Op internet zijn allerlei leuke initiatieven ontstaan die u beslist moet kennen. Wat dacht u van gratis boeken en schatten, verstopt ergens ter wereld? Niet zozeer voor de heb, maar juist voor de kick van het vinden.Bent u ooit wel eens een 'loslopend' boek tegengekomen zonder eigenaar? In de trein, de supermarkt of het café?

Op internet zijn allerlei leuke initiatieven ontstaan die u beslist moet kennen. Wat dacht u van gratis boeken en schatten, verstopt ergens ter wereld? Niet zozeer voor de heb, maar juist voor de kick van het vinden.Bent u ooit wel eens een 'loslopend' boek tegengekomen zonder eigenaar? In de trein, de supermarkt of het café? Dan kan het zijn dat iemand het vergeten is mee te nemen, maar het is ook zeer goed mogelijk dat het boek expres voor u – een argeloze vinder – is neergelegd. Het boek is dan beplakt met stickers van BookCrossing en het heeft een geheimzinnige code. Pak het gauw op en neem het mee, want u bent de gelukkige vinder van een zogeheten BookCrossing-boek!

Gevonden en dan?

Wie de moeite neemt om de boekvondst kenbaar maken op internet, betreedt de wereld van BookCrossing. Op www.bookcrossing.nl (of de Engelstalige moedersite www.bookcrossing.com) hoeft u alleen het BCID-nummer in te typen dat in het boek staat. Lezen hoeft niet per se, maar een berichtje achterlaten over wat er met het boek is gebeurd, wordt erg gewaardeerd. Nu weet de oorspronkelijke eigenaar dát het boek is gevonden en in welke plaats het zich nu bevindt. Vervolgens laat u het boek opnieuw achter voor een volgende, toevallige passant. Dit kan zich jarenlang herhalen en is tegelijk de essentie van BookCrossing: boeken laten reizen om zo veel mogelijk anderen ermee te plezieren. BookCrossen zorgt er niet alleen voor dat u meer boeken kunt lezen, het kan ook leuke contacten opleveren. Via het Nederlandse forum wordt van alles ondernomen. Nieuwelingen kunnen gratis boeken winnen en er zijn talloze meetings waar BookCrossers onderling boeken kunnen doorgeven (zogenoemde Ringboeken).

De kunst van het loslaten

BookCrossing

Om mee te kunnen doen aan BookCrossen is het niet noodzakelijk om te wachten totdat u een boek vindt. U kunt zelf ook boeken in het wild loslaten. Daarvoor moet u zich wel eerst aanmelden via de Engelse site: bookcrossing.com/join. Bedenk een nickname voor uzelf en registreer het boek dat u wilt achterlaten. Dat kan via www.bookcrossing.com/register. Uw boek krijgt dan een BCID (bookcrossing ID). Dit nummer zet u, samen met wat aanwijzingen over BookCrossing, in het boek. Helemaal professioneel is het als u het boek beplakt met stickers. De etikettenvoorbeelden op www.bookcrossing.nl/etiket.php neemt u dan als uitgangspunt. Bedenk vervolgens een mooie plek om het boek neer te leggen. De trein, luchthavens of ziekenhuizen zijn favoriet. Buiten kan ook, maar dan wordt aangeraden het boek in een afsluitbare, doorzichtige plastic zak te verpakken. Meld op www.bookcrossing.com/release waar en wanneer en hoe laat (ongeveer) u het boek achterlaat. En dan is het afwachten. Net als met flessenpost is het niet gegarandeerd dat uw boek wordt gevonden. BookCrossing.com schat dat het bij 20 tot 25 procent van de losgelaten boeken 'raak' is. De score is afhankelijk van de plek en hoe goed u het boek hebt voorzien van stickers. Wanneer de vinder de moeite neemt om de vondst te melden op de website, krijgt u hiervan automatisch bericht in uw mailbox.

Jagen kan ook

Om een boek te vinden moet je op het goede moment op de juiste plaats zijn. Om dat geluk een handje te helpen, kunt u een e-mailbericht ontvangen wanneer iemand in uw buurt een boek te vondeling heeft gelegd. Ga hiervoor naar www.bookcrossing.com, kies Go hunting in de menubalk links, selecteer vervolgens uw land en klik op de provincie waar u woont. Klik vervolgens op de plaats (of het treintraject) van uw keuze en dan op de link 'Add this city to my Release Alerts list'. Dit kunt u herhalen voor andere plaatsen. Wilt u het uzelf nog makkelijker maken, bezoek dan eens een van de veertig Official BookCrossing Zones (OBCZ) in Nederland. Dit kan een café of winkel zijn waar BC-boeken veilig kunnen worden achtergelaten of geruild. Kijk op www.bookcrossing.nl/obcz.php waar ze zitten.

Geocaching

Geocaching

Nog zo'n fenomeen waarbij vondsten kunnen worden gelogd op internet is Geocaching (spreek uit: dziejo kesjing).Dit is een outdoor-activititeit waarbij u op zoek gaat naar de schat (cache) die anderen in of op de aarde (geo) hebben verstopt. Het zoeken doet u met behulp van gps; u hebt dus een hand-gps-ontvanger of een pda met gps-functionaliteit nodig. Op http://www.geocaching.nl kunt u de locatiecoördinaten en een beschrijving van de tocht naar de schatplaatsen vinden. Wanneer u zo'n schat eenmaal hebt gevonden is het de bedoeling dat u iets uit de schat neemt en er weer iets voor teruglegt. De grootste kick is eigenlijk de avontuurlijke puzzeltocht naar de schat. Wat er in de schatkist (een emmer, pot, munitiekistje of fotokokertje) zit, is van ondergeschikt belang. Het lijkt namelijk makkelijker dan het is om met gps de locatie te bepalen. Gps-ontvangers zijn namelijk nauwkeurig tot op drie tot vijftien meter. Bovendien geven ze de weg naar het eindpunt in een rechte lijn aan, dus zonder rekening te houden met paden of obstakels. Naast een 'goodie' (klein cadeautje) is er ook een logboek te vinden in de schat. Dit tekent u en ook op internet moet u uw vondst 'loggen'.

Waar te beginnen?

©CIDimport

Volg Patrick

Het poppetje Patrick, ooit losgelaten in een cache, is al de hele wereld over gegaan. Zijn reis is te hier hier volgen.Eerst registreert u zich op de Engelstalige moedersite www.geocaching.com en logt u in. Ga vervolgens naar www.geocaching.nl om een eerste cache in Nederland te vinden. Klik bovenaan op de link Kaart van Nederland. Klik vervolgens op de regio waarin u woont en het plaatje wordt uitvergroot. Wanneer u op een van de stipjes of driehoekjes klikt, verschijnt de 'cachebeschrijving' (start van de route, wat moet je meenemen) en de bijbehorende coördinaten. Er zijn verschillende soorten caches, variërend van eenvoudige rechttoe rechtaan tochten waarbij alleen eindlocatie wordt aangegeven, tot ingewikkelde vijfsterrenpuzzeltochten met tussenstations. Wanneer u inderdaad de schat hebt gevonden, logt u weer in op www.geocaching.com en zoekt u weer de kaart van Nederland op via www.geocaching.nl. Klik op de cache die u gevonden hebt en kies 'log your visit' (rechtsboven). Selecteer Found it achter Type of log, geef de datum op en schrijf nog even een berichtje (comments). Uw eerste gevonden Geocache is nu wereldkundig gemaakt

Tot slot: andere internethypes

Behalve BookCrossing en Geocaching zijn er nog meer hoogst aardige internet-iniatieven. We hebben er vijf voor u verzameld.

www.eurobilltracker.com
EuroBill-Tracker volgt eurobiljetten over de hele wereld. Leuk voor de statistieken en reisinformatie. Er bestaat ook een dollarvariant: WheresGeorge.com. www.PhotoTag.org
Soort Book-Crossing, maar dan met wegwerpcamera's: maak een foto en geef 'm door. Sterker nog: hier is BookCrossing van afgeleid.
www.couchsurfing.com
Wereldwijd gastvrijheidsnetwerk. Vraag andere internetters om een overnachting en geef zelf aan of je een bank (couch;-) hebt voor anderen.
www.NaNoWriMo.org
Schrijf een roman in een maand (november), anderen doen het ook!
www.flashmob.co.uk

Flashmobben lijkt in Nederland alweer een stille dood gestorven: een grote groep mensen organiseert zich via internet, gaat naar een publieke plek, doet iets ongebruikelijks voor een paar minuten (supermarktklanten fotograferen bijvoorbeeld) en vertrekt weer.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!

Ben je op zoek naar een nieuwe televisie? Grote kans dat de afkortingen je om de oren vliegen. 4K, OLED, QLED... en dan ook nog die eindeloze lijst aan HDR-formaten. Vandaag zoomen we in op een specifieke term die je vaak op de doos ziet staan, vooral bij televisies van Samsung, Panasonic en Philips: HDR10+. Is het een marketingkreet of zie je het echt?

Het is een bekend scenario: je staat in de elektronicawinkel of scrolt door een webshop, en de specificatielijst van je droomtelevisie lijkt wel een geheimtaal. Fabrikanten beloven gouden bergen met termen die indrukwekkend klinken, maar waarvan de betekenis vaak vaag blijft. Toch is het zonde om deze termen zomaar te negeren, want achter die cryptische afkortingen gaan technieken schuil die je filmavond aanzienlijk kunnen upgraden. Het gaat tegenwoordig namelijk niet meer alleen om hoeveel pixels je scherm heeft, maar vooral om de kwaliteit van die pixels. Om te begrijpen waarom die plus in de naam HDR10+ zo belangrijk is, moeten we terug naar de basis.

Eerst even terug: Wat is HDR ook alweer?

HDR staat voor High Dynamic Range. Simpel gezegd zorgt deze techniek ervoor dat de beelden op je tv een groter contrast en meer kleuren hebben. Het zwart is dieper zwart en de felle lichten, zoals een explosie of de zon, knállen echt van je scherm zonder dat de rest van het beeld flets wordt. De standaardvorm hiervan heet HDR10. Dit is de basislaag die bijna elke moderne 4K-televisie ondersteunt. Maar HDR10 heeft één beperking: hij bepaalt aan het begin van de film de instellingen voor helderheid en contrast, en houdt die vervolgens de hele film vast.

©ER | ID.nl

De plus maakt het dynamisch

Hier komt HDR10+ om de hoek kijken. Die plus staat eigenlijk voor dynamische metadata. In plaats van één instelling voor de hele film, stuurt HDR10+ extra informatie mee naar je tv. Hierdoor kan de televisie het beeld scène voor scène of zelfs frame voor frame aanpassen. Zie het als een lichttechnicus die continu aan de knoppen draait om te zorgen dat elk specifiek shot er perfect uitziet, in plaats van dat hij het licht aan het begin instelt en daarna rustig koffie gaat drinken.

Wanneer zie je het verschil echt?

Klinkt goed op papier, maar merk je dit in de praktijk? Het antwoord is ja, vooral in films met veel wisselingen tussen licht en donker. Stel, je kijkt een film die begint met een scène in een zonovergoten woestijn, gevolgd door een scène in een pikdonkere grot. Bij standaard HDR10 stelt de tv zich in op het gemiddelde van de hele film. Omdat die woestijn zo fel is, kan de grot-scène er daarna wat te donker of dichtgelopen uitzien, waardoor details in de schaduw wegvallen.

Bij HDR10+ krijgt je tv, zodra de camera de grot in gaat, een seintje dat het donker wordt en het contrast moet worden aangepast. Hierdoor zie je opeens wél de details op de rotswanden en de texturen in de schaduw, terwijl de felle scènes nog steeds spathelder blijven. Kortom, HDR10+ haalt meer detail uit zowel de donkerste schaduwen als de felste hooglichten, precies op het moment dat het nodig is.

©Gorodenkoff - stock.adobe.com

Wat heb je nodig?

Om van HDR10+ te genieten, moeten alle schakels in de ketting kloppen. Allereerst heb je een geschikte televisie nodig. Vooral Samsung is de grote aanjager van HDR10+, maar ook merken als Panasonic, Philips en TCL ondersteunen het vaak. Let er wel op dat LG en Sony meestal kiezen voor de concurrent Dolby Vision.

Daarnaast moet de content (de film of serie die je kijkt) in HDR10+ geschoten zijn. Amazon Prime Video is de grootste aanbieder van HDR10+-materiaal op streaming-gebied, maar ook Apple TV+ en Google Play Movies bieden het aan. Netflix gebruikt helaas voornamelijk concurrent Dolby Vision. Tot slot ondersteunen veel 4K Ultra-HD Blu-rays het formaat ook als je liever fysieke schijfjes kijkt.

Direct aanschaffen dan maar...?

Is HDR10+ een reden om je huidige tv direct bij het grofvuil te zetten? Nee, dat niet. Maar sta je op het punt een nieuwe tv te kopen, bijvoorbeeld een Samsung, dan is het wel een hele fijne bonus. Het zorgt ervoor dat je films en series ziet zoals de regisseur ze bedoeld heeft: levendig, contrastrijk en vol detail. En ze hoeven tegenwoordig al helemaal niet meer de wereld te kosten.