Ontgoogelen betekent het verwijderen van ongewenste informatie van de zoekmachine Google, maar in dit artikel gaan we een veel verder. Je bent het beu om overal door Google gevolgd te worden en je wilt je (zoveel mogelijk) losrukken uit dat alomtegenwoordige ecosysteem. Hoe pak je zo’n ‘detox’ aan?

Van ‘Don’t be evil’ tot ‘Competition is just a click away’: Google heeft de afgelopen jaren verschillende marketingslogans gelanceerd om zijn gebruikers ervan te overtuigen dat het bedrijf alleen maar goede bedoelingen heeft en dat je op elk moment Google ook weer makkelijk kunt verlaten. Dit laatste mag dan misschien kloppen voor Googles zoekmachine (het volstaat te surfen naar een alternatief als DuckDuckGo), maar dan ga je helemaal voorbij aan wat Google écht is: een compleet ecosysteem. Anders gezegd, een gecentraliseerd geheel van software en hardware waarmee al je apparaten zich kunnen verbinden en je data en apps kunt synchroniseren. Met de slogan ‘All together now’ wil Google vooral benadrukken hoe comfortabel zo’n ecosysteem is. Dat Google via dit ecosysteem ook naar wens je data kan verzamelen en je digitale ervaring verregaand kan manipuleren, laat Google wijselijk onvermeld.

In deze workshop laten we zien hoe je uit dit monolithische machtsblok kunt stappen, onder meer via opensource-alternatieven. Oplossingen die je in de armen drijven van andere ecosystemen, zoals Microsoft en Apple, proberen we zoveel mogelijk te vermijden. Je zult helaas merken dat dit geen eenvoudige opgave is.

 Datacollectie

Voor we proberen Googles houdgreep wat te verminderen, is het een goed idee na te gaan hoeveel informatie Google over ons verzamelt. Ga hiervoor naar https://myactivity.google.com en meld je aan. Je kunt nu doorklikken naar onder meer de geschiedenis van je zoektermen, je locaties (van je Android-smartphone bijvoorbeeld) en het gebruik van allerlei Google-apps, zoals YouTube, Google Maps, Assistent, Play en Translate.

Je kunt ook op een andere manier en in realtime merken hoezeer Google aanwezig is. Installeer maar eens de extensie Google Surveillance Detector (www.googledetector.org) in een Chromium-browser. Een teller houdt ieder bezoek bij aan een site die aan Google is gelinkt. Je zult merken: deze loopt aardig snel op.

Archiveren

Voordat je daadwerkelijk besluit om Google in de ban te doen, doe je er verstandig aan eerst alle nuttige informatie te back-uppen die Google over jou heeft verzameld. Google Takeout maakt dit makkelijk. Ga naar https://takeout.google.com/takeout/download en meld je aan. Klik op Nieuwe export maken en zet een vinkje bij de apps waarvan je de bijbehorende data wilt exporteren. Bij sommige apps tref je Meerdere indelingen aan: klik hierop om te weten te komen welke gegevens in welk formaat zullen worden bewaard. Bevestig met Volgende stap en geef aan hoe of waar je het exportbestand (standaard in zip-formaat) wilt ontvangen, bijvoorbeeld via de opties Downloadlink verzenden via e-mail of Toevoegen aan Drive.

Standaard voert Google de export maar één keer uit, maar je kunt eventueel een frequentie instellen. Bevestig met Export maken. Houd er rekening mee dat het archiefbestand erg omvangrijk kan worden, afhankelijk van welke data je allemaal in de export hebt gestopt. Het kan bovendien enkele dagen duren voor je dit ontvangt.

Derde partijen

De kans is groot dat ook apps en diensten van derde partijen aan je Google-account zijn gekoppeld. Zo kan een app bijvoorbeeld toegang tot je Google Agenda vragen om zo geschikte tijdstippen voor afspraken met vrienden voor te kunnen stellen.

Ben je van plan dit Google-account daadwerkelijk te verwijderen (zie paragraaf ‘Accountverwijdering’), ga dan eerst na welke apps en diensten hieraan zijn gekoppeld, zodat je niet voor verrassingen komt te staan. Ga hiervoor naar https://myaccount.google.com/security en klik op Apps van derden met accounttoegang. Er verschijnt een pagina met zowel Apps van derden met accounttoegang (klik op zo’n app voor details) als Inloggen met Google (afbeelding 3). In dit laatste geval gaat het om diensten waarbij je inlogt met je Google-account.

Selectief uitschakelen

Verderop in deze workshop laten we zien hoe je je Google-account daadwerkelijk opzegt, maar misschien wil je niet zover gaan, bijvoorbeeld omdat er diensten van derde partijen aan je account zijn gekoppeld.

Wat je dan wel nog kunt doen, is de hoeveelheid data die Google over jou verzamelt zoveel mogelijk beperken. Een goed vertrekpunt hiervoor is opnieuw https://myaccount.google.com, waar je in het linkermenu de rubriek Gegevens en privacy opent. Hier kun je dan voor diverse onderdelen aangeven dat Google deze niet langer mag volgen of bijhouden.

Ook kun je hier reeds bijgehouden data (je ‘geschiedenis’) verwijderen. We beperken ons tot een paar voorbeelden. Klik op Web- en app-activiteit, selecteer de gewenste app of dienst bij Activiteit bekijken en verwijderen, druk op de knop Verwijderen en kies bijvoorbeeld Alle activiteit verwijderen. Of je kiest hier Automatisch verwijderen en bij Automatisch activiteit verwijderen die ouder is dan selecteer je bijvoorbeeld 3 maanden.

Zowel bij Web- en app-activiteit als bij Locatiegeschiedenis en YouTube-geschiedenis kun je telkens ook Uitzetten selecteren, zodat deze activiteiten niet langer worden bijgehouden. Scrol op deze pagina ook wat verder naar beneden, ook bij Gepersonaliseerde advertenties en Persoonlijke resultaten in Zoeken vind je telkens een uitknop. Houd er rekening mee dat Google je voor deze diensten dan mogelijk geen gepersonaliseerde aanbevelingen en dergelijke meer aanbiedt, maar dat is wellicht juist je bedoeling.

Na deze selectieve verwijderingen of uitschakelingen meld je je weer af bij je Google-account. Mocht het ooit weer nodig zijn, dan kun je je tijdelijk alsnog weer aanmelden.

Browser

Een browser als Chrome speelt heel wat gegevens over je internetactiviteiten direct aan Google door, zeker wanneer je standaard bij Google bent aangemeld. Welke en hoeveel gegevens wordt mede bepaald door je instellingen in je Google-account (zie paragraaf ‘Selectief uitschakelen’). Je kunt je weliswaar afmelden door rechtsboven op je profielicoon te klikken en Uitloggen te selecteren, maar zelfs dan kan Google een profiel samenstellen op basis van onder meer je ip-adres, locatie, cookies van partnerdiensten en via allerlei fingerprinting-technieken.

Er zijn gelukkig browsers die meer oog voor je privacy hebben, zoals LibreWolf (https://librewolf.net). Dit is een aangepaste versie van Firefox die geen telemetrische gegevens doorstuurt, standaard gebruikmaakt van zoekmachine DuckDuckGo en naast een strenge traceerbeveiliging en anti-vingerafdrukfuncties, ook advertentieblokker uBlock Origin inzet.

Geef je de voorkeur aan een op Chromium gebaseerde browser, kijk dan eens naar Brave (www.brave.com). Deze blokkeert trackingcookies, andere trackers en advertenties. Je kunt hier zelfs een incognitomodus oproepen die het anonimiserende Tor-netwerk als een webproxy inzet. Je browseverkeer loopt dan via een keten van drie verschillende computers (nodes), op zo’n manier dat alleen de eerste je ip-adres kent en enkel de laatste weet welke webserver je precies wilt bezoeken.

Als het inderdaad je bedoeling is vooral zo anoniem mogelijk te browsen, dan is de op Firefox gebaseerde Tor Browser (www.torproject.org) een goed alternatief. Of nog beter: je gebruikt Tor via een VPN, waarbij je je eerst met een VPN-dienst verbindt en vervolgens je Tor Browser opent. Tot de betere ‘zero-log’ VPN-diensten horen NordVPN (www.nordvpn.com) en Proton VPN (www.protonvpn.com).

Zoekmachine

Browsers met oog voor de privacy van hun gebruikers zullen standaard zelden de zoekmachine van Google gebruiken. In de meeste gevallen werken ze met DuckDuckGo (www.duckduckgo.com), die ook als extensie beschikbaar is voor diverse browsers. Deze zoekmachine volgt zijn gebruikers niet, en bewaart of deelt geen gebruikersinformatie. Ook probeert deze zoekmachine je standaard te verbinden met de https-versie van een website wanneer je op de bijbehorende link klikt. Handig zijn ook de zogenoemde ‘bangs’ waarmee je snel op specifieke websites zoekt (uit een lijst van duizenden). Op www.duckduckgo.com/bangs vind je hierover meer informatie.

Een andere zoekmachine die je privacy respecteert, is het Franse Qwant (www.qwant.com). Gebruik je toch liever de Google-zoekmachine, maar dan zonder je privacy prijs te geven, dan kun je StartPage overwegen (www.startpage.com). Dit is een metazoeker die je zoekopdrachten doorstuurt naar (onder meer) Google, maar wel geanonimiseerd en zonder gebruikersinformatie bij te houden.

Gmail en Google Documenten

Google de rug toekeren houdt natuurlijk ook in dat je op zoek moet gaan naar een goed alternatief voor Gmail en voor Google Documenten. Als het enigszins kan, het liefst door een en dezelfde dienst. Om niet zomaar in een ander ecosysteem van bijvoorbeeld Microsoft of Apple te belanden, kun je alternatieven overwegen als het Belgische Mailfence (www.mailfence.com) of het Zwitserse Kolab Now (www.kolabnow.com). Beide ondersteunen end-to-end-encryptie (E2EE) en bewaren je e-mails ook versleuteld op hun Europese servers. Dit maakt dat uitsluitend de zender en de beoogde ontvanger de inhoud van de berichten kan lezen.

Beide bieden trouwens meer dan alleen een e-mailservice. Je kunt tevens documenten online bewaren, deze delen en bewerken met anderen, en ook afspraken in een online agenda opnemen (Kolab Now). Voor een compleet pakket kun je bij Mailfence terecht vanaf circa 2,50 euro per maand (5 GB mail, 10 aliassen, 12 GB documentopslag). Er is ook een gratis versie met beperkte opslag (500 MB voor zowel e-mail als documenten) (afbeelding 7). Kolab Now is wat prijziger met circa 10 euro per maand (5 GB documentopslag).

Een alternatief is nog Zoho Mail (www.zoho.com/mail), maar deze van oorsprong Indiase dienst richt zich voornamelijk op de zakelijke gebruiker. Wil je toegang tot de Zoho Workplace-suite, dan betaal je 2,40 of 5,40 euro per maand, afhankelijk van de gewenste opties.

YouTube

Wil je YouTube-video’s bekijken, dan heb je in principe YouTube nodig, een dienst van Google dus, maar er zijn wel uitwegen. Een ervan is FreeTube (https://freetubeapp.io), een YouTube-client voor diverse desktop-platformen. Deze software bewaart alle gebruikersdata uitsluitend lokaal en laat je tevens bij YouTube-kanalen aanmelden zonder Google-account. Handig meegenomen is dat er ook geen storende advertenties opduiken tijdens het bekijken van video’s.

Overigens is het ook wel mogelijk je via een rss-reader te abonneren op YouTube-kanalen, zodat je via deze weg op de hoogte blijft van nieuwe uploads. We tonen even hoe je dit doet vanuit browser Brave. Open een nieuw tabblad en klik rechtsonder op Aanpassen. Ga naar Brave News en tik de gewenste rss-feed in. Dit doe je voor YouTube als volgt. Kopieer de code die je aantreft in de YouTube-url achter channel/ of user/ en vul als rss-feed in: https://www.youtube.com/feeds/videos.xml, onmiddellijk gevolgd door ?user=<code> of door ?channel_id=<code>, naargelang het om een gebruikers-ID of een kanaal-ID gaat. Kik op Ontvang feeds van <url> en op Volgen. De feed wordt toegevoegd en kun je bekijken wanneer je op een nieuw tabblad naar beneden scrolt.

Gebruikte je YouTube vooral als een uploadplatform voor je eigen video’s, dan kun je eventueel uitwijken naar een alternatief als Vimeo (www.vimeo.com, het goedkoopste abonnement kost zo’n 8 euro per maand). Wil je ook videobeelden streamen, dan is een dienst als Twitch (www.twitch.tv) wellicht een optie.

Android

Een heikel punt voor wie zich uit de greep van Google wil bevrijden, is de stevige verankering in het Android-besturingssysteem. Een iPhone aanschaffen is een optie, maar daarmee belandt je dan volledig in Apples greep.

In principe kun je een Android-apparaat wel gebruiken zonder Google-account, maar een aantal apps zal dan niet langer (betrouwbaar) functioneren. Veel apps vereisen tevens Google Play Services en laten zich alleen downloaden vanuit het officiële Google Play, en voor beide heb je helaas een Google-account nodig. Je kunt wel een alternatieve app-store gebruiken, zoals F-Droid, Amazon Appstore en Aptoide, maar je vindt hier niet alles.

Om je huidige telefoon los te koppelen van je Google-account is bovendien een reset nodig. Deze verwijdert alle gegevens evenals reeds gedownloade apps van je telefoon, dus zorg dan eerst voor back-ups. Vervolgens open je Instellingen / Info telefoon / Resetten / Fabrieksgegevens herstellen en volg je de instructies.

Je kunt ook een alternatief besturingssysteem installeren, zoals LineageOS (www.lineageos.org) of MicroG (www.microg.org). Dit is helaas een vrij complexe en technische operatie en ook hier moet je nog afwachten in welke mate bepaalde (Google-)apps zich laten installeren. Zogeheten Google Apps Packages, kortweg GAPPs, bieden eventueel wel een uitweg en verder heeft MicroG de nodige componenten ingebouwd zodat ook apps kunnen draaien die Google Play Services vereisen.

Tot slot, voor wie ChromeOS gebruikt op een tablet of laptop: hier zijn Linux-gebaseerde alternatieven beschikbaar die zich iets makkelijker laten installeren, waaronder de opensource-variant ChromiumOS (www.chromium.org).

Accountverwijdering

Heb je het écht gehad met het Google-ecosysteem en wil je daar zo goed mogelijk mee stoppen, dan zit er weinig anders op dan je Google-account te verwijderen. Je moet er dan natuurlijk zeker van zijn dat je álle Google-data hebt bewaard (zie ‘Archiveren’) en dat je eventuele derde partijen van je Google-account hebt losgekoppeld (zie ‘Derde partijen’).

Ben je helemaal zeker, ga dan naar https://myaccount.google.com, open Gegevens en privacy en scrol naar Meer opties. Hier klik je op Je Google-account verwijderen of je gaat rechtstreeks naar https://myaccount.google.com/deleteaccount.

Je krijgt nu een lijst te zien met items die allemaal zullen worden verwijderd als je verder gaat. Plaats een vinkje bij de twee voorwaarden en druk op Account verwijderen.

Heb je toch spijt van je beslissing, dan vind je hier nog de knop Account herstellen, maar dan moet je wel snel zijn, want Google zegt letterlijk: “Als het al een tijdje geleden is dat je je account hebt verwijderd, kun je mogelijk niet de gegevens in je account herstellen.”

Zoek je een nieuwe smartphone en mag-ie wel wat kosten? Met maximaal 600 euro op zak heb je de keuze uit veel topmodellen waar je nog jaren plezier van hebt. Welke toestellen bieden een scherpe prijs-kwaliteitverhouding of springen er om een andere reden uit? ID.nl licht de 9 beste smartphones tot 600 euro uit.

Top 9 beste smartphones tot 600 euro (in willekeurige volgorde)

• Samsung Galaxy S24 FE
• Apple iPhone SE (2022)
• Google Pixel 8a
• Google Pixel 7
• Fairphone 4
• Samsung Galaxy S22
• Motorola Edge 50 Neo
• OnePlus Nord 4
• Samsung Galaxy A55

1. Samsung Galaxy S24 FE

De Samsung Galaxy S24 is een uitstekende smartphone, maar ook best prijzig. Voor wie een goedkopere versie van de S24 wil en bereid is om wat compromissen te sluiten, is er de Galaxy S24 FE. Die FE staat voor Fan Edition, maar wij zijn vooral fan van een degelijke telefoon voor een schappelijke prijs. De S24 FE biedt een luxe ontwerp, is water- en stofdicht en kan net als de S24 draadloos opladen. Het toestel heeft een groter 6,7-inch scherm. Hiermee is hij even groot als de S24 Plus, die een stuk duurder is. In de FE-telefoon vind je echter dezelfde processor, ruim voldoende werkgeheugen (8 GB) en vrijwel dezelfde, goede camera's. De opslagcapaciteit bedraagt in het basismodel slechts 128 GB. Dat vinden we krap, dus kan het verstandig zijn om eenmalig meer te betalen voor de 256GB-variant. De accu van de S24 FE gaat probleemloos een lange dag mee. Opladen via de usb-c-kabel duurt langer dan bij concurrerende smartphones. Jammer, maar geen punt als je gewend bent het toestel 's nachts op te laden. De Samsung Galaxy S24 FE verslaat de concurrentie met zijn updatebeleid. Deze smartphone krijgt maar liefst zeven jaar updates, dus tot in 2031 zit je goed.

Lees verder in onze uitgebreide Samsung Galaxy S24 FE-review.

©Rens Blom

2. Apple iPhone SE (2022)

De iPhone SE (2020) was een schot in de roos. Een compacte iPhone met goede specificaties, zeker vijf jaar updates en een prijs onder de 500 euro: daar was een doelgroep voor. De nieuwere iPhone SE (2022) weet hetzelfde publiek te bereiken en verdient als vreemde eend in de bijt een plaatsje in deze koopgids. Er zijn immers geen smartphones die zo compact (4,7 inch) en licht (144 gram) zijn als deze iPhone. Een toestel dat bovendien sneller is dan alle concurrenten, en dat is te danken aan zijn A15 Bionic-processor, die je kunt kennen uit de iPhone 13-serie. 

Ook de softwareondersteuning van minimaal vijf jaar hoort bij de top in dit prijssegment. De iPhone SE (2022) legt het op andere technische vlakken echter af tegen de concurrentie. Zo toont het scherm slechts een HD-resolutie, is de enkele 12megapixel-camera beperkt in mogelijkheden en komt het iPhone 8-ontwerp wat ouderwets over.

Jammer is dat ook de Lightning-poort bewaard is gebleven, terwijl de concurrentie een handige usb-c-poort gebruikt. De verkoopprijs is een paar tientjes hoger ten opzichte van de iPhone SE (2020). De prijs-kwaliteitverhouding van de iPhone SE (2022) is daarom minder goed, maar voor een bepaalde doelgroep is het de beste smartphone.

Lees ook onze uitgebreide review van de iPhone SE (2022)

©Joris Peterse

3. Google Pixel 8a

Ben je op zoek naar een ‘gewoon goede’ smartphone die alles doet wat je wilt én die lang updates krijgt? Dan kunnen we de Google Pixel 8a van harte aanraden. Deze telefoon, opvolger van de Pixel 7a, heeft een goed 6,1-inch oledscherm en is water- en stofdicht. Je kunt hem dus probleemloos in de regen of badkamer gebruiken. Het toestel heeft dezelfde snelle processor en evenveel werkgeheugen als de duurdere Pixel 8 en beschikt over 128 GB of 256 GB opslagcapaciteit. Wil je lang met de telefoon doen, dan is de 256GB-versie de betere keuze.

De Pixel 8a gaat een dag mee op een accubeurt en kan opladen via usb-c of een draadloze oplader. Fijn dat je twee mogelijkheden hebt, al gaat het opladen in beide gevallen relatief langzaam in vergelijking met concurrerende telefoons. Belangrijker vinden we de camera's. Die van de Pixel 8a zijn erg goed, ook in het donker.

Helemaal vrolijk worden we van het updatebeleid van de smartphone. Google geeft de Pixel 8a liefst zeven jaar updates – zowel Android-upgrades als beveiligingsupdates. Je kunt het toestel dus compleet en veilig gebruiken tot in 2031. Grote kans dat je tegen die tijd al een andere smartphone hebt.

Lees verder in onze uitgebreide Google Pixel 8a-review.

©Rens Blom

4. Google Pixel 7

De Google Pixel 7 is een heel interessante smartphone als je geeft om rustige software met snelle en langdurige softwareondersteuning én goede camera's. Dit toestel is ontwikkeld door Google, dat ook de ontwikkelaar is van het Android-besturingssysteem waar de telefoon op draait. Dat betekent dat Android-updates en beveiligingsupdates direct van de bron komen, en snel ook. Je kunt rekenen op versie-updates 14, 15 en 16 en beveiligingsupdates tot de herfst van 2027. Fijn!

Dan de camera's. De Pixel 7 heeft er twee: een hoofdcamera en een groothoekcamera voor extra wijde beelden. De camera's werken samen met slimme Google-software om tot bijzonder scherpe, kleurrijke en realistische foto's en video's te komen. In deze prijsklasse kun je eigenlijk geen telefoon kopen met betere camera's.

Los van deze pluspunten is de Pixel 7 ook een erg prettige smartphone. Hij ligt fijn in de hand en is niet te groot (6,3 inch), is lekker snel en heeft voldoende opslagcapaciteit (standaard 128 GB). De accuduur is een nadeel, want bij zwaarder gebruik is de accu vóór het slapengaan leeg. Opladen gaat bovendien niet bijster snel, waardoor het relatief lang duurt voordat de accu weer vol is.

Lees verder: onze Google Pixel 7 review

©Joris Peterse

5. Fairphone 4

De Fairphone 4 is ook een vreemde eend in de bijt in deze smartphonekoopgids. Het toestel wil namelijk niet de beste specificaties voor de laagste prijs bieden, zoals veel concurrerende telefoons dat proberen. Nee, de Fairphone 4 heeft ‘gewoon prima’ hardware. 

Waar deze smartphone – van een Nederlands bedrijf! – zich mee onderscheidt, is zijn aanpak. Zo is de Fairphone 4 gemaakt van zo veel mogelijk duurzaam gewonnen grondstoffen en betaalt Fairphone de Chinese fabrieksarbeiders een fatsoenlijk salaris. Daarnaast is de smartphone zo ontworpen dat je zelf de accu kunt vervangen (zeldzaam!) en andere onderdelen kunt repareren (nog zeldzamer!). Van het scherm en de camera's tot de usb-c-poort en de luidspreker; Fairphone verkoopt de onderdelen gewoon op zijn website en legt stap voor stap uit hoe je de telefoon repareert in het geval van een defect. 

Het modulaire ontwerp maakt de Fairphone 4 wel wat lomp. Fijn is dat het merk vijf jaar garantie geeft op de Fairphone 4. Fairphone belooft ook vijf jaar softwareupdates voor de telefoon, maar specificeert niet hoeveel jaar versie- en beveiligingsupdates je kunt verwachten. Dat is dan weer jammer. Hopelijk komt er met de jaren een duidelijker updatebeleid.

Lees ook onze uitgebreide Fairphone 4 review

©Wesley Akkerman

6. Samsung Galaxy S22

De Samsung Galaxy S22 is een topsmartphone uit begin 2022, maar is vandaag de dag nog altijd een goede keuze. Niet alleen omdat hij honderden euro's goedkoper is dan bij de introductie, maar ook omdat de specificaties nog steeds prima zijn en Samsung jarenlang updates garandeert. Je kunt nog wat versie-updates verwachten en beveiligingsupdates rollen uit tot het voorjaar van 2027.

Als je de Galaxy S22 nu neemt, krijg je een relatief compact (6,1 inch) toestel met een luxe behuizing die water- en stofdicht is en draadloos kan opladen. De smartphone is redelijk goed met één hand te bedienen en heeft een erg mooi oledscherm. Ook is de Galaxy S22 lekker snel en heeft hij voldoende opslagcapaciteit: minimaal 128 GB. De drie camera's achterop bevallen eveneens goed. De hoofdcamera en groothoeklens maken mooie foto's en video's, ook in het donker. De zoomcamera is kwalitatief iets minder, maar nog steeds ruim voldoende en is een fijne toevoeging.

Over het accugedeelte zijn we wat minder enthousiast. De accuduur is aan de korte kant, Samsung levert geen oplader mee en met de juiste oplader duurt het opladen via de usb-c-aansluiting best lang. En draadloos nog langer.

Lees ook onze review van de Samsung Galaxy S22

©Joris Peterse

7. Motorola Edge 50 Neo

De Motorola Edge 50 Neo is een uitstekende smartphone als je op zoek bent naar een middenklassemodel dat je goed met één hand kunt bedienen. Dit toestel weegt 171 gram – minder dan veel concurrenten – en heeft een 6,4-inch scherm. De kunstleren achterkant laat geen vingerafdrukken zien en biedt meer grip dan andere materialen. Het scherm is van goede kwaliteit en we zijn onder de indruk van de zee aan opslagcapaciteit (512 GB) en 12 GB werkgeheugen. Hoewel de processor niet de snelste in dit prijssegment is, doet de Motorola Edge 50 Neo het prima.

We kunnen het toestel een dag gebruiken voordat hij aan de oplader moet. Opladen kan snel via een usb-c-kabel (de adapter moet je zelf regelen) of draadloze oplader. Dat draadloos opladen is zeker niet standaard in deze prijsklasse en dus mooi meegenomen. De drie camera's achterop zijn van goede kwaliteit. Handig is de telecamera met zoomfunctie, die overdag beter werkt dan bij minder licht. Prettig is Motorola's updatebeleid van vijf jaar. Wel gek is dat de Edge 50 Neo hiermee langer updates krijgt dan duurdere Motorola-smartphones. Niet erg als je de Edge 50 Neo kiest, wel als je al een duurder Motorola-toestel hebt.

Nieuwsgierig geworden? Lees hier onze uitgebreide Motorola Edge 50 Neo-review.

©Rens Blom

8. OnePlus Nord 4

De OnePlus Nord 4 is een van onze favoriete smartphones als je maximaal 500 euro wilt uitgeven aan een nieuw toestel. Dat komt omdat de Nord 4 een prettig totaalpakket biedt. En dat begint al bij het ontwerp. De telefoon heeft een luxe en stevige behuizing van aluminium en kan tegen een regenbui. Het 6,74-inch oledscherm is groot en toont scherp beeld en mooie kleuren. Het toestel is erg snel, heeft 12 GB werkgeheugen en een ruime opslagcapaciteit van 256 GB. Je kunt voor een paar tientjes meer ook een model met 16 GB/512 GB kopen, al is die upgrade zeker niet broodnodig.

De smartphone imponeert vooral met zijn accuduur. Een bovengemiddeld grote 5500-mAh accu houdt het toestel zeker een lange dag draaiende. Jammer is dat OnePlus adverteert met een 100-watt snellader om de accu snel op te laden. Die oplaadadapter moet je echter los kopen voor een lieve 60 euro. Wij laden het toestel dan maar – langzamer – op met een andere adapter.

Blijer worden we van het updatebeleid. OnePlus geeft de Nord 4 vier jaar Android-upgrades en zes jaar lang beveiligingsupdates. Je kunt dit toestel dus heel lang comfortabel en veilig blijven gebruiken. Van de drukke OnePlus-softwareschil, die allemaal extra apps en games toevoegt, zijn we minder gecharmeerd.

Geïnteresseerd geraakt? Lees hier onze volledige OnePlus Nord 4-review.

©Rens Blom

9. Samsung Galaxy A55

De Samsung Galaxy A54 was in 2023 een van onze favoriete midrange smartphones, en zijn opvolger kan ons in 2024 goed bekoren. Samsung heeft het voor elkaar gekregen om de telefoon een meer premium gevoel te geven dan het prijskaartje doet vermoeden. Zo heeft de A55 een luxe behuizing van aluminium en glas, waar een uitstekend oledscherm in zit. Het scherm is beter dan dat van concurrerende smartphones.

We zijn ook blij met de water- en stofdichte behuizing, de vlotte processor en de accu die probleemloos een hele dag meegaat. De camera's bevallen ook heel aardig en het is prettig dat Samsung vijf jaar updates garandeert, zodat je de A55 veilig kunt gebruiken tot 2029.

Het is wel jammer dat Samsung de A55 niet op alle punten beter wist te maken dan zijn voorganger. Zo blijft de selfiecamera van eenvoudige kwaliteit, gaat het opladen nog steeds best traag (met 25 watt) en stopt de fabrikant zijn Android-softwareschil vol met nóg meer commerciële apps. Gelukkig kun je een groot deel van die apps gewoon verwijderen. Wij vinden al die commerciële toevoegingen echter niet thuishoren op een midrange telefoon, maar zijn onder de streep erg enthousiast over de Galaxy A55.

Een knisperend houtvuur op een koude winteravond is het toppunt van gezelligheid, maar het blijft een van de minst efficiënte manieren om het huis te verwarmen. Zo'n haard wordt doorgaans alleen ingezet als aanvullende warmtebron. Toch kun je deze energie veel efficiënter gebruiken zodat niet alleen de woonkamer maar het hele huis profiteert van de haard, hout- of pelletkachel.

De ideale warmteverdeling

Een cv-houtkachel verwarmt niet alleen de kamer waar de kachel of haard is opgesteld, maar ook het bestaande cv-systeem. Deze technologie is ondertussen sterk geëvolueerd op vlak van milieuvriendelijkheid en efficiëntie.

Bij de oudere cv-houtkachels was de warmteverdeling vaak niet optimaal. Daarmee bedoelen we dat het snel te warm werd in de woonkamer, maar dat de rest van de woning onvoldoende op temperatuur kwam. De ideale cv-kachel geeft een derde van zijn warmte af aan de woonkamer en twee derde aan de centrale warming. Het evenwicht tussen de kachelverwarming in de kamer en de verwarming van het cv-water moet goed geregeld zijn. Dat noemt men de dimensionering.

Gaat het om een kleine woonkamer, dan kan er bijvoorbeeld een kleiner kachelglas worden geplaatst. Een goede cv-kachel is zelfs uitgerust met een functie die de kachel of haard zachter of harder laat branden afhankelijk van de warmtevraag.

©https://nordicfire.nl

Werking

Laten we beginnen met een waarschuwing voor de handige Harry's … Je kunt geen bestaande houtkachel zonder risico ombouwen tot een cv-houtkachel. Begin er dus niet aan. De cv-kachel wordt aangesloten op de aanvoer- en retourleiding van het cv-systeem. Het koude water wordt aangevoerd en wanneer het water in de leiding de juiste temperatuur heeft bereikt, zal een pomp het water langs of door een warmtewisselaar leiden. Vaak is die warmtewisselaar een dunne buis in spiraalvorm, die als je hem zou uitrekken wel 35 meter lang zou zijn. De warmtewisselaar is afgescheiden van het vuur en zorgt voor een optimale luchtverdeling. Het verwarmde water wordt vervolgens door het cv-systeem gepompt dat de radiatoren of vloerverwarming verwarmt.  

Buffervat of niet?

Ruwweg kunnen we de werking verdelen in twee basissystemen. In een bestaande woning met radiatoren worden de leidingen die uit de kachel komen, aangesloten op de cv-ketel. Op die manier nemen de radiatoren de energie rechtstreeks over. Wanneer het in huis voldoende warm is, valt de cv-ketel stil. Het is dus belangrijk dat de cv-kachel goed is gedimensioneerd. Dat betekent dat het vermogen van de cv-kachel is afgestemd op het vermogen van de ketel. 

© https://www.ddg.be

Het tweede systeem is bedoeld voor nieuwbouw met vloerverwarming. Daar werkt men met een buffervat van 500 à 800 liter. De cv-kachel verwarmt het water in het buffervat en daarvandaan wordt de warmte verdeeld naar de vloerverwarming. Zo'n buffervat kan ook worden aangesloten op een warmtepomp, zodat er altijd voldoende warm water is.

Een buffervat is geschikt voor systemen op lage temperatuur, zoals vloerverwarming en lagetemperatuur-radiatoren. In dat geval werken de cv-kachel en de warmtepomp samen. Is het water in het buffervat op temperatuur gebracht door de cv-kachel, dan hoeft de warmtepomp niet aan het werk. Het rendement van de optie met buffervat ligt iets hoger dan de optie zonder buffervat.

Een bijkomend voordeel van een buffervat is dat de kachel ook tapwater, bijvoorbeeld om te douchen, verwarmt. Wanneer er heel veel warm tapwater wordt gevraagd, springt de cv-ketel of warmtepomp mee in. 

© https://www.ddg.be

© https://nordicfire.nl/

Prijzen en besparing

Je moet natuurlijk de routine hebben om consequent te stoken, hout te verzamelen en regelmatig de haard of kachel schoon te maken. Deze moeite levert je geen windeieren op. Je kunt hiermee de gasrekening met de helft verlagen. Door 's avonds te stoken en het buffervat op te warmen, kun je de dag daarna van de opgeslagen energie genieten en ben je minder de speelbal van de schommelde energieprijzen.

Een cv-kachel kost tussen de 8000 en 10.000 euro, plaatsing inbegrepen. De prijs ligt dus hoger dan die van de gascondensatieketel. Het is ook duurder dan een gewone kachel, maar het rendement is wel veel groter. Verder heeft zo'n cv-kachel nauwelijks meer onderhoud nodig dan een gewone houtkachel. Je mag de kachel zelf onderhouden, maar het is verstandig om na vijf jaar een professional te vragen om de warmtewisselaar en het ruitje na te kijken. Dit kost zo'n 200 euro. Wel kun je met een speciale borstel de warmtewisselaar reinigen.

Voordelen van een cv-kachel

Nadelen

© https://nordicfire.nl/

En het milieu?

De Europese wet Ecodesign 2022 is streng en stelt eisen aan het minimale rendement van de producten. De fabrikanten hebben zich moeten aanpassen, want ze mogen niet langer zomaar alle houtkachels op de markt brengen. Kachels mogen nog maar 40 milligram fijnstof per kubieke meter uitstoten en moeten ze een rendement halen van minimaal 75 procent. Bij oude kachels lag het rendement op slechts 20 procent. Daarbij is de juiste installatie en het bijpassend rookkanaal ook belangrijk. 

Lees ook: Haard of houtkachel aan? Zo verbeter je de trek in de schoorsteen

Veiligheid

Het is belangrijk dat de cv-haard zijn geproduceerde warmte in het huis kwijt kan. Wanneer het water van cv-haard een te hoge temperatuur bereikt, zijn er enkele beveiligingen. Als er een te hoge temperatuur dreigt te ontstaan, wordt de warmtewisselaar langzaam gekoeld met koud leidingwater tot de temperatuur uit de gevarenzone is. Het koelwater wordt naar de riolering geleid. Hierdoor zal de cv-installatie geen druk verliezen en hoeft het systeem ook niet bijgevuld te worden.

Bovendien is er een overdrukventiel dat zorgt dat de druk niet te veel kan oplopen. Cv-kachels worden ook voorzien van een thermische beveiliging. Deze meet de temperatuur in de kachel en zal de cv-houtkachel beschermen tegen oververhitting. 

🔥Nog even sparen voor een cv-kachel? Geniet vast van de sfeer met een gezellig haardje