Het gebruik van usenet is al jarenlang omstreden, maar tot nu toe is het Stichting Brein niet gelukt om dit downloadnetwerk offline te krijgen. Toch wint de entertainmentindustrie langzaam maar zeker terrein. Wat zijn de risico's van illegaal downloaden?

Lees eerst: Waarom downloaden van nieuwsgroepen nog altijd in trek is

De afgelopen jaren zijn allerlei usenetfora gesloten, waarvan FTD met ruim vierhonderdduizend leden de bekendste is. Bovendien wissen usenetproviders op verzoek van voornamelijk Amerikaanse filmmaatschappijen populaire series en films van hun servers, waardoor de nieuwste titels niet meer makkelijk zijn te vinden. 

Stichting Brein zit uploaders van illegaal materiaal nadrukkelijker op de hielen. Zo weet deze auteursrechtwaakhond zelfs klantgegevens van usenetproviders te ontfutselen. Kortom, het lijkt vandaag de dag steeds riskanter om via usenet mediabestanden uit te wisselen.

Het onrechtmatig publiceren (uploaden) van auteursrechtelijk beschermde bestanden, was altijd al verboden. Sinds 2014 is ook het downloaden van films, series en muziek voor eigen gebruik niet meer toegestaan. Aangezien er op usenet nauwelijks rechtenvrije mediabestanden in omloop zijn, is het gebruik van dit downloadnetwerk zeer omstreden. Niet voor niets investeren auteursrechtorganisaties zeer veel geld in de bestrijding van usenet. 

Veilig downloaden

Gebruikers van dit downloadnetwerk hebben er om die reden veel belang bij om anoniem te blijven. Hiervoor zijn er diverse mogelijkheden. Via een reguliere verbinding met usenet zien internet- en usenetproviders precies welke bestanden je binnenhaalt. Dat is voor je persoonlijke veiligheid natuurlijk ongewenst en wie weet houden bepaalde organisaties wel een database bij met al je downloadactiviteiten. Om die reden is het verstandig om usenetverkeer te versleutelen. 

Nagenoeg iedere provider ondersteunt SSL-encryptie

Nagenoeg alle usenetproviders ondersteunen het gebruik van SSL-encryptie. Het downloadverkeer tussen de nieuwsserver en jouw pc is daarmee versleuteld en onleesbaar voor derde partijen. Wie alleen SSL-encryptie onvoldoende vindt, voegt met een VPN-verbinding een extra beveiligingslaag toe. Omdat je IP-adres daarmee gecamoufleerd wordt, zien internetproviders niet wanneer je verbinding maakt met usenet. Sommige usenetproviders leveren bij bepaalde abonnementen een VPN-server, zoals Giganews.

Uploaders gezocht

De grootste uitdaging van Stichting Brein en andere belanghebbenden is om de identiteit van overtreders op een rechtmatige manier te achterhalen. Vanwege het grootschalige misbruik richt deze auteursrechtwaakhond zich met name op de aanbodzijde van usenet. Wie plaatst de bestanden online en geeft daar via spots op usenetfora ruchtbaarheid aan? 

Aangezien posters op usenet altijd een schuilnaam gebruiken, lijkt het lastig om de ware identiteit te achterhalen. Onlangs pakte een gerechtelijke uitspraak echter zeer in het voordeel uit van Stichting Brein. Deze uitspraak kan het toekomstperspectief van usenet als downloadnetwerk weleens voorgoed veranderen. Daar waar usenet- en internetproviders normaliter altijd de privacy van hun klanten beschermen, werden Eweka en Usenetter na tussenkomst van de rechter alsnog gedwongen om naw-gegevens van twee overtreders af te staan. 

©PXimport

Stichting Brein wil met deze gegevens vermoedelijk een civiele rechtszaak starten of een schikking treffen, aangezien deze bewuste personen onrechtmatig e-books via usenet hebben verspreid. Het is zeer aannemelijk dat auteursrechtorganisaties, filmmaatschappijen en andere belanghebbenden in de toekomst via deze wijze vaker privégegevens van overtreders zullen opvragen. 

De vraag is in hoeverre deze ontwikkeling de doodsteek is voor usenet, aangezien het uploaden van beschermde bestanden steeds meer risico’s met zich meebrengt. Wanneer het aanbod namelijk grotendeels wegvalt, is er definitief een streep door dit downloadnetwerk te zetten, en dat is iets dat de film- en muziekmaatschappijen natuurlijk toejuichen.

Unesnet-boete

Uploaders van beschermde bestanden nemen allerlei maatregelen om anoniem te blijven, al lukt dat niet altijd even goed. Onlangs kwam Stichting Brein naar eigen zeggen bij toeval een grootschalige uploader van zo’n 18.000 muziekbestanden op het spoor, waaronder werk van Eric Clapton, Madonna en Adèle. Deze man publiceerde onder de schuilnaam trein1600 spots met nzb-linkjes op Spotnet, waarmee bezoekers complete albums en volledige discografieën konden ophalen uit de nieuwsgroepen. 

Boete voor uploader: 15.000 euro

Uit de message-ID’s van de bestanden bleek dat de spotter ook de oorspronkelijke uploader was van de muziekbestanden. De onfortuinlijke poster kreeg een schikkingsvoorstel van maar liefst 15.000 euro op de deurmat en het verzoek om de activiteiten per direct te beëindigen. Werd er niet betaald, dan zou er een rechtszaak volgen. Er volgde overeenstemming over de schikking.

Risico's van illegaal downloaden

Vooralsnog richt Stichting Brein zich nog niet op mensen die films, series en muziek vanaf usenet downloaden. De organisatie pakt vooral usenetfora en individuele uploaders aan. Toch is het niet ondenkbaar dat ook downloaders op termijn moeten vrezen voor een heksenjacht. Brein-directeur Tim Kuik meldde vorig jaar al eens in een radioprogramma dat gebruikers van illegale downloaddiensten in de toekomst mogelijk schadeclaims tegemoet kunnen zien namens rechthebbenden. 

In dit voorbeeld ging het overigens specifiek over de illegale streamingdienst Popcorn Time, maar het illegaal gebruik van usenet is natuurlijk een soortgelijke overtreding. Nederlandse filmbedrijven lopen bovendien met het idee rond om illegale downloaders te ‘verrassen’ met waarschuwingen, waarbij de overtreders tegen relatief kleine bedragen schikkingen kunnen treffen. Dergelijke filmbedrijven houden lijsten met IP-adressen bij. Hiervoor is er wel medewerking van internetproviders nodig om achter de corresponderende naw-gegevens te komen. 

Filmbedrijven houden een lijst van ip-adressen bij

Vermoedelijk geven deze bedrijven alleen privégegevens onder gerechtelijke dwang af. Vooralsnog gaat de Nederlandse rechtspraak hierin niet mee, want internetprovider Ziggo hoefde van een vermeende usenetovertreder geen adresgegevens af te geven. Maar dat is natuurlijk geen garantie dat de rechter in toekomstige zaken dezelfde beslissing neemt. Voor diegenen die via een versleutelde verbinding downloaden, lijkt de pakkans overigens zeer gering.

DMCA's

Naast het actief jagen op usenetfora en individuele uploaders heeft de filmindustrie nog een instrument in handen om illegaal aanbod in de nieuwsgroepen te bestrijden. Nagenoeg alle usenetproviders voeren namelijk een zogeheten DMCA-beleid (Digital Millenium Copyright Act). Kortgezegd is dit een Amerikaanse wet die het mogelijk maakt om een eigenaar van een online-server (bijvoorbeeld een downloadsite of nieuwsserver) te dwingen om mediabestanden te verwijderen waarbij er sprake is van inbreuk op het auteursrecht. Dit gaat via zogeheten notice & takedown-verzoeken. 

Wanneer de eigenaar van de openbare server gehoor geeft aan het verzoek, kan diegene niet aansprakelijk worden gesteld voor eventuele financiële schade. Vooral Amerikaanse televisie- en filmmaatschappijen maken gebruik van DMCA en sturen via automatische scripts op grote schaal verzoeken naar usenetproviders. Wanneer je bijvoorbeeld een aflevering van een populaire serie downloadt, bestaat de kans dat je een foutmelding krijgt. Voor het aanbod op usenet is het DMCA-beleid dus een belemmerende factor.

©PXimport

Toekomst van nieuwsgroepen

Auteursrechtorganisaties en diverse overheden proberen het gebruik van usenet onaantrekkelijker te maken. Eigenaars van usenetfora en individuele uploaders krijgen dreigbrieven en Amerikaanse content is soms geblokkeerd vanwege notice & takedown-verzoeken. Het aanbod slinkt langzaam maar zeker, omdat steeds minder uploaders het risico nemen om hun steentje aan het downloadnetwerk bij te dragen. Is dit het begin van het einde? 

Waarschijnlijk niet! Net zoals iedere andere vorm van illegaliteit, valt piraterij niet uit te wissen. Er zullen altijd mensen zijn die het risico nemen om films, series en muziek via usenet illegaal te verspreiden. En er zullen altijd mensen zijn die deze bestanden vervolgens weer downloaden, zeker omdat je dat anoniem kunt doen. 

Verder is het vanuit juridisch oogpunt zeer lastig om usenet offline te krijgen, aangezien het platform nog steeds legaal gebruikt wordt als discussieforum. Ook praktisch gezien is het neerhalen van usenet zo goed als onmogelijk, want duizenden internationale servers verspreid over de hele wereld synchroniseren de bestanden met elkaar. 

Je wasmachine aan je smartphone koppelen klinkt misschien als overbodige luxe, maar het kan wasjes draaien een stuk simpeler én goedkoper maken. Zo kies je met een slimme wasmachine nooit meer het verkeerde wasprogramma, bedien je je wasmachine eenvoudig vanaf je werk en verspil je nooit meer wasmiddel. En er is meer. 

Beste wasprogramma kiezen

Twijfel je regelmatig welk wasprogramma het beste is voor een bepaald type wasgoed, zoals ondergoed of delicate zomerse kleding? Met een slimme wasmachine hoef je je daar nooit meer druk om te maken. Je geeft gewoon in de app aan wat voor kleur je was heeft, welk type textiel het is en hoe vuil het is. De app geeft vervolgens een suggestie voor het meest geschikte programma. Lastige vlek in je kleding? Voer in de app in om wat voor soort vlek het gaat, en de wasmachine weet precies welk programma moet draaien om 'm te verwijderen. Een slimme wasmachine kan zelfs voor je uitrekenen hoe je je wasjes zo goedkoop mogelijk draait door rekening te houden met de actuele energieprijzen. Fijn voor het milieu én je portemonnee!

Op afstand bedienen

Een slimme wasmachine stopt nog net niet je wasgoed voor je in de trommel. Waarom zou je je wasmachine op afstand willen bedienen als je er toch naartoe moet? Nou, bijvoorbeeld omdat je het wasprogramma pas wilt starten als je op je werk zit, zodat je kleding niet uren gekreukt in de trommel blijft liggen. Of omdat je je wasmachine tijdens de daluren wilt laten draaien, maar je in die uren net op een verjaardag bent. Bedienen op afstand is om meerdere redenen nuttig. Zo geeft de app je een seintje wanneer je was schoon is en wanneer het wasmiddel bijna op is. Veel slimme modellen werken ook met spraakbediening. Handig als je drie dingen tegelijk doet en om welke reden dan ook het wasprogramma wilt onderbreken – bijvoorbeeld omdat je een verloren sok op de grond vindt die bij de was moet. 

©ID.nl

Automatische wasmiddeldosering

Het is een bekende valkuil bij het wassen: te veel wasmiddel gebruiken. Hoe meer, hoe beter, denken we al gauw. Maar dat is niet waar: hoe meer wasmiddel je gebruikt, hoe groter de kans dat je kleding beschadigt. Zeepsop blijft dan in de kleding zitten, waardoor je kleding stijf wordt en soms zelfs méér vlekken krijgt. Een slimme wasmachine voorkomt dat er te veel wasmiddel wordt gebruikt door rekening te houden met de hoeveelheid wasgoed en hoe vuil het is. Het enige wat jij hoeft te doen, is deze gegevens invoeren in de app. Automatische wasmiddeldosering is niet alleen beter voor je kleding, het zorgt er ook voor dat je langer met je wasmiddel doet. En dat bespaart weer geld. 

Lees ook: Nooit meer te veel wasmiddel: zo werkt automatisch doseren in je wasmachine

Extra wasprogramma's downloaden

Soms heb je speciale was: denk aan vuile outdoorkleding van je wandelvakantie of sportkleding met een sterke zweetgeur. Een traditionele wasmachine geeft je in dat geval enkel keuze uit standaardwasprogramma's, die mogelijk je was beschadigen, doen krimpen of niet voldoende reinigen. Een slimme wasmachine geeft je de mogelijkheid om, via de app, wasprogramma's voor speciaal wasgoed te downloaden. Denk daarbij niet alleen aan programma's voor sterk vervuilde kleding, maar bijvoorbeeld ook aan programma's voor spijkerbroeken, delicate babykleding en het verwijderen van dierenharen van kleding. Soms zijn er ook speciale wasprogramma's voor het reinigen van je wasmachine, bijvoorbeeld met stoom. 

©wachiwit

Onderhoudsmeldingen

Als je zo lang mogelijk van je wasmachine wilt genieten, zul je hem goed moeten onderhouden. Dat betekent: regelmatig grondig reinigen, de afvoer ontstoppen en kalkaanslag verwijderen. Vaak doen we dit niet – we hebben er geen tijd voor en weten ook niet goed wanneer en hoe vaak we dit moeten doen. Een slimme wasmachine vergeet je nooit te onderhouden, want hij vertelt je precies wanneer het weer tijd is voor een schoonmaakbeurt. In de app vind je ook allerlei handige tips hoe je zo'n schoonmaakbeurt uitvoert. Is je slimme wasmachine stuk? Via de app krijg je heel makkelijk contact met de klantenservice, die op afstand kan zien wat het probleem is én het vaak meteen voor je kan oplossen. Scheelt weer dagen wachten op een monteur.

Iedereen gebruikt het gewone Startmenu van Windows 11. Je vindt er apps, instellingen, aanbevelingen en tegels. Overzichtelijk, maar je moet soms flink doorklikken voordat je eindelijk bent waar je zijn wilt. Kan dat niet handiger? Zeker: er bestaat ook een tweede Startmenu: een stuk eenvoudiger en vooral sneller. Waar je het vindt en hoe je het gebruikt, lees je in dit artikel.

Lees ook: Laptop met Windows 11? Zo doe je langer met de accu

Gewone Startmenu versus verborgen Startmenu

Het gewone Startmenu van Windows 11 is het startpunt voor de meeste gebruikers. Hier vind je je apps, recente bestanden, een zoekbalk en knoppen voor instellingen en afsluiten. Het menu is visueel ingericht, met tegels en iconen, en richt zich vooral op dagelijks gebruik.

©ID.nl

Het reguliere Startmenu is overzichtelijk, maar je moet nog wel doorklikken wanneer je op zoek bent naar Instellingen.

Het verborgen Startmenu ziet er heel anders uit. Geen tegels of visuele opsmuk, maar een compacte lijst met systeemfuncties. Denk aan apparaatbeheer, taakbeheer, netwerkverbindingen en terminal. Dit menu is vooral bedoeld voor wie snel iets wil aanpassen, controleren of oplossen.

Zo open je het verborgen Startmenu

De makkelijkste manier is simpelweg met de rechtermuisknop op de Startknop klikken (onderaan je scherm, links). Meteen verschijnt een menu met een lijst vol snelkoppelingen. Geen wachttijd, geen vertraging: het menu reageert direct.

Gebruik je liever het toetsenbord? Druk dan op Windows-toets + X. Deze sneltoets werkt overal in Windows, zelfs midden in een programma. Handig op een laptop, zeker als je geen muis bij de hand hebt.

Werk je op een touchscreen? Tik dan op de Startknop en houd die een paar seconden vast. Zodra Windows dit herkent als een 'lang tikken', verschijnt het menu automatisch.

Hoe je het ook opent, de inhoud is altijd gelijk. Het menu komt standaard naast de Startknop in beeld, dus je hoeft nooit te zoeken.

💡Door de Donkere Modus in te stellen (via Instellingen -> Persoonlijke instellingen -> Kleuren) krijgt het tweede Startmenu een donkere achtergrond. Dat zorgt ervoor dat het onderscheid met eventueel geopende programmavensters wat groter wordt.

Wat vind je in dit tweede Startmenu?

Alles wat je anders via Instellingen of het Configuratiescherm moet opzoeken, staat hier bij elkaar. In plaats van losse snelkoppelingen of visuele tegels, toont dit menu een strakke lijst.

Zo kom je met één klik bij Apparaatbeheer, Schijfbeheer, Taakbeheer, Netwerkinstellingen of PowerShell. Handig als je iets wilt aanpassen, controleren of snel een probleem moet oplossen.

Microsoft heeft de functies logisch gegroepeerd. De bovenste opties gaan over apps en energiebeheer, daaronder volgen tools voor systeembeheer en netwerkverbindingen. Verder naar beneden vind je opdrachten voor afsluiten of afmelden. Je herkent ze aan hun vertrouwde namen, wat zoeken overbodig maakt. Een voorbeeld: als je software wilt verwijderen, hoef je niet naar Instellingen > Apps > Geïnstalleerde apps. Je kiest gewoon 'Geïnstalleerde Apps' uit het menu en je bent er meteen.

©ID.nl

Via het tweede Startmenu heb je meteen toegang tot allerlei systeemtools waarvoor je anders zou moeten zoeken in Instellingen of in het Configuratiescherm.

Waarom het tweede Startmenu zo handig is

Hoewel de systeemtools die je via het tweede Startmenu kunt bereiken voor veel mensen Windows-onderdelen zijn die ze niet zo vaak zullen gebruiken, is het toch handig dt je ze direct 'onder de knop' hebt zitten. Stel: je hebt wifi-problemen. In plaats van drie keer klikken door Instellingen kun je direct 'Netwerkverbindingen' openen. Of je wilt zien of een usb-stick goed wordt herkend. Dan hoef je alleen maar te klikken op 'Apparaatbeheer'. Voor wie vaker met systeeminstellingen werkt, is dit menu eigenlijk helemaal onmisbaar. Je hoeft geen sneltoetsen te onthouden of eindeloos door menu's te klikken. Alles wat je vaak gebruikt zit binnen handbereik. En ook als je het niet dagelijks gebruikt, is het handig om te weten dat het er is. Het scheelt je hoe dan ook veel tijd en zoekwerk.

Ook fijn: het menu ziet er op elke Windows 11-pc hetzelfde uit. Of je nu thuis werkt, op kantoor zit of iemand anders helpt: je weet precies waar je moet zijn.

Dus?

Het verborgen Startmenu is een van de meest praktische onderdelen van Windows 11. Het geeft je directe toegang tot systeemfuncties en tools waarvoor je anders moet doorklikken en waar je naar moet zoeken. Het is geen vervanger van het gewone menu, maar een aanvulling voor wie meer uit z'n systeem wil halen. Of je nu snel iets wilt aanpassen, een probleem onderzoekt of gewoon minder wilt klikken: het tweede Startmenu maakt het net een stuk makkelijker!

⬇️Scrol omlaag en bekijk welke onderdelen je in het tweede Startmenu vindt en wat je ermee kunt