De geruchten over Windows 12 als opvolger van Windows 11 worden steeds sterker. Zou je het liefst nu al naar Windows 12 willen overstappen? Nergens voor nodig! Met wat slimme stappen breng je Windows 11 weer helemaal bij de tijd en kan Windows 12 nog best even wachten.

De komst van Windows 12 is nog altijd niet officieel bevestigd door Microsoft. Er wordt uiteraard continu druk gewerkt aan nieuwe mogelijkheden, maar de kans bestaat dat deze nieuwigheden de komende tijd simpelweg worden toegevoegd aan updates voor Windows 11 en dat het nog wel even duurt voordat Windows 12 het levenslicht ziet.

Taakbalk

Bij de introductie van Windows 11 viel direct op dat de Windows-taakbalk aanzienlijk minder flexibel was dan in Windows 10. Inmiddels hebben de makers die situatie verbeterd, waardoor je de taakbalk ook in Windows 11 meer naar je hand kunt zetten. Klik met de rechtermuisknop op de taakbalk en kies Taakbalkinstellingen. Klap de sectie Gedrag van taakbalk uit. In Windows 11 zie je standaard alleen pictogrammen op de taakbalkknoppen: de naam van het programma is niet zichtbaar. Wil je altijd de namen van de geopende programma’s zien in de taakbalk, dan kies je voor Nooit bij Taakbalkknoppen combineren en labels verbergen. Gebruik je meerdere beeldschermen, dan kun je dezelfde instelling opgeven bij Taakbalkknoppen combineren en labels op andere taakbalken verbergen. Bovendien kun je de taakbalk en de startknop ook weer links uitlijnen, in plaats van in het midden. Kies voor Links uitlijnen bij Uitlijning van taakbalk.

AI

Windows 12 zal straks flink leunen op een NPU: een Neural Processing Unit. Dit is een gespecialiseerde processor die zich hoofdzakelijk bezighoudt met het afhandelen van AI-gerelateerde taken. Hij neemt hierdoor werk uit handen van de traditionele processor van de computer. Nieuwe computers worden hiermee uitgerust. Onder meer Copilot, de AI-assistent van Windows, kan hiervan gebruikmaken. Toch hoef je niet op Windows 12 te wachten om met AI en Copilot aan de slag te gaan. De Engelstalige versie van Windows 11 heeft Copilot al aan boord: met de toetscombinatie Windows+C roep je de assistent op. In de Nederlandse versie is het nog niet zover. Wel kun je er al gebruik van maken via Edge.

Open de browser, klik op de Copilot-knop rechtsboven in beeld of gebruik de toetscombinatie Ctrl+Shift+. (punt). Het deelvenster opent rechts. Bovenin vind je drie tabbladen: Chatten, Opstellen en Inzichten. Op de eerste tab ga je conversaties met Copilot aan. Zo typ je in het vak onderin de gewenste prompt, zoals een vraag of een opdracht. De tab Opstellen helpt je bij het maken van een bericht, zoals brief, e-mail of blog. De tab Inzichten geeft informatie over je online (zoek)gedrag, zoals zoektermen en een analyse van de website die je bezoekt.

AI via taakbalk

In de toekomst heb je snel toegang tot Copilot via de taakbalk, zodat je niet meer afhankelijk bent van de browser. Maar wie slim is, bouwt deze functionaliteit nu alvast handmatig in. Open Edge en ga naar https://copilot.microsoft.com. Van deze website maken we nu een web-app, zodat je met een enkele klik via het startmenu en/of de taakbalk de website kunt openen. Klik in Edge rechtsboven op de knop met de drie puntjes (Instellingen en meer). Kies nu Meer hulpprogramma’s / Aan taakbalk vastmaken. Bevestig met een klik op Ja. Je kunt de AI-functie ook eenvoudig toegankelijk maken via het Windows-startmenu. Kies dan voor Vastmaken aan startscherm.

Meer AI

Heb je de smaak te pakken, dan kun je Windows 11 ook uitbreiden met een uitgebreidere versie van AI. Deze Pro-editie komt hoogstwaarschijnlijk standaard beschikbaar in de toekomstige Windows-editie. Open de Windows Instellingen en kies Accounts. Klap de sectie Microsoft Copilot Pro uit en klik op Copilot Pro downloaden. Wel even opletten: de Pro-variant van Copilot is een betaalde dienst, waarvoor je maandelijks 22 euro betaalt. Je krijgt hiermee voorkeurstoegang tot GPT-4 en GPT-4 Turbo op drukke momenten en voorrang bij het genereren van AI-afbeeldingen.

Vensterindeling

In de loop van de tijd heeft Windows 11 nieuwe functies en verbeteringen gekregen die je mogelijk nog niet kent. De functie Lay-out, waarmee je snel vensters kunt indelen op je scherm, toont nu de pictogrammen van de programma’s die je al hebt geopend. Zo kun je snel beoordelen welke vensterindeling het meest geschikt is. Bekijk hoe het werkt: plaats de muis op de knop Maximaliseren van een venster. Een overzicht van verschillende indelingen verschijnt, inclusief die handige pictogrammen. Werk je liever met het toetsenbord? Druk op Windows+Z om de indelingen te openen. Elke indeling heeft nu een eigen nummer: kies het nummer van de indeling die je wilt gebruiken.

Modern zoeken

De zoekfunctie in Windows 11 is ook toe aan wat modernisering. De zoekresultaten zijn niet altijd compleet en het zoeken naar items kost soms de nodige tijd. Dat kan beter. We maken gebruik van een gratis alternatief: Everything. Deze bestands-zoekmachine werkt anders dan je gewend bent. Al voordat je begint met zoeken, vind je de volledige inhoud van de schijf of map waarin je wilt gaan zoeken. Het indexeermechanisme van Everything werkt bijzonder efficiënt. Het bouwen van de eerste database op basis van 1 miljoen bestanden kost ongeveer een minuut. Om te zoeken, typ je een zoekterm boven in het venster. Bij het ingeven van de zoekterm worden de zoekresultaten realtime bijgewerkt. De resultaten verschijnen onderin.

Moderne startknop

Met Start11 van Stardock geef je Windows 11 een opgefrist uiterlijk. Met de software kun je kenmerkende Windows-onderdelen, zoals het startmenu en de taakbalk, tot in detail naar je hand zetten. Je mag het programma gratis proberen. Ben je tevreden, dan betaal je zo’n 9 euro voor de licentie.

Aan de linkerkant vind je een overzicht van de onderdelen die je een upgrade kunt geven. Kies voor Startmenu. Aan de rechterkant vind je de bijbehorende mogelijkheden. Zo kun je kiezen voor een eerdere versie van het startmenu: Windows 7-stijl of Windows 10-stijl. Interessanter is de mogelijkheid om juist voor een modernere variant te kiezen, zoals met de opties Windows 11-stijl met verbeteringen en Een bijgewerkte Windows 11-stijl. Nadat je de gewenste stijl hebt gekozen, klik je op Menu configureren (onder in het venster). Hier pas je de details aan, zoals de onderdelen die je graag in het menu opneemt en welke kleuren je wilt gebruiken. Ben je inmiddels uitgekeken op de startknop? Open dan aan de linkerkant de sectie Startknop. Vervolgens kun je een eigen afbeelding voor de startknop kiezen.

Goed om te weten: als je in de toekomst eenmalig het traditionele Windows 11-menu wilt openen, houd dan Ctrl ingedrukt terwijl je op de Startknop klikt.

Aangepaste taakbalk

Met Start11 kun je ook andere kenmerkende Windows-onderdelen aanpassen, zoals de taakbalk. Kies links voor Taakbalk, daarna aan de rechterkant voor Configureer verbeterde taakbalk. In het detailvenster kun je de balk aan je wensen aanpassen, onder meer met een zelfgekozen lettertype en een aangepast formaat. Keer hierna weer terug naar de sectie Taakbalk. In de tweede helft van het instellingenvenster pas je de overige instellingen van de taakbalk aan. Hier geef je de taakbalk een eigen achtergrondkleur en kun je de taakbalk een modernere uitstraling geven, bijvoorbeeld met afgeronde hoeken. Die opties vind je in de sectie Geavanceerde instellingen voor afgeronde taakbalk. Ook vind je hier kleine extra’s, zoals de mogelijkheid om de seconden in de klok van de taakbalk te laten tonen.

Mappen via de taakbalk

Mogelijk biedt Windows 12 in de toekomst deze functie, maar Windows 11 kan het nog niet: (sub)mappen en documenten vastmaken aan de taakbalk, zodat je er snel toegang toe hebt. We hebben geen geduld om hierop te wachten en lossen het zelf op. In Start11 open je de sectie Taakbalk pinnen. Wil je een veelgebruikt document vastpinnen, dan kies je voor Pinbestand en selecteer je het gewenste bestand. Om een map snel toegankelijk te maken, kies je voor Map pinnen en wijs je de gewenste map aan. In plaats hiervan kun je ook een menu creëren, waarmee je in één keer toegang hebt tot meerdere locaties. Kies dan voor Menu voor map pinnen.

Passkeys

Steeds meer websites en diensten bieden de mogelijkheid om je aan te melden zonder wachtwoord. In plaats daarvan maak je gebruik van een passkey. Dat werkt met gezichtsherkenning of vingerafdrukherkenning. De dienst bewaart een publieke sleutel voor je, terwijl je zelf de privésleutel bewaart. Windows 11 biedt sinds kort ook ondersteuning voor passkeys. Opgeslagen passkeys beheer je via de Windows-instellingen (Windows+I). Kies voor Accounts /Wachtwoordsleutelinstellingen. Een overzicht van de opgeslagen wachtwoordsleutels verschijnt. Ongebruikte sleutels kun je verwijderen: klik op de drie puntjes (...) en kies Wachtwoordcode verwijderen.

Bestandsbeheer

Windows Verkenner gaat al heel wat jaren mee, maar onlangs is dit onderdeel vernieuwd. Open de Verkenner (Windows+E), zodat je het nieuwe detailvenster in kunt stellen. Windows houdt dit standaard nog voor je verborgen. Druk op de toetscombinatie Alt+Shift+P en selecteer een bestand of een map (afbeelding 10). De Verkenner toont nu alle relevante details. Je leest hier onder meer wanneer het item voor het laatst is bewerkt en of het wordt gedeeld. Maak je gebruik van OneDrive en klik je in de adresbalk op OneDrive, dan zie je de actuele synchronisatiestatus en hoeveel ruimte je nog over hebt.

Ook nieuw is de mogelijkheid om een totaaloverzicht van je foto’s te krijgen. Dat gebeurt via de nieuwe Galerie, die je linksboven in het venster aantreft. Klik op Verzameling / Verzameling beheren om te bepalen welke fotolocaties hier worden weergegeven.

Vooruitblikken

Ben je nog steeds niet tevreden over Windows 11 en wil je alvast een blik in de toekomst werpen? Overweeg je dan aan te melden voor het Windows 11 Insider-bètaprogramma. Hiermee krijg je toegang tot Windows 11-functies die de rest van de wereld pas later te zien krijgt. In de Windows-instellingen kies je voor Windows Update / Windows Insider-programma. Klik op Aan de slag. Houd er rekening mee dat de toekomstige Windows 11-functies nog niet volledig zijn getest, en dus problemen op kunnen leveren.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.