ID.nl logo
Huis

Eigen mailserver opzetten met iRedMail

Wil je een eigen mailserver opzetten? Dankzij iRedMail hoeft het niet lastig te zijn: je zet hiermee razendsnel een veilige én functionele mailomgeving op waar je net zo makkelijk groepsfuncties aan toevoegt. Lees hier wat daarbij komt kijken.

Lees eerst:Wat heb je nodig voor een eigen mailserver?

Met de kennis uit bovenstaand artikel in het achterhoofd is het tijd om iRedMail te configureren. Voor de afhandeling van e-mailverkeer via de door jou gewenste domeinnaam moet je de dns-instellingen van dat domein aanpassen.

Als voorbeeld gebruiken we in deze masterclass de domeinnaam p2p.nl. Je kunt dit overal vervangen door je eigen domeinnaam. Als hostname voor de server kiezen we mail.p2p.nl. Het domein is geregistreerd bij TransIP waar we ook de dns-instellingen voor dat domein kunnen aanpassen.

Voor de mailserver maken we eerst een a-record voor mail.p2p.nl dat verwijst naar het ip-adres van de server, in ons geval is dat 178.79.181.61. Als je de server thuis hebt staan, gebruik je het (publieke) ip-adres van je internetverbinding.

Mail          A     178.79.181.51

Als tweede voegen we een mx-record (mail exchange record) voor het domein toe. Hierbij geef je een prioriteit aan (bijvoorbeeld 10) en het doel van het mx-record (het zojuist gemaakte a-record met de naam mail).

@          MX     10 mail

Wil je voor een ander domein dezelfde e-mailserver gebruiken? Dan vul je in het mx-record voor dat domein de volledige hostname van de mailserver in, zoals

10 mail.p2p.nl.

waarbij de extra punt op het einde belangrijk is!). Je kunt eventueel een tweede mailserver als back-up (de zogenoemde fallback) gebruiken door die een lagere prioriteit (zoals 20) te geven. Dat is vooral belangrijk als je de server thuis hebt staan. Vergeet tenslotte ook niet de a-records voor onder meer de website zelf (www), die natuurlijk ook elders mag zijn gehost. We laten ipv6-adressen hier buiten beschouwing, maar die kun je eventueel ook toevoegen.

Kale installatie Ubuntu

We beginnen zoals aangegeven met een kale installatie van Ubuntu. Dat is ook de gewenste basis voor iRedMail. Zorg dat je als root bent ingelogd via ssh (bijvoorbeeld met PuTTY) en dat het besturingssysteem up-to-date is. De hostname (mail.p2p.nl) moet correct zijn geconfigureerd. In het bestand /etc/hostname zet je de korte hostname mail, dat kan in één keer met

echo mail > /etc/hostname

Zorg ook dat in het bestand /etc/hosts de eerste regel (met het adres 127.0.0.1) als eerste de volledige hostname bevat (mail.p2p.nl) gevolgd door localhost, zoals in het voorbeeld hieronder. Je kunt het bestand met het commando

sudo nano /etc/hosts

bewerken.

127.0.0.1mail.p2p.nl localhost

Bij wijzigingen moet je de server herstarten (met het commando reboot). Controleer daarna dat de opdracht hostname de korte hostname (mail) geeft en dat de opdracht

hostname -f

de volledige hostname (mail.p2p.nl) laat zien.

iRedMail installeren

Ga naar de site van iRedMail om de nieuwste versie te downloaden. Ga dan via de opdrachtregel met

cd /root/

naar de root-folder en zet hier installatiebestand neer met

wget <link/>

waarbij je <link> vervangt door het adres van het installatiebestand. Pak vervolgens dit bestand uit en ga naar de zojuist aangemaakte folder met:

tar xjf iRedMail-x.y.z.tar.bz2
cd iRedMail-x.y.z

Begin nu de installatie met

bash iRedMail.sh

©PXimport

Er verschijnt een welkomstscherm. Kies Yes om de installatie te beginnen. Eerst wordt om een opslaglocatie voor de mailboxen gevraagd. Je kunt de standaardwaarde /var/vmail accepteren. Hierna wordt gevraagd of je Nginx of Apache als webserver wilt gebruiken. De webserver zal daarna automatisch worden geconfigureerd voor onder meer iRedAdmin en Roundecube.

We kiezen Nginx omdat die niet alleen sneller is, maar ook beter ondersteund lijkt te worden: de optie voor Apache verdwijnt in de volgende versie van iRedMail, al blijft het wel bruikbaar als je er nu voor kiest.

Opslag van e-mailaccounts

In de volgende stap kies je waar de e-mailaccounts bewaard moeten worden, zoals OpenLDAP, MySQL of MariaDB. Dit maakt functioneel niet uit. Het is wel handig een optie te kiezen waarmee je ervaring hebt. Voor veel gebruikers zal dat MySQL zijn. We geven hier de voorkeur aan MariaDB (dat vergelijkbaar is met MySQL). In distributies waarin MariaDB geen optie is, kun je veilig MySQL kiezen.

Er wordt vervolgens een wachtwoord voor de root-gebruiker voor MySQL gevraagd. Daarna kun je het eerste domein waarvoor je e-mail af wilt handelen toevoegen, in ons voorbeeld is dat p2p.nl. Daarna wordt om een wachtwoord voor de domeinbeheerder gevraagd (postmaster@p2p.nl). Met dat account kun je inloggen in de webmail en de configuratietool iRedAdmin.

©PXimport

Optionele onderdelen

Je kunt ten slotte kiezen welke extra onderdelen geïnstalleerd moeten worden. Dat zijn achtereenvolgens Roundcube voor webmail, Awstats om statistieken voor web- en e-mailverkeer te genereren, iRedAdmin voor het configureren van je e-mailomgeving via een browser, Fail2ban om gebruikers te blokkeren als ze te vaak verkeerde inloggegevens opgeven en SOGo dat groupware toevoegt. Ze zijn, behalve SOGo, allemaal standaard aangevinkt.

We vinken SOGo hier ook aan. Dit voegt ondersteuning toe voor (gedeelde) agenda’s (CalDAV) en contacten (CardDAV) en, belangrijker nog, Exchange ActiveSync. Daardoor kun je gemakkelijker e-mail, agenda, contacten en taken synchroniseren met Outlook én met diverse mobiele apparaten, zoals Android, iPhone en iPad. Tevens biedt SOGo een Outlook-omgeving in de browser aan, als alternatief naast het op e-mail toegespitste Roundcube. SOGo zou je kunnen weglaten als je bijvoorbeeld al ownCloud gebruikt voor agenda en contacten.

©PXimport

Definitieve installatie

Als laatste krijg je een overzicht van je keuzes en kun je de installatie definitief doorzetten, zodat alle componenten worden geïnstalleerd en daarna geconfigureerd. Er volgen nog een paar vragen waarvoor je het standaard antwoord kunt accepteren, zoals het toevoegen van de standaard firewallregels van iRedMail en herstarten van de firewall.

Na een succesvolle installatie krijg je een overzicht van de internetadressen te zien voor browsertoegang tot geïnstalleerde onderdelen, zoals Roundcube, SOGo en de configuratietool iRedAdmin. Ook zie je de locatie van het bestand iRedMail.tips waarin je zeer gedetailleerde informatie en tips vindt voor jouw installatie. Om de installatie af te ronden, moet je de server herstarten met

reboot 0

Hierna zijn alle services gestart en kun je beginnen met bijvoorbeeld het toevoegen van gebruikers. De postmaster (postmaster@p2p.nl) is bij de installatie reeds toegevoegd. Op dat adres ontvang je onder meer statusrapporten. Je kunt hiervan ook al direct gebruik maken, bijvoorbeeld door in te loggen in Roundcube.

Aanmaken van gebruikers

We beginnen bij iRedAdmin, de configuratietool waarmee je al je e-maildomeinen en accounts kunt beheren. In ons voorbeeld is die te vinden op https://mail.p2p.nl/iredadmin. Je logt in als postmaster (postmaster@p2p.nl) met het gekozen wachtwoord.

We starten met het toevoegen van het e-mailadres gertjan@p2p.nl. Hiervoor ga je naar Add / User. Voer het gewenste e-mailadres en wachtwoord in. Bij Mailbox Quota kies je bijvoorbeeld 5000 MB, wat voor de meeste gebruikers voldoende zou moeten zijn. Nadat je de gebruiker hebt aangemaakt, kun je met dat e-mailadres en het gekozen wachtwoord inloggen bij Roundcube via https://mail.p2p.nl/mail.

Hoewel je nu volop gebruik kunt maken van het e-mailadres is de installatie nog niet optimaal. Daardoor worden sommige berichten mogelijk niet afgeleverd of verdwijnen ze in een spambak. Je kunt de status van je mailserver gemakkelijk controleren op deze website. Hier wordt een e-mailadres genoemd waarnaar je, bijvoorbeeld vanaf Roundcube, een bericht kunt sturen. Druk vervolgens op de knop om de score te bekijken.

Dns-aanpassingen

De meeste aanpassingen maken we via de dns-instellingen van het domein. Voor de eerste, het toevoegen van reverse-dns, ook wel ptr-record (pointer) genoemd, moet je meestal bij je hostingprovider zijn. Zo’n record zorgt dat een ip-adres is te herleiden naar de hostname van de mailserver. Het doet dus het omgekeerde van een dns a-record. Als je geen ptr-record hebt ingesteld, wordt de kans iets groter dat een spamfilter jouw berichten als spam markeert.

Bij Linode kunnen we reverse-dns via de Linode Manager instellen. In ons voorbeeld doen we dit voor de hostname mail.p2p.nl. Er kan per ip-adres maar één reverse-dns-record bestaan. Wil je meerdere domeinen gebruiken met jouw mailserver? Dan geeft het in de praktijk niet als reverse-dns naar een ander domein verwijst (wat onvermijdelijk is).

Als tweede aanpassing gaan we een spf-record (Sender Policy Frame) toevoegen aan de dns. Die wordt door bijvoorbeeld Google en Microsoft gebruikt om te controleren of de verzendende mailserver wel berichten mag versturen voor dat domein. Hiervoor voeg je een txt-record toe met als inhoud bijvoorbeeld:

v=spf1 mx a -all

Hiermee geef je aan dat alle voor dit domein geconfigureerde mx-systemen en ook alle a-records e-mail mogen versturen voor dit domein.

Dkim-handtekening

Als laatste aanpassing gaan we voor een dkim-handtekening zorgen. Dat is een extra header in e-mailberichten met een unieke sleutel waarmee gecontroleerd kan worden waar een bericht oorspronkelijk vandaan komt. Die unieke sleutel voeg je als txt-record aan de dns-instellingen toe. Om de waarde van die sleutel te achterhalen, ga je naar de opdrachtregel van de server en geef je het commando

amavisd-new showkeys

Je krijgt nu de volgende uitvoer te zien:

dkim._domainkey.p2p.nl. 3600 TXT (
"v=DKIM1; p="
 "MIGfMA0GCSqGSIb3DQEBAQUAA4GNADCBiQKBgQDeDOq04effTnewgZi9+yhDcgDC"
"6F1HUoASFlTv5gIBfU3d4C4/EJHWcvgrcGjJEe502hte/ry895Zihgg0SGy7N6Rf"
"YOcMtViOzm3N34nLCTZ3/BMxGWINnvY9JTPVQmqly8bOEw5r2yvePCJYOn9hiVS3"
 "zn94Lv1fRFbbtmfRowIDAQAB")

De zogenoemde selector is dkim en voeg je in de vorm dkim._domainkey toe als naam voor je txt-record in de dns. Voor de unieke waarde van dit record heb je het gedeelte tussen haakjes nodig, waarbij je alle karakters achter elkaar in één regel zet en alle quotes verwijdert. Wat je overhoudt ziet er (deels) als volgt uit:

v=DKIM1; p= MIGfMA0GCSqGSIb3DQEBAQUAA4GNADCBiQKBgQDeD...

In de afbeelding (zie ##links/rechts/onder/boven##) zie je de volledige dns-instellingen die we hebben gemaakt. Let erop dat het tot wel 24 uur kan duren voordat wijzigingen in de dns-instellingen overal zijn doorgevoerd. Heb je deze laatste aanpassing gemaakt én is die doorgevoerd, dan kun je met de opdracht

amavisd-new testkeys

controleren of ze correct zijn, dit geeft dan een pass als resultaat. Je kunt ook hier de handtekening testen met de selector (dkim) en domeinnaam (p2p.nl). Optioneel kun je je domein ook nog via Google Postmaster Tools verifiëren. Je krijgt dan (wederom) een txt-record dat je aan de dns-instellingen kunt toevoegen.

©PXimport

SOGo en Android

We hebben bij de installatie ook voor SOGo gekozen. Alle via iRedAdmin aangemaakte accounts zijn daardoor ook direct beschikbaar binnen SOGo. Je kunt inloggen via https://mail.p2p.nl/SOGo. Binnen deze zeer nette Outlook-achtige omgeving kun je je e-mail inzien, maar ook agenda, taken en contactpersonen bijhouden.

Om te beginnen is het verstandig om via Voorkeuren / Algemeen bij Huidige tijdzone de waarde Europe/Amsterdam in te vullen zodat afspraaktijden kloppen. Je zult verder waarschijnlijk gemakkelijk je weg in de verzorgde en bovendien Nederlandstalige gebruikersinterface vinden. Dankzij de Exchange ActiveSync-ondersteuning kunnen we het account eenvoudig toevoegen op een Android-smartphone, zodat we e-mail, agenda, contacten en taken daarmee kunnen synchroniseren. Hiervoor gebruiken we de optie Account toevoegen in de Gmail-app. Kies als type server voor Exchange. Voer het e-mailadres in gevolgd door het wachtwoord. Voer de servernaam (mail.p2p.nl) in en kies bij beveiligingstype voor SSL/TLS (alle certificaten accepteren).

De synchronisatie-instellingen kun je naar keuze nog aanpassen. Standaard zullen naast e-mail ook agenda en contacten worden gesynchroniseerd. Je kunt dat controleren met bijvoorbeeld de agenda-app die afspraken laat zien, al zul je mogelijk alleen de weergave van het bewuste account nog actief moeten maken.

©PXimport

Configuratie aanpassen

Hoewel iRedAdmin erg praktisch is voor het maken van e-mailaccounts, zul je merken dat de mogelijkheden verder erg beperkt zijn. De uitgebreidere Pro-versie voegt veel toe, maar is ook prijzig (vanaf zo’n 250 dollar per jaar). Gelukkig geeft de standaardinstallatie al een goed geconfigureerd systeem. Kleine aanpassingen kun je waar nodig zelf maken, veelal door configuratiebestanden via de opdrachtregel aan te passen. Als voorbeeld nemen we de grootte van e-mailbijlagen. Via de opdrachtregel kun je met de opdracht postconf alle configuratieparameters van Postfix inzien.

De waarde bij message_size_limit bepaalt de maximale grootte van e-mailberichten. Standaard is dat ongeveer 15 MB. Met de volgende opdracht kun je de waarde verhogen naar 100 MB:

postconf -e message_size_limit=104857600
postconf -e mailbox_size_limit=104857600

Overigens is Dovecot verantwoordelijk voor de grootte van mailboxen, de enige reden om de parameter

mailbox_size_limit

hier te verhogen is omdat Postfix dat vereist. Herstart Postfix vervolgens met de opdracht

/etc/init.d/postfix restart

Je kunt met je e-mailsoftware zoals Outlook direct grote bijlagen versturen. Wil je dit ook via webmail kunnen doen, dan moet je ook een kleine aanpassing voor php en Roundcube maken.

Verdere stappen

Standaard wordt een self-signed certificaat gegenereerd voor https-toegang. Daardoor geven de meeste browsers een veiligheidswaarschuwing als je bijvoorbeeld Roundcube of iRedAdmin bezoekt. In Firefox kun je hiervoor een uitzondering toevoegen. Maar het is netter om een echt certificaat te installeren, zoals een gratis exemplaar van Let’s Encrypt.

Onder meer in de documentatie van iRedMail vind je tips hoe je dat voor elkaar krijgt. Je vindt daar nog veel meer handige tips om je installatie te finetunen.

▼ Volgende artikel
Review Eufycam S4 – Meest flexibele en uitgebreide camerasysteem
© Wesley Akkerman
Zekerheid & gemak

Review Eufycam S4 – Meest flexibele en uitgebreide camerasysteem

In de basis lijkt de Eufycam S4 op de eerder gelanceerde Eufycam S4 Max. Maar dit nieuwe camerasysteem biedt een groot voordeel: je hebt geen kabels nodig. Stroom krijg je via een zonnepaneeltje, terwijl de data draadloos via wifi geregeld wordt. Dat mag wat kosten: de set met twee cameramodules en de Homebase 3 kost 699 euro.

Fantastisch
Conclusie

Laten we er niet omheen draaien: de prijs is vrij fors. Maar wat ons betreft is het pakket dat wel waard dankzij het geavanceerde dual-camerasysteem. Je bent daarnaast niet gebonden aan één opslagmethode of een cloudopslagdienst, en kunt op de langere termijn kosten besparen. Ook heb je dankzij de zonnepanelen en de oplaadbare accu's niets te maken met ingewikkelde kabels, waardoor je de S4 echt ophangt waar je maar wilt. Verder is 24/7 opnemen gewoon een optie. De aanpasbaarheid in opslag, stroom en functies maakt het daarom een waardevolle investering.

Plus- en minpunten
  • Geavanceerd dual-camerasysteem
  • Goede beeld- en geluidskwaliteit
  • Vier soorten herkenning
  • Toegankelijke applicatie
  • Geen cloudopslagdienst nodig
  • Uitgebreid, flexibel, aanpasbaar
  • Opties voor energiebeheer
  • Forse aanschafprijs

De EufyCam S4 combineert twee camera's in één behuizing voor uitgebreide buitenbeveiliging. Bovenaan zit een vaste 4K-groothoeklens (van 130 graden) die continu een breed gebied overziet. Zodra die camera een gebeurtenis detecteert, geeft hij een signaal aan de onderste camera. Dat is een pan-tilt-zoomlens (PTZ) die 360 graden kan draaien en tot 8x kan inzoomen. De PTZ-camera volgt het bewegende doelwit automatisch, waardoor de Eufycam S4 zowel een goed overzicht als gedetailleerde ingezoomde tracking biedt.

Het systeem werkt daarnaast zelfstandig via wifi, maar je kunt het ook koppelen aan de Homebase 3. Zonder HomeBase kun je de beelden lokaal opslaan op de 32 GB aan interne opslagruimte of een microSD-kaart van 256 GB. De Homebase breidt die optie uit tot 16 TB (via een los te kopen harde schijf) en is daarnaast het slimme brein dankzij Bionic Mind AI. Die lokale AI zorgt voor snelle gezichtsherkenning en onderscheidt mensen, voertuigen en huisdieren. Ook kan het de beelden van meerdere camera's aan elkaar koppelen binnen hetzelfde netwerk.

©Wesley Akkerman

Op de bovenkant kun je het zonnepaneel monteren. Achterop zit de accu, die je eruit kunt halen om op te laden.

Stroomtoevoer geen obstakel

Standaard werkt de Eufycam S4 op een accu en neemt hij alleen op bij detectie. In het pakket dat wij testen zit standaard een zonnepaneel van 5,5 watt. Als dat één uur zonlicht vangt, kan de gekoppelde camera (via het enige draadje dat je nodig hebt) een dag draaien. Je kunt het paneel direct op de camera bevestigen, maar ook om een hoekje plaatsen als daar meer zonlicht is. Daar is de kabel lang genoeg voor. Wil je 24/7 opnemen? Ook geen probleem, maar in dat geval moet je wél kabels gaan trekken. Dan moet de S4 namelijk altijd aan kunnen staan.

Het mooie aan de accu van de Eufycam S4 is dat de fabrikant die zo flexibel mogelijk inrichtte. Niet alleen kun je de camera gewoon met een normale usb-c-kabel opladen (als er even geen zonlicht is), ook kun je de batterij uit de behuizing halen. Daar zit namelijk ook een usb-c-poort op, waardoor je het systeem niet helemaal uit elkaar hoeft te halen als de accu leeg is. Ook handig: zodra de batterij achteruitgaat, kun je die dus heel gemakkelijk vervangen (tenminste, voor zolang Eufy die los aanbiedt, maar dat zal voorlopig nog wel even het geval zijn).

©Wesley Akkerman

De Homebase 3 (S380) waarmee je veel AI-functies ontgrendelt en de lokale opslag tot 16 TB kunt uitbreiden.

Indringers afschrikken

Houd er overigens rekening mee dat je de Eufycam S4 wel echt op zijn plek zult moeten monteren. Daarbij moet ook worden geboord; geen nadeel, maar wel een kanttekening. De Eufy-app leidt je daarna soepel door de installatie. Voor detectie gebruikt de camera een combinatie van radar en een passieve infraroodsensor (PIR), wat nauwkeuriger is en zelfs afstand kan meten. Om indringers af te schrikken, is de IP65-weerbestendige camera uitgerust met felle ledlampen (voor nachtzicht in kleur), een luide 105dB-sirene en rood-blauwe waarschuwingslichten.

Hoewel de Eufycam S4 automatisch werkt, kun je gelukkig ook een hoop dingen zelf aansturen via de app. Zo kun je de kantel- en draaicamera zelf met pijltjestoetsen bedienen als je iets niet vertrouwt en thuis of buitenshuis even iets wilt controleren. Ook kun je het alarm en de lampen aanzetten wanneer je dat nodig acht. Verder kun je van alles instellen via de overzichtelijke app, zoals privacyschermen, het gebied waarin de camera bewegingen meeneemt, antidiefstaldetectie, activiteitenzones en zowel energie- als videobeheer.

©Wesley Akkerman

De camera's nemen overdag en 's avonds in kleur op. In het middelste screenshot zie je de directe bediening.

Eufycam S4 kopen?

Uit onze praktijkervaring blijkt dat de Eufycam S4 precies doet wat hij belooft. Zodra er een persoon wordt geregistreerd, volgen de camera's onderop de beweging totdat die persoon uit beeld is. Dat gaat moeiteloos en geruisloos (ook niet geheel onbelangrijk). Je krijgt hier bovendien op tijd melding van en via de app kun je alle beelden in haarscherpe kwaliteit en met voldoende kleur volgen. Je moet de camera's wel wat hoger ophangen, aangezien hij stopt met volgen zodra het onderwerp binnen één meter afstand is. Doe je dat niet, dan creëer je als het ware een dode hoek.

De prijs is fors, maar wat ons betreft is het pakket dat bedrag wel waard dankzij het geavanceerde dual-camerasysteem. Je bent daarnaast niet gebonden aan één opslagmethode of een cloudopslagdienst, en kunt op de langere termijn kosten besparen. Daarnaast heb je dankzij de zonnepanelen en de oplaadbare accu's niets te maken met bekabeling, waardoor je de S4 echt ophangt waar je maar wilt. Verder is 24/7 opnemen gewoon een optie. De aanpasbaarheid in opslag, stroom en functies maakt het daarom een waardevolle investering.

▼ Volgende artikel
Review Samsung The Frame Pro – Hoeveel beter is de Pro-versie écht?
© Samsung
Huis

Review Samsung The Frame Pro – Hoeveel beter is de Pro-versie écht?

Lifestyle-tv's zijn populair en Samsung weet dat als geen ander. The Frame, een tv die ook dienstdoet als kunstkader, is een succes. Nu ook Hisense en TCL een gelijkwaardig concept op de markt hebben, heeft de Koreaanse fabrikant een verbeterde versie klaarstaan.

Goed
Energy label
Conclusie

The Frame Pro is ideaal als stijlvolle muur-tv dankzij het matte scherm en de draadloze One Connect Box. De helderheid en kleur zijn verbeterd, maar het contrast blijft wat teleurstellen. Gamers moeten rekening houden met extra input-lag via de One Connect Box; de micro-HDMI is beter, maar minder praktisch. De tv oogt het mooist met heldere content en heeft een complete smart-omgeving. Wel is hij duidelijk duurder dan de gewone The Frame.

Plus- en minpunten
  • Mat scherm weert reflecties
  • Goede piekhelderheid, degelijk contrast
  • Slank design, verwisselbaar kader
  • Wandbeugel én voet bijgeleverd
  • Wireless One Connect Box
  • Goede beeldverwerking
  • Vijf HDMI 2.1-aansluitingen en gaming-features
  • One UI/Tizen smart-tv met zeven jaar updates
  • Apple AirPlay 2 en Google Cast
  • Ingebouwde Art Store
  • Lokale dimming levert beperkte verbetering
  • Matige geluidskwaliteit
  • Geen ondersteuning voor Dolby Vision of DTS-audio
  • Hogere input-lag via de draadloze One Connect Box
  • Prijzig
Samsung QE65LS03F The Frame Pro

Prijs: 1899 euro
Wat: Ultra HD 4K, 144 Hz, Edge QLED LCD-tv met lokale dimming
Schermformaat: 65 inch (139 cm)
Aansluitingen: 5x HDMI (5x v2.1 (48 Gbit/s), eARC, ALLM, VRR, 4K144), 2x usb, 1x usb-C, 1x optisch digitaal uit, 2x antenne, bluetooth, ethernet, wifi 5 (802.11ac), wireless One Connect Box
Extra’s: HDR10, HLG, HDR10+ Adaptive, One UI Tizen 9, AirPlay 2, Google Cast, usb/DLNA-mediaspeler, DVB-T2/C/S2, dual tuner, CI+-slot, NQ4 AI Gen3-processor, Art Store, verwisselbaar kader
Afmetingen: 1457 x 867 x 257 mm (incl. voet)
Gewicht: 22 kg (incl. voet)
Energieverbruik: SDR 112 kWh/1000h (F) / HDR 211 kWh/1000h (G)

Het kader aan de muur

The Frame Pro is expliciet ontworpen om aan de muur te hangen. De rug is immers helemaal vlak, en een superslanke muurbeugel is inbegrepen. Het ontwerp oogt als een minimalistisch kunstwerk, met een smal zwart frame rond het beeld. Met behulp van een magnetisch kader dat over het zwarte frame gaat, geef je de behuizing een witte of houtkleurige uitstraling. Een teakhouten kader wordt overigens meegeleverd.

Zet je de tv toch liever op een tv-meubel, dan hoef je daar geen extra spullen voor aan te schaffen; er zitten namelijk ook voetjes in de doos. De bevestiging aan het toestel is schroefloos en kan in twee posities: een hoge of lage bevestiging, zodat je eventueel een soundbar onder het scherm kunt plaatsen. De stabiliteit van de plastic voetjes laat wel iets te wensen over; bij zijdelingse druk is er duidelijk beweging merkbaar.

©Samsung

Aansluitingen

De One Connect Box is al jaren een kernonderdeel van het The Frame-concept: alle aansluitingen zitten in een externe unit, zodat er naar de tv zelf slechts één dunne kabel loopt. Bij The Frame Pro is dat idee verder doorgetrokken. De verbinding tussen de tv en de One Connect Box verloopt nu draadloos, waardoor je alleen nog een stroomkabel naar het scherm hoeft te leiden, en die laat zich doorgaans vrij gemakkelijk wegwerken. In de draadloze Connect Box vind je vier HDMI 2.1-poorten, twee usb-poorten, ethernet, wifi 5, bluetooth, een optische uitgang en een DVB-T2/C/S2-tuner met CI+-slot. Samsung claimt een draadloos bereik tot 10 meter zonder kwaliteitsverlies; in onze test ging 6 meter inderdaad probleemloos. Een stevige muur ertussen zorgde echter af en toe voor korte beelduitval.

Voor gamers is het een gemengd verhaal. De HDMI-poorten ondersteunen 4K144, ALLM en VRR (HDMI VRR, AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync compatible), en poort 3 biedt ARC/eARC. Maar de draadloze verbinding zorgt wel voor extra vertraging: in 4K60 zagen we een input-lag van zo'n 40 à 45 ms. Om dat te omzeilen heeft Samsung op de tv zelf een micro-HDMI-aansluiting geplaatst die dezelfde gamefuncties ondersteunt. Daarmee daalde de input-lag naar 13,5 ms bij 4K60 (en 8,5 ms bij 2K120). Niet heel elegant, maar wel effectief. Daarnaast zit er op de tv ook nog een usb-c-poort, bedoeld voor bijvoorbeeld een webcam.

Lees ook: Review Samsung QE55LS03B The Frame – Kunstwerk én tv

De One UI/Tizen smart-tv

Eén ding moet je Samsung nageven: ze leveren een indrukwekkende hoeveelheid functies in hun smart-tv-omgeving. Dat vereist wel een goede organisatie, maar die heeft Samsung ondertussen wel onder de knie. Het startscherm toont alles wat met tv-kijken en streaming te maken heeft. Centraal in beeld vind je de laatst gespeelde bron en aanbevelingen (uit Samsung TV Plus). Onderaan staat een rij met favoriete apps die je naar voorkeur kunt ordenen en aanpassen. Je kunt ook live-tv en HDMI-ingangen in deze rij plaatsen. Scrol verder naar beneden en je vindt rijen met aanbevelingen per app. Verwijder je een app uit de rij met favorieten, dan verdwijnt ook de rij met aanbevelingen uit die app.

Naast een erg ruim app-aanbod ondersteunt deze Samsung ook AirPlay 2 en Google Cast. Via de pictogrammen links op het startscherm kun je naar Daily+ navigeren, waar je alle functies vindt die minder met tv-kijken te maken hebben. Denk aan SmartThings (de IoT-omgeving), Workspace (allerlei functies voor computergerelateerd werk op de televisie), Philips Hue, Samsung Food en Fitness-apps. De Art-sectie bespreken we verderop.

De afstandsbediening is de vertrouwde Samsung-remote, maar deze keer in het wit. Hij is klein en eenvoudig vormgegeven, met een ingebouwde oplaadbare batterij en een fotovoltaïsch paneel aan de achterkant. Leg je hem met dat paneel naar boven, dan laadt hij vanzelf op via omgevingslicht. Voor een snellere laadbeurt is er ook een usb-c-poort aanwezig. De toetsen voelen prettig aan en hebben een lichte, precieze aanslag. Door het beperkte aantal knoppen is de bediening snel te doorgronden. De instellingenknop linksboven opent niet alleen het instellingenmenu, maar ook de kleur- en nummertoetsen.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Kunst in overvloed

Om de kunstfunctie waar te maken, biedt Samsung sinds de eerste generatie van The Frame een eigen kunst-app. Navigeer op het startscherm naar links en open daar de Art-sectie. Je krijgt toegang tot meer dan 3000 kunstwerken, afkomstig uit grote musea en uiteenlopende collecties, van klassieke meesters tot moderne kunst en fotografie. Toegang tot de volledige Art Store kost 4,99 euro per maand, al zijn de eerste drie maanden gratis. Wie niet wil betalen, kan gebruikmaken van het gratis aanbod Art Streams, met elke maand dertig nieuwe werken rond een thema. Daarnaast zijn er nog andere opties: zo kun je je eigen foto's tonen met behulp van vooraf gemaakte sjablonen. The Frame Pro functioneert op die manier als een fraai digitaal fotokader. Wie iets speelsers wil, kan kiezen voor AI-gegenereerde kunst: selecteer een aantal sleutelwoorden uit een vaste lijst en de tv genereert een passend beeld.

De SmartThings-app is daarbij een handige aanvulling, vooral om door de Art Store te bladeren. Je kunt sorteren op artiest, genre, medium, kleur, museum, thema of populariteit. Via de instellingen pas je bovendien het gedrag van de Art Mode aan. Zo kun je helderheid en kleurtemperatuur finetunen en instellen hoe de tv omgaat met de ingebouwde bewegings- en lichtsensor. De Art Mode schakelt automatisch uit wanneer er geen beweging wordt gedetecteerd of het licht wegvalt. Dat is zinvol, want de Art Mode verbruikt nog steeds stroom, doorgaans tussen de 60 en 90 watt.

Mat scherm oogt als papier

Een van de grootste troeven van The Frame Pro is het matte scherm. Dat heeft twee duidelijke voordelen. Allereerst heb je nauwelijks last van reflecties. Zwakke lichtbronnen verdwijnen bijna volledig en zelfs fel of direct licht wordt sterk verzacht en uitgesmeerd. Daardoor blijft het beeld goed zichtbaar in ruimtes waar gewone tv's snel hinder ondervinden. Daarnaast versterkt het matte scherm de kunstbeleving. Het beeld oogt minder als een helder, glimmend display en meer als papier, wat vooral bij klassieke kunst heel mooi werkt. Er is wel een keerzijde: een mat scherm drukt het contrast iets. En precies daar komen we uit bij het volgende punt.

©Samsung

Beeldkwaliteit

De meest opvallende verbetering van The Frame Pro is de overstap naar Neo QLED-achtergrondverlichting. In theorie levert dat niet alleen rijkere kleuren op dankzij de Quantum Dots, maar ook beter contrast door local dimming. In de praktijk blijkt die uitvoering echter beperkt: Samsung gebruikt edge-ledverlichting, waarbij de leds alleen langs de onderrand van het scherm zitten. De local dimming werkt daardoor alleen in 24 verticale kolommen. Dat is beduidend minder verfijnd dan echte full-array local dimming.

Het VA-paneel zelf heeft een behoorlijk eigen contrast van ongeveer 4.500:1. Maar omdat de dimming slechts in kolommen werkt, kan de tv dat contrast in testpatronen nauwelijks verbeteren. Dat zie je terug in films: de zwarte balken boven en onder het beeld blijven zichtbaar grijs, donkere scènes worden nooit echt diepzwart en heldere details – zoals sterren – kunnen plaatselijke halo's veroorzaken. Met andere woorden: op het gebied van contrast is de vooruitgang beperkt.

Op helderheid scoort de The Frame Pro wél merkbaar beter. In Filmmaker Mode (HDR) haalt hij een piek van 926 nits op een venster van 10% en ongeveer 697 nits op een volledig wit scherm. Dat is een forse stap vooruit ten opzichte van de vorige The Frame, die rond de 500 nits bleef hangen. De Quantum Dots leveren bovendien een breed kleurbereik van 94% P3. De kalibratie in Filmmaker Mode is over het algemeen uitstekend, al ogen sommige tinten wat te helder en verliezen ze daardoor nuance. Bij SDR presteert The Frame Pro eveneens goed, al kunnen rode tinten en huidkleuren soms wat flets overkomen. In zowel SDR als HDR blijft het zwartdetail wel netjes behouden. 

©Samsung

Zeer goede beeldverwerking, matige audio

The Frame Pro maakt gebruik van dezelfde rekenmodule als topmodel S95F: de NQ4 AI Gen3-processor. Die levert zichtbaar mooie resultaten, met goede deinterlacing, sterke ruisonderdrukking en nette upscaling. De bewegingsscherpte van het paneel zelf is echter wat beperkt, waardoor snelle voorwerpen soms een lichte dubbele rand krijgen. Motion interpolation werkt wel overtuigend; de processor grijpt snel en meestal correct in, zonder opvallende artefacten. De AI-modus kun je beter uitgeschakeld laten; die zorgt zelden voor een aantrekkelijk beeld.

Ondanks het slanke ontwerp heeft Samsung een 2.0.2-audiosysteem met 40 watt vermogen ingebouwd. Dat klinkt op papier aardig, maar in de praktijk ontbreekt vooral bas, waardoor muziek aan warmte en body verliest. De hoogtekanalen voegen weinig toe en het surround-effect blijft mager, zelfs met Dolby Atmos-bronnen. Voor dagelijks tv-kijken zijn de dialogen helder genoeg, maar wie ook muziek of films met impact wil horen, ontkomt eigenlijk niet aan een soundbar.

Conclusie

Als lifestyle-tv blijft The Frame Pro een aantrekkelijke keuze met een paar duidelijke troeven. Het matte scherm geeft kunst een overtuigende, bijna papieren uitstraling en houdt hinderlijke reflecties goed tegen. De draadloze One Connect Box maakt ophangen aan de muur bovendien bijzonder eenvoudig.

De stap vooruit ten opzichte van de gewone The Frame zit vooral in helderheid en kleurweergave. Het contrast blijft echter achter, en dat is jammer: een sterker zwartniveau had The Frame Pro echt naar een hoger niveau getild. Voor gamers is dit toestel ook niet ideaal: de draadloze verbinding zorgt voor merkbare input-lag. De micro-HDMI-poort op de tv zelf biedt wel een snellere optie, maar is minder praktisch.

De tv komt het best tot zijn recht met heldere beelden en kunstweergave. De kalibratie en beeldverwerking zijn uitstekend, en de Tizen-interface biedt een ruim app-aanbod, inclusief AirPlay 2 en Google Cast. Het prijskaartje blijft wel aan de hoge kant; je betaalt duidelijk extra voor de lifestyle-uitstraling.