Ben je uitgekeken op de standaardfuncties van Windows 10 en Windows 11? Dat hadden een paar enthousiaste ontwikkelaars bij Microsoft ook. Zij werkten daarom aan een set extra’s waarmee je Windows een flinke boost geeft: de zogeheten PowerToys. Ze gaan al een tijdje mee, maar ze zijn onlangs flink vernieuwd. We bespreken de handigste.

Voor wie er nog nooit van heeft gehoord: PowerToys zijn relatief compacte programma’s waarmee je Windows verder naar je hand zet. Ze gaan al lange tijd mee: al tijdens Windows 95 waren er PowerToys beschikbaar. Ze spreken vooral de meer veeleisende gebruikers aan. Dat komt doordat ze niet altijd even gebruiksvriendelijk zijn en soms wat meer uitleg nodig hebben. Ze geven wel in alle gevallen het saaie Windows een flinke oppepper.

Inmiddels zijn we aanbeland bij de PowerToys voor Windows 10 en 11. Ze verschillen behoorlijk van de oorspronkelijke release. Belangrijker nog: er worden regelmatig nieuwe PowerToys aan de familie toegevoegd. Daarom is het een goed moment om de stand van zaken op te maken.

Binnenhalen maar

Deze webpagina bevat een handig overzicht waarop de laatste updates rondom PowerToys gedeeld worden. De pagina houdt bij welke PowerToys beschikbaar zijn en geeft een korte beschrijving per onderdeel.

Installeer allereerst PowerToys op je computer via Install PowerToys. Klik hierna op de koppeling naar de pagina Microsoft PowerToys GitHub-releases. Dit is een omgeving voor ontwikkelaars waarop zij de nieuwste versies kunnen plaatsen. In de sectie Highlights lees je over bekende fouten en oplossingen. Bovenaan de pagina kies je voor de recentste versie en download je het Set-upbestand.

Gebruik je Windows 11? Ga dan naar de site www.aka.ms/getpowertoys. Hiermee open je de Microsoft Store en kun je de nieuwste versie binnenhalen.

Centrale plek

Via het dashboard kun je de verschillende PowerToys openen. Open het startmenu, typ powertoys en klik erop. Het dashboard opent. Aan de linkerkant vind je een overzicht van alle PowerToys. Regelmatig verschijnen er nieuwe PowerToys in deze lijst. Ook heb je hier toegang tot de sectie Dashboard. Dit onderdeel geeft in één oogopslag aan welke modules je in- of uitgeschakeld hebt.

Veel PowerToys activeer je met een toetscombinatie. Deze wordt ook getoond in de dashboardweergave. Dat maakt het dashboard extra bruikbaar, vooral als je bent vergeten welke toetscombinatie bij een bepaalde PowerToy hoort. Je kunt op een module klikken om de bijbehorende instelling te openen. Als je een van de besproken PowerToys wilt gebruiken, schakel je de module hier in.

Geavanceerd plakken

Grote kans dat je het volgende scenario herkent: je plakt een stuk tekst, maar je wilt eigenlijk niet gebruikmaken van de oorspronkelijke opmaak. Door de tekst in een neutrale app te plakken (bijvoorbeeld Kladblok) en vervolgens naar het definitieve venster te kopiëren (bijvoorbeeld Word), verdwijnt de opmaak.

De PowerToy Geavanceerd plakken komt op zulke momenten goed van pas. Hiermee verschijnt er een venster waarin je de gewenste opmaak kiest, nog voordat je de tekst daadwerkelijk plakt. Zo kun je kiezen voor Plakken als tekst zonder opmaak. Er is ook een AI-uitbreiding beschikbaar, waarmee je gekopieerde tekst laat samenvatten of vertalen, nog voordat je deze plakt. Wil je daarvan gebruikmaken? Klik dan op Inschakelen bij Plakken met AI inschakelen. In de sectie Snelkoppelingen bepaal je welke toetscombinatie je wilt gebruiken. Bovendien kun je hier een directe toetscombinatie vastleggen waarmee je rechtstreeks plakt als tekst zonder opmaak. Handig!

Altijd op de voorgrond

Heb je een venster dat je altijd zichtbaar wilt houden, ook als je andere programma’s hebt geopend? Bijvoorbeeld de weersvoorspelling of het laatste nieuws. Eerder geopende vensters verdwijnen normaal gesproken achter nieuw geopende vensters, maar niet met de PowerToy Always On Top. Met een toetscombinatie activeer je het geselecteerde venster. Wil je het onderscheid vergroten, zet dan de schuif op Aan bij Een rand rond het vastgemaakte venster weergeven. Standaard wordt er ook een geluid afgespeeld bij het vastmaken van een venster. Stel je dat niet op prijs, schakel de bijbehorende functie dan uit in de sectie Geluid.

Bijsnijden en vergrendelen

Gebruik je een app waarvan je maar een deel nodig hebt? Bijvoorbeeld een app waarin de weersvoorspelling wordt getoond, of YouTube, waarbij je genoeg hebt aan enkel het videovenster? Met de PowerToy Bijsnijden en vergrendelen kun je een deel van het venster uitknippen en in een nieuw venster plaatsen. Ideaal voor bijvoorbeeld kinderen, waarbij je als ouder alleen het gedeelte met de video uitknipt zodat de andere onderdelen op de website niet meer te zien en te gebruiken zijn.

De werking is eenvoudig: gebruik de toegewezen toetscombinatie en markeer het gedeelte van het venster dat je wilt uitsnijden. Een nieuw venster opent. Deze PowerToy werkt uiteraard ook goed met het eerder besproken Altijd op de voorgrond: zo zorg je dat die informatie altijd op het scherm blijft.

FancyZones

De PowerToy FancyZones is inmiddels een oude bekende, maar nog wel het vermelden waard. Deze helpt je met het organiseren van de verschillende vensters op je scherm. Je kunt gebruikmaken van kant-en-klare lay-outs om je vensters in een grid te rangschikken, maar hebt ook de mogelijkheid om een eigen grid te maken. Kies voor Lay-outeditor starten. Een nieuw venster opent. Kies het beeldscherm dat je wilt indelen (als je meerdere beeldschermen gebruikt), gebruik een bestaand sjabloon als uitgangspunt en klik op het pennetje om het sjabloon te bewerken. Geef bijvoorbeeld het aantal zones aan en de onderlinge afstand tussen de vensters.

Via het hoofdvenster van FancyZones (bereikbaar via het eerder besproken dashboard) heb je toegang tot de sectie Zones. Klap Zonegedrag open voor extra opties. Hier bepaal je onder meer of de beschikbare zones op alle beeldschermen worden getoond als je er meerdere hebt. Bekijk ook de sectie Venstergedrag: hier bepaal je hoe de vensters zich gedragen bij het verslepen en welk uiterlijk ze krijgen.

Image Resizer

Snel een afbeelding verkleinen, bijvoorbeeld omdat je het via e-mail wilt delen en de hogeresolutie-variant nodeloos groot is? Schakel dan de PowerToy Image Resizer in. Hiermee kun je het formaat van een afbeelding aanpassen via een klik met de rechtermuisknop. Via het dashboard, in de sectie Afbeeldingsformaten, heb je toegang tot aanvullende mogelijkheden. Zo kun je de bestaande afmetingen aanpassen en een nieuwe grootte toevoegen. Deze zijn vervolgens direct toegankelijk via het rechtermuisknopmenu.

Bovendien kun je het compressieniveau aanpassen in de sectie Codering. Met de schuif bij JPEG-kwaliteitsniveau geef je aan hoeveel de beelden moeten worden gecomprimeerd. Hoe hoger de compressie, hoe lager de kwaliteit. Werp tot slot een blik in de sectie Bestand. Bestanden met een nieuwe afmeting worden als nieuw bestand op geslagen: in dit onderdeel bepaal je welke naamopbouw wordt gebruikt.

Keyboard Manager

Ben je niet tevreden met de werking van een toets op het toetsenbord, dan kun je deze met PowerToy Keyboard Manager toewijzen aan een andere actie. Bijvoorbeeld als je niet Ctrl+C wilt gebruiken voor het kopiëren van een item, maar Windows-toets+Ctrl+C. Activeer de PowerToy via het dashboard en klik op Een toets opnieuw toewijzen. Klik op Sleutel opnieuw toewijzen toevoegen. Klik op Selecteren en toets de huidige toetscombinatie in. Bepaal vervolgens bij de sectie Verzenden welke actie moet worden uitgevoerd. Je kunt meerdere toewijzingen maken, nagenoeg voor elke toetscombinatie. Sommige combinaties zijn uitgesloten, zoals Windows-toets+L en Ctrl+Alt+Del.

Muishulpprogramma’s

De PowerToys besteden ook veel aandacht aan functies waarmee je muis en het gedrag ervan naar je hand zet. Je vindt ze via het dashboard onder Muishulpprogramma’s. Onder Mijn muis zoeken kun je de optie inschakelen om de muispositie te markeren zodra je twee keer op de Ctrl-toets drukt of een andere snelkoppeling gebruikt. Verder vind je in het dashboard opties om de muisaanwijzer snel te verplaatsen over grote afstanden (via Muissprong) en om de muisaanwijzer duidelijker te tonen (via Kruisdraden van muisaanwijzer).

Maak je gebruik van meerdere computers en wil je één muis gebruiken voor alle apparaten? Dan is de PowerToy Mouse Without Bordersinteressant. Nadat je 'm hebt ingeschakeld, kun je de muis van het ene naar het andere apparaat slepen, vergelijkbaar met het gebruik bij meerdere beeldschermen. De muis verschijnt naadloos op het andere apparaat, bijvoorbeeld van een desktop naar een laptop.

PowerToys Run

Uitgekeken op het startmenu en behoefte aan een krachtigere launcher om bestanden te openen, programma’s te starten en slimme bewerkingen te doen (bijvoorbeeld om rekensommen te maken)? Met de PowerToy Run open je een venster, waarna je meteen begint met typen. De resultaten verschijnen in hetzelfde venster en kunnen van alles zijn: bestanden, websites, uitkomsten van sommen of internetfavorieten.

Om de functionaliteit van de PowerToy uit te breiden, kun je plug-ins activeren. Deze plug-ins voegen zoekresultaten toe. Wil je juist een minder uitgebreide lijst, schakel dan ongebruikte plug-ins uit. Via het dashboard vind je ze onder Invoegtoepassingen. Laat je niet afschrikken door de relatief grote hoeveelheid opties die lang niet altijd duidelijk zijn of goed worden beschreven. Deze PowerToy leent zich goed om mee te experimenteren.

Kort weergeven

Maak je ook (weleens) gebruik van een Mac, dan ken je de mogelijkheid waarschijnlijk wel om in Finder snel een voorbeeldweergave van afbeeldingen te zien door de spatiebalk in te drukken. In Windows Verkenner is een vergelijkbare optie standaard niet beschikbaar, maar met de PowerToy Kort weergeven kun je hier iets aan doen. Zodra je de PowerToy hebt ingeschakeld, bepaal je in de sectie Activering welke sneltoets je hiervoor wilt gebruiken. Standaard is dit Ctrl+Spatiebalk. Schakel ook de volgende optie in: Het venster Kort weergeven automatisch sluiten nadat het de focus heeft verloren. Je kunt vervolgens met de pijltjestoetsen door de foto’s bladeren. Wil je de afbeelding bewerken, dan druk je op Enter om het bewerkingsprogramma Foto's te openen.

Quick Accent

Sommige PowerToys zijn relatief compact, maar daarom niet minder handig. Een goed voorbeeld hiervan is Quick Accent. Hiermee typ je snel tekens met een accent (zoals á of ë). De werking is eenvoudig. Zodra je een letter met accent wilt typen, druk je de betreffende toets in en tegelijkertijd de activeringstoets Quick Accent. Deze stel je in via het dashboard en kan bijvoorbeeld de PijltjeRechts-toets zijn. Een overzichtelijk venster met mogelijke accenten voor de betreffende letter verschijnt.

File Locksmith

Je probeert een bestand of map te verplaatsen of te verwijderen en Windows weigert dienst omdat het item in gebruik zou zijn. Die situatie kan voor flinke frustratie zorgen. Inmiddels zijn er verschillende externe programma’s beschikbaar waarmee je dit probleem te lijf gaat, waaronder de PowerToy File Locksmith. Schakel de optie in via het dashboard. Zodra een bestand of map dwarsligt, houd je Shift ingedrukt en klik je erop met de rechtermuisknop. Kies voor Unlock with File Locksmith. Grote kans dat het programma het gegijzelde item vrij krijgt.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.