Als boekfanaat heb je veel aan je smartphone of tablet. Niet alleen om op te lezen, maar bijvoorbeeld ook om nieuwe titels te ontdekken die passen bij jouw leessmaak. Of je nou een nieuw boek zoekt, je collectie wilt registreren of graag in contact komt met andere lezers … er zijn allerlei handige apps voor boekenwurmen beschikbaar.

Tip 01: Goodreads

Goodreads laat zich het beste omschrijven als een wereldwijd sociaal netwerk voor boekfanaten. Hierop zijn inmiddels ook behoorlijk wat Nederlanders en Belgen actief. Je registreert al je boeken in je persoonlijke profiel, waarna online vrienden elkaars collectie kunnen bewonderen. Leuk is dat Goodreads met nieuwe suggesties op de proppen komt, zodat je nieuwe titels leert kennen. Zodra je de app voor de eerste keer opent, maak je eerst een persoonlijk profiel aan. Kies voor Sign up. Je kunt jezelf registreren of rechtstreeks inloggen met een Facebook-account. Laatstgenoemde optie heeft als voordeel dat je meteen ziet welke Facebook-vrienden ook op Goodreads actief zijn.

Tip 02: Boeken scannen

In het hoofdscherm van Goodreads bekijk je welke titels er momenteel populair zijn. Wanneer je je boekencollectie registreert, doet de apps aanbevelingen die passen bij jouw leessmaak. Bovendien kun je altijd en overal de collectie raadplegen. Handig als je in een boekenwinkel staat en je twijfelt of je dat ene boek nou al hebt of niet. De registratie van boeken gaat dankzij de ingebouwde barcodescanner erg vlot. Tik in het menu op Scan en geef de app toegang tot de camera van de smartphone of tablet. Richt de cameralens nu op de barcode van het boek. Wanneer Goodreads het boek herkent, tik je achter Want to Read op het pijltje. Geef met Read aan dat je het boek hebt gelezen en bevestig met Done. Soms gebeurt het dat Goodreads de barcode niet herkent. Kies in dat geval in het menu voor Search of tik op het pictogram met het vergrootglas. Probeer op basis van de titel of schrijver het boek alsnog te vinden.

©PXimport

Tip 03: Collectie bekijken

Heb je de volledige boekenverzameling geregistreerd? Kies in het menu voor My Books en Read om de verzameling te bekijken. Alle boeken staan standaard gesorteerd op toevoegingsdatum. Wens je een andere sorteervolgorde? Tik op Date Read en kies bijvoorbeeld voor Author of Title. Goodreads sorteert je collectie dan respectievelijk op auteur of boektitel.

Tip 04: Vrienden toevoegen

©PXimport

Het leuke van Goodreads is dat lezers elkaar tippen over interessante titels. Bekijk welke vrienden ook Goodreads gebruiken en leg eenvoudig contact. Open het menu via het pictogram met de drie horizontale streepjes en tik op Friends. Mogelijk zie je al wat vrienden die jou hebben toegevoegd. Via Connect with more friends ga je zelf op jacht. Wanneer Goodreads aan Facebook is gekoppeld, zie je direct welke bekenden dit sociale netwerk voor boekliefhebbers al gebruiken. Gek genoeg kun je in eerste instantie uitsluitend alle vrienden óf helemaal niemand toevoegen. Wil je je boekencollectie met een enkel persoon delen? Kies dan achtereenvolgens voor No, thanks en Add Individually, waarna je de gewenste vriend(en) aanvinkt. Bevestig met Done. Als alternatief spoor je andere gebruikers ook via hun naam of e-mailadres op. Gebruik hiervoor het veld Search users by name or email.

Tip 05: Bksy

Wie regelmatig boeken (uit)leent, kan niet om Bksy heen. Je brengt allereerst je eigen boekenkast in kaart, waarna online vrienden desgewenst een leenverzoek bij je indienen. Andersom snuffel je ook onbelemmerd in andermans boekenkast. Maak in Bksy eerst een nieuw profiel aan of log in met je Facebook-account. Nadat je bent aangemeld, vraagt de app toestemming om de camera te gebruiken. Het is de bedoeling dat je de barcode van alle boeken scant die je eventueel wilt uitlenen. Vervolgens tik je in de lijst met resultaten op de juiste titel. Via het plusteken voeg je meerdere titels achter elkaar toe. Overigens zoek je als alternatief ook handmatig op een titel, auteur of ISBN, al gaat dat minder vlot.

Tip 06: Boeken (uit)lenen

Vanzelfsprekend wil je graag andere personen toevoegen, zodat je onderling boeken kunt uitwisselen. Ga onderin naar Leden en tik op het plusteken. Via Zoeken werpt Bksy een blik in je telefoonboek en controleert welke bekenden de app ook gebruiken. Als alternatief kijk je bij Zoek op Facebook welke online vrienden er lid zijn van Bksy, waarbij je ze desgewenst uitnodigt. Gebruik de optie Zelf zoeken om aan de hand van een e-mailadres of gebruikersnaam handmatig naar leden te zoeken. Heb je een boek aan een bekende uitgeleend? Binnen de app geef je dat eenvoudig aan. Ga naar Boeken en tik op de betreffende titel. Vervolgens kies je voor Leen uit. Om een kijkje in de virtuele boekenkast van iemand anders te nemen, kies je onderin voor Leden en tik je de juiste profielnaam aan.

©PXimport

Boekenclub

Tip 07: LuisterBieb

Wie eens een luisterboek wil uitproberen, doet er goed aan om LuisterBieb te installeren. Met deze app luister je vanaf een smartphone of tablet naar ingesproken verhalen. Via Registreer maak je allereerst een account aan. Vervolgens geef je aan of je wel of geen lid bent van een openbare bibliotheek. Met het juiste pasnummer of e-mailadres koppel je het lidmaatschap aan deze app, al kan dat ook op een later moment. Leden hebben toegang tot alle luisterboeken. Gelukkig zijn er ook enkele gratis titels beschikbaar, dus ook voor niet-leden is Luisterbieb de moeite waard. Ben je geen lid, dan ga je in de app op zoek naar luisterboeken met een wit of grijs label. Titels met een oranje label vereisen een bibliotheeklidmaatschap. Het aanbod is gerangschikt op genre. Voor het vinden van specifieke titels gebruik je de zoekfunctie. Heb je een interessant exemplaar gevonden? Via Download sla je het audiobestand lokaal op. Handig, want zo luister je ook op plekken zonder internetverbinding. In het hoofdmenu zie je bij Mijn Luisterboeken alle opgeslagen titels. Klik op een item om de weergave te starten.

Tip 08: Bol.com Kobo

©PXimport

Onder de naam Bol.com Kobo hebben de genoemde bedrijven een uitstekende app ontwikkeld voor diegenen die graag e-books lezen op hun smartphone of tablet. E-books die je namelijk ooit bij Bol.com hebt aangeschaft, zijn automatisch in deze app beschikbaar. Na het opstarten log je in met een Bol.com-account. Heb je die nog niet, dan surf je eerst even naar de website van deze webwinkel om jezelf te registreren. Bij Boeken en Auteurs bekijk je een overzicht van aangeschafte e-books. Bij Start krijg je op basis van je digitale boekencollectie persoonlijke aanbevelingen voorgeschoteld. Helaas is het in de iOS-app niet mogelijk om rechtstreeks aankopen te doen. Vanuit de Android-app kan dat wel, waarna je het gekochte boek direct kunt lezen. De app stelt verder ook tientallen gratis titels beschikbaar.

Tip 09: E-book lezen

Wil je in de Bol.com Kobo-app een e-book lezen, dan tik je op de boekomslag. Via een veegbeweging naar rechts blader je telkens naar de volgende pagina. Tik in het midden van de pagina om het menu te openen. Via het zonnetje verhoog of verlaag je de helderheid. Verder kies je eventueel een ander leesthema, waarbij je de letters en achtergrond een ander kleurtje geeft. Handig is verder dat je de lettergrootte en het lettertype naar eigen wens aanpast. Gebruik hiervoor de optie Aa. Via het gereedschapspictogram lijn je de tekst eventueel op een andere manier uit en stel je in dat het scherm niet kan kantelen. Handig is dat de makers een Prisma-woordenboek hebben geïntegreerd. Weet je niet wat iets betekent? Selecteer het woord door er met je vinger enige tijd op te drukken. De betekenis verschijnt na een fractie wachten boven of onder in het scherm. Je opent het zoekwoord ook gemakkelijk in Wikipedia of Google. Tot slot is er een contextmenu te zien, waarmee je onder meer notities toevoegt, citaten deelt en woorden markeert.

Bol.com Kobo Plus

Tip 10: Zelf schrijven?

Heb je zelf bescheiden schrijfambities? Wattpad is een populair platform voor amateurschrijvers, waarbij je ook zelf verhalen kunt publiceren. Je maakt eenvoudig een nieuw profiel aan of logt direct in via je Facebook-account. Na aanmelding wijs je drie verhalen aan die je interessant lijken. Op basis daarvan doet Wattpad nieuwe aanbevelingen. Er is volop Nederlandstalig leesvoer te vinden. Als je zelf iets wilt publiceren, tik je op het potloodpictogram. Vervolgens voeg je een boekomslag, titel en beschrijving toe. Het schrijven kan nu beginnen. Ben je klaar met het boek? Tik dan op Publiceren en wacht af hoe andere leden je verhaal beoordelen.

©PXimport

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speurt de redactie een aantal keer per week naar zulke deals. In de categorie klussen in en om het huis hebben we deze keer vijf goede schuurmachines voor je gevonden.

Een schuurmachine gebruik je om oppervlakken glad te maken, verf of lak te verwijderen, of hout voor te bereiden op verdere afwerking. Het apparaat schuurt met roterende of trillende bewegingen en is handig bij houtbewerking, meubelrenovatie of het opknappen van deuren en kozijnen. De redactie van ID.nl zocht en vond vijf exemplaren voor een goede prijs.

Makita DBO180ZJ

Deze Makita schuurmachine handig als je wat bewegingsvrijheid nodig hebt. Geen snoer dat in de weg zit of een verlengsnoer dat nét te kort is. Je klikt een 18V Makita accu erin en kunt direct aan de slag. Het schuurblad van deze Makita draait rond én beweegt tegelijkertijd in kleine ellipsvormige (excentrische) cirkels. Hierdoor schuur je gelijkmatig zonder zichtbare schuurkringen, en dat maakt dit type vooral geschikt voor het fijn afwerken van hout, metaal of laklagen. Het lichte gewicht en de ergonomische vorm zorgen dat je de machine zelfs met één hand kunt bedienen, zonder dat je snel moe wordt. Dit model is vooral fijn als je al Makita-accu’s hebt liggen, want hij wordt zonder accu geleverd.

Makita BO3710

Wie graag netjes werkt, zonder al te veel lawaai of trillingen, vindt in deze Makita BO3710 een stille kracht. Hij is niet opvallend in uiterlijk, maar tijdens het schuren merk je meteen dat hij z’n werk serieus neemt. De rechthoekige zool maakt hem ideaal voor grotere oppervlakken zoals deuren, kasten of vensterbanken. Wat fijn is: je hoeft geen kracht te zetten, de machine doet het werk. Je hoeft hem alleen maar rustig over het oppervlak te bewegen. Hij laat geen krassen achter, ook niet op kwetsbaarder hout. En hij is stil genoeg om binnen te gebruiken zonder dat de hele buurt meeluistert. Hij ligt goed in de hand en blijft ook bij langer gebruik prettig om mee te werken. Voor wie het schuren graag rustig, secuur en zonder poeha aanpakt, is dit een uitstekende keuze.

Einhell TH‑OS 1016

De Einhell TH-OS 1016 is een typische 'even-snel-pakken'-machine. Als je een hoekje wilt bijwerken, een kleine beschadiging wil gladmaken of een randje verf moet verwijderen, dan is dit apparaat je vriend. Door z’n driehoekige zool kom je makkelijk in smalle hoeken en langs randen waar grotere schuurmachines moeite mee hebben. Hij is licht en eenvoudig te bedienen, zelfs als je geen ervaren klusser bent. En ondanks z’n bescheiden formaat en prijs, voelt hij verrassend stevig aan. Voor kleine karweitjes is dit eigenlijk alles wat je nodig hebt. Je hoeft hem niet op te bergen in een kast, want hij past gewoon in een lade of gereedschapskist. Het is een eenvoudig apparaat dat doet wat het moet doen, zonder poespas.

DeWalt DWE6423

Deze DeWalt schuurmachine is misschien wel de beste balans tussen kracht en comfort. Perfect voor grotere klussen waarbij je langere tijd aan het werk bent. De rubberen grip ligt goed in de hand en helpt om trillingen te dempen. Met zijn 125 mm schijfoppervlak schuur je snel grote delen weg, maar het apparaat blijft precies genoeg om ook bij de afwerking mooi werk te leveren. Je merkt dat hier goed is nagedacht over gebruiksgemak: de aan-uitknop zit op een logische plek, het stofopvangsysteem werkt behoorlijk goed en hij is stil. Een solide keuze voor wie regelmatig wil schuren zonder elke keer met zware, logge machines te moeten werken.

PARKSIDE Accu-excenterschuurmachine

Deze schuurmachine van PARKSIDE is vooral handig als je af en toe iets kleins moet schuren en niet te veel wilt uitgeven. Hij is licht, makkelijk vast te houden en komt dankzij zijn compacte formaat goed in hoeken en langs randen. Wat hem 'multifunctioneel' maakt, is de mogelijkheid om verschillende schuurzolen te gebruiken. Daarmee kun je van alles aanpakken: een schilderijtje opschuren, een hoekje verf verwijderen of een kastdeur gladmaken. Je moet geen professioneel apparaat verwachten, maar voor simpele klussen is hij meer dan voldoende. En omdat hij zo weinig kost, is het een prima keuze als je af en toe iets wilt bijwerken zonder meteen een duur merk aan te schaffen. Handig als tweede machine of voor beginnende klussers die gewoon iets praktisch zoeken.

Vier op de tien Nederlanders gebruiken ChatGPT, blijkt uit onderzoek van Telecompaper. Daarvan kiest 87 procent voor de gratis versie. Die blijkt voor de meesten ruim voldoende – mits je weet hoe je de tool slim inzet. Met deze tien tips haal je alles uit de gratis variant van ChatGPT.

Lees ook: ChatGPT onder de knie: zo word je een promptprofessional

1. Stel gerichte vragen

Wie zomaar wat typt, krijgt een antwoord dat alle kanten op kan gaan. Begin daarom met een duidelijke vraag of opdracht. Noem drie eenvoudige pasta­gerechten die binnen 20 minuten klaar zijn werkt bijvoorbeeld beter dan Vertel iets over pasta. Wees ook niet bang om tussendoor verder te vragen of je opdracht te verfijnen. ChatGPT onthoudt binnen een gesprek wat je eerder vroeg, zolang je in hetzelfde chatvenster blijft. 

©ID.nl

2. Geef ChatGPT een rol (zoals docent of tekstschrijver)

Je kunt ChatGPT laten denken als een docent, redacteur of programmeur, afhankelijk van wat je nodig hebt. Begin je vraag bijvoorbeeld met: Doe alsof je een leraar bent die uitlegt hoe fotosynthese werkt aan een kind van 10. Of: Je bent een tekstschrijver. Verbeter deze alinea op stijl en duidelijkheid. Zo krijg je antwoorden die beter aansluiten bij je doel.

Tip: Alle afbeeldingen in dit artikel kun je aanklikken om ze groter te bekijken. 👇🏻

©ID.nl

Tien x rollenspel

3. Gebruik ChatGPT om mee te sparren

De gratis versie is niet alleen handig om feitelijke informatie te vinden, maar ook om mee te denken als je even vastloopt of om je op nieuwe ideeën te brengen. Denk aan: Hoe pak ik een introductie aan voor een workshop over digitale veiligheid? of Geef vijf originele tekstjes voor op een verjaardagskaart. Zie de suggesties die ChatGPT dan geeft vooral als een middel om je op nieuwe ideeën brengen.

4. Laat ChatGPT samenvatten of herschrijven

Heb je een lange tekst gekregen, zoals een rapport, artikel of e-mail? Of een tekst die je niet helemaal snapt omdat het taalgebruik te ingewikkeld is? Vraag ChatGPT om een samenvatting in gewone taal, zodat je snel begrijpt waar het over gaat. Andersom kan ook: als je zelf zo'n tekst hebt geschreven, kun je ChatGPT vragen om het korter, vriendelijker of zakelijker te maken.

5. Knip grote opdrachten op in kleinere stappen

Een complexe opdracht werkt vaak beter als je die opknipt. Begin klein en bouw op. Wil je bijvoorbeeld een sollicitatiebrief laten schrijven? Vraag dan eerst: Wat zijn de belangrijkste elementen van een goede sollicitatiebrief voor functie X? Je kunt daar eventueel iets aan toevoegen als Geef een beknopt lijstje met elementen. Je hoeft het verder nog niet uit te werken. Laat daarna pas een opzet maken. Zo houd je meer controle over het resultaat en kun je tijdig bijsturen wanneer dat nodig is.

©ID.nl

6. Weet wat de gratis versie wel en niet kan

De gratis versie werkt standaard met GPT‑4o. Deze versie heeft een kennisbasis tot oktober 2023, dus recente ontwikkelingen of nieuws van ná dat punt kent het model niet. Als gratis gebruiker mag je maar een beperkt aantal berichten met GPT‑4o sturen binnen een periode van vijf uur. Is die limiet bereikt, dan krijg je een melding. ChatGPT schakelt dan automatisch over op GPT‑4.1 mini – een lichtere variant met iets minder rekenkracht. Je merkt dat soms aan antwoorden die wat oppervlakkiger zijn of minder duidelijk opgebouwd. Controleer daarom altijd zelf of feiten kloppen. Goed om te weten: dat overschakelen kan ook gebeuren wanneer ChatGPT tijdelijk overbelast is door veel gebruikers tegelijk.

7. Zet ChatGPT in als taalhulp bij spelling of vertaling

Twijfel je over spelling, grammatica of interpunctie? ChatGPT helpt je bij het corrigeren van zinnen. Je kunt ook vragen naar het verschil tussen vergelijkbare woorden of hulp krijgen bij vertalen tussen bijvoorbeeld Nederlands en Engels – inclusief uitleg.

©ID.nl

8. Voeg je eigen kennis toe voor betere resultaten

ChatGPT is goed in structureren en herschrijven, maar mist gezond verstand en actuele kennis. Daarom ontstaan de beste antwoorden wanneer jij zelf iets toevoegt: een eigen doel, situatie of voorkeur. Denk aan: Ik wil deze uitleg gebruiken voor een workshop over cybersecurity. Kun je hem korter maken voor beginners? In dit voorbeeld geef je aan waarvoor je de tekst wilt gebruiken (de workshop), voor wie hij bedoeld is (beginners) en wat je nodig hebt (een kortere versie). Zulke aanwijzingen helpen ChatGPT om met een antwoord te komen waar je echt iets aan hebt.

9. Bouw voort op eerder antwoorden in dezelfde chat

Je hoeft niet bij elke nieuwe vraag opnieuw te beginnen. Blijf je in hetzelfde chatvenster, dan kun je voortbouwen op eerdere antwoorden. Zo werk je stap voor stap toe naar een tekst, idee of plan dat steeds beter past bij wat je zoekt.

10. Houd het gesprek overzichtelijk

Als een chat te rommelig wordt, is het soms handiger om opnieuw te beginnen. In een nieuw venster houd je het gesprek overzichtelijk en voorkom je dat ChatGPT blijft terugkomen op eerdere dingen die niet meer relevant zijn.