Recentelijk kreeg iemand de sleutel van een 3D-geprint huis in Eindhoven. Dat je een sleutelhanger kunt 3D-printen, dat weten mensen inmiddels, maar een heel huis? De vraag is of je alles wat je wil kunt 3D-printen. Je voedsel, je meubels, enzovoort. Welke 3D-printer beperkingen zijn er momenteel nog?

3D-printen wordt ook wel Additive Manufacturing genoemd, wat betekent dat je er steeds iets bij voegt. 3D-printen werkt namelijk in laagjes, waarbij je steeds weer een laag toevoegt. Die laag die je toevoegt kan vanalles zijn. Je kunt voor een 3D-printer staafjes kopen met bijvoorbeeld goud of plastic. Met zo’n klein staafje op een gewone 3D-printer ga je uiteraard geen huis bouwen, daar is een soort 3D-print robotarm voor ontwikkeld. Wel kun je op kleinere schaal dingen 3D-printen, die je bijvoorbeeld later aan elkaar bevestigd om zo alsnog tot een groter object te komen, zoals een meubelstuk.

Het klinkt alsof 3D-printers alles kunnen, maar dat is niet helemaal waar. Massaproductie is bijvoorbeeld niet makkelijk, tenzij je een heel dozijn 3D-printers hebt. 3D-printen kost vaak tijd en hoewel er veel innovatie is binnen de 3D-printwereld, moet je vaak echt even wachten voor een object geprint is. Je kunt ook niet iets printen dat hangend is, want de printer heeft altijd een basislaag nodig om iets aan toe te voegen. Je kunt er wel voor kiezen apart iets te printen en dat alsnog aan het object op te hangen, maar een printer kan niet uit zichzelf iets printen dat hangend is. 

Blauwdrukken en materialen

De grootste uitdaging met 3D-printen is echter dat het niet mogelijk is om objecten te printen als je geen modellen hebt als blauwdruk. Als je bijvoorbeeld een kapot onderdeel van je radio wil printen, dan moet je wel een model hebben van wat het precies is. Als je geen design hebt, dan kun je het ook niet printen. Bovendien kun je ook niet alle materialen printen. Het hoeft echt niet allemaal plastic te zijn, er is ook houtpulp, titanium en zelfs porselein beschikbaar. Glas was een lange tijd te ingewikkeld, maar ook dat is inmiddels gelukt.

Voor een thuis-3D-printer zul je dat echter niet snel gebruiken. Veel materialen kunnen wel in een soort gesmolten staat worden gemaakt, maar niet alle. Je bent dus veelal genoodzaakt om plastic te gebruiken dat gemakkelijk smelt, of metalen en pasta’s. Bovendien zijn ge-3D-printe items vaak in één kleur, omdat het veel ingewikkelder is om een 3D-printer te maken die verschillende kleuren kan printen. Het is vaak één ding tegelijk en vaak is het dan sneller en efficiënter om te kiezen voor één kleur. 

©PXimport

Dat betekent dat je alsnog ongeveer alles wat je wil kunt 3D-printen. Je kunt er alleen niet altijd het materiaal voor gebruiken dat je voor ogen hebt. Het voordeel is dat er veel veranderd is binnen 3D-printen, waardoor bijvoorbeeld het modelprobleem eerder is opgelost. Er is heel veel software op de markt waarmee je ook als consument die niet volledig is ingeburgerd in de techniek 3D-printen, toch iets moois kunt maken.

Professionals en beginners

Professionals gebruiken Rhinoceros, SolidWorks en AutoCAD om die .STL-bestanden te maken waarmee de printer weet hoe het model er laagje voor laagje uitziet. Consumenten kunnen terecht bij een website als Thingiverse, waar je 3D-ontwerpen kunt downloaden en delen. Op die website kun je dan ook goed terecht om te zien wat er allemaal mogelijk is. Dat is heel veel. Hoesjes voor je smartphone, futuristische plantenpotten, een pistool om TicTac-snoepjes mee in je mond te schieten: het kan allemaal.

Veel van deze ontwerpen gaan uit van plastic-achtige cartridges, dus je kunt misschien niet alle materialen die je wil 3D-printen. Het is inmiddels wel mogelijk om bijna alles wat je wil maken uit de 3D-printer te laten komen. Het is alleen de vraag hoe groot je 3D-printer is en of je eventueel nog wat objecten aan elkaar moet lijmen. Een compleet huis gaat wat ver met een huis-tuin-en-keuken 3D-printer, maar de meeste objecten in je huis kunnen prima laagje voor laagje uit een 3D-printer komen rollen.

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!