Excel is een ware cijfergoeroe, maar je moet natuurlijk zelf ook weten welke mogelijkheden er zijn en hoe je de data in Excel op een optimale manier kunt weergeven. In dit artikel geven we praktische tips voor het sorteren en filteren van je data.

Wanneer je data in een tabel of een gegevensbereik hebt ingevoerd, wil je die niet altijd als een statisch blok bekijken. Het kan bijvoorbeeld handig zijn om gegevens in een andere volgorde te plaatsen (sorteren) of om overtollige informatie tijdelijk weg te halen (filteren). We stellen je een aantal toegankelijke methodes en functies in Excel voor, waarmee je zulke datamanipulaties snel en efficiënt uitvoert.

We baseren ons op Excel van Microsoft 365, maar de meeste tips kun je ook in andere Excel-edities gebruiken. We gaan er wel vanuit dat je over een of meer geschikte datareeksen of tabellen in Excel beschikt, waarop je de voorgestelde technieken kunt gebruiken.

Tip: Bestel ook onze cursus Excel in de praktijk

Standaardsortering

We beginnen met de eenvoudigste sorteringstechniek: op basis van één criterium en één kolom (of rij) in je datareeks.

Selecteer een willekeurige cel in het bereik, open het tabblad Gegevens en klik op de knop AZ of ZA in de rubriek Sorteren en filteren. Je merkt dat je gehele bereik wordt gesorteerd op basis van de kolom van de geselecteerde cel, hetzij van klein naar groot, hetzij in omgekeerde volgorde, zowel alfabetisch als numeriek. Heb je een complete kolom of rij geselecteerd, dan verschijnt meteen na het indrukken van de knop de vraag of je wilt Doorgaan met de huidige selectie of De selectie uitbreiden. Kies je eerste optie, dan zal de sortering zich alleen op die kolom of rij doorzetten – wat wellicht niet de bedoeling is.

Voor meer mogelijkheden druk je op de knop Sorteren, waarna een dialoogvenster verschijnt. Standaard wordt een sortering uitgevoerd op kolommen. Wil je dit anders, klik dan op Opties en selecteer Van links naar rechts sorteren. Merk op dat je hier ook Hoofdlettergevoelig kunt selecteren.

We gaan hier even uit van een sortering van boven naar beneden. Laat het vinkje staan bij Mijn gegevens bevatten kopteksten als je geselecteerde tabel kolomtitels bevat als Naam, Bedrag enzovoort. Bij Sorteren op kies je de kolom waarop je wilt sorteren, bij Sorteren op laat je Celwaarden geselecteerd. De Volgorde kan zowel dalend als oplopend zijn. Bevestig met OK.

Standaard sorteert Excel op één kolom, op basis van celwaarden.

Aangepaste sortering

Meestal zul je op celinhoud willen sorteren, maar er zijn ook andere opties. Je kunt een kolom of rij bijvoorbeeld volgens formatteringseigenschappen ordenen. Roep opnieuw het dialoogvenster bij Sorteren op. In het uitklapmenu bij Sorteren op kun je nu ook op Tekstkleur, Celkleur en Pictogram voor voorwaardelijke opmaak sorteren.

Lees ook: Zo gebruik je Office zonder abonnement

Je hoeft je evenmin te beperken tot één sorteringsniveau. Zo kun je bijvoorbeeld kolom 1 als primaire sorteringssleutel gebruiken, en wanneer meerdere waarden in deze kolom identiek zijn, kun je een andere kolom als secundaire sorteringssleutel inzetten. Je regelt op de gebruikelijke manier eerst de sortering van de eerste kolom, vanuit het dialoogvenster. Vervolgens druk je op de knop Niveau toevoegen en stel je de sortering voor de andere kolom in. Met de pijlknoppen kun je de prioriteit van de sorteringssleutels nog aanpassen.

Stel, je hebt in een rij of kolom eigen celwaarden ingevuld, bijvoorbeeld Mini, Klein, Normaal, Groot, Extra groot en je wilt de data nu volgens deze criteria sorteren. Open hiervoor opnieuw het sorteringsvenster. Bij Sorteren op selecteer je de betreffende kolom, Sorteren op laat je op Celwaarden staan en bij Volgorde kies je deze keer Aangepaste lijst. Er verschijnt een nieuw dialoogvenster waar je de celwaarden in de gewenste sorteringsvolgorde intikt, gescheiden door een komma. Bevestig met Toevoegen. Selecteer de nieuwe lijst en druk op OK (2x).

Een aangepaste sortering met eigen waarden als primaire sorteringssleutel.

Autosortering

Wanneer je wijzigingen aanbrengt in een gegevensbereik, dan moet je er wel steeds zelf aan denken om de gewenste sortering opnieuw uit te voeren. Het is ook mogelijk dat automatisch door Excel te laten doen. Zo’n operatie kan natuurlijk met een VBA-script (Visual Basic for Applications), maar het kan ook anders.

Stel, je hebt een bereik met bijvoorbeeld in de eerste kolom de namen van de medewerkers waarop je alfabetisch wilt sorteren, maar wel zo dat de sortering intact blijft wanneer je een naam wijzigt of toevoegt. We gaan er even vanuit dat de eigenlijke data (zonder eventuele kopteksten) zich in het bereik C2:E11 bevinden.

Tik dan de volgende formule in een willekeurige cel (bijvoorbeeld G2) in:

=SORTEREN(C2:E11;1;-1)

Het eerste cijfer 1 in deze formule verwijst naar de kolom waarop je wilt sorteren en -1 geeft aan dat je dit in aflopende volgorde wilt doen (1 is in oplopende volgorde).

Standaardfiltering

Vooral bij uitgebreide datasets dreigt het onoverzichtelijk te worden en is het handiger om tijdelijk bepaalde gegevens onzichtbaar te maken. Bij een klassieke gegevensreeks hoef je slechts een willekeurige cel te selecteren, waarna je in het menu Gegevens op de knop Filter drukt (druk nogmaals om de filterfunctie uit te zetten). Je merkt dat elke kolom nu een pijlknop krijgt. Klik op de pijl van de kolom waaruit je gegevens wilt filteren, verwijder het selectievakje bij Alles selecteren en plaats alleen een vinkje bij de gegevens je die zichtbaar wilt houden. Bevestig met OK.

In tegenstelling tot een klassieke gegevensreeks beschikt een echte tabel al over besturingselementen voor filtering in de tabelkoppen, met vergelijkbare filteropties als eerder beschreven. Dit is wel zo handig, en desgewenst kun je een datareeks als volgt naar een tabel converteren.

Selecteer het gewenste gegevensbereik, ga naar Invoegen, klik op Tabel bij Tabellen en laat het vinkje staan bij Mijn tabel bevat kopteksten. Bevestig met OK. Gaat je voorkeur naderhand toch weer uit naar een gegevensreeks, selecteer dan de tabel, rechtsklik op je selectie, kies in het contextmenu Tabel / Converteren naar bereik en bevestig met Ja.

Een tabel heeft ingebouwde filterfuncties.

Gecombineerde filtering

Je kunt ook meerdere filters tegelijk toepassen. Druk opnieuw op de knop Filter en op het pijlknopje bij de gewenste kolomkop. Afhankelijk van het datatype zie je in het venster Getalfilters of Tekstfilters staan.

Stel, je wilt alleen de data zien met een bovengemiddelde waarde in numerieke kolom 2 op voorwaarde dat in tekstkolom 3 een bepaalde tekststring voorkomt. Klik dan eerst op het pijlknopje in kolom 2 en kies Getalfilters / Boven gemiddelde. Je merkt dat de pijlknop in deze kolom nu een filterpictogram bevat en het volstaat de muispijl even hierboven te houden om het toegepaste filter te zien.

Klik nu op de pijlknop in kolom 3 en kies Tekstfilters / Aangepast filter. In het dialoogvenster van Aangepast AutoFilter kun je nu de gewenste filters samenstellen, bijvoorbeeld iets als: is gelijk aan ABC Of is gelijk aan CBA. Na je bevestiging wordt dit tweede filter toegepast bovenop het filter dat je al voor kolom 2 had ingesteld. Filters werken namelijk additief.

Om snel een filter te verwijderen van een bepaalde kolom klik je met rechts op een cel in die kolom en kies je Filteren / Filter wissen van [kolomnaam].

Filteren op meerdere criteria kan ook.

Geavanceerde filtering

Voor nog krachtigere filters gebruik je het dialoogvenster van de knop Geavanceerd in de rubriek Sorteren en filteren in het menu Gegevens. Dit vergt wel enige voorbereiding.

Allereerst kopieer je de kolomkoppen van je databereik (bijvoorbeeld A1:C1) naar een lege plek in je spreadsheet (bijvoorbeeld G1:H1). Het is nu de bedoeling dat je onder de gekopieerde kolomkoppen de gewenste criteria invult. Stel, je bent alleen geïnteresseerd in de data van de items met de naam Peter of Jan. Dan vul je de bijbehorende namen onder elkaar in de kolom Naam in (in ons voorbeeld in G2 en G3).

Vervolgens selecteer je je complete databereik (A1:C10 in ons voorbeeld), waarna je op het tabblad Gegevens op de knop Geavanceerd drukt bij Sorteren en filteren.

Er verschijnt nu een dialoogvenster waarin je Kopiëren naar een andere locatie selecteert. Het is immers de bedoeling dat je de resultaten van de filtering naar een ander, nog leeg bereik kopieert. Bij Lijstbereik verwijs je naar je complete databereik (bijvoorbeeld $A$1:$C$10). Dat kun je handmatig intikken of je drukt op het pijlknopje waarna je het bereik met de muis selecteert.

Over naar Criteriumbereik. Hier selecteer je alle kolomkoppen inclusief de ingetikte criteria - in ons voorbeeld $G$1:$I$3). Tot slot druk je op het pijlknopje bij Kopiëren naar en klik je op de linkerbovenhoek van het gewenste resultatenbereik. Let wel, wanneer je een vinkje plaatst bij Alleen unieke records, worden eventuele duplicaten niet mee gekopieerd in je resultatenlijst. Bevestig met OK.

In het eerdergenoemde voorbeeld gaat het om een zogeheten Booleaanse OR-relatie: je wilt de data die bij Peter óf Jan horen. Wil je een AND-relatie (zowel Peter als Jan), dan moet je criteria in verschillende kolommen intikken. Groente in de kolom Product bijvoorbeeld en >1000 in de kolom Omzet.

In dit geval moet aan meerdere criteria tegelijk worden voldaan (Booleaanse AND).

Filterfunctie

Schrikt enig tikwerk je niet af, dan kun je met de ingebouwde FILTER-functie ook complexe filtercriteria in een enkele formule kwijt. De syntax op zich is vrij eenvoudig: =FILTER(reeks;criteria;[indien_leeg]).

Om bij ons zelfde voorbeeld te blijven kan dit dus iets worden als: =FILTER($A$2:$C$10;$A$2:$A$10=″Peter″;″Niet gevonden″)

Merk op dat de kolomkoppen niet mee in het databereik zijn opgenomen. Staat de naam Peter niet in de B-kolom dan zal ‘Niet gevonden’ verschijnen. Voor een OR-relatie gebruik je de volgende syntax: =FILTER($A$2:$C$10;($A$2:$A$10=″Peter″)+($A$2:$A$10=″Jan″))

Om een AND-relatie te krijgen, gebruik je de operator * in plaats van +. Het bovenstaande voorbeeld (alleen groente met een omzet van meer dan 1000) vertaalt zich dan in:

=FILTER($A$2:$C$10;($B$2:$B$10=″Groente″)*($C$2:$C$10>1000))

Je moet natuurlijk wel de syntax goed beheersen, maar de snelste manier voor complexe filtering is zonder meer deze FILTER-functie.

De FILTER-functie oogt complex, maar de syntax heb je wel snel door.

Nog geen toegang tot Excel? Bestel Microsoft Office hier bij Bol.com.

Wasverzachter gebruik je meestal om te zorgen dat je handdoeken of lakens lekker zacht worden en aangenaam gaan ruiken. Maar wist je dat je het spul ook op andere manieren in huis kunt gebruiken? Niet alles wat je online leest werkt of is veilig, maar er zijn wél een paar toepassingen die handig zijn. Deze kun je zonder zorgen uitproberen.

Ook interessant: Hier kun je vaatwastabletten óók voor gebruiken

Wil je wasverzachter vaker inzetten in huis? Dat kan, maar de mogelijkheden zijn niet enorm uitgebreid. Hieronder lees je waar dit goedje allemaal geschikt voor is.

Wattenbolletjes tegen muffe luchtjes

Heb je last van een muffe geur in je kledingkast, lade of schoenenkast? Drenk een watje in een klein beetje wasverzachter, laat het goed drogen en leg het ergens in de kast of lade neer. Het watje verspreidt subtiel geur zonder te overheersen.

Luchtverfrisser tijdens het stofzuigen

Tijdens het stofzuigen een frisse geur in huis verspreiden? Leg een gedroogd watje met wasverzachter in het stofreservoir of bij de filter van je stofzuiger. Let op: doe dit alleen als je een stofzuiger hebt zonder zak, en gebruik geen vloeibare wasverzachter direct in het apparaat.

Statische kleding voorkomen

Heb je vaak kledingstukken die knetteren als je ze aantrekt? Vul een plantenspuit met water en voeg een klein dopje wasverzachter toe. Even schudden en licht over de binnenkant van je kleding sprayen (test eerst op een onopvallende plek) helpt om de antistatische lading van je kleding snel te laten verdwijnen.

Lees ook: ⚡Sodeknetter: zo voorkom je statische elektriciteit in je kleding

Kunststof kozijnen en deurposten afnemen

Wasverzachter lost geen hardnekkig vuil op, maar je kunt er wel kunststof oppervlakken mee opfrissen. Denk aan vensterbanken, deurposten of lichtschakelaars. Meng een theelepel wasverzachter met een liter water, maak een doek licht vochtig en veeg ermee over het oppervlak. Het ruikt fris en laat een dun laagje achter dat stof een tijdje weert. Niet gebruiken op hout of natuursteen.

©sergeylapin

Kan wel, maar let op

Sommige toepassingen zijn niet per se fout, maar vragen om wat meer voorzichtigheid. Zoals schoenen en vuilnisbakken opfrissen met wasverzachter.

Schoenen opfrissen

Een doek met verdunde wasverzachter gebruiken om de binnenkant van schoenen schoon te vegen kan geurtjes maskeren. Maar het reinigt niet écht en laat mogelijk geurstoffen of plakkerige resten achter. Dat is niet ideaal, zeker als je de schoenen zonder sokken draagt. Wil je het toch proberen? Gebruik een goed uitgewrongen doek en laat de schoenen daarna volledig drogen.

Vuilnisbak geurvrij maken

Een sopje met wat wasverzachter kan je vuilnisbak tijdelijk frisser laten ruiken. Het maskeert nare geurtjes, maar doodt geen bacteriën. Voor grondige reiniging blijft een oplossing met soda, azijn of allesreiniger effectiever. Wasverzachter is hier dus vooral geurdecoratie, geen echte schoonmaker.

Wasverzachter: handig, maar geen wondermiddel

Wasverzachter is dus best veelzijdig, maar niet het wondermiddeltje dat sommige blogs ervan maken. Als je het slim inzet – en altijd spaarzaam – kun je er net wat meer mee doen dan alleen gebruiken voor je was. Test wel altijd eerst op een klein stukje, en hou het bij oppervlakken waar het veilig is. Liever geen risico? Er zijn ook natuurlijke alternatieven, zoals azijn of etherische olie, die je op een vergelijkbare manier kunt gebruiken.

Een hogedrukreiniger is een krachtig hulpmiddel waarmee je snel en grondig allerlei oppervlakken rondom je huis schoonmaakt. Maar met de juiste accessoires haal je er nóg meer uit – en wordt schoonmaken niet alleen makkelijker, maar ook een stuk effectiever.

Let goed op dat niet elk accessoire op elke hogedrukreiniger past. Voordat je overgaat op de aanschaf van een accessoire, controleer dan goed de compatibiliteit met jouw hogedrukreiniger. Lees hier meer over in het artikel Praktische tips bij het gebruik van hogedrukreinigers.

Vario-spuitlans: veelzijdigheid troef

Een vario-spuitlans is eigenlijk onmisbaar als je het meest uit je hogedrukreiniger wilt halen. Met dit accessoire pas je in één handomdraai de spuithoek aan, zodat je de waterstraal precies kunt afstemmen op wat je schoonmaakt. Voor hardnekkig vuil zet je 'm op volle kracht, terwijl een zachtere straal ideaal is voor kwetsbare oppervlakken zoals ramen of andere glazen oppervlakken. Je hebt dus meerdere mogelijkheden in één handige lans.

©hedgehog94

Terrasreiniger: speciaal voor grotere oppervlakken

Een terrasreiniger is een handig hulpstuk in de vorm van een brede, ronde schijf met ronddraaiende spuitkoppen. Je bevestigt ’m aan je hogedrukreiniger en maakt er moeiteloos grotere oppervlakken mee schoon – denk aan je terras, oprit of zelfs muren. Doordat de waterstraal dicht bij het oppervlak blijft, reinig je extra effectief én verbruik je minder water. En het mooiste? Je hebt geen last van opspattend vuil of water, dus schoonmaken wordt een stuk comfortabeler.

Verlengslang: vergroot je bereik

De meeste hogedrukreinigers worden geleverd met een slang van zo’n 5 tot 10 meter – vaak is dat genoeg, maar soms kom je nét iets te kort. Met een verlengslang vergroot je eenvoudig het bereik, zodat je ook moeilijker bereikbare plekken kunt schoonmaken zonder telkens het apparaat te hoeven verplaatsen. Verlengslangen zijn er in verschillende lengtes, dus er is altijd wel een variant die past bij jouw klus.

Schuimlans: effectieve reiniging met reinigingsmiddel

Soms is water alleen niet genoeg om hardnekkig vuil aan te pakken. Dan is een schuimlans dé oplossing. Hiermee breng je een dikke laag reinigingsschuim aan op het oppervlak. Het schuim blijft even zitten, zodat het schoonmaakmiddel goed kan inwerken en het vuil losweekt. Na een paar minuten spoel je alles gemakkelijk weg met de hogedrukreiniger. Perfect voor een grondige reiniging van bijvoorbeeld tuinmeubels, je auto of een schutting.

Rioolontstoppingslans: verstoppingen verhelpen

Een verstopte afvoer of riool is altijd vervelend, maar met een rioolontstoppingslans voor je hogedrukreiniger kun je het probleem vaak zelf oplossen, zonder meteen een loodgieter te hoeven bellen. De lange, flexibele lans schuif je eenvoudig in de afvoer. De krachtige waterstraal maakt vuil los en spoelt het direct weg. Zo is een verstopping vaak al binnen een paar minuten verholpen en heb je jezelf een vaak prijzig bezoekje van de loodgieter bespaard.

©BillionPhotos.com

Met de juiste accessoires wordt je hogedrukreiniger echt een alleskunner. Of je nu je terras weer spic en span wilt krijgen, je auto een wasbeurt gunt of een verstopte afvoer te lijf gaat – voor elke klus is er wel iets handigs te vinden. Begin met een paar basisaccessoires zoals een vario-spuitlans of een terrasreiniger, en breid daarna rustig uit met wat je nodig hebt. Zo ben je overal op voorbereid, zonder gedoe.