Freewaremakers zijn meestal enthousiaste computergebruikers die niet programmeren uit winstbejag, maar hun vaardigheden inzetten om iets te verbeteren. Dankzij de gratis programma’s wordt computeren leuker en handiger! We bespreken de beste programma’s van dit moment en nieuwe versies van ‘evergreens’.

Tip 01: Moderne mediaspeler

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10; macOS

Nu 4K-films langzaamaan ingeburgerd raken, wordt het tijd om een nieuwe mediaspeler te kiezen. Eentje die niet alleen 4K probleemloos afspeelt, maar zelfs met 5K raad weet. 5KPlayer kan alle bestandsformaten aan en speelt zelfs dvd’s en blu-rays af. Het programma werkt snel en heeft een overzichtelijk menu. Videobestanden kunnen met één druk op de knop worden toegevoegd en afgespeeld. Ook is het eenvoudig om een ondertiteling toe te voegen en andere talen te kiezen. Films kun je via Airplay zelfs naar je iPhone, iPad of Apple TV sturen. Handig, als je smartphone of tablet bijvoorbeeld geen 4K ondersteunt, en je de film toch liever op een groot scherm kijkt. Met het programma kun je ook video’s van YouTube downloaden, maar daarvoor moet je je wel eerst (gratis) registreren.

Tip 02: Gemakkelijk overstappen

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10; macOS

AnyTrans wordt vaak gebruikt als alternatief voor iTunes. Het werkt eenvoudig en bevrijdt je van de restricties die de software van Apple je oplegt bij het beheren van je muziek. Wie alle functies wil gebruiken, moet echter in de buidel tasten. Dat geldt niet voor het nieuwe onderdeel van AnyTrans: iOS Mover. Met dit programma kun je alle bestanden van je Android gratis overzetten naar een iPhone. Ideaal voor overstappers dus. Het programma biedt meer mogelijkheden dan Apples eigen overstapprogramma Move to iOS. Met AnyTrans kun je bijvoorbeeld ook je gesprekshistorie, specifieke muzieknummers, e-books en documenten van Android naar iOS sturen. Video- en muziekbestanden die niet door de iPhone worden ondersteund, worden automatisch door de software geconverteerd naar een formaat wat wel ondersteund wordt.

©PXimport

Tip 03: For your eyes only

Geschikt voor: Chrome en Firefox

Het wordt steeds eenvoudiger om digitale berichten te onderscheppen. Publieke wifi-verbindingen worden regelmatig afgeluisterd, accounts steeds vaker gehackt. Het is verstandig om je daartegen te beschermen. Een van de manieren om dat te doen is door het versleutelen van je mailberichten. Het gebruik van encryptie is echter niet altijd even eenvoudig. Mailvelope biedt gelukkig hulp. Deze extensie kun je gemakkelijk toevoegen aan Gmail, Yahoo of Outlook. Voor de versleuteling gebruikt het programma OpenPGP. Dat betekent dat je een privé-code en een publieke code – sleutels genoemd – krijgt. De publieke code moet je delen met je ontvangers. Onder Opties vind je de mogelijkheid om een sleutel aan te maken. Klik op het icoontje dat nu standaard verschijnt bij het opstellen van een mail en de editor van Mailvelope opent. Schrijf vervolgens je mail, tik op Versleutelen, en het bericht wordt omgezet in code. Alleen de ontvangers waarmee je publieke sleutels hebt uitgewisseld, kunnen het bericht lezen.

Tip 04: Nostalgisch gamen

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10; macOS

Nintendo heeft onlangs de SNES Classic Mini uitgebracht, een kopie van de populairste spelcomputer van de jaren negentig. Het is nu een kleiner kastje met natuurlijk moderne aansluitingen. De spelcomputer is bijzonder gewild en daardoor amper verkrijgbaar (met z’n 100 euro ook overigens best prijzig). Er is gelukkig ook een andere manier om bijvoorbeeld de meer dan 30 jaar oude Mario weer in huis te halen: met RetroArch, een emulator voor de pc. Ga naar deze website, kies links voor nightly/windows, en selecteer de map x86. Download het laatste installatieprogramma, in ons geval RetroArch-2017-10-[19]-x86-setup.exe (kies voor de nieuwste datum (dag) tussen de vierkante haken), installeer en open het en klik op Load Core. Klik vervolgens op Download Core en dubbelklik in de lijst op SNES / Super Famicom (Snes9x). Ga terug naar het hoofdmenu en klik op Load Content en kies een rom. Roms zijn spellen die verpakt zijn in een bepaald bestandsformaat, en kun je veelal online te vinden, bijvoorbeeld via emuparadise.me of romsmania.com. Het spel kun je vervolgens op een groot scherm spelen. Om helemaal recht te doen aan het nostalgische gevoel, kun je voor zo’n 10 euro per stuk ook SNES-controllers met een usb-aansluiting kopen.

©PXimport

Tip 05: Opruimen

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10; macOS

Mogelijk heb je terabytes aan ruimte op je computer, maar zelfs met die enorme ruimte is het zo nu en dan verstandig af en toe op te ruimen. Je besturingssysteem wordt er namelijk niet sneller op als zich het door allerlei ‘rommel’ een weg moet banen. Met dupeGuru is je najaarsschoonmaak een fluitje van een cent. Het programma speurt alle dubbele bestanden en mappen op, waaronder foto’s en muziek. Zelfs als die duplicaten niet dezelfde naam hebben. Na de installatie druk je op + om een locatie toe te voegen, daarna op Onderzoeken en dupeGuru gaat voor je aan het werk. Na een paar minuten speuren krijg je een handig overzicht te zien van alle gevonden duplicaten die je vervolgens kunt verwijderen of verplaatsen.

Tip 06: Scratchen voor beginners

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10; macOS

Nederland kent een flink aantal beroemde dj’s. En als zij dat kunnen, waarom jij dan niet? Wie zich aan het mixen en scratchen wil wagen, kan natuurlijk twee draaitafels en een mengpaneel aanschaffen, maar het kan goedkoper. Gratis zelfs. Met VirtualDJ 8 kun je plaatjes draaien op je pc. Krijg je dat een beetje onder de knie, dan kun je met dit programma er ook een mooie video bij maken. Het begin is simpel, meer dan twee mp3’s naar het programma slepen, waarna de nummers op de virtuele draaitafels worden gelegd, is het niet. Het programma kan de muziek ook nog eens automatisch synchroniseren, zodat het niet direct verschrikkelijk klinkt. Daarna komt het erop neer: oefenen, oefenen en nog eens oefenen met loops, effecten en cues.

©PXimport

Tip 07: Video voor onderweg

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Voor een steeds groter wordende groep mensen is wachten op een televisieprogramma niet meer van deze tijd. Ze kijken liever een goeie serie op Netflix of een vlog op YouTube op de momenten dat het hun uitkomt. Maar wat als je even geen goeie internetverbinding hebt, bijvoorbeeld in de trein? In de Netflix-app kun je inmiddels bepaalde series en films downloaden voor onderweg, maar bij YouTube is dat nog niet het geval. Met YTD Video Downloader is dat toch mogelijk. Het programma werkt simpel. Je plakt het adres in het programma en kiest voor Download. De video wordt in de hoogst beschikbare kwaliteit op je laptop of smartphone gezet. Onder het tabblad Convert kun je de video vervolgens converteren naar een handzaam formaat voor je mobiel.

Tip 8: Verjongingskuur

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

We weten allemaal dat het belangrijk is om je drivers up-to-date te houden. Het verbetert de stabiliteit, maakt je pc vaak sneller, en is veiliger. Het is echter een taak die er vaak bij in schiet. Driver Booster 5 neemt die taak van je over en checkt automatisch alle drivers op je pc. Het programma geeft in een overzichtelijk menu weer welke aanstuurprogramma’s zijn verouderd en hoe urgent een update is. Met één druk op de knop worden ze automatisch bijgewerkt. Simpeler kan bijna niet.

©PXimport

Tip 09: Wonderschoon lijstje

Geschikt voor: Chrome

We hebben allemaal van die momenten dat we onze aandacht er niet bij kunnen houden of dat we zo veel klusjes moeten doen dat we het overzicht kwijt zijn. Voor dergelijke momenten zijn takenlijstjes zeer handig. Een efficiënte manier als je toch achter je pc zit, is gebruikmaken van de extensie Momentum. In plaats van een leeg tabblad, krijg je een persoonlijke pagina te zien als je Chrome opent. Eentje die je niet alleen groet, maar je ook meteen vertelt hoe laat het is en je inspireert om aan de slag te gaan. Op de pagina kun je taken toevoegen en ze doorstrepen als je ze hebt gedaan. De mooie achtergrondfoto en de ruime opmaak zorgen ervoor dat je niet gestrest raakt van je to-dolijstje, maar juist het overzicht behoudt.

Tip 10: Hulp bij noodgevallen

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Iedere pc(-gebruiker) krijgt er wel een keer mee te maken: virussen, reclame, malware. Kortom, ongewenste gasten die je plezier flink verstoren en soms zelfs gegevens van je stelen. Een goede beveiliging, zeker op een Windows-pc, is van groot belang. Emisoft heeft daarvoor de Emergency Kit ontwikkeld. Het programma kan je computer scannen en schoonmaken zonder dat je het hoeft te installeren. Het werkt dus ook vanaf een usb-stick, en kan zelfs worden ingezet buiten het besturingssysteem om (handig als de boel echt plat ligt). Het programma is overzichtelijk en werkt gemakkelijk. Na de eerste installatie wordt de lijst met virusdefinities bijgewerkt, waarna de software aan de slag kan. Op Scan klikken is al voldoende. Als de hele pc is doorgelicht, krijg je een verslag van de gevonden boosdoeners. Je kunt er vervolgens voor kiezen om ze meteen te verwijderen of eerst in quarantaine te zetten, zodat je nog even kunt kijken wat de gevolgen zijn als je het bestand verwijdert.

Gevaarlijk?

Liquid Glass is een nieuwe manier waarop Apple de vormgeving van knoppen, tabbladen, iconen en widgets neerzet. Alles krijgt een glasachtige uitstraling: halfdoorzichtig en met kleuren die meekomen uit je wallpaper of de inhoud van een app. Het reageert bovendien vloeiend op beweging, omdat het beeld steeds in realtime wordt opgebouwd. Zo ontstaat een herkenbare stijl die op al je Apple-apparaten hetzelfde aanvoelt.

Op je iPhone zie je Liquid Glass meteen terug in het toegangsscherm, het Dock, de zoekbalk en appmappen. Iconen ogen daarbij gelaagd en glanzend of zelfs helemaal doorzichtig. Wil je dat proberen, houd dan je beginscherm ingedrukt tot de iconen bewegen, tik op Wijzig, kies Pas aan en zet Helder aan. Tik daarna ergens op het scherm om te bevestigen. Je ziet direct hoe de achtergrond subtiel door de iconen heen komt. Vind je het toch minder prettig, dan kun je op dezelfde plek altijd terug naar Automatisch of Donker.

Op welke toestellen en vanaf welke versie?

Liquid Glass is onderdeel van iOS 26, dat vanaf 15 september beschikbaar is voor alle ondersteunde iPhones. Extra downloads zijn niet nodig. Apple geeft aan dat iPhone 11 en iPhone SE (2e generatie) en nieuwer worden ondersteund.

Wil je nagaan of jouw toestel in aanmerking komt, open Instellingen, kies Algemeen en tik op Software-update. Zie je iOS 26 staan, dan kun je meteen bijwerken. Maak vooraf een back-up en update je apps. Voer de update bij voorkeur uit via wifi en zorg dat de batterij minstens halfvol is, of sluit je iPhone aan op de oplader. Wil je controleren of de installatie geslaagd is, ga dan in Instellingen naar Algemeen, open Info en bekijk het versienummer.

Ook iPadOS 26 en macOS Tahoe 26 ondersteunen Liquid Glass, zodat de uitstraling op je iPad en Mac aansluit bij die van je iPhone. Apple heeft dezelfde stijl bovendien doorgetrokken naar watchOS en tvOS, waardoor al je apparaten er herkenbaar en consistent uitzien.

©Apple

Zo maak je Liquid Glass rustiger

Liquid Glass helemaal uitschakelen kan niet, maar je kunt het effect wel verzachten. Open Instellingen, tik op Toegankelijkheid, kies Weergave en tekstgrootte en zet Maak minder doorzichtig aan. Achtergronden worden dan donkerder, waardoor contrast en leesbaarheid verbeteren zonder dat de glaslook verdwijnt.

Wil je nog meer verschil zien, zet op dezelfde pagina ook Verhoog contrast aan. Voor een snelle manier ga je in Instellingen naar Toegankelijkheid, open je Activeringsknop en vink je Maak minder doorzichtig aan. Je kunt de functie dan via het bedieningspaneel eenvoudig aanpassen.

Vind je vooral de transparante iconen te overheersend, houd dan opnieuw je beginscherm ingedrukt, tik op Wijzig, kies Pas aan en ga terug naar Automatisch of Donker. Donkere achtergronden en de Donkere modus (te vinden bij Beeldscherm en helderheid) dempen het glaseffect eveneens, bijvoorbeeld buiten in fel zonlicht. Zo houd je in elke situatie zelf de regie over hoe nadrukkelijk Liquid Glass aanwezig is.

Verzendlijsten in Microsoft Word zijn handig om brieven, documenten en zelfs etiketten te personaliseren. Er is wel een probleem wanneer het gaat om datums, daar zal Word automatisch de Amerikaanse datumnotatie gebruiken en niet de Nederlandse. Op deze manier los je dat op.

Schakelopties

Wanneer je in Word een gegevenslijst uit Excel gebruikt om brieven samen te voegen via Afdruk samenvoegen, dan gebeurt er iets vreemds. Alle datums die in Excel correct staan genoteerd (bijvoorbeeld 7 september 2025) worden dan omgedraaid met een slash (bijvoorbeeld 9/7/2025). In de Amerikaanse datumnotatie staat de maand namelijk altijd vooraan. Het gaat om een bug in Word, maar gelukkig kun je dit oplossen met zogenaamde schakelopties. Schakelopties zijn codes die je aan een samenvoegveld toevoegt om de weergave van de gegevens aan te passen. Voor datumnotaties gebruik je de schakeloptie: \@ (de datum/tijd-weergave).

Veldweergave aanpassen

Nadat je de samenvoegvelden in het Word-document hebt geplaatst, klik je met de rechtermuisknop op het samenvoegveld van de datum. In het contextueel menu kies je de opdracht Andere veldweergave. Je kunt ook dit veld ook selecteren met de sneltoets Alt+F9. Hierdoor wordt het datumveld op een andere manier weergegeven. Veronderstel dat het veld de naam «datum» heeft, dan zal het nu verschijnen als {MERGEFIELD “Datum”}. Plaats de cursor achter de naam van het samenvoegveld, maar vóór de accolade } en plak of typ dan de onderstaande code afhankelijk van hoe je de datum wilt zien.

Het eindresultaat ziet er dan bijvoorbeeld als volgt uit: {MERGEFIELD datum \@ “dd-MM-yyyy”}. Voor maanden gebruik je de hoofdletter M, de kleine letter m staat voor minuten.

Voorbeeld bekijken

Daarna klik je opnieuw met de rechtermuisknop op het samenvoegveld en weer selecteer je de opdracht Andere veldweergave. Klik dan nogmaals met de rechtermuisknop op het samenvoegveld en kies de optie Veld bijwerken. In het Lint bij het tabblad Verzendlijsten klik je op de knop Voorbeeld van het resultaat, en nu zul je zien dat de datum correct wordt weergegeven.