GIMP (GNU Image Manipulation Program) is een opensource grafisch programma, dat prima werkt als een kosteloos alternatief voor het prijzige Adobe Photoshop. Je kunt er foto's mee bewerken, maar ook zelf tekeningen mee maken.

Tip 01: Wat is GIMP?

GIMP is een afkorting die staat voor GNU Image Manipulation Program. Het is een gratis te gebruiken beeldbewerkingsprogramma. De software is het beste te vergelijken met programma's Adobe Photoshop en Corel PaintShop Pro. Je kunt foto's bewerken, zelf afbeeldingen maken, of schilderen en tekenen. Veel van de functies in Photoshop vind je terug in GIMP, inclusief het gebruik van lagen, laagmaskers, paden en selectietools: overstappen is dus relatief eenvoudig.

GIMP is opensource en mag gratis gebruikt worden, zowel thuis als op kantoor. Hoewel het programma niet zo professioneel oogt als bijvoorbeeld Photoshop, zijn de mogelijkheden enorm uitgebreid. Extra functies zijn zelfs handmatig toe te voegen, door het installeren van plug-ins en scripts (zie ook tip 13). GIMP is te downloaden vanaf een groot aantal websites, maar voor de meest actuele en stabiele versie (en zonder toevoegingen van malware en werkbalken), kun je hier terecht. GIMP werkt voor Windows, OS X en Linux.

©PXimport

Tip 01 GIMP is grafische software voor de amateur én professional.

Specificaties

GIMP werkt op vrijwel elk systeem: op oude systemen zoals Gnome 2, KDE 3.2 en Windows 2000, en op alle nieuwere versies van Linux (inclusief Android), Windows en OS X (en alles ertussenin). GIMP heeft slechts 20 tot 30 MB aan opslagruimte nodig en werkt al op een systeem met slechts 128 MB RAM.

Tip 02: Voordelen

Het grootste voordeel van GIMP ten opzichte van Photoshop is uiteraard de prijs: GIMP is volledig gratis. Je hebt dus niet te maken met een proefversie van 30 dagen. Adobe Photoshop kost al snel enkele honderden euro's. De Creative Cloud-versie van Photoshop is alleen als abonnement te koop. Zo'n abonnement kost minimaal 147 euro per jaar in een speciale fotografiebundel met Lightroom.

Daarnaast is GIMP uit te breiden zoals jij het zelf wilt. De broncode van de software is openbaar en dus door iedereen aan te passen. Dat levert een groot scala aan plug-ins en scripts op, die gratis zijn te downloaden. Een grote en fanatieke community is doorlopend bezig het programma door te ontwikkelen. Projecten gemaakt in GIMP zijn te bewaren in allerlei bestandsformaten, waaronder zelfs het Photoshop-bestandsformaat. Een technisch voordeel van GIMP is dat je kunt inzoomen tot maar liefst 25600 procent, terwijl Photoshop niet verder gaat dan 3200 procent. GIMP werkt dus zeer nauwkeurig.

©PXimport

Tip 02 GIMP is gratis, Adobe Photoshop is erg prijzig.

Tip 03: Nadelen

GIMP is volledig reclamevrij en uitbreidingen zijn gratis. Het ontbreken van een duur ontwikkelingsteam bij de maker vertaalt zich alleen in een tikkeltje chaotische lay-out van het programma. Het programma bestaat uit heel veel menu's en knoppen. Doorgewinterde Photoshop-gebruikers herkennen vrij snel waar alle toeters en bellen voor dienen, maar voor een beginnende fotobewerker is de interface nogal overweldigend. Sommige functies, zoals het omlijnen van tekst, zijn ook onnodig lastig. Ondanks de actieve community, komen er maar zelden updates voor GIMP. De laatste versie van GIMP, versie 2.8.10, kwam uit in november 2013.

©PXimport

Tip 03 De standaard lay-out van GIMP is niet gebruiksvriendelijk.

Tip 04: Installatie

GIMP is eenvoudig te installeren. Voor de Windows-versie surf je naar www.gimp.org: klik in het menu op de link Downloads of op de grote oranje Download-knop, en klik op de volgende pagina op de link Download GIMP 2.8.10 (of het meest recente versienummer als er een nieuwere is). Dubbelklik op het bestand gimp-2.8.10-setup.exe om de installatie te starten. Klik je op de knop Install, dan wordt GIMP in één keer geïnstalleerd. Maar klik je op de knop Customize, dan krijg je een geavanceerdere installatieroutine waarbij je bijvoorbeeld zelf bestandsformaten kunt aanvinken die voortaan standaard geopend moeten worden met GIMP.

Voor alle andere besturingssystemen, klik je op de downloadpagina van GIMP op de link Show other downloads.

©PXimport

Tip 04 Via de aangepaste installatie bepaal je zelf welke bestandsformaten standaard geopend moeten worden met GIMP.

Tip 05: Instellingen

Als je GIMP voor het eerst start, worden drie vensters geopend. Dit zijn van links naar rechts: Gereedschapskist/Gereedschapsopties, het Hoofdvenster en het venster met Lagen - Penselen. Losse vensters zijn handig, wanneer je meerdere monitoren gebruikt. Op één monitor is dit chaotische uiterlijk eenvoudig te veranderen. Klik in het Hoofdvenster op Vensters en kies Enkel venster-modus: de losse vensters worden nu samengevoegd met het hoofdvenster. GIMP heeft nu iets meer het uiterlijk van Photoshop. Vervolgens kijken we naar de instellingen van de software, die te vinden zijn via het menu Bewerken / Voorkeuren.

In dit dialoogvenster vind je diverse categorieën. In de categorie Omgeving kun je eenvoudig het aantal handelingen dat je ongedaan kunt maken, verhogen of verlagen. Je moet dan ook de waarde van de optie Maximum geheugen om bewerkingen op te slaan aanpassen, zodat de computer de handelingen ook echt tijdelijk kan opslaan. Klik vervolgens op de categorie Standaardafbeelding. Hier kun je een standaard sjabloon instellen, dat altijd als eerste getoond wordt bij het maken van een nieuw werkblad (via Bestand / Nieuw).

©PXimport

Tip 05 Stel GIMP af op je eigen voorkeuren voor een optimale prestatie.

Tip 06: Sneltoetsen

Je bewerkt foto's en andere afbeeldingen een stuk sneller met behulp van sneltoetsen op het toetsenbord. In GIMP werken alle standaard computersneltoetsen, zoals Ctrl+N voor het openen van een nieuw document en Ctrl+S om het bestand op te slaan. Ook een bekende Photoshop-combinatie zoals Shift+C (bijsnijden) werkt in GIMP met hetzelfde resultaat. Maar er zijn grote verschillen met de overige sneltoetsen van Photoshop. Zo selecteer je in GIMP met de L-toets geen lasso, maar de kleurverlooplijn. De lasso krijg je in GIMP met F, terwijl F in Photoshop ervoor zorgt dat het scherm in volledige modus verandert.

In GIMP zijn alle toetscombinaties te bekijken en ook handmatig aan te passen in het menu Sneltoetsen configureren, te vinden via Bewerken / Voorkeuren / Bediening / Sneltoetsen. Wil je alle Photoshop-sneltoetsen gebruiken en importeren? Surf dan naar deze website, download het bestand ps-menurc en hernoem het naar menurc. Plaats dit bestand vervolgens in de GIMP-installatiemap. Vrijwel alle sneltoetsen uit Photoshop zijn nu ook te gebruiken in GIMP!

©PXimport

Tip 06 Wat zijn de huidige sneltoetsen en hoe pas je ze aan?

Tip 07: Basishandelingen

De belangrijkste onderdelen van GIMPs interface zijn de gereedschapskist links en de werkbalk bovenin. De werkbalk met daarin handige submenu's zoals Afbeelding, Laag, Kleuren en Gereedschap wordt ook getoond als je met rechts op het werkvlak klikt. We kijken eerst naar de gereedschapskist.

Als je de muis op een pictogram houdt, krijg je een omschrijving te zien waaruit duidelijk wordt waarvoor de toepassing dient. Zo kun je selecteren, knippen, tekenen, schrijven, objecten weghalen en bewerken. Elk gereedschap is uitgebreider in te stellen in het paneel Gereedschapsopties, te vinden onder de gereedschapskist. In het geval van een penseel regel je hier bijvoorbeeld de grootte en intensiteit. Echter, om een type penseel te kiezen, moet je in het paneel rechtsonder zijn en dat is enigszins verwarrend. Voor uitgebreidere zaken, zoals het regelen van de kleuren, het contrast en de helderheid van foto's en afbeelding, moet je in de werkbalk zijn.

©PXimport

Tip 07 Als je een beetje kunt tekenen, is een tekening in GIMP snel gemaakt.

Opslaan

Als je een bestand wilt opslaan in GIMP, dan moet je even opletten. Ga je namelijk naar Bestand / Opslaan of Opslaan als, dan wordt het gehele project (inclusief lagen) opgeslagen in het GIMP-formaat XCF. Je slaat dus niet het plaatje op als eindresultaat, maar als project. Kies de optie Bestand / Export As en voer een bestandsnaam in en klik vervolgens onderaan dit venster op Selecteer bestandstype. Je hebt nu de keuze uit tientallen bestandsformaten, waaronder jpg, png, bmp, tif. Je kunt het zelfs opslaan als Photoshop-bestand (psd), zodat je in Photoshop extra bewerkingen kunt doorvoeren.

©PXimport

Tip 08: Werken met lagen

In een grafisch bewerkingsprogramma is het werken met lagen een belangrijk onderdeel van de workflow. Lagen geven je namelijk de mogelijkheid om objecten los van elkaar te bewerken. Een laag maak je door een bepaald stukje beeld uit een bestaande afbeelding te knippen of door een nieuwe afbeelding te plakken bovenop een al openstaande afbeelding. Laagmaskers zijn tijdelijke lagen: je beschermt als het ware een stukje beeld om juist wel of niet te bewerken. Objecten kun je selecteren, kopiëren en/of knippen met de rechthoekige of ovale selectie, de vrije selectie (lasso), de toverstaf (selecteren op basis van duidelijke contrasten), paden of de slimme schaar.

Met de slimme schaar plaats je bolletjes rondom het te selecteren object. De lijnen worden automatisch naar het object gezogen. Ga na de selectie naar Selecteren / Uit pad. Je maakt een laagmasker via Laag / Masker / Laagmasker toevoegen. Klik in het dialoogvenster op Selection / Toevoegen. De achtergrond is nu onzichtbaar. Wil je het geselecteerde object juist niet bewerken, maar de achtergrond wel? Kies dan niet Uit pad, maar Selecteren / Inverteren. Hierna voeg je alsnog een laagmasker toe. Maak de achtergrond bijvoorbeeld zwart/wit via Kleuren / Tint / verzadiging. Trek de schuifbalk van Verzadiging naar links en sluit af met OK. Rechtsklik vervolgens op de afbeelding. Kies Laag / Masker / Laagmasker verwijderen. Je ziet nu dat alles zwart/wit is, behalve het eerder geselecteerde object.

©PXimport

Tip 08 Lagen en laagmaskers maken het bewerken veel makkelijker.

Tip 09: Rode ogen weg

Rode ogen verwijderen is één van de meest uitgeoefende bewerkingen in fotobewerkingssoftware. In GIMP kun je in principe op twee manieren te werk gaan. De eerste is door de rode ogen te selecteren met de toverstaf. Deze maakt automatisch een cirkel rondom het rode vlak.

Je kunt ook met de ovale selectie een cirkel trekken rondom het rode oog. Houd om ook het tweede oog te selecteren de Shift-toets ingedrukt en trek vervolgens het rondje. Klik nu op Filters / Versterken / Rode ogen verwijderen. Een dialoogvenster verschijnt, waarin je met een schuifbalk kunt aangeven hoeveel rood er verwijderd moet worden. Bevestig met OK. Uiteraard kun je ook een laagmasker aanmaken (zie tip 8) en handmatig met één van de penselen de ogen donkerder maken. In dat geval is het handig om het beeld flink in te zoomen, zodat je pixel voor pixel kunt aanpakken. In- en uitzoomen doe je met de plus- en mintoets op het toetsenbord.

©PXimport

Tip 09 Het filter Rode ogen verwijder doet perfect zijn werk.

Tip 10: Maak animatie

Een animatie maak je in lagen, waarbij elke laag bestaat uit een afbeelding die net even anders is als het plaatje in de vorige laag. Aangezien je in GIMP uitstekend kunt tekenen en schilderen, is zo'n animatie makkelijk in elkaar te zetten. De standaardlaag van GIMP heet Achtergrond. Klik hier met rechts op en klik op Nieuwe laag. Noem deze laag bijvoorbeeld Animatie 1. Teken hierop de eerste afbeelding. Maak vervolgens wederom een nieuwe laag en noem deze Animatie 2.

Boven de lagen staat Dekking 100,0. Klik in deze schuifbalk ergens halverwege, zodat de laag doorzichtig wordt en je ziet wat eronder zit. Zo zie je precies hoe de volgende animatie anders moet zijn ten opzichte van de vorige laag. Klaar? Klik dan op Bestand / Export as. Kies bij Selecteer bestandstype het type GIF-afbeelding. Klik op Exporteren. In het venster Export Image as GIF plaats je een vinkje naast As animation. De vertraging tussen frames staat standaard op 100 milliseconden, maar de animatiesnelheid kun je aanpassen door zelf het aantal milliseconden in te vullen. Kies vervolgens Exporteren en je GIF is klaar om bekeken te worden!

©PXimport

Tip 10 Animaties zijn eenvoudig zelf te maken.

Tip 11: Filters

Filters maken het bewerken van foto's een stuk makkelijker. Ze geven het geselecteerde object of de hele foto een bepaalde look of vervorming. Het filter Warp, te vinden via Filters / Vervormingen / Warp, geeft je de mogelijkheid om bijvoorbeeld gezichten slanker te maken (zet de vervormingsstraal dan op ongeveer 100) of om het juiste perspectief te krijgen bij architectuurfoto's. Het is jammer dat er geen filtergallerij is, zoals in Photoshop, zodat je een overzicht hebt van wat alle filters doen. Je moet nu afgaan op de namen en met de filters spelen, om een idee te krijgen wat de effecten doen met jouw afbeelding.

©PXimport

Tip 11 Filters zijn volautomatische bewerkfuncties.

Tip 12: Plug-ins

GIMP is uit te breiden met gratis scripts, plug-ins en penselen. De meest populaire scripts en plug-ins vind je op deze website. Als je een plug-in hebt gevonden, download dan het *.scm-bestand. Dit bestand plaats je in de plug-in map van GIMP. Je vindt de locatie van deze map door in GIMP te gaan naar Bewerken / Voorkeuren / Mappen. Per categorie vind je vervolgens de locatie van de map, waarin je de add-on moet plaatsen. In het geval van de plug-in is dat GIMP 2\lib\gimp\2.0\plug-ins. Klik hierna in GIMP op Filters / Script-Fu / Scripts verversen of herstart GIMP.

In de taakbalk verschijnt nu de optie Script-Fu. In dit menu staat de zojuist geïnstalleerde plug-in. Er is ook een officieel GIMP Extension Pack verkrijgbaar, dat vol zit met plug-ins, scripts en animatiemogelijkheden. Dit pack is hier te downloaden.

©PXimport

Tip 12 Add-ons zijn extra functies die je in de scripts- of plug-ins-map van GIMP zet.

Tip 13: Community

Achter GIMP zit een grote gemeenschap met actieve gebruikers en ontwikkelaars. Om op de hoogte te blijven van nieuws, tips en trucs of om bewerkingen gemaakt in GIMP te bewonderen, dan kun je terecht bij de vele community websites. Vaak vind je hier ook plug-ins en scripts, die je niet op de officiële GIMP-pagina tegen komt. Actieve sites zijn onder andere: http://gug.criticalhit.dk, http://www.gimpusers.com, http://gimpchat.com, www.gimptalk.com. Er wordt ook een wiki bijgehouden door de community. Tot slot kun je hier terecht, een site met gratis GIMP-tutorials (cursussen).

Tip 14: Android

Een voordeel van een grote community, is dat er zelfs mensen bezig zijn met het ontwikkelen van GIMP voor Android. Zoek in de Google Play naar GIMP en download desgewenst de app GIMP Inkscape. De app bevat naast GIMP ook het programma Inkscape (een andere gratis tekenprogramma). De app zelf is 10 MB, maar daarna downloadt het een extra 270 MB aan data, waarna de volledige installatie dik 700 MB inneemt op je Android-toestel.

De installatie duurt ruim tien minuten, maar je kunt Android ondertussen gewoon gebruiken voor iets anders. Daarna openen GIMP en Inkscape tegelijk in een Linux-omgeving. GIMP start met drie losse vensters, dus voor meer overzicht ga je naar Vensters / Enkel venster-modus. GIMP (en ook Inkscape) werken precies hetzelfde op Android als op je normale computer. Je vinger op het touchscreen werkt als muis, maar je kunt natuurlijk met een usb-kabeltje een 'echte' muis aansluiten voor meer precisie.

©PXimport

Tip 14 GIMP is zelfs op je Android-toestel te gebruiken in een aparte Linux-omgeving.

Tip 15: CinePaint

Showtime, Harry Potter, Planet of the Apes en Spider-Man: zomaar wat films die mede gemaakt zijn door CinePaint. CinePaint is een afgeleide van GIMP en wordt in de filmwereld gebruikt voor het grafisch bewerken van filmbeelden en animaties. CinePaint is gratis te downloaden. De laatste versie is van 2013. CinePaint is ontwikkeld om frames te bewerken die meer dan 8 bits kleur per kanaal hebben. Daarnaast heeft het een uitgebreid kleurbeheersysteem, en ondersteuning voor HDR en hoge kwaliteit zwart-witbeelden. Het wordt ondersteund door professionele ontwikkelaars die werkzaam zijn in, onder andere, de filmwereld. GIMP zelf beschikt (nog) niet over al deze functies. CinePaint toont aan dat je met de broncode van GIMP erg professioneel werk kunt leveren.

©PXimport

Tip 15 CinePaint toont aan dat GIMP zelfs goed werkt voor professionals.

Onophoudelijke niesbuien, branderige ogen en een niet te tackelen vermoeidheid: voor hooikoortspatiënten is de lente lang niet altijd een pretje. Gelukkig zijn er apparaten die je klachten kunnen verlichten. Wij vertellen je wat het beste werkt: een luchtbevochtiger, luchtontvochtiger of luchtreiniger.

Lees ook: Hatsjoe! 💦 Last van hooikoorts? Deze apparaten kunnen je klachten verminderen

Hooikoorts is een allergische reactie op pollen, oftewel stuifmeel van grassen, planten of bomen. Wanneer de temperaturen beginnen te stijgen en de natuur na een koude winter tot bloei komt, verspreiden deze pollen zich via wind in een rap tempo door de lucht. Wie dan op een zonnige dag de deuren en ramen open zet, kan rekenen op een ontelbare hoeveelheid ronddwarrelende pollen in huis. Dat zorgt niet alleen overdag voor vervelende hooikoortsklachten binnenshuis, maar ook je nachtrust kan er flink onder lijden.

Om allergische klachten in huis te verlichten, kun je een aantal dingen doen. Horren plaatsen voor deuren en ramen bijvoorbeeld: die houden een deel van de pollen tegen, maar helaas niet alle. Ook met regelmatig stofzuigen haal je een deel van de pollen weg, al geldt dat alleen voor de pollen die al op de grond liggen. Om pollen uit de lucht te verwijderen, kun je een luchtreiniger overwegen. Dit apparaat trekt stof en pollen uit de lucht en blaast vervolgens schone lucht de ruimte in. Ook een luchtbevochtiger of luchtontvochtiger kan helpen bij hooikoortsklachten, afhankelijk van de luchtvochtigheid in je woning en jouw specifieke allergieën.

Luchtbevochtiger

Te droge lucht in huis is absoluut niet fijn bij hooikoorts. Droge lucht veroorzaakt irritatie aan de slijmvliezen, waardoor deze minder goed in staat zijn om stofdeeltjes en allergenen te weren. Bestaande hooikoortsklachten, zoals droge ogen, een kriebelkeel en benauwdheid, kunnen daardoor erger aanvoelen. Bovendien kunnen pollen in een droge ruimte makkelijker blijven rondzweven dan in een goed bevochtigde ruimte. Ga maar na: hoe minder regen er valt, hoe heviger je hooikoortsklachten (waarschijnlijk) zijn. Dat komt omdat pollen er zonder regen langer over doen om naar beneden te komen en je ze dus makkelijker blijft inademen.

©HN Works

Het voordeel van een luchtbevochtiger lijkt dus tweeledig: het vermindert klachten door geïrriteerde slijmvliezen én het voorkomt dat pollen in huis blijven circuleren. Toch zijn luchtbevochtigers meestal niet de eerste keuze als het om hooikoorts gaat. Hun vermogen om pollen daadwerkelijk uit de lucht te halen lijkt beperkt, en bovendien zijn huizen in de lente en zomer – wanneer hooikoortsklachten het ergst zijn – vaak eerder te vochtig dan te droog. Plaats je een luchtbevochtiger in een al vochtig huis, dan kunnen allergische klachten door een toename van schimmels juist verergeren. Een luchtbevochtiger heeft alleen zin bij hooikoortsklachten als de luchtvochtigheid in je woning lager is dan 40 procent. Met een hygrometer kun je dit eenvoudig meten. 

Luchtontvochtiger

Omdat warme lucht vocht vasthoudt, hebben veel huizen in de lente en zomer last van een te hoge luchtvochtigheid. Huisstofmijt en schimmels zijn dol op vochtige omgevingen, wat bijvoorbeeld verklaart waarom je in de zomer doorgaans meer schimmelplekken in huis opmerkt. Voor hooikoortspatiënten is dat helaas (extra) slecht nieuws. Vaak reageert hun overgevoelige immuunsysteem niet alleen op pollen, maar ook op schimmelsporen, mijten en dierenharen. Die combinatie van allergenen zorgt dan voor een extra belasting van het immuunsysteem, waardoor hooikoortsklachten kunnen verergeren. 

Een luchtontvochtiger onttrekt vocht uit de lucht en lijkt dus een goede keuze als je met hooikoorts én een te vochtige woning kampt. Toch kent ook dit apparaat zijn beperkingen als het om hooikoorts gaat. Zo filtert een luchtontvochtiger geen pollen uit de lucht zoals een luchtreiniger dat doet. Daarnaast werkt een luchtontvochtiger alleen als de luchtvochtigheid in huis daadwerkelijk te hoog is, oftewel meer dan 60 procent. Is dat niet het geval, dan loop je het risico dat de lucht in huis juist te droog wordt, waardoor klachten als benauwdheid en een droge keel alleen maar verergeren.

©Sue Tansirimas

Luchtreiniger

Er is één apparaat waar vrijwel iedere hooikoortspatiënt baat bij heeft: de luchtreiniger. Luchtreinigers zijn speciaal ontwikkeld om stof, pollen en andere allergenen uit de lucht te halen. Dat doen ze door verontreinigde lucht aan te zuigen, deze te filteren en vervolgens weer schone lucht uit te blazen. Er zijn verschillende soorten luchtreinigers met elk hun eigen werking, dus als hooikoortspatiënt is het goed om extra aandacht te besteden aan wat voor type luchtreiniger je in huis haalt.

Kies in elk geval een luchtreiniger met HEPA-filter. Dit type filter haalt zelfs de kleinste stofdeeltjes en pollen uit de lucht én voorkomt dat deze opnieuw de lucht in worden geblazen. Ook nuttig bij hooikoortsklachten is een luchtreiniger met ionisator: die voegt negatief geladen deeltjes toe aan de lucht, waardoor pollen onschadelijk worden gemaakt en naar beneden vallen. Met een ionisator is de kans heel klein dat er toch nog pollen in de lucht blijven zweven.

Of kies beide

Soms is een combinatie van apparaten het beste om je hooikoortsklachten aan te pakken. Is de lucht in jouw woning te droog? Zet dan een luchtreiniger én luchtbevochtiger neer. Bij een te hoge vochtigheid kies je voor een luchtreiniger en luchtontvochtiger. Zo pak je het probleem aan twee kanten aan en zul je waarschijnlijk de meeste verlichting merken.

Als je gezonde verse sapjes wilt maken, heb je een sapcentrifuge of slowjuicer nodig. Hoewel deze apparaten op het eerste gezicht erg op elkaar lijken, zijn ze zeker niet hetzelfde. Weet je niet welk van de twee je moet kiezen? Wij helpen je op weg! 

Lees ook: 7 fruitsoorten die je het beste kunt eten als je wilt afvallen

Voor de duidelijkheid: er is een verschil tussen sapjes en smoothies. Smoothies maak je met een blender en bestaan meestal uit gepureerd fruit met een vloeistof, zoals water, melk of yoghurt. Omdat in een blender hele stukken fruit of groenten worden verwerkt, is de structuur van een smoothie wat dikker. Een sapje is daarentegen vloeibaar en vaak helder. Je maakt het met een sapcentrifuge of slowjuicer. Het verschil tussen die twee? Een sapcentrifuge creëert helder sap met weinig vezels, een slowjuicer maakt geconcentreerd sap waarin de vezels behouden blijven. Daardoor is het sap uit een slowjuicer iets gezonder, maar een slowjuicer is ook duurder. Daarnaast vindt niet iedereen het sap uit een slowjuicer vanwege de vezelige structuur even lekker. 

Benieuwd naar de grootste verschillen tussen sapcentrifuges en slowjuicers? Dit zijn ze! 

Werking

Sapcentrifuges en slowjuicers persen beide op een andere manier. In een sapcentrifuge zit een rasp die snel ronddraait. Gooi je een stuk fruit in de vulopening, dan begint de rasp te draaien en wordt het sap uit het fruit geperst. De natte pulp die daarbij overblijft, wordt van het sap gescheiden. Het resultaat is een helder gekleurd sapje waar je bijna doorheen kunt kijken. Een sapcentrifuge werkt heel snel; binnen enkele seconden tot een minuut staat er een heerlijk vitaminebommetje voor je klaar. En dankzij de brede vulopening hoef je je fruit en groenten niet eerst te snijden – ook wel zo makkelijk. 

©279photo

Een slowjuicer is, zoals de naam al zegt, een stuk minder snel. In dit apparaat worden ingrediënten heel langzaam gekneusd met een vijzel. Op die manier komt er tijdens het persen minder warmte en oxidatie vrij, waardoor vitaminen, vezels en antioxidanten zo goed mogelijk behouden blijven. Daardoor blijft er ook iets meer pulp in het sap van een slowjuicer achter dan in het sap van een sapcentrifuge. Een slowjuicer vergt door zijn kleine vulopening daarnaast iets meer voorbereidend werk; je moet je groenten en fruit eerst in grove stukken snijden voordat je ze in het apparaat stopt. Maar daar krijg je dus wel wat voor terug: een sapje bomvol vitaminen en vezels. 

Soorten groenten en fruit 

Een ander voordeel aan slowjuicers is dat je er heel veel kanten mee op kunt. De vijzel in een slowjuicer werkt namelijk zo krachtig en zorgvuldig dat hij zelfs uit de meest vochtarme groenten en fruit sap weet te persen. Je kunt met een (goede) slowjuicer dus ook sap maken uit bladgroenten en bananen. Als je wilt, kun je er zelfs notenpasta mee maken. Een sapcentrifuge krijgt door zijn snelle en lichtere werking alleen sap uit groenten en fruit met een hoog vochtgehalte, zoals appels, sinaasappelen en bleekselderij. 

Gezondheid

Zoals gezegd is het sap uit een slowjuicer iets gezonder dan het sap uit een sapcentrifuge. Dat komt omdat in het sap uit een slowjuicer naast de vitaminen ook de vezels beter behouden blijven. Vezels zijn goed voor de spijsvertering en zorgen voor een langzamere opname van de natuurlijke suikers in fruit, waardoor de bloedsuikerspiegel stabiel blijft. Maar dat betekent niet dat het sap uit een sapcentrifuge helemaal niet gezond is. Je profiteert immers nog steeds van de vele vitaminen en antioxidanten. En zolang je niet te veel fruit ten opzichte van groente in je sapje verwerkt, zal het met die schommelende bloedsuikerspiegel wel meevallen. Een goede verhouding is 70 procent groenten, 30 procent fruit. 

©Maridav

Prijs 

Aan de krachtige pers van een slowjuicer en de supergezonde sapjes die daaruit komen, hangt wel een flink prijskaartje. Voor een goede slowjuicer leg je namelijk al snel zo'n 200 tot 400 euro neer. Er zijn ook slowjuicers van slechts een paar tientjes, maar het risico van deze goedkopere modellen is dat ze vaak minder efficiënt persen en sneller stukgaan. Een goede sapcentrifuge heb je daarentegen al voor nog geen 100 euro of iets meer dan dat. Maar laat het prijskaartje nooit leidend zijn: uiteindelijk gaat het erom wat je wilt met het apparaat. Het zou zonde zijn als een sapcentrifuge voor jou uiteindelijk toch te beperkt blijkt en je alsnóg een dure slowjuicer moet aanschaffen. 

Dus: wat kies je? 

Een sapcentrifuge is fijn als je van helder sap houdt, je alleen fruit en groenten met een hoog vochtgehalte gaat persen en je niet te veel geld wilt uitgeven. Een slowjuicer kies je als je extra gezonde, vezelrijke sapjes wilt en je ook van plan bent bladgroenten, vochtarm fruit en eventueel noten te gaan persen. Kies je voor een sapcentrifuge, maar wil je toch af en toe vochtarme ingrediënten in je sapjes verwerken? Maak dan eerst sap met je sapcentrifuge en doe dit vervolgens samen met de vochtarme ingrediënten in een blender. Heeft een slowjuicer jouw voorkeur, maar houd je niet zo van vezelige sapjes? Zeef je sapje na het juicen nog eens door een fijne zeef of theedoek. Zo heb je alsnog een helder sapje zonder pulp.