Freewaremakers zijn meestal enthousiaste computergebruikers die niet programmeren uit winstbejag, maar hun vaardigheden inzetten om iets te verbeteren. Dankzij de gratis programma’s wordt computeren leuker én handiger! We bespreken de beste freeware van dit moment en nieuwe versies van ‘evergreens’.

Tip 01: Muzikale bezem

Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10

Wanneer je een grote muziekverzameling hebt, dan sluipen daar onherroepelijk dubbele nummers in, bijvoorbeeld omdat je van een artiest naast alle gewone cd’s ook alle compilatiealbums als mp3 bezit. Als blijkt dat alles op zo’n compilatie in dezelfde vorm al in andere mappen staat, kun je van die nummers net zo goed een playlist maken voor als je eens zin hebt in alleen de hits. Dat scheelt een hoop ruimte.

Wanneer nummers keurig en consequent zijn getagd, is het eenvoudig om dubbele exemplaren aan de hand van die tags te vinden, maar als dat niet zo is, dan struikel je over identieke nummers in verschillende bestandsformaten of met verschillende bitrates. En dan hebben we het nog niet eens over klassieke muziek, waar de verzamelaar vaak meerdere uitvoeringen van hetzelfde werk heeft en misschien alleen zijn favoriet wil behouden. Voor al deze gevallen is er Similarity.

In de standaardinstelling (Find Duplicates) zal Similarity na een klik op de grote afspeelknop een analyse op tags en audio-inhoud laten uitvoeren. En passant neemt het ook meteen afbeeldingen mee (denk aan hoesjes). Daarnaast is er de functie Analyze Files, dat een goede indruk geeft van geluidskwaliteit, zodat je de makkelijker de beste bestanden kunt bewaren.

©PXimport

Tip 02: Speel als een pro

Geschikt voor: iOS

Om in een band te kunnen spelen, moet je heel veel muzieklessen nemen en heel veel oefenen. Niet iedereen heeft daar zin in of tijd voor, en bovendien beschikken we niet allemaal over het vereiste talent. De moderne techniek kan het echter wel dusdanig makkelijk maken dat bijna iedereen iets aangenaams kan laten horen. In de app JamBandit vinden we zo’n stukje techniek.

Elk nummer is opgebouwd uit akkoorden, en bij die akkoorden klinken sommige noten geweldig en andere absoluut niet. Uiteraard heeft de leek geen idee voor welke noot wat geldt. Daarnaast zal het die leek bij heel veel instrumenten niet eens lukken om er überhaupt een fatsoenlijk geluid uit te krijgen. JamBandit lost beide problemen op: alle noten speel je door ergens op het scherm van je iPhone of iPad te tikken en de noten die daarbij geproduceerd worden, passen automatisch bij de gekozen demosong. Je hebt de keuze uit meerdere songs en meerdere instrumenten, dus speel en geniet!

©PXimport

Tip 03: Voorleeskunde

Geschikt voor: iOS, Android

Nederlanders zijn van oudsher geen geweldige sprekers. Zelfs in de Tweede Kamer wordt heel wat afgestunteld als het aankomt op spreekvaardigheid. Toch ontkom je er vaak niet aan, bijvoorbeeld als je wat moet zeggen bij een feestelijke gelegenheid. Meestal wordt er dan een briefje uit de tas of binnenzak tevoorschijn getoverd.

En wat te denken van het hebben van een eigen Youtube-kanaal? Dat is toch een soort kleinschalige tv-zender, dus wil je net zo vlot babbelen als Matthijs van Nieuwkerk. Veel pratende hoofden op tv doen hun kunstje door middel van de teleprompter; een scherm met tekst vlak bij de camera. De tijd dat ze die dingen alleen in Hilversum hadden staan, is allang voorbij, want met Teleprompter Pro Lite (ook voor Android) heeft iedereen toegang tot een app die hetzelfde kan. Je kunt er tekst direct in invoeren of importeren vanuit een Word-document. Vervolgens kies je lettertype en -grootte en stel je een scrolsnelheid in. Daarna staat niets je meer in de weg om iedereen onder tafel te kletsen.

©PXimport

Tip 04: Leer programmeren

Geschikt voor: Windows 7, 8.x, 10

Het overgrote merendeel van de computerbezitters is alleen gebruiker, en slechts een fractie ontwikkelt zelf software. Toch is dat laatste helemaal niet zo gek; tenslotte doe-het-zelven we ons ook helemaal suf en houden we op die manier honderden bouwmarkten in stand. Het voordeel van zelf programma’s maken is natuurlijk dat je ze helemaal naar je eigen zin kunt ontwerpen. Aan programmeren kleeft echter het imago dat het moeilijk is (alsof metselen dat niet is!). Een van de vele initiatieven om dat imago weg te nemen is PWCT, dat staat voor Programming Without Coding Technology. Hoewel visuele programmeer-omgevingen doorgaans beperkt zijn in hun mogelijkheden en vooral tot doel hebben de gebruiker de concepten van het programmeren te tonen, kun je met PWCT bijna alles maken. Natuurlijk lukt dat niet al na een paar minuten, maar het programma biedt toegang tot een zeer grote verzameling voorbeeldprogramma’s, tutorials en video’s waarin het gebruik van PWCT uit de doeken wordt gedaan. Samen zorgen deze ervoor dat iedereen die dat wil met een beetje studie en doorzettingsvermogen zijn eigen software kan ontwikkelen.

©PXimport

Tip 05: Opstartbestanden

Geschikt voor: Windows XP, 7, 8(.1), 10

Harde schijven worden steeds groter en processoren steeds sneller, dat weten we allemaal. Dat zorgt ervoor dat programma’s op onze pc steeds complexere dingen kunnen doen, maar vreemd genoeg zorgt dat er ook voor dat bij het opstarten steeds meer processen actief worden. Een paar jaar geleden lag het aantal opstart-items op onze test-pc nog onder de 100, en nu is dat al bijna het dubbele!

Niet alleen vraag je je af of daar niet eens de bezem doorheen kan, maar ook of al die items wel veilig zijn. Een goede opstartmanager komt dan ook altijd van pas, en Autorun Organizer is er zo eentje. Het programma scant de opstartmap en het register, en geeft dan een lange lijst met gevonden programma’s en services. Als we bij installatie toestemming hebben gegeven voor dataverkeer, worden deze ook allemaal aangeboden bij Virustotal. Hierdoor kunnen we in de lijst meteen zien welke items als riskant of zelfs gevaarlijk worden beoordeeld. Daarnaast vertelt Autorun Organizer ons of we het opstarten van onderdelen kunnen uitstellen, zodat onze pc sneller gebruiksklaar is. En … wijzigingen ongedaan maken kan natuurlijk altijd.

©PXimport

Tip 06: Foto’s fraaier

Geschikt voor: elk systeem

In het vorige nummer keken we op deze plaats naar online-fotobewerker Polarr en stelden we vast dat zo’n toepassing op internet handig is voor wie incidenteel een foto wil oplappen of -leuken. Uiteraard zijn er meerdere sites die dat kunstje kennen, de een met meer mogelijkheden dan de ander. Een heel aardige met flink wat functies is BeFunky Free.

Een van de grote verdiensten van deze toepassing is dat hij met lagen kan werken, zodat de meer veeleisende gebruiker foto’s kan mengen op elke manier die maar denkbaar is. Daarnaast zijn er uiteraard de bekende gereedschappen om licht en kleur te verbeteren, maar ook meer geavanceerde zoals Fill Light om foto’s (desgewenst plaatselijk) meer dynamiek te geven.

Als het gaat om het verfraaien van portretten zijn veel functies in de gratis versie uitgeschakeld, maar je kunt bijvoorbeeld wel rode ogen repareren (Fix Redeye) en vlekjes wegwerken (Blemish Fix). BeFunky blinkt uit in effecten waarvan er gelukkig wel veel in de gratis versie actief zijn. Al met al is het dan ook een behoorlijk veelzijdige fotobewerker.

©PXimport

Tip 07: Leesvoer

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Ondanks onze tablets en e-readers lezen we ook nog altijd heel wat af op de pc, en dat in een veelheid aan formaten. Pdf is natuurlijk van oudsher een populaire standaard voor documenten die (ook) veel illustraties bevatten, maar heeft als nadeel dat het een gesloten formaat is. Daarom is er ook de open concurrent DjVu. Helaas kunnen maar weinig pdf-lezers daarmee uit de voeten. Daarnaast lezen we op de pc natuurlijk ook nog in andere formaten, zoals ePub. Wat zou het toch fijn zijn als dat allemaal met één programma kon. Welnu, dat kan, en wel met Sumatra PDF Reader, dat naast de genoemde formaten nog e-bookformaat mobi leest, XPS (de open variant van XML) én helpbestanden in CHM-formaat. Stripliefhebbers kunnen daarnaast aan de slag met archiefbestanden in CBZ- en CBR-formaat.

Sumatra is beschikbaar als 32- en 64bits-uitvoering en heeft voor beide formaten een portable-versie. Voor een documentlezer geven wij echter de voorkeur aan de installatieversie.

©PXimport

Tip 08: Allespakker

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Voor het opslaan van de inhoud van het beeldscherm is ooit de PrintScreen-knop in het leven geroepen (die deze inhoud oorspronkelijk vanuit de tekstschermen van ms-dos ook daadwerkelijk naar een printer stuurde). Met de komst van Windows bood de knop de mogelijkheid de inhoud van het scherm (of een venster) op het klembord te plaatsen om deze vervolgens als plaatje op te slaan. Sindsdien zijn de mogelijkheden van de computer drastisch uitgebreid, maar de functies van PrintScreen groeiden in Windows niet mee. Er zijn dan ook heel wat – al dan niet commerciële – programma’s om meer te kunnen met schermopnamen. Te denken valt aan het vastleggen van willekeurige vormen, de complete inhoud van een venster met schuifbalk, zoals een lange webpagina in de browser, beelden in 3D-games en ook het opnemen van schermvideo’s. Snap 2018 is een programma dat al deze mogelijkheden biedt en daarnaast de nodige bewerkingsfuncties kent voor vastgelegde afbeeldingen of video’s, al zijn in dat laatste onderdeel bepaalde functies alleen toegankelijk in het betaalde Snap 10.

©PXimport

Tip 09: Makkelijke back-up

Geschikt voor: Windows XP, 7, 8(.1), 10

We weten allemaal dat het belangrijk is om back-ups te maken, maar de ene back-up is de andere niet. Wil je een back-up op bestandsniveau? Wil je een partitie dupliceren? Wil je een exact duplicaat van een complete schijf? Aan elke methode kleven voor- en nadelen. DriveImage XML biedt in elk geval een methode die wij prettig in gebruik vinden. Met dit programma maak je back-ups op het niveau van partities. Deze zijn niet incrementeel, zoals dat heet. Dat wil zeggen dat een nieuwe back-upopdracht niet even snel de verschillen met de vorige back-up wegschrijft, maar gewoon weer de hele schijf kopieert. Dat is een nadeel, want het duurt langer dan een incrementele back-up. DriveImage leent zich dan ook vooral voor het slechts af en toe maken van een kopie, bijvoorbeeld op een externe harde schijf. Het aardige daarbij is dat het programma de back-up kan comprimeren (wat wel meer tijd kost). Hoe goed dat lukt, hangt uiteraard van de inhoud van de schijf af.

Is een back-up eenmaal gemaakt, dan kun je hiermee een schijf volledig reconstrueren, maar – en dat is heel prettig – je kunt er ook losse bestanden of mappen uithalen.

©PXimport

Tip 10: Dorstlesser

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Van computeren krijg je dorst, en als het daar niet van is, dan wel van iets anders. Bier is voor velen een goede dorstlesser en is er in onnoemelijk veel soorten en (regionale) varianten. Omdat we leven in een tijd waarin veel mensen een hang naar ambachtelijkheid hebben, doen kleine brouwerijtjes het goed en storten ook steeds meer mensen – vooral mannen – zich op het zelf maken van het edele gerstenat. Maar ja, daar komt heel wat bij kijken! De gemiddelde drankproducent in spe kan dus wel wat hulp gebruiken; Brouwhulp, om precies te zijn. Brouwhulp is een fenomenaal Nederlandstalig programma dat wordt geleverd met een schat aan recepten voor heel veel soorten bier. Omdat iedere (thuis)brouwer weer met andere apparatuur werkt, geef je eerst gegevens daarover op en vervolgens past Brouwhulp zijn recepten daarop aan. Uiteraard kun je ook zelf recepten toevoegen of bestaande wijzigen. Van alle benodigde ingrediënten weet het programma de leverancier te melden. Is het bier eenmaal gebrouwen, dan kan de brouwer er verschillende testjes op loslaten en de uitkomsten daarvan (bijvoorbeeld het alcoholpercentage) vergelijken met de informatie uit het recept.

©PXimport

Tip 11: Letterzetter

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Wie zelf weleens nieuwsbrieven, uitnodigingen, kaarten, posters of diploma’s maakt, weet dat je nooit genoeg goede lettertypen kunt hebben. Elk lettertype heeft nu eenmaal een eigen uitstraling en als je een lettertype gebruikt dat niet bij de boodschap past, dan kan die boodschap weleens in het water vallen. Zie hier voor een selectie fraaie voorbeelden daarvan.

Gelukkig zijn er volop websites waar we lettertypen (in het Engels ‘fonts’) kunnen downloaden, maar zelf maken is natuurlijk ook een optie. Het ontwerpen van een font houdt een beetje het midden tussen kunst en wetenschap, en is dan ook een leuke bezigheid voor wie van creatief puzzelen houdt. Een van de allerbeste programma’s om lettertypen mee te ontwerpen, is FontForge. Hiermee kun je volledig schaalbare fonts maken (die dus in allerlei groottes kunnen worden getoond). Hoewel het programma wat overweldigend kan ogen, is er goede Engelstalige documentatie hier te vinden. Een prettige bijkomstigheid is dat je bestaande Windows-fonts kunt openen om die als uitgangspunt te gebruiken.

©PXimport

Tip 12: 1000 Woorden

Geschikt voor: Windows XP, 7, 8(.1), 10

Een plaatje zegt meer dan duizend woorden, aldus een bekend gezegde. Of het er precies duizend zijn, weten we niet, maar zeker is wel dat er een grote kern van waarheid in zit. Probeer maar eens een eenvoudige computerconfiguratie te beschrijven: de pc wisselt data uit met het modem en het modem kan – net als de pc – data naar de printer sturen. Oké, dat waren slechts 21 woorden, maar dat worden er al snel meer als die configuratie ingewikkelder wordt. In zo’n geval is een diagram, waarin de apparatuur compleet met onderlinge verbindingen wordt weergegeven, een stuk overzichtelijker. En uiteraard blijft het niet bij computersystemen of netwerken. Een van oudsher geliefde vorm is het stroomdiagram, waarin je op heel duidelijke wijze kunt aangeven hoe je een taak moet uitvoeren. Ook daarmee houdt het nog lang niet op; we kennen het organigram om een organisatie in kaart te brengen, het schakelschema voor elektrische- of elektronische schakelingen en ga zo maar door. Met Dia maak je dit soort schema’s eenvoudig zelf, desnoods op meerdere lagen. Standaard zijn er symbolen voor allerlei toepassingen, maar je kunt Dia ook nog uitbreiden.

©PXimport

Gevaarlijk?

©PXimport

Niet te snel klikken

©PXimport

De reguliere Rockster Cross 2 van Teufel kwam afgelopen zomer op de markt. Onlangs bracht de Duitse audiospecialist in samenwerking met Fender een speciale uitvoering uit. Het fraaie 'gitaarversterkerdesign' komt grotendeels uit de koker van het bekende instrumentenmerk. Wat heeft deze bluetooth-speaker nog meer te bieden?

Wie weleens een gitaarversterker van Fender heeft gezien, weet meteen waar de vormgeving van de Fender x Teufel Rockster Cross 2 op is gebaseerd. Zo bevat het zilverkleurige speakergaas linksboven het sierlijke logo van de Amerikaanse producent. Dat is precies hoe Fender veel van zijn gitaarversterkers vormgeeft.

©Maikel Dijkhuizen

Zwaar, maar toch mobiel

Met een gewicht van 2,4 kilo is deze bluetooth-speaker bepaald geen lichtgewicht. Toch neem je de Rockster Cross 2 vrij eenvoudig mee. De achterzijde bevat namelijk twee handgrepen, waardoor je voldoende grip hebt. Een andere optie is om door middel van twee karabijnhaken de bijgesloten verstelbare draagriem te bevestigen. Het uiterlijk van deze riem lijkt trouwens sprekend op een gitaarband van Fender. Handig, want je draagt dit apparaat dus met je schouder.

De behuizing is zeer sterk en kan dus absoluut een stootje hebben. Het product voldoet aan de IPx5-norm, zodat het wel een spatje regen kan verdragen. Staat de Rockster Cross 2 eenmaal op zijn plek, dan zal de speaker niet zo gauw verschuiven. Het apparaat rust namelijk op vier lange antislipvoetjes. Een interessante optie is dat je de luidspreker ietwat achterover kunt laten hellen. Zet de behuizing dan schuin neer.

©Maikel Dijkhuizen

Aansluitingen

Dankzij de aanwezige bluetooth5.3-adapter verbind je vlot een smartphone of tablet. Het is bovendien mogelijk om gelijktijdig twee mobiele toestellen te koppelen. Voor oplaaddoeleinden zit er aan de achterkant een usb-c-poort met powerbankfunctie. Kortom, je laadt onderweg zo nodig jouw smartphone of smartwatch op. Achter hetzelfde klepje vind je trouwens ook een 3,5mm-geluidsingang. Hierop kun je eventueel een bekabelde audiobron aansluiten. Verder is er een behoorlijke accu ingebouwd. Teufel belooft namelijk een luistertijd van 38 uur bij een gemiddeld volumeniveau van 70 decibel. In de beschikbare ecomodus is dat zelfs naar verluidt 46(!) uur, maar dat gaat dan wel ten koste van de audiokwaliteit.

©Maikel Dijkhuizen

Stevige beats

Voor een adviesprijs van maar liefst 299,99 euro mag je natuurlijk een goede audiokwaliteit verwachten. Gelukkig is dat ook het geval, want deze bluetooth-speaker levert een natuurgetrouw geluid. Twee tweeters en een behoorlijke woofer zijn verantwoordelijk voor de audioweergave. Vanwege deze verschillende actieve drivers is er een duidelijke scheiding tussen de hoge en lage tonen te horen. De muziek klinkt hierdoor erg levendig. Gebruik de Rockster Cross 2 ook gerust om een feestje te bouwen. Hij kan namelijk zeer luid spelen, waarbij de bas zich duidelijk laat gelden.

De bovenzijde telt enkele fysieke knoppen. Daarmee koppel je een nieuwe bluetooth-bron, wijzig je het volume en pauzeer je de muziek. Daarnaast kun je tussen drie geluidsmodi switchen en een tweede Rockster Cross 2 draadloos koppelen. Met laatstgenoemde opstelling luister je naar echt stereogeluid. Je gebruikt jouw smartphone optioneel als veredelde afstandsbediening. Installeer hiervoor de Teufel Go-app, waarna je diverse geluidsinstellingen naar eigen wens aanpast.

©Maikel Dijkhuizen

Fender x Teufel Rockster Cross 2 kopen?

Zoek je een goed klinkende bluetooth-speaker met een origineel design? Wanneer het stevige prijskaartje van zo'n driehonderd euro geen bezwaar is, schaf je met de Fender x Teufel Rockster Cross 2 een prima exemplaar aan. Andere pluspunten zijn de comfortabele draagriem, powerbankfunctie en stevige constructie.

Wie overstapt naar een andere computer denkt meestal meteen aan het overzetten van programma's en bestanden zoals documenten en foto's. De vele persoonlijke instellingen en voorkeuren die zorgvuldig zijn opgebouwd, raken helaas vaak verloren. Hoe zorg je ervoor dat je je ook op het andere systeem meteen weer helemaal thuis voelt?

Synchronisatie via Windows-account

Windows biedt veel instellingen die je werkomgeving persoonlijker maken, zoals visuele thema's, spellingsvoorkeuren en meer. Sommige vereisen handmatig werk of externe tools, maar een aantal laat zich automatisch synchroniseren via je Microsoft-account. Laten we hiermee beginnen. Zorg dat je met zo'n account bent aangemeld bij Windows. Dit regel je via Instellingen / Accounts / Uw info. Klik daar op In plaats daarvan aanmelden met een Microsoft-account en volg de instructies.

Open daarna Accounts / Windows-back-up en druk op Beheren. Bevestig met Ja, synchroniseren / Gereed. Herstart de module Instellingen en open opnieuw Windows back-up. Schakel Mijn apps onthouden in als je op een andere pc met hetzelfde account dezelfde apps uit de Microsoft Store wilt gebruiken. Open Mijnvoorkeuren onthouden om aan te geven of je ook de onderdelen Accounts, WiFi-netwerken en wachtwoorden, Taalvoorkeuren en woordenlijst en diverse instellingen wilt synchroniseren.

Handmatige sync Windows

Zo'n accountsynchronisatie is handig, maar niet alle personalisatie-instellingen worden meegenomen. Dat geldt bijvoorbeeld voor geluidsschema's of muisaanwijzers. Of misschien meld je je liever helemaal niet aan met een Microsoft-account, of vertrouw je deze cloudsynchronisatie niet, ook al is er sprake van dataversleuteling. Dan kun je de migratie ook handmatig doen.

We beginnen met het overzetten van een Windows-thema, aangezien dat meerdere onderdelen omvat, zoals lokaal opgeslagen achtergronden, accent- en vensterkleuren, een geluidsschema en de muiscursorstijl. Ga naar Instellingen / Persoonlijke instellingen / Thema's. Dubbelklik op de miniatuur van het gewenste thema, of klik op Bladeren door thema's om er een nieuw te kiezen in de Microsoft Store. Bovenaan kun je het thema aanpassen via de opties Achtergrond, Kleur, Geluiden en Muiscursor. Gebruik telkens het pijltje linksboven om terug te keren. Sla daarna je aangepaste thema op met Opslaan en geef het een naam. Klik vervolgens met rechts op de miniatuur van dit geselecteerde thema en kies Thema voor delen opslaan. Bewaar het als .deskthemepack-bestand (dat eigenlijk een zip-bestand is) op een extern of gedeeld medium. Dubbelklik je op dit bestand in Verkenner van je andere systeem, dan wordt het automatisch uitgepakt en als Windows-thema geïnstalleerd.

Lettertypes en screensavers

Misschien heb je ook zelf een of meer extra lettertypes en screensavers geïnstalleerd, en wil je deze overzetten. Dit kan handmatig als volgt. Voor lettertypes typ je %windir%\fonts in de adresbalk van Verkenner. Selecteer met ingedrukte Ctrl-toets alle gewenste lettertypebestanden, klik er met rechts op en kies Kopiëren naar. Sla deze bestanden op een extern of gedeeld medium op. Op de andere pc selecteer je de bestanden, klik je er met rechts op en kies je Installeren (voor alle gebruikers).

Het overzetten van screensavers verloopt op vergelijkbare wijze. Open de mappen %windir%\System32 en %windir%\SysWOW64, selecteer de gewenste scr-bestanden en kopieer ze naar een geschikt medium. Plak ze op de andere pc in %windir%\System32 en bevestig de kopieeractie als administrator. Je installeert een screensaver door er met rechts op te klikken en Installeren te kiezen, of via Instellingen / Persoonlijke instellingen / Vergrendelingsscherm / Schermbeveiliging.

We hebben een PowerShell-script gemaakt dat dit grotendeels automatiseert. Download het bestand exporteer-extrafonts-ss.ps1 (dit is de downloadlink) op je nieuwe pc, klik er met rechts op en kies Run with PowerShell (als administrator). Je vindt de screensavers en de meeste lettertypes nu op je bureaublad (behalve enkele standaardfonts die je in het script kunt aanpassen bij Fonts uitgezonderd), in submappen van FontScreenSaverBackup.

Profielen

De makkelijkste manier om je Windows-account naar een andere pc over te zetten is via een Microsoft-account (zie paragraaf 1, Synchronisatie via Windows-account). Toch wordt het gebruikersprofiel niet volledig meegenomen. Onder meer lokale bestanden, programmavoorkeuren buiten de Microsoft Store en appdata-mappen, zoals macro's, sjablonen en scripts, blijven achter.

In afwachting van een (vernieuwde) migratietool die Microsoft binnenkort belooft, kun je TransWiz gebruiken. Met de gratis versie kun je één account tegelijk overzetten, maar je kunt dit gewoon herhalen voor andere profielen. Dit werkt ook bij profielen die aan een Microsoft-account zijn gekoppeld. Schakel desnoods tijdelijk over naar een lokaal account. Na de migratie op de andere pc koppel je het profiel opnieuw aan hetzelfde Microsoft-account via Instellingen / Accounts.

Download TransWiz. Installeer het msi-bestand op beide pc's. Start het programma op je oude pc. Kies I want to transfer data to another computer, klik op Volgende en selecteer het gewenste, niet-actieve account (meld je eventueel tijdelijk aan met een ander account). Klik op Volgende en kies een opslaglocatie voor het zip-bestand. Beveilig dit eventueel met een wachtwoord.

Start TransWiz op het andere systeem, kies I have data I want to transfer to this computer en verwijs naar het zip-bestand. Geef eventueel een andere accountnaam op, kies of dit een standaard- of administratoraccount wordt en stel het wachtwoord in. Na afloop zijn de gegevens overgezet en kun je je aanmelden met het nieuwe profiel.

Taalinstellingen

Taal en spelling zijn vaak afgestemd op je voorkeuren, dus waarschijnlijk wil je die ook overzetten. De meeste taalinstellingen binnen Windows worden automatisch gesynchroniseerd via je Microsoft-account, maar desnoods doe je dit handmatig, door dezelfde taalpakketten te installeren. Ga hiervoor naar Instellingen / Tijd en taal / Taal en regio en kies Een taal toevoegen.

De toetsenbordindeling is gekoppeld aan de taal, maar je kunt ook handmatig extra indelingen toevoegen. Klik op de drie puntjes naast je voorkeurstaal en kies Taalopties. Scrol naar Geïnstalleerde toetsenborden en klik op Een toetsenbord toevoegen om de gewenste indeling te kiezen. Met Windows-toets+Spatiebalk schakel je vervolgens snel tussen indelingen. Je kunt trouwens ook per app-venster een andere invoermethode instellen via Instellingen / Tijd en taal / Typen / Geavanceerde toetsenbordinstellingen, met de optie Laat me een andere invoermethode instellen voor elk app-venster.

Wanneer je in apps met spellingcontrole, zoals Kladblok, met rechts klikt op een rood onderstreept woord en kiest voor Aan woordenboek toevoegen of Spelling / Aanwoordenlijst toevoegen, dan wordt het woord in Windows toegevoegd aan een gebruikerswoordenboek. Dit vind je in de map %appdata%\Microsoft\Spelling, wellicht in de submap \neutral of in een taal-submap zoals \nl-NL, in het bestand default.dic of custom.dic. Je kunt dit bestand bekijken met een teksteditor en kopiëren naar dezelfde map op je andere toestel om deze woordenlijst(en) over te zetten.

Applicaties

Geïnstalleerde applicaties zomaar overzetten lukt meestal niet, dus zit er weinig anders op dan ze opnieuw te installeren. Voor volledig portable apps volstaat het vaak om de map waarin je ze plaatste te kopiëren.

Er bestaan handige tools waarmee je veel populaire gratis apps met enkele muisklikken op je nieuwe pc installeert. Bijvoorbeeld Ninite en een pakketbeheerder zoals UniGetUI (klik op deze GitHub-pagina in de rechterkolom onder Releases op Latest).

In UniGetUI kies je Pakkettenbundels en klik je op Pakketten toevoegen aan bundel. Gebruik Pakketten ontdekken om apps op te zoeken. Vink de gewenste pakketten aan en klik op Selectie toevoegen aan bundel. Herhaal dit tot je bundel compleet is. Sla deze op via Bundel opslaan als, open de bundel daarna via Bestaande bundel openen, selecteer alle pakketten en bevestig met Selectie installeren.

App-configuraties

Zo installeer je snel veel apps op je nieuwe pc, maar daarmee neem je je persoonlijke instellingen of configuraties nog niet mee. De gratis app CloneApp was hier prima geschikt voor, maar de ontwikkeling is al enkele jaren stopgezet. Je kunt deze nog steeds downloaden en gebruiken, maar weet dat instellingen van nieuwere apps mogelijk niet volledig meer worden meegenomen. De ontwikkelaar biedt intussen een alternatief aan, Appcopier, maar deze tool is vooralsnog beperkt en minder gebruiksvriendelijk.

Je kunt het eventueel handmatig proberen met een tool als FreeFileSync door de belangrijkste configuratiebestanden naar dezelfde maplocaties op je nieuwe pc te kopiëren. Veel van die bestanden zitten in app-specifieke submappen van mappen zoals %AppData%, %LocalAppData% en %ProgramData%, typisch met extensies zoals ini, cfg, conf, config, json, xml, yaml of yml. Het is het proberen waard, maar overschrijf niet zomaar bestaande bestanden op je nieuwe pc.

Codes en licenties

Als je op je nieuwe pc programma's installeert die ook al op je oude pc stonden, wil je natuurlijk de softwarelicentie overnemen. Hoe je dat doet, hangt af van de toepassingen zelf. Bij software die aan een account is gekoppeld, hoef je meestal alleen met hetzelfde gebruikersaccount op je nieuwe pc aan te melden. Soms moet je de licentie eerst deactiveren op je oude pc via de instellingen of via een webportaal.

Voor software met een klassieke activatiecode noteer je de licentiecode van de oude installatie. Die vind je vaak in je account, op het doosje of in een mail. Bij de installatie op je nieuwe pc voer je deze opnieuw in. Tools zoals Magical Jelly Bean Keyfinder (gratis beperkte versie) en NirSoft Produkey (gratis) kunnen codes van veel geïnstalleerde programma's uitlezen. Omdat deze tools methoden gebruiken die ook door malware gebruikt wordt, is het normaal dat je virusscanner hierbij een melding geeft.

Sommige apps gebruiken een licentiebestand, met een extensie als lic, dat, key of ini, dat je moet exporteren of kopiëren naar dezelfde locatie op je nieuwe pc. Vaak is opnieuw activeren dan ook nodig.

Lees ook: Technische toolkits voor computerproblemen: dit heb je nodig

Browsers

Je gebruikt waarschijnlijk een of meer browsers die gepersonaliseerd zijn met bijvoorbeeld eigen thema's, bladwijzers, geschiedenis, wachtwoorden en instellingen. De eenvoudigste manier om deze over te zetten, is door de ingebouwde synchronisatie te activeren.

We beginnen met Chrome. Log in met je Google-account (dat vind je rechtsboven), open Instellingen, klik op Jij en Google, ga naar Synchronisatie en Google-services en kies Synchronisatie aanzetten. Druk op de knop Instellingen, kies Beheren wat jesynchroniseert en vink de gewenste onderdelen aan via Synchronisatie aanpassen. Op je nieuwe pc meld je je aan met hetzelfde account en activeer je opnieuw de synchronisatie.

Voor Edge werkt dit op vrijwel dezelfde manier met je Microsoft-account, via Instellingen / Profielen / Synchroniseren. Bij Firefox kan het ook, als je een Mozilla-account hebt, via Instellingen / Synchronisatie.

Heb je geen account, dan wordt het iets omslachtiger. Wachtwoorden kun je exporteren en importeren via de ingebouwde wachtwoordmanager. Voor andere onderdelen gebruik je bijvoorbeeld een gratis tool zoals Hekasoft Backup & Restore (ook portable). Sluit je browsers, start de tool en selecteer de gewenste browser. De app ondersteunt circa 45 browsers. Je ziet meteen hoeveel data er geback-upt wordt. Zorg dat Backup is geselecteerd, klik op Start en kies een naam en locatie voor het back-upbestand (dat ook echt de extensie .backup heeft). Op je nieuwe pc installeer je dezelfde browser, sluit je deze en open je opnieuw de app. Kies Restore en verwijs naar het back-upbestand. Alles werkt netjes via lokale bestanden, zonder cloudverbinding.

Synchroniseren Office 365

De kans is groot dat je ook een kantoorpakket gebruikt, en wellicht is dit Microsoft 365 (voorheen Office 365). Persoonlijke instellingen worden dan automatisch gesynchroniseerd tussen systemen, op voorwaarde dat je een geldige licentie hebt en op elk apparaat met hetzelfde Microsoft-account bent aangemeld. Het gaat bijvoorbeeld om je Office-thema, aangepaste woordenlijst, Snelle toegang-werkbalk, Lint-aanpassingen, taalvoorkeuren en (via OneDrive) recente bestanden en persoonlijke sjablonen.

Controleer wel een paar instellingen. Meld je binnen de Office-apps aan met je Microsoft-account (klik desnoods op Aanmelden, rechtsboven). Ga in Windows naar Instellingen /Accounts / Windows-back-up, klik op Beheren bij Uw Microsoft-account synchroniseren met Windows en kies Ja, synchroniseren. Zet vervolgens de optie Mijn voorkeuren onthouden aan en vink bij voorkeur alle opties aan. Gebruik je een werk- of schoolaccount, dan kan je IT-beheerder wel bepaalde synchronisaties beperken (via groepsbeleid).

Handmatig overzetten Office 365

Je kunt ook specifieke Office-onderdelen handmatig overzetten. Voor sjablonen kopieer je bestanden met extensies als dotx, potx en xltx naar dezelfde map op je nieuwe pc. Deze staan normaal gesproken in C:\Users\<gebruikersnaam>\Documenten\Aangepaste Office-sjablonen. Ook eigen woordenboeken kun je meenemen. Het bestand Custom.dic staat in %AppData%\Microsoft\Uproof, default.dic of custom.dic in %AppData%\Microsoft\Spelling, in de submap \neutral of eventueel andere submappen.

Aanpassingen aan het Lint en werkbalken exporteer je via Bestand /Opties / Lint aanpassen. Klik rechtsonder op Importeren en Exporteren en kies Alle aanpassingen exporteren.

Wil je aangepaste stijlen, marges, regelafstand, macro's of eventueel extra opmaakelementen in Word overnemen, dan kopieer je ook het bestand Normal.dotm uit %AppData%\Microsoft\Templates. Extra macro's kun je ook los exporteren in de VBA-editor (Alt+F11), via Bestand / Bestand exporteren en later Bestand importeren.

Bepaalde Office-voorkeuren, zoals standaard bestandslocaties, zitten in het Windows-register. Een back-up maken kan via de Register-editor (druk op Windows-toets+R en voer regedit uit). Bij recente Word-versies zitten deze in de sleutel Computer\HKEY\_CURRENT\_USER\Software\Microsoft\Office\16.0\Word\Options. Klik met rechts op deze sleutel, kies Exporteren en bewaar het reg-bestand. Dubbelklik op dit bestand op je nieuwe systeem en bevestig tweemaal met Ja om de instellingen te importeren. Je maakt liefst eerst een systeemherstelpunt via Een herstelpunt maken in het Windows-startmenu.