Je systeem loopt niet lekker en je wilt weten wat er aan de hand is. Er zijn gelukkig genoeg ingebouwde en externe tools die je kunnen helpen bij problemen met je processor, geheugen, schijf, grafische kaart of andere onderdelen.

1 Actuele systeemcheck

Als je systeem traag reageert en je wilt weten welke processen je systeembronnen gebruiken, kun je het Taakbeheer openen met Ctrl+Shift+Esc. Op het tabblad Processen kun je zien hoeveel procent van de processor, schijf, geheugen of netwerk elk proces gebruikt. Voor een overzicht van het gebruik van deze onderdelen open je het tabblad Prestaties. Als alternatief kun je Broncontrole typen in de Windows-zoekbalk om deze app te openen. Deze geeft je gedetailleerde informatie over welke processen verantwoordelijk zijn voor het gebruik van je systeembronnen.

Broncontrole geeft aan welk proces welke en hoeveel systeembronnen verbruikt.

2 Korte systeemdiagnose

Je kunt ook een systeemaudit van één minuut uitvoeren om een overzichtelijk prestatierapport te krijgen. Druk hiervoor op Windows-toets+R en voer perfmon /rel uit. Als dit niet werkt, voer dan gewoon perfmon uit. De app Prestatiemeter wordt opgestart, waar je Gegevensverzamelaarsets / Systeem opent. Vervolgens klik je op System Diagnostics en druk je op het groene pijlknopje. Na een minuut open je Rapporten / Systeem / System Diagnostics en dubbelklik je op het rapport. Hiermee krijg je een uitgebreid verslag over mogelijke problemen bij verschillende systeemonderdelen.

Het rapport geeft duidelijk aan waar mogelijke knelpunten in je systeem zitten.

3 Langere systeemcontrole

Om over een langere periode te controleren of er zich geen problemen hebben voorgedaan met betrekking tot de systeemstabiliteit, kun je beter de Betrouwbaarheidscontrole inschakelen. Druk hiervoor op Windows-toets+R en voer perfmon /rel uit. De grafiek toont de chronologische stabiliteitsindex, van 1 (slecht) tot 10 (uitstekend). Navigeer door de tijd via Dagen | Weken en met de pijlknopjes ga je telkens een dag verder. Klik op een specifieke dag of week voor het bijbehorende overzicht van gebeurtenissen. In de statusbalk vind je verder nog Alle probleemrapporten weergeven voor een overzicht van de problemen die zich hebben voorgedaan.

Hoe stabiel heeft je systeem zich de afgelopen weken gedragen?

4 Detailcontrole

Voor nog meer informatie kun je nauwelijks zonder de ingebouwde logboekfunctie. Klik met de rechtermuisknop op de Windows-startknop en kies Logboeken. Standaard krijg je in het middelste venster een samenvatting van de meest recente beheergebeurtenissen, met categorieën zoals Kritiek, Fout, Waarschuwing en Informatie, onderverdeeld in Afgelopen uur, 24 uur en 7 dagen. Open een rubriek en dubbelklik op een gebeurtenis voor nog meer informatie. Je kunt ook zelf op zoek gaan naar belangrijke gebeurtenissen, bijvoorbeeld via de rubriek Windows-logboeken / Systeem.

De logboeken van Windows leggen zowat elke systeemgebeurtenis nauwgezet vast.

5 Andere rapporten

Windows kan nog enkele andere interessante rapporten genereren, maar hiervoor moet je de Opdrachtprompt als administrator openen. Voer hier powercfg /energy uit en na een minuut vind je in dezelfde map een energierapport dat zich met een dubbelklik opent in je standaardbrowser. Voor laptops kun je met de opdracht powercfg /batteryreport een uitgebreid rapport opvragen over het verbruik en de capaciteit van je accu. Daarnaast is er nog een rapport beschikbaar met gedetailleerde informatie over wifi-gebeurtenissen. Voer netsh wlan show wlanreport uit en je vindt het rapport in C:\ProgramData\Microsoft\Windows\WlanReport.

Windows levert net zo makkelijk een energie-efficiëntie rapport af.

6 Geheugenanalyse (basis)

Windows heeft met de app Geheugencontrole nog een andere ingebouwde diagnostische tool, waarmee je mogelijke RAM-problemen kunt onderzoeken. Druk op Windows-toets+R, voer mdsched.exe uit en laat je pc herstarten. Je kunt eerst de standaardtests uitvoeren, maar met F1 schakel je tussen de modi Minimaal, Normaal en Extra. Gebruik de Tab-toets om desgewenst de cache uit te schakelen voor een grondigere geheugentest. Bevestig je wijzigingen met F10 en start de controle. Na de automatische herstart verschijnt een statusmelding die aangeeft of er inderdaad sprake is van een geheugenprobleem.

De app Geheugencontrole is bezig met het uitvoeren van een reeks geheugentests.

7 Geheugenanalyse (extra)

Een grondigere tool voor geheugenanalyse is MemTest86. Met de meegeleverde tool imageUSB.exe maak je eerst een opstartbare usb-stick. Met de Config-knop pas je de configuratie aan. Bij Test Selection bepaal je welke van de twaalf tests je hoe vaak wilt uitvoeren. Bij Address Range stel je het adresbereik in en bij CPU Selection voer je het aantal cpu-kernen in (meestal volstaat één cpu). Na afloop krijg je een rapportoverzicht dat je als html-bestand op de usb-stick kunt opslaan in de map \EFI\BOOT.

Een grondige geheugenanalyse met Memtest86.

8 Processen

Je weet inmiddels hoe je met het Windows Taakbeheer inzicht krijgt in actieve processen, maar Process Explorer biedt veel meer opties. Om bijvoorbeeld het processorgebruik te bekijken, klik je op de kolomnaam CPU. Voor het (aangevraagde) geheugengebruik klik je op Private bytes. Om het schijfgebruik te weten, rechtsklik je op een kolomnaam, kies je Select columns, open je het tabblad Process Disk en vink je de gewenste onderdelen aan. Handig is ook het viziericoon waarmee je het bijbehorende proces kunt achterhalen door het naar een applicatievenster te slepen.

Leg elk proces tot in de kleinste details bloot met Process Explorer.

9 Systeeminformatie

Voor een gerichte en accurate diagnose is het essentieel om te weten met welke hardware (en bijbehorende software) je werkt. De ingebouwde app Systeeminformatie biedt wel bruikbare informatie, maar Speccy (de betaalde versie biedt extra opties) geeft meer details. Alle informatie wordt overzichtelijk gepresenteerd in rubrieken als Summary, Operating System, CPU, RAM en Peripherals. In het rechterdeelvenster krijg je gedetailleerde informatie, vaak met uitklapbare onderdelen. Er is ook een zoekfunctie beschikbaar. Verder kun je vanuit het File-menu op elk moment snapshots maken en deze ook weer importeren.

Bestudeer eerst je systeem(hardware) voor je gaat diagnosticeren.

10 Cpu-temperatuur

Het is aan te raden om bij intensieve berekeningen, zoals gamen of videobewerking, de temperatuur van je processor in de gaten te houden. Core Temp is een handige tool die van elke processorkern in realtime de temperatuur weergeeft op basis van de DTS (Digital Thermal Sensor). Dit werkt nauwkeuriger dan warmtesensors en externe circuits op het moederbord. De app geeft ook de TjMax-waarde (Tjunction Max) weer, de maximumtemperatuur die de processor mag bereiken. Als je wilt overklokken, zorg er dan voor dat de temperatuur minstens 15 graden onder de TjMax-waarde blijft, voor maximale veiligheid.

Leg je je pc vaak het vuur aan de schenen, controleer dan af en toe de cpu-temperatuur.

11 Gpu-diagnose

Controleer naast de centrale processor ook de prestaties van je grafische kaart. Als de gpu niet behoorlijk functioneert, gebruik dan GPU-Z voor een diagnose. Start de tool en selecteer je grafische adapter linksonder. Ga naar Sensors en pas via Settings de gegevens en de scanfrequentie aan. Met pijlknoppen geef je aan welke waarden je wilt zien. Om de data op te slaan, vink je Log to file aan. Start vervolgens Generic Log Viewer, klik op Open file, kies GPU-Z en verwijs naar je logbestand.

Generic Log Viewer presenteert de resultaten van GPU-Z erg overzichtelijk.

12 Schijfcontrole

Controleer regelmatig de gezondheidsstatus van je schijven. Dankzij de S.M.A.R.T.-waarden (Self-Monitoring, Analysis and Reporting Technology) van je schijfcontroller kun je dit proces automatiseren, via een tool als Hard Disk Sentinel (de gratis proefversie heeft enkele beperkingen). Deze informatie helpt je bij het tijdig opsporen van schijfproblemen (zie ook dit artikel). Bij het overschrijden van instelbare drempelwaarden kun je notificaties of e-mails ontvangen. Lees ook de handleiding voor het gebruik van Hard Disk Sentinel.

Hard Disk Sentinel analyseert en monitort zelfstandig de S.M.A.R.T.-waarden van je schijven.

13 Schijfruimte

Met Hard Disk Sentinel controleer je de vrije schijfruimte, maar het geeft geen inzicht in welke bestanden hoeveel ruimte innemen. WizTree biedt deze functie wel, waardoor je doelgericht actie kunt ondernemen, zoals het verwijderen van grote, overbodige bestanden. Na het scannen van het gewenste station, geeft WizTree een gedetailleerd overzicht van het schijfgebruik op het tabblad Boomstructuur, waar je de bestanden naar Grootte kunt sorteren. Selecteer meerdere bestanden tegelijk en verwijder ze met Del, of selecteer alle bestanden van hetzelfde bestandstype door met rechts te klikken op de extensie in het rechterdeelvenster en te kiezen voor Selecteer.

Je schijf(gebruik) netjes in kaart gebracht.

14 Netwerkverkeer

Bij netwerkproblemen, zoals onverwacht veel data door je netwerkadapter(s) of vertraagde serverresponses, is Wireshark een krachtige packet sniffer en protocol analyzer die het probleem kan identificeren. Je kunt aangeven van welke netwerkadapter je de datapakketjes wilt opvangen, waarna de analyse kan beginnen. Met behulp van filters en een zoekfunctie kun je de hoeveelheid data beheren. Wireshark geeft je een chronologisch overzicht van de netwerkpakketten, inclusief de gedetailleerde inhoud van elk pakket in bytes, samen met de bijbehorende protocollagen en -gegevens.

Een krachtige tool als Wireshark komt het best tot zijn recht in handen van gevorderde gebruikers.

15 Benchmark

Als je teleurgesteld bent omdat je een sneller systeem had verwacht, is het verstandig om eerst de systeemprestaties nauwkeurig te beoordelen voordat je ingrijpende maatregelen neemt, zoals overklokken. Een prima tool hiervoor is UserBenchmark, een allround benchmarker. Deze app test verschillende systeemonderdelen, waaronder cpu, schijven, gpu en RAM. Na afloop worden alle resultaten overzichtelijk in je browser weergegeven en afgezet tegen andere vergelijkbare systemen. Een uitgebreide handleiding helpt je alle informatie correct te interpreteren.

Na een snelle controle vertelt userbenchmark hoe je systeem op verschillende vlakken presteert.

Wasverzachter gebruik je meestal om te zorgen dat je handdoeken of lakens lekker zacht worden en aangenaam gaan ruiken. Maar wist je dat je het spul ook op andere manieren in huis kunt gebruiken? Niet alles wat je online leest werkt of is veilig, maar er zijn wél een paar toepassingen die handig zijn. Deze kun je zonder zorgen uitproberen.

Ook interessant: Hier kun je vaatwastabletten óók voor gebruiken

Wil je wasverzachter vaker inzetten in huis? Dat kan, maar de mogelijkheden zijn niet enorm uitgebreid. Hieronder lees je waar dit goedje allemaal geschikt voor is.

Wattenbolletjes tegen muffe luchtjes

Heb je last van een muffe geur in je kledingkast, lade of schoenenkast? Drenk een watje in een klein beetje wasverzachter, laat het goed drogen en leg het ergens in de kast of lade neer. Het watje verspreidt subtiel geur zonder te overheersen.

Luchtverfrisser tijdens het stofzuigen

Tijdens het stofzuigen een frisse geur in huis verspreiden? Leg een gedroogd watje met wasverzachter in het stofreservoir of bij de filter van je stofzuiger. Let op: doe dit alleen als je een stofzuiger hebt zonder zak, en gebruik geen vloeibare wasverzachter direct in het apparaat.

Statische kleding voorkomen

Heb je vaak kledingstukken die knetteren als je ze aantrekt? Vul een plantenspuit met water en voeg een klein dopje wasverzachter toe. Even schudden en licht over de binnenkant van je kleding sprayen (test eerst op een onopvallende plek) helpt om de antistatische lading van je kleding snel te laten verdwijnen.

Lees ook: ⚡Sodeknetter: zo voorkom je statische elektriciteit in je kleding

Kunststof kozijnen en deurposten afnemen

Wasverzachter lost geen hardnekkig vuil op, maar je kunt er wel kunststof oppervlakken mee opfrissen. Denk aan vensterbanken, deurposten of lichtschakelaars. Meng een theelepel wasverzachter met een liter water, maak een doek licht vochtig en veeg ermee over het oppervlak. Het ruikt fris en laat een dun laagje achter dat stof een tijdje weert. Niet gebruiken op hout of natuursteen.

©sergeylapin

Kan wel, maar let op

Sommige toepassingen zijn niet per se fout, maar vragen om wat meer voorzichtigheid. Zoals schoenen en vuilnisbakken opfrissen met wasverzachter.

Schoenen opfrissen

Een doek met verdunde wasverzachter gebruiken om de binnenkant van schoenen schoon te vegen kan geurtjes maskeren. Maar het reinigt niet écht en laat mogelijk geurstoffen of plakkerige resten achter. Dat is niet ideaal, zeker als je de schoenen zonder sokken draagt. Wil je het toch proberen? Gebruik een goed uitgewrongen doek en laat de schoenen daarna volledig drogen.

Vuilnisbak geurvrij maken

Een sopje met wat wasverzachter kan je vuilnisbak tijdelijk frisser laten ruiken. Het maskeert nare geurtjes, maar doodt geen bacteriën. Voor grondige reiniging blijft een oplossing met soda, azijn of allesreiniger effectiever. Wasverzachter is hier dus vooral geurdecoratie, geen echte schoonmaker.

Wasverzachter: handig, maar geen wondermiddel

Wasverzachter is dus best veelzijdig, maar niet het wondermiddeltje dat sommige blogs ervan maken. Als je het slim inzet – en altijd spaarzaam – kun je er net wat meer mee doen dan alleen gebruiken voor je was. Test wel altijd eerst op een klein stukje, en hou het bij oppervlakken waar het veilig is. Liever geen risico? Er zijn ook natuurlijke alternatieven, zoals azijn of etherische olie, die je op een vergelijkbare manier kunt gebruiken.

Een hogedrukreiniger is een krachtig hulpmiddel waarmee je snel en grondig allerlei oppervlakken rondom je huis schoonmaakt. Maar met de juiste accessoires haal je er nóg meer uit – en wordt schoonmaken niet alleen makkelijker, maar ook een stuk effectiever.

Let goed op dat niet elk accessoire op elke hogedrukreiniger past. Voordat je overgaat op de aanschaf van een accessoire, controleer dan goed de compatibiliteit met jouw hogedrukreiniger. Lees hier meer over in het artikel Praktische tips bij het gebruik van hogedrukreinigers.

Vario-spuitlans: veelzijdigheid troef

Een vario-spuitlans is eigenlijk onmisbaar als je het meest uit je hogedrukreiniger wilt halen. Met dit accessoire pas je in één handomdraai de spuithoek aan, zodat je de waterstraal precies kunt afstemmen op wat je schoonmaakt. Voor hardnekkig vuil zet je 'm op volle kracht, terwijl een zachtere straal ideaal is voor kwetsbare oppervlakken zoals ramen of andere glazen oppervlakken. Je hebt dus meerdere mogelijkheden in één handige lans.

©hedgehog94

Terrasreiniger: speciaal voor grotere oppervlakken

Een terrasreiniger is een handig hulpstuk in de vorm van een brede, ronde schijf met ronddraaiende spuitkoppen. Je bevestigt ’m aan je hogedrukreiniger en maakt er moeiteloos grotere oppervlakken mee schoon – denk aan je terras, oprit of zelfs muren. Doordat de waterstraal dicht bij het oppervlak blijft, reinig je extra effectief én verbruik je minder water. En het mooiste? Je hebt geen last van opspattend vuil of water, dus schoonmaken wordt een stuk comfortabeler.

Verlengslang: vergroot je bereik

De meeste hogedrukreinigers worden geleverd met een slang van zo’n 5 tot 10 meter – vaak is dat genoeg, maar soms kom je nét iets te kort. Met een verlengslang vergroot je eenvoudig het bereik, zodat je ook moeilijker bereikbare plekken kunt schoonmaken zonder telkens het apparaat te hoeven verplaatsen. Verlengslangen zijn er in verschillende lengtes, dus er is altijd wel een variant die past bij jouw klus.

Schuimlans: effectieve reiniging met reinigingsmiddel

Soms is water alleen niet genoeg om hardnekkig vuil aan te pakken. Dan is een schuimlans dé oplossing. Hiermee breng je een dikke laag reinigingsschuim aan op het oppervlak. Het schuim blijft even zitten, zodat het schoonmaakmiddel goed kan inwerken en het vuil losweekt. Na een paar minuten spoel je alles gemakkelijk weg met de hogedrukreiniger. Perfect voor een grondige reiniging van bijvoorbeeld tuinmeubels, je auto of een schutting.

Rioolontstoppingslans: verstoppingen verhelpen

Een verstopte afvoer of riool is altijd vervelend, maar met een rioolontstoppingslans voor je hogedrukreiniger kun je het probleem vaak zelf oplossen, zonder meteen een loodgieter te hoeven bellen. De lange, flexibele lans schuif je eenvoudig in de afvoer. De krachtige waterstraal maakt vuil los en spoelt het direct weg. Zo is een verstopping vaak al binnen een paar minuten verholpen en heb je jezelf een vaak prijzig bezoekje van de loodgieter bespaard.

©BillionPhotos.com

Met de juiste accessoires wordt je hogedrukreiniger echt een alleskunner. Of je nu je terras weer spic en span wilt krijgen, je auto een wasbeurt gunt of een verstopte afvoer te lijf gaat – voor elke klus is er wel iets handigs te vinden. Begin met een paar basisaccessoires zoals een vario-spuitlans of een terrasreiniger, en breid daarna rustig uit met wat je nodig hebt. Zo ben je overal op voorbereid, zonder gedoe.