ID.nl logo
24 hardware- en softwaretips voor een frisse start op je pc
© PXimport
Huis

24 hardware- en softwaretips voor een frisse start op je pc

Tijd voor een frisse start op je pc? Met een schone lei beginnen kan soms heel verfrissend zijn. In dit artikel gaan we in op de hardware en software die je kunt kopen en installeren, zodat je pc weer helemaal up-to-date is.

Hardware

Tip 01: Muis

Tja, aanraakschermen zijn hot, maar in de meeste gevallen heb je toch echt wel een muis nodig om de pc te besturen. Je krijgt er vrijwel altijd eentje bij je pc, maar voldoet deze aan je behoeften? Zit je lang achter de pc, dan is ergonomie belangrijk. En ben je iemand die gek wordt van draden, of zou je het juist veel irritanter vinden om de muis telkens op te moeten laden?

Allemaal afwegingen die je helpen besluiten of een ergonomische, draadloze of juist bedrade muis geschikt voor je is. Wellicht past een muis met trackball (ja, dat bestaat nog) het beste bij jouw scrollgedrag. Ben je fanatiek gamer, dan is de kans groot dat de standaardmuis die je meegeleverd krijgt niet voldoet. Laat je bij de aankoop overigens niet gek maken. Er zijn muizen van een tientje, maar ook van meer dan 350 euro.

©PXimport

Een muis heb je vrijwel altijd in de hand, dus kies er eentje die bij je activiteiten past.

Tip 02: Toetsenbord

Ook op het gebied van toetsenborden is er veel te kiezen. Uiteraard is er, net als bij muizen, de keuze tussen wel of geen kabeltje. Veel ingrijpender is de vorm van het toetsenbord. Want ben je van plan om enorm veel te gaan typen, dan is een ergonomisch toetsenbord (waarbij je handen en polsen in een natuurlijke positie rusten tijdens het typen) geen overbodige luxe. Belangrijk is dat je het toetsenbord fysiek onder je vingers voelt voordat je het aanschaft. Bepaal bij je praktijktest of de toetsen ver genoeg uit elkaar liggen, of er sneltoetsen aanwezig zijn (bijvoorbeeld voor volume of het afspelen en pauzeren van muziek en video), of er pootjes aanwezig zijn om het toetsenbord wat te kantelen (iets dat veel mensen prettig vinden) enzovoort.

Doe je veel aan videobewerking, dan zijn er ook speciale toetsenborden die geconfigureerd zijn voor (en bedrukt zijn met) opties voor specifieke videobewerkingsprogramma's. En zo zijn er ook toetsenborden die specifiek zijn ontworpen voor games.

©PXimport

Er zijn heel specifieke toetsenborden voor specifieke activiteiten.

Tip 03: Luidsprekers

Over de luidsprekers kunnen we kort maar zeer duidelijk zijn: je hoeft echt geen 7.1-speakerset neer te zetten om fatsoenlijk geluid uit je pc te kunnen toveren, maar aan een set van een tientje is doorgaans vrij duidelijk te horen dat hij niet zoveel gekost heeft. Veertig à vijftig euro is een mooie prijs voor luidsprekers.

Zelfs als je geen audiofiel bent is het verstandig om gewoon een fijne set neer te zetten, zodat je je niet zo snel aan het slechte geluid gaat irriteren.

©PXimport

Je hoeft geen surround-set aan te schaffen, maar degelijke luidsprekers zijn wel wenselijk.

Tip 04: Printer/scanner

Hoewel steeds meer communicatie digitaal plaatsvindt, is een printer in een gemiddeld huishouden nog altijd onmisbaar. Gelukkig hoeft een printer helemaal niet duur te zijn, voor een paar tientjes heb je een prima exemplaar. Maar wat voor printer koop je dan eigenlijk? Er zijn veel verschillende modellen op de markt: laserprinters, deskjetprinters, all-in-one-printers (die naast een printer ook een scanner bevatten, dat scheelt weer ruimte op je bureau), printers met automatische documentinvoer (handig als je vaak contracten scant), printers met diascanner, met kaartlezers en zelfs printers die dvd's kunnen lezen. Bedenk van tevoren welke functionaliteiten je wilt hebben en kies aan de hand daarvan een printer uit.

Zoek ook online naar de ervaringen met de verschillende merken, het ene merk is bijvoorbeeld gevoeliger voor papierdikte dan het andere. Maar vooral: let op de inktconsumptie en koop een printer met losse kleurencartridges. Zo hoef je niet de hele cartridge te vervangen als bijvoorbeeld alleen geel op is.

©PXimport

Let bij de aankoop van een printer ook op de samenstelling van de cartridges.

Tip 05: Webcam

Het is nu nog lastig voor te stellen, maar niet zo heel lang geleden was de videotelefoon (in de vorm van FaceTime, Skype etc.) nog pure sciencefiction. Voor videogesprekken waren we aangewezen op onze computer. Door de mogelijkheid om te videochatten op een smartphone en tablet, leek de webcam z'n langste tijd gehad te hebben. Maar nu er steeds meer mogelijkheden komen voor gesture-control (oftewel handelingen uitvoeren door gebaren te maken voor de webcam), wordt het juist weer heel interessant.

Gaat het je nog puur om videochatten, dan is een dure webcam zeker niet nodig. Wil je echter gebruik kunnen maken van besturing door middel van gebaren, zoek dan een webcam die daar geschikt voor is.

©PXimport

Dankzij gebaar-besturing zijn webcams terug van weggeweest.

Software

Tip 06: Besturingssysteem

Heb je een Mac, dan is er maar één besturingssysteem dat je kunt gebruiken: OS X. Heb je echter een pc, dan heb je aanzienlijk meer keuzes. Standaard worden nieuwe machines geleverd met Windows 8. Dat is een innovatief besturingssysteem, zo innovatief zelfs dat veel mensen er enorm aan moeten wennen en toch liever gebruikmaken van Windows 7.

Probeer in de winkel even uit welk besturingssysteem je het prettigst vindt, zodat je niet hoeft te werken met iets waaraan je je ergert. Vista is in theorie ook een optie, maar niet aan te raden, omdat dit besturingssysteem op termijn het lot van XP achterna zal gaan. Ben je avontuurlijker aangelegd, dan kun je ook een gratis distributie van Linux proberen.

©PXimport

Windows 8.1 is de nieuwste versie van Windows. Kun je daar niet aan wennen, dan is Windows 7 een prima alternatief.

Tip 07: Virusscanner

Het eerste dat je moet doen zodra het besturingssysteem is geïnstalleerd, is het installeren van antivirus- en antispyware-software. Het oplopen van een virus is tegenwoordig namelijk niet meer een kwestie van pech, maar een kwestie van tijd. Dit geldt overigens ook als je gebruikmaakt van OS X. Inmiddels zijn er namelijk ook behoorlijk wat virussen voor het besturingssysteem van Apple. In Windows Vista, 7 en 8 kun je de gratis software van Microsoft gebruiken genaamd Microsoft Security Essentials en vanaf Windows 8.1 kun je gebruikmaken van Windows Defender.

Heb je liever toch een ander (gratis) pakket? Dan zijn Spybot, AdAware en AVG Free prima alternatieven. Uiteraard kun je ook gebruikmaken van betaalde abonnementen van partijen als Norton en Symantec (ook voor de Mac), die extra mogelijkheden bieden. Wat je ook kiest, installeer in ieder geval een vorm van bescherming, dat is noodzaak.

©PXimport

Een virusscanner installeren is geen overbodige luxe, het is pure noodzaak.

Tip 08: Back-upsoftware

Met de software uit de vorige tip bescherm je je pc tegen virussen en spyware. Maar het voorkomt natuurlijk niet dat je bestanden kwijtraakt wanneer de harde schijf crasht, de computer gestolen wordt, of zich een ander probleem voordoet. Daarom is het belangrijk om ervoor te zorgen dat je altijd een back-up hebt van de meest recente bestanden. OS X heeft daarvoor een prachtig programma, genaamd Time Machine (andere software is in het geval van OS X dan ook echt overbodig).

Ook Windows heeft een handige functionaliteit, genaamd Bestandsgeschiedenis in het Configuratiescherm. Wil je dit niet toevertrouwen aan Microsoft? Dan is een programma als TrueImage van Acronis een prachtig alternatief. Zorg er wel voor dat je een externe schijf hebt om de reservekopieën op te slaan, anders ga je alsnog het schip in als de harde schijf crasht.

©PXimport

Zorg dat je software gebruikt voor het maken van reservekopieën, dat kan heel wat ellende schelen.

Tip 09: Bloatware

Deze tip draait niet om installeren, maar juist om het verwijderen van software. Wanneer je een nieuwe pc hebt gekocht, dan staat deze doorgaans vol met software van de leveranciers van de hardware. Daar zitten soms best nuttige dingen tussen (zoals een proefversie van Word of een gratis proefversie van een antivirusprogramma), maar je bent zeker niet verplicht om deze software te blijven gebruiken.

Voordat je je eigen software gaat installeren, is het dan ook verstandig om eerst via Configuratiescherm / Een programma verwijderen, de programma's te verwijderen waar je geen prijs op stelt. Zo begin je echt met een schone lei.

©PXimport

Niet alle software die je bij je 'schone' installatie krijgt, heb je nodig.

Tip 10: Stuurprogramma's

Het ontbreken van stuurprogramma's is iets waar veel mensen tegenaan lopen wanneer ze een computer voorzien van een schone installatie van Windows. Toen je de pc kocht, waren alle stuurprogramma's voor de bijgeleverde hardware al geïnstalleerd. Installeer je echter een schone versie van Windows, dan zijn die stuurprogramma's er niet. En het wordt wel erg lastig om bijvoorbeeld te internetten als het stuurprogramma van je netwerkkaart ontbreekt, waardoor je de benodigde stuurprogramma's ook niet kunt downloaden.

In dat geval is het handig om een reservekopie te hebben van je stuurprogramma's, voordat je een nieuwe versie van je besturingssysteem gaat installeren. Dit kun je bijvoorbeeld met het programma Double Driver doen. Gedetailleerde uitleg daarover vind je hier.

©PXimport

Maak een reservekopie van je stuurprogramma's voordat je Windows opnieuw installeert.

Tip 11: Compressie

Nu de basics zijn besproken, is het tijd om over te gaan op de software waar je daadwerkelijk mee aan de slag kunt. Wanner je software gaat downloaden, zul je merken dat veel software gecomprimeerd is, zodat de bestandsgrootte kleiner is. Zowel Windows als OS X hebben ingebouwde functionaliteiten voor het comprimeren en 'uitpakken' van bestanden. Wellicht wil je meer opties hebben, zoals het comprimeren met een wachtwoord, het comprimeren op meerdere usb-sticks enzovoort.

In dat geval kun je software van derden gebruiken, zoals WinZip of WinRar, al zijn deze programma's niet gratis. Wil je niet betalen? Dan is 7-zip een goede optie.

©PXimport

Gecomprimeerde bestanden nemen minder ruimte in beslag, maar dienen wel uitgepakt te worden.

Tip 12: Videospeler

Windows wordt al jaren geleverd met Windows Media Player, net zoals jein OS X al jaren mediabestanden kunt afspelen met QuickTime. Echter, beide programma's zijn niet heel vergevingsgezind als het gaat om het afspelen van diverse bestandsindelingen. Sterker nog, vanaf Windows 8.1 ondersteunt WMP standaard het afspelen van dvd's niet meer. Dan kun je op zoek gaan naar de juiste codecs, maar het is waarschijnlijk eenvoudiger om een videospeler te installeren die wél alle denkbare bestandsindelingen slikt.

Een uitstekende optie is dan VLC media player. Dat is een minimalistisch ogende maar zeer krachtige speler die zowel geschikt is voor OS X als Windows.

©PXimport

Wil je zonder problemen alle videobestanden kunnen afspelen, installeer dan VLC media player.

Tip 13: Fotobewerking

Bij fotobewerking denkt men vaak aan het geavanceerde werk dat men verricht om een fotomodel geschikt te maken voor de cover van een modetijdschrift. In werkelijkheid zul je af en toe ook zo'n programma nodig hebben om bijvoorbeeld even een plaatje te verkleinen, van een tekstje te voorzien enzovoort. OS X heeft daarvoor iPhoto en Windows heeft Paint, maar beide programma's zijn vrij basaal.

Moet je dan grof geld neertellen voor Photoshop (Elements)? Absoluut niet. GIMP is een fantastisch programma dat erg op Photoshop lijkt, maar volledig gratis is, zowel voor Windows als voor OS X.

©PXimport

Een fotobewerkingsprogramma is wel zo handig, maar hoeft gelukkig niet duur te zijn.

Tip 14: Videobewerking

En hoe zit het dan met video's? Zelfs als je twee korte filmpjes (die je bijvoorbeeld met je smartphone gemaakt hebt) aan elkaar wilt lijmen, heb je een pakket voor videobewerking nodig. Voor Windows kun je het gratis pakket Windows Movie Maker gebruiken.

Voor OS X download je iMovie uit de Mac App Store, als je nu een nieuwe Mac koopt is iMovie zelfs al geïnstalleerd. Voor de basisbewerkingen zijn deze programma's fantastisch. Wilt je echter meer, zoals werken in lagen, meerdere geluidssporen en speciale effecten, dan zul je naar de professionelere alternatieven moeten kijken, zoals Pinnacle Studio of het nog zwaardere Adobe Premiere.

©PXimport

Met een gratis programma als iMovie kun je prima filmpjes in elkaar draaien.

Tip 15: Browser

Wil je het internet op, dan heb je daar een browser voor nodig. Er zijn veel browsers waar je uit kunt kiezen. De drie marktleiders zijn Internet Explorer, Firefox en Chrome, of Safari als je een Mac hebt. Internet Explorer is standaard geïnstalleerd in Windows en Safari in OS X. Het is niet aan ons om te zeggen welke browser beter is, dat is voornamelijk een kwestie van voorkeur.

Het is dan ook helemaal geen slecht idee om ze alle drie eventjes uit te proberen om te kijken welke het beste bevalt. Alle drie geïnstalleerd laten kan ook, voor als je bijvoorbeeld een website treft die het in een bepaalde browser niet lekker doet.

©PXimport

Kies de browser die bij jou past, de drie bekendste zijn allemaal prima.

Tip 16: Mail

Vroeger had je per definitie e-mailsoftware nodig om je mails te kunnen lezen. Zakelijk is dat nog steeds vaak het geval, maar in een tijd waarin veel consumenten een e-mailadres hebben van Outlook.com of Gmail (of iCloud in het geval van Apple-gebruikers) is een e-mailprogramma eigenlijk niet meer zo noodzakelijk.

Je kunt natuurlijk altijd gebruikmaken van de software die standaard met het besturingssysteem wordt meegeleverd (in zowel Windows als OS X heet dit programma Mail), maar eigenlijk is het minstens zo handig om gewoon gebruik te maken van de online interface van de betreffende diensten. Voor consumenten is de professionele versie van Outlook of een gratis alternatief zoals Thunderbird dan ook eigenlijk wat achterhaald.

©PXimport

Mailsoftware is niet echt meer noodzakelijk. Je kunt het prima online af.

Tip 17: Office-pakket

OS X en Windows worden beide geleverd met een basale tekstverwerker, namelijk WordPad voor Windows, Teksteditor voor OS X. Basaal is hierbij echter een belangrijke kanttekening, want ze kunnen niet alle bestandsindelingen openen en complexe opmaakfunctionaliteit bevatten ze ook niet. Dus zodra je documenten iets grafischer moeten worden, is een programma als Microsoft Word (Windows) of Pages geen overbodige luxe. Failliet ga je er overigens niet aan.

Pages krijg je gratis bij een nieuwe Mac en kost anders € 17,99. Voor het complete Office-pakket van Microsoft betaal je tegenwoordig een tientje per maand. Toch te duur? Dan is OpenOffice voor beide besturingssystemen een prima gratis alternatief.

©PXimport

De basisprogramma's van OS X en Windows hebben niet veel opties voor opmaak. Pages en Word hebben dat wel.

Tip 18: Cloud-software

Eerder in dit artikel hebben we het even gehad over het maken van reservekopieën van je bestanden. We raadden aan om dat op een externe schijf te doen. Dat is de snelste manier, maar hebt je geen haast, dan is het ook interessant om eens te kijken naar clouddiensten, zoals Dropbox en OneDrive. Beide diensten geven je gratis enkele gigabytes opslagcapaciteit, met de mogelijkheid om bestanden rechtstreeks vanuit de Windows Verkenner of Finder online op te slaan. Dan kun je dus altijd bij je bestanden, ook vanaf een andere locatie, hetgeen natuurlijk nóg praktischer is. Synchroniseren gaat, afhankelijk van je internetverbinding, natuurlijk wel langzamer dan bij een aangesloten externe schijf.

©PXimport

In plaats van op een externe schijf, kun je bestanden ook in de cloud opslaan.

Tip 19: Muziek

De pc is uiteraard ook een handig medium om je muziekbibliotheek mee te beluisteren, mits je daar handige software voor hebt. Sinds Windows 8 gebruikt Microsoft hier geen Windows Media Player meer voor, maar de app Muziek (met optioneel het XBOX Music-abonnement). Heel gelukkig worden wij daar echter niet van. Naast iTunes (van concurrent Apple) vinden we Spotify toch echt het beste programma voor de muziekliefhebber.

iTunes is vooral handig als je een snelle en handige manier zoekt om muziek te kopen. Spotify is vooral bedoeld voor het streamen van muziek, waarbij je geen aparte nummers hoeft aan te schaffen, je betaalt een vast bedrag per maand. Beide programma's ondersteunen ook het importeren van muziekbestanden van je harde schijf.

©PXimport

iTunes is een ideaal programma voor het kopen van muziek en Spotify voor het streamen.

Tip 20: Streamen

Als we het dan toch over streamen hebben ... waarom staat er eigenlijk geen programma voor het branden van dvd's en cd's in deze lijst? Om de simpele reden dat dat een beetje achterhaald is. Apple levert z'n laptops en iMacs zelfs niet eens meer met optisch station, en ook bij Windows-laptops ontbreekt het station steeds vaker. Bestanden meenemen gaat het snelst op een usb-stick en wanneer je video of muziek af wilt spelen op je televisie, dan kun je dat tegenwoordig gewoon streamen. Mocht je tv dat niet ondersteunen, dan kun je altijd nog een mediaspeler als tussenstation gebruiken.

Om content naar je tv of andere apparaten te streamen, dien je software te installeren die de betreffende media presenteert op een manier die de andere apparaten begrijpen. Een populair programma daarvoor is Twonky Server, maar dit programma kost 14,95 euro. Zoek je een gratis alternatief, dan is PS3 Media Server een fijn programma. Beide programma's dien je alleen maar te installeren, waarna je de media kunt delen en een (geschikte) tv de bestanden direct kan zien.

©PXimport

Dankzij streaming-software, tover je je muziek- en filmcollectie met gemak op je (geschikte) tv.

Tip 21: Videochatten

Videochatten mag dan niet zo populair meer zijn als vroeger, maar als je geen smartphone met camera hebt, dan ben je hiervoor nog steeds aangewezen op de computer. Er zijn tegenwoordig veel programma's waarmee je een videochat tot stand kunt brengen, maar geen hiervan heeft zo'n grote groep gebruikers als Skype.

Het grote voordeel is dat je vanaf je computer ook kunt videochatten met gebruikers die wél Skype op hun smartphone of tablet hebben, zodat je alle kanten op kunt. Heb je een Mac, dan kun je natuurlijk ook FaceTime gebruiken, maar dat kan dan alleen met andere Apple-gebruikers. Skype is daar flexibeler in.

©PXimport

In de wereld van videochats (op de pc) is er nog altijd maar één koning: Skype!

Tip 22: Bestandsbeheer

Hoewel het beheren van bestanden zo'n beetje de meest essentiële taak van het besturingssysteem is, noemen we deze toch vrij laat in deze checklist, omdat zowel Windows als OS X worden geleverd met een prima programma voor het beheren van je bestanden, respectievelijk Windows Verkenner en Finder. Dat wil niet zeggen dat je geen alternatieven hebt. Een fijn gratis alternatief voor OS X is XtraFinder.

Dit programma lijkt in de basis erg op Finder, maar heeft daarnaast ook veel weg van de Windows Verkenner. Een interessant alternatief voor Windows is MultiCommander. Dit programma werkt in principe hetzelfde als Windows Verkenner, heeft alle opties en knoppen in beeld en niet verborgen in menu's, zodat je niet zo hoeft te zoeken.

©PXimport

Kun je niet aan Finder wennen? Dat hoeft ook niet, er zijn genoeg alternatieven.

Tip 23: Pdf-software

Wellicht heb je nog nooit een pdf hoeven maken in je leven. De kans is echter een stuk groter dat je wel met enige regelmaat een pdf hebt moeten openen, bijvoorbeeld in de vorm van een factuur van een product dat je online hebt gekocht. Zowel in OS X als in Windows kun je pdf's openen met behulp van de ingebouwde software. Deze software is echter niet heel geavanceerd.

Aantekeningen maken, opmerkingen invoegen enzovoort maakt geen onderdeel uit van de basissoftware. Hoef je alleen een pdf te lezen en af te drukken, dan is de standaardsoftware voldoende. Wil je iets meer doen, dan is Adobe Reader een handig programma dat je gratis kunt installeren voor zowel Windows als OS X, waarmee je bijvoorbeeld wél opmerkingen kunt invoegen.

©PXimport

Als je meer wilt met pdf's dan alleen lezen en afdrukken, is Adobe PDF Reader een prima programma.

Tip 24: Systeemonderhoud

Heb je eenmaal alles geïnstalleerd? Dan heb je in de gaten dat het best een tijdje duurt voordat je het hele systeem naar wens hebt ingericht. Dat is nuttig, maar je zit er natuurlijk niet op te wachten om dat elke week opnieuw te doen. Daarom is het zaak om te zorgen dat je systeem goed onderhouden wordt. Dat kan door regelmatig reservekopieën terug te zetten, maar er zijn ook programma's die je helpen om te voorkomen dat het besturingssysteem echt een zooitje wordt.

Je kunt ook software installeren om de boel netjes te houden. Advanced System Optimize is hiervoor een handig programma, maar daar tel je wel 30 euro voor neer. Gratis alternatieven zijn CCleaner (vroeger CrapCleaner) voor Windows. Voor OS X vinden wij Onyx handig. Dit soort programma's voorkomt niet dat je computer uiteindelijk een rommeltje wordt, maar ze helpen je wel om je pc langer overzichtelijker te houden.

©PXimport

Goed systeemonderhoud voorkomt dat je op korte termijn weer alles opnieuw moet installeren.

▼ Volgende artikel
Intel Core Ultra: een grote stap vooruit of een gemiste kans?
Huis

Intel Core Ultra: een grote stap vooruit of een gemiste kans?

Na veertien generaties Intel Core i-processors zegt Intel vaarwel tegen zijn oude productlijn en naamgeving. Het nieuwste op het gebied van Intels desktopprocessors heet nu Core Ultra. Producten die op praktisch elk vlak vernieuwd zijn: een nieuwe architectuur, nieuw productieprocedés en een nieuw platform waarbij nieuwe moederborden weer onvermijdelijk zijn. Maar wat levert al die vernieuwing ons nu echt op?

In dit artikel beoordelen we de nieuwe Intel Core Ultra-processors:

  • De opbouw van de chips is veranderd
  • Hyperthreading verdwijnt, maar prestaties blijven gelijk
  • De processors zijn energiezuiniger dan hun voorgangers
  • De gamingprestaties vallen tegen

Lees ook: Hoe goed zijn de prestaties van jouw computer? Je test het met deze tools

Intel brengt vijf nieuwe processors op de markt: de Intel Core Ultra 9 285K, Ultra 7 265K, Ultra 5 245K, en van de laatste twee een variant zonder geïntegreerde graphics: de Ultra 7 265KF en de Ultra 5 245KF. Je zou kunnen zeggen dat dit de opvolgers zijn van de Core i9-14900K, Core i7-14700K(F) en Core i5-14600K(F). Intel belooft dat deze nieuwe Arrow Lake-processors sneller en vooral veel energiezuiniger zijn dan de vorige veertiende generatie Raptor Lake-processors.

Alles op de schop

Het is de opbouw van de chips die het meest opvalt. Waar Intels high-end desktop-cpu’s altijd een grote monolithische ‘die’ (siliciumchip) geweest zijn, bestaan deze nieuwe chips uit wat Intel ‘tiles’ noemt. Vergelijkbaar met AMD’s chiplet-design zijn dit eigenlijk verschillende losse, afzonderlijke chipeenheden die elk hun taak hebben.

Opvallend is ook dat Intel deze chips niet volledig zelf in eigen fabrieken heeft gemaakt, maar ook (deels) gebruikmaakt van TSMC, dat ook de chips van AMD, Apple en Qualcomm maakt.

De nieuwe processors zijn opgebouwd uit verschillende tiles of chipeenheden.

Minder threads, meer prestatie

Naast het nieuwe ontwerp is het voor Intel een grote stap dat het afscheid neemt van de hyperthreading-technologie. Daardoor neemt het aantal threads op papier af. De Intel Core i9-14900K had 8 performance-cores, 16 efficiency-cores en totaal 32 threads. De Intel Core Ultra 9 285K heeft 8 performance-cores, 16 efficiency-cores en 24 threads.

Ondanks die afname van het aantal threads zien we alsnog prestatieverbeteringen. Maar die verbeteringen zijn niet spectaculair en zeker niet voldoende om een upgrade te rechtvaardigen als je al een processor van de veertiende generatie hebt. Maar afhankelijk van de workload zien we vijf tot tien procent hogere prestaties (met een incidentele uitzondering tot zo’n twintig procent) wanneer we directe tegenhangers met elkaar vergelijken: dus een Ultra 9 met de Core i9, Ultra 7 met de i7 en Ultra 5 met de i5. Dat maakt de Core Ultra 9 285K doorgaans ook de krachtigste desktop-cpu, net voor de AMD Ryzen 9 9950X.

Veel efficiënter

Intels grootste stap wordt gemaakt op het gebied van stroomverbruik. De twaalfde, dertiende en veertiende generatie Core-processors waren bijna lachwekkend slecht wat betreft stroomverbruik zodra je ze aan het werk zette. Gelukkig scoren de nieuwe Core Ultra-processors juist op dat vlak veel beter. De dagen van high-end-cpu’s met een verbruik van 300 watt zijn geteld, want de Core Ultra 9 285K blijft in al onze tests onder het maximale stroomverbruik van 250 watt en zit in veel tests zelfs onder de 200 watt.

De Core Ultra 7 zit, ondanks de maximale opgave van 250 watt, vaker tussen de 100 en 150 watt wanneer we hem aan het werk zetten. Alleen in uitzonderlijk zware taken zien we deze chip de 200 watt benaderen of passeren. Niet slecht als je daar betere prestaties voor krijgt dan met de i7-14700K, die rustig 250 tot 300 watt verstookt.

AMD is echter nog steeds efficiënter als het om stroomverbruik gaat. En hoewel de Ultra 9 285K technisch gezien de beste multicore-prestaties neerzet, is dat ineens minder indrukwekkend als je bedenkt dat hij toch flink meer energie opslurpt dan AMD’s Ryzen 9 9950X. Maar Intel heeft in elk geval het punt bereikt waarop je niet langer een dikke waterkoeler nodig hebt om zijn krachtigste chips in toom te houden.

Geen AI?

Het afgelopen halfjaar kon je niet om AI heen. Alles lijkt ‘AI’ te moeten zijn en ook Intels eigen marketing draait wat betreft laptops allemaal om AI. Het is daarom opvallend dat AI-prestaties bij deze chips niet de primaire focus hebben. De Core Ultra-chips hebben wel een speciale npu (neurale processor) voor AI-taken, maar die is niet bijster krachtig. Het is niet eens genoeg om Microsofts Copilot PC-label te krijgen. Zo’n unit heeft wel enige meerwaarde, maar als je échte AI-workloads wilt draaien, ontkom je niet aan een losse videokaart, zelfs een instapmodel is vele malen krachtiger voor AI-taken.

Gamen stelt teleur

Waar het helemaal de verkeerde kant op ging, waren de prestaties in games. In onze eerste tests vergeleken we de Core Ultra 7 265K met AMD’s Ryzen 7 7800X3D, in maar liefst veertig games. Daar bleek de nieuwe Core Ultra 7 gemiddeld veertien procent langzamer te zijn bij gamen op 1080p en elf procent langzamer op 1440p. Dat betekent dat we een stap terug gaan qua prestaties en elke vorm van achteruitgang is natuurlijk funest voor nieuwe, prijzige componenten.

Er is op dit moment onduidelijkheid over de oorzaak. Intel lanceerde zijn cpu tegelijkertijd met de grote Windows 11 24H2-update en die blijkt nogal wat impact te hebben op de prestaties. Intel heeft aangegeven dat het een patch zal uitbrengen om de (game)prestaties te verbeteren – waarschijnlijk is die er op het moment dat je dit leest. Op basis van onze huidige data is het gat wel heel erg groot en we vragen ons hardop af of Intel een dergelijk gat wel kan dichten met deze hardware. We zullen het te zijner tijd moeten ervaren, maar op dit moment is het duidelijk: als het spelen van games je belangrijkste doel is, zijn dit niet de juiste processors.

De nieuwe processors maken gebruik van socket LGA 1851.

Kinderziektes?

We vragen ons af waarom twee van de grootste tech-bedrijven (Intel en Microsoft) het niet voor elkaar krijgen om de nieuwste processors én de nieuwste Windows-versie (toch veruit het meest gebruikte besturingssysteem) goed op elkaar af te stemmen.

Los van de tegenvallende gamesprestaties kwamen we in de eerste dagen met deze nieuwe Intel Core Ultra-processors nog wat andere kleine problemen tegen. De installatie van Windows met de geïntegreerde gpu van de Ultra-chip in plaats van een losse videokaart gaf geregeld wat problemen en de prestaties van de processor bleven ver achter met het energieprofiel van Windows op Gebalanceerd in plaats van Hoge prestaties, om maar iets te noemen.

Op zich zijn dat zaken die niet rampzalig zijn, maar het feit dat we voor het eerst in jaren ook maar iets van problemen zien met een nieuwe Intel-processor is opvallend. Gecombineerd met de grotere problemen bij Intel op economisch gebied, wekt dat dan toch de suggestie dat het bedrijf misschien niet helemaal klaar was voor deze lancering of dat Intels ooit onverslaanbare positie nu toch begint te wankelen.

Nieuwe onderdelen

Voor deze nieuwe processors heb je een nieuw moederbord nodig met socket LGA 1851. Op dit moment zijn dat alleen moederborden met de duurdere Z890-chipset, in 2025 zullen goedkopere chipsets volgen.

De nieuwe processors zijn compatibel met bestaand DDR5-geheugen en ondersteunen de nieuwe, snellere CUDIMM-geheugenmodules. Processorkoelers die geschikt zijn voor de bestaande socket LGA 1700 zijn ook nog gewoon compatibel met de nieuwe processors. Het zal alleen even duren voordat alle koelerfabrikanten de nieuwe socket correct erbij vermelden. Omdat het heetste punt van de processor op een iets andere plek zit, zullen sommige koelers met een speciale mounting-kit komen voor iets betere prestaties.

De Intel Core Ultra 200-processors ondersteunen snellere CUDIMM-geheugenmodules.

Voor wie zijn deze processors?

Alles bij elkaar zien we een kleine stap voorwaarts in prestaties, een grote stap voorwaarts in efficiëntie en een stap achteruit wat gamen betreft. De verschillen zijn niet voldoende om je huidige systeem van de laatste maanden of zelfs van de afgelopen twee tot drie jaar aan de kant te schuiven, zeker wanneer je bedenkt dat je ook nog een prijzig (nieuw) moederbord nodig hebt en mogelijk nieuw geheugen. Heb je dus een pc van Intels twaalfde generatie of nieuwer, dan hoef je nog niets te vervangen.

De teleurstellende gameprestaties betekent dat gamers vooralsnog primair naar AMD’s X3D-processors moeten kijken. De doelgroep voor deze Core Ultra-processors zijn vooral lezers die een flink oudere pc willen upgraden, en weinig tot geen games spelen en/of Intel graag trouw blijven. Voor hen is de Core Ultra interessanter dan de oude, energie slurpende Core i-generatie.

Conclusie

Intels nieuwe topmodel vinden we nog wel aantrekkelijk als chip die in de meeste toepassingen de snelste processor op de markt is en daarbij zuiniger is dan voorgaande generaties. Voor de lagere modellen is het echter een stuk lastiger om scenario’s te bedenken waarin ze écht de beste keuze vormen. De Ultra 7 is weliswaar niet veel trager dan de Ultra 9, aanzienlijk goedkoper en beduidend energiezuiniger. Wil je per se een Intel-processor dan is-ie zeker het overwegen waard. Maar AMD’s oudere Ryzen 7 7950X-processor is echter iets sneller én efficiënter voor slechts een paar tientjes meer. En zodra je een beetje fanatieker gaat gamen, scoort AMD nog meer punten.

De Core Ultra 5 is op dit moment het lastigst aan te bevelen. De Core i5 was praktisch synoniem voor dé gameprocessor en op dat vlak is Intels nieuwste generatie gewoon niet competitief genoeg. Als je vooral geeft om rekenprestaties, dan is de keuze voor een Core Ultra 7 of Ryzen 7 of 9 de enige logische stap. Mochten de beloofde updates een grote impact hebben, dan verandert die zaak. Zo niet, dan zal Intel de prijs van de Ultra 5 flink moeten laten zakken om hem aantrekkelijker te maken.

Intel Core Ultra 9 285K

Pluspunten

  • In veel taken de snelste processor

  • Beduidend zuiniger dan Core i9

Minpunten

  • Teleurstellende gameprestaties

  • Minder zuinig dan AMD-alternatieven

Prijs

€ 680,-

Cores/threads

8 Performance, 16 Efficiency, 24 threads

Basis-/boostsnelheid

4,6 GHz / 5,7 GHz

TDP

250 watt

Intel Core Ultra 7 265K

Pluspunten

  • Goede prestaties

  • Beduidend zuiniger dan Core i7 en Core Ultra 9

Minpunten

  • Teleurstellende gameprestaties

  • Minder zuinig dan AMD-alternatieven

Prijs

€ 465,-

Cores/threads

8 Performance, 12 Efficiency, 20 threads

Basis-/boostsnelheid

4,6 GHz / 5,5 GHz

TDP

250 watt

Intel Core Ultra 5 265K

Pluspunten

  • Redelijk goede prestaties

  • Beduidend zuiniger dan Core i5

Minpunten

  • Significant trager dan Core Ultra 7

  • Teleurstellende gameprestaties

  • Minder zuinig dan AMD alternatieven

  • Prijs-prestatieverhouding

Prijs

€ 359,-

Cores/threads

6 Performance, 8 Efficiency, 14 threads

Basis-/boostsnelheid

4,6 GHz / 5,2 GHz

TDP

125 watt

▼ Volgende artikel
Review Oppo Reno 13 Pro – Speelt op safe
© Wesley Akkerman
Huis

Review Oppo Reno 13 Pro – Speelt op safe

Met de Oppo Reno 13 Pro zet het Chinese merk een nieuwe middenklasser in de markt met een fors (advies)prijskaartje van 799 euro. Voor dat bedrag zou je een unieke ontwerp, verbeterde prestaties, camera's van hoog niveau en handige AI-functies in huis halen. Is dat ook zo?

Goed
Conclusie

Er is niet echt iets waar de Oppo Reno 13 Pro in uitblinkt. Voor deze prijs — en vaak minder — doen andere smartphones het op meerdere vlakken beter. De Honor 200 (vergelijkbaar geprijsd) heeft een beter camerasysteem. De OnePlus 13R (ook ongeveer even duur) biedt een betere processor én fijnere software. En de Nothing Phone (3a) levert gewoon een goede ervaring voor de helft van het bedrag. We kunnen dan ook weinig bedenken waarom je juist voor deze Oppo zou kiezen. Niet omdat het toestel slecht is, dat niet.Het scherm is mooi, de processor presteert prima bij dagelijks gebruik en wordt niet warm, en de batterijduur is ruim voldoende. Maar echt overtuigen doet het nergens. Alles voelt braaf, veilig, degelijk. Onderwaterfotografie maakt deze telefoon nog enigszins onderscheidend, maar of dat veel mensen over de streep trekt? Wij vragen het ons af.

Plus- en minpunten
  • Prachtig oled-scherm
  • Capabele processor
  • Oplaadsnelheid
  • Comfort en gewicht
  • Uniek ontwerp
  • AI-opties werken niet allemaal in Nederland
  • Camerasysteem kan beter
  • Updatebeleid kan scherper
  • Flink aan de prijs
  • Doet niet echt iets unieks

Het toestel kost dus bijna 800 euro en bevindt zich daardoor in een soort subpremiumsegment: hoge middenklassers die net geen high-end smartphone-ervaring aanbieden. Onder meer de eerder in 2025 uitgebrachte OnePlus 13R bevindt zich in dat segment. Dat toestel heeft een adviesprijs van 749 euro, maar is soms al met 50 euro korting te koop. Het is een belangrijke concurrent van de Oppo Reno 13 Pro, ook al gooien beide toestellen het net over een andere boeg. De een let op prestaties, de ander meer op design en camera's.

Beide toestellen komen uit dezelfde stal. Oppo en OnePlus zijn namelijk zustermerken, die een hoop technologie, concepten en patenten delen. Vanuit bedrijfsperspectief geen verkeerd idee, maar dat levert in de praktijk nogal homogene ervaringen op. Ook al vallen de Oppo Reno 13 Pro en OnePlus 13R in dezelfde categorie, toch verschillen ze op belangrijke vlakken van elkaar. Daardoor kunnen bepaalde onderdelen doorslaggevend zijn. En dan heb je ook nog midrangers die voor 400 euro of minder te koop zijn – dat soort rivalen eisen eveneens je aandacht op.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Belangrijke details

Het punt is: de markt voor middenklassers is complex. We hebben gemerkt dat je echt niet diep in de buidel hoeft te tasten voor een goede smartphone. Dus waarom zou je dan 800 euro betalen als het ook met de helft lukt? Dan gaan details meespelen. Zoals altijd geldt dat het er maar net aan ligt wat voor dingen je belangrijk vindt. OnePlus concentreert zich met name op prestaties en schone software, terwijl Nothing het moet hebben van een uniek ledsysteem en de nieuwe Essential-knop. Oppo richt zich dan weer op ontwerp, camera's en AI-functies.

Het ontwerp is duidelijk een van de speerpunten van de Oppo Reno 13 Pro. Dit is een van lichtste en dunste smartphones binnen zijn marktsegment. Daarnaast is er een stevig aluminium frame dat het toestel een duurzaam karakter geeft. De versie die wij hebben getest heeft een soort parelmoerafwerking die, wanneer het licht er goed op schijnt, een halve vlinder laat zien. Dat unieke effect verdwijnt zodra je er een hoesje omheen doet. We willen niet al te cynisch klinken, want het ziet er echt prachtig uit – maar dat is wel de realiteit.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Onder water foto's maken

Een ander, praktischer element dat we kunnen waarderen aan de Oppo Reno 13 Pro is dat het toestel voorzien is van een IP68- en IP69-certificaat. Daardoor kun je het toestel onderdompelen in het water en zal het zelfs een 'aanval' van een hogedrukspuit overleven. Om dit allemaal kracht bij te zetten, heeft Oppo camera-opties voor onder water geïntroduceerd. Je kunt nu moeiteloos foto's maken wanneer je in zoetwater zwemt. Je moet de functie dan nog wel even activeren, maar deze handige optie hebben we tot op heden nergens anders aangetroffen. Wanneer je de optie aanzet, reageert het amoledscherm voorop niet meer op input. Je maakt dan foto's met de knoppen aan de zijkant.

Het display is 6,83 inch groot en heeft een hoge resolutie van 1272 bij 2800 pixels; in beide gevallen een vooruitgang ten opzichte van de voorganger van dit toestel. De maximale helderheid is hoog genoeg voor zonnige dagen, de beeldverversing stelt met 120 Hertz eveneens niet teleur en de kleuren komen over het algemeen goed tot hun recht. Nee, over het beeldscherm van de Oppo Reno 13 Pro hebben we niets te klagen.

©Wesley Akkerman

7x zoom.

Voldoende kracht

Het systeem wordt aangedreven door de Mediatek Dimensity 8350-chipset. Die zit qua prestaties in tussen de processor in de Nothing Phone (3a) (aan de lage kant) en OnePlus Nord 4 (aan de hoge kant in). Hoewel dit voldoende krachtig is voor dagelijkse taken, haal je dus niet de beste processor van middenklassers in huis. Scrollen, multitasken, mailen, bellen, berichten versturen – het gaat allemaal van een leien dakje. Echter, bij intensief gebruik kan het toestel nogal warm worden, maar gelukkig wordt het nooit oncomfortabel heet.

Ook wordt het systeem niet onnodig dichtgeknepen om batterijduur te besparen. Met 12 GB aan werkgeheugen is er genoeg ram voor de meeste multitaskingtaken, terwijl minimaal 256 GB aan opslagruimte ruimte biedt aan een grote hoeveelheid apps, foto's en video's. Maar in tegenstelling tot het model van vorig jaar kun je dit keer géén microSD-kaart gebruiken. De accu is er wel op vooruitgegaan. Die heeft met 5800 mAh 800 mAh meer vermogen. Opladen zou daarnaast niet langer dan een uurtje in beslag moeten nemen. Dat is een prima score.

3,5x zoom.

2x zoom.

0,6x zoom.

Herhaling van zetten

Op het gebied van software zien we dat Oppo de zetten van de Reno 12 Pro herhaalt. Het toestel draait op Android 15, met daaroverheen het ColorOS. Die softwareschil zorgt ervoor dat alles een beetje op iOS lijkt en dat je toegang krijgt tot de Slimme zijbalk. In die balk tref je recent gebruikte apps en enkele gen AI-functies aan. Met de generatieve AI-opties kun je pagina's samenvatten, teksten laten voorlezen en meer – maar die onderdelen werken nog altijd niet in het Nederlands. Daarnaast zijn er de standaard bewerkopties voor foto's.

Daarmee bedoelen we dat je onderdelen uit foto's kunt verwijderen en de achtergelaten leegte kunt laten opvullen. Dat gaat het systeem relatief goed af, maar perfect is het niet. Ook is het mogelijk beelden op te fleuren of een andere stijl mee te geven, en kun je natuurlijk ultieme groeps-selfies maken waarbij iedereen dezelfde kant op kijkt. Je hoeft dit keer geen Oppo-account te gebruiken, maar moet wel akkoord gaan met de dataverwerking. Het updatebeleid van drie Android-upgrades en vier jaar aan updates is helaas standaard en mager te noemen.

7x zoom.

3,5x zoom.

2x zoom.

Zeven keer optisch inzoomen

Boven die prachtige halve vlinder op de achterkant zit een cameramodule die drie lenzen huisvest. Zowel de hoofdcamera als telelens beschikt over vijftig megapixel en optische beeldstabilisatie. De derde lens, een groothoekvariant, biedt acht megapixel. Over de hoofd- en telelens zijn we nog te spreken. Het systeem kan tot zeven keer inzoomen zonder kwaliteitsverlies. Details en kleuren blijven bewaard, zeker in omgevingen waarbij er voldoende licht is. Andere zaken gaan helaas toch minder goed. De groothoeklens kunnen we het beste omschrijven als 'redelijk'; deze lens maakt bijzonder onopvallende foto's.

Het complete systeem is prima in staat kekke kiekjes te maken voor sociale media. Maar als je er iets meer uit wilt halen, dan raden we aan de professionele modus te gebruiken. Dan kun je iets meer invloed uitoefenen op de beeldkwaliteit. Natuurlijk ben je wel beperkt door dit camerasysteem, maar wellicht levert het net wat betere beelden op dan in de standaardmodus. De Honor 200 Pro presteert veel beter op fotografievlak.

1x zoom.

0,6x zoom.

Oppo Reno 13 Pro kopen?

Er is niet echt iets waar de Oppo Reno 13 Pro in uitblinkt. Voor deze prijs — en vaak minder — doen andere smartphones het op meerdere vlakken beter. De Honor 200 (vergelijkbaar geprijsd) heeft een beter camerasysteem. De OnePlus 13R (ook ongeveer even duur) biedt een betere processor én fijnere software. En de Nothing Phone (3a) levert gewoon een goede ervaring voor de helft van het bedrag. Leuk die vlinder op de achterkant, maar daar win je natuurlijk geen oorlogen mee.

We kunnen dan ook weinig bedenken waarom je juist voor deze Oppo zou kiezen. Niet omdat het toestel slecht is, dat niet.Het scherm is mooi, de processor presteert prima bij dagelijks gebruik en wordt niet warm, en de batterijduur is ruim voldoende. Maar echt overtuigen doet het nergens. Alles voelt braaf, veilig, degelijk. Onderwaterfotografie maakt deze telefoon nog enigszins onderscheidend, maar of dat veel mensen over de streep trekt? Wij vragen het ons af.