Wie van muziek houdt, kan niet om Spotify en consorten heen. Voor bezitters van een traditionele muziekinstallatie is dat een dilemma. Vervangen door een compleet audiosysteem met netwerkfunctie of toch liever alleen naar cd’tjes luisteren? Gelukkig hoef je niet te kiezen, want met de juiste betaalbare apparatuur maak je ieder audiosysteem smart!

Tip 01: Slimme audiosystemen

Als je een recent muzieksysteem aanschaft, is de kans groot dat er een (draadloze) netwerkfunctie aanwezig is. Een voordeel, want hierdoor heb je toegang tot de enorme muziekbibliotheken van bijvoorbeeld Spotify, Deezer en Tidal. De bediening verloopt meestal via een app, waarin je eenvoudig de gewenste afspeellijst selecteert. Via internet haalt het audiosysteem vervolgens de juiste muziekstreams op. Een netwerkfunctie heeft verder als voordeel dat je eigen nummers vanaf muziekservers kunt streamen, zoals een nas of pc. Afhankelijk van de gebruikte apparatuur speel je op deze wijze zelfs audiobestanden in studiokwaliteit af.

Geschikte apparaten zijn er genoeg te vinden. Moderne receivers van Denon, Onkyo, Harman Kardon, Yamaha en Marantz hebben bijvoorbeeld meestal een (draadloze) netwerkaansluiting. Verder kun je ook draadloze speakers met een geïntegreerde eindversterker overwegen. Met een luidspreker van Sonos, Bluesound of HEOS by Denon heb je bijvoorbeeld helemaal geen losse apparatuur meer nodig. Maar voel jij er weinig voor om je hoogwaardige maar ‘domme’ audiosysteem de deur uit te doen? Wees gerust, gelukkig is dat helemaal niet nodig. Je maakt een traditionele muziekinstallatie namelijk eenvoudig ‘smart’, zonder dat je hiervoor de hoofdprijs betaalt.

©PXimport

Tip 02 Smart-tv

Vaak is het helemaal niet nodig om extra apparatuur aan te schaffen voor het smart maken van je audiosysteem. Wellicht heb je de juiste spullen al in huis! Dat is bijvoorbeeld het geval wanneer je een smart-tv bezit. Afhankelijk van het merk en type toestel dat je hebt staan, zijn er namelijk apps van muziekdiensten beschikbaar. Helaas is Spotify op veel smart-tv’s niet meer toegankelijk. Zo heeft de Zweedse muziekdienst de ondersteuning voor toestellen van LG, Philips en Sony beëindigd. Met Deezer is er voor deze merken gelukkig wel een prima alternatieve muziekdienst voorhanden. Spotify is wel van plan om in de toekomst wel weer een app voor LG-televisies te introduceren. Op nieuwe modellen van Samsung is Spotify wel aanwezig, evenals op televisies die met het besturingssysteem Android TV zijn uitgerust.

©PXimport

Ingebouwde Chromecast

Tip 03: Smart-tv aansluiten

Vanzelfsprekend wil je het geluid van je smart-tv via de receiver en aangesloten luidsprekers afspelen. De muziek komt dan natuurlijk veel beter tot z’n recht dan met de ingebouwde speakertjes van smart-tv’s. Wanneer de receiver nog niet zo gek oud is, loopt er waarschijnlijk al een hdmi-kabel van dit audioapparaat naar de televisie. Zo worden de beelden afkomstig van een tv-decoder, mediaspeler of blu-ray-speler aan de televisie doorgegeven. Wanneer zowel de smart-tv als receiver de functie arc (audio return channel) ondersteunt, stuur je het geluid dat de smart-tv genereert rechtstreeks terug naar de receiver. Het is dan niet nodig om een aparte geluidskabel aan te sluiten. In de instellingen van de smart-tv en de receiver moet je overigens nog wel de arc-functie activeren. Is er geen hdmi-aansluiting in combinatie met arc voorhanden? Verbind dan de receiver via een optische s/pdif-kabel of analoog snoertje met de televisie.

©PXimport

Tip 04: Firmware-upgrade

Heb je jouw receiver rond de drie á vier jaar geleden gekocht? Rond deze tijd deed Spotify Connect z’n intrede, waarbij audiosystemen zelfstandig muziek vanaf de Spotify-servers kunnen ophalen. De smartphone of tablet fungeert hierbij als afstandsbediening. Veel receivers en overige audiosystemen uit 2013/2014 waren bij aanschaf nog niet voorzien van Spotify Connect. Fabrikanten als Pioneer, NAD, Onkyo en Yamaha voegden deze functie later massaal toe via firmware-upgrades. Wellicht heb je nooit geüpdatet, waardoor je nieuwe (netwerk)functionaliteit misloopt. Zorg er dus voor dat je audioapparatuur is voorzien van de laatste firmware, wie weet heb je dan alsnog toegang tot Spotify. Meestal voer je de update uit door ergens in het menu te kiezen voor netwerkinstellingen. Bezitters van NAD-audioapparatuur kunnen wellicht een netwerkfunctie fysiek (laten) inbouwen via optionele mdc-modules. Veel versterkers en receivers zijn namelijk modulair van opbouw. Dit is wel behoorlijk prijzig.

©PXimport

Tip 05: Gameconsole

Als er een spelcomputer op je audiosysteem is aangesloten, heb je wellicht rechtstreeks toegang tot Spotify. Deze muziekdienst is namelijk op een PlayStation 3/4 en Xbox One te vinden. Bij de genoemde spelcomputers gebruik je de Spotify-app op je smartphone of tablet om favoriete nummers te selecteren. Je kunt eventueel ook de gewenste afspeellijst via je tv-scherm aanwijzen. Fijn is dat de muziek blijft doorspelen als je de televisie uitschakelt. Verder werkt Spotify ook tijdens het gamen, al is deze functie niet beschikbaar op een PlayStation 3. Op een Xbox One moet je trouwens de Spotify-app eerst zelf installeren. In de PlayStation-interface is de muziekdienst standaard al geïntegreerd.

©PXimport

Spotify Premium

©PXimport

Tip 06: Bluetooth-adapter

Als het niet lukt om op een van de voorgaande manieren je muzieksysteem te koppelen, overweeg dan de aanschaf van een bluetooth-adapter. Dit is een compact apparaatje dat je op een analoge of digitale ingang van de receiver aansluit. Vanaf een smartphone of tablet maak je binnen een straal van ongeveer tien meter verbinding met die ontvanger. Muziek van Spotify of lokale afspeellijsten geef je zo eenvoudig aan de receiver door. De Logitech Bluetooth Audio Adapter (39,99 euro) kun je hiervoor prima gebruiken. Dit vierkante doosje beschikt over twee tulpuitgangen en een 3,5mm-geluidsuitgang, zodat je het geluid analoog doorstuurt naar de receiver. Handig is dat je twee bluetooth-apparaten aan deze ontvanger kunt koppelen. Bij duurdere bluetooth-ontvangers is er vaak ook nog een digitale s/pdif-uitgang aanwezig (optisch of coaxiaal). Heeft je receiver een usb-aansluiting? Er bestaan ook bluetooth-ontvangers die lijken op een usb-stick. Die prik je rechtstreeks in de usb-poort, waarna je direct verbinding maakt. Tot slot bestaan er ook compacte bluetooth-ontvangers met een 3,5mm-stekker.

©PXimport

Tip 07: AptX

Heb je iets meer geld over voor goed geluid? Kies dan voor een bluetooth-ontvanger met ondersteuning voor de aptX-codec. Dankzij deze bluetooth-techniek stream je muziek in cd-kwaliteit naar het audiosysteem. Uiteraard is het wel een voorwaarde dat het mobiele apparaat ook aptX ondersteunt, al is dat voor moderne Android-toestellen geen enkel probleem. Bezitters van een iPhone of iPad hebben pech, want Apple weigert tot dusver om aptX-ondersteuning toe te voegen. Luxere producten hebben vaak ook een nfc-chip in huis. Handig als je vlot verbinding met een mobiel apparaat wilt maken. Een voorbeeld van een betaalbare bluetooth-ontvanger met aptX-ondersteuning is de Philips AEA2700/12. De adviesprijs van dit product bedraagt 54,99 euro.

©PXimport

AptX hd

©PXimport

Tip 08: Muziekstreamer

Een muziekstreamer (of netwerkspeler) is een fraaie methode om je audiosysteem smart te maken. Dit kastje sluit je rechtstreeks aan op je receiver. Controleer vooraf via welke aansluiting je verbinding wilt maken, bijvoorbeeld hdmi, s/pdif (optisch of coaxiaal) of analoge tulpkabels. Doordat deze muziekstreamer is verbonden met internet, heb je toegang tot online muziekdiensten en bibliotheken die elders in het netwerk staan opgeslagen. De goedkoopste oplossing is de aanschaf van een Android-gebaseerde mediaspeler. Die zijn al vanaf enkele tientjes beschikbaar. Je installeert op dit kastje Spotify of een andere muziekdienst en luistert vervolgens via je het audiosysteem naar eigen afspeellijsten. Als alternatief zijn er ook gespecialiseerde muziekstreamers te koop van hifimerken als HEOS by Denon, Bluesound, Marantz, NAD, Cambridge Audio, Sonos, Bose en Yamaha. Veel merken ontwikkelen hiervoor een eigen app of hebben Spotify Connect-ondersteuning ingebouwd. In dat laatste geval selecteer je het gewenste liedje binnen de Spotify-app, waarna de muziekstreamer zelf de audiostream ophaalt. Merken die een eigen app ontwikkelen, ondersteunen naast Spotify ook andere online muziekdiensten. Denon biedt in zijn HEOS-app bijvoorbeeld een brede ondersteuning.

©PXimport

Tip 09: Hoge resolutie

Gespecialiseerde muziekstreamers zijn veelal duurder dan Android-gebaseerde mediaspelers. De reden hiervoor is dat gerenommeerde audiomerken tegenwoordig een hoogwaardige digitaal/analoog-converter in hun producten inbouwen. Die zetten digitale audiobestanden van een hoge resolutie om naar een analoog signaal, bijvoorbeeld 24bit-muziekbestanden. Kortom, geniet van muziek in studiokwaliteit! Logischerwijs heb je daar alleen iets aan wanneer je muziek in een hoge resolutie bezit. Gespecialiseerde webwinkels als HDtracks verkopen zogeheten high-res-muziek. Verder bieden de online muziekdiensten Tidal en Qobuz audiostreams in een hoge resolutie aan.

©PXimport

Tip 10: Chromecast Audio

Een ideaal apparaatje waarmee je ieder audiosysteem smart kunt maken, is de Chromecast Audio van Google. Voor een bedrag van 39 euro maak je hiermee in één klap je traditionele audiosysteem smart. Dit apparaatje bevat een geïntegreerde wifi-adapter. Doordat de Chromecast Audio zich laat aansturen vanaf een smartphone of tablet, speel je muziek van verschillende streamingdiensten op je receiver en aangesloten speakers af. Aansluiten is eenvoudig. Sluit het gele kabeltje op de 3,5mm-geluidsingang van je receiver aan. Is deze ingang niet beschikbaar, dan heb je een verloopkabel met twee tulpstekkers nodig. Google vraagt in zijn webwinkel hiervoor 19 euro, maar je gebruikt probleemloos een goedkoper exemplaar. Verder sluit je nog de meegeleverde voedingskabel op de Chromecast Audio aan en prik je de stekker in het stopcontact.

©PXimport

Tip 11: Google Home

De Chromecast Audio bedien je met de Google Home-app. Open op je mobiele toestel de App Store of Play Store en installeer de genoemde toepassing. Na het opstarten van de app log je in met je Google-account. Als het goed is herkent Google Home automatisch de Chromecast Audio. Kies voor Instellen, waarna het Google-apparaatje een kort testgeluid laat horen. Vervolgens geef je de juiste locatie op, bijvoorbeeld Woonkamer of Grote slaapkamer. De locatiebepaling is voornamelijk handig als je meerdere Chromecast Audio-apparaten wilt combineren in een multiroom-systeem (voor een workshop hierover klik hier). Via Volgende selecteer je het juiste wifi-netwerk en vul je het bijbehorende wachtwoord in. Nadat je een paar keer tikt op Volgende en Instellen voltooien is de Chromecast Audio gereed voor gebruik! Mogelijk wordt er eerst nog nieuwe firmware op het apparaat geïnstalleerd. Er verschijnt een training in beeld waarmee je kunt leren ‘casten’. Gelukkig is dat niet moeilijk. Het enige dat je nodig hebt is een muziek-app met Chromecast-ondersteuning. Spotify is hiervan het bekendste voorbeeld. Zodra je een liedje op een smartphone of tablet afspeelt, tik je op het onderdeel Apparaten beschikbaar. Kies bij Google Cast bijvoorbeeld Woonkamer of Grote slaapkamer (afhankelijk van wat jij hebt aangegeven) om de audioweergave op je muziekinstallatie te starten. Naast Spotify ondersteunen onder andere Deezer en TuneIn Radio de Chromecast Audio.

Tip 12: Wifi-module

Zoek je een goedkope oplossing om je ‘oude’ muziekinstallatie met je thuisnetwerk te verbinden? De aanschaf van een wifi-module is een prijsvriendelijke optie. Je sluit deze adapter rechtstreeks als bron aan, bijvoorbeeld via reguliere tulpingangen of s/pdif. Een voorbeeld van een geschikte wifi-module voor muzieksystemen is de Eminent EM7415. Dankzij dlna-ondersteuning is het mogelijk om muziek via je thuisnetwerk naar dit apparaat te streamen. Denk bijvoorbeeld aan muziekbibliotheken die op een nas of pc staan opgeslagen. Wel is het zaak om deze muziekbibliotheken via een muziekserver te delen. Verder werkt het ook met smartphones en tablets. De EM7415 laat zich namelijk bedienen via allerlei dlna-apps, bijvoorbeeld EZCast. Een leuk extraatje is dat gebruikers een usb-stick en micro-sd-kaart met muziekbestanden kunnen aansluiten. Er is ondersteuning voor de audioformaten aac, mp3, wav en flac. Wie goed zoekt, vindt deze wifi-module al voor 19,95 euro op internet.

©CIDimport

Tip 13: Wel of geen draad?

Heb je de keuze om via ethernet of via een draadloze verbinding muziek te streamen? Kies dan altijd voor een bekabelde verbinding! Een draadloos signaal is namelijk gevoelig voor storingen, bijvoorbeeld vanwege (huishoudelijke) apparatuur en naburige netwerken die van dezelfde radiofrequenties gebruikmaken. Als je audiobestanden in een hoge resolutie via het thuisnetwerk wilt afspelen, dan heb je nog meer baat bij een bekabelde verbinding. Veel ongecomprimeerde streams eisen een bandbreedte op van 9,2 Mbit/s en dat levert bij een draadloos weleens problemen op. Overigens hoef je voor audiodoeleinden doorgaans niet te investeren in gigabit-ethernet, want een 100Mbit/s-netwerk volstaat prima.

Wat hebben organisaties als KRO-NCRV, NS, Bits of Freedom en Oxfam Novib met elkaar gemeen? Dat ze niet langer actief zijn op het socialmediaplatform X. Waarom willen ze dat niet meer? Wat speelt er bij X? Welke alternatieven zijn er?

Sinds juli 2023 voegden veel media maandenlang ‘Twitter’ toe achter elke vermelding van X. Velen moesten namelijk nog wennen aan de nieuwe naam. Elon Musk, die Twitter in oktober 2022 voor 44 miljard dollar kocht, vond dat X beter paste bij zijn visie om het microblogging-platform om te vormen tot een allesomvattend digitaal ecosysteem, vergelijkbaar met WeChat in China. Musk lijkt trouwens een opvallende affiniteit te hebben met de letter X, wat ook zichtbaar is in projecten als SpaceX, Tesla Model X en xAI. Veel gebruikers waren niet gerust op deze overname, en niet geheel onterecht, want Musk heeft inmiddels ingrijpende veranderingen doorgevoerd.

X: aanpassingen

Kort na de overname herstelde Musk eerder geschorste accounts, waaronder die van controversiële figuren als Donald Trump, Andrew Tate en Kanye West. Het platform stopte bovendien met het handhaven van het beleid tegen desinformatie rond Covid-19. En waar vroeger een gratis verificatiesysteem was, waarbij Twitter invloedrijke personen en organisaties een blauw vinkje gaf, is dat nu puur commercieel: wie betaalt, krijgt een vinkje. Het staat niet langer voor authenticiteit, maar toont enkel aan dat een gebruiker betaalt voor X Premium en zo extra functionaliteit en zichtbaarheid krijgt.

Daarnaast introduceerde X de For You-feed, een sectie met aanbevelingen op basis van gebruikersvoorkeuren en -gedrag, maar ook beïnvloed door strategische beleidsbeslissingen. Dit gebeurt via een AI-gestuurd algoritme, waarvan slechts delen openbaar zijn gemaakt, wat vragen oproept over transparantie en mogelijke bias.

Het moderatiebeleid veranderde eveneens. Tweets die de richtlijnen schenden, worden niet meer verwijderd, maar zijn enkel minder zichtbaar (‘Freedom of Speech, Not Reach’). Daarnaast is er een verschuiving naar gemeenschapsgestuurde moderatie (‘Community Notes’), waardoor factchecking minder centraal en vaak trager verloopt.

De algoritmen van X roepen bij velen vragen op over de transparantie en mogelijke bias.

Fediverse

Musk zelf noemt deze aanpassingen democratischer, maar voor veel gebruikers hebben deze aanpassingen geleid tot een meer toxische inhoud. Daarbij worden specifieke groepen kritisch bekeken en beoordeeld, onder wie liberalen en de LGBTQ+-gemeenschap.

De cijfers lopen uiteen, maar de meeste bronnen zijn het er wel over eens dat heel wat gebruikers en organisaties het platform hebben verlaten sinds de overname door Musk.

Twee jaar geleden leek er maar één echt alternatief te zijn: Fediverse, dat gebruikers meer controle gaf over hun data en de moderatie.

Fediverse is een samentrekking van ‘federated’ en ‘universe’ en kun je zien als een netwerk van onderling verbonden platformen en servers, die onafhankelijk worden beheerd door organisaties of individuen. Bij traditionele socialmediaplatforms ben je afhankelijk van één centrale organisatie. Daardoor kun je met bijvoorbeeld een Instagram-account niet zomaar gebruikers van X bereiken. De gemeenschappelijke protocollen binnen het Fediverse, zoals het populaire ActivityPub, maken onderlinge communicatie juist wel mogelijk. Je kunt dus een account aanmaken op een server en vervolgens communiceren en gegevens uitwisselen met gebruikers op andere platformen. Binnen het Fediverse beweeg je dus vrijelijk tussen verschillende servers en platformen.

Het Fediverse-netwerk bevat talrijke platformen, waarvan de meeste door het ActivityPub-protocol zijn verbonden (afbeelding: Per Axbom, CC BY-SA 4.0, Wikimedia Commons).

Mastodon

Mastodon was – en is nog steeds – het populairste Fediverse-platform, maar dat bleek helaas niet geschikt voor het grote publiek. Veel (mainstream) gebruikers vonden het namelijk verwarrend dat ze zelf een server moesten kiezen bij registratie. Ook de interface en gebruikerservaring waren minder gestroomlijnd dan bij Twitter/X. Door de decentrale structuur werkten sommige servers ook traag of werden ze slecht beheerd.

Daarnaast bood Mastodon slechts beperkte ondersteuning voor video en live-updates en ontbraken universeel doorzoekbare inhoud en trending topics, waardoor populaire discussies moeilijker te volgen waren. Bekende personen waren er ook nauwelijks actief, en veel gebruikers hadden moeite om hun sociale netwerk opnieuw op te bouwen. Eind 2023 bereikte Mastodon een piek in regelmatige bezoekers, maar de groei vlakte al snel af.

De interface van Mastodon, met vertrouwde ingrediënten als tijdlijn, meldingen en favorieten.

Threads

Mastodon behoudt weliswaar een niche bij privacybewuste en opensource-enthousiastelingen, maar bleek dus te ingewikkeld en gefragmenteerd voor de doorsneegebruiker. Vanaf eind 2023 zochten velen daarom hun toevlucht tot traditionelere sociale netwerken als LinkedIn, Instagram en vooral Threads.

Dit laatste platform werd medio 2023 door Meta (Mark Zuckerberg) gelanceerd als reactie op de groeiende kritiek op Twitter/X. Het is direct gekoppeld aan Instagram, waardoor gebruikers hun bestaande account kunnen gebruiken.

De interactiemogelijkheden binnen Threads lijken sterk op die van X, met opties als liken, citeren, posten en reageren. Ook doet het veel denken aan het oude Twitter: je volgt zelf mensen of vertrouwt op het algoritme. Volgens veel gebruikers is dit algoritme vooral ontworpen om politieke discussies en nieuwsverwijzingen te mijden. Al kun je zelf wel bepaalde mensen volgen. Het platform toont daarnaast vaak berichten die reacties willen uitlokken (‘engagement bait’). Op dit platform vind je veel beroemdheden en influencers, en de meeste content is vrij luchtig.

Threads werkt trouwens ook aan ondersteuning voor het ActivityPub-Fediverse, wat de dienst compatibel maakt met onder meer Mastodon.

Ook bij Threads kun je zelf bepalen wie je wilt volgen.

Bluesky

Hoewel Threads momenteel veel meer maandelijkse gebruikers heeft (circa 275 miljoen), trekt ook het microblogging-platform Bluesky tegenwoordig een groeiend aantal voormalige X-gebruikers aan (circa 30 miljoen). Ter vergelijking: X zou nu nog zo’n 500 miljoen maandelijkse gebruikers tellen, terwijl Mastodon er ongeveer 15 miljoen heeft.

Bluesky wordt gerund door Bluesky Social. Het werd begin 2023 officieel gelanceerd, maar ontstond al in 2021, opgericht door Jack Dorsey, medeoprichter van Twitter.

Net als Mastodon is Bluesky een gedistribueerd netwerk, maar het is wel gebruiksvriendelijker, mede dankzij het modernere, open protocol AT (Authenticated Transfer). Het platform streeft naar transparantie en wil ook gebruikers zelf hun eigen algoritme laten maken en verfijnen.

Er zijn nog geen advertenties en de tijdlijn toont berichten in chronologische volgorde, zonder verborgen algoritme. In principe kun je ook zelf een server kiezen, al is dat in de praktijk nagenoeg altijd hostingprovider bsky.social. Gevorderde gebruikers kunnen zelfs een eigen server hosten (PDS, personal data server).

Bluesky wordt momenteel vooral bevolkt door Amerikaanse gebruikers, en het valt nog af te wachten in welke mate ook het aantal actieve Nederlandse en Vlaamse gebruikers zal toenemen. In het vervolg van dit artikel maken we grondiger kennis met Bluesky, waarbij we vooral focussen op hoe je volgaccounts en berichtgeving meer naar eigen hand kunt zetten, met onder meer migratie, startpakketten, lijsten, feeds en ook extra diensten.

Meer dan Threads verwelkomt Bluesky ook politieke discussies.

Account

Je kunt Bluesky gebruiken via je browser of de app, beschikbaar in de officiële appstores van Android en Apple. Na installatie kies je de interface-taal (waaronder Nederlands) en registreer je je met een e-mailadres, wachtwoord, geboortedatum en ‘gebruikershandle’. Vervolgens upload je een profielafbeelding of kies je een avatar, en na het aanduiden van je interesse(s) kun je direct aan de slag. Je moet nog wel even een verificatiecode invullen die je via e-mail krijgt.

Bluesky: na een snelle registratie ben je er klaar voor.

Ontdekken en volgen

Wanneer je de startpagina opent, zie je twee secties: Discover en Following. In Discover verschijnen direct berichten, gebaseerd op de interesses die je bij registratie hebt opgegeven. Je ziet hier ook trending topics en populaire posts binnen de gemeenschap. Je kunt deze feed personaliseren via aangepaste feeds, door er zelf een te creëren of een passend algoritme te kiezen.

In de sectie Following zie je berichten van accounts die je volgt. Aanvankelijk is deze leeg, behalve het Bluesky-account. Om iemand te volgen, houd je de muis boven de post header (met accountnaam, tijdstip en berichttitel) en klik je op +Volgen. Dit verandert in Volgend; klik hierop als je het account niet langer wilt volgen. Berichten van gevolgde accounts verschijnen vervolgens in de sectie Following.

Het vergt slechtsr een muisklik om iemand te (ont)volgen.

Zoeken en migreren

Er zijn verschillende manieren om snel extra accounts aan je volglijst toe te voegen. Open de rubriek Zoeken (tik in de mobiele app op het pictogram met drie streepjes) en vul in de zoekbalk een onderwerp in, zoals Artificial intelligence. Selecteer een geschikt account en klik op +Volgen.

Wil je accounts van Twitter/X ook op Bluesky volgen, dan gaat dit het snelst met de browserextensie Sky Follower Bridge, beschikbaar in de officiële Chrome- en Firefox-webstores. Na installatie start je de extensie en meld je je aan met je Bluesky-handle of e-mailadres en een app-wachtwoord.

Om zo’n wachtwoord (met beperkte machtigingen) te maken, ga je in Bluesky naar Instellingen, kies je Privacy en beveiliging, selecteer je App-wachtwoorden en klik je op +App-wachtwoord toevoegen. Geef het een naam, bijvoorbeeld SkyFollowerBridge, bevestig met Volgende, kopieer of noteer het wachtwoord en klik pas daarna op Gereed.

Na aanmelding open je je lijst met gevolgde accounts op X via www.x.com/<je_accountnaam>/following. Klik op de extensieknop en kies Find Bluesky Users. De extensie zoekt naar actieve Bluesky-accounts in je lijst. Klik op View Detected Users en daarna op Follow on Bluesky om de gewenste accounts te volgen.

Sky Follower Bridge automatiseert het migratieproces van gevolgde accounts van X naar Bluesky.

Startpakketten

Een andere handige manier om je volglijst uit te breiden is met startpakketten. Als je een interessant account vindt, klik je erop om de profielpagina te openen en ga je naar het onderdeel Startpakketten. Met wat geluk heeft deze persoon al pakketten aangemaakt: dit zijn verzamelingen accounts rond een specifiek onderwerp. Open zo’n pakket, bekijk de tabbladen Personen en Berichten en volg gewenste accounts via de knop +Volgen.

Je kunt ook zelf startpakketten maken. Ga naar Profiel en open het tabblad Startpakketten. Klik op Aanmaken, geef je pakket een naam en voeg een beschrijving toe. Druk op Volgende en voeg minstens acht accounts toe die relevante berichten posten. Klik weer op Volgende om eventueel feeds toe te voegen of kies voor Overslaan. Daarna kun je anderen uitnodigen via een QR-code of door de link te kopiëren.

Je kunt ook je eigen startpakketten creëren en deze met anderen delen.

Lijsten en feeds

Je kunt zelf ook een reeks gebruikers opsommen en deze lijsten eventueel delen. Open hiervoor de rubriek Lijsten en klik op +Nieuw. Vul een naam en omschrijving in en bevestig met Opslaan. Voeg gebruikers toe en bekijk hun berichten vanuit de lijst. Klik op Vastzetten op startpagina om de lijst als aparte feed naast Discover en Following te tonen.

Je beheert feeds rechtstreeks via de rubriek Feeds. Onder Ontdek nieuwe feeds kun je voorgestelde feeds toevoegen of zelf zoeken via de zoekbalk. Klik op een feed bij Mijn feeds om de berichten te bekijken.

Gebruik het tandwielpictogram bij Feeds om feeds via het pinicoon op je startpagina vast te zetten of hieruit weg te halen. Niet-vastgezette feeds kun je hier ook verwijderen.

Je kunt eigen feeds creëren, bijvoorbeeld met een no-code tool als Skyfeed.app. Meld je aan met je Bluesky-account en een app-wachtwoord (zie ook de paragraaf ‘Zoeken en migreren’). Klik op Create your first feed en voeg in de Visual Editor (of JSON Editor) de gewenste blokken toe, zoals Input, Remove, RegEx, Sort by en Limit. Bevestig met Publish Feed.

Kopieer de feed-ID achteraan de gegenereerde link en deel deze met anderen. Zij hoeven alleen de rubriek Feeds in Bluesky te openen en het ID in de zoekbalk Search feeds te plakken om je feed toe te voegen.

Met een app als Skyfeed kun je ook eigen feeds creëren en deze met anderen delen.

Vandaag zijn het vooral Odido-abonnees die te kampen hebben met storing, maar ook als je klant bent bij bijvoorbeeld KPN, VodafoneZiggo, Ben, Simpel of Delta komt het voor: je kunt niet bellen en/of internetten. Als zo'n storing wat langer duurt, kun je recht hebben op compensatie. In dit artikel lees je wanneer je waar recht op hebt en hoe je die compensatie kunt aanvragen.

Een landelijke storing bij je internet, tv of telefoon is niet alleen vervelend, maar kan ook financiële gevolgen hebben. Gelukkig is in Nederland wettelijk vastgelegd dat je in sommige gevallen recht hebt op een vergoeding. Maar hoe werkt dat precies? Wanneer heb je recht op compensatie, hoe hoog is die vergoeding en waar kun je terecht bij jouw provider?

Volgens de Telecommunicatiewet heb je als consument of kleinzakelijke gebruiker recht op compensatie als er sprake is van een volledige netwerkstoring die twaalf uur of langer duurt. Dat betekent dat alle onderdelen van je abonnement uitvallen: dus bijvoorbeeld zowel internet als televisie en telefonie. Regionale storingen vallen ook onder deze regeling, zolang je binnen het getroffen gebied woont of werkt. Sommige providers hanteren uit zichzelf een iets soepelere norm en keren al bij acht uur storing een vergoeding uit, maar dat is niet verplicht. De wettelijke grens ligt op twaalf uur.

De hoogte van de vergoeding is gekoppeld aan de maandelijkse kosten van je abonnement. Bij een storing van twaalf tot vierentwintig uur ontvang je één dertigste van je maandbedrag. Duurt de storing langer, dan loopt het bedrag op met telkens nog een dertigste per extra dag. Voor prepaid-gebruikers geldt een vergoeding van vijftig cent per dag. De vergoeding wordt meestal verrekend op je volgende factuur. Je hoeft er als klant wel iets voor te doen: in de meeste gevallen moet je zelf een aanvraag indienen via de website of app van je provider.

Verzamel bewijs

Heb je last gehad van een storing, controleer dan altijd eerst hoe lang die precies heeft geduurd. De meeste providers publiceren actuele storingsmeldingen op hun website. Noteer de begindatum en -tijd en maak eventueel een screenshot als bewijs. Zodra de storing voorbij is, kun je je aanvraag indienen. Meestal kan dat nog tot enkele maanden na de storing, maar wacht niet te lang. Het aanvragen van compensatie gaat soms via een speciale pagina, in andere gevallen moet je daarvoor contact opnemen met de klantenservice. Hieronder staan handige links naar de grootste providers om je verder te helpen.

©Website Odido

Bron: Odido

Compensatie aanvragen doe je zo:

Bij KPN kun je een compensatieverzoek indienen via je persoonlijke KPN-pagina, waar je moet inloggen met je KPN ID.
👉 Meer lezen/aanvragen compensatie KPN

Vodafone-klanten kunnen hun aanvraag doen via de Vodafone-app of de klantenservice.

👉 Meer lezen/aanvragen compensatie Vodafone

Ziggo heeft een aparte compensatiepagina, waar je een storing kunt melden en direct je vergoeding kunt aanvragen. Die staat hier:

👉 Meer lezen/aanvragen compensatie Ziggo

Ook bij Odido geldt de wettelijke grens van twaalf uur. Op de veelgestelde vragen-pagina lees je hoe je een claim kunt indienen. Odido zegt zelf een formulier online te zetten wanneer een storing langer dan twaalf uur geduurd heeft.

👉 Meer lezen/aanvragen compensatie Odido

Ben, dat gebruikmaakt van het netwerk van Odido, heeft dezelfde regeling. Informatie over compensatie vind je op:

👉 Meer lezen/aanvragen compensatie Ben

Simpel, dat ook gebruikmaakt van het Odido-netwerk, verwijst je naar je persoonlijke accountomgeving voor het melden van een storing. De klantenservicepagina staat hier:

👉 Meer lezen/aanvragen compensatie Simpel

Bij Delta kun je compensatie aanvragen via MijnDELTA of per brief. Uitleg staat op:

👉 Meer lezen/aanvragen compensatie Delta

Dus: meer dan twaalf uur storing? Compensatie!

Samengevat: bij een volledige uitval van je netwerk van twaalf uur of meer heb je recht op een vergoeding van minimaal één dertigste van je maandbedrag. Bij sommige providers kun je al eerder compensatie krijgen, maar dat is geen wettelijke verplichting. De meeste providers maken het aanvragen makkelijk via hun eigen omgeving of app. Heb je geen toegang tot je account, dan kun je altijd contact opnemen met de klantenservice. De verwerking duurt meestal een paar weken. Laat je niet afschepen als je recht hebt op compensatie. De regeling is wettelijk vastgelegd!