Bonnetjes, brieven en foto's digitaliseren
Het bijhouden van alle bonnetjes en brieven die binnenkomen is een heel karwei. Vaak eindigt het allemaal op een grote stapel. Om nog maar te zwijgen over al die foto’s die diep weggestopt op zolder liggen. Tijd voor de najaarsschoonmaak: weg met dat papier! We gaan je helpen om orde in de chaos aan te brengen door bonnetjes, brieven en foto's te digitaliseren.
Tip 01: Wat te digitaliseren?
Voordat we beginnen, bepaal je wat je precies wilt gaan digitaliseren. Een goede beginstap is bijvoorbeeld het opslaan van bonnetjes en facturen: die wil je een paar jaar bewaren zodat je nog garantie op de artikelen hebt, maar het fysiek bewaren daarvan gedurende een aantal jaar kan lastig zijn: je raakt ze gemakkelijk kwijt. Ook zou je je brieven kunnen digitaliseren. Belangrijke brieven en papieren moeten bewaard worden, maar alles bewaren op een grote stapel is nu ook niet geweldig. En als je die papieren scant, kun je de teksten ook een stuk eenvoudiger doorzoeken. En wil je ook nog je foto’s digitaliseren? Als je veel oude foto’s hebt in fotoboeken, dan kan het leuk zijn om deze digitaal te hebben, zodat je ze met anderen kunt delen en er nieuwe fotoboeken van kunt samenstellen. Hetzelfde geldt voor negatieven, daar gaan we ook mee aan de slag. Het digitaliseren van foto’s zal het meeste werk zijn.
Als je bepaald hebt wát je wilt digitaliseren, pluis dan eerst de stapels uit: sorteer de boel en gooi onbelangrijke papieren meteen weg.
Je bonnetjes digitaliseer je het makkelijkst met je smartphone
-
Tip 02: Bonnetjes
Je bonnetjes scan je het eenvoudigst met je smartphone. Op die manier kun je direct na je aankoop de bon scannen, zodat je het niet vergeet en zodat die dus wel permanent is opgeslagen. Er zijn erg veel apps om bonnetjes te scannen: Dropbox, Office Lens, Evernote, Adobe, de Notities-app van Apple en meer. Je kunt natuurlijk ook gewoon een foto maken van de bon, maar het voordeel van zo’n scan-app (zie tip 5) is dat deze de bon uitsnijdt en net even iets beter weergeeft. Ook wordt de bon dan opgeslagen als pdf, wat geschikter is voor documenten dan bijvoorbeeld jpg of png. Een belangrijk vraagstuk bij bonnetjes is of het nog nodig is om het origineel te bewaren. Helaas, dat is niet altijd even duidelijk. Je hebt grote kans dat de winkel niet moeilijk doet, maar dat zou de winkel wel kúnnen doen. Dat is voornamelijk het geval bij bonnetjes zonder uniek volgnummer, want dan is het onmogelijk om te bepalen of je het daar gekocht hebt of niet. Bonnetjes met wel zo’n uniek volgnummer hoef je in principe niet op papier te bewaren. Vraag het voor de zekerheid na bij de winkel!
Tip 03: Brieven
Het digitaliseren van brieven gaat het beste met een scanner, omdat je met een smartphone al snel problemen krijgt met de leesbaarheid. Met een scanner kost het wel meer werk, maar het grote voordeel is dat bij veel scanners ocr-software aanwezig is om teksten te herkennen, zie tip 6. Heb je een all-in-one of losse scanner, dan gebruik je die natuurlijk. Heb je er nog geen en ben je op zoek naar een scanner, dan kun je eens kijken naar bijvoorbeeld de Fujitsu ScanSnap. Die werkt snel en is klein en draagbaar, zodat je hem overal neer kunt zetten.
Veel moderne scanners hebben integratie met cloudopslagdiensten, zodat je zonder kabel direct naar de cloud kunt scannen. Op je pc synchroniseer je dan je bestanden en kun je er verder mee aan de slag.
©PXimport
Tip 04: Foto’s
Voor foto’s geldt dat de kwaliteit van de digitale versie een stuk belangrijker is. Je kunt foto’s scannen met je smartphone, bijvoorbeeld met de app Google FotoScan, zie tip 5. Echter is de kwaliteit en flexibiliteit van de instellingen vaak beter bij een echte scanner. Wil je negatieven digitaliseren, dan zijn daarvoor speciale scanners. Je kunt ook kijken naar een app als FilmLab. Die app belooft negatieven om te kunnen zetten in mooie foto’s, maar op het moment van schrijven is er nog geen openbare testversie beschikbaar.
©PXimport
Tip 05: Apps
We gaan eerst aan de slag met de smartphone. Om bonnetjes te digitaliseren, kun je de app Office Lens op je smartphone gebruiken. Die vind je via de app-store van Android en iOS. Open na het installeren de app om ermee aan de slag te gaan en tik op Toegang toestaan om de app toegang tot je foto’s te geven. Geef de app ook toegang tot de camera. Daarna is het een kwestie van het type document kiezen: voor bonnetjes is de beste optie Document. Zorg dat het bonnetje goed in beeld is en druk op de rode knop om een foto te maken. Daarna kun je de bon bijsnijden. Tik op Gereed als je klaar bent en kies waar je het document wilt opslaan. Dit kan lokaal of in de Microsoft-cloud (OneDrive of OneNote).
Om foto’s te digitaliseren via een app, kun je Google FotoScan gebruiken. Die is voor Android en iOS beschikbaar. Om aan de slag te gaan met de app, houd je simpelweg de foto’s voor de camera en druk je op de scanknop in de app. FotoScan zal automatisch de foto’s roteren, bijsnijden en de kleuren proberen te optimaliseren. Je hoeft alleen een foto te maken van de foto en de rest gebeurt vanzelf. Je kunt de foto opslaan in je favoriete cloudopslag.
Ocr-software kan de teksten uit je gescande brieven herkennen
-
Tip 06: Scannen
Wil je betere kwaliteit of bijvoorbeeld brieven snel digitaliseren, dan kun je beter een scanner gebruiken. Met name voor brieven is ocr handig, software die bij een aantal scanners standaard wordt meegeleverd. Ocr staat voor optical character recognition, oftewel optische karakterherkenning. Daarmee wordt een afbeelding omgezet naar tekst. Een gratis programma dat dit kan is FreeOCR voor Windows. Helaas is die wel voor het laatst bijgewerkt in 2015. Je downloadt FreeOCR hier. Installeer en open het programma. Klik bovenaan op Open PDF om een pdf te openen of klik op Open om een afbeelding te openen (bijvoorbeeld als je je brief als jpg-bestand hebt laten opslaan). Klik rechts bij OCR Language op nld en klik dan op de OCR-knop om de afbeelding om te zetten in tekst. Het resultaat kan per document sterk verschillen. Als het resultaat goed genoeg is, kun je bijvoorbeeld apart dat opslaan als txt-bestand naast de scan. Voor optimale resultaten: zorg ervoor dat je in zo hoog mogelijke resolutie scant (zie tip 7), maar let wel op dat er dan erg veel opslagruimte kan worden gebruikt.
©PXimport
Tip 07: NAPS2
Alle scanner-fabrikanten leveren software mee om te scannen. Vind je die niet fijn of mis je er functies in, dan kun je eens kijken naar NAPS2. Die heeft ook ocr ingebouwd. Je downloadt NAPS2 hier. Open het bestand en rond de installatieprocedure af door de wizard te volgen (de standaardinstellingen zijn prima). Start het programma daarna via het startmenu. Om te scannen, klik je op de scanknop. Vul een naam in voor de scanner bij Schermnaam en klik op Apparaat kiezen. Kies je apparaat uit de lijst en klik op OK. Kies bij Paginaformaat voor A4 en voor Resolutie kies je de dpi (zie tip 8). Klik op OK. Daarna wordt er gescand. Je kunt er dan nog een pagina onder leggen en weer op Scan drukken. De pagina verschijnt in het overzichtsvenster. Als je klikt op Pdf, voeg je alle gescande documenten samen tot één pdf-document. Je kunt op een gescand document dubbelklikken om het te bewerken, bijvoorbeeld om het te draaien of bij te snijden. Om in NAPS2 ocr toe te passen, klik je op OCR. Klik dan bij Dutch in de lijst op het selectievakje en klik op Downloaden. Vink na het downloaden de optie PDFs doorzoekbaar maken middels OCR en klik op OK. Zorg ook dat OCR Taal op Dutch staat. Als je daarna de documenten als pdf opslaat en in Adobe op Ctrl+F drukt en zoekt op een term, wordt die gevonden als ocr is geslaagd.
©PXimport
Tip 08: Dpi
De resolutie van scans wordt getoond in dpi: dots per inch. Dit bepaalt de resolutie en daarmee de kwaliteit van je afbeelding. Hoe hoger de dpi, hoe hoger de kwaliteit, maar ook hoe langer het duurt voordat de scanner klaar is en hoe meer opslagruimte de scan kost. Dus: te hoog en je zit lang te wachten én je opslagruimte is zo op, te laag en je gescande document is een blokkenfestijn. Over het algemeen is het zo dat voor brieven en facturen een dpi van 300 een goede balans is tussen kwaliteit en snelheid. Voor foto’s wil je al snel gaan voor iets als 600 dpi of hoger. Vegatieven of echt kleine foto’s die je groter wilt kunnen tonen, neem je simpelweg de maximum-dpi van je scanner.
©PXimport
Digitale notities
Iets wat we nog altijd op papier doen, is het maken van notities. Je lijkt er niet aan te ontkomen. Steeds meer laptops hebben aanraakschermen en met een digitale pen kun je dan eenvoudig notities maken in je favoriete app, zoals OneNote of Evernote. Het zal wel even wennen zijn, met zo’n digitale pen schrijven. Voor de beste resultaten – indien je in de markt bent voor een nieuwe laptop – kies je een laptop met ondersteuning voor Windows Ink, die is speciaal geschikt voor het gebruik van een digitale pen. Kun je nu echt niet zonder je papier, dan kun je ook eens kijken naar een livescribe-notitieboek van bijvoorbeeld Moleskine. Je zou aan de buitenkant ervan niet zeggen dat het iets digitaals is: het is gewoon analoog papier met een pen. Toch kun je op het papier je aantekeningen maken en daarna met een druk op de knop die overzetten naar je tablet of smartphone. Daar kun je je notities gewoon als tekst bewerken en aanpassingen maken. Helaas kost de Moleskine Smart Writing Set wel rond de 230 euro.
©PXimport
Tip 09: Naamgeving
Nadat de bon of de brief gescand is, wil je deze natuurlijk niet zomaar in en map gooien en nooit meer terug kunnen vinden. Je moet je bestanden goed ordenen op je pc of laptop. Synchroniseer je je bestanden met je favoriete clouddienst, dan kun je ze ook vanaf je smartphone toevoegen en bekijken. Let wel op de beveiliging van de clouddienst, gebruik in elk geval een sterk wachtwoord en schakel tweefactorauthenticatie in.
Een logische mappenstructuur is afhankelijk van wat jij prettig vindt. Voor brieven is bijvoorbeeld de structuur jaar / maand (en eventueel / dag), dus dan krijg je binnen de map 2017 alle maanden. Tip: geef die maanden een nummer zodat ze op volgorde verschijnen in je mappenstructuur, en voeg eventueel ook weer het jaartal toe, handig om het overzicht te bewaren. Heb je erg veel bestanden, dan krijg je binnen de map 01 januari weer alle dagen. Daarna is het een kwestie van het bestand hernoemen en in een logische mappenstructuur plaatsen. Dat hernoemen is ook iets waar je aandacht aan moet besteden: geef je bestanden een consistente naam. Als je meerdere naamtypen door elkaar gebruikt, wordt het snel moeilijk om je bestanden terug te vinden. Denk hier vooraf over na: het achteraf wijzigen is veel werk. Een standaardnaamgeving kan zijn bedrijf_onderwerp.pdf voor brieven of aankoopdatum_modelnr_type-apparaat.pdf.
©PXimport
Welk bestandsindeling het beste is, hangt af van je eisen en mogelijkheden
-
Tip 10: Bestandstype
Je kunt bijvoorbeeld in scansoftware voor verschillende bestandstypen kiezen bij het opslaan van je bestanden. Welke bestandsindeling het beste is, hangt af van je eisen en mogelijkheden. Als je heel veel opslagruimte hebt, dan kun je kiezen voor tiff voor je foto’s. Daarmee blijft de kwaliteit behouden, want tiff past geen compressie toe. Voor brieven is er maar één geschikte indeling: pdf. Het fijne aan pdf is dat een document meerdere pagina’s kan bevatten en dat het formaat ondersteuning biedt aan ocr om de bestanden gemakkelijk te kunnen doorzoeken. Voor bonnetjes kun je pdf gebruiken, of iets als jpeg of png. Let wel op dat jpeg veel compressie toepast, waardoor de kwaliteit slecht kan zijn. Test dus altijd even of je bestanden nog leesbaar zijn.
©PXimport
Tip 11: Archiveren
Om je bestanden te archiveren en lang te bewaren, kun je ze het best op meerdere plekken opslaan zodat je een back-up hebt. Onze ervaring leert dat het handig is om afgeronde jaren of kwartalen op te slaan door ze op een dvd’tje te branden of ze op een externe harde schijf te zetten, die je alleen aansluit op de computer wanneer je de bestanden nodig hebt. Een kopie een nas is natuurlijk ook altijd een goede oplossing. Realiseer je trouwens wel dat een dvd niet eeuwig meegaat en dat ook een externe harde schijf kan stuk gaan. Wil je er echt voor zorgen dat je data goed bewaard blijven, dan kun je eens kijken naar M-Discs. Dat is een speciale dvd-achtige schijf die ontworpen is om duizend jaar mee te gaan. Je hebt er wel een speciale brander voor nodig, maar eenmaal gebrand kun je een M-Disc in elke dvd-lezer gebruiken. Maar we kunnen ons voorstellen dat je dit een beetje teveel van het goede vindt. Je kunt er ook voor kiezen om je bestanden in de cloud op te slaan, we raden je dan wel aan om dit beveiligd te doen!
©PXimport
Tip 12: Back-ups
Als je al je documenten scant en digitaal opslaat, wil je wel zekerheid dat de documenten goed zijn opgeslagen. Het is belangrijk om back-ups te maken. Dat kan op verschillende manieren. De eenvoudigste manier is om de ingebouwde back-upfunctie van Windows te gebruiken. Daarvoor ga je naar de app Instellingen in Windows 10 en dan naar Bijwerken en beveiliging / Back-up. Klik op Een station toevoegen en kies een (externe) schijf uit de lijst. Klik dan op Meer opties. Zorg dat bij Back-up maken van deze mappen de map met je documenten er tussenstaat. Is dat niet het geval, voeg deze dan zelf toe met de knop Een map toevoegen. Klik eventueel op Nu back-up maken om direct een back-up te maken.
©PXimport
Tip 13: Windows Verkenner-plug-ins
Het beheren van je documenten doe je waarschijnlijk met Windows Verkenner. Helaas is die niet zo krachtig, maar met wat extra software kun je wel al wat meer. Met bijvoorbeeld de tool Folder Ico kun je in de verkenner mappen in kleuren en categorieën indelen voor een beter overzicht. Deze plug-in kost helaas wel wat: 10 dollar (ca. 8,85 euro) per computer. Met het tooltje Clover krijgt je verkenner Chrome-achtige tabbladen. Handig is ook Seer. Op macOS kun je als je een bestand selecteert en de spatiebalk indrukt snel er een voorbeeld van inzien. Met Seer komt die functionaliteit ook naar de verkenner. Op die manier kun je een stuk sneller door al je bestanden bladeren. Het voorbeeldvenster van Windows Verkenner werkt namelijk niet geweldig en neemt altijd veel ruimte in.
©PXimport
Met Seer kun je een stuk sneller door een preview van je bestanden bladeren
-
Tip 14: XYPlorer
Helaas heeft de verkenner maar zeer beperkte mogelijkheden om effectief je je brieven en bonnetjes te beheren. Naast plug-ins zoals in de vorige tip kun je ook kijken naar alternatieven, zoals bijvoorbeeld XYPlorer. Met dat programma heb je de mogelijkheid om bestanden in een kleurcategorie te plaatsen en om alle bestanden te labelen (Windows Verkenner kan alleen bepaalde bestandsformaten labelen). Je kunt ook virtuele collecties maken, zoekresultaten opslaan en het kan je helpen met herhalende taken. Dit programma kost 40 dollar, dat is ca. 34 euro. Een andere mogelijkheid is Directory Opus 12, daarmee kun je ook labelen en categoriseren op kleur. Directory Opus heeft een gratis versie beschikbaar met beperkte functionaliteiten.
©PXimport
Tip 15: Pdf en Word
Gescande pdf-documenten kun je openen met moderne versies van Word, waarna Word vanzelf automatisch ocr toepast en er meteen een gescand document van maakt. De kwaliteit van het resultaat verschilt per document. Wij gebruiken Word 2016 met de updates van juli 2017. Open Word en klik op Andere documenten openen onderaan. Klik op Bladeren en blader nu naar het pdf-document dat je wilt omzetten naar een Word-bestand en klik op Openen. Er verschijnt een melding dat het document geconverteerd wordt en dat de resultaten kunnen verschillen: vooral met veel plaatjes in de brief of bon zal het resultaat tegenvallen. Klik op OK en wacht even totdat het converteren is voltooid. Daarna zie je het resultaat. Idealiter sla je zowel de het docx-bestand als pdf-bestand op, zodat je altijd nog het origineel hebt.
©PXimport
Tip 16: Documenten beheren
Als je het echt serieus aan wilt pakken met het digitaliseren van je bonnen en vooral brieven, dan kun je eens kijken naar een documentmanagementsysteem (DMS). Daarmee kun je je documenten op een systematische manier opslaan, er notities aan hangen en ze eenvoudig terugvinden en sorteren. Een gratis en goed DMS is Mayan EDMS. Om dat te starten, heb je wel een server met Docker nodig. Docker is op een aantal nas’en beschikbaar, maar ook te installeren op Windows of macOS. Hoe je dit aan de praat krijgt lees je hier.
©PXimport