Weleens van je bed gelicht door opsporingsambtenaar met een huiszoekingsbevel? De komende jaren neemt het risico hierop toe! Als jij denkt dat het jou niet overkomt, dan moet je even verder lezen.

De overheid wil dus meer fraudeurs en terroristen in de kraag grijpen. Hiertoe worden niet alleen de gegevens van mogelijke boeven en fraudeurs nader bekeken, maar de gegevens van álle Nederlanders. En dat terwijl bekend is dat twee derde (!) van de verdachten die uit het 'Big Data-systeem' rollen, uiteindelijk onterecht aangemerkt is. En aan gegevens over burgers is toch al geen gebrek bij de overheid. Sinds er met de 'war on terror' een machtig argument is bijgekomen, wordt iedere mogelijkheid om nog meer gegevens te verzamelen, aangegrepen. Lees ook: Meeste wachtwoorden zijn onveilig.

Ook komt al jaren in het nieuws dat allerlei bedrijven en instanties gegevens verzamelen: Google wil alles van je weten en veiligheidsdiensten zoals de Amerikaanse NSA, het Britse GCHQ of de Nederlandse AIVD slaan al je internet- en belverkeer op, hacken op pc's en netwerken en kraken encryptie van iedereen in de naam van counterterrorisme. Maar er verandert niets.

Tijd om zelf het heft in handen te nemen, maar niet voordat we hebben uitgediept wat de motieven en methodes van de privacyschenders zijn en waarom privacy een onderwerp is waar we ons druk over moeten maken.

Dit wordt (onder andere) verzameld

Leentjebuur spelen

De overheid weet van alles van ons, en wat ze zelf niet weet, dat haalt ze wel bij anderen die dat wel weten. Zoals bij de internet- en telefonieproviders. Sinds 2009 zijn zij verplicht alle gegevens over het internet- en telefoniegebruik van alle klanten zes tot twaalf maanden te bewaren. Al die tijd kan de overheid langskomen en erin neuzen. In 2013 gebeurde dat 2,4 miljoen keer, dat is 6.400 raadplegingen per dag. Een limiet aan de bevragingen of een minimale verdenking is er niet, overheid en opsporingsinstanties kunnen hier zonder beperking in grasduinen.

En wat ziet de overheid dan zoal? Heel veel waarvan je nu nog denkt dat het geheim is of onbekend. Zoals wanneer je belt, met wie je belt en ook waar je bent wanneer je belt. Want ook de locatie van de mobiele telefoon is bekend en wordt bewaard, ongeacht of je gps gebruikt of niet. Ze zien ook wanneer je verbinding maakt met internet, de websites die je bezoekt, verbindingen die je maakt via internet, alles. Veilig verborgen achter een telefoonnummer of IP-adres? Helaas. Ook deze gegevens worden elke dag gedeeld door de providers met de overheid. De overheid weet precies wie er op welke datum en tijd hoort bij elk IP-adres, telefoonnummer en e-mailadres in Nederland. Welkom in surveillancestaat Nederland.

©PXimport

Ook onze overheid neemt het in de strijd tegen een enkele terrorist en fraudeur niet zo nauw met de privacy van allemaal.

Gratis diensten?

De overheid is niet de enige die de privacygrenzen steeds verder oprekt, ook bedrijven verzamelen gegevens over personen en gebruiken die om steeds meer over gebruikers te weten te komen. Zoek eens een paar maal met Google naar de aanschaf van een auto. De websites die je daarna bezoekt, zullen steeds meer advertenties over dat onderwerp hebben. Die advertenties zijn er dan ook speciaal voor jou, gebaseerd op jouw interesse in dat onderwerp die door Google is opgemerkt en vastgelegd. Dit lijkt onschuldig, maar is het niet.

"Mensen associëren Google met de zoekmachine maar eigenlijk is Google een advertentieboer. Daar verdienen ze hun geld mee, daar doen ze de grootste investeringen, daar zetten ze de meeste en beste engineers aan het werk. Inmiddels zijn alle datasets van alle Google-diensten aan elkaar gekoppeld. Dus je Google Agenda, je contacten, je mail, je maps ... alles is aan elkaar gekoppeld. Het is niet een risico dat Google mogelijk een profiel van je opbouwt, ze bouwen een profiel van je op! En ze doen dat misschien niet onder je naam (ze koppelen het aan een IP-adres), maar ze weten precies waar je bent, met wie je afspreekt en noem maar op." Aldus Daphne van der Kroft van Bits of Freedom, de Nederlandse belangenbehartiger van privacy en vrijheid op internet. En niet alleen Google doet dit, ook Yahoo, ook Microsoft, ook Facebook. Deze bedrijven bieden allemaal gratis diensten aan die ook nog eens in een heel hoog tempo innoveren, maar de rekening moet uiteindelijk wel betaald worden.

©PXimport

Daphne van der Kroft, communicatiestrateeg bij Bits of Freedom. (fotograaf: Maarten Tromp)

Uitwisseling

Bedrijven zijn zo succesvol in het verzamelen van gegevens van gebruikers, dat overheden ze steeds meer niet zelf verzamelen, maar alleen zorgen dat ze toegang krijgen tot de gegevens van de bedrijven. De onthullingen door Edward Snowden over de activiteiten van de Amerikaanse geheime dienst NSA hebben dit heel duidelijk gemaakt. Zo heeft de Amerikaanse overheid directe toegang tot servers en webdiensten van grote Amerikaanse internetbedrijven zoals Apple, Facebook, Yahoo, Google en Microsoft.

©PXimport

Dankzij de onthullingen van Snowden weten we dat privacy fors onder druk staat.

Daarbij maakt de Amerikaanse overheid actief misbruik van fouten in software. Op deze manier heeft de NSA toegang tot heel veel informatie, ook van en over Nederlanders.

Opnieuw dankzij Snowden weten we dat ook Nederland toegang heeft tot die gegevens. Nederland is een van de zogeheten 9-Eyes-landen: de - na de 4-Eyes-landen Groot-Brittannië, Canada, Australië en Nieuw-Zeeland - meest exclusieve groep van landen om lid van te zijn, want dit is de groep die die als tweede toegang krijgt tot de door de Amerikaanse NSA verzamelde gegevens.

Zo gaat men met jouw gegevens om

©PXimport

Bullrun is een van de topgeheime programma's waar we dankzij de onthullingen van Snowden nu kennis van hebben.

Surveillance als standaard

Onderzoeksjournalist Brenno de Winter volgt kritisch de manier waarop de Nederlandse overheid omgaat met gegevens van en over burgers. De Winter zegt hierover: "Het grote gevaar zit in dat met al deze gegevens heel gedetailleerde profielen worden gemaakt. Google kent ons leven tot in detail dankzij de Google Agenda, Gmail, de locatie van onze Android-smartphones en -tablets, alle dingen die we zoeken met de Google-zoekmachine, verwijzingen op andere websites die dat nog verder verfijnen en ga zo maar door. Dat gaat al heel ver. Sinds Snowden weten we dat precies die informatie ook nog eens in de handen van de NSA eindigt, en die heeft ook toegang tot nog weer andere data van onder andere Twitter, Facebook enzovoort. Al die informatie samen in één hand geeft een overheid de mogelijkheid ons nog veel gedetailleerder in kaart te brengen."

Verbod op datahonger

Verbieden privacygevoelige gegevens te verzamelen is geen optie, dat onderkent ook Brenno de Winter. "Je kunt onmogelijk een verbod uitvaardigen en de vraag is ook of dat tij nog te keren is. Je wilt niet innovatie stoppen om de overheid te stoppen. Misbruik van data moet wél worden voorkomen. Je moet Google wel verbieden (en dat wordt het ook al) de geheimzinnigheid in stand te houden. Ze moeten duidelijk maken welke informatie wordt verzameld, welke conclusies worden getrokken en wie daar toegang toe heeft. Ook moet invulling worden gegeven aan de verplichting om mensen zelf de regie over de informatie te gunnen."

©PXimport

Het logo van het geheime programma Prism zoals dat in de gelekte presentaties van de NSA wordt gebruikt.

Ook het handelen van de overheid moet volgens Brenno de Winter aan banden worden gelegd. "Het gebeurt erg vaak dat de overheid zelf de wet overtreedt. Dat zagen we bij de bewaarplicht voor internet- en telefoniegegevens, die ook niet werd afgeschaft toen het Europees werd verboden. We zagen het ook bij de automatische kentekenplaatherkenning waardoor de Belastingdienst in realtime met de camerasystemen van de politie mag meekijken. Daar is eerst de wet overtreden, en toen maar opgerekt. Camerabewaking werd illegaal ingezet om op afstand bekeuringen uit te schrijven en inmiddels is ook dat legitiem geworden. De politie hackt in sommige gevallen, terwijl dat bij wet niet is geregeld", aldus Brenno de Winter.

Iedereen is verdachte

"Onze grondwet zegt dat elke Nederlander in principe niet verdacht is. Iedere burger moet vrij kunnen leven en dus ook niet in de gaten gehouden worden. Pas als er een goede reden is om daar een uitzondering op te maken, kan de vrijheid van het individu worden ingeperkt of kan hij gevolgd worden. De overheid draait dit steeds meer om. Zij verzamelt van alles en laat daar Big Data-patroonanalyses op los, en beslist dan wel of er actie nodig is of niet. Terwijl tot nu toe nooit duidelijk gemaakt is dat er een noodzaak is om dit te doen. Er worden ook niet meer criminelen opgepakt dan voordat de overheid al die data over de burgers verzamelde", aldus Daphne van der Kroft van Bits of Freedom.

CBP bewaakt je privacy

Aanklacht tegen Google

Het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) is de Nederlandse privacywaakhond. Het CBP onderzoekt de manier waarop overheden en bedrijven met de persoonsgegevens van burgers omgaan. Het uitgangspunt is daarbij de bestaande regelgeving, maar het CBP adviseert ook over toekomstige regels. In december legde het CBP Google een dwangsom tot 15 miljoen euro op wegens het schenden van de regels. Wij spraken met Jacob Kohnstamm, voorzitter van het CBP over wat het CBP betekent voor de privacy van burgers en de aanpak van privacyschenders.

"Google heeft nieuwe privacyvoorwaarden geïntroduceerd zonder de burger daar voldoende over te informeren. Die voorwaarden gelden voor alle producten en diensten van Google en bieden de mogelijkheid alle gegevens die via die diensten uitgewisseld worden, te koppelen tot één groot profiel. Google heeft nu tot eind februari de tijd dit ongedaan te maken, dan wel de burgers goed voor te lichten en om toestemming te vragen". Zo vat Kohnstamm de aanklacht tegen Google samen. Hoewel de hoogte van de boete voor Google een schijntje is, heeft de aanklacht zeker indruk gemaakt op de internetgigant. "Dit heeft het bureau van de baas van Google bereikt. Het is ook niet de boete alleen, Google vindt het ook echt niet prettig als het publiekelijk te boek staat als wetsovertreder."

Privacyvoorwaarden Facebook

Behalve Google heeft het CBP ook Facebook op de korrel. Het CBP is een onderzoek gestart naar de nieuwe privacyvoorwaarden die het bedrijf wereldwijd wil invoeren. De nieuwe voorwaarden geven Facebook onder meer het recht om gegevens en foto's van Facebook-gebruikers, te gebruiken voor commerciële doeleinden. Het CBP heeft Facebook gevraagd de invoering van de nieuwe regels op te schorten tot het eigen onderzoek is afgerond en daar heeft het inmiddels gehoor aan gegeven.

Een haat-liefde verhouding

De pijlen van het CBP richten zich vaak ook op de Nederlandse overheid en vooral de Belastingdienst. "Met de Belastingdienst hebben we een haat-liefdeverhouding. We zijn met ze in gesprek omdat wij vinden dat - hoewel het mogelijk allemaal wettelijk is afgedekt - hun datahonger de grenzen van het redelijke overschrijdt. Je moet af en toe ook denken 'ik zou het nu wel mogen maar is het ook verstandig?' Recht en wet zijn soms niet helemaal hetzelfde", aldus Kohnstamm.

©PXimport

Google vindt het niet prettig dankzij de aanklacht van het CBP als wetovertreder te boek te staan.

Als voorbeeld noemt hij de gegevensuitwisseling van de Belastingdienst met woningbouwcorporaties. "De Belastingdienst heeft gegevens uitgewisseld om te kijken of er hogere huren betaald zouden kunnen worden. Het CBP heeft zich hier tot het laatst tegen verzet, maar helaas heeft de Tweede Kamer het uiteindelijk goedgekeurd. Vervolgens heeft de Belastingdienst uit gemakzucht, laat ik het maar zo noemen, ook nog eens veel meer gegevens met de woningbouwcorporaties gedeeld dan nodig. We hebben daar actie op ondernomen en de Belastingdienst laat dat nu achterwege."

Ondanks dat het CBP door de overheid wordt gefinancierd, krijgt het van minister Opstelten en staatssecretaris Teeven niet altijd de steun die je verwacht. "Het CBP zou nog veel effectiever zijn wanneer we, als iemand willens en wetens de privacyregels schendt, meteen een forse boete kunnen opleggen. Dat is ook vastgelegd in het regeerakkoord maar de staatssecretaris heeft de boetebevoegdheid van zo veel randvoorwaarden voorzien dat deze helemaal niets waard is."

Tweeduizend databases

Wanneer overheden, bedrijven en instellingen zo weinig respect hebben voor de gegevens van burgers, is het dan niet veel verstandiger helemaal maar geen gegevens meer af te staan? "Een gemiddelde burger zit in circa 2.000 databases. Als je telefoneert, wordt dat opgeslagen. Als je bankiert via internet, wordt dat opgeslagen. Wanneer je reist met het openbaar vervoer, dan wordt dat opgeslagen. Zelfs als je een totale kluizenaar bent in Nederland, sta je nog in 200 tot 250 databases.

Je kunt niet maatschappelijk functioneren zonder ICT-zaken te gebruiken en op internet actief te zijn. Dat kun je mensen echt niet verwijten. Je hebt daar als individuele burger weinig keuze in te maken. Daarom moet er met die data veel verantwoordelijker worden omgesprongen en moet de politiek ook nadrukkelijker sturen. Je kunt dat niet 'eigen schuld, dikke bult' op de burger verhalen."

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een nieuw scheerapparaat? Vandaag hebben we vijf betaalbare modellen voor je gespot.

Philips S5885/35 Shaver series 5000

Met dit waterdichte scheerapparaat kun je droog én nat scheren. Handig voor onder de douche! Een pluspunt is dat de snelheid van de roterende mesjes zich aanpast aan de dichtheid van je baard. Zo voorkom je irritaties aan de huid. Het flexibele scheerhoofd bestaat uit 45 zelfslijpende mesjes, zodat ze continu scherp zijn. Na een periode van ongeveer twee jaar kun je de mesjes eenvoudig vervangen. Aan de achterkant zit een uitklapbare trimmer waarmee je eventuele bakkebaarden bijwerkt.

De Philips S5885/35 Shaver series 5000 heeft een display waarop je onder meer de resterende accucapaciteit kunt aflezen. Een volgeladen batterij biedt een gebruikersduur van een uur. Ben je klaar met scheren? Klik dan op een knopje om het scheerhoofd te openen en spoel de binnenzijde onder de kraan af. Philips levert een stevige reishoes, reinigingsborsteltje en oplaadstandaard mee.

Philips Shaver Series 3000 S3134/51

De Shaver Series 3000 is volgens Philips ontworpen voor een comfortabele scheerbeurt en volgt nauwkeurig de contouren van het gezicht. Dit wordt mogelijk gemaakt door de 5D Pivot & Flex-scheerhoofden, die in vijf verschillende richtingen kunnen bewegen en kantelen. Hierdoor blijft het scheerhoofd goed in contact met de huid, wat zorgt voor een glad resultaat zonder irritatie.

Het apparaat is uitgerust met zelfslijpende PowerCut-mesjes en is volledig waterdicht. Dit betekent dat het geschikt is voor zowel een snelle droge scheerbeurt als nat scheren met gel of schuim, zelfs onder de douche. Daarnaast beschikt het over een handige uitklapbare precisietrimmer voor het bijwerken van bakkebaarden en snor. De accu biedt na één uur opladen ongeveer 60 minuten scheertijd.

Philips Shaver 3000X Series X3053/00

Zoek je een goedkoop scheerapparaat zonder allerlei poespas? De Philips Shaver 3000X Series X3053/00 kost op het moment van schrijven nog geen zes tientjes! Drie roterende scheerkoppen hebben in totaal 27 zelfslijpende mesjes. Gunstig is dat deze koppen in vier richtingen bewegen, waardoor ze de contouren van je gezicht volgen. Je kunt met dit product zowel droog als nat scheren. Zelfs een snor of bakkebaarden finetunen is geen enkel probleem. Klap gewoon de ingebouwde trimmer open en werk de boel bij.

Je gebruikt de bijgesloten usb-kabel om het apparaat op te laden. Een volle batterij resulteert in een scheertijd van drie kwartier. Moet je snel de deur uit en is de accu onverhoopt leeg? Geen zorgen, want vijf minuten opladen is voldoende voor een enkele scheerbeurt. De afgesneden haartjes belanden in het scheerhoofd. Dat kun je met behulp van een knopje eenvoudig legen, waarna je de behuizing afspoelt onder de kraan. Een pluspunt is dat het handvat is voorzien van een laagje rubber. Hierdoor houd je het scheerapparaat stevig vast. Na pakweg twee jaar zijn de mesjes versleten. Tip: haal ruim op tijd alvast een reserveset in huis.

Lees ook: Gladde praatjes: je scheerapparaat schoonmaken en onderhouden

Remington R4002

Dit eenvoudige scheerapparaat doet wat het moet doen en dat is jouw gezicht glad scheren. De fabrikant hanteert op zijn eigen website een adviesprijs van 59,99 euro, maar diverse bekende webwinkels vragen op het moment van schrijven een bedrag van onder de 45 euro. Lekker goedkoop dus! Lijkt een stoppelbaard je wel wat? Gebruik dan het speciale opzetstuk. De drie roterende koppen realiseren vervolgens een drie-dagen-baard met een haarlengte van 1,5 millimeter. Verder bevat de Remington R4002 ook nog een opklapbare detailtrimmer.

Het scheerapparaat heeft een oplaadbare accu. Die is goed voor een scheertijd tot zo'n veertig minuten. In tegenstelling tot diverse duurdere producten is dit model niet waterdicht. Houd er dus rekening mee dat je het scheerhoofd niet onder stromend water kunt afspoelen. Als je dit product bij Remmington registreert, ontvang je één jaar extra garantie. De totale garantietermijn bedraagt dan drie jaar.

Panasonic ES-LT4B

De Panasonic ES-LT4B is een foliescheerapparaat met een goede reputatie. Lees maar eens deze reviews van Kieskeurig.nl-bezoekers. Zo waarderen gebruikers onder meer het gladde resultaat, de lange batterijduur en de waterdichte behuizing. Het product is ook nog eens betaalbaar, want de aanschafprijs is momenteel lager dan ooit. Je kunt met de ES-LT4B droog en nat scheren. De kop bestaat uit drie scheerelementen met verschillende snijbladen. Dit verzorgingsproduct genereert maar liefst 39 duizend snijbewegingen per minuut.

Een opvallende eigenschap is de aanwezige baardsensor. Op basis van de dikte en dichtheid van de stoppels levert het scheerapparaat op bepaalde plekken meer vermogen. Daarmee wordt de kans op huidirritaties verkleind. Heb je bakkebaarden? Klap in dat geval de geïntegreerde trimmer open en werk ze bij onder een comfortabele hoek van 45 graden. Fijn is dat je de accu in een uur kunt opladen. Afhankelijk van hoeveel vermogen de ES-LT4B levert, bedraagt de maximale scheertijd hoogstens 45 minuten.

Samsung Electronics toont tijdens CES 2026 een nieuwe generatie keukenapparatuur. De meest opvallende vernieuwing zit in een verbeterde versie van AI Vision, die wordt toegepast in onder meer de nieuwste Bespoke AI-koelkast en een nieuwe AI-wijnkast. Deze technologie, in samenwerking met Google Gemini en Google Cloud, moet het herkennen en beheren van voedsel makkelijker maken.

Het meest in het oog springende product in de nieuwe line-up van Samsung is de nieuwste Bespoke AI-koelkast met Family Hub-scherm. Deze kan meer soorten producten herkennen dan eerdere modellen (eerdere modellen konden tot 37 soorten verse producten en 50 soorten vooraf geregistreerde verwerkte voedingsmiddelen op het apparaat herkennen). Niet alleen verse ingrediënten, maar ook bewerkte voedingsmiddelen moeten automatisch worden geïdentificeerd, ook als ze niet vooraf zijn ingevoerd. Producten die in eigen bakjes worden bewaard of door de gebruiker zijn gelabeld, kunnen aan een digitale inventarislijst worden toegevoegd. Die lijst geeft inzicht in wat er in de koelkast ligt en kan helpen bij het plannen van maaltijden of het controleren van voorraden.

Daarnaast laat Samsung een Bespoke AI Wine Cellar zien. Deze wijnkast gebruikt een camera om wijnetiketten te herkennen wanneer er flessen worden in gezet of uit gehaald. De gekoppelde SmartThings AI Wine Manager registreert welke flessen er in de wijnkast staan en waar precies. Zo is via de app te zien in welk schap een fles ligt en kan aanvullende informatie worden geraadpleegd zonder de kast te openen.

Ook toont Samsung onder meer nieuwe Franse-deurkoelkasten, slide-in fornuizen en over-the-range-magnetrons met een uniforme roestvrijstalen afwerking. De driedelige French-door-koelkast heeft een nulspelingontwerp met ondiepere deuren, zodat lades volledig open kunnen zonder extra ruimte aan de zijkant. Bij de magnetrons valt het DualVent-model op, met extra ventilatie aan de voorzijde om dampen van de voorste kookzones beter af te voeren.

Beschikbaarheid
Samsung presenteert de nieuwe keukenapparatuur tijdens CES 2026, 6 tot en met 9 januari 2026 in Las Vegas. Prijzen, exacte releasedata en beschikbare uitvoeringen zijn nog niet bekendgemaakt.