Wil je een eigen mailserver opzetten? Dankzij iRedMail hoeft het niet lastig te zijn: je zet hiermee razendsnel een veilige én functionele mailomgeving op waar je net zo makkelijk groepsfuncties aan toevoegt. Lees hier wat daarbij komt kijken.

Lees eerst:Wat heb je nodig voor een eigen mailserver?

Met de kennis uit bovenstaand artikel in het achterhoofd is het tijd om iRedMail te configureren. Voor de afhandeling van e-mailverkeer via de door jou gewenste domeinnaam moet je de dns-instellingen van dat domein aanpassen.

Als voorbeeld gebruiken we in deze masterclass de domeinnaam p2p.nl. Je kunt dit overal vervangen door je eigen domeinnaam. Als hostname voor de server kiezen we mail.p2p.nl. Het domein is geregistreerd bij TransIP waar we ook de dns-instellingen voor dat domein kunnen aanpassen.

Voor de mailserver maken we eerst een a-record voor mail.p2p.nl dat verwijst naar het ip-adres van de server, in ons geval is dat 178.79.181.61. Als je de server thuis hebt staan, gebruik je het (publieke) ip-adres van je internetverbinding.

Als tweede voegen we een mx-record (mail exchange record) voor het domein toe. Hierbij geef je een prioriteit aan (bijvoorbeeld 10) en het doel van het mx-record (het zojuist gemaakte a-record met de naam mail).

Wil je voor een ander domein dezelfde e-mailserver gebruiken? Dan vul je in het mx-record voor dat domein de volledige hostname van de mailserver in, zoals

waarbij de extra punt op het einde belangrijk is!). Je kunt eventueel een tweede mailserver als back-up (de zogenoemde fallback) gebruiken door die een lagere prioriteit (zoals 20) te geven. Dat is vooral belangrijk als je de server thuis hebt staan. Vergeet tenslotte ook niet de a-records voor onder meer de website zelf (www), die natuurlijk ook elders mag zijn gehost. We laten ipv6-adressen hier buiten beschouwing, maar die kun je eventueel ook toevoegen.

Kale installatie Ubuntu

We beginnen zoals aangegeven met een kale installatie van Ubuntu. Dat is ook de gewenste basis voor iRedMail. Zorg dat je als root bent ingelogd via ssh (bijvoorbeeld met PuTTY) en dat het besturingssysteem up-to-date is. De hostname (mail.p2p.nl) moet correct zijn geconfigureerd. In het bestand /etc/hostname zet je de korte hostname mail, dat kan in één keer met

Zorg ook dat in het bestand /etc/hosts de eerste regel (met het adres 127.0.0.1) als eerste de volledige hostname bevat (mail.p2p.nl) gevolgd door localhost, zoals in het voorbeeld hieronder. Je kunt het bestand met het commando

bewerken.

Bij wijzigingen moet je de server herstarten (met het commando reboot). Controleer daarna dat de opdracht hostname de korte hostname (mail) geeft en dat de opdracht

de volledige hostname (mail.p2p.nl) laat zien.

iRedMail installeren

Ga naar de site van iRedMail om de nieuwste versie te downloaden. Ga dan via de opdrachtregel met

naar de root-folder en zet hier installatiebestand neer met

waarbij je <link> vervangt door het adres van het installatiebestand. Pak vervolgens dit bestand uit en ga naar de zojuist aangemaakte folder met:

Begin nu de installatie met

©PXimport

Er verschijnt een welkomstscherm. Kies Yes om de installatie te beginnen. Eerst wordt om een opslaglocatie voor de mailboxen gevraagd. Je kunt de standaardwaarde /var/vmail accepteren. Hierna wordt gevraagd of je Nginx of Apache als webserver wilt gebruiken. De webserver zal daarna automatisch worden geconfigureerd voor onder meer iRedAdmin en Roundecube.

We kiezen Nginx omdat die niet alleen sneller is, maar ook beter ondersteund lijkt te worden: de optie voor Apache verdwijnt in de volgende versie van iRedMail, al blijft het wel bruikbaar als je er nu voor kiest.

Opslag van e-mailaccounts

In de volgende stap kies je waar de e-mailaccounts bewaard moeten worden, zoals OpenLDAP, MySQL of MariaDB. Dit maakt functioneel niet uit. Het is wel handig een optie te kiezen waarmee je ervaring hebt. Voor veel gebruikers zal dat MySQL zijn. We geven hier de voorkeur aan MariaDB (dat vergelijkbaar is met MySQL). In distributies waarin MariaDB geen optie is, kun je veilig MySQL kiezen.

Er wordt vervolgens een wachtwoord voor de root-gebruiker voor MySQL gevraagd. Daarna kun je het eerste domein waarvoor je e-mail af wilt handelen toevoegen, in ons voorbeeld is dat p2p.nl. Daarna wordt om een wachtwoord voor de domeinbeheerder gevraagd (postmaster@p2p.nl). Met dat account kun je inloggen in de webmail en de configuratietool iRedAdmin.

©PXimport

Optionele onderdelen

Je kunt ten slotte kiezen welke extra onderdelen geïnstalleerd moeten worden. Dat zijn achtereenvolgens Roundcube voor webmail, Awstats om statistieken voor web- en e-mailverkeer te genereren, iRedAdmin voor het configureren van je e-mailomgeving via een browser, Fail2ban om gebruikers te blokkeren als ze te vaak verkeerde inloggegevens opgeven en SOGo dat groupware toevoegt. Ze zijn, behalve SOGo, allemaal standaard aangevinkt.

We vinken SOGo hier ook aan. Dit voegt ondersteuning toe voor (gedeelde) agenda’s (CalDAV) en contacten (CardDAV) en, belangrijker nog, Exchange ActiveSync. Daardoor kun je gemakkelijker e-mail, agenda, contacten en taken synchroniseren met Outlook én met diverse mobiele apparaten, zoals Android, iPhone en iPad. Tevens biedt SOGo een Outlook-omgeving in de browser aan, als alternatief naast het op e-mail toegespitste Roundcube. SOGo zou je kunnen weglaten als je bijvoorbeeld al ownCloud gebruikt voor agenda en contacten.

©PXimport

Definitieve installatie

Als laatste krijg je een overzicht van je keuzes en kun je de installatie definitief doorzetten, zodat alle componenten worden geïnstalleerd en daarna geconfigureerd. Er volgen nog een paar vragen waarvoor je het standaard antwoord kunt accepteren, zoals het toevoegen van de standaard firewallregels van iRedMail en herstarten van de firewall.

Na een succesvolle installatie krijg je een overzicht van de internetadressen te zien voor browsertoegang tot geïnstalleerde onderdelen, zoals Roundcube, SOGo en de configuratietool iRedAdmin. Ook zie je de locatie van het bestand iRedMail.tips waarin je zeer gedetailleerde informatie en tips vindt voor jouw installatie. Om de installatie af te ronden, moet je de server herstarten met

Hierna zijn alle services gestart en kun je beginnen met bijvoorbeeld het toevoegen van gebruikers. De postmaster (postmaster@p2p.nl) is bij de installatie reeds toegevoegd. Op dat adres ontvang je onder meer statusrapporten. Je kunt hiervan ook al direct gebruik maken, bijvoorbeeld door in te loggen in Roundcube.

Aanmaken van gebruikers

We beginnen bij iRedAdmin, de configuratietool waarmee je al je e-maildomeinen en accounts kunt beheren. In ons voorbeeld is die te vinden op https://mail.p2p.nl/iredadmin. Je logt in als postmaster (postmaster@p2p.nl) met het gekozen wachtwoord.

We starten met het toevoegen van het e-mailadres gertjan@p2p.nl. Hiervoor ga je naar Add / User. Voer het gewenste e-mailadres en wachtwoord in. Bij Mailbox Quota kies je bijvoorbeeld 5000 MB, wat voor de meeste gebruikers voldoende zou moeten zijn. Nadat je de gebruiker hebt aangemaakt, kun je met dat e-mailadres en het gekozen wachtwoord inloggen bij Roundcube via https://mail.p2p.nl/mail.

Hoewel je nu volop gebruik kunt maken van het e-mailadres is de installatie nog niet optimaal. Daardoor worden sommige berichten mogelijk niet afgeleverd of verdwijnen ze in een spambak. Je kunt de status van je mailserver gemakkelijk controleren op deze website. Hier wordt een e-mailadres genoemd waarnaar je, bijvoorbeeld vanaf Roundcube, een bericht kunt sturen. Druk vervolgens op de knop om de score te bekijken.

Dns-aanpassingen

De meeste aanpassingen maken we via de dns-instellingen van het domein. Voor de eerste, het toevoegen van reverse-dns, ook wel ptr-record (pointer) genoemd, moet je meestal bij je hostingprovider zijn. Zo’n record zorgt dat een ip-adres is te herleiden naar de hostname van de mailserver. Het doet dus het omgekeerde van een dns a-record. Als je geen ptr-record hebt ingesteld, wordt de kans iets groter dat een spamfilter jouw berichten als spam markeert.

Bij Linode kunnen we reverse-dns via de Linode Manager instellen. In ons voorbeeld doen we dit voor de hostname mail.p2p.nl. Er kan per ip-adres maar één reverse-dns-record bestaan. Wil je meerdere domeinen gebruiken met jouw mailserver? Dan geeft het in de praktijk niet als reverse-dns naar een ander domein verwijst (wat onvermijdelijk is).

Als tweede aanpassing gaan we een spf-record (Sender Policy Frame) toevoegen aan de dns. Die wordt door bijvoorbeeld Google en Microsoft gebruikt om te controleren of de verzendende mailserver wel berichten mag versturen voor dat domein. Hiervoor voeg je een txt-record toe met als inhoud bijvoorbeeld:

Hiermee geef je aan dat alle voor dit domein geconfigureerde mx-systemen en ook alle a-records e-mail mogen versturen voor dit domein.

Dkim-handtekening

Als laatste aanpassing gaan we voor een dkim-handtekening zorgen. Dat is een extra header in e-mailberichten met een unieke sleutel waarmee gecontroleerd kan worden waar een bericht oorspronkelijk vandaan komt. Die unieke sleutel voeg je als txt-record aan de dns-instellingen toe. Om de waarde van die sleutel te achterhalen, ga je naar de opdrachtregel van de server en geef je het commando

Je krijgt nu de volgende uitvoer te zien:

De zogenoemde selector is dkim en voeg je in de vorm dkim._domainkey toe als naam voor je txt-record in de dns. Voor de unieke waarde van dit record heb je het gedeelte tussen haakjes nodig, waarbij je alle karakters achter elkaar in één regel zet en alle quotes verwijdert. Wat je overhoudt ziet er (deels) als volgt uit:

In de afbeelding (zie ##links/rechts/onder/boven##) zie je de volledige dns-instellingen die we hebben gemaakt. Let erop dat het tot wel 24 uur kan duren voordat wijzigingen in de dns-instellingen overal zijn doorgevoerd. Heb je deze laatste aanpassing gemaakt én is die doorgevoerd, dan kun je met de opdracht

controleren of ze correct zijn, dit geeft dan een pass als resultaat. Je kunt ook hier de handtekening testen met de selector (dkim) en domeinnaam (p2p.nl). Optioneel kun je je domein ook nog via Google Postmaster Tools verifiëren. Je krijgt dan (wederom) een txt-record dat je aan de dns-instellingen kunt toevoegen.

©PXimport

SOGo en Android

We hebben bij de installatie ook voor SOGo gekozen. Alle via iRedAdmin aangemaakte accounts zijn daardoor ook direct beschikbaar binnen SOGo. Je kunt inloggen via https://mail.p2p.nl/SOGo. Binnen deze zeer nette Outlook-achtige omgeving kun je je e-mail inzien, maar ook agenda, taken en contactpersonen bijhouden.

Om te beginnen is het verstandig om via Voorkeuren / Algemeen bij Huidige tijdzone de waarde Europe/Amsterdam in te vullen zodat afspraaktijden kloppen. Je zult verder waarschijnlijk gemakkelijk je weg in de verzorgde en bovendien Nederlandstalige gebruikersinterface vinden. Dankzij de Exchange ActiveSync-ondersteuning kunnen we het account eenvoudig toevoegen op een Android-smartphone, zodat we e-mail, agenda, contacten en taken daarmee kunnen synchroniseren. Hiervoor gebruiken we de optie Account toevoegen in de Gmail-app. Kies als type server voor Exchange. Voer het e-mailadres in gevolgd door het wachtwoord. Voer de servernaam (mail.p2p.nl) in en kies bij beveiligingstype voor SSL/TLS (alle certificaten accepteren).

De synchronisatie-instellingen kun je naar keuze nog aanpassen. Standaard zullen naast e-mail ook agenda en contacten worden gesynchroniseerd. Je kunt dat controleren met bijvoorbeeld de agenda-app die afspraken laat zien, al zul je mogelijk alleen de weergave van het bewuste account nog actief moeten maken.

©PXimport

Configuratie aanpassen

Hoewel iRedAdmin erg praktisch is voor het maken van e-mailaccounts, zul je merken dat de mogelijkheden verder erg beperkt zijn. De uitgebreidere Pro-versie voegt veel toe, maar is ook prijzig (vanaf zo’n 250 dollar per jaar). Gelukkig geeft de standaardinstallatie al een goed geconfigureerd systeem. Kleine aanpassingen kun je waar nodig zelf maken, veelal door configuratiebestanden via de opdrachtregel aan te passen. Als voorbeeld nemen we de grootte van e-mailbijlagen. Via de opdrachtregel kun je met de opdracht postconf alle configuratieparameters van Postfix inzien.

De waarde bij message_size_limit bepaalt de maximale grootte van e-mailberichten. Standaard is dat ongeveer 15 MB. Met de volgende opdracht kun je de waarde verhogen naar 100 MB:

Overigens is Dovecot verantwoordelijk voor de grootte van mailboxen, de enige reden om de parameter

hier te verhogen is omdat Postfix dat vereist. Herstart Postfix vervolgens met de opdracht

Je kunt met je e-mailsoftware zoals Outlook direct grote bijlagen versturen. Wil je dit ook via webmail kunnen doen, dan moet je ook een kleine aanpassing voor php en Roundcube maken.

Verdere stappen

Standaard wordt een self-signed certificaat gegenereerd voor https-toegang. Daardoor geven de meeste browsers een veiligheidswaarschuwing als je bijvoorbeeld Roundcube of iRedAdmin bezoekt. In Firefox kun je hiervoor een uitzondering toevoegen. Maar het is netter om een echt certificaat te installeren, zoals een gratis exemplaar van Let’s Encrypt.

Onder meer in de documentatie van iRedMail vind je tips hoe je dat voor elkaar krijgt. Je vindt daar nog veel meer handige tips om je installatie te finetunen.

Bij ID.nl zijn we gek op producten met een mooie prijs of die iets extra's of bijzonders te bieden hebben. Daarom gaan we een paar keer per week voor jullie op zoek naar leuke deals. Nu de avonden weer steeds vroeger donker worden en je vaker binnen zit, is lezen bij een leuke bezigheid. En met een mooie e-reader kan dat ook in kleur. Wij bekeken vijf betaalbare e-readers met kleurenscherm.

Kleuren‑e‑readers zijn relatief nieuw; ze combineren de batterijzuinigheid van elektronische inkt met een kleurenfilter dat magazines, strips en geïllustreerde kinderboeken tot leven brengt. Voor de Nederlandse markt zijn er nog niet heel veel modellen beschikbaar. Wij hebben vijf mooie exemplaren voor minder dan 250 euro op een rijtje gezet voor je.

Kobo Libra Colour - 7 inch

De Kobo Libra Colour is een 7 inch e‑reader met een E Ink Kaleido 3‑scherm. De zwart‑wit resolutie bedraagt 1264 × 1680 pixels en 300 ppi, terwijl kleuren worden weergegeven met 150 ppi. Je beschikt over 32 GB intern geheugen en een dual‑core processor van 2,0 GHz, waardoor pagina’s vlot worden ververst. Voor draadloze audioboeken of Bluetooth‑oortjes biedt de Libra Colour wifi (2,4 en 5 GHz) en Bluetooth 5.0, en bestanden worden geladen via USB‑C. Het apparaat is waterbestendig volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m diepte). De geïntegreerde ComfortLight PRO‑verlichting heeft instelbare helderheid en kleurtemperatuur.

Dankzij de fysieke bladerknoppen heb je maar één hand nodig om te lezen en met de instelbare lettertypes en paginamarges pas je het leescomfort aan. De accu van 2050 mAh levert volgens Kobo een leestijd van enkele weken per lading. Het toestel meet 144,6 × 161 × 8,3 mm en weegt 199,5 g. Dankzij het kleurenscherm is dit model aantrekkelijk voor strips, tijdschriften en kleurrijke kinderboeken, terwijl hij ook standaard ePub‑, PDF‑ en audiobookbestanden ondersteunt.

Kobo Clara Colour - 6 inch

Zoek je een compacte kleurene‑reader, dan is de Kobo Clara Colour met een 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm interessant. Het scherm biedt een resolutie van 1448 × 1072 pixels met 300 ppi voor zwart‑wit en 150 ppi voor kleuren. Dankzij een dual‑core processor (2,0 GHz) en 16 GB opslagruimte is er genoeg vermogen om romans of stripboeken te laden. De reader ondersteunt wifi (dual band) en Bluetooth zodat je audioboeken kunt streamen, en hij gebruikt USB‑C om op te laden. Kobo past ComfortLight PRO toe met instelbare kleurtemperatuur, en de reader is waterdicht volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m).

De accu heeft een capaciteit van 1 500 mAh en levert bij gemiddeld gebruik tot zes weken leestijd. Dankzij 13 lettertypen en verschillende lettergroottes pas je het scherm volledig aan. Met afmetingen van 112 × 160 × 9,2 mm en een gewicht van 174 g past de Clara Colour in een jaszak. Het apparaat ondersteunt onder meer EPUB, PDF, MOBI en CBZ/CBR en kan via Bluetooth naar audioboeken luisteren. Het kleurenscherm maakt hem geschikt voor geïllustreerde kinderboeken, kaarten en kookboeken terwijl het compacte formaat ideaal is voor onderweg.

PocketBook Verse Pro Color - 6 inch

PocketBook positioneert de Verse Pro Color als een robuuste kleuren‑e‑reader voor veel lezers. Het 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm beschikt over een grijstintenresolutie van 1072 × 1448 pixels en een kleurenlaag met 536 × 724 pixels. Daardoor krijgen stripillustraties en grafieken 4 096 kleuren te zien terwijl zwart‑wittekst scherp blijft met 300 ppi. De quad‑core processor (1,8 GHz) en 1 GB RAM zorgen voor soepele bladwisselingen, en met 16 GB opslagruimte kun je duizenden e‑books bewaren. Via de USB‑C‑poort en wifi en Bluetooth laad je gemakkelijk bestanden of luister je naar audioboeken.

PocketBook levert SMARTlight, een voorgrondverlichting waarmee je zowel helderheid als kleurtemperatuur aanpast. De reader draait op Linux en ondersteunt talloze formaten zoals ACSM, EPUB, PDF, DOCX en CBR/CBZ. Dankzij text‑to‑speech kun je boeken laten voorlezen. De 2100 mAh‑batterij biedt volgens PocketBook tot een maand leesplezier. De behuizing (108 × 156 × 7,6 mm, 182 g) is waterdicht volgens IPX8, zodat je bij het zwembad kunt lezen. Een G‑sensor draait pagina’s automatisch mee als je het apparaat kantelt. Kortom, de Verse Pro Color levert kleuren‑e‑ink in een handzaam formaat met brede bestands­ondersteuning.

PocketBook Era Color - 7 inch

Met een groter kleurenscherm en ingebouwde luidspreker richt de PocketBook Era Color zich op lezers die audioboeken willen luisteren zonder externe headset. Het 7 inch E Ink Kaleido 3‑display heeft een grijstintenresolutie van 1264 × 1680 pixels en een kleurresolutie van 632 × 840 pixels met 300/150 ppi. Dit zorgt voor scherpe tekst en kleurrijke afbeeldingen. De reader gebruikt een quad‑core processor (1,8 GHz) met 1 GB RAM en biedt 32 GB interne opslag. Het besturingssysteem is gebaseerd op Linux en ondersteunt een groot aantal ebook‑ en stripformaten.

Met dual‑band wifi, Bluetooth 5.4 en USB‑C met OTG‑functie koppel je eenvoudig draadloze hoofdtelefoons, luister je naar audioboeken of speel je muziek via de ingebouwde mono‑luidspreker. De SMARTlight‑voorgrondverlichting laat je zowel helderheid als kleurtemperatuur instellen. Dankzij de 2500 mAh accu en het efficiënte E‑Ink‑scherm is volgens PocketBook een maand gebruik mogelijk. Het apparaat is IPX8‑waterbestendig en uitgerust met een g‑sensor, coversensor en speakers. Met afmetingen van 134,3 × 155 × 7,8 mm en een gewicht van 235 g is de Era Color iets groter maar nog steeds draagbaar. De fysieke bladerknoppen zorgen voor comfortabel lezen, terwijl de ingebouwde spraakfunctie tekst kan voorlezen.

Tolino Vision Color - 7 inch

De Tolino Vision Color is een Duitse die dezelfde hardware heeft als de Kobo Libra Colour maar een eigen Android‑softwarelaag gebruikt. Volgens een productaankondiging biedt het apparaat een 7 inch E Ink Kaleido 3‑scherm met een zwart‑witresolutie van 1264 × 1680 pixels (300 ppi) en 150 ppi voor kleuren. De reader heeft fysieke bladerknoppen naast het aanraakscherm en gebruikt een MediaTek MT8113T‑dual‑core processor (2,0 GHz), 1 GB RAM en 32 GB interne opslag. Een 2050 mAh batterij voorziet de Vision Color van stroom, terwijl de ComfortLight PRO‑verlichting de kleurtemperatuur aanpast.

Het toestel biedt wifi en Bluetooth 5.0 zodat je audioboeken kunt streamen, en het is IPX8‑waterbestendig. Tolino gebruikt Android, waardoor je afhankelijk bent van de Tolino‑boekwinkel maar via de Tolino‑cloud kunt synchroniseren met diverse Duitse boekhandels. Een stylus is optioneel verkrijgbaar voor handschrift en aantekeningen. De Vision Color ondersteunt ePub, PDF en andere standaard‑e‑bookformaten en biedt toegang tot de HotSpots van Deutsche Telekom. Dit apparaat is in Nederland nog beperkt verkrijgbaar; een Duitse webwinkel verkoopt het voor ongeveer € 180,68 (incl. btw). Omdat Kieskeurig nog geen productpagina heeft, is het toestel alleen via buitenlandse winkels te vinden.

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: ja en nee. Een iPhone wordt niet snel besmet met traditionele malware, maar dat betekent niet dat hij onkwetsbaar is voor hackers en cybercriminelen. En daarbij is het grootste risico niet iOS. Nee, het grootste risico ben je zelf…

Hoe raakt je iPhone besmet?

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet tegen wat je zelf doet – en daar spelen kwaadwillenden op in. Het gaat vaak mis bij iets wat volkomen normaal lijkt: een link openen, een QR-code scannen of een agenda-uitnodiging accepteren kan al genoeg zijn om gegevens prijs te geven. Dit zijn de zes meest voorkomende manieren waarop je iPhone geïnfecteerd kan worden:

1: Zero-click en zero-day-aanvallen

De meest geavanceerde aanvallen gebruiken lekken in iOS die nog niet door Apple of beveiligingsonderzoekers zijn ontdekt. Via zo'n kwetsbaarheid kan spyware worden geïnstalleerd nog vóórdat er een update beschikbaar is.

Een zero-click-aanval gaat nog verder: jij hoeft niets aan te raken. Eén kwaadaardig iMessage-bericht of zelfs een gemiste FaceTime-oproep kan al genoeg zijn om toegang tot je toestel te krijgen.

De beste verdediging is simpel maar belangrijk: installeer updates direct zodra ze beschikbaar zijn (Instellingen > Algemeen > Software-update) en zet Automatische updates aan.

2: Quishing: malafide QR-codes

QR-codes worden soms vervangen door valse exemplaren die naar een nepsite met gemeentelogo of parkeerdienst leiden. Controleer altijd de link die de Camera-app toont voordat je op 'open' tikt, en laat dubieuze adressen desnoods scannen met een tool zoals Scamio.

Lees ook: Zo herken je verdachte QR-codes op parkeerautomaten en laadpalen

 3: Kwaadaardige configuratieprofielen

Een configuratieprofiel is een bestand waarmee instellingen op een iPhone of iPad in één keer kunnen worden aangepast. Zo'n profiel bepaalt bijvoorbeeld welke wifi-netwerken worden gebruikt, welke apps mogen worden geïnstalleerd of welke websites worden geblokkeerd. Bedrijven en scholen gebruiken configuratieprofielen vaak om meerdere toestellen tegelijk te beheren.

Ook kwaadwillenden kunnen zo'n profiel aanbieden, bijvoorbeeld via een link in een phishingbericht. Zodra je het installeert, krijgt de afzender toegang tot je netwerkverkeer of kan hij extra apps laten installeren. Controleer daarom altijd de herkomst voordat je een profiel accepteert, en verwijder onbekende profielen via Instellingen > Algemeen > VPN en apparaatbeheer.

4: Nagemaakte wifi-netwerken

Criminelen zetten daarnaast nepwifinetwerken op met namen als 'Airport_Free_WiFi' of 'NS_Gratis_Wifi_In_De_Trein'. Maak je daar verbinding mee, dan kan al je internetverkeer worden onderschept en kunnen je wachtwoorden of persoonlijke gegevens eenvoudig worden buitgemaakt. Gebruik op openbare wifi een VPN, bijvoorbeeld via Bitdefender Mobile Security, zodat je verbinding versleuteld blijft.

5: Malafide agenda-uitnodigingen

Krijg je een vreemde agenda-uitnodiging die je niet herkent? Verwijder die, want er zitten vaak phishinglinks in. De veiligste manier is om de hele ongewenste agenda te wissen zonder op links of knoppen in de afspraak te tikken. Druk ook niet op 'Weiger', want daarmee laat je de afzender weten dat je account actief is, wat juist tot meer spam leidt. Controleer bij twijfel onderaan in je agenda-instellingen welke kalenders zijn toegevoegd en verwijder alles wat je niet herkent.

6: AirDrop-spam

AirDrop is ideaal wanneer je snel en draadloos foto's, documenten, video's of zelfs wachtwoorden of passkeys wilt delen – of ontvangen. Voor hackers is dit ook een aantrekkelijke ingang in je iPhone. Stel, je hebt net iets gedeeld of ontvangen via AirDrop, bijvoorbeeld foto's tijdens een concert. Misschien heb je daarvoor in de instellingen Iedereen gedurende 10 minuten geselecteerd. Zet je dat na het delen of ontvangen niet uit, dan blijft je iPhone dus nog tien minuten zichtbaar voor iedereen. Beter is het om, vooral op drukke plekken, AirDrop in te stellen op Alleen contacten of zelfs te kiezen voor Ontvangen uit.

Zo merk je dat er iets mis is met je iPhone

Als je iPhone besmet of gehackt is, verschijnt er geen knipperende pop-up om je dat te vertellen. De signalen zijn subtiel – maar herkenbaar als je weet waar je op moet letten. Dit zijn de zeven meest voorkomende aanwijzingen dat je iPhone geïnfecteerd kan zijn.

1: De batterij raakt opvallend snel leeg

Malware kan continu draaien en daardoor veel stroom verbruiken. Controleer in Instellingen > Batterij welke apps dat doen. Let vooral op apps die veel actief zijn op de achtergrond, zeker als ze daar geen reden voor hebben. Een weerapp die acht uur blijft draaien terwijl je hem niet gebruikt, is bijvoorbeeld niet normaal.

2: Je dataverbruik schiet omhoog

Spyware stuurt ongemerkt gegevens door naar servers van aanvallers. Dat zie je vaak terug in Instellingen > Mobiel netwerk. Daar kun je, als je een stukje naar onder scrolt, bij Mobiele data zien of het dataverbruik ineens hoger ligt dan normaal. Let op opvallende pieken in datagebruik, onbekende apps of vreemde pictogrammen. Een simpele tool of een spel dat je zelden opent, hoort geen gigabytes aan data te verbruiken.

3: Apps crashen of lopen vast

Malware kan problemen geven met iOS of andere apps. Als apps vaak opnieuw opstarten of het toestel warm wordt, is dat verdacht.

4: Er verschijnen pop-ups of advertenties buiten Safari om

iOS hoort reclamevrij te zijn. Zie je ineens advertenties op je beginscherm of in instellingen, dan zit er waarschijnlijk adware achter.

5: Er staan onbekende apps of profielen op je toestel

Sommige aanvallers installeren via een lek of misleidende link een app die er betrouwbaar uitziet, maar in werkelijkheid data doorstuurt of instellingen wijzigt. Kijk daarom regelmatig in de Appbibliotheek of er iets tussen staat wat je niet kent. Verwijder verdachte apps meteen; op een iPhone worden daarmee ook de bijbehorende gegevens gewist. Heb je het toestel tweedehands gekocht of vertrouw je het niet helemaal, dan is een volledige fabrieksreset de veiligste keuze.

6: Je toestel is mogelijk gejailbreakt

Bij een jailbreak wordt een deel van Apple's beveiliging uitgezet om functies vrij te geven die normaal niet zijn toegestaan. Dat lijkt handig, maar maakt het systeem kwetsbaar voor apps met te veel rechten. Als je nooit bewust een jailbreak hebt uitgevoerd en toch apps als Cydia, Sileo, or Checkra1n ziet, is dat een teken dat iemand heeft geknoeid met je iPhone.

7: Je ziet vreemde uitgaande oproepen

Een gehackt toestel kan worden ingezet om spam te versturen of te bellen naar dure servicenummers. Kijk in je berichten en belgeschiedenis of er iets geks tussen staat.

Denk je dat je iPhone besmet is? Dit kun je doen

Merk je dat je iPhone zich vreemd gedraagt, begin dan met een eenvoudige reset van je browsergegevens. Open Instellingen > Apps > Safari en kies Wis geschiedenis en websitedata. Daarmee verwijder je tijdelijke bestanden en scripts die schadelijk kunnen zijn. Herstart daarna het toestel.

Blijven de problemen terugkomen, herstel dan een eerdere iCloud-reservekopie van vóór het moment waarop het misging. Helpt dat ook niet, dan is een fabrieksreset de veiligste manier om alle sporen van malware te verwijderen. Dat doe je via Instellingen > Algemeen > Stel opnieuw in > Wis alle inhoud en instellingen. Je iPhone wordt dan teruggezet naar de oorspronkelijke staat. Omdat alles gewist wordt, verdwijnt ook eventuele malware verdwijnt mee.

Zoals altijd geldt: voorkomen is beter dan genezen

De beste beveiliging blijft een combinatie van gezond verstand en actuele software. Zet automatische updates aan via Instellingen > Algemeen > Software-update > Automatische updates. Zo worden veiligheidslekken gedicht voordat ze misbruikt kunnen worden.

Gebruik op openbare netwerken altijd een VPN, en controleer verdachte links met een analyse-tool voordat je klikt. Wie extra zekerheid wil, kan een beveiligingsapp installeren die phishinglinks en onveilige wifi-verbindingen blokkeert.

Conclusie

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet onschendbaar. De meeste risico's ontstaan niet door fouten in iOS, maar door wat jij doet: op een verkeerde link tikken, een uitnodiging openen of een netwerk gebruiken dat niet te vertrouwen is.

Wie zijn toestel up-to-date houdt, links kritisch bekijkt en een VPN gebruikt op openbare wifi, verkleint de kans op misbruik of datadiefstal aanzienlijk. iOS doet veel om je te beschermen, maar waakzaamheid blijft nodig.