Ontgoogelen betekent het verwijderen van ongewenste informatie van de zoekmachine Google, maar in dit artikel gaan we een veel verder. Je bent het beu om overal door Google gevolgd te worden en je wilt je (zoveel mogelijk) losrukken uit dat alomtegenwoordige ecosysteem. Hoe pak je zo’n ‘detox’ aan?

Van ‘Don’t be evil’ tot ‘Competition is just a click away’: Google heeft de afgelopen jaren verschillende marketingslogans gelanceerd om zijn gebruikers ervan te overtuigen dat het bedrijf alleen maar goede bedoelingen heeft en dat je op elk moment Google ook weer makkelijk kunt verlaten. Dit laatste mag dan misschien kloppen voor Googles zoekmachine (het volstaat te surfen naar een alternatief als DuckDuckGo), maar dan ga je helemaal voorbij aan wat Google écht is: een compleet ecosysteem. Anders gezegd, een gecentraliseerd geheel van software en hardware waarmee al je apparaten zich kunnen verbinden en je data en apps kunt synchroniseren. Met de slogan ‘All together now’ wil Google vooral benadrukken hoe comfortabel zo’n ecosysteem is. Dat Google via dit ecosysteem ook naar wens je data kan verzamelen en je digitale ervaring verregaand kan manipuleren, laat Google wijselijk onvermeld.

In deze workshop laten we zien hoe je uit dit monolithische machtsblok kunt stappen, onder meer via opensource-alternatieven. Oplossingen die je in de armen drijven van andere ecosystemen, zoals Microsoft en Apple, proberen we zoveel mogelijk te vermijden. Je zult helaas merken dat dit geen eenvoudige opgave is.

 Datacollectie

Voor we proberen Googles houdgreep wat te verminderen, is het een goed idee na te gaan hoeveel informatie Google over ons verzamelt. Ga hiervoor naar https://myactivity.google.com en meld je aan. Je kunt nu doorklikken naar onder meer de geschiedenis van je zoektermen, je locaties (van je Android-smartphone bijvoorbeeld) en het gebruik van allerlei Google-apps, zoals YouTube, Google Maps, Assistent, Play en Translate.

Je kunt ook op een andere manier en in realtime merken hoezeer Google aanwezig is. Installeer maar eens de extensie Google Surveillance Detector (www.googledetector.org) in een Chromium-browser. Een teller houdt ieder bezoek bij aan een site die aan Google is gelinkt. Je zult merken: deze loopt aardig snel op.

Archiveren

Voordat je daadwerkelijk besluit om Google in de ban te doen, doe je er verstandig aan eerst alle nuttige informatie te back-uppen die Google over jou heeft verzameld. Google Takeout maakt dit makkelijk. Ga naar https://takeout.google.com/takeout/download en meld je aan. Klik op Nieuwe export maken en zet een vinkje bij de apps waarvan je de bijbehorende data wilt exporteren. Bij sommige apps tref je Meerdere indelingen aan: klik hierop om te weten te komen welke gegevens in welk formaat zullen worden bewaard. Bevestig met Volgende stap en geef aan hoe of waar je het exportbestand (standaard in zip-formaat) wilt ontvangen, bijvoorbeeld via de opties Downloadlink verzenden via e-mail of Toevoegen aan Drive.

Standaard voert Google de export maar één keer uit, maar je kunt eventueel een frequentie instellen. Bevestig met Export maken. Houd er rekening mee dat het archiefbestand erg omvangrijk kan worden, afhankelijk van welke data je allemaal in de export hebt gestopt. Het kan bovendien enkele dagen duren voor je dit ontvangt.

Derde partijen

De kans is groot dat ook apps en diensten van derde partijen aan je Google-account zijn gekoppeld. Zo kan een app bijvoorbeeld toegang tot je Google Agenda vragen om zo geschikte tijdstippen voor afspraken met vrienden voor te kunnen stellen.

Ben je van plan dit Google-account daadwerkelijk te verwijderen (zie paragraaf ‘Accountverwijdering’), ga dan eerst na welke apps en diensten hieraan zijn gekoppeld, zodat je niet voor verrassingen komt te staan. Ga hiervoor naar https://myaccount.google.com/security en klik op Apps van derden met accounttoegang. Er verschijnt een pagina met zowel Apps van derden met accounttoegang (klik op zo’n app voor details) als Inloggen met Google (afbeelding 3). In dit laatste geval gaat het om diensten waarbij je inlogt met je Google-account.

Selectief uitschakelen

Verderop in deze workshop laten we zien hoe je je Google-account daadwerkelijk opzegt, maar misschien wil je niet zover gaan, bijvoorbeeld omdat er diensten van derde partijen aan je account zijn gekoppeld.

Wat je dan wel nog kunt doen, is de hoeveelheid data die Google over jou verzamelt zoveel mogelijk beperken. Een goed vertrekpunt hiervoor is opnieuw https://myaccount.google.com, waar je in het linkermenu de rubriek Gegevens en privacy opent. Hier kun je dan voor diverse onderdelen aangeven dat Google deze niet langer mag volgen of bijhouden.

Ook kun je hier reeds bijgehouden data (je ‘geschiedenis’) verwijderen. We beperken ons tot een paar voorbeelden. Klik op Web- en app-activiteit, selecteer de gewenste app of dienst bij Activiteit bekijken en verwijderen, druk op de knop Verwijderen en kies bijvoorbeeld Alle activiteit verwijderen. Of je kiest hier Automatisch verwijderen en bij Automatisch activiteit verwijderen die ouder is dan selecteer je bijvoorbeeld 3 maanden.

Zowel bij Web- en app-activiteit als bij Locatiegeschiedenis en YouTube-geschiedenis kun je telkens ook Uitzetten selecteren, zodat deze activiteiten niet langer worden bijgehouden. Scrol op deze pagina ook wat verder naar beneden, ook bij Gepersonaliseerde advertenties en Persoonlijke resultaten in Zoeken vind je telkens een uitknop. Houd er rekening mee dat Google je voor deze diensten dan mogelijk geen gepersonaliseerde aanbevelingen en dergelijke meer aanbiedt, maar dat is wellicht juist je bedoeling.

Na deze selectieve verwijderingen of uitschakelingen meld je je weer af bij je Google-account. Mocht het ooit weer nodig zijn, dan kun je je tijdelijk alsnog weer aanmelden.

Browser

Een browser als Chrome speelt heel wat gegevens over je internetactiviteiten direct aan Google door, zeker wanneer je standaard bij Google bent aangemeld. Welke en hoeveel gegevens wordt mede bepaald door je instellingen in je Google-account (zie paragraaf ‘Selectief uitschakelen’). Je kunt je weliswaar afmelden door rechtsboven op je profielicoon te klikken en Uitloggen te selecteren, maar zelfs dan kan Google een profiel samenstellen op basis van onder meer je ip-adres, locatie, cookies van partnerdiensten en via allerlei fingerprinting-technieken.

Er zijn gelukkig browsers die meer oog voor je privacy hebben, zoals LibreWolf (https://librewolf.net). Dit is een aangepaste versie van Firefox die geen telemetrische gegevens doorstuurt, standaard gebruikmaakt van zoekmachine DuckDuckGo en naast een strenge traceerbeveiliging en anti-vingerafdrukfuncties, ook advertentieblokker uBlock Origin inzet.

Geef je de voorkeur aan een op Chromium gebaseerde browser, kijk dan eens naar Brave (www.brave.com). Deze blokkeert trackingcookies, andere trackers en advertenties. Je kunt hier zelfs een incognitomodus oproepen die het anonimiserende Tor-netwerk als een webproxy inzet. Je browseverkeer loopt dan via een keten van drie verschillende computers (nodes), op zo’n manier dat alleen de eerste je ip-adres kent en enkel de laatste weet welke webserver je precies wilt bezoeken.

Als het inderdaad je bedoeling is vooral zo anoniem mogelijk te browsen, dan is de op Firefox gebaseerde Tor Browser (www.torproject.org) een goed alternatief. Of nog beter: je gebruikt Tor via een VPN, waarbij je je eerst met een VPN-dienst verbindt en vervolgens je Tor Browser opent. Tot de betere ‘zero-log’ VPN-diensten horen NordVPN (www.nordvpn.com) en Proton VPN (www.protonvpn.com).

Zoekmachine

Browsers met oog voor de privacy van hun gebruikers zullen standaard zelden de zoekmachine van Google gebruiken. In de meeste gevallen werken ze met DuckDuckGo (www.duckduckgo.com), die ook als extensie beschikbaar is voor diverse browsers. Deze zoekmachine volgt zijn gebruikers niet, en bewaart of deelt geen gebruikersinformatie. Ook probeert deze zoekmachine je standaard te verbinden met de https-versie van een website wanneer je op de bijbehorende link klikt. Handig zijn ook de zogenoemde ‘bangs’ waarmee je snel op specifieke websites zoekt (uit een lijst van duizenden). Op www.duckduckgo.com/bangs vind je hierover meer informatie.

Een andere zoekmachine die je privacy respecteert, is het Franse Qwant (www.qwant.com). Gebruik je toch liever de Google-zoekmachine, maar dan zonder je privacy prijs te geven, dan kun je StartPage overwegen (www.startpage.com). Dit is een metazoeker die je zoekopdrachten doorstuurt naar (onder meer) Google, maar wel geanonimiseerd en zonder gebruikersinformatie bij te houden.

Gmail en Google Documenten

Google de rug toekeren houdt natuurlijk ook in dat je op zoek moet gaan naar een goed alternatief voor Gmail en voor Google Documenten. Als het enigszins kan, het liefst door een en dezelfde dienst. Om niet zomaar in een ander ecosysteem van bijvoorbeeld Microsoft of Apple te belanden, kun je alternatieven overwegen als het Belgische Mailfence (www.mailfence.com) of het Zwitserse Kolab Now (www.kolabnow.com). Beide ondersteunen end-to-end-encryptie (E2EE) en bewaren je e-mails ook versleuteld op hun Europese servers. Dit maakt dat uitsluitend de zender en de beoogde ontvanger de inhoud van de berichten kan lezen.

Beide bieden trouwens meer dan alleen een e-mailservice. Je kunt tevens documenten online bewaren, deze delen en bewerken met anderen, en ook afspraken in een online agenda opnemen (Kolab Now). Voor een compleet pakket kun je bij Mailfence terecht vanaf circa 2,50 euro per maand (5 GB mail, 10 aliassen, 12 GB documentopslag). Er is ook een gratis versie met beperkte opslag (500 MB voor zowel e-mail als documenten) (afbeelding 7). Kolab Now is wat prijziger met circa 10 euro per maand (5 GB documentopslag).

Een alternatief is nog Zoho Mail (www.zoho.com/mail), maar deze van oorsprong Indiase dienst richt zich voornamelijk op de zakelijke gebruiker. Wil je toegang tot de Zoho Workplace-suite, dan betaal je 2,40 of 5,40 euro per maand, afhankelijk van de gewenste opties.

YouTube

Wil je YouTube-video’s bekijken, dan heb je in principe YouTube nodig, een dienst van Google dus, maar er zijn wel uitwegen. Een ervan is FreeTube (https://freetubeapp.io), een YouTube-client voor diverse desktop-platformen. Deze software bewaart alle gebruikersdata uitsluitend lokaal en laat je tevens bij YouTube-kanalen aanmelden zonder Google-account. Handig meegenomen is dat er ook geen storende advertenties opduiken tijdens het bekijken van video’s.

Overigens is het ook wel mogelijk je via een rss-reader te abonneren op YouTube-kanalen, zodat je via deze weg op de hoogte blijft van nieuwe uploads. We tonen even hoe je dit doet vanuit browser Brave. Open een nieuw tabblad en klik rechtsonder op Aanpassen. Ga naar Brave News en tik de gewenste rss-feed in. Dit doe je voor YouTube als volgt. Kopieer de code die je aantreft in de YouTube-url achter channel/ of user/ en vul als rss-feed in: https://www.youtube.com/feeds/videos.xml, onmiddellijk gevolgd door ?user=<code> of door ?channel_id=<code>, naargelang het om een gebruikers-ID of een kanaal-ID gaat. Kik op Ontvang feeds van <url> en op Volgen. De feed wordt toegevoegd en kun je bekijken wanneer je op een nieuw tabblad naar beneden scrolt.

Gebruikte je YouTube vooral als een uploadplatform voor je eigen video’s, dan kun je eventueel uitwijken naar een alternatief als Vimeo (www.vimeo.com, het goedkoopste abonnement kost zo’n 8 euro per maand). Wil je ook videobeelden streamen, dan is een dienst als Twitch (www.twitch.tv) wellicht een optie.

Android

Een heikel punt voor wie zich uit de greep van Google wil bevrijden, is de stevige verankering in het Android-besturingssysteem. Een iPhone aanschaffen is een optie, maar daarmee belandt je dan volledig in Apples greep.

In principe kun je een Android-apparaat wel gebruiken zonder Google-account, maar een aantal apps zal dan niet langer (betrouwbaar) functioneren. Veel apps vereisen tevens Google Play Services en laten zich alleen downloaden vanuit het officiële Google Play, en voor beide heb je helaas een Google-account nodig. Je kunt wel een alternatieve app-store gebruiken, zoals F-Droid, Amazon Appstore en Aptoide, maar je vindt hier niet alles.

Om je huidige telefoon los te koppelen van je Google-account is bovendien een reset nodig. Deze verwijdert alle gegevens evenals reeds gedownloade apps van je telefoon, dus zorg dan eerst voor back-ups. Vervolgens open je Instellingen / Info telefoon / Resetten / Fabrieksgegevens herstellen en volg je de instructies.

Je kunt ook een alternatief besturingssysteem installeren, zoals LineageOS (www.lineageos.org) of MicroG (www.microg.org). Dit is helaas een vrij complexe en technische operatie en ook hier moet je nog afwachten in welke mate bepaalde (Google-)apps zich laten installeren. Zogeheten Google Apps Packages, kortweg GAPPs, bieden eventueel wel een uitweg en verder heeft MicroG de nodige componenten ingebouwd zodat ook apps kunnen draaien die Google Play Services vereisen.

Tot slot, voor wie ChromeOS gebruikt op een tablet of laptop: hier zijn Linux-gebaseerde alternatieven beschikbaar die zich iets makkelijker laten installeren, waaronder de opensource-variant ChromiumOS (www.chromium.org).

Accountverwijdering

Heb je het écht gehad met het Google-ecosysteem en wil je daar zo goed mogelijk mee stoppen, dan zit er weinig anders op dan je Google-account te verwijderen. Je moet er dan natuurlijk zeker van zijn dat je álle Google-data hebt bewaard (zie ‘Archiveren’) en dat je eventuele derde partijen van je Google-account hebt losgekoppeld (zie ‘Derde partijen’).

Ben je helemaal zeker, ga dan naar https://myaccount.google.com, open Gegevens en privacy en scrol naar Meer opties. Hier klik je op Je Google-account verwijderen of je gaat rechtstreeks naar https://myaccount.google.com/deleteaccount.

Je krijgt nu een lijst te zien met items die allemaal zullen worden verwijderd als je verder gaat. Plaats een vinkje bij de twee voorwaarden en druk op Account verwijderen.

Heb je toch spijt van je beslissing, dan vind je hier nog de knop Account herstellen, maar dan moet je wel snel zijn, want Google zegt letterlijk: “Als het al een tijdje geleden is dat je je account hebt verwijderd, kun je mogelijk niet de gegevens in je account herstellen.”

Een blender of een keukenmachine maakt geluid, dat is nu eenmaal zo. Er zitten bewegende onderdelen in, en er komt flink wat kracht bij kijken. Maar wat als je blender meer lawaai maakt dan zou moeten? Gelukkig kun je dat vaak zelf oplossen. Hier lees je hoe.

Lees ook: 9 dingen die je óók met je blender kunt maken

Waarom maakt mijn blender lawaai? 

De messen van een blender draaien doorgaans in de rondte met zo'n 20.000 toeren per minuut – bijna tien keer zo veel als de wielen van je auto als je lekker aan het cruisen bent. Geen wonder dus dat daar wat geluid bij komt kijken. 

Oudere blenders maken vaak meer lawaai dan nieuwe, en hoe langer je je blender hebt, des te meer geluid hij gaat maken, omdat de onderdelen verouderd raken. Daar is verder weinig aan te doen, behalve een nieuwe blender kopen. 

Stille blenders

Er zijn steeds meer stille blenders op de markt, al blijven ze natuurlijk altijd geluid maken. Doorgaans geldt dat hoe krachtiger het model, des te hoger de geluidsproductie. Denk dus goed na of je wel de krachtigste blender nodig hebt, of dat je het met een simpeler – en stiller! – model af kan. 

Fabrikanten doen er ook steeds meer aan om het geluid tegen te houden, bijvoorbeeld door een geluidsreductiesysteem en een slimme vorm van de messen en de glazen kan. Nieuwer is niet altijd beter, maar in dit geval vaak wel. 

©HP

Resonantie

Een van de hoofdredenen van een luide blender is de resonantie in de rest van je keuken. Probeer je blender maar eens op te tillen tijdens het blenden: dan hoor je meteen een stuk minder. Dat komt doordat het geluid doordreunt in het keukenblad, of zelfs in de muren waar de blender bij in de buurt staat. 

Zorg er dus voor dat de blender zo vrij mogelijk staat, niet tegen de muur en er ook niet vlakbij. Je kunt ook tijdelijk een handdoek of theedoek onder de blender leggen om het doordreunen te voorkomen, al moet je er wel voor zorgen dat het apparaat waterpas blijft staan. 

Veel blenders en keukenmachines hebben zuignappen, zodat ze wel op hun plek blijven staan, maar niet direct met het aanrechtblad in aanraking komen. Dat scheelt ook weer een slok op een smoothie! 

Conclusie

Je blender maakt nu eenmaal geluid, daar is weinig aan te doen. Je kunt het wel binnen de perken houden door te zorgen dat de blender goed waterpas staat en dat alle onderdelen goed schoon zijn. Zet hem niet tegen of in de buurt van de muur, en zet hem eventueel op een handdoek of theedoek om de ergste trillingen te voorkomen. En anders kun je natuurlijk altijd op zoek gaan naar een nieuwe, stille blender.

Google Maps is een veelgebruikte navigatie-app binnen zowel Android als iOS. Veel mensen zijn inmiddels gewend aan die app en hebben geen behoefte aan alternatieven. Maar als je om je heen kijkt, zijn er genoeg kaarten-apps die de moeite waard zijn.

Google Maps is inmiddels meer dan alleen een app voor het navigeren. Je kunt er eveneens informatie over je omgeving of buurt mee opzoeken, en zodoende leuke plekjes ontdekken. Ook biedt de app informatie over bijvoorbeeld files en de luchtkwaliteit. Daarnaast laten mensen er zelf recensies en foto's op achter, waardoor je nog een beter beeld krijgt van wat er in jouw omgeving gebeurt. En vergeet de Steet View-functie niet om een omgeving elders op de wereld te verkennen.

Maar dit is natuurlijk niet de enige dienst die je op deze manier op je smartphone kunt gebruiken. In dit artikel bieden we vier alternatieven voor Google Maps aan.

1- Here WeGo

De eerste app in dit korte lijstje is Here WeGo. Dit is een gratis te downloaden app, die in de basis hetzelfde doet als Google Maps – maar dan zonder Google. Je hebt toegang tot verschillende soorten navigatieopties, zoals wandelen, met de auto of het ov, en kunt directies opvragen die je van deur tot deur brengt. Daarnaast zijn er allerlei mogelijkheden waarmee je de reis, ongeacht het voertuig, personaliseert. Zo kun je kiezen voor de snelste of de kortste route (het verschil zit hem in snelheid) en of je in realtime omgeleid wil worden wanneer dat nodig is. Zo kan Here WeGo rekening houden met files en eventueel oponthoud. Verder zijn er twee weergavemodi: een zoals in Google Maps en een met een satellietbeeld van de omgeving.

Here WeGo is beschikbaar voor Android en iOS.

🚲Leestip: Ga eropuit! De beste sites en apps voor wandelen en fietsen

2- Apple Maps

We kunnen het ons bijna niet voorstellen dat je dit niet weet als je een iPhone hebt, maar Apple biedt met zijn eigen kaartenapplicatie Apple Maps ook een prima alternatief voor Google Maps aan. Hoewel de software eerder onbruikbaar was, heeft de app de afgelopen jaren flinke sprongen vooruit gemaakt. Had je de app eerder afgeschreven, dan kun je je er nu aan wagen. Net zoals bij andere navigatie-applicaties heb je de keuze uit verschillende reisopties, zoals met de auto, de fiets en bijvoorbeeld een taxi. Apple Maps biedt routenavigatie, locatie delen, plaatskaarten en een interactieve 3D-weergave aan van allerlei omgevingen. Zo krijg je een beter beeld van wat er te beleven valt, of hoe er een stad, dorp of weg vormgegeven is.

Apple Maps is alleen beschikbaar voor iOS.

3- Waze

Mocht je iemand zijn die uit het Google-ecosysteem wil stappen, of minder van Google afhankelijk wil zijn, dan is Waze wellicht niet de beste optie. Google is namelijk eigenaar van deze app. Maar voor andere gebruikers kan dit wel een goed alternatief zijn. Veel van de informatie die Waze presenteert, is namelijk afkomstig vanuit de community. Gebruikers houden andere mensen dus op de hoogte. Daardoor krijg je veel meer updates in realtime over wat er om je heen gebeurt of wanneer je eenmaal de weg op gaat. Ongelukken en dergelijke zijn daardoor geen verrassingen meer. Waze kan bovendien razendsnel andere routes aanbieden, en je kunt van tevoren aangeven dat je bepaalde wegen of gebieden wilt vermijden.

Waze is beschikbaar voor zowel Android als iOS.

4- OsmAnd

OsmAnd is tot slot een navigatieapplicatie die volop gebruikmaakt van opensource-informatie. In dit geval gaat het om de data van OpenStreetMap. Dat is niet het enige dat dit zo'n sterke app maakt. Want OsmAnd legt voornamelijk de nadruk op offline gebruik. Zo kunnen gebruikers niet alleen hun eigen omgeving, maar ook gewoon de kaart van een volledig land offline beschikbaar maken. Dat zal de app dan ook meteen vragen op het moment dat je hem voor het eerst opent. Daardoor kun je niet alleen data besparen, ook heb je gewoon een goede kaart tot je beschikking wanneer je in een gebied bent met slecht internet. Verder is het fijn om te zien dat OsmAnd de basis op orde heeft als het gaat om de interface en navigatieopties. Alle basale functies die je mag verwachten van een kaartenapp zit in OsmAnd, dus je hoeft niets te missen.

OsmAnd is beschikbaar voor zowel Android als iOS.