Waarom zou je een alternatief bouwen voor software die én allang bestaat én veelgebruikt is? Boudewijn Rempt had de wens om het net anders, beter en vooral vrij te doen. Grafisch pakket Krita wil sneller zijn dan Adobe Photoshop, beter zijn dan Corel Paint en toch gratis blijven.

Dit is Boudewijn

Al meer dan tien jaar werken aan een tekentool, terwijl de wereld allang Photoshop kent, waarom? Boudewijn Rempt is ooit als Linux-gebruiker gefascineerd geraakt door een Wacom-tekentablet en de hordes die hij moest nemen voor zijn gebruik daarvan. Hij werkte begin deze eeuw aan een fantasy-boek en wilde daarvoor een landkaart tekenen. Het grafische opensource-pakket GIMP stelde hem voor flinke uitdagingen ... dus koos hij een weg die uiteindelijk nog veel meer uitdagingen opleverde. Het meewerken aan - en uiteindelijk als hoofddeveloper ontwikkelen van - Krita: een opensource-pakket voor serieus grafisch werk. De slogan: 'digitaal schilderen, creatieve vrijheid'.

Jij bent een echte opensource-developer?

"Nou, ik ben van huis uit taalkundige, gespecialiseerd in Oost-Nepal. En ik heb me ooit omgeschoold tot programmeur. Programmeren ben ik lang geleden al gaan doen: op de Spectrum. Die heb ik hier nog aan de muur hangen, als herinnering."

Dat is jouw oude, eerste Spectrum daar aan de muur bij je bureau?

"Nee, het is 'een' Spectrum."

Hoe ben je van die microcomputer gekomen tot pc-programmeren?

"Zo rond 1993 kwam ik via een buurman in aanraking met Linux. Daarmee is het begonnen."

Maar Krita draait ook op Windows. Hoe zit dat?

"Fast forward van 1993 naar 2003: ik had toen een Wacom Graphire-tekentablet en wilde op Linux tekenen. Op Linux heb je het grafische pakket GIMP. Alleen snapte ik GIMP niet, de interface was voor mij niet duidelijk.

Het voordeel van opensource-software is dat je kunt kijken naar de code en het zelf kunt aanpassen. Maar GIMP was geschreven in een taal die ik niet kende. Nu had ik toen net een boek over Python en Qt [respectievelijk programmeertaal en programmeerraamwerk - red.] geschreven. Dus ben ik zelf software gaan schrijven om die tekentablet te kunnen gebruiken. Dat programmeerwerk heb ik precies drie dagen volgehouden. Ik wist totaal niet wat ik deed."

©PXimport

Waarom die tekentablet niet gewoon aansluiten op een Windows-pc?

"Ik geef de voorkeur aan Linux en ben daarop een gebruiker van KDE [een bekende grafische gebruikersinterface voor Linux - red]. Voor KDE was er al het applicatiepakket KOffice, met daarin een tekentool. Die was voortgekomen uit de behoefte voor een GIMP-alternatief en had oorspronkelijk de naam KImage Shop. Ik ging dus als KDE-gebruiker op zoek naar een manier om dáármee mijn tekentablet te gebruiken."

Hoe is daaruit Krita ontstaan?

"Gaandeweg is die tekentool van KDE vier keer hernoemd en drie keer herschreven. Het hernoemen was vanwege rechten op de naam. Van kimp naar KImageShop, naar Krayon en uiteindelijk naar Krita. Het herschrijven was vanwege de overgang van KDE versie 3 naar versie 4 en daarna weer vanwege een overstap naar een nieuwe versie van Qt (versie 4).

De oorspronkelijke developer Patrick Julien, een Canadees die het in z'n eentje deed, had er op een gegeven moment niet meer zo'n zin in. Dat was in 2004, na de tweede rewrite van de programmacode. Ik wilde wel bijdragen, maar ik kende C++ nog niet. Toen zijn ook Sven Langkamp en Cyrille Berger betrokken geraakt bij dit opensource-project. Zij werken nu nog steeds mee."

Wat een werk. Met resultaat?

"Ja, mijn eerste bijdrage was voor de painttool in Krita, om mijn tekentablet te kunnen gebruiken. Ik kon daarmee toen ineens met de tekenpen op de Wacom-tablet drukken, waardoor er op het computerscherm een vierkantje verscheen. Wow, dit programma kan nu iets wat het in de afgelopen vijf jaar niet kon."

In de tien jaar sindsdien was het simpelweg functies toevoegen?

"Nee, want toen kwam de volgende complete rewrite. Patrick Julien had zich namelijk erg gespiegeld aan GIMP, waardoor bijvoorbeeld een laagje in een afbeelding altijd vaste dimensies heeft. Dat wilden we anders."

Het ging je toch om het tekenen met je Wacom-tablet?

"Ik had door het ontwikkelwerk toen helemaal geen tijd meer om te tekenen. Ik ben ter ontspanning gaan beeldhouwen. Je moet af toe van het toetsenbord en het scherm, vandaan. Want er is altijd wel iets dat je kunt doen of verbeteren op je computer. Er zijn altijd wel bugs."

Maar het werk aan Krita ging door?

"In 2005 waren we klaar voor onze eerste release. Die hebben we versie 1.4 genoemd, om gelijk op te gaan met de nummering van KOffice. We waren heel blij, erg enthousiast. Vervolgens hebben we versie 1.5 en daarna 1.6 ontwikkeld. Die laatste had alles. Behalve gebruikers.

Soms kwam er wel eens iemand langs die Krita gebruikte, maar een echte gebruikersbasis hadden we niet."

Kwestie van werving en rustig doorontwikkelen?

"Er is toen iets gebeurd dat voor ons een ramp was. Krita was geschreven in Qt versie 3 ... en toen kwam versie 4 uit waarin alles compleet anders was. Met Qt 4 konden we met een schone lei beginnen, dachten we. Het heeft vier jaar geduurd voordat we iets hadden waarvan we dachten: 'hier kunnen we wat mee'. Dat lange ontwikkelwerk was een fout van ons; een enorme valkuil waar we in zijn getrapt. Ondertussen waren er onderling wrijvingen en liep het kleine aantal gebruikers dat we hadden ook weg."

Gevalletje developers die niet naar gebruikers luisteren?

"We hebben daar wel van geleerd. In 2009 was er de opensource-film Sintel, wat het derde grote contentproject was van Blender [een opensource 3D-animatietool, van Nederlandse bodem - red.]. Artiest David Revoy liet in een uitlegfilmpje zien hoe je met opensource kunst kunt maken. Hij had voor zijn illustraties GIMP en MyPaint gebruikt. Wij waren pissig, we wilden bewust niet alles voor iedereen zijn, maar dit was juist het terrein van Krita. Waarom was zijn keuze niet op Krita gevallen?

Het bleek dat David wel eerst naar Krita had gekeken. Het crashte. Tsja, je kunt dan als makers steigeren of eerlijk zijn.

Gelukkig woonde David vlakbij mede-ontwikkelaar Cyrille, die toen in Frankrijk woonde en langs is gegaan om hem om feedback te vragen. Rond die tijd was Lukáš Tvrdý bezig met zijn masterthesis over brushes voor Krita. Hij vroeg of hij fulltime aan Krita kon werken. Dat hebben we met crowdfunding via PayPal mogelijk gemaakt. Hij moet zijn appartement in Tsjechië wel kunnen betalen. We hebben toen ook developmentsprints bij mij thuis gedaan. Als doel hadden we: laten we David Revoy blij maken."

En, is David blij gemaakt?

"We hebben een nieuwe versie gemaakt en die aan David geshowd. Hij zei verbaasd: ja, jullie hebben veel verbeterd. Hij kon met de tools die hij toen gebruikte niet goed uit de voeten met CMYK [een veelgebruikt kleurensysteem voor grafische professionals - red.]. Maar dat heeft Krita wel!

Een halfjaar later was versie 2.4 er en is David geheel overgestapt. Daarmee heeft hij in 2012 materiaal gemaakt voor Tears of Steel, het vierde Open Movie-project van Blender. Hij heeft in één weekend zo'n vierhonderd illustraties gemaakt voor het storyboard. Ik heb toen live met hem meegeprogrammeerd om features te verbeteren en te maken. Verder maakt hij webcomic Pepper&Carrot helemaal in Krita."

Is David Revoy de enige ijkpersoon?

"Nee. We hebben er bij de developmentsprints ook voor gezorgd dat we artiesten ter plaatse hadden. Die lieten we Krita gebruiken, met een camera erop, en ze mochten dan alles zeggen.

Soms waren er dan vragen als 'Photoshop kan dit, Krita niet. Waarom?'. Belangrijk is dat je doorvraagt: wát wil je gebruiker echt? Soms gaat het om sneltoetsen, dat is altijd heel moeilijk. Sommige mensen komen vanaf Photoshop en zijn die toetscombinaties heel erg gewend. De functies zijn er wel alleen via andere sneltoetsen of opties."

©PXimport

Hoe kwamen jullie aan die artistieke testers? Krita had toch een gebrek aan gebruikers?

"De artiesten kwamen uit het opensource-wereldje. Daar was wel meer interesse ontstaan, want in versie 2.2 was de belofte van Krita al wel zichtbaar."

Kan Krita het opnemen tegen Photoshop?

"We doen ons best. Vergeet niet dat Adobe wel honderd developers fulltime in dienst heeft. Wij zijn een dozijn vrijwilligers plus één fulltime developer en één parttime developer."

Hoe los je die geldkwestie op voor een gratis opensource-pakket?

"In 2014 hielden we onze eerste crowdfundingsactie op Kickstarter. We doen één keer per jaar een grote crowdfunding, meestal zo rond mei. Dat is vanuit mijn Nederlandse gedachte: dan hebben de mensen hun vakantiegeld binnen, maar nog niet uitgegeven."

Druist geld vragen niet tegen de opensource-gedachte in?

"Nee, want het is en blijft opensource. De broncode is vrijelijk beschikbaar, je kunt Krita gewoon downloaden, je hóeft er niet voor te betalen. Maar bepaald ontwikkelwerk kun je niet 'even ernaast' doen. Voor sommige dingen moet je echt fulltime aandacht hebben. Zoals de optimalisatie waar we nu mee bezig zijn.

Soms is er wel wrijving over dat we aan crowdfunding doen. Zo was er een tijdje terug iemand die op forumsite Reddit daarover wat zei. Ik moet af en toe op mijn handen zitten om niet lelijk te reageren."

Kickstarten loont

De filosofie achter opensource is vrijheid: software waarvan de onderliggende programmacode openlijk toegankelijk is voor iedereen. Dat de software zelf daarmee gratis is, is 'slechts' een neveneffect. Terwijl Krita opensource is, vraagt het toch geld. Op de eigen site vraagt de in 2012 opgerichte Krita-stichting donaties en één keer per jaar wordt er een grote crowdfundingsactie gehouden. Sinds vorig jaar gebeurt dat op Kickstarter. Die eerste Kickstarter heeft bijna 20.000 euro binnengehaald (bij een bescheiden 690 backers), terwijl het doel 15.000 euro was. De actie van mei dit jaar heeft meer dan 30.000 euro opgeleverd (gedoneerd door ruim 900 backers), terwijl het doel 20.000 euro was.

Speelt er nog iets naast mankracht?

"Ja, technologie. Bijvoorbeeld Photoshop-bestandsformaten, die zijn een nachtmerrie. Kijk, ik heb ooit bij Nokia op de N9 Calligra Office gemaakt. De bestandsformaten van Microsoft Office zijn nog gestructureerd, psd [het formaat van Photoshop - red.] is dat niet. Als je iets op drie manieren kunt doen, doet Photoshop het op vier manieren. Dat is niet als 'evil empire' hoor; Adobe zit daar zelf ook in verstrikt."

Wat is er gedaan sinds versie 2.4?

"We dachten dat 2.4 het beste ooit was. Maar we proberen twee versies per jaar uit te brengen. Voor 2.6 hebben we serieus gewerkt aan HDR-painting [high dynamic range - red.], zodat je foto's met enorme kleurdiepte kunt krijgen.

Dat werk hebben we gedaan met het oog op filmstudio's. Krita was daar al wel in gebruik, maar onder de radar. Er was hier en daar een individuele artiest die het zelf gebruikte. Vorig jaar ben ik op de Siggraph-conferentie aangeschoten door een artiest die Krita 'stiekem' gebruikte. Hij was erg te spreken over de vooruitgang."

Je noemde al werk aan optimalisatie?

"Ja, we willen Krita sneller dan Photoshop maken. Daar was de Kickstarter-campagne van dit jaar voor. Daarnaast hebben we nog twee grote doelen voor dit jaar. De eerste is betere tools voor animatie, waarmee ik klassieke, handgemaakte animatiefilms bedoel en niet Flash-animaties."

Bewaak je wel de scope? Krita krijgt ook animatiefuncties, het is toch alleen een tekentool?

"Nou, daar hebben we het lang over gehad; of dat niet strijdig was met onze aanpak dat we bewust niet alles voor iedereen wilden zijn.

Maar buiten het Krita-team waren er al developers hiermee aan de gang geweest. Zo had een Russische jongen een Krita-module voor animaties gemaakt. Alleen is die software vervolgens in de steek gelaten. Later heeft een Indiër tijdens Googles Summer of Code ook zoiets gemaakt, voor eigen gebruik. En daarna was er een Australiër die animatiemogelijkheden in Krita wilde voor een game die hij maakte. Er was dus vraag, er waren gebruikers.

Andere opensource-pakketten doen animaties óf in 3D zoals Blender óf met vector-graphics. Dat zijn heel andere grafische stijlen dan wat met Krita kan."

Wanneer komen de animatiefuncties?

"In Krita 2.9 of misschien in versie 2.10. Het is in ieder geval 's zomers door-coden."

En wat is dat tweede grote doel voor dit jaar?

"We gaan van Qt versie 4 over naar Qt 5."

Ho! Krijgen we dan weer een hiaat van vier jaar?

"Nee! We werken aan Krita 3.0 én we blijven 2.9 onderhouden. Pas als 3.0 af is, komt het uit. Niet eerder."

'When it's done', weleens gehoord van Duke Nukem Forever?

"Ja, zo'n situatie hadden we met Krita 2.0. In die valkuil trappen we echt niet nog een keer.

Krita 3.0 moet dit jaar nog enigszins af zijn, met versie 3.1 erna in februari. We houden dit tempo aan!"

Boudewijns toptips

Iedereen kan een opensource-developer zijn. Het is volgens Boudewijn niet moeilijk om mee te werken aan een opensource-project als Krita. "Doe drie bugfixes en je bent al developer. Daarvoor moet het project mensen wel vertrouwen." Boudewijn is niet bezorgd dat onervaren programmeurs fouten maken, daar valt immers van te leren. "Ik heb als beginner ook aan de KDE-broncode gewerkt. Ik ben niet bang dat iemand dommere fouten maakt dan ik."

Crowdfunding vereist zorg. Uit de Kickstarter-campagne van eerder dit jaar heeft Boudewijn nuttige lessen gedestilleerd. De mensen die Krita met financiële bijdrages hebben gesteund, stelden prijs op het feit dat er frequent updates over het project waren. Dat informeren van steunbetuigers is niet alleen iets voor tijdens de crowdfundingscampagne, ook - en juist - daarna is het van belang om mensen betrokken te houden. Laat weten wat je doet met de financiering. Laat zien dat je te vertrouwen bent. Er zijn te veel Kickstarters die geld inzamelen en dan ermee verdwijnen.

Ninja pakt het concept van airfryers met de CRISPi helemaal anders aan. In plaats van een groot apparaat met bakmanden, is dit een compact geheel van glazen schalen waarop je een pod plaatst waar de hitte uit komt. Is dit een handig alternatief? ID.nl test het.

Eerste indruk

De CRISPi pakt airfryen anders aan: geen dichte mand, maar glazen zogeheten Tempware-schalen met daaraan vastgemaakt handgrepen. Daar bovenop klem je de PowerPod (verwarming + ventilator). In Europa geeft Ninja 1700 watt op als vermogen; dat is meer dan de 1500 watt die het apparaat in de VS heeft.

In de doos vind je een kleine kom van ongeveer 1,4 liter en een grote kom van ongeveer 3,8 liter, beide met zogeheten Crisper Plates om in de schalen te leggen, en bijpassende deksels. Ook levert Ninja een full-colour instructie- en inspiratieboekje mee, met uitgebreide uitleg over de werking, voorbeeldrecepten en tabellen met instellingen en baktijden voor zowel de kleine als de grote schaal. Ninja lijkt de kleine schaal vooral te hebben bedoeld voor snacks en bijvoorbeeld lunchgerechten voor één persoon, terwijl de grote schaal eerder voor avondeten bedoeld is.

©Saskia van Weert

Ninja benadrukt op meerdere plekken dat de CRISPi en de schalen niet alleen bedoeld zijn om eten te airfryen, maar ook om voedsel te marineren. Doe er bijvoorbeeld kip en marinade in, sluit de schaal af met het deksel, zet alles in de koelkast, waarna je tegen etenstijd de kip erin bereidt. Of je dekt na het eten de kliekjes in de schaal af met het deksel en zet het geheel na afkoelen in de koelkast. Dat meervoudige gebruik is even een mindset die je jezelf als gebruiker moet aanleren.

Uitpakken en installatie

Het in elkaar zetten is niet moeilijk: na een eerste keer proberen is het duidelijk. De Crisper Plates moeten elk in hun bijpassende schaal worden gelegd. Ze hebben rubber pootjes aan alle vier de hoeken; deze moeten met de bolletjes omlaag in de schaal worden gelegd, zonder druk uit te oefenen. Druk je te hard of leg je de platen ondersteboven in de schalen, dan kunnen de pootjes loslaten, en die kun je daarna niet meer terugplaatsen.

Gebruik je de kleine schaal, dan plaats je de PowerPod er direct op. Gebruik je de grote schaal, dan zet je eerst de adapter op de schaal en klik je daar de PowerPod in.

Doordat de schalen van glas zijn, kun je in theorie via de zijkant de garing in de gaten houden. In de praktijk is het handiger om de pod tijdens het airfryen op te tillen en van boven te kijken. Dat is sowieso wel makkelijk, omdat je etenswaren tijdens het bakken doorgaans een aantal keer moet omdraaien voor optimaal resultaat.

Bediening en functies

De PowerPod heeft maar een paar drukknoppen. Met de ronde knop kies je een van de vier mogelijke standen: Air Fry, Roast, Recrisp (opnieuw krokant) en Keep Warm. Ninja geeft geen temperaturen op voor de verschillende standen. Air Fry is de hoogste stand met 185 graden, zo vonden we online. Roast is wat minder heet, bedoeld voor bijvoorbeeld vlees. Recrisp is bedoeld voor snacks die afgekoeld of koud zijn en die je wilt oppiepen, en Keep Warm is uiteraard bedoeld om eten op temperatuur te houden.

©Saskia van Weert

Met de ronde knop kies je de gewenste stand, met de plus- en minknop pas je de tijd aan, en met Start gaat alles van start, of juist niet. De opties lichten op zodra de PowerPod goed bevestigd is en je de stekker aansluit. Standaard staat de machine na het aanzetten op Air Fry en 10 minuten.

Alles werkt heel intuïtief. Is de tijd voorbij, dan hoor je een pieptoon en komt er 'End' in het display te staan. De CRISPi gaat niet automatisch uit; dat moet je zelf doen door de stopknop lang ingedrukt te houden of de stekker uit het stopcontact te halen. Doe je dat niet en zet je de Pod na het serveren van het eten weer terug op de schaal, dan begint hij weer doodleuk met 10 minuten Air Fry. Tijdens de testperiode haalden we de stekker daarom maar gewoon uit het stopcontact om stroomverspilling tegen te gaan.

Als je de pod tussentijds optilt om het eten te bekijken of te draaien, dan stopt de pod uiteraard wel. Hij gaat verder als je hem terugplaatst en op Start drukt.

Klein minpunt: je kunt niet twee kommen tegelijk gebruiken; er is één pod. Je kunt de pod natuurlijk wel eerst op de ene schaal zetten en meteen erna op de andere, maar dat zal meestal niet heel praktisch zijn.

Prestaties in de keuken

Tijdens de testperiode is de CRISPi voor werkelijk elk denkbaar doeleinde gebruikt. Niet alleen voor het bakken van diepvriessnacks en patat/friet, maar ook voor het opwarmen van worstenbroodjes, kip met marinade voor de tikka masala, speklapjes, aardappeltjes: alles lukte. Omdat de schalen compact zijn, is voorverwarmen eigenlijk niet nodig. Net als bij alle andere airfryers is het een kwestie van proberen welke stand en welke tijd de beste zijn.

De standen Roast en Air Fry worden in de praktijk het meest gebruikt. Air Fry omdat dit de heetste stand is, en Roast voor zaken die minder snel warm moeten worden, zoals kippenpoten en stukken vlees. Je kunt trouwens ook makkelijk tussendoor de instellingen aanpassen, bijvoorbeeld eerst een tijdje op Roast en daarna 'afgrillen' met Air Fry.

©Ninja

Naast de uitstekende prestaties valt ook het gemak op waarmee je de CRISPi er even bij pakt. Omdat hij klein is en de schalen van glas zijn, oogt hij niet massief, dus kan hij bij veel mensen vast gewoon op het aanrecht staan. Als je de Crisper Plates eruit haalt, kun je de kleine glazen schaal in de grote zetten, en dan de adapter en pod erbovenop. Je hebt dan een betrekkelijk klein stapeltje met bijna alle onderdelen bij elkaar.

©Ninja

Onder de kom en de Pod bevinden zich het hitteschild en een stel harde pootjes, waardoor je ze veilig op het aanrecht of een tafel parkeert. Ninja claimt dat dit ook direct na de bereiding kan, maar gezien de warmte hebben we dat maar niet gedaan. We zetten de pod en de schalen voor de zekerheid liever op onderzetters. De handgrepen blijven wel koel genoeg om de schalen zonder keukenhandschoenen op tafel te zetten.

Schoonmaken & materialen

De glazen kommen, deksels en adapter mogen in de vaatwasser. Glas neemt geen geurtjes op, dus het vuil weekt makkelijk los. De Crisper Plates hebben een (keramische) antiaanbaklaag en alles is PFAS-vrij.

Er is desondanks één schoonmaak-aandachtspunt. De handgrepen lopen onder de schalen door in het hitteschild, en er zit een opening tussen het glas en het zwarte hitteschild. Meerdere malen zaten er toch vegen of kruimels vast tussen het glas en het kunststof. Ik heb dit verwijderd door een lang mes te omwikkelen met keukenpapier en dat tussen de spleet te wringen. Het zou handig zijn als Ninja met een dunne ragger of iets anders zou komen om ook die spleet goed schoon te houden.

Water blijft er soms ook in staan vanuit de vaatwasser, dus om te drogen is het verstandig de schalen op een theedoek schuin tegen een wand te zetten, zodat de druppels eruit kunnen lopen.

Gebruikerservaringen (NL + internationaal)

Nederlandse gebruikers op fora en websites prijzen vooral het compacte formaat, het relatief geringe geluid en het feit dat je na het koken weinig afwas hebt. De CRISPi verdwijnt zó in een keukenkastje. Een terugkerend puntje is de condens die na het koken soms in de dekselrand blijft hangen; even droogmaken helpt. Ook zagen we regelmatig dat mensen in het begin moesten zoeken naar de juiste tijden, juist omdat je niet per graad kunt instellen.

In professionele reviews uit het buitenland wordt de CRISPi neergezet als een echte kleine-keukenwinnaar: ideaal voor snacks en restjes dankzij de Recrisp-stand. In metingen kwam de thermostaat af en toe zo'n 5 graden Celsius lager uit dan de ingestelde waarde, maar dat had weinig invloed op het eindresultaat. De draagbaarheid wordt overal genoemd: de PowerPod is licht en het geheel is makkelijk te verplaatsen.

©Saskia van Weert

Eindoordeel

De Ninja CRISPi onderscheidt zich met een andere benadering van airfryen: een compacte PowerPod boven op glazen Tempware-schalen met handgrepen. Het meervoudige gebruik (marineren, bereiden, bewaren) maakt de CRISPi functioneel buiten het daadwerkelijke airfryen om. De CRISPi pakt door zijn formaat bovendien snel op en is door zijn geringe omvang makkelijk op het aanrecht te laten staan; onderdelen zijn bovendien compact in elkaar te stapelen.

Er zijn aandachtspunten. Met één Pod kun je niet met twee schalen tegelijk werken, en wie graag per graad regelt, mist die fijnmazigheid. Door het glas kun je de garing volgen, maar in de praktijk is bovenlangs kijken het meest accuraat, te meer omdat tussentijds draaien voor het beste resultaat nodig blijft. Positief is dat schalen en deksels in de vaatwasser kunnen, het materiaal PFAS-vrij is en de handgrepen voldoende koel blijven om zonder handschoenen te serveren.

Alles bij elkaar is de Ninja CRISPi een logische keuze voor wie meestal één tot drie porties bereidt, restjes krokant wil opwarmen en waarde hecht aan glaswerk dat direct de koelkast in kan. Wie juist grote batches en precieze temperatuurregeling zoekt, is beter uit met een klassieke, grotere airfryer. Maar voor dagelijks, compact en veelzijdig gebruik overtuigt de CRISPi absoluut.

Standaard is de cloudopslag van Microsoft op alle Windows 11-apparaten ingeschakeld. Maar misschien is OneDrive niet je favoriete cloudplatform en wil je deze pauzeren, uitschakelen of zelfs verwijderen. Op deze manieren doe je dat.

Pauzeren

OneDrive slaat je gegevens op externe servers op. Zorgen over de privacy van je gegevens kan een reden zijn om deze cloudopslag uit te schakelen. Maar ook prestatieproblemen op een ouder systeem of het feit dat je inmiddels de opslaglimiet hebt bereikt, kunnen goede redenen zijn om OneDrive op non-actief te zetten. Via het OneDrive-menu kun je de synchronisatie pauzeren. Klik op de kleine pijl omhoog naast de wifi- en volumeknoppen in de rechterbenedenhoek van het bureaublad om het systeemvak te openen. Selecteer het OneDrive-pictogram en open dan de instellingen via de knop in vorm van het tandwieltje. Hier kun je de optie Synchroniseren onderbreken selecteren. Daarna bepaal je of je OneDrive 2, 8 of 24 uur wilt stopzetten.

Uitschakelen

Het is ook mogelijk om de OneDrive-app volledig uit te schakelen. Uiteraard stopt dan de synchronisatie totdat je de app opnieuw inschakelt of totdat je de pc opnieuw opstart. Klik weer op het OneDrive-pictogram in het systeemvak en open de instellingen. Vervolgens kies je opnieuw Synchroniseren onderbreken. Deze keer selecteer je geen tijdsduur, maar ga je onderaan naar de optie OneDrive afsluiten. Dan verschijnt een pop-upbericht met de vraag of je zeker bent, want dan stopt de synchronisatie en worden er niet langer back-ups in de cloud gemaakt. Klik nogmaals op OneDrive afsluiten om te bevestigen.

Verwijderen

Wil je voorkomen dat deze dienst ooit nog bestanden naar de cloud uploadt, dan kun je OneDrive ook definitief verwijderen. Ga naar het instellingenvenster van Windows. De snelste manier om daar te komen is om Windows-toets+I in te drukken. In het linkermenu klik je op Apps. Daarna selecteer je in het rechterdeel de optie Geïnstalleerde apps. Vervolgens krijg je een lijst van alle apps die op de pc geïnstalleerd zijn. Je kunt naar OneDrive zoeken via de zoekbalk of je scrolt door de alfabetische lijst tot je bij Microsoft OneDrive komt. Klik op de knop met de drie puntjes naast deze app en selecteer Verwijderen. Wanneer de knop Verwijderen er niet is of lichtgrijs is, kun je in de plaats daarvan de optie Wijzigen selecteren en vervolgens kiezen om de app uit te schakelen. Deze blijft dan permanent uitgeschakeld tot je besluit om OneDrive opnieuw in te schakelen.