ID.nl logo
Meer privacy gewenst? Zo tackel je de tech-trackers!
© Jakub Jirsak
Huis

Meer privacy gewenst? Zo tackel je de tech-trackers!

Tech-giganten als Microsoft, Google, Meta en Apple verzamelen heel wat informatie over het gebruik van hun apparaten en diensten. Veel gebruikers zijn zich daarvan niet erg bewust. We tonen in dit artikel hoe techbedrijven dit doen en vooral ook hoe je zulke heimelijke datastromen kunt beperken.

Heb je er schoon genoeg van dat er continu gegevens van jou verzameld worden voor 'goede' doeleinden? We bespreken voor 'de grote 4' hoe je hun datagaring enigszins kunt beperken:

  • Microsoft
  • Google
  • Meta
  • Apple

Lees ook: Mullvad Browser: voor iedereen die waarde hecht aan online privacy

Een onderzoek van de Universiteit van Dublin onthulde dat zowel Google als Apple telemetrische gegevens via mobiele apparaten verzamelt. Telemetrie is een techniek waarmee op afstand gegevens worden opgevraagd en gecentraliseerd. Deze informatie wordt geanalyseerd voor grondiger inzicht in productgebruik, systeemprestaties en gebruikersgedrag, om zo hun ‘diensten te kunnen optimaliseren’.

Dit klinkt logisch en onschuldig maar er zijn enkele zorgwekkende aspecten. Allereerst gaat het om aanzienlijke hoeveelheden data. Volgens dezelfde onderzoekers verzamelt Google gemiddeld circa 1 MB aan gegevens kort na het opstarten van een Pixel-smartphone. Bovendien worden telemetrische gegevens gemiddeld elke 4 tot 5 minuten verstuurd, zelfs wanneer de telefoon niet actief wordt gebruikt. Dit gebeurt zowel door het besturingssysteem als door allerlei vooraf geïnstalleerde apps, zoals iCloud, Safari, Siri (iOS) en Chrome, Google Docs, YouTube (Google).

De onderzoekers vrezen bovendien dat telemetrie ook fysieke apparaten aan persoonlijke gegevens kan koppelen, bijvoorbeeld via data die voor advertentiedoeleinden worden verzameld. Het is evenmin uitgesloten dat gebruikers via hun IP-adres kunnen worden getraceerd.

Telemetrie en datagaring voor advertentiedoeleinden treffen we uiteraard niet alleen bij Apple en (vooral) Google aan, ook bedrijven als Microsoft en Meta maken er gretig gebruik van. In dit artikel geven we je tips en technieken om ongewenste datastromen zo veel mogelijk te blokkeren. Het is aan jou om te beslissen hoe ver je hierin meegaat.

1 Telemetrie in Windows

Laten we beginnen met een veelgebruikt apparaat: je Windows-pc. Zelfs tijdens de installatie van het besturingssysteem word je regelmatig gevraagd om toestemming te geven voor het verzamelen van specifieke gegevens. Gelukkig kun je deze instellingen later ook nog aanpassen in Windows. Laten we de belangrijkste stappen bekijken, waarbij we Windows 11 als referentie nemen.

Navigeer naar de Instellingen van Windows en ga naar het gedeelte Privacy en beveiliging. Selecteer Diagnostische gegevens en feedback en zorg ervoor dat het onderdeel Diagnostische gegevens zichtbaar is. Om de stroom van telemetrische gegevens te stoppen, schakel je Optionele diagnostische gegevens verzenden uit. Hiermee stop je ook de verzameling van gegevens met betrekking tot handschrift en typen.

Ga vervolgens naar het onderdeel Ervaringen op maat en schakel ook deze optie uit, zodat je gegevens niet langer kunnen worden gebruikt voor gepersonaliseerde advertenties en aanbevelingen.

Ten slotte kun je het onderdeel Diagnostische gegevens verwijderen openen en bevestigen met Verwijderen. Dit zorgt ervoor dat Microsoft in de komende dagen je gegevens zal verwijderen. Houd er rekening mee dat er mogelijk nog andere gegevens zijn die via je Microsoft-account worden bewaard.

Je kunt de telemetrische datastroom richting Redmond zelf uitschakelen.

Viewer Voor inzicht in de diagnostische gegevens die Windows over je pc-gebruik verzamelt, ga naar Diagnostische gegevens en feedback en activeer je Diagnostische gegevens weergeven. Open de Viewer voor diagnostische gegevens door de optie in te schakelen en op De viewer voor diagnostische gegevens openen te klikken.

Download, installeer en open deze viewer vanuit de Microsoft Store. In het xml-rapport kun je filters toepassen en inzoomen op onderdelen als Browsegeschiedenis, Software-installatie en -inventaris en meer. Bekijk Probleemrapporten voor een overzicht van doorgestuurde foutmeldingen. Het is tevens mogelijk gegevens naar een csv-bestand te exporteren. Voor wie het wil weten: Windows slaat deze telemetrische data op in lastig toegankelijke, deels versleutelde bestanden in de verborgen map %ProgramData%\Microsoft\Diagnosis.

De viewer toont je naast diagnostische gegevens ook verstuurde foutrapporten.

2 Microsoft-account

Als je je met een Microsoft-account bij Windows aanmeldt, kunnen er ook gegevens worden opgeslagen. Deze moet je apart verwijderen. Ga naar https://account.microsoft.com/Account in je browser en meld je aan. Open Privacy en kies Gegevens over activiteiten van apps en services. Klik op Meer weergeven om specifieke app-gegevens te wissen. Gebruik Wis alle app- en service-activiteitsgegevens om alles in één keer te verwijderen.

Op dezelfde manier kun je via het Privacy-dashboard ook je Browsegeschiedenis, Zoekgeschiedenis en Prestatiegegevens van apps en services wissen. Voordat je je gegevens verwijdert, kun je een archief maken door op Pagina en op Een archief maken te klikken. Microsoft genereert een datarapport dat je kunt downloaden en bekijken (in csv-formaat), inclusief browsegeschiedenis, zoekgeschiedenis, locatieactiviteit en gebruik van apps en services. Het rapport wordt meestal binnen enkele minuten gegenereerd, maar je kunt hier later ook naar teruggaan.

Onze teller stond op 7500 bewaarde activiteiten van apps en services.

3 Andere Microsoft-data

We zijn er nog niet. Microsoft kan namelijk bepaalde gegevens delen met derden voor gepersonaliseerde advertenties. Schakel dit uit door naar Instellingen in Windows te gaan, vervolgens naar Privacy en beveiliging. Onder Windows-machtigingen, bij Algemeen, schakel je alle relevante opties uit, vooral de bovenste.

Open ook Activiteitsgeschiedenis, waarmee Microsoft je gebruik van apps, benaderde bestanden enzovoort kan volgen. De online-kopie van deze gegevens heb je wellicht al verwijderd in stap 2. De lokale kopie wis je met Geschiedenis wissen / Wissen. Vergeet niet Mijn activiteitengeschiedenis bewaren op dit apparaat uit te schakelen.

In Instellingen, onder Systeem, kies je Meldingen. Scrol naar Extra instellingen en schakel alle opties uit om advertentiemeldingen te blokkeren.

Het valt uit niet uit te sluiten dat Microsoft je locatie traceert als Mijn apparaat zoeken is ingeschakeld bij Privacy en beveiliging. Bekijk de (locatie van) apparaten gekoppeld aan je Microsoft-account. Schakel Mijn apparaat zoeken uit op je apparaat om deze functie te deactiveren.

Gebruik je Microsoft Edge als browser, schakel dan activiteitstracering uit als volgt. Ga naar de browserinstellingen en navigeer naar Privacy, zoeken en services. Stel Traceringspreventie in op Gebalanceerd of zelfs Strikt, tenzij dit problemen oplevert.

Je hebt wellicht liever niet dat Microsoft een activiteitenoverzicht bijhoudt.

4 Privacytool

Er komt dus wel bij wat kijken om het versturen van telemetrische en andere privacygevoelige data tegen te gaan in Windows. Wellicht vind je daarom de portable privacytool O&O ShutUp10++ handiger. Deze is trouwens ook geschikt voor Windows 11. Download de app, rechtsklik op het exe-bestand en kies Als administrator uitvoeren. De app onderscheidt met de tabbladen Current User en Local Machine User de instellingen per machineniveau of gebruiker. Je ziet diverse instellingen, opgedeeld in rubrieken als Privacy en Microsoft Edge. Met schuifknoppen (de)activeer je de functies.

Bij Recommended zie je indicaties als yes, limited en no om aan te geven in welke mate de makers het uitschakelen van een functie raadzaam vinden. Sommige wijzigingen worden meteen actief, anderen vergen een herstart van Windows.

In het menu Actions kun je kiezen voor Apply only recommended settings. Hier vind je ook opties als Undo all changes en Create a system restoration point. Het is zeker raadzaam voor wijzigingen een herstelpunt te creëren, zodat je ze desnoods ongedaan kan maken. Let wel, Windows kan na updates instellingen resetten. Open daarom de app regelmatig opnieuw om veranderingen te controleren en aan te passen.

In totaal telt O&OShutup10++ meer dan 200 privacy-instellingen op gebruikers- en machineniveau.

5 Google-activiteit

Laten we nu naar Google gaan, een van de opvallendste gegevensverzamelaars. In het kader ‘Grijpgraag Google’ vind je de belangrijkste redenen waarom Google diverse data verzamelt via verschillende apps en diensten. Als je dit niet bepaald waardeert, bezoek dan zeker Mijn Google-activiteit, een pagina die Google heeft opgezet mede onder druk van privacy-activisten.

Bekijk hier alvast de informatie die Google over jou heeft verzameld. Deze omvat zoekgeschiedenis, locatiedata (zoals van je Android-telefoon), YouTube-gebruik en diverse Google-apps, zoals Google Maps, Assistent en Translate.

We laten zo zien hoe je deze gegevens kunt verwijderen, maar je kunt wellicht eerst een lokale back-up van deze data overwegen. Als je ingelogd bent, selecteer je services waarvan je gegevens wilt exporteren. Bij sommige apps zijn er Meerdere indelingen, omdat app-data in diverse bestandsformaten opgeslagen kunnen worden (kijk maar eens bij Chrome). Ga verder met Volgende stap en geef aan hoe je het gezipte exportbestand wilt ontvangen, zoals Downloadlink verzenden via e-mail of Toevoegen aan Drive. Bevestig met Export maken. Het kan enkele dagen duren voor je het bestand ontvangt.

Voor je data verwijdert, zorg je het best voor een gegevenskopie via Google Takeout.

Grijpgraag Google Techbedrijven vergaren diverse telemetrische en andere gegevens, naar eigen zeggen om hun producten voortdurend te verbeteren. We geven een beperkt overzicht van wat Google, maar ook bedrijven als Microsoft, Meta, Apple en Amazon, met deze gegevens kunnen doen:

  • Personalisatie: Googles zoekmachine en YouTube bieden gebruikers aangepaste aanbevelingen op basis van zoek- en kijkgeschiedenis.
  • Veiligheid: Chrome’s Safe Browsing waarschuwt voor potentiële kwaadwillige websites door bezochte sites te controleren.
  • Kwaliteit: telemetrische gegevens monitoren stabiliteit en prestaties van updates, releases en aanpassingen.
  • Compatibiliteit: telemetrie waarborgt softwarecompatibiliteit op diverse Android-apparaten.
  • Verkeerspatronen en infrastructuur: Google Maps gebruikt telemetrie voor realtime verkeersdata, betere routesuggesties en verkeersvoorspellingen.

Natuurlijk worden heel wat data ook gebruikt om de gebruikers meer gepersonaliseerde advertenties aan te bieden en het blijft ook altijd wel de vraag voor welke toepassingen deze informatie (heimelijk?) nog meer wordt ingezet.

Je privacy: de prijs voor meer veiligheid dankzij Safe Browsing in Chrome.

6 Google-data verwijderen

Ben je geschrokken van de omvang van de bewaarde gegevens en wil je de gegevensstroom beperken en wellicht bestaande gegevens verwijderen? Een goed vertrekpunt is dan https://myaccount.google.com. Bij Gegevens en privacy kun je voor diverse onderdelen aangeven dat Google deze niet langer mag volgen of bijhouden, en je kunt ook je geschiedenis, oftewel reeds opgeslagen data, verwijderen. We beperken ons hier tot enkele voorbeelden.

Klik bij Geschiedenisinstellingen maar eens op Web- en app-activiteit en klik op het icoon van de gewenste app. Klik vervolgens op Verwijderen en selecteer Alle activiteiten verwijderen of Aangepast bereik verwijderen. Je kunt ook Automatisch verwijderen selecteren en de gewenste periode (3, 18 of 36 maanden) instellen bij Automatisch activiteit verwijderen die ouder is dan.

Terug in het venster Gegevens en privacy kun je zowel bij Web- en app-activiteit, Locatiegeschiedenis als YouTube-geschiedenis de knop Uitzetten gebruiken om deze activiteiten niet meer door Google te laten volgen.

Scrol verder op deze pagina naar Gepersonaliseerde advertenties en Persoonlijke resultaten in Zoeken, waar je beide functies kunt uitschakelen. Weet wel dat Google je dan geen gepersonaliseerde aanbevelingen meer zal sturen – maar wellicht is dit juist je bedoeling.

Je kunt ook gegevens van specifieke Google-diensten en -apps verwijderen en verdere data blokkeren.

7 Meta (intern)

Ook Meta staat erom bekend veel gebruikersdata te verzamelen. Hier zijn enkele stappen om deze stroom te beperken. We focussen op Facebook, aangezien deze dienst de voornaamste gegevensbron is.

Laten we eerst bekijken hoe je een lokale kopie van al je Facebook-gegevens kunt aanvragen. Ga naar www.facebook.com/dyi en configureer het gewenste dataformaat (HTML of JSON), de mediakwaliteit en het datumbereik. Selecteer de gewenste onderdelen en klik onderaan op Een download aanvragen. Je vindt het bestand op het tabblad Beschikbare bestanden zodra het gereed is.

Om de gegevensstroom te beheren, meld je aan bij Facebook, klik op je profielfoto en ga je naar Instellingen & Privacy / Activiteitenlogboek. Open Gelogde acties en andere activiteit, kies Zoekgeschiedenis en klik rechtsboven op Zoekgeschiedenis wissen.

Voor gepersonaliseerde advertenties kun je bepalen welke data adverteerders mogen gebruiken. Het Privacycentrum is een goed startpunt, bereikbaar via Instellingen & Privacy. Klik bij Advertenties op Aan de slag, selecteer Advertentievoorkeuren controleren en klik op Facebook and Messenger. Hier vind je opties om recent getoonde advertenties en adverteerders te bekijken. Via Advertentie-onderwerpen en Advertentie-instellingen kun je gedeeltelijk bepalen welke advertenties je minder wilt zien en of adverteerders je Facebook-activiteit mogen gebruiken voor advertenties op andere apps of sites.

Meta kan ook je locatie inzetten om je onder meer gerichte advertenties toe te sturen. In tip 10 'Mobiel’ tonen we je hoe je ook dit onderdeel kunt blokkeren.

Vanuit het Privacycentrum kun je de instellingen van verschillende privacy-gerelateerde onderdelen aanpassen.

8 Meta (extern)

Vaak realiseren gebruikers zich niet dat Meta hen op andere sites kan volgen, zelfs als ze Facebook niet gebruiken. Om dit te voorkomen, ga je naar Instellingen & Privacy, klik op Instellingen en vervolgens op Activiteit buiten Facebook. Open Recente activiteit om te zien welke bedrijven informatie delen met Meta over je interacties met hen via apps of websites. Via Specifieke activiteit loskoppelen kun je bepaalde instanties selectief van je Facebook-account loskoppelen, en via Eerdere activiteit wissen wordt de geschiedenis van je activiteit buiten Facebook gewist.

Gebruik ook de optie Toekomstige activiteit beheren / Toekomstige activiteit ontkoppelen om te voorkomen dat instanties verdere informatie over je interacties met hen naar Meta sturen (dit verwijdert tegelijkertijd eerdere activiteit).

Het is ook aan te raden af en toe te controleren bij welke apps je je via Facebook hebt aangemeld, omdat dit Meta ook in staat stelt je app-activiteit te volgen. Om apps te ontkoppelen, ga je opnieuw naar Instellingen & Privacy / Instellingen, open je Apps en websites en klik je op Verwijderen bij de betreffende diensten. Scrol naar Voorkeuren en klik eventueel op Uitschakelen bij Apps, websites en games.

Ook andere bedrijven kunnen informatie over je activiteiten delen met Meta. 

9 Apple

Apple neemt ook deel aan dit dataverzamelingsverhaal. Om de data die Apple over jou heeft verzameld op te vragen, log in met je Apple ID op https://privacy.apple.com en klik je op Een kopie van je gegevens ontvangen. Selecteer de gewenste gegevens en bevestig met Ga door. Geef de maximale bestandsgrootte aan en rond af met Voltooi verzoek. Meestal ontvang je binnen enkele dagen een e-mail met een downloadlink, maar je kunt de status ook volgen via Apples privacypagina.

Apple verzamelt grotendeels gegevens van je iPhone-gebruik. Dit omvat ook telemetrie, maar je kunt dit als volgt tegengaan. Ga naar Instellingen / Privacy en beveiliging / Analyse en verbeteringen en schakel de gewenste opties uit. Op een Mac doe je dit op bijna dezelfde manier vanuit Systeemvoorkeuren of Systeeminstellingen.

Om je af te melden voor gepersonaliseerde advertenties, ga je terug naar Privacy en beveiliging en selecteer je Apple reclame. Schakel Gepersonaliseerde reclame uit. Voor andere vormen van dataverzameling op je mobiele apparaat kun je terecht bij de volgende stap.

Ook andere bedrijven kunnen informatie over je activiteiten delen met Meta.

10 Mobiel

Of je nu een iPhone of een Android-smartphone gebruikt, het is verstandig om de machtigingen van je geïnstalleerde apps te controleren. Op een iPhone doe je dit via Privacy en beveiliging. Je kunt bij diverse onderdelen, zoals Locatievoorzieningen, Tracking, Bluetooth, Camera en Beweging en conditie per app instellen of je deze machtigingen wilt toekennen. Zo kun je bij Locatievoorzieningen kiezen tussen opties als Nooit of Bij gebruik van app en instellen of de app je exacte locatie mag gebruiken. Let hier zeker op bij apps zoals Facebook.

Vergelijkbare opties zijn te vinden bij Android. Ga naar Instellingen, kies Privacy en dan Machtigingenbeheer. Hier krijg je een overzicht van mogelijke rechten en zie je welke machtigingen aan welke app zijn verleend. Tik op een app om de machtiging te wijzigen naar (Niet) toestaan.

Belangrijk om te weten: in de Play Store kun je voor het downloaden en installeren van een app de vereiste machtigingen bekijken. Open de app-pagina, tik op Over deze app en scrol naar App-machtigingen in de rubriek App-info, waar je Meer tonen selecteert. Het is ook een goed idee om apps die je niet meer gebruikt zo snel mogelijk van je toestel te verwijderen.

Ook op Android-toestellen kun je de rechten van afzonderlijke apps opvragen en desnoods uitschakelen.

Watch on YouTube
▼ Volgende artikel
Waar let je op bij het kopen van een vrijstaande vaatwasser?
© Leslie C Saber
Huis

Waar let je op bij het kopen van een vrijstaande vaatwasser?

Ben je op zoek naar een vrijstaande vaatwasser, maar weet je niet waar je op moet letten? In dit artikel leggen we uit wat belangrijk is bij het kiezen van het juiste model. Van formaat en geluidsniveau tot slimme functies en energieverbruik – met deze tips koop je een vaatwasser die past bij jouw keuken én je huishouden.

In dit artikel ontdek je:
  • Welk formaat vaatwasser past bij jouw keuken en huishouden
  • Wat een stil model is (en waarom dat belangrijk is)
  • Hoeveel energie en water een moderne vaatwasser verbruikt
  • Hoe de indeling van de korven invloed heeft op het gebruiksgemak
  • Welke extra functies écht handig zijn (en welke niet)
  • Waarom design en plaatsing ook meetellen
  • Hoe je prijs en kwaliteit slim afweegt

Een vaatwasser is al lang geen luxeproduct meer. Voor veel huishoudens is het een apparaat dat dagelijks wordt gebruikt. Heb je de ruimte in je keuken, dan is een vrijstaande vaatwasser vaak de meest toegankelijke keuze. Je hoeft geen frontpaneel te monteren, hij is relatief eenvoudig te installeren en bij defect of verhuizing ook weer gemakkelijk te vervangen. Maar dat betekent niet dat je zomaar elk model moet kopen. Van formaat tot functies, van verbruik tot gebruiksgemak: waar moet je precies op letten bij de aanschaf van een vrijstaande vaatwasser?

Past hij in je keuken én bij je huishouden?

Een van de eerste dingen om naar te kijken is het formaat. Vrijstaande vaatwassers zijn doorgaans verkrijgbaar in twee breedtematen: 60 cm en 45 cm. De standaardmaat van 60 cm biedt ruimte aan ongeveer 12 tot 15 couverts en is geschikt voor gezinnen of huishoudens waar veel wordt gekookt. De smallere variant van 45 cm is ideaal voor één- of tweepersoonshuishoudens of voor kleinere keukens, zoals in een appartement.

Een couvert staat voor het servies en bestek van één persoon: een bord, glas, kopje, schaaltje en bestekset. Een vaatwasser met 12 couverts biedt dus ruimte voor een maaltijdservies van 12 personen. Heb je vaak extra pannen of grotere items? Dan is 15 couverts of meer handig.

Behalve de breedte is ook de diepte van belang. De meeste vrijstaande modellen zijn tussen de 55 en 60 cm diep. Meet de plek waar je de vaatwasser wilt plaatsen dus goed op en houd rekening met extra ruimte voor de deur die openklapt en de slang- en stroomaansluitingen aan de achterkant.

©Paul Vinten

Hoe stil moet hij zijn?

Het geluidsniveau van een vaatwasser is een factor die je makkelijk over het hoofd ziet, maar die dagelijks van invloed is op je comfort. Zeker als je een open keuken hebt of gevoelig bent voor achtergrondgeluiden. Het geluidsniveau wordt gemeten in decibel (dB). Een verschil van slechts een paar decibel kan in de praktijk al flink merkbaar zijn.

Vaatwassers met een geluidsniveau onder de 45 dB worden als zeer stil beschouwd en zijn nauwelijks hoorbaar. Tussen de 45 en 50 dB is gebruikelijk en vaak prima te doen, zeker als je hem overdag laat draaien. Zit je daarboven, dan kan het apparaat als hinderlijk worden ervaren, vooral in stille ruimtes of tijdens gesprekken.

Let er ook op of de machine een stil programma heeft. Dat draait vaak iets langer, maar maakt minder lawaai. Sommige modellen hebben zelfs een nachtstand, speciaal bedoeld voor wie de vaatwasser 's avonds laat of 's nachts zonder overlast wil gebruiken.

Denk aan je portemonnee én het milieu

Moderne vaatwassers zijn veel zuiniger dan oudere modellen. Toch is het de moeite waard om ook binnen het huidige aanbod goed te vergelijken. Elk apparaat heeft een energielabel, waarbij klasse A het zuinigst is. Dit label houdt rekening met het stroom- en waterverbruik per 100 wasbeurten.

Een gemiddeld energiezuinig model verbruikt ongeveer 0,8 kWh per cyclus, en tussen de 9 en 11 liter water. Heb je een ouder apparaat in huis dat je wilt vervangen? Dan kun je jaarlijks tientallen euro's besparen op je energierekening – én flink wat liters water.

Let ook op de aanwezigheid van een Eco-programma. Dat is meestal het langstdurende programma, maar het verbruikt de minste energie omdat het water minder heet wordt. Slimme functies zoals beladingssensoren of automatische deuropening na het wassen (voor betere droging) kunnen eveneens bijdragen aan efficiënt gebruik.

Indeling en flexibiliteit van de korven

Een vaatwasser moet niet alleen goed schoonmaken, hij moet ook praktisch zijn in het dagelijks gebruik. Een slimme indeling van de binnenruimte maakt daarbij een wereld van verschil. Kijk bijvoorbeeld of de bovenkorf in hoogte verstelbaar is. Zo kun je makkelijk wisselen tussen ruimte voor hoge glazen bovenin of grote pannen onderin.

Ook het bestekgedeelte verdient aandacht. Sommige modellen hebben een besteklade bovenin, wat ruimte bespaart in de onderste korf en het bestek netter wast. Andere modellen gebruiken een traditioneel mandje, wat makkelijker in- en uitruimen is maar iets minder efficiënt in ruimtegebruik.

Flexibele steunen, neerklapbare houders en antislipvlakken maken het mogelijk om elke lading optimaal te benutten, of je nu een groot diner hebt gehad of vooral bekers en schotels moet afwassen.

©andrey sinenkiy

Extra functies: van startuitstel tot slimme sensoren

Moderne vaatwassers zijn soms verrassend geavanceerd. Een van de meest voorkomende extra's is startuitstel: je stelt in wanneer het programma begint, bijvoorbeeld 's nachts bij daluren. Dat is niet alleen handig, maar kan je ook geld besparen bij een variabel energietarief.

Verder zijn er modellen met automatische programma's die zichzelf aanpassen op basis van hoe vuil de vaat is, sensoren die de waterhardheid meten en speciale programma's voor glaswerk of babyflessen. Sommige high-end modellen zijn zelfs te bedienen via een app, met notificaties wanneer de vaat klaar is of wanneer het zout moet worden bijgevuld.

Niet al deze functies zijn noodzakelijk – veel gebruikers gebruiken uiteindelijk slechts één of twee programma's – maar het is wel prettig als je weet wat er mogelijk is. Bepaal dus wat voor jou echt waarde toevoegt, en wat vooral marketing is.

Design en plaatsing

Een vrijstaande vaatwasser staat doorgaans in het zicht, dus het design is belangrijker dan bij een inbouwmodel. Gelukkig zijn er modellen in verschillende kleuren en afwerkingen, van klassiek wit tot modern zwart of roestvrij staal. Kies iets dat past bij je keukenstijl, zeker als het apparaat naast of tussen andere keukenkasten komt te staan.

Let ook goed op de plaatsing: is er een stopcontact in de buurt? Hoe zit het met de afvoer en wateraansluiting? En kan de deur ver genoeg open zonder ergens tegenaan te botsen? Denk ook aan de hoogte van het aanrecht: sommige mensen vinden het prettig als de bovenkorf op werkhoogte zit, zodat je minder hoeft te bukken.

Drie snelle checks voor je aankoop
  1. Meet eerst je keuken op. Check de breedte, diepte én of de deur goed open kan. Vergeet de aansluitingen aan de achterkant niet.
  2. Kies op basis van je gewoontes. Kook je veel? Neem een groter model met flexibele indeling. Gebruik je 'm vooral voor ontbijt en avondeten? Dan volstaat een compactere variant.
  3. Denk aan het geluidsniveau. Woon je klein of heb je een open keuken? Zoek naar een model onder de 45 dB. Stil is écht fijn.

Laat je niet alleen leiden door het merk

De prijzen van vrijstaande vaatwassers lopen uiteen van zo'n 300 euro tot ruim boven de 1000 euro. Duurdere modellen bieden vaak meer functies en stillere motoren, maar dat betekent niet automatisch dat ze beter zijn. Reviews van gebruikers en tests door bijvoorbeeld de Consumentenbond kunnen je helpen om een goed beeld te krijgen van de prestaties en betrouwbaarheid. Let ook op de garantie: sommige merken bieden standaard twee jaar, andere verlengen dat naar vijf jaar bij registratie. Zeker bij een apparaat dat intensief wordt gebruikt, kan dat net de doorslag geven. Doe dus goed onderzoek of laat je adviseren!

▼ Volgende artikel
Review Samsung Bespoke AI Jet Ultra – Ware krachtpatser
© Wesley Akkerman
Huis

Review Samsung Bespoke AI Jet Ultra – Ware krachtpatser

Met een oorspronkelijke adviesprijs van 1.349 euro positioneert de Samsung Bespoke AI Jet Ultra zich in het hoogste segment van steelstofzuigers. Voor die prijs krijg je een geavanceerd apparaat met een reeks… 'slimme' functies. Hoe slim die functies echt zijn en of deze stofzuiger zijn geld waard is, lees je in deze review.

Goed
Conclusie

De naam Ultra en de hoge adviesprijs scheppen verwachtingen die op slim gebied niet worden ingelost. De AI-hoekdetectie functioneert niet zoals beloofd en de notificatiefunctie is een omslachtige gimmick. Als je de Samsung Bespoke AI Jet Ultra overweegt voor zijn geavanceerde connectiviteit (we hebben het dan over de koppeling met wifi, SmartThings en je smartphone) is hij de meerprijs ten opzichte van zijn voorganger niet waard. De ware kracht van dit model schuilt in zijn fenomenale zuigkracht, waardoor hardnekkig vuil en dierenharen moeiteloos verwijderd worden. Omdat de prijs inmiddels een stuk onder de adviesprijs ligt, wordt deze stofzuiger wel interessanter.

Plus- en minpunten
  • Fenomenale zuigkracht
  • Twee accu's meegeleverd
  • Automatisch leeg- en laadstation
  • Zeer compleet accessoirepakket
  • Uitschuifbare stang
  • Ergonomisch ontwerp
  • Slimme functies zijn een gimmick
  • AI-modus stelt teleur
  • Matige wendbaarheid (soms)
  • Goedkope accessoirestandaard
  • Fors laadstation

De vraag is of alle innovaties de forse prijs rechtvaardigen. Inmiddels is de stofzuiger al enige tijd op de markt, wat geleid heeft tot aanzienlijke prijsdalingen. Waar hij op Samsungs eigen website voor 1.089 euro wordt aangeboden, is hij her en der al voor nog minder te vinden. Samsung probeert de hoge prijs te rechtvaardigen met nieuwe functies en kleine verbeteringen. Zo is de zuigkracht is verhoogd naar 400 watt (dat was 280).

Een belangrijke toevoeging is de AI Cleaning Mode 2.0, die zes verschillende schoonmaakomgevingen kan detecteren en de zuigkracht hierop aanpast. Deze geavanceerde modus werkt echter – net als andere slimme koppelingen zoals notificaties – alleen via de SmartThings-app. Zonder de app maakt het apparaat gebruik van de basis AI-modus (net zoals zijn voorganger) en mis je de meer geavanceerde functionaliteiten.

©Wesley Akkerman

Meer dan genoeg accessoires

Qua ontwerp is er weinig veranderd ten opzichte van het vorige model. De stofzuiger heeft een ergonomische handgreep en een helder display dat de modus en resterende accutijd toont. Een praktische toevoeging is de uitschuifbare telescopische stang, waardoor de stofzuiger ook prettig te gebruiken is voor langere mensen. Een klein minpunt is de accessoirestandaard; vergeleken met de stevige stofzuiger voelt die – met zijn dunnere plastic – wat goedkoop aan.

Het meegeleverde accessoirepakket is zeer compleet. Je ontvangt de Active Dual Brush en de Slim LED Brush+ voor verschillende vloertypen, plus een speciale Pet Tool+ voor het verwijderen van dierenharen. Ook een combinatie- en kierenzuigmond ontbreken niet. Een groot voordeel is de aanwezigheid van twee accu's, met een maximale gebruiksduur van respectievelijk honderd en zestig minuten. Daardoor kun je tussentijds wisselen als de ene batterij het net niet redt.

©Wesley Akkerman

Wisselende ervaringen

Het stofzuigen verloopt grotendeels moeiteloos. Het handvat ligt comfortabel in de hand, wat prettig is gezien het relatief hoge gewicht van de stofzuiger. De wendbaarheid laat echter soms te wensen over. Op ons vloerkleed bleek de Active Dual Brush-borstel wat stroef, waardoor sturen moeizaam ging. Op harde vloeren presteerde de Slim LED Brush+ gelukkig een stuk soepeler. En hoewel de ledverlichting in de kop handig is, presteert de laser van Dyson beter.

De AI-modus zorgt voor een gemengde ervaring. Het systeem detecteert en schakelt hoorbaar wanneer je van een harde vloer naar een vloerkleed gaat. Maar de beloofde functie waarbij de zuigkracht in hoeken automatisch aangepast zou worden, blijkt niet super te werken. Hoewel de AI-modus niet onbruikbaar is, worden de verwachtingen niet volledig waargemaakt. Het voelt meer als een vooraf ingestelde handeling dan als een werkelijk intelligente aanpassing aan de omgeving.

©Wesley Akkerman

Hoge zuigkracht

Waar de slimme functies soms tekortschieten (daarover straks meer), maakt de pure zuigkracht een diepe indruk. Zelfs op de laagste stand zuigt de Samsung Bespoke AI Jet Ultra moeiteloos kruimels, stof en ander vuil op. We zijn vooral onder de indruk van de effectiviteit waarmee mensen- en hondenharen uit het vloerkleed verdwijnen. De enorme kracht is de belangrijkste upgrade ten opzichte van eerdere modellen en compenseert de mindere wendbaarheid op bepaalde ondergronden.

Ook de accuduur stelt niet teleur. Met alleen de kleine accu is er genoeg vermogen voor het stofzuigen van een woning van pakweg zestig vierkante meter. Bovendien bevalt het automatisch legende oplaadstation enorm. Na elke schoonmaakbeurt leegt en laadt het station de stofzuiger, waardoor je er geen omkijken naar hebt.

Het ontwerp is echter een kwestie van smaak; deze forse en opvallende stofzuiger zet je niet zomaar ergens onopvallend neer.

De slimme functies

Je kunt de Samsung Bespoke AI Jet Ultra koppelen aan de Samsung SmartThings-app, maar de mogelijkheden blijven best beperkt. Je kunt de firmware-update en zaken als de zuigkracht aanpassen (maar dat laatste kan ook op het apparaat). De grote vernieuwing, het ontvangen van telefoon- en berichtnotificaties, blijkt in de praktijk een gimmick. Wanneer je gebeld wordt, pauzeert de stofzuiger en toont het display enkel het app-icoon, zonder naam of nummer.

Bovendien is het instellen van deze connectiviteit onnodig complex. Het vereist een Samsung-account, specifieke apps, diverse permissies en constante locatietoegang. De moeite die het kost om de verbinding tot stand te brengen, staat niet in verhouding tot het minimale voordeel. De meest opvallende beperking is verder dat de functie exclusief werkt met een Samsung-smartphone, waardoor een groep gebruikers buitengesloten wordt; op smartphones van een ander merk werkt dit namelijk niet.

©Wesley Akkerman

Samsung Bespoke AI Jet Ultra kopen?

De naam Ultra en de hoge adviesprijs scheppen verwachtingen die op slim gebied niet worden ingelost. De AI-hoekdetectie functioneert niet zoals beloofd en de notificatiefunctie is een omslachtige gimmick. Als je de Samsung Bespoke AI Jet Ultra overweegt voor zijn geavanceerde connectiviteit (we hebben het dan over de koppeling met wifi, SmartThings en je smartphone) is hij de meerprijs ten opzichte van zijn voorganger niet waard. De ware kracht van dit model schuilt in zijn fenomenale zuigkracht, waardoor hardnekkig vuil en dierenharen moeiteloos verwijderd worden. Omdat de prijs inmiddels een stuk onder de adviesprijs ligt, wordt deze stofzuiger wel interessanter.