ellende te voorkomen, maar ze zijn niet honderd procent waterdicht. Als je systeem toch iets oploopt, is het handig om terug te keren naar een eerdere situatie. Dankzij het programma ToolWiz Time Machine (zie vanaf stap 9 tot en met 12) is dit mogelijk en kun je veilig experimenteren met software. Alle aanpassingen verdwijnen zijn terug te draaien door via een herstelpunt of door je computer opnieuw op te starten.

©PXimport

Plug-ins en uitbreidingen installeren via je webbrowser is altijd een risico, zeker als een website hierop aandringt.

Sandboxie en VirtualBox

De in dit artikel besproken leefregels en oplossingen zorgen er voor dat je veiliger downloadt en kunt experimenteren met programma's. Twee extra aanvullingen die we je niet willen onthouden zijn Sandboxie en VirtualBox. Sandboxie biedt voor 15 euro een geïsoleerde experimenteeromgeving waarin je veilig kunt werken zonder dat je computer of bestanden gevaar lopen. Het gratis VirtualBox biedt een kale virtuele computer waarop je Windows (of een ander besturingssysteem) kunt installeren. Het VirtualBox-systeem werkt volledig los van je eigen Windows-besturingssysteem. Alles wat misgaat in je VirtualBox-systeem blijft in het VirtualBox-systeem. VirtualBox heeft eveneens een snapshot-functie om een momentopname te maken van de virtuele computer.

©PXimport

VirtualBox biedt de ultieme experimenteeromgeving: een complete virtuele pc.

04 Downloadbeheerders

Sommige websites worden zeer goed gevonden door Google en lijken betrouwbaar, maar de programma's die daar worden aangeboden zijn mogelijk aangepast. Als je in Google bijvoorbeeld zoekt op ccleaner, zie je https://www.piriform.com/CCLEANER als eerste resultaat en http://ccleaner.nl.softonic.com als tweede in de lijst. Met de eerste link kom je op de website van de makers van deze populaire tool, maar met de versie van CCleaner die je via de tweede link krijgt aangeboden haal je mogelijk een downloadbeheerder binnen. Downloadbeheerders zijn volledig overbodig. Als je geluk hebt, installeert de downloadbeheerder uiteindelijk het programma, maar in de praktijk wordt er fanatiek geprobeerd om allerlei troep te installeren die zelfs spyware kan herbergen.

©PXimport

Pas op voor vage downloadbeheerders.

05 Wat wil je downloaden?

Als je iets downloadt, krijgt je soms al voor het downloadproces de optie om extra's te installeren (zoals de eerdergenoemde McAfee Security Scan Plus bij Adobe Reader). Je klikt bij product A op de downloadlink en de website biedt direct ook product B aan. Door een vinkje te verwijderen of de kleine lettertjes te lezen kun je het binnenhalen van het overbodige programma voorkomen.

©PXimport

Controleer de vinkjes van de downloadwebsite voordat je iets binnenhaalt.

Pas op voor lifters!

De ergste categorie overbodige extra's zien we bij probleemsoftware die meelift op het succes van populaire legitieme programma's. Je probeert bijvoorbeeld CCleaner te installeren, maar belandt via een zoekmachine advertentie op een schimmige downloadwebsite. Je installeert het programma gedachteloos en dan beginnen de problemen. Je systeem staat vol rommel die zich niet of nauwelijks laat verwijderen en je browser is gekaapt. Ook krijg je regelmatig waarschuwingen dat je systeem gevaar loopt, de harde schijf vol is en zo kunnen we nog even doorgaan. Als je als computerleek braaf ingaat op de waarschuwingen, krijg je nog meer problemen. Er kunnen virussen en Trojaanse paarden binnendringen waardoor je systeem volledig wordt gekaapt.

©PXimport

Schimmige software lift mee op het succes van populaire freeware.

06 Weet waar je downloadt

Het is het beste om downloads binnen te halen via de downloadlink van de website van de programmamaker. Hier kom je meestal uit als je een programma opzoekt in Google, maar dit kan ook misgaan waardoor je bijvoorbeeld via een advertentie naar een foute website wordt doorgeleid. Om helemaal veilig te werken, gebruik je Google om de website van het programma te vinden en zoek je hier de download op. Wees alert op advertentiebanners op de website. Deze kunnen zich voordoen als downloadlink van het programma dat je zoekt, maar je omleiden naar een ander programma.

©PXimport

Download een programma via de website van de programmamaker(s).

07 Vooronderzoek

Als je een vreemd onderbuikgevoel hebt over een programma, is het verstandig om even onderzoek te doen. Dit kan eenvoudig met Google. Zoek bijvoorbeeld op problem after installing NaamVanHetProgramma of malware spyware NaamVanHetProgramma. Meestal kom je uit op een forum uit en wordt snel duidelijk of je het programma veilig kunt installeren. Bij veel klachten kun je beter naar een alternatief zoeken. Gebruik hiervoor de zoekopdracht alternative to NaamVanHetProgramma.

©PXimport

Zoek naar ervaringen van andere gebruikers als je twijfelt aan de integriteit van een programma.

08 De Volgende-knop

Als een maker of downloadwebsite extra programma's wil installeren of van plan is om je browser aan te passen, gaat dit in veel gevallen op een subtiele manier. Opties om de extra rommel te installeren, staan bijvoorbeeld standaard aangevinkt. Als je te snel op Volgende/Next of Accepteren/Accept klikt, kun je dus per ongeluk akkoord gaan met de aanpassingen. Doorloop elke installatie met aandacht. Kies (indien mogelijk) tijdens de installatie voor een aangepaste installatie of 'advanced options'. Verwijder het vinkje bij opties die je niet wilt laten doorvoeren en let op gebruikersvoorwaarden, die je soms juist niet moet accepteren om meelifters te voorkomen. Zie ook het kader Unchecky.

©PXimport

Gedachteloos op de knop Volgende klikken tijdens een installatieprocedure is vragen om problemen.

Unchecky

Het programma Unchecky is al eerder aan bod gekomen in Computer!Totaal: het programma houdt installatieprocedures in de gaten en kijkt of er extra programma's of wijzigingen zijn aangevinkt. Unchecky verwijdert de vinkjes zodat de rommel niet op je computer komt. Dit is geen waterdicht systeem, maar wel een zeer goede aanvulling voor momenten dat je zelf even niet alert bent.

©PXimport

Unchecky houdt installatieprocedures in de gaten en verwijdert 'foute vinkjes' automatisch.

09 Groundhog Day

Filmliefhebbers zullen bij de werking van ToolWiz Time Machine misschien denken aan Groundhog Day. In deze film beleeft weerman Phil dezelfde dag steeds opnieuw. ToolWiz Time Machine biedt een tijdmachine voor je computer. De werking is vergelijkbaar met Windows Systeemherstel, maar dan beter. Download en installeer ToolWiz Time Machine. Geef tijdens de installatie aan hoeveel schijfruimte de herstelmomenten (snapshots) in beslag mogen nemen, bijvoorbeeld 4096 MB.

De website van de makers geeft uitgebreide technische informatie over de werking van het herstelproces. De gemiddelde gebruiker mag dit negeren. De extra kennis is niet nodig om ToolWiz Time Machine optimaal te gebruiken en te genieten van het extra vangnet.

©PXimport

ToolWiz Time Machine biedt dankzij herstelpunten een extra vangnet voor als het ooit misgaat.

10 Momentopname

ToolWiz Time Machine toont een icoontje van een wijzerplaat in je systeemvak, rechtsonder in beeld. Dubbelklik hierop om ToolWiz Time Machine te openen. Je maakt een herstelpunt aan met de knop Create new snapshot. Geef je herstelpunt een naam die je herkent, bijvoorbeeld de naam van het programma waarmee je gaat experimenteren. Je herstelmoment verschijnt in de lijst van ToolWiz Time Machine. Het programma zet er automatisch een datum en tijdsaanduiding bij. ToolWiz Time Machine kan de herstelpunten ook automatisch maken. Plaats een vinkje bij Take a snapshot every hour om elke uur een herstelmoment te creëren. Er worden maximaal 24 herstelpunten bewaard.

©PXimport

Laat ToolWiz Time Machine automatisch elk uur een herstelpunt maken of creëer handmatig een herstelpunt.

11 Terug in de tijd

Als je klaar bent met downloaden en/of experimenteren, heb je de keuze om je wijzigingen ongedaan te maken door een herstelmoment terug te zetten. Open ToolWiz Time Machine en selecteer het herstelmoment in de lijst. Klik op de knop Revert my system to selected om de tijdmachine aan het werk te zetten. Je computer start opnieuw op. Voordat Windows wordt geladen gaat ToolWiz Time Machine aan de slag om je systeem terug te brengen naar de eerdere toestand.

©PXimport

Klik op Revert my system to selected om je systeem naar een eerder moment te herstellen.

12 Invriezen

Het prettige aan een herstelpunt is dat je het niet hoeft te gebruiken: als alles werkt zoals verwacht, kun je de herstelpunten negeren of verwijderen met de knop Remove selected. Als je iets gaat uithalen met je computer waarvan je nu al weet dat je je systeem wilt herstellen, activeer dan in ToolWiz Time Machine de optie Start time freeze. Hiermee wordt de huidige toestand bewaard en automatisch hersteld zodra je je computer opnieuw opstart.

©PXimport

Gebruik de time freeze-optie als je nu al weet dat je je systeem straks wilt herstellen.

13 Second opinion

Als je iets wilt downloaden, worden er meerdere barrières opgeworpen om problemen te voorkomen. Allereerst is er je browser die een vlugge blik zal werpen of de website die je bezoekt niet reeds bekend staat als 'gevaarlijk'. Vervolgens zal de browser ook waarschuwen als er iets met het downloadbestand aan de hand is. Zodra de download binnen is, neemt je virusscanner het stokje over en voert een controle uit. Dit alles is helaas nog steeds niet voldoende om alle foute downloads buiten de deur te houden. Als je twijfelt, kun je de download extra laten controleren door websites als www.virustotal.com of www.metascan-online.com. Deze diensten kijken met meerdere beveiligingsprogramma's of er mogelijk iets niet in de haak is. Aan de hand van de uitkomst kun je eenvoudig bepalen of het loos alarm is dat het programma echt niet deugt.

©PXimport

Verdacht programma? Vraag VirusTotal of Metascan online om een second opinion.

14 Loos alarm

Sommige downloads worden door je browser of beveiligingssoftware onterecht aangemerkt als onveilig of zelfs gevaarlijk. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij een hulpprogramma om een vergeten wifi-wachtwoord te achterhalen. Is er iets aan de hand? Misschien, maar je hebt mogelijk ook te maken met overijverige beveiligingssoftware. Omdat het programma naar een wachtwoord zoekt, kan je beveiligingssoftware dit als verdacht bestempelen en de download automatisch in quarantaine plaatsen. De populaire programma's van NirSoft zijn bekend om het uitlokken van een allergische reactie bij beveiligingssoftware. Laat je niet afschrikken door de waarschuwingen, maar beschouw ze als een subtiel seintje om even alert te blijven en uit te dokteren wat de oorzaak van de waarschuwing is.

©PXimport

Niet alle meldingen van je beveiligingssoftware duiden daadwerkelijk op een gevaarlijke situatie.

Liever geen spam

Sommige websites willen dat je je mailadres achterlaat voordat je een gratis programma mag downloaden. Deze manier van 'ruilen onder dwang' is niet meer van deze tijd en zegt mogelijk ook iets over de bedoelingen van de programmamaker: "Ik wil je mailadres hebben om je te spammen". Wil je het programma toch graag hebben? Dan kun je een nep-mailadres invullen. Soms is dit niet voldoende omdat de website de download niet direct aanbiedt, maar je per mail een link toestuurt. Om de downloadlink toch binnen te krijgen kun je www.10minutemail.com of www.guerrillamail.com gebruiken. Je krijgt automatisch een tijdelijk mailadres. Nieuwe berichten bekijk je direct in je browser.

©PXimport

Ontvang je liever geen spam in je mailbox? Gebruik een tijdelijk mailadres van 10 Minute Mail.

Iedereen gebruikt het gewone Startmenu van Windows 11. Je vindt er apps, instellingen, aanbevelingen en tegels. Overzichtelijk, maar je moet soms flink doorklikken voordat je eindelijk bent waar je zijn wilt. Kan dat niet handiger? Zeker: er bestaat ook een tweede Startmenu: een stuk eenvoudiger en vooral sneller. Waar je het vindt en hoe je het gebruikt, lees je in dit artikel.

Lees ook: Laptop met Windows 11? Zo doe je langer met de accu

Gewone Startmenu versus verborgen Startmenu

Het gewone Startmenu van Windows 11 is het startpunt voor de meeste gebruikers. Hier vind je je apps, recente bestanden, een zoekbalk en knoppen voor instellingen en afsluiten. Het menu is visueel ingericht, met tegels en iconen, en richt zich vooral op dagelijks gebruik.

©ID.nl

Het reguliere Startmenu is overzichtelijk, maar je moet nog wel doorklikken wanneer je op zoek bent naar Instellingen.

Het verborgen Startmenu ziet er heel anders uit. Geen tegels of visuele opsmuk, maar een compacte lijst met systeemfuncties. Denk aan apparaatbeheer, taakbeheer, netwerkverbindingen en terminal. Dit menu is vooral bedoeld voor wie snel iets wil aanpassen, controleren of oplossen.

Zo open je het verborgen Startmenu

De makkelijkste manier is simpelweg met de rechtermuisknop op de Startknop klikken (onderaan je scherm, links). Meteen verschijnt een menu met een lijst vol snelkoppelingen. Geen wachttijd, geen vertraging: het menu reageert direct.

Gebruik je liever het toetsenbord? Druk dan op Windows-toets + X. Deze sneltoets werkt overal in Windows, zelfs midden in een programma. Handig op een laptop, zeker als je geen muis bij de hand hebt.

Werk je op een touchscreen? Tik dan op de Startknop en houd die een paar seconden vast. Zodra Windows dit herkent als een 'lang tikken', verschijnt het menu automatisch.

Hoe je het ook opent, de inhoud is altijd gelijk. Het menu komt standaard naast de Startknop in beeld, dus je hoeft nooit te zoeken.

💡Door de Donkere Modus in te stellen (via Instellingen -> Persoonlijke instellingen -> Kleuren) krijgt het tweede Startmenu een donkere achtergrond. Dat zorgt ervoor dat het onderscheid met eventueel geopende programmavensters wat groter wordt.

Wat vind je in dit tweede Startmenu?

Alles wat je anders via Instellingen of het Configuratiescherm moet opzoeken, staat hier bij elkaar. In plaats van losse snelkoppelingen of visuele tegels, toont dit menu een strakke lijst.

Zo kom je met één klik bij Apparaatbeheer, Schijfbeheer, Taakbeheer, Netwerkinstellingen of PowerShell. Handig als je iets wilt aanpassen, controleren of snel een probleem moet oplossen.

Microsoft heeft de functies logisch gegroepeerd. De bovenste opties gaan over apps en energiebeheer, daaronder volgen tools voor systeembeheer en netwerkverbindingen. Verder naar beneden vind je opdrachten voor afsluiten of afmelden. Je herkent ze aan hun vertrouwde namen, wat zoeken overbodig maakt. Een voorbeeld: als je software wilt verwijderen, hoef je niet naar Instellingen > Apps > Geïnstalleerde apps. Je kiest gewoon 'Geïnstalleerde Apps' uit het menu en je bent er meteen.

©ID.nl

Via het tweede Startmenu heb je meteen toegang tot allerlei systeemtools waarvoor je anders zou moeten zoeken in Instellingen of in het Configuratiescherm.

Waarom het tweede Startmenu zo handig is

Hoewel de systeemtools die je via het tweede Startmenu kunt bereiken voor veel mensen Windows-onderdelen zijn die ze niet zo vaak zullen gebruiken, is het toch handig dt je ze direct 'onder de knop' hebt zitten. Stel: je hebt wifi-problemen. In plaats van drie keer klikken door Instellingen kun je direct 'Netwerkverbindingen' openen. Of je wilt zien of een usb-stick goed wordt herkend. Dan hoef je alleen maar te klikken op 'Apparaatbeheer'. Voor wie vaker met systeeminstellingen werkt, is dit menu eigenlijk helemaal onmisbaar. Je hoeft geen sneltoetsen te onthouden of eindeloos door menu's te klikken. Alles wat je vaak gebruikt zit binnen handbereik. En ook als je het niet dagelijks gebruikt, is het handig om te weten dat het er is. Het scheelt je hoe dan ook veel tijd en zoekwerk.

Ook fijn: het menu ziet er op elke Windows 11-pc hetzelfde uit. Of je nu thuis werkt, op kantoor zit of iemand anders helpt: je weet precies waar je moet zijn.

Dus?

Het verborgen Startmenu is een van de meest praktische onderdelen van Windows 11. Het geeft je directe toegang tot systeemfuncties en tools waarvoor je anders moet doorklikken en waar je naar moet zoeken. Het is geen vervanger van het gewone menu, maar een aanvulling voor wie meer uit z'n systeem wil halen. Of je nu snel iets wilt aanpassen, een probleem onderzoekt of gewoon minder wilt klikken: het tweede Startmenu maakt het net een stuk makkelijker!

⬇️Scrol omlaag en bekijk welke onderdelen je in het tweede Startmenu vindt en wat je ermee kunt

Van buiten oogt hij misschien smetteloos, maar vanbinnen kan je wasdroger behoorlijk smerig zijn. Warmte, vocht en pluis vormen namelijk de perfecte broedplek voor bacteriën en schimmels. En dat ruik je. Bovendien werkt een vervuilde droger minder goed én verbruikt hij meer energie. Tijd om in actie te komen: met dit 8-stappenplan houd je jouw wasdroger schoon, fris en in topconditie!

Waarom is schoonmaken belangrijk?

Een wasdroger draait op hoge temperaturen en heeft continu te maken met vocht. Ideale omstandigheden voor ongewenste gasten zoals schimmels en bacteriën. Tel daar opgehoopte pluisjes en resten wasmiddel bij op, en je snapt waarom je wasdroger soms muf ruikt of er langer over doet dan normaal. Regelmatig schoonmaken voorkomt vieze luchtjes, verlengt de levensduur én maakt je droger zuiniger.

Een schone droger in 8 simpele stappen

1. Stekker eruit

Voordat je iets doet, trek je de stekker uit het stopcontact. Veiligheid voorop!

2. Pluizenfilters legen

Open het klepje onderin en haal de filters eruit. Meestal zijn dat er twee: een pluizenfilter en een condensfilter. Spoel ze af onder de kraan en laat ze goed drogen voordat je ze terugplaatst.

3. Condensor schoonmaken

Achter een apart klepje aan de voor- of achterkant zit de condensor. Haal stof en pluis voorzichtig weg met een vochtige doek. Vergeet ook de randjes en het klepje zelf niet.

4. Afvoerslang controleren

Koppel de slang los (als jouw droger die heeft) en check of er geen verstopping in zit. Spoel hem goed door en maak de binnen- en buitenkant schoon. Zet hem daarna weer stevig terug.

5. Binnenkant afnemen

Gebruik een zachte, vochtige doek om de binnenzijde van de trommel schoon te maken. Voor hardnekkige vlekken kun je een beetje allesreiniger gebruiken. Vergeet ook de rubber rand niet.

6. Buiten schoon, net als binnen

Neem de buitenkant van de machine af met een vochtige doek. Gebruik wat allesreiniger voor de zijkanten en voorkant, maar houd het bedieningspaneel liever droog of gebruik een licht vochtige doek.

7. Deurtje open laten

Laat na het schoonmaken de deur een tijdje openstaan. Zo kan de binnenkant goed drogen en voorkom je dat er schimmel ontstaat.

8. Lege droogbeurt draaien

Tot slot: draai een heet droogprogramma zonder was erin. Hiermee droog je de laatste vochtresten en geef je eventuele bacteriën geen kans.

©Shi

Hoe vaak moeten onderdelen worden gereinigd?

Niet alle onderdelen hoeven even vaak gereinigd te worden. Dit schema geeft een indicatie:

Merk je toch geurtjes op of neemt de droogprestatie van je wasdroger af? Voer dan een extra schoonmaakbeurt uit.

Schoonmaaktips voor specifieke onderdelen

Voor sommige onderdelen van je wasdroger zijn speciale schoonmaaktips. We zetten ze voor je op een rijtje.

©detry26

Schoonmaakmiddelen: wat gebruik je wel (en liever niet)?

Voor het grondig reinigen van je droger zijn er speciale producten op de markt. Denk aan schoonmaakmiddelen die vet, kalk en vuil aanpakken zonder onderdelen aan te tasten. Let altijd goed op of het middel geschikt is voor jouw type droger.

Ook populair zijn reinigingstabletten of -strips die je in de trommel legt voordat je een schoonmaakprogramma start. Die lossen nare geurtjes en aanslag op, maar gebruik ze niet te vaak. Overmatig gebruik kan het rubber en de binnenkant aantasten.

Liever een natuurlijk alternatief? Meng dan 5 eetlepels citroenzuur met een liter warm water en giet het in de wasmiddellade. Laat vervolgens een heet programma draaien. Goed voor je droger én het milieu.

Veelgestelde vragen over drogers schoonmaken

Kan ik een stoomreiniger gebruiken?

Nee. De hitte en vocht van een stoomreiniger kunnen onderdelen beschadigen. Gebruik altijd een microvezeldoekje met wat sop.

Wat te doen bij zwarte schimmel?

Reinig grondig de rubberen rand, filters en afvoerslang. Gebruik eventueel azijn als nabehandeling en draai daarna een heet programma. Herhaal dat regelmatig.

Waarom ruikt mijn schone was muf na het drogen?

Waarschijnlijk is je droger toe aan een schoonmaakbeurt. Begin bij het filter en de condensor en werk alles stap voor stap af. Vergeet ook de afvoerslang en het draaien van een heet leeg programma niet. Als dat allemaal niet helpt en de droger is al wat ouder, is het misschien tijd om uit te kijken naar een nieuw exemplaar.