De informatie die je Google-programma’s gebruikt, is verspreid over verschillende plaatsen. Bestanden bevinden zich op Drive, afspraken staan in Agenda, personen in Contacten en locaties in Maps. In Google Documenten en Google Spreadsheets kun je met smartchips de gewenste informatie heel makkelijk uit die verschillende modules halen en efficiënt combineren.

Tip 01: Clips met informatie

Smartchips zijn slimme koppelingen die je op een bepaalde manier invoegt in Google Documenten en Google Spreadsheets. Het woord ‘chip’, mag je hier verstaan als een clip met digitale informatie. Wanneer een lezer in het document een geplaatste smartchip selecteert of wanneer hij er met de muisaanwijzer over gaat, dan krijgt hij informatie te zien over de gegevens die je hebt gekoppeld.

Als je bijvoorbeeld een persoon hebt gekoppeld door middel van een smartchip, dan lees je niet alleen de naam. Vanuit de koppeling kun je de persoon rechtstreeks e-mailen in Gmail en is het zelfs mogelijk om persoonlijke gegevens te bekijken. Koppel je een locatie aan een smartchip dan kun je in het document een Google Maps-kaartje openen en vandaar de route naar die locatie opvragen.

De informatie van de smartchip verschijnt als je er met de muisaanwijzer overheen gaat.

De smartchip koppelt rechtstreeks naar bestanden die je vandaar onmiddellijk kunt bekijken.

Tip 02: Menu of apenstaartje

Er zijn twee manieren om smartchips toe te voegen. Zo kun je het menu Invoegen / Smartchips gebruiken, waarna je de keuze hebt uit vijf typen: Datum, Mensen, Bestand, Agenda-afspraak en Plaats.

De tweede manier gaat nog sneller. Je typt het @-teken in de tekst of in de spreadsheet gevolgd door een bestandsnaam of een trefwoord. Zoals je altijd al personen hebt kunnen taggen met het @-symbool, kun je nu ook verbindingen leggen naar documenten en kalenderevenementen. Er verschijnt meteen een lijstje suggesties met mogelijke koppelingen. Bovenaan zul je de personen zien en daaronder de documenten en vervolgens de datums en gebeurtenissen. Wanneer je na het apenstaartje de beginletters typt van wat je bedoelt, zal Google de suggesties steeds meer verfijnen tot je bij het gewenste bestand, de juiste persoon, de bedoelde locatie of de exacte datum komt.

Begin te typen na het apenstaartje en Google toont suggesties voor de koppeling.

Tip 03: Hoverbox bekijken

Heb je de smartchip geplaatst, dan ontstaat er in het document een hoverbox. Dat is een veld dat zijn inhoud toont wanneer iemand met de muisaanwijzer over dit item gaat. Hiermee krijgt de degene die het document leest informatie over de smartchip.

Veronderstel dat je op die manier een slimme koppeling naar een ander document op Google Drive maakt. Dan krijg je eerst een miniatuur van het bestand en lees je wie de eigenaar is. Bovendien zie je wanneer het bestand is gewijzigd en zie je of het bestand is gewijzigd sinds de laatste keer dat je het hebt bekeken. Door op het miniatuur te klikken, zal een klein venster openen met een groter voorbeeld, waarbij je zelfs door de verschillende pagina’s kunt bladeren.

Tenslotte is er een optie om het document te delen, als je dat nog niet had gedaan.

In eerste instantie toont de smartchip een miniatuur, maar je kunt ook een groter voorbeeld opvragen.

Tip 04: Datum

De optie Datum opent een minikalender waarin je de optie hebt om bijvoorbeeld een vergadering te boeken. Smartchips begrijpt zelfs woorden als ‘vandaag’ en ‘morgen’, maar uiteraard kun je de volledige dag, maand en jaar weergeven. Er is een klein tandwielpictogram waar je de datumnotatie selecteert die je wilt gebruiken. Wil je de datum noteren als 26 mei, als 26 mei 2023 of 2023-05-26?

De smartchip Datum ziet er in Google Documenten iets anders uit dan in Google Spreadsheets. In die laatste is er behalve het mini-kalendertje ook een menu: Datum van vandaag, Datum van morgen en Datum van gisteren.

Hoe wil je de datum noteren?

Tip 05: Plaatsen

Met Plaatsen kun je een adres invoeren dat dan snel wordt opgesnord in Google Maps. Maar je kunt ook de naam van een gebouw, een plaats of een bedrijf invullen. Deze smartchip presenteert een klein Google Maps-voorbeeld met de mogelijkheid om een grotere kaart te openen. Vervolgens lees je het type locatie, het volledige adres en zijn er opties om de link naar de locatie te kopiëren.

Wanneer je op het miniatuur klikt, vraagt Google of je een voorbeeld wilt openen. Als je daarmee instemt, wordt Maps geopend in de zijbalk van Google Documenten of Google Spreadsheets. Daar krijg je niet alleen de kaart te zien waarop de locatie wordt aangeduid, maar ook een Street View-beeld en de mogelijkheid om de route op te vragen.

Je kunt vanuit het miniatuur Google Maps in de zijbalk openen.

Tip 06: Agenda-afspraak

Heb je in je Google Agenda een afspraak voor bijvoorbeeld een vergadering genoteerd, dan plaats je in het Google Document of Spreadsheet de smartchip Agenda-afspraak. Er verschijnt een dropdownlijst met aankomende afspraken, waar je het juiste evenement bij kiest. Hiermee kun je het huidige document aan de afspraak in je agenda koppelen. Als je op de tab-toets drukt, vraagt Google om dit document aan de notulen te voegen. Er verschijnt zelfs een sjabloon waarin je de deelnemers van de vergadering kunt opsommen, de agendapunten kunt noteren en de actiepunten kunt vastleggen.

Bij een agenda-afspraak kun je meteen de notulen toevoegen.

Tip 07: Mensen-chip

Om de smartchip Mensen te plaatsen, typ je @ en daarna begin je met het typen van de naam of het e-mailadres van de persoon. Je kunt ook @me typen om jezelf toe te voegen. Wanneer je op die manier een andere gebruiker in de smartchip vermeldt, krijgt die niet zomaar toegang tot het document. Als je dat wilt, moet je het document zoals altijd delen met die persoon. In de hoverbox van deze persoon verschijnt een knop om vandaaruit rechtstreeks een mail te versturen via Gmail. De tweede knop gebruik je om een bericht naar die persoon te verzenden. Er is ook een knop in de vorm van een cameraatje. Hiermee verstuur je een uitnodiging voor een videoconferentie via Google Meet.

De knop met het pictogram van de agenda gebruik je om een afspraak met die persoon in je agenda vast te leggen. Daarin noteer je de locatie en het tijdstip van de meeting en je voegt een korte beschrijving van de meeting toe. In die afspraak kun je de ander het recht geven om zelf nog mensen uit te nodigen.

In de hoverbox zie je ook de knop Gedetailleerde weergave openen. Die gebruik je om de adresgegevens, de verjaardag en andere details van deze persoon in de zijbalk te lezen, op voorwaarde dat die gegevens in de info van Contacten staan.

Via de smartchip Mensen kun je de persoon rechtstreeks contacteren.

Het is mogelijk om in een keer een volledige lijst e-mailadressen om te zetten in contact-chips.

Tip 08: Dropdownmenu

Als je het apenstaartje gebruikt, is de laatste smartchip die je aantreft in het lijstje: Dropdownmenu. Dit is een ietwat afwijkende, omdat hij in het menu Invoegen niet bij het item Smartchips staat, maar net daaronder. Je kunt ook het @-teken typen en daarna de eerste letters van het woord ‘Dropdownmenu’.

Wanneer dit de eerste vervolgkeuzelijst is die je in dit document wilt toevoegen, dan verschijnt de opdracht: +Nieuw dropdownmenu. Heb je al een of meerdere vervolgkeuzelijsten in dit document geplaatst, dan verschijnen hier ook de namen van eerder geplaatste dropdownmenu’s. Je kunt een gemaakte vervolgkeuzelijst immers zo vaak hergebruiken als nodig.

Klik op +Nieuw dropdownmenu om de Dropdownopties te openen. Je begint met het menu een naam te geven, zodat je het later gemakkelijk kunt herkennen. Vervolgens krijg je vier invulvakken voor evenveel opties te zien. Iedere optie kun je een kleur geven. Als je meer dan vier opties nodig hebt, dan gebruik je de knop +Nieuwe optie. Met het vuilnisbakje kun je opties verwijderen. Uiterst links van iedere optie vind je zes puntjes die fungeren als sleepgreep waarmee je de opties kunt vastklikken en hoger of lager in de lijst kunt plaatsen. Klik op Opslaan als je klaar bent.

Iedere optie uit het dropdownmenu kun je een eigen kleur geven.

De winter loopt op zijn eind, ook al voelt dat niet altijd zo aan de temperatuur. Maar kijk om je heen: het eerste groen verschijnt weer in de tuin. Winterklokjes en krokussen laten zich zien en aan sommige bomen en struiken zie je al de eerste knoppen verschijnen. Tijd dus om de handen uit de mouwen te steken – de tuin roept!

Weten wat je de rest van het jaar in de tuin kunt doen? Kijk dan op onze jaarkalender!

Voorzaaien, planten en verpotten

Zaai eenjarige zomerbloemen alvast binnen voor, zodat je later in het seizoen sterke planten hebt. Buiten kun je bomen en struiken verplaatsen, zolang het niet vriest. Kuipplanten die in de garage of schuur overwinteren, hebben nu wat meer water nodig. Ook potplanten buiten kunnen wel een scheut gebruiken als ze lange tijd droog staan.

Omdat de nachten nog koud kunnen zijn, is het verstandig om bloeiende bollen in potten en bakken te beschermen met vliesdoek. Een camelia kun je 's nachts afdekken met noppenfolie, maar haal die er overdag weer af zodra de temperatuur boven nul komt.

Wil je wat extra kleur in de tuin? Zet viooltjes en primula's neer. Ze kunnen goed tegen de kou en zorgen meteen voor een lente-achtig gevoel.

©MaÅgosia Karniewska

Aandacht voor je gazon

Strooi in de eerste twee weken van februari kalk over het gazon en de borders. Wil je een nieuw gazon aanleggen? Dan is het tijd om aan de slag te gaan. Spit en egaliseer de grond, zodat die klaar is voor het inzaaien of leggen van gras. Als je gazon vol molshopen ligt, kun je de aarde met een bezem over het gras verspreiden. Is het droog en vorstvrij? Dan kun je de graskanten bijwerken en kale plekken opnieuw inzaaien. Vermijd lopen over het gazon tijdens de vorst, want dat kan het gras beschadigen.

Onkruid wieden en groene aanslag wegvegen

Laat de schoffel voorlopig nog even staan, want daarmee kun je vaste planten beschadigen die nog onder de grond zitten. Pluk het onkruid liever met de hand, zodat je de jonge planten niet verstoort. Een groen laagje op het terras veeg je weg met zand en een bezem. Wil je het grondiger aanpakken? Er zijn verschillende manieren om groene aanslag te verwijderen. Zeg maar dag tegen die gladde laag met deze tips 🢱

Zo verwijder je groene aanslag van je terras en tegels

©Vely

Snoeien (maar niet alles en met mate)

In februari kun je bepaalde bomen en struiken snoeien, zolang het niet vriest en er geen vorstperiode wordt voorspeld. Is dat wel het geval, wacht dan op een warmere periode. Begin bij de dakplataan en snoei de takken die recht omhoog groeien. Heb je de leilinde nog niet gesnoeid? Knip de takken dan nu terug tot een paar centimeter vanaf de hoofdtakken. Ook heesters kunnen een snoeibeurt gebruiken. Ontstaan er grote wonden bij bomen? Dek ze af met wondbalsem om infecties te voorkomen.

Haal bij klimplanten, zoals klimop, wilde wingerd en trompetklimmer, het oude blad weg. Verwijder ook de ranken op plekken waar ze niet moeten groeien, zoals onder de dakrand en rondom kozijnen.

Februari is daarnaast een goede maand om fruitbomen te snoeien. Wacht wel met het snoeien van fruitbomen met steenvruchten, zoals de kersenboom of perzikboom. De druif en kiwi moeten nu wél gesnoeid worden, want zodra de sapstromen op gang komen, ben je te laat.

Dat het internet niet veilig is en je bijvoorbeeld accountgegevens en je computer moet beveiligen, weet iedereen wel. Maar waartegen je ze moet beveiligen, dat is steeds minder duidelijk. Weten wat precies de dreiging is en welk risico je loopt, is een belangrijke stap in het kiezen van de juiste beveiligingsmaatregel. Wij gingen in gesprek met experts op dit vlak. Tegen welke dreiging moeten we ons eigenlijk beveiligen?

In een donkere kamer vol beeldschermen, zit een jongeman achter een computer. De capuchon van zijn hoodie is zo ver over zijn hoofd getrokken dat zijn gezicht onzichtbaar is . Een hacker! Hoewel maar weinigen van ons er een in het wild zijn tegengekomen, weten we allemaal hoe een hacker eruitziet. Althans, dat denken we. Maar hoe realistisch is dit beeld? En zijn we veilig genoeg als we deze hacker buiten onze computer houden? Niet volgens de experts.

Dreiging en risico

Door het gebruik van computers, smartphones en online diensten stellen we ons dagelijks bloot aan diverse digitale dreigingen. Welke dat precies zijn, verandert door de tijd – evenals het gevaar dat we erdoor lopen en het risico dat we ermee nemen. Overheden, maar ook bedrijven en organisaties werken veelal met dreigingsbeelden. Dat zijn analyses waarin ze de dreigingen zo concreet mogelijk maken en het risico ervan inschatten. Behalve dat het een goede manier is om de dreigingen helder te krijgen, is het vooral nuttig bij de keuze voor te nemen maatregelen.

Volgens het Cybersecurity Woordenboek is een dreiging: ‘iets, een gebeurtenis, wat gevaar of schade kan opleveren’. Bij elke dreiging hoort een risico. Dit is de ‘kans dat het ook echt gebeurt gecombineerd met de gevolgen van die de schade’. Bedoeld wordt dat wanneer bijvoorbeeld de financiële schade van een dreiging een bedrijf failliet kan laten gaan, het risico van de dreiging groter is dan alleen de kosten van de oplossing.

Lekken van persoonlijke gegevens

De schade hoeft ook lang niet altijd financieel te zijn. Het lekken van gevoelige persoonlijke gegevens heeft al snel veel meer impact en betekenis voor die persoon en vaak ook zijn omgeving, dan alleen het bedrag dat ermee gemoeid is. En dat geldt ook wanneer ransomware digitale foto’s vernietigt of je enkele weken werk kwijtraakt en daardoor een belangrijke opdracht te laat inlevert bij een opdrachtgever.

Experts stellen dat het risico het slachtoffer te worden van cybercrime, voor mensen niet lager is geworden. Cybercriminelen gaan steeds slimmer te werk, omdat er veel geld met hun activiteiten te verdienen valt. Voorkomen blijft het doel. Weten welke dreigingen er zijn, is daar een belangrijke stap bij.

Ransomware blijft schadelijk

Ransomware of gijzelsoftware is al enkele jaren de meest voorkomende en meest lucratieve vorm van cybercrime. Het is malware die de bestanden op een apparaat versleutelt en losgeld eist in ruil voor de decoderingssleutels. Betaal je niet, dan zijn de gegevens voor altijd verloren.

Bogdan Botezatu, directeur Threat Research bij Bitdefender, ziet de verzoeken om hulp dagelijks op zijn bureau landen. “En dat zijn maar al te vaak ook gewoon burgers”, zegt hij om het beeld te ontkrachten dat ransomware vooral bedrijven raakt. “De criminelen richten zich zelden op een specifiek doel, ze schieten vooral met hagel.”

Vele kleintjes leveren volgens hem genoeg geld op en ze lopen minder risico op ongewenste aandacht van pers en politie dan wanneer ze een hele grote vis vangen. Wel wordt bij het aanvallen van bedrijven steeds vaker ingezet ook op extractie, het naar buiten kopiëren van informatie en dan dreigen die te publiceren. Voor consumenten is dit volgens Botezatu in elk geval nu nog een minder voor de hand liggend scenario. “Contact maken met individuele slachtoffers is lastig en het zijn er ook veel te veel. Dan is het eenvoudiger om losgeld te vragen in ruil voor de sleutels.”

Bogdan Botezatu ontvangt dagelijks verzoeken om hulp bij ransomware.

Bronnen van besmetting

Belangrijke bronnen van een ransomwarebesmetting zijn volgens Botezatu phishingberichten, gebruik van onveilige netwerkprotocollen en kwetsbaarheden in software. Expliciet noemt hij nog besmette downloads van cracks om software zonder geldige licentie te gebruiken, en gekraakte films en e-books. “Vaak krijgt men wel een prompt van een beschermingsprogramma maar schakelt die tijdelijk uit. ‘Snel de crack draaien en daarna de beveiliging weer aan’ denk men, maar helaas werkt het niet zo. Dan ben je al besmet.”

Broddelwerk met desastreuze uitkomst

De ransomware zelf wordt ook steeds verder ontwikkeld. “Niet allemaal zijn ze even kundig”, oordeelt Botezatu over de programmeurs. Soms maken ze volgens hem hele basic fouten, waardoor het onmogelijk is de bestanden te ontsleutelen – zelfs als je betaalt en de sleutels zou krijgen. Volgens het Jaarbeeld Ransomware van Projectgroep Melissa, een samenwerkingsverband van de Nederlandse overheid en diverse private partijen uit de cybersecuritysector, kwamen er in 2023 in Nederland 29 typen ransomware voor. Volgens Botezatu maakt momenteel vooral de ransomware-variant STOP Djvu veel slachtoffers. Deze ransomware richt zich vooral op Windows-computers en wordt vooral via software-cracks verspreid en via berichten op het Discord-chatplatform.

Overige malware

Door alle aandacht voor ransomware lijkt het bijna of er geen ‘gewone’ malware meer is. Die is er nog genoeg. Het Duitse antivirus-certificeringslab AV-Test ziet ze allemaal voorbijkomen. Erik Heyland, manager van het Test en Research Lab bij AV-Test somt de enorme aantallen varianten trojans, backdoors, webscripts, miners, worms, PUA’s, droppers en nog veel meer op. De aantallen nieuwe varianten lopen in de miljoenen per jaar. AV-Test heeft op https://portal.av-atlas.org een online dashboard staan met informatie over actuele dreigingen, zoals virussen, spamberichten en aanvallen op IoT-apparaten.

AV-Test heeft een online dashboard met dreigingsinformatie.

Jij bent geld waard

Phishing, smishing, infostealers; het zijn allemaal manieren waarop criminelen proberen persoonlijke gegevens zoals wachtwoorden en creditcardnummers in handen te krijgen. Ze doen dit via e-mails en sms-berichten die verwijzen naar nep-websites of door met een infostealer-programma informatie op de pc of Mac te verzamelen door login-/sessie-cookies en credentials die je in browsers bewaart, te stelen.

De verschillende vormen om informatie te verzamelen, worden volgens de experts steeds geavanceerder en daarmee gevaarlijker. Niet alleen investeren de criminelen meer tijd en middelen in hun aanvallen, kunstmatige intelligentie biedt hun ongekende nieuwe mogelijkheden. Daarbij is de opbrengst van een aanval door de manier waarop wij met wachtwoorden omgaan vaak veel groter dan het op eerste hand lijkt. Botezatu noemt dit een van zijn grootste frustraties. “Hackers hebben talloze manieren om deze informatie te oogsten. Voor de meeste accounts is het ook geen kwestie van hoe, maar alleen wanneer de gegevens worden gestolen. Hergebruik je inloggegevens, dan verlies je meer dan alleen dat account.”

Oplichting even gevaarlijk

Volgens Marc Vos, senior-manager bij McAfee, is internetoplichting inmiddels net zo gevaarlijk als malware en ransomware. Daarbij zijn volgens hem juist deze vormen van online criminaliteit steeds lucratiever voor de criminelen. “De meeste mensen begrijpen wel dat een pc beveiligd moet worden, maar dat ze zelf eigenlijk een veel ‘interessanter’ doelwit zijn wordt vaak vergeten.” Of zoals Botezatu aanvult: “Mensen denken dat hun informatie niet waardevol is. Maar eigenlijk is elk onderdeel van een online identiteit te misbruiken en te verkopen. Overal hangt een prijskaartje aan.”

Hackers en IoT

Volgens Botezatu is er niet één groep of soort hackers. Hij gebruikt dan ook liever scenario’s om enkele groepen te duiden. Voor consumenten zeker relevant is de ‘opportunistische hacker’ die het internet scant met kant-en-klare tools op zoek naar kwetsbaarheden. Ze hebben vooral succes bij smart-apparatuur zoals slimme deurbellen, IP-camera’s, smart speakers, maar ook printers en babyfoons. Ze vormen hier botnets mee die ze gebruiken om DDOS-aanvallen uit te voeren. Een tweede scenario is dat gekaapte apparatuur wordt gebruikt om internetverkeer te routeren en te verbergen, bijvoorbeeld om toegang te geven tot strafbare content. Volgens Botezatu ziet niet iedereen van wie de apparatuur gekaapt is zichzelf direct als slachtoffer. “Wordt jouw IP-adres gebruikt om vitale infrastructuur aan te vallen, dan kan dat serieus repercussies hebben”, waarschuwt hij.

Bij IoT-apparaten is ook al snel de privacy in het gedrang. “Wereldwijd gaat het om 22 miljard verbonden apparaten en dat aantal neemt alleen maar toe. IP-camera’s en babymonitors slaan vaak beelden op in de cloud. Hack je die, dan kun je direct bij mensen in huis kijken. Er blijft dan geen privacy over, maar het wordt dan ook een fysiek risico. Criminelen kunnen meekijken en zien waar je belangrijke zaken bewaart, maar ook wanneer je thuis bent of juist niet. Opnieuw relevante informatie die geld waard is.”

Social media

Steeds vaker zijn ook hackers geïnteresseerd in accounts van social media, YouTube en e-mail. Ze gebruiken deze accounts om als jou andere accounts ‘te liken’ en een boost te geven, om fake-nieuws en fake-succesverhalen te verspreiden. Populair is ook advertising-fraude. Hierbij maakt men een account aan bij een advertentieverkoper om daarna met gestolen accounts eindeloos op deze advertenties te klikken. “Per klik is het een minimaal bedrag, maar aangestuurd met een botnet en veel gestolen accounts is het al snel een leuke inkomstenbron.”

Mobiele dreigingen

Aangezien er ontzettend veel data op mobiele apparaten staan, zoals wachtwoorden en apps die je gebruikt bij multifactor-inloggen, is er volgens Peter Hendriks, solutions-manager bij ESET, alle reden de beveiliging van mobiele apparaten serieus te nemen. Smartphones zijn veiliger dan pc's en Macs, maar waterdicht is die veiligheid niet. “Dat geldt voor Android maar ook iOS. Apples mobiele OS is meer afgeschermd, maar het is niet zo dat je mobiele devices onschendbaar zijn.”

Mobiele apparaten worden veel aangevallen voor phishing en vishing (spraak-phishing). Een groot risico is de installatie van apps buiten de standaard Android- of Apple-appstore om. Apps in die stores worden door Apple en Google op kwaliteit en ook beveiliging gecontroleerd, maar dat geldt niet voor apps uit andere bronnen. Lang had ook alleen Android de optie om alternatieve stores te gebruiken, maar inmiddels moet ook Apple andere appwinkels toelaten.

“Het risico van het downloaden van malware is hierdoor groter geworden”, aldus Hendriks. Botezatu van Bitdefender onderschrijft dit: “Op iOS zijn attacks zeldzaam, maar voor Android zien we zeker twintig tot dertig reports van frauduleuze apps per maand.” Bitdefender onderzoekt op dit moment een Android-app die in de Google Playstore wordt aangeboden en die de smartphone gebruikt als proxy voor crimineel netwerkverkeer. “Het grote voordeel van smartphones is dat ze eigenlijk altijd ingeschakeld zijn én verbonden zijn met het internet”, aldus Botezatu. Dit maakt smartphones volgens hem extra interessant. Daarbij is ook de bandbreedte steeds minder een beperking. Bovendien bevatten mobiele apparaten veel informatie over de gebruiker.

Conclusie

Als gebruiker kun je er niet omheen: het internet is niet veilig en daarmee ook alle apparaten die we met het internet verbinden niet. Dat geldt voor de computer, de smartphone, maar ook voor alle andere apparaten die we steeds meer toelaten in ons huis en in ons leven. En juist omdat we er zo vertrouwd mee zijn en ze ook willen vertrouwen, is het belangrijk de risico’s goed in ogenschouw te nemen. De experts en rapporten van de overheid laten zien dat de dreiging groot genoeg is om beveiliging ruim aandacht te geven.