ID.nl logo
Huis

GPS en GNSS: Alles over locatietracking

Locatietracking biedt een hoop voordelen. We navigeren ermee, kunnen verloren telefoons op afstand terugvinden, et cetera. De technieken die daarvan aan de basis staan, zijn GPS en GNSS. Hoe werken ze precies?

Als je anno 2018 rijles volgt, is ‘rijden met gps’ een vast onderdeel van je lesprogramma. Je leert dan niet alleen de auto besturen, maar ook hoe je middels navigatie van A naar B moet rijden. Hoewel navigatie een paar jaar geleden nog een luxeproduct was aan boord van auto’s, is die tegenwoordig ook in de goedkoopste klasse regelmatig standaard aanwezig. Niet voor niets hebben bedrijven als TomTom het steeds zwaarder om hun apparatuur aan de man te brengen, en al helemaal nu iedereen ook nog een smartphone op zak heeft.

Smartphones hebben het landschap van locatietracking dan ook definitief veranderd. Het gebruik van locatiegegevens was vroeger een leuk extraatje, maar de technologie wordt inmiddels ook dankbaar gebruikt om gebruikers agressief te volgen. Locatietracking op smartphones heeft echter zowel voor- als nadelen, en er zijn verschillende manieren om gebruikers via locatiegegevens te volgen.

Het verschil tussen gps en GNSS

Een vorm van locatietracking is GNSS (Global Navigation Satellite System), waarvan het Amerikaanse gps (Global Positioning System) de bekendste is. Gps is daarmee een van die termen geworden waarvan de merknaam nagenoeg synoniem staat aan het soort product, zoals bijna elk navigatiesysteem vroeger ‘TomTom’ werd genoemd – zelfs als het ging om een goedkoop B-merk.

Gps is een netwerk van 32 satellieten die worden beheerd door het Amerikaanse ministerie van Defensie, en het is meteen ook het meest gebruikte navigatiesysteem ter wereld. Praktisch elke smartphone maakt voor locatietracking gebruik van gps, net als vrijwel alle Europese en Amerikaanse navigatiesystemen in auto’s.

Inmiddels is gps lang en breed ingeburgerd, maar dat was niet altijd het geval. De geschiedenis van navigatiesatellieten gaat al zo ver terug als de Spoetnik, het eerste voorwerp dat in een baan rond de aarde werd gebracht. Spoetnik deed niet veel meer dan het uitzenden van radiosignalen, maar wetenschappers merkten dat de frequentie van die signalen veranderde naarmate de satelliet dichterbij kwam of juist verder weg vloog – het zogeheten Doppler-effect.

Het idee om de signalen van meerdere satellieten te gebruiken om zo exact te zien waar een ontvanger zich bevond, was de eerste voorzichtige stap naar een functioneel GNSS-systeem.

Triangulatie en trilateratie

Amerika begon in 1973 met gps als navigatiesysteem, bestaande uit inmiddels 30 satellieten (inclusief een stel back-ups voor het geval er één plotseling uitvalt). Satellietnavigatie maakt gebruik van een eeuwenoude padvinderstruc die lezers die vroeger bij de scouting zaten zich vast nog wel herinneren: triangulatie. Dat betekent dat je twee verschillende referentiepunten vindt en de afstand tot die punten berekent.

Het punt waar die twee berekende afstanden samenkomen is de locatie waar je je op dat moment bevindt. GNSS-satellieten doen daar nog een schepje bovenop, omdat triangulatie alleen werkt op tweedimensionale oppervlaktes. Door nog een derde of zelfs vierde satelliet te gebruiken, kunnen de kunstmanen berekenen waar een gebruiker zich op een bol bevindt (in dit geval de aarde), een proces dat in de geometrie trilateratie wordt genoemd.

De 24 actieve gps-satellieten bevinden zich precies op de juiste aardbanen, zodat er overal waar je je bevindt minstens drie in de buurt zijn – althans, op een hoogte van 20.000 kilometer.

©PXimport

Verschillende navigatiesystemen

De afgelopen jaren zijn navigatiesatellieten steeds nauwkeuriger geworden. Aanvankelijk hadden satellieten een levensduur van zo’n zeven jaar, maar inmiddels is het mogelijk wel tien tot twaalf jaar met een satelliet te doen. Niettemin worden gps-satellieten regelmatig vervangen door nauwkeuriger kunstmanen met betere klokken die nog scherper kunnen timen hoeveel tijd er zit tussen het uitzenden en het ontvangen van het signaal. Daardoor kunnen zij nóg accurater berekenen waar een ontvanger zich precies bevindt.

Er zijn op dit moment meerdere navigatiesatellietnetwerken in omloop. Hoewel gps het meest wordt gebruikt en het bekendst is, is het nog steeds eigendom van Amerika en kan het in theorie nog steeds worden afgesloten van de buitenwereld. Andere grootmachten hebben daarom hun eigen GNSS-systemen ontwikkeld. Rusland heeft GLONASS, China heeft Beidou, India en Japan hebben kleinere eigen systemen, en zelfs Europa werkt aan een eigen systeem (Galileo) om in de toekomst minder afhankelijk te zijn van het Amerikaanse gps.

De meeste van die systemen bevatten (nog) niet zoveel satellieten als gps en leveren vooral dekking in de landen of regio’s waar ze zijn gelanceerd. Gelukkig werken veel van die GNSS-systemen wel goed met elkaar samen. Dankzij diplomatieke coöperatie is het mogelijk om via één gps- en twee Galileo-satellieten een goede locatie te vinden – vrijwel alle smartphones ondersteunen ook meerdere van die systemen tegelijk.

Van militaire doeleinden naar consument

Inmiddels zijn gps en GNSS gemeengoed in smartphones en auto’s, maar dat was lang niet altijd het geval. Aanvankelijk werd gps alleen voor militaire toepassingen gebruikt, maar in 1983 werd het systeem commercieel beschikbaar gemaakt voor andere partijen.

In 1998 werd besloten gps-satellieten op meerdere kanalen te laten uitzenden, zodat er één kanaal voor militaire en één kanaal voor civiele toepassingen ontstond. Het gevolg was een compleet nieuwe industrie van commerciële bedrijven die hard- en software rondom navigatie bouwden. Bedrijven als TomTom boden steeds kleinere en goedkopere systemen aan voor in de auto, en gps werd interessanter voor mobiele telefoons. Zo was het relatief eenvoudig (maar ook prijzig) om gps-trackers te kopen die je via bluetooth aan je mobiele telefoon of PDA kon koppelen.

©PXimport

Ook kwamen er bedrijven op die navigatiesoftware goedkoop beschikbaar maakten voor de gemiddelde gebruiker. MapQuest was een van de eerste grootschalige applicaties die locatiegegevens wist te integreren in een dienst waarmee je gemakkelijk kon navigeren, maar er volgden al snel veel andere start-ups en bedrijven.

De evolutie van navigatiesystemen liep synchroon met die van kaarttechnologie. Betere kaarten met meer poi’s (points of interest) en steeds betere spraaktechnologie maakten de bestaande systemen interessanter voor consumenten. En toen kwam Google Maps … Dat bleek de nagel aan de doodskist voor veel navigatiefabrikanten. Een gratis app, gecombineerd met de opkomst van smartphones die steeds krachtiger werden én 3G-internet dat steeds goedkoper werd? Dat leek voor de meeste mensen genoeg om aan hun navigatiebehoeften te voldoen.

Maar er was ook een keerzijde: door de opkomst van verbeterde techniek werd het namelijk ook voor andere partijen (opsporingsdiensten, internetbedrijven en adverteerders) steeds eenvoudiger om de locatie van gebruikers bij te houden. Daar kijken we in een volgend artikel naar.

▼ Volgende artikel
Review Huawei Watch Fit 4 Pro – Smartwatch of fitnesstracker?
© Rens Blom
Gezond leven

Review Huawei Watch Fit 4 Pro – Smartwatch of fitnesstracker?

De Huawei Watch Fit 4 Pro is een nieuwe fitnesstracker. Of is het toch een smartwatch? De wearable lijkt ertussenin te zitten, wat een interessante gebruikservaring oplevert. In deze review lees je onze ervaringen met de Watch Fit 4 Pro, die een adviesprijs van 280 euro heeft.

Uitstekend
Conclusie

Met de Huawei Watch Fit 4 Pro koop je een wearable die oogt als een premium smartwatch, voorzien van een groot scherm en met een lange accuduur. De wearable werkt met Android en iOS en biedt veel functies, maar mist ook zaken die je misschien belangrijk vindt. Of de Watch Fit 4 Pro jouw ideale wearable is, hangt daarom af van je wensen. Deze fitnesstracker/smartwatch laat in ieder geval een goede indruk achter.

Plus- en minpunten
  • Luxe, licht ontwerp
  • Lange accuduur
  • Uitgebreide gezondheidsmetingen
  • Werkt met Android en iOS
  • Mist functies als contactloos betalen
  • Kan door groter scherm lomp staan om smallere pols

Goed om te weten is dat de Watch Fit 4 Pro een duurdere versie is van de tegelijk gelanceerde Watch Fit 4. Die heeft een adviesprijs van 170 euro – een wezenlijk verschil. Het prijsverschil uit zich met name in de eenvoudigere behuizing en wat minder geavanceerde sensoren om je gezondheid te meten. Waar de Watch Fit 4 een typische betaalbare fitnesstracker is, komt de Pro-versie daadwerkelijk luxer over.

©Rens Blom

We hebben de Watch Fit 4 Pro anderhalve week om de pols gehad en zijn positief verrast over het uiterlijk en draagcomfort. De wearable oogt wat oneerbiedig gezegd erg veel als de peperdure Apple Watch Ultra, maar is dunner en lichter. Dat merk je om de pols. Je overhemd of T-shirt glijdt zo over de wearable heen en ook met slapen hebben we weinig erg gehad in het feit dat we een 30 gram wegende gadget droegen. De bouwkwaliteit komt premium over en een regenbui of duik in een zwembad is geen probleem. Wij ontvingen de Watch Fit 4 Pro met zachte stoffen band, die niet irriteert. Het bandje is verwisselbaar. De kroon draait en navigeert zo door de interface.

Groot scherm

Is de Watch Fit 4 Pro een fitnesstracker? Sommige functies wijzen erop, maar fitnesstrackers staan ook bekend om hun doorgaans kleinere, smalle schermen. In deze Huawei-wearable zit echter een groot rechthoekig scherm, dat veel doet denken aan een Apple Watch. Op het grote scherm met saffierglas zie je duidelijk de tijd, meldingen van je smartphone, gezondheidsinformatie en andere gegevens. Het scherm is binnen en buiten goed afleesbaar, al kan het display onder sommige omstandigheden wel spiegelen. Dan moet je wat beter kijken of je pols wat draaien.

Onderstaande foto's laten zien wat we bedoelen. Op de ene afbeelding spiegelt het scherm nogal, waar het scherm op de andere foto wél goed afleesbaar is.

©Rens Blom

Het scherm kan spiegelen.

©Rens Blom

Je pols draaien kan het spiegelen verhelpen, waardoor het scherm erg goed afleesbaar is.

Veel functies

De Huawei Watch Fit 4 Pro heeft veel ingebouwde functies. Natuurlijk, er is keuze uit meer dan honderd wijzerplaten om geheel naar eigen smaak te zien hoe laat het is. De wearable houdt echter ook je hartslag, aantal gezette stappen, sportieve activiteiten en slaap bij (mits je de tracker 's nachts draagt). Ook kun je meldingen van je smartphone laten tonen op het wearablescherm. Je bepaalt zelf van welke apps. Antwoorden kan doorgaans niet of alleen met vooraf ingestelde reacties.

Je kunt bellen met de Watch Fit 4 Pro, mits de wearable via bluetooth verbonden is met je smartphone. Over je smartphone gesproken: dat kan een Android-toestel of Apple iPhone zijn. Huawei's wearable werkt met beide besturingssystemen. Klinkt logisch, maar sommige smartwatches van andere merken werken alleen met Android óf iOS. De Huawei-smartphoneapp die hoort bij de Watch Fit 4 Pro installeer je op een iPhone eenvoudig uit de App Store. Op een Android-toestel dien je de app via een omweg te installeren, omdat Huawei van de Amerikaanse overheid geen apps in de Google Play Store mag aanbieden. Dat is eenmalig een onhandige handeling. De smartphone-app zelf werkt naar behoren, bevat veel instellingen en toont door de Watch Fit 4 Pro verzamelde informatie op een overzichtelijke manier.

©Rens Blom

De smartphone-app geeft informatie duidelijk weer en laat je ook kiezen uit heel veel wijzerplaten.

Lange accuduur

Een sterke eigenschap van Huawei-wearables is de lange accuduur, te danken aan een energiezuinige processor en eveneens energiezuinige software. Ook de Watch Fit 4 heeft een lange adem. Wij hebben 'm na zeven dagen aan de oplader moeten leggen, wat we een hele respectabele accuduur vinden. Het doet ons ook weer denken aan wat de Watch Fit 4 Pro nu precies is. De wearable komt qua ontwerp en scherm over als een smartwatch, maar biedt de lange accuduur waar fitnesstrackers om bekendstaan.

Conclusie: Huawei Watch Fit 4 Pro kopen?

Met de Huawei Watch Fit 4 Pro koop je een wearable die oogt als een premium smartwatch, voorzien van een groot scherm en met een lange accuduur. De wearable werkt met Android en iOS en biedt veel functies, maar mist ook zaken die je misschien belangrijk vindt. Of de Watch Fit 4 Pro jouw ideale wearable is, hangt daarom af van je wensen. Deze fitnesstracker/smartwatch laat in ieder geval een goede indruk achter.

▼ Volgende artikel
🏁 F1 op je iPhone? Met de Kaarten-app zit je in Monaco op pole position
© Apple
Huis

🏁 F1 op je iPhone? Met de Kaarten-app zit je in Monaco op pole position

In aanloop naar de Grand Prix van Monaco op 25 mei heeft Apple nieuwe functies toegevoegd aan de Kaarten-app. Heb je een iPhone of iPad, dan kun je Monaco nu bekijken in 'Steden in Detail', inclusief een 3D-weergave van het Formule 1-circuit.

De nieuwe weergave toont Monaco met opvallend veel detail. Iconische plekken zoals het Casino de Monte-Carlo, het Hôtel de Paris en de F1 Paddock Club zijn volledig in 3D te zien. In de donkere modus krijg je Monaco bij maanlicht te zien. Dit kleurenschema wordt bij zonsondergang ingeschakeld.

©Apple

Ook wegbelijning, bomen, voetgangerszones en openbaar vervoer zijn tot in detail zichtbaar. Automobilisten krijgen bovendien een speciale dashboardweergave met overzicht van kruispunten en rijbanen op ooghoogte, wat navigeren makkelijker maakt.

F1-circuit met extra lagen

Speciaal voor de Formule 1 zijn het circuit en de belangrijkste bochten gemarkeerd in Apple Kaarten. Ook tribunes, bruggen, de finish en andere elementen rond het parcours zijn in 3D weergegeven. Daardoor kun je als toeschouwer of fan het parcours virtueel verkennen – handig als je er bent, of gewoon thuis meekijkt.

©Apple

Meer Formule 1 in Kaarten

In verband met de aanstaande première van F1 The Movie, een film van Apple Original Films, is er ook een speciale gids beschikbaar in Kaarten. Die bevat bekende circuits van over de hele wereld, waaronder die uit de film en uiteraard Monaco zelf.